زیست شناسی جانوری
سال:1388 | دوره:2 | شماره:2 |تعداد مقالات:9

فوتودینامیک تراپی (PDT) نوعی روش درمانی جدید و نوید دهنده در درمان سرطان و برخی از بیماریهای غیرسرطانی است. سه رکن اساسی این روش درمانی ماده حساس به نور، نور و اکسیژن است. در این روش واکنش متقابل بین نور و ماده حساس به نور القا کننده مرگ سلولهای سرطانی است. هدف از انجام این آزمایش بررسی اثر ترکیبی ماده حساس به نور آمینولولنیک اسید و پرتوی یکنواخت لیزر حالت جامد Nd-YGA با طول موج و توان خاص در القای مرگ سلولهای سرطان پروستاتی LN-CaP و نوع مرگ القا شده است.برای این منظور در این آزمایش آمینولولنیک اسید یا 5-ALA (پیش ساز ماده حساس به نور پروتوپورفیرین IX با غلظت 0.3mM و به مدت 5 ساعت در تاریکی و پرتوی یکنواخت لیزر حالت جامد Nd-YAG با طول موج523 nm و توان 50mw اثردهی شده و میزان بقا سلولهای سرطانی LN-CaP توسط آزمون MTT، تشکیل پروتوپورفیرین IX  درون سلولها توسط اسپکتروفتومتر فلورسانس و نوع مرگ سلولی القا شده بر روی سلولها توسط رنگ آمیزی هوخست ارزیابی شد.یافته ها: 24 ساعت پس از تیمار کاهش چشمگیری در تعداد سلولها در گروه تیمار فتودینامیک در مقایسه با گروه ALA بدون لیزر و گروه لیزر بدون ALA دیده می شود.اعمال 5-ALA باعث افزایش تولیدماده حساس به نور اصلی پروتوپورفیرین IX درون سلولها می شود. با استفاده از رنگ آمیزی با هوخست سلولهای تیماری گروه ALA-PDT مرگ سلولی 0.3mM آپوپتوتیک را نشان می دهند.نتیجه گیری کلی: تیمار فتودینامیکی سلولهای سرطان پروستاتی LN-CaP با آمینولولنیک اسید با غلظت و زمان انکوباسیون 5 ساعت به همراه پرتوی یکنواخت لیزر Nd-YAG با طول موج 532nm و توان 50mW به مدت 3 دقیقه باعث افزایش تولید پروتوپورفیرین IX و القا چشمگیر مرگ آپوپتوتیک سلول ها می گردد.

لاک پشت برکه ای Emys orbicularis، یک گونه با پراکندگی وسیع، از شمال و غرب ایران تا دریای خزر و آرال می باشد. به منظور مطالعه تنوع جمعیت های این گونه، تعداد 30 نمونه لاک پشت برکه ای نر از استان های گلستان، مازندران، اردبیل و آذربایجان شرقی، در حد فاصل اردیبهشت 1387 تا شهریور 1388 جمع آوری گردید، تاریخچه طبیعی بررسی شد و 40 صفت مورفولوژیکی در چهار جمعیت مذکور اندازه گیری شد. آزمون آنالیز واریانس تک متغیره (ANOVA) نشان داد که جمعیت های آذربایجان شرقی و گلستان دارای بیشترین میانگین در اکثر صفات در مقایسه با سایر جمعیت ها می باشند.تجزیه مولفه های اصلی (PCA) جنس نر گونه Emys orbicularis منجر به استخراج 4 مولفه معنی دار شد که به ترتیب %71.85، %11.85، %4.6 و %2.5 تغییرات را توجیه می کنند.پراکنش نمونه ها بر اساس مولفه اول و دوم نشان داد که جمعیت استان اردبیل توسط مولفه اول از بقیه جمعیت ها جدا شده است ولی بقیه جمعیت ها نزدیک به هم واقع شده اند. این نتایج می تواند بازتاب شرایط جغرافیایی، اکولوژیکی و زیستگاهی متفاوت مناطق مورد مطالعه باشد. تحلیل خوشه ای نیزجمعیت ها را بطور جداگانه دسته بندی کرد و یکی از نمونه های آذربایجان شرقی در خوشه ای جداگانه واقع شده است بطوری که می توان آن را بعنوان یک هاپلوتایپ جدید در نظر گرفت.

آهو از گونه های حمایت شده زیستگاههای بیابانی ایران از جمله منطقه حفاظت شده کالمند بهادران در استان یزد می باشد. بررسی زیستگاه و ویژگی های گونه Gazella subgutturosa با توجه به ارزش حفاظتی آن ضروری است، به همین دلیل تعیین عادات غذایی و کیفیت پروتئین علوفه مصرفی گونه مذکور در منطقه حفاظت شده کالمند–بهادران مورد بررسی قرار گرفت، جهت تعیین رژیم، تلفیقی از روش های مشاهده مستقیم، آنالیز محتویات معده گونه ها (که در اثر تصادف با وسایل نقلیه از بین رفته اند) و فیلم برداری استفاده گردید، بر اساس نتایج به دست آمده گونه های گیاهی غالب مورد مصرف آهو در منطقه کالمند بهادران چهار گونه درمنه (Artemisia sieberi)، گل گینو (Tecrium polinim)، به به شور (Salsola tomentosa)، نسی (Stipagrostis plumosex) تشخیص داده شد. برای تعیین درصد پروتئین 4 گونه گیاهی مذکور در منطقه مورد مطالعه نقشه تیپ بندی پوشش گیاهی نقاط انتشار آهو به وسیله نرم افزار Arcview تهیه شد و پس از بازدید میدانی، به صورت تصادفی از هرگونه گیاهی در نقاط مختلف منطقه 10 نمونه جمع آوری و بلافاصله نمونه ها به آزمایشگاه انتقال داده شد و درصد پروتئین آنها با اندازه گیری میزان نیتروژن با استفاده از روش کجلدال مشخص شد. سنجشها نشان دادند که درمنه با 11.37 درصد بیشترین میزان پروتئین را دارا می باشد و آهو نیز بیشترین تغذیه را از این گونه دارد.

با توجه به اینکه نفت خام جز یکی از آلاینده های آلی مخرب و مضر اکوسیستم های آبی محسوب می شود و می تواند اثرات بسیار نا مطلوبی بر ساختار ماده وراثتی (DNA) و روند تقسیم سلولی داشته باشد، تاثیر این آلاینده در غلظت های مختلف بر روی نرم تن دوکفه ای  Anodonta cygnea  در شرایط آزمایشگاهی (In vitro)، برای مشاهده میزان تخریب DNA و انحرافات کروموزومی بررسی شد تا علاوه بر شناسایی میزان اثرات مخرب نفت خام، این دوکفه ای به عنوان شاخص زیستی محیطی معرفی شود.غلظت های 0.25ppm، 0.5ppm و 1ppm نفت خام در آکواریوم های تیمار تهیه گردید و 2 آکواریم نیز به عنوان آکواریوم های شاهد که در یکی آب و در دیگری آب به همراه DMSO (Dimethyl sulfoxide) بود در نظر گرفته شد.دوکفه ای ها به مدت 10 روز در معرض آلاینده مورد نظر (نفت خام) با غلظت های مشخص قرار گرفتند. در پایان روز دهم دوکفه ای ها جهت استخراج سلول های آبششی از بافت آبششی جد ا سازی شدند. بعد از استخراج، سلول ها وارد آزمون ریزهسته (micronuclei test) شدند.بعد از تهیه سوسپانسیون سلول های آبششی بر روی لام، اجازه داده شد این سوسپانسیون خشک شود و با متانول مطلق فیکس گردید در نهایت با رنگ آمیزی گیمسا شمارش ریزهسته ها با میکروسکوپ نوری انجام شد. در این آزمایش سطح ریزهسته ها بین 0 تا 2.6 ریزهسته /1000 سلول آبششی اندازه گیری شد. در آکواریوم شاهد 1 (آب) میزان صفر ریزهسته /1000 سلول آبششی، در آکواریوم شاهد 2 (آب+DMSO) میزان 0.2 ریزهسته /1000 سلول آبششی، در آکواریوم تیمار 1 (غلظت 0.25ppm نفت خام) میزان 1.6 ریزهسته /1000 سلول آبششی، در آکواریوم شاهد 2 (آب+DMSO) میزان 0.2 ریزهسته /1000 سلول آبششی، در آکواریوم تیمار 1 (غلظت 0.25 ppm نفت خام) میزان 1.6 ریزهسته /1000 سلول آبششی، در آکواریوم تیمار 2 (غلظت 0.5 ppm نفت خام) میزان 2.6 ریزهسته /1000 سلول آبششی، آکواریوم تیمار 3 (غلظت 1 ppm نفت خام) میزان 2 ریزهسته /1000 سلول آبششی برآورد شد.

این مطالعه به منظور بررسی اثرات استفاده از سطوح مختلف محلول الکلی بره موم در جیره بر عملکرد جوجه های گوشتی آرین در قالب طرح کاملا تصادفی با 6 تیمار (0، 50، 100، 150، 200 و 250) میلی گرم بره موم در کیلوگرم جیره) به مدت 42 روز اجرا شد . صفات مورد اندازه گیری شامل مصرف خوراک، اضافه وزن بدن ، ضریب تبدیل غذا و درصد تلفات بودند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که در تمام دوره های پرورش بویژه کل دوره متوسط مصرف خوراک، اضافه وزن بدن و ضریب تبدیل غذا در پرندگان تغذیه شده با بره موم بالاتر می باشد. همچنین با مصرف بره موم میزان تلفات نسبت به گروه شاهد کاهش یافته است.

اساس درمانی گیاهان ارتباط نزدیکی با فرهنگ انسان دارد. گیاه سداب، گیاهی است که در گذشته به علت خواص دارویی مختلف از جمله ازدیاد قاعدگی و سقط جنینی، رماتیسم و نقرس کاربرد فراوانی داشته است. لذا در این مطالعه به طور تجربی اثر عصاره الکلی گیاه سداب (Ruta ggraveolens L.=RG) بر اندام های تولیدمثلی، جنس نر مورد بررسی قرار گرفته است.روش بررسی: در این مطالعه از موش های کوچک آزمایشگاهی نر بالغ نژاد NMRI استفاده شده است. حیوانات به 5 گروه تقسیم شدند. گروه کنترل که هیچ عصاره ای را دریافت نکردند. گروه شاهد که روغن زیتون را به عنوان حلال عصاره دریافت کردند. سه گروه تجربی که دوز 250، 350، 450 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم از وزن بدن عصاره را دریافت کردند. عصاره به صورت درون صفاقی و به صورت یک روز در میان و طی دو هفته در ساعت مشخص انجام شد. یک ماه بعد از آخرین تزریق حیوانات بیهوش شدند. وزن بیضه، اپیدیدیم، مجرای دفران، حجم بیضه و تعداد اسپرم های موجود در انتهای اپیدیدیم تعیین شدند. در این مطالعه به منظور بررسی نتایج آماری از تستANOVA   DUNCAN و استفاده شده است.یافته ها: مقایسه وزن بیضه، اپیدیدیم، مجرای دفران، کاهش معنی دار (p<0.05) را بین گروه های تجربی 350 و 450 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم از وزن بدن نسبت به گروه کنترل نشان داد، اما اختلاف معنی داری بین گروه شاهد با کنترل وجود نداشت. مقایسه حجم بیضه و تعداد اسپرم های موجود در انتهای اپیدیدیم، کاهش معنی دار (p<0.05) را بین گروه های تجربی 250، 350 و 450 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن نسبت به گروه کنترل نشان داده است، اما اختلاف معنی دار بین گروه شاهد با کنترل وجود نداشت.نتیجه گیری: نتایج نشان می دهند که عصاره الکلی RG می تواند روی فعالیت سیستم تولیدمثلی نر، اثر کاهشی داشته باشد و بنابراین می تواند به عنوان گیاهی جهت کنترل زاد و ولد استفاده گردد.

جکوی انگشت خمیده خزریCyrtopodion caspium  متعلق به خانوادهGekkonidae ، شب فعال بوده و زیستگاه اصلی آن در ایران در طول ناحیه گرگان در مازندران، از شمال و شرق خراسان تا جنوب سیستان و از غرب تا آذربایجان می باشد. در این مطالعه که در جمعیت های دشت مغان، دامغان و ساری انجام شد، 48 نمونه در نیمه شب بطور دستی جمع آوری شد. این مطالعه بر اساس صفات مورفومتریک و مریستیک زیرگونه Cyrtopodion caspium caspium صورت گرفت. نتایج نشان می دهند که جمعیت مغان در شمال غرب ایران از جمعیت های دیگر آن در شمال شرق ایزوله شده است.

مرفین سالهاست به عنوان یک داروی ضددرد مورد استفاده قرار می گیرد، ولی با توجه به این که تجویز مکرر مرفین با وابستگی و تحمل همراه است، مطالعات اخیر سعی در تجویز عصاره آبی میوه رازیانه دارد تا استفاده از آن همراه با مرفین اثر ضددردی آن را تقویت و میزان مصرف آن را کاهش دهد. این مطالعه تجربی بر روی 80 موش سوری نر نژاد N MRI انجام شد (28±3). حیوانات بطور تصادفی به گروه های کنترل، شاهد مثبت، دریافت کننده عصاره گیاه رازیانه و دریافت کننده عصاره آبی میوه رازیانه همراه با مرفین تقسیم شدند. گروه های کنترل و شاهد مثبت به ترتیب نرمال سالین نمکی %0.9 و ایندومتاسین 5 میلی گرم بر کیلوگرم دریافت کردند. گروه های تجربی نیز تحت تزریق دوزهای 100،200 و 400 میلی گرم بر کیلوگرم از عصاره آبی گیاه رازیانه قرار گرفتند 30 دقیقه بعد از هر تجویز داخل صفاقی، حیوانات برای القاء درد احشایی تحت تزریق اسیداستیک %0.6 با دوز 10 میلی لیتر بر کیلوگرم قرار گرفتند و اثرات ضددردی با شمارش تعداد رایت ها (کشیدگی ها) بلافاصله بعد از تزریق اسیداستیک در مدت 30 دقیقه ثبت گردید. در آزمایش بعدی تداخل مرفین با دوز 2 میلی گرم بر کیلوگرم بر اثرات ضددردی ناشی از عصاره 15 دقیقه بعد از تجویز عصاره با دوزهای 100 ،200 و 400 میلی گرم بر کیلوگرم به روش رایتینگ ارزیابی شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و آنالیز واریانس یک طرفه در سطح معنی داری P<0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.عصاره آبی گیاه رازیانه با دوزهای 100،200 و 400 میلی گرم بر کیلوگرم و ایندومتاسین با دوز 5 میلی گرم بر کیلوگرم کاهش معنی داری را در پاسخ به درد در مقایسه با گروه کنترل ایجاد کردند (P<0.001) همچنین گروه دریافت کننده مرفین با دوز 2 میلی گرم بر کیلوگرم همراه با عصاره میوه رازیانه با دوزهای 100، 200 و 400 میلی گرم بر کیلوگرم در مقایسه با گروه هایی که یکی از آنها را دریافت کرده بودند اثر ضد دردی چشم گیری بر علیه انقباضات شکمی ایجاد می کند (P<0.001) این مطالعه تایید می کند که عصاره آبی میوه رازیانه و مرفین به صورت سینرژیک عمل می کنند و عصاره میوه رازیانه اثر ضد دردی مرفین را تقویت می کند.