آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی (دامپزشکی تبریز)
سال:1398 | دوره:13 | شماره:2 (پیاپی 50) |تعداد مقالات:8

دمای محیط و طول روز، از جمله فاکتورهای مهمی هستند که ممکن است سیکل تولیدمثلی گونه های مختلف را تحت تاثیر قرار دهند. هدف از انجام مطالعه حاضر، ارزیابی اثر فصول مختلف (سرد= دی و گرم= تیر) و نیز حدواسط بین آن ها (فروردین و مهر) بر غلظت تستوسترون سرم، در گربه های منطقه اهواز بود. بدین منظور، 120 قلاده گربه نر بالغ و از نژاد موکوتاه اهلی مورد بررسی قرار گرفت. در هر فصل، خون گیری از 30 قلاده گربه انجام گرفته و غلظت تستوسترون در نمونه های سرمی، به روش الایزا (ELISA) اندازه گیری شد. میانگین غلظت تستوسترون در گربه های مورد مطالعه، ng/ml 49/0± 42/3 به دست آمد. همچنین حداقل و حداکثر غلظت سرمی تستوسترون هم به ترتیب ng/ml01/0 و 2/17 و مربوط به ماه های تیر و دی محاسبه گردید. پایین ترین میزان میانگین غلظت تستوسترون در فصل گرم (ng/ml 23/0± 62/0) و بیشترین میزان آن در فصل سرد به دست آمد (ng/ml 28/1± 87/9). میانگین غلظت تستوسترون در فصول بهار و پاییز هم، به ترتیب ng/ml 5/0± 26/2 و 3/0± 94/0 ثبت شد. دمای محیط و طول روز، به شکل منفی با غلظت تستووسترون ارتباط داشتند. ضریب همبستگی بین غلظت تستوسترون با میانگین دمای کمینه، بیشینه و کلی هم به ترتیب برابر با 572/0R=-، 615/0R=-و 597/0R=-بود. همچنین ضریب همبستگی بین غلظت تستوسترون و طول روز (256/0R=-)، نشان دهنده وجود همبستگی قابل قبول و بالا از نوع منفی (معکوس) بود. نتیجه نهائی این که مقادیر تستوسترون سرم، تحت تأثیر فصل قرار داشته، به طوری که میانگین غلظت تستوسترون در تابستان به شکل معنی داری نسبت به سایر فصول، پایین تر بود (05/0>p).

مصرف جنتامایسین موجب آسیب به بخش حلزونی گوش و مسمومیت برگشت پذیر کلیه می شود. ترکیبات مختلفی از جمله سیمواستاتین برای کاهش عوارض جانبی جنتامایسین پیشنهاد شده است. در مطالعه حاضر بررسی اثر سیمواستاتین درجهت کاهش آسیب کلیوی ناشی از مصرف آنتی بیوتیک جنتامایسین در موش های صحرایی نر نژاد ویستار انجام گرفت. بدین منظور موش های صحرایی به مدت 30 روز به صورت گاواژ با دوز های 5، 10 و 20 میلی گرم بر کیلو گرم وزنبدن سیمواستاتین، به طور روزانه تیمار شده و هم زمان جنتامایسین را با غلظت 40 میلی گرم بر کیلو گرم وزنبدن به صورت تزریق درون صفاقی دریافت کردند. سطوح اسید اوریک، اوره، سدیم، پتاسیم، نیتروژن اوره خون (blood urea nitrogen; BUN)، کراتینین و آلبومین در سرم موش هااندازه گیری گردیده و با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی مورد واکاوی آماری قرار گرفت. مقادیر 05/0>p معنی دار در نظر گرفته شد. افزایش معنی دار میزان کراتینین (01/0p<)، اوره (001/0p<)، نیتروژن اوره خون (001/0p<) و اسید-اوریک (001/0p<) و کاهش معنی دار آلبومین (01/0p<) و سدیم (01/0p<) در حیوانات گروه دچار آسیب کلیوی توسط جنتامایسین در مقایسه با گروه کنترل سالم، مشاهده شد. تیمار با سیمواستاتین در غلظت 20 میلی گرم بر کیلو گرم وزن بدن در حیوانات دچار آسیب کلیوی باعث کاهش معنی دار کراتینین (01/0p<)، اوره (01/0p<)، نیتروژن اوره خون (001/0p<) و اسید اوریک (001/0p<) و افزایش معنی دار آلبومین (05/0p<) و سدیم (01/0p<) شد. نتایج مطالعه حاضر نشان دهنده بهبود آسیب کلیه ها در پی مصرف جنتامایسین در موش های صحرایی توسط سیمواستاتینمی باشد.

