زیست شناسی ایران
سال:1387 | دوره:21 | شماره:3 |تعداد مقالات:21

اثرات درمانی سرده بنگ (Hyoscyamus) بدلیل وجود تروپان آلکالوئیدهای مختلف همواره مورد توجه خاصی بوده است. بنابراین ازدیاد این گیاهان در زمان کوتاه و باصرف هزینه اندک اهمیت بسیاری دارد. رویانزایی بدنی و شناخت آن کمک شایانی در این زمینه خواهد بود. هدف از تحقیق حاضر انجام رویانزایی بدنی، و شناخت سازوکار آن از طریق بررسی پروتئینها در مراحل مخلتف تشکیل رویان بود. در این پژوهش کشت برگ در محیط کشت MS واجد  BAPو  IAAمنجر به رویانزایی گردید. بررسی کمی پروتئینها در مراحل مختلف نمو رویان تغییرات محتوای پروتئین را در مراحل مختلف تشکیل رویان نشان داد. بررسی کیفی پروتئینها با استفاده از الکتروفورز بر روی دو نوع ژل پلی آکریل آمید در سیستم ناپیوستهPAGE) و  (SDS-PAGEانجام شد. با محاسبه جرم مولکولی باندهای پروتئینی و پپتیدی تفکیک شده و معلوم شد در طی رویانزایی پروتئینها و پپتیدهای مختلف دچار پدیده های فراتنظیمی، فروتنظیمی و تعدیل می شوند. بعلاوه پروتئینها و پپتیدهای نهادی و اصلی نیز شناسایی شدند.

در آبزی پروری تامین غذای مناسب جهت رشد و بقای لارو ضروری است. انتخاب گونه مناسب از نظر جغرافیایی و تغییر شرایط کشت گونه (کیفیت و کمیت غذای جلبکی، درجه حرارت و شوری) دو عامل مهم جهت دستیابی به این هدف می باشد. در مطالعه حاضر جمعیت روتیفر آب شیرین (B. calyciflorus) با دو نوع جلبک .Chlorella sp وScenedesmus obliquus  و سه سطح غذایی (10×106, 1×106,0.1×106 cell/ml) پرورش داده شد. اندازه بدن (سطح لوریکا) روتیفرها و اندازه تخم تولید شده آنها در مرحله k-phase اندازه گیری شد. اندازه بدن و اندازه تخم روتیفرهای تغذیه شده با غلظت بالای (10×106 cell/ml) کلرلا نسبت به سطوح غذایی پایین (0.1×106 cell/ml) و متوسط (1×106 cell/ml) به طور معنی داری (p<0.05) بزرگتر بود. در حالی که بین دو سطح 0.1×106 cell/ml و 1×106 cell/ml جلبک کلرلا تفاوت معنی داری مشاهده نشد(P>0.05).  روتیفرهای تغذیه شده با سندسموس ابتدا تا سطح غذایی1×106 cell/ml  افزایش معنی داری (p<0.05) هم در اندازه بدن و هم در حجم تخم نشان دادند ولی با افزایش غلظت(10×106 cell/ml)  نه تنها افزایش دیده نشد بلکه کاهش مختصری نیز مشاهده شد. ارتباط مثبتی بین اندازه بدن افراد ماده و اندازه تخم های تولید شده آنها مشاهده شد.

آگاهی از تنوع ژنتیکی نقش مهمی در حفاظت و اصلاح گیاهان زراعی بود. در این تحقیق 96 نمونه بومی گندم دوروم (Triticum turgidum var. durum) که از نقاط مختلف ایران جمع آوری شده اند؛ همراه با 18 رقم زراعی از 10 کشور خارجی برای تنوع زیر واحدهای سنگین گلوتنین مورد بررسی قرار گرفت. سه آلل در لوکوس Glu-Al و 11 آلل در لوکوس Glu-B1 یافت شد. فراوانی آلل (Glu-Alc)nullدر ارقام زراعی و نمونه های بومی بیش از آللهای Glu-Ala وGlu-Alb  بود. آللهایGlu-Bla  (زیر واحد7) وGlu-Ble  (زیر واحد20) فراوانترین آلل در لوکوس Glu-Bla بودند. نتایج نشان داد که نمونه های بومی گندم دوروم منابع ارزشمندی از لحاظ زیر واحدهای گلوتنین هستند و می توان از آنها در اصلاح کیفیت ماکارونی گندمهای دوروم استفاده کرد.

خشکی از تنشهای بسیار مهم در کاهش رشد و تولید گیاهان می باشد. در این راستا بمنظور ارزیابی اثر تنش خشکی بر جوانه زنی بذر ارقام گلرنگ پاییزه آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل چهار رقم گلرنگ پاییزه (LRV-5161, Hatman, CW-74, Yenice) با پتانسیل های اسمزی (صفر، -2، -4، -6 و -8 بار) بود. نتایج نشان داد که تیمارهای مختلف تنش خشکی اثرات قابل توجهی بر درصد جوانه زنی، یکنواختی جوانه زنی، وزن ریشه چه و ساقه چه، نسبت ریشه چه به ساقه چه و وزن کل گیاهچه دارد. با افزایش میزان خشکی، درصد جوانه زنی بطور معنی داری کاهش یافت بطوریکه از 81.02 درصد در شاهد به 6.03 درصد در تنش خشکی -8 بار رسید. رقم CW-74 با 62.9 درصد بیشترین درصد جوانه زنی و رقمYenice  با 42.66 درصد دارای کمترین درصد جوانه زنی را داشت. در تیمار شاهد بیشترین یکنواختی جوانه زنی و در تیمارهای -6 و -8 بار کمترین یکنواختی جوانه زنی وجود داشت. در میان ارقام مورد بررسی کمترین یکنواختی جوانه زنی به رقمLRV-5161  ( (53.47 ساعت) و بالاترین یکنواختی به رقم CW-74 با (42.71 ساعت) تعلق داشت. تحت شرایط تنش، رقمCW-74  دارای طول ریشه چه بلندتری بوده و نسبت به سایر ارقام دارای نسبت ریشه چه به ساقه چه بالاتری بود. بررسی دیگر پارامترها مثل وزن ریشه چه و ساقه چه و وزن کل گیاهچه نیز، حاکی از مقاومت بالای رقمCW-74  در مقایسه با دیگر ارقام مورد بررسی بود.

یکی از موانع اصلی دستیابی به عملکرد بالا در تولید برنج، تنش خشکی بویژه در مرحله گلدهی است. ممانعت از رشد طولی دمگل از مهم ترین دلایل این اثر است که منجر به باقی ماندن خوشه در درون غلاف برگ پرچمی و عقیم ماندن سنبلچه های خارج نشده می گردد. این پژوهش به مطالعه الگوی رشد طولی دمگل در گیاه برنج تحت آبیاری کافی و تنش خشکی می پردازد و سپس تاثیر هورمونهای گیاهی (آبسیزیک اسید، جیبرلیک اسید و اکسین) را بر طویل شدن دمگلهای جداشده مورد بررسی قرار می دهد. اثر بازدارندگی تنش خشکی بر رشد طول دمگل از زمان لوله شدن برگها مشاهده شده و تا زمان برطرف شدن تنش ادامه می یابد. با آبیاری مجدد، دمگل رشد طولی خود را از سر می گیرد. اما دوره رشد دمگل محدود بوده، مجالی برای جبران فرصت از دست رفته نیست و دمگل نمی تواند طول نهایی لازم را حاصل نماید. رشد طولی دمگل یک جهش یافتهIR64  با دمگل طویل به نام eui-10 نیز با تنش خشکی متوقف می شود، اما از آنجا که نرخ رشد طولی دمگل آن بیش از IR64 است با آبیاری مجدد، تمامی خوشه از غلاف برگ پرچمی خارج می گردد. برای مطالعه اثر مستقیم و متقابل هورمونهای گیاهی بر رشد طول دمگل، سازگانی ساده و کارآمد مورد استفاده قرار گرفت. به این منظور، دمگلها از پنجه های در حال خروج خوشه جدا و در محلول های مورد نظر قرار داده شد. حضور هورمون اکسین (IAA) تاثیر معنی داری بر رشد طولی دمگلهای جداشده نداشت در حالی که اثر محرک جیبرلیک اسید (GA3) مشهود بود و با افزایش غلظت آن افزایش می یافت. افزودن آبسیزیک اسید، موجب خنثی نمودن اثر جیبرلیک اسید و توقف رشد دمگلها شد. اثر محرک جیبرلیک اسید و بازدارنده آبسیزیک اسید بر رشد طولی دمگلهای جداشده در موروبرکن بعنوان نماینده ای از ارقام جاپونیکا، IR64 بعنوان نماینده ای از ارقام ایندیکا، و eui-10 در سطح احتمال 0.1 درصد معنی دار بود. این داده ها نشان دهنده نقش احتمالی تنظیم هورمونی رشد طولی دمگل در پاسخ به تنش خشکی می باشد.

بررسی نشان داده است که سالیسیلیک اسید باعث مقاومت گیاه نسبت به تنشهای محیطی (گرما، سرما، شوری و خشکی) می شود. سالیسیلیک اسید اثرش را از طریق بیوسنتز اتیلن اعمال می کند. در این تحقیق اثر سالیسیلیک اسید و اتیلن بر کاروتنوئیدها، آنتوسیانینها، فلاونوئیدها، پراکسیداسیون لیپیدها، آسکوربیک اسید و دی هیدروآسکوربیک اسید و آسکوربات کل مورد بررسی قرار گرفت. گیاهان مورد آزمایش پس از کاشت در گلدان و رسیدن به مرحله 4 برگی، با سالیسیلیک اسید تیمار شد. تیمار در 4 سطح (0، 0.5، 1 و 1.5 میلی مول) در دو روز متوالی و تیمار اتیلن بمدت 3 روز در 4 سطح (pmm 150,100,50,0) اعمال شد. در ضمن از تریبون X-100 بعنوان روکنشگر استفاده شد. پس از اتمام تیمار با اتیلن، پارامترهای مذکور مورد سنجش قرار گرفت. مقدار آنتوسیانینها و کاروتنوئیدها در تیمار با غلظتهای کمتر از 1 میلی مول سالیسیلیک اسید در سطح 5 درصد کاهش معنی داری نشان داد و اتیلن بتنهایی نیز منجر به کاهش این پارامترها شد. افزایش قابل توجهی در تیمار توام اتیلن و سالیسیلیک اسید در پارامترهای فلاونوئیدها، آسکوربیک اسید و دی هیدرو آسکوربیک اسید و آسکوربات کل مشاهده شد (p≤5%).  مقدار پراکسیداسیون لیپیدها بطور معنی داری در تیمار با اتیلن و یا سالیسیلیک اسید افزایش یافت ولی تیمار توام منجر به کاهش مقدار پراکسیداسیون لیپیدها گردید. سالیسیلیک اسید در غلظتهای 1 میلی مول و پایین تر بعنوان ترکیب ضدتنشی باعث کاهش اثرات اکسیداتیو ناشی از تولید اتیلن می شود ولی غلظت 1.5 میلی مول سالیسیلیک اسید اثرات تنشی ناشی از اتیلن را تشدید می کند. بنابراین کاربرد سالیسیلیک اسید در غلظتهای پایین تر از 1 میلی مول در رفع آسیب اکسیداتیو نقش دارد.

بمنظور بررسی اثر میدانهای الکترومغناطیسی روی صفات جوانه زنی، بذرهای سه گونه یونجه یکسالهMedicago radiate ،Medicago scutellata  و Medicago polymorpha و جو Hordeum vulgare بمدت 10 و 30 دقیقه در معرض میدان الکترومغناطیسی با شدت 88 میکروتسلا و بمدت 10 دقیقه در معرض میدان الکترومغناطیسی 128 میکرو تسلا و بذرهای خشک و مرطوب دو علف هرز سسCuscuta monogyna  و سوروف Echinochloa crusgalli بمدت 12 و 24 ساعت در معرض میدان های الکترومغناطیسی 88 و 128 میکروتسلا قرار گرفت. وزن خشک و طول ساقه چه و ریشه چه و وزن خشک گیاهچه سوروف بین تیمارهای مختلف متفاوت بود (P≤0.01). همچنین تفاوت معنی داری بین تیمارها از نظر وزن تر و شاخص بنیه گیاهچه مشاهده شد (P≤0.05). اما درصد، شاخص و ضریب سرعت جوانه زنی در بین تیمارهای علف هرز سوروف تفاوت معنی داری نداشت. میدان مغناطیسی روی وزن خشک ریشه چه علف هرز سوروف اثر گذاشت و آن را نسبت به شاهد افزایش داد. درصد جوانه زنی، طول ساقه چه و وزن خشک ساقه چه و گیاهچه و همچنین شاخص بنیه گیاهچه در بین تیمارهای اعمال شده روی علف هرز سس معنی دار بود (P≤0.01). وزن خشک و شاخص بنیه گیاهچه در علف هرز سس تحت تاثیر میدان مغناطیسی نسبت به شاهد کاهش یافت. در گونه های یونجه یکساله با افزایش شدت میدان مغناطیسی درصد و سرعت جوانه زنی و طول ساقه چه افزایش یافت بطوریکه بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی در شدت 128 میکروتسلا بمدت 10 دقیقه بود.

روتاویروس شایع ترین عامل اسهال شدید و مرگ و میر در نوزادان و کودکان سراسر دنیا می باشد. این ویروس دارای کپسید سه لایه ای است که داخلی ترین لایه کپسید آن را پروتئین VP2 تشکیل می دهد. این کپسید سه لایه ای ژنوم ویروس متشکل از 11 قطعهRNA  دو رشته ای را در بر می گیرد. در رابطه با استفاده از پروتئینهای کپسیدی لایه های بیرونی و میانی این ویروس بعنوان واکسن گزارشات نسبتا زیادی موجود می باشد. هدف از این مطالعه، استفاده احتمالی از ژن VP2 بعنوان یک واکسنDNA  می باشد. در این تحقیق، بیان ژنVP2  یک روتاویروس گاوی تحت پروموتر CMV در سلولهای اپیتلیال ششی انسان (A549) مورد ارزیابی قرار گرفت. ژن روتاویروسی مذکور ابتدا در پلاسمیدpcDNA3  کلون شد و سپس با روش تراریختی توسط حامل دندروزوم به سلولهای اپیتلیال ششی انسان انتقال یافت و جهت تایید تشکیل ذرات زیرویروسی از میکروسکپ الکترونی عبوری استفاده شد. آنالیز وسترن بلات، بیان این ژن را در سلولهای مذکور، 48تا 72 ساعت پس از تراریختی نشان داد، که با مشاهده تشکیل ذرات شبه هسته مرکزی(Core Like Particles (CLP) (CLPs)  توسط میکروسکوپ الکترونی مورد تایید قرار گرفت. بطور کلی می توان گفت که سلولهای یوکاریوتی مذکور می توانند بعنوان یک میزبان مناسب برای بیان ژن VP2 عمل کنند؛ چون این سلولها هم پروتئین مورد نظر را بدرستی بیان کرده اند و هم پروتئینهای مذکور در آنها به درستی سرهم(Assembly)  شده است.

در سالهای اخیر، باکتری Microthrix parvicella بعنوان عامل اصلی تشکیل لجن حجیم شده شناور در تصفیه خانه های فاضلاب با روش لجن فعال شناسایی شده است. در این تحقیق از روشهای اندازه گیری اسیدهای چرب زنجیره بلند، بررسی پایلوتی، بررسی آزمایشگاهی و بررسی میکروسکوپی استفاده گردید، و مشخص شد: (1) Microthrix parvicella یک باکتری گرم مثبت است که حضور آن در تصفیه خانه های فاضلاب شهری به بارگذاری کم لجن (کمتر از 3 گرم اسید چرب بلند زنجیره به ازا هر کیلوگرم ماده جامد در هر روز) بستگی دارد. (2) رشد و تکثیر بحرانی این باکتری در دمای کمتر از 15 درجه سانتی گراد است. (3) سوبسترای اصلی مورد استفاده این باکتری اسید چرب بلند زنجیره است. (4) این باکتری در کف لجن تجمع می یابد که شرایط مناسبی برای رشد و تکثیر آن فراهم است. (5) ماده منعقد کننده پلی آلومینیم کلراید باعث جلوگیری از تولید آنزیم لیپاز و فعالیت آنزیمی این باکتری می شود و در نتیجه تاثیر منفی بر میزان جذب سوبسترا (هیدرولیز چربیها) توسط این باکتری دارد. با استفاده از 2 تا 3 گرمAl3+  به ازا هر کیلوگرم ماده جامد در روز که متناسب با سن لجن می باشد، امکان حذف کامل این باکتری وجود دارد. (6) در صورت استفاده از ته نشینی اولیه، بدلیل حذف حدودا 20 درصد بار مواد جامد، با وجود کاهش قابل توجه باکتریهای مذکور، تغییر محسوسی در اندیس حجمی لجن ایجاد نمی شود.

کنترل بیولوژیکی Listeria monocytogenes با باکتریوفاژ، یکی از راههای مبارزه با این باکتری است. در این مطالعه تاثیر pH و درجه حرارت، بر 4 نوعListeria monocytogenes  عاری از فاژ بطور تجربی آلوده شده به 5 باکتریوفاژ آلوده شدند تعیین گردید. با کشت Listeria monocytogenes لیزوژن جداشده از جنینهای سقط شده روی محیط TSB، فاژهای آزاد شده از Listeria monocytogenes لیزوژرنیک با فیلتر 0.45 میکرون جدا گردید. از مجموع این فاژها 5 فاژ مختلف با غلظت 109PFU/ml  انتخاب و با یکدیگر مخلوط شد، سپس در سه لوله آزمایش تقسیم و pH آنها بترتیب به 4، 7 و 9 رسید. سپس 2.5 میلی لیتر از هر pH را در چهار لوله جداگانه ریخته و در درجه حرارتهای 0-7، 8-14، 15-25، 26-37 سانتی گراد با 0.5 میلی لیتر از هر یک از انواعListeria monocytogenes  با همان pH و درجه حرارتهای مختلف مخلوط و در گرمخانه بمدت 24 ساعت قرار داده شد. بعد از آن یک قطره از هر یک از لوله ها، بروی محیط آگار خوندار کشت و در گرمخانه قرار گرفت. کشت 24 ساعته عاری از باکتری و یا دارای کلنیهای تغیریافته لیزوژن بودند. بیش از 2.3 Listeria monocytogenes های موثر در سقط دامها در شمال شهر اصفهان آلوده به فاژ هستند. بهترینpH  برای الحاق باکتریوفاژها به لیستریا عاری از فاژ، pH خنثی است. تبدیل این باکتری به فرم لیزوژن درpH  خنثی و در درجات مختلف (37-0 سانتی گراد) صورت می گیرد. ولی در pH اسیدی و یا قلیایی و در درجه حرارت بالاتر از 15 درجه سانتی گراد با احتمال P<0.05 اختلاف معنی دار است و باکتری در درجه حرارت بیش از 15 درجه سانتی گراد بیشتر بفرم لیزوژن تبدیل میشود. برای کنترل بیولوژیListeria monocytogenes  در طبیعت توسط باکتریوفاژ باید از تمام فاکتورهای موثر در اتصال و ورود DNA باکتریوفاژ به سیتوپلاسم و یا الحاق آن به ژنوم باکتری آگاهی داشت تا بتوان از باکتریوفاژ بعنوان وسیله ای مناسب برای از بین بردن باکتری در طبیعت و مواد غذایی استفاده کرد.

بمنظور مطالعه فعالیت باکتریThiobacillus ferrooxidans  در فرایند بیولیچینگ و همچنین بررسی مناسب ترین بازیابی مس از کانسنگهای سولفیدی، درصدهای متفاوت وزنی- حجمی از این کانسنگ با عیار 0.62 درصد مس در محیط کشت پایه باکتری استفاده شد. با فواصل 4 روزه در همه نمونه ها مقدار مس، یون فریک و pH محلولها اندازه گیری شد. نتایج حاصل از اندازه گیری افتpH  را در همه نمونه ها نشان داد. میزان مس آزاد شده توسط باکتریها در همه تیمارها نسبت به زمان افزایش یافت. بیشترین مقدار مس آزاد شده در نمونه های حاوی 50 و 60 درصد وزنی- حجمی کانسنگ سولفیدی بترتیب 93.1 و 94.7 درصد مشاهده شد. در نمونه های 1 تا 10 درصد کانسنگ سولفیدی میزان یون فریک نسبت به زمان افزایش یافت. بیشترین میزان یون فریک در تیمار حاوی 20 درصد کانسنگ سولفیدی مشاهده شد. غلظت یون فریک در نمونه های 20 تا 70 درصد کانسنگ سولفیدی تا روز بیستم افزایش و بعد از آن کاهش یافت. در نمونه های بالاتر از 20 درصد کانسنگ سولفیدی تغییر رنگ محیط کشت نیز مشاهده شد. نتایج حاصل از این مطالعه در کاربردی کردن صنعت استخراج بیولوژیکی و بازیافت بهینه مس از خاکهای سولفیدی موثر می باشد.

بتاگلوکان یکی از اجزای اصلی ساختار دیواره سلولی قارچهای حقیقی از جمله قارچهای بیماریزای گیاهی می باشد. این پلیمر از واحدهای دی گلوکز که با پیوندهای بتاگلیکوزیدی بهم متصل شده اند تشکیل شده است. آنزیمهای گلوکانازی، با شکستن پیوندهای گلکوزیدی بتا 1 و 3، پلیمر –β گلوکان را به اجزای سازنده اش تجزیه میکنند. برخی از قارچهای جنس تریکودرما، بدلیل ترشح انواعی از آنزیمهای گلوکانازی، بعنوان عاملی قوی در کنترل بیولوژیک بیماریهای قارچی گیاهان مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از آنزیمهای گلوکانازی، آنزیم بتا 1 و 3 گلوکاناز می باشد که توانایی تجزیه گلوکان موجود در دیواره قارچهای بیماریزا را دارد. در این تحقیق جهت شناسایی ژن بتا 1 و 3 گلوکاناز (bgnI)، استخراج DNA ژنومی از جدایه قارچ Trichoderma virens که یک جدایه فعال آنزیمی می باشد بروش CTAB صورت گرفت. برای تکثیر این ژن از دو آغازگر اختصاصی (RbgnI/FbgnI) استفاده گردید و قطعه مورد انتظار به طول تقریبی 2.3kb  تکثیر گردید. تعداد 6 آنزیم HindIII، pstI، SalI، EcoRI، BamHI و HindII جهت بررسی الگوی هضم آنزیمی قطعه تکثیر شده مورد استفاده قرار گرفت. علیرغم عدم تایید این قطعه بوسیله آنزیمهای BamHl، pstI، HindII و SalI، ولی با توجه به صحت طول قطعه با استفاده از آغازگرهای اختصاصی، کلونینگ این قطعه تکثیر شده در ناقل pUC19 انجام شد. جهت تعیین توالی ژن مذکور از این پلاسمید استفاده گردید. مقایسه توالی بدست آمده با توالیهای ثبت شده در بانک ژنی، ژن کلون شده bgnI را مورد تایید قرار داده و پلاسمید حاصله بنام pUCRM1 نامگذاری گردید. پلاسمید حاصل جهت تعیین توالی ژن bglI مورد استفاده قرار گرفت. بررسی توالی بدست آمده نشان داد که طول این ژن برابر 2345bp  و دارای یک اینترون کوتاه بطول 65bp  می باشد. Open reading frame موجود در این ژن یک پلی پپتید بطول 760 اسید آمینه و با وزن مولکولی 79.4 کیلودالتون را کد می نماید. توالی اسید آمینه ای این ژن با توالی اسید آمینه ژنهای مشابه موجود در بانک ژنی بین 60 تا 91 درصد مشابهت را نشان می دهد.

در این پژوهش، کارایی سه نوع تله زنده گیر شرمن، سنتی و هوهارت در نمونه برداری جوندگان منطقه حفاظت شده گنو، واقع در استان هرمزگان مورد بررسی قرار گرفت. تله گذاری بصورت ترانسکت خطی و در هر ترانسکت 30 ایستگاه تله گذاری در فواصل 20 متر انتخاب شد. در هر ایستگاه تله گذاری از هر سه نوع تله یاد شده استفاده شد. تله ها را عصر قبل از غروب آفتاب کار گذاشته شده و صبح روز بعد کنترل می شدند. در مجموع 195 نمونه جونده مربوط به 7 گونه شامل: موش خاردار (Acomys cahirinus)، موش سیاه (Rattus rattus)، جرد ایرانی (Meriones persicus)، جرد لیبی (Meriones libycus)، جریبل بلوچی (Gerbillus nanus)، جریبل هندی (Tatera indica) و هامستر دم دراز (Calomyscus bailwardi) صید شد. تله های شرمن بیشترین نسبت موفقیت (6.88 درصد) و تله های سنتی کمترین نسبت (2.83 درصد) را نشان دادند. با آزمون مقایسه کارایی تله های مختلف در نمونه برداری مشخص شد که تفاوتهای معنی داری در نسبت موفقیت تله ها در صید انواع گونه های جوندگان منطقه وجود دارد P<0.05) و χ2=5.99). کارایی تله ها در صید گونه هایی مانند هامستر دم دراز(bailwardi C.) P<0.05)  و (X2=41.89 و موش خاردارA. cahirinus) ) و P<0.05) و (X2=46.23 اختلافهای معنی داری داشته، در حالی که در صیدگونه هایی مانند موش سیاه R. rattus)) و P>0.05) و (X2=1.631.63 و جریبل هندیT. indica) ) وP>0.05)  و (X2=1.91 تفاوت معنی دار نبود.

مطالعات محققان روی جمعیتهای مار جعفری سرده (جنس) Echis Merrem 1820 وجود ابهاماتی را در سیستماتیک این جنس بویژه در نواحی آسیای میانه، ایران ، افغانستان و پاکستان آشکار ساخته است. لطیفی جمعیتهای این مار در ایران را متعلق به تاکسون واحدی می داند و آنها را در سالهای 1364 و 1370 متعلق به زیرگونه مارجعفریEchis carinatus pyramidium (Geoffroy, 1872)  و در سال 1379 به زیر گونهE. carinatus sochureki Stemmler 1969  معرفی می کند. جهت روشن شدن وضعیت سیستماتیکی این سرده (جنس) در ایران، تعداد 47 نمونه متعلق به این سرده (جنس) از مناطق بندرعباس، قشم، شیراز، منطقه حفاظت شده توران، دامغان و طبس مورد مطالعه قرار گرفت. تعداد 11 صفت مریستیک، شش صفت مورفولوژیک و دو صفت مورفومتریک در نمونه ها بررسی، اندازه گیری و شمارش شد. تحلیلهای تک متغیره جدایی میانگین صفات تعداد فلسهای زیرشکم (P<0.001)، تعداد فلسهای مورب (P<0.002)، تعداد فلسهای پشتی (P<0.001) و تعداد فلسهای دور چشم (P<0.001) را بین جمعیتهای جنوب (شیراز، بندرعباس و قشم) و جمعیتهای شرقی- شمالی (دامغان، توران و طبس) نشان داد. آزمون T2 هتلینگ (همراه با آزمون راندوم سازیPermutation  با 2000 تکرار) جدایی بردار میانگین صفات بین دو گروه جنوبی و شرقی- شمالی را نشان داد (P<0.005). مقایسه جمعیتهای مورد بررسی با جمعیتهای زیر گونه E. c. sochureki در پاکستان و جمعیتهای گونه E. multisquamatus cherlin 1981 از آسیای میانه در تحلیل محورهای اصلی نشان داد که جمعیتهای توران و طبس در محدوده گونه E. multisquamatus و جمعیتهای قشم و بندرعباس در محدوده زیرگونه E. c. sochureki قرار می گیرند. تحلیل خوشه ای نیز نمونه های متعلق به دامغان، توران و طبس را همراه با نمونه های گونه E. multisquamatus در یک شاخه قرار داد و نمونه های جنوبی با نمونه هایE. carinatus sochureki  دسته بندی شد. نتایج نشان دهنده حضور گونه E. multisquamatus در محدوده شرق و شمال ایران است و بدین ترتیب حداقل دو گونه مار جعفری در ایران وجود دارد.

برخی از کنه های گیاهی از آفات مهم گیاهان زینتی در محیطهای بسته و آزاد می باشند و کنه های تارتن از مهمترین عوامل خسارتزای این گیاهان در ایران و جهان بشمار می آیند. مطالعه تنوع کنه های گیاهی مضر و مفید گیاهان زینتی در محیطهای بسته و آزاد با جستجو، جمع آوری قسمتهای مختلف گیاه و شناسایی کنه ها در مناطق تهران، محلات و اصفهان طی سالهای 1381-1382 انجام شد. بالغ بر 100 میزبان گیاهی بررسی شد که 81 گونه آن گیاه زینتی متعلق به 45 خانواده گیاهی و 17 گونه علف هرز با 11 خانواده گیاهی آلوده به کنه های گیاهی شناخته شد. شش گونه کنه تارتن متعلق به سه سرده (جنس) و از میان آنها کنه تارتن قرمز گلخانه ای (Tetranychus cinnabarinus)  و کنه تارتن دو نقطه ای (دولکه ای) (T. urticae) روی بیش از 70 گونه گیاه زینتی مشاهده شد. همچنین خانواده های Asteraceae و Araceae بیشترین تنوع میزبانی کنه های خسارتزا در محیطهای بسته و باز داشتند. از چهار گونه کنه های تارتن دروغین، جمعیت و خسارتBrevipalpus sp.  روی گل آگلونما وسیسوس بصورت لکه های قهوه ای کم رنگ تا پررنگ مشاهده شد. کنه Phytocoptella yuccae روی برگهای انتخابی یوکا با ایجاد لکه های سفید رنگ پودری سبب توقف رشد و بدشکلی این میزبان شناخته شد. خسارت کنه هایRhizoglyphus echinopus  و R. robini در پیاز گیاهان زینتی گلایول و گل مریم با کاهش قوه نامیه آنها در سطح گسترده ای مشاهده شد. روی گلبرگ گل آنتوریم گونه ای از کنه های Oribatid با جمعیت و خسارت زیاد در منطقه ورامین مشاهده شد. پنج خانواده کنه های شکارگر شامل Euplapsellidae، Trombidiidae، Tydeidae، Phytoseiidae، Parasitidae از روی تعدادی از گیاهان زینتی شناسایی شد که دو گونه فیتوزئیدهPhtyoseius sp.  و گونه Neoseilus umbraticus بترتیب از روی ماگنولیا و سرخس جمع آوری شد و بیشترین تنوع گیاهان زینتی برای کنه هایTydeidae  به ثبت رسید.

پاراکوات یک علف کش بسیار قوی در کشاورزی می باشد. این علف کش قادر است از طریق پوست، سیستمهای تنفسی و گوارشی وارد بدن موجودات زنده گردد. پاراکوات قادر است بر بافتها و اندامهای مختلف بدن موجودات زنده از جمله ششها، کبد و اندام تناسلی تاثیر گذارد. هدف از تحقیق حاضر، بررسی اثر علف کش پاراکوات بر تغییرات هیستولوژیکی بیضه و روند اسپرماتوژنز در موشهای سوری نژاد Balb/C می باشد. موشهای نر در سن 9-10 هفتگی بمدت دو هفته، پاراکوات با غلظتهای 10، 15 و 20 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن را، به روش تزریق درون صفاقی دریافت کردند و جهت سنجش میزان باروری برای جفت گیری با موشهای ماده باکره همجوار گردیدند. حیوانات از نظر وزن بدن، وزن و حجم بیضه، تغییرات سلولی در داخل لوله های اسپرم ساز شامل تعداد سلولهای اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت اولیه، اسپرماتید، اسپرم، سرتولی و همچنین تعداد سلولهای لایدیگ مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین سنجش هورمونی و باروری حیوانات مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که حجم بیضه، تعداد سلولهای اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت اولیه، اسپرماتید، اسپرم و سرتولی کاهش معنی داری(P<0.05)  پیدا می کند. ولی وزن بیضه و تعداد سلولهای لایدیگ تغییر معنی داری را نشان نمی دهد. همچنین نتایج سنجش هورمونی نشان داد که غلظت هورمونFSH  کاهش معنی داری پیدا کرده، ولی مقدار هورمونهای LH و تستوسترون تغییر معنی داری را نشان نمی دهند. از طرفی میزان باروری و تعداد زاده ها کاهش معنی داری نشان می دهد. بنابراین، از نتایج حاصله می توان احتمال دارد که پاراکوات انواع سلولهای جنسی در داخل لوله های منی ساز در سیستم تناسلی موشهای سوری نر نژادBalb/C  را کاهش داده و باعث کاهش قابلیت باروری در این حیوانات می گردد.

کاهش سطح گلوکز و لیپیدهای نامطلوب سرم در بیماران دیابتی با استفاده از گیاهان دارویی از اهمیت بالینی زیادی برخوردار می باشد. شواهدی مبنی بر اثرات ضددیابتی مