نگارگری ایرانی در طی سالیان متمادی سیر تحول و تطور خود، به اصول زیبایی شناسانه منسجمی در زمینه بازنمایی فضا و عناصر معماری دست یافته است که در برگیرنده مواردی چون: 1. نمایش نمادین و مفهومی عناصر معمارانه 2. حضور کلیه مولفه های بازشناختی یک بنا در کنار یکدیگر 3. نقش معماری در حکم پس زمینه نگاره 4. بکارگیری نقوش و آرایه های معماری ایرانی و... 5. سنت فضاسازی چندساحتی است.بررسی نسخه مصور هزار و یک شب صنیع الملک که حجیم ترین و پرتصویرترین اثر در کتاب آرایی ایرانی و نمایانگر واپسین کوشش ها به منظور حفظ سنت نگارگری است، حاکی از تکوین اصول زیبایی شناسانه نوینی در امر بازنمایی فضا و معماری است. رویکرد اخیر، حاصل تغییر نگرش ذهنیت گرا نقاش به نگرشی عینیت گرا بوده که ثمره سفر وی به اروپا و آشنایی با دیدگاه ها و اسلوب هنری نقاشان غربی است.اینگونه به نظر می رسد که اصول زیبایی شناسانه تصاویر هزار و یک شب مصور صنیع الملک، در زمینه بازنمایی فضا و عناصر معمارانه، با در نظر گرفتن اصول یادشده پیشین، شامل مواردی نظیر: 1. نمایش عینی و واقع گرایانه معماری 2. عدم نمایش کلیت ساختار معماری 3. تبدیل فضای معماری به مکانی عینی 4. تغییر در نوع نقوش و آرایه های معماری و 5. نادیده انگاری سنت فضاسازی چند ساحتی گردیده است.نتایج پژوهش اخیر مبتنی بر مورد پژوهی بوده که بر اساس تحلیل یکصد نگاره منتخب از میان مجموعه نگاره های هزار و یک شب مصور صنیع الملک که به امر بازنمایی فضا و عناصر معمارانه پرداخته اند، صورت پذیرفته است. روش جمع آوری اطلاعات نیز به روش کتابخانه ای، همراه با مراجعه به نمونه های موردی بوده است.