آلودگی محیط زیست و مواجهه شغلی با فلزات سمی مانند جیوه، کادمیوم و سرب موجب ایجاد بیماری های مزمن و بدخیم با عوارض قابل ملاحظه ای در اکثر بافت های بدن می شود. افزایش تولید رادیکال های آزاد و کاهش توان آنتی اکسیدانی به عنوان اصلی ترین عامل بروز ضایعات ناشی از مسمومیت با کادمیوم مطرح است. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر روغن فرار میخک و ویتامین C بر بازده رشد، مورفولوژی پرزهای روده و پاسخ ایمنی به واکسن زنده نیوکاسل در بلدرچین های مواجهه داده شده با کادمیوم بود. تعداد 240 قطعه جوجه بلدرچین ژاپنی یک روزه به 8 گروه 30 قطعه ای با 3 تکرار 10 قطعه ای تقسیم بندی گردید. گروه های 1 و 8 جیره پایه، گروه های 2 و 7 جیره پایه به علاوه ppm 500 ویتامین C در جیره، گروه های 3 و 5 جیره پایه به علاوه 150 میلی گرم روغن فرار میخک به ازای هر کیلوگرم جیره، گروه های4 و 6 جیره پایه به علاوه450 میلی گرم روغن فرار میخک به ازای هر کیلوگرم جیره دریافت کردند. به آب آشامیدنی گروه های 1، 2، 3 و 4 در کل دوره آزمایش (35-7 روزگی) ppm 40 کلریدکادمیوم اضافه شد. در سن 21 روزگی از هر گروه، تعداد 9 نمونه خون گرفته شده و در سن 35 روزگی هم، از سه قسمت روده (دئودنوم، ژژونوم و ایلئوم) تعداد 9 قطعه جوجه از هر گروه، نمونه گیری شد. نتایج نشان داد که جوجه های گروه های 6 و 7 وزن بدنی، اندازه پرز و سطح جذب بیشتری نسبت به گروه کنترل داشتند (05/0p<). همچنین جوجه های گروه های 2، 4 و 8 نسبت به گروه 1، دارای اندازه و سطح جذب پرز بیشتری در قسمت های مختلف روده بودند (05/0p<). به طور کلی نتایج مطالعه حاضر نشان داد که افزودن ویتامین C و روغن فرار میخک به جیره غذایی بلدرچین ژاپنی، بر شاخص های رشد و سطح جذب پرزهای روده تاثیر مثبت داشته و سبب کاهش اثرات منفی کادمیوم بر وزن بدن و سطح جذب پرزهای روده در پرندگان مذکور می شود.

بیماری مارک یکی از بیماری های مهم تضعیف کننده سیستم ایمنی در صنعت پرورش مرغ تخم گذار است که می تواند ضایعات لنفوپرولیفراتیو در اندام های مختلف احشایی ایجاد کند. شناسایی هر چه سریع تر این بیماری در طیور تخم گذار مانع از صرف هزینه های درمانی و تصمیم گیری سریع در خصوص اقدامات کنترلی و امنیت زیستی علیه این بیماری می گردد. در این راستا به منظور شناسایی ویروس مارک در ضایعات ندولی در احشای ماکیان خانگی و تمایل بافتی ویروس مارک، از 50 قطعه پرنده مشکوک به بیماری مارک که دارای ضایعات ندولی در احشاء بودند، نمونه های مختلف بافتی ضایعه دار و بدون ضایعه اخذ شد. پس از استخراج DNA از نمونه-های بافتی، بر اساس توالی آنتی ژن A، یک قطعه با اندازه 314 جفت بازی با پرایمرهای اختصاصی و با استفاده از آزمایش PCR (polymerase chain reaction) تکثیر شد و به شناسایی موارد آلوده و توزیع بافتی ژن کدکننده آنتی-ژن A ویروس مارک در تمامی نمونه ها پرداخته شد. علاوه بر آن، به منظور تفریق سویه های بیماری زا از غیر بیماری زا، قطعه 434 جفت بازی تکرارشونده نیز با استفاده از جفت پرایمر اختصاصی تکثیر شد. نتایج نشان داد در تمامی موارد آلوده به ویروس مارک، در مرحله تومورزایی، ژن کدکننده آنتی ژن A در بافت های ضایعه دار و بدون ضایعه قابل ردیابی است. علاوه بر آن، تمامی نمونه های مثبت از نظر ویروس مارک، متعلق به پاتوتیپ های بیماری زا می باشند. لذا به نظر می رسد که در مرحله تومورزایی بیماری مارک، صرف نظر از وجود یا عدم وجود علایم ماکروسکوپی در لاشه پرندگان، در تمامی بافت ها ژن کدکننده آنتی ژن A ویروس مارک قابل ردیابی است.

آلودگی به انگل ها می تواند باعث کاهش وزن، کاهش تولید و حذف ارگان ها در گوسفندان پرورشی ذبح شده گردد. مطالعه اخیر به منظور بررسی وضعیت آلودگی های انگلی دستگاه گوارش در گوسفندان منطقه سیستان انجام گرفت. در مجموع از 395 گوسفند به صورت تصادفی نمونه مدفوع اخذ شد. مختصات محل نمونه گیری به کمک دستگاه GPS (global positioning system) ثبت گردید. آزمایش مدفوع به روش شناورسازی کلیتون-لین انجام گرفت. در این مطالعه تنها تخم های سستود از جنس مونیزیاو اووسیست های تک یاخته ای از جنس آیمریا در داخل مدفوع مشاهده شد. شیوع انگل مونیزیا 21 درصد (83 مورد) و شیوع انگل آیمریا 39 درصد (154 مورد) بود. در طی مطالعه حاضر هیچ گونه تخم نماتود و ترماتودی مشاهده نشد. آزمون مربع کای نشان داد که شیوع مونیزیا در فصول گرم و سرد سال تفاوت آماری معنی داری ندارد، اما شیوع آیمریا در فصول گرم سال به طور معنی داری بیشتر از فصول سرد سال بود (008/0p=). نتایج مطالعه نشان داد که فون انگلی دستگاه گوارش گوسفندان در منطقه سیستان با اکثر مناطق دیگر ایران متفاوت است. دلیل این امر می تواند آب و هوای گرم و خشک منطقه سیستان باشد. به علاوه بادهای 120 روزه، که حجم زیادی از خاک را در دشت سیستان جا به جا می کنند، باعث پراکنده شدن مدفوع گوسفندان در بیابان می شود و این امر مانع تکمیل شدن سیر تکاملی انگل ها می گردد.

کاربامازپین به عنوان داروی ضدتشنج در درمان تشنجات جزئی ساده و تونیک-کلونیک عمومی و درد عصب سه قلو مورد استفاده قرار گرفته و به عنوان پیشگیری کننده در بیماری مانیک دپرسیو نیز مصرف می شود. کاربامازپین با طولانی کردن مدت غیرفعال ماندن پمپ سدیم-پتاسیم سلول ها، در مجموع انتقال سیناپسی را کاهش می دهد. با توجه به کاربرد بالینی داروی کاربامازپین، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات قلبی این دارو در سگ ها انجام شد. در این مطالعه تجربی-مداخله ای تعداد 14 قلاده سگ ماده بومی بالغ 2-5/1 ساله نژاد مخلوط تهیه و پس از انجام آزمایشات و معاینات بالینی برای تایید صحت و سلامتی عمومی، به دو گروه تیمار و کنترل (هر گروه 7 قلاده) تقسیم بندی شدند. در روز صفر قبل از تجویز دارو اقدام به تهیه الکتروکاردیوگرام و اکوکاردیوگرام و سنجش فشار خون شد. هر دو گروه در شرایط کاملاً یکسان نگه داری شده و به گروه تیمار به مدت 7 روز داروی کاربامازپین (با دوز 8 میلی گرم بر وزن بدن) خورانده شد. بعد از اتمام دوره تجویز دارو، مجدداًاز سگ ها الکتروکاردیوگرام و اکوکاردیوگرام اخذ و فشار خون آن ها اندازه گیری شد. داده ها توسط آزمون تحلیل واریانس یک طرفه مورد واکاوی آماری قرار گرفت. داروی کاربامازپین فشار خون سگ های گروه تیمار را به طور معنی داری کاهش داد (05/0p<). همچنین کاربامازین تغییرات معنی داری را در الکتروکاردیوگرام و اکوکاردیوگرام سگ ها ایجاد کرد (05/0p<). نتایج مطالعه حاضر نشان داد که داروی کاربامازپین می تواند به طور قابل توجهی باعث کاهش فشار خون و تغییرات در الکتروکاردیوگرام و اکوکاردیوگرام سگ ها شود.

با توجه به این­ که صنعت پرورش اسب به­ عنوان چهارمین صنعت از لحاظ درآمدزایی در جهان مطرح است و نیز با عنایت به تنوع گونه های اسب های اصیل در جهان و ضرورت تعیین خلوص و نسب نزد صاحبان و پرورش دهندگان اسب، اهمیت تحقیقات آزمایشگاهی در این مورد مشخص می­ گردد. با توجه به تحقیقات گذشته در داخل و خارج کشور که به صورت موردی انجام شده، خلأ موجود در بررسی اسب­ های ایران از لحاظ تنوع مارکر های ژنتیکی مثل توالی تکراری کوتاه (short tandem repeats; STR) ضرورت پیدا می کند. درای نمطالعه، تنوع ژنتیکی50رأس اسب نژادعرب مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظورازنشانگرهای ریز ماهواره پیشنهادی ISAG(International Society for Animal Genetics) استفاده شد. این نشانگرهاشامل ریز ماهواره هایVHL20، HTG4، HMS7 و AHT4می باشند. برای این منظور DNA ژنومی از نمونه خونی اسب­ ها توسط روش مایلر استخراج گردید و به­ وسیله واکنش زنجیره ای پلیمراز چندگانه توسط پرایمر فلورسنت تکثیر شد. داده ها نشان دادکه تنوع ژنتیکی بالایی درجمعیت اسب­ های عرب وجوددارد. تعدادآلل های مشاهده­ شده برای هرجایگاهاز6تا9آلل متغیربودومارکرهای AHT4 و VHL20با9آلل دارای بیشترین تعدادآلل و همچنین HTG4بیشترین مقدار هتروزیگوسیتی را دارا بود. همچنین جایگاه HMS7دارای7آلل بودکه کمترین تعدادآلل درمیان جایگاه های بررسی­ شده راداشت وجایگاه VHL20دارای پایین ترین مقدار هتروزیگوسیتی بود. نتایج حاصله ازمطالعه حاضرنشان­ دهنده فراوانی بالای تنوع ژنتیکی جمعیت اسب های عرب بود.

سالمونلوزیسیکی ازمهم ترین بیماری های مشترک بین انسان وحیوانات می باشد. استفاده از انواع آنتی بیوتیک هاراهکار اصلی ومهم برای کاهش میزان بروزوتلفات مرتبط باعفونت های سالمونلایی است، امامصرف نادرست وبی رویه آن هادرمزارع طیورصنعتی ممکن است منجربه پیدایش مقاومت های آنتی بیوتیکی ودرنتیجه ناکارآمدی داروهای ضدمیکروبی شود. همچنین، انتقال سویه های مقاوم به آنتی بیوتیک-ها به انسان ازطریق زنجیره غذایی هم می تواندتهدیدی برای بهداشت عمومی باشد. لذا هدف ازاین مطالعه تعیین گروه سرمی والگوی مقاومت آنتی بیوتیکی در سالمونلاهای جداشده از8گله طیور تخم گذاردر منطقه تبریزبود. بدین منظور پس از جداسازی سالمونلا از نمونه های مختلف طیور تخمگذار صنعتی، جدایه هابااستفاده ازآنتی سرم های اختصاصی ازنظرگروه سرمی و سپس به روش انتشاردیسک در آگار (Kirby-Bauer)ازنظرمقاومت نسبت به 6 نوع آنتی بیوتیک رایج درصنعت مرغداری کشور ایران(انروفلوکساسین، فلورفنیکل، فسفومایسین، لینکوسپکتین، سولتریموداکسی سایکلین)و 6 نوع آنتی بیوتیک مورد مصرف انسانی (جنتامایساین-، کوآموکسی کلاو، سیپروفلوکساسین، سفالکسین، سفوتاکسیموسفتری آکسون)بررسی شدند. از مجموع 96 نمونه مورد آزمایش، تعداد16 جدایه سالمونلا شناسائی گردید که 10 جدایه متعلق به گروه سرمی D بودند ولی 6 جدایه در هیچ یک از گروه های سرمی مورد آزمایش قرار نداشتند. همچنین همه جدایه ها نسبت به جنتامایسین وفسفومایسین حساس بودند وبیشترین میزان مقاومت هم دربرابرداکسی سایکلین با فراوانی35/83 درصد مشاهده شد. شیوع نسبتاًبالای مقاومت دارویی در میان سالمونلاهای جداشده ازطیور تخم گذار صنعتی نشان داد که تجویز آنتی بیوتیک هاباید بااحتیاط و دقت بیشتری صورت گیرد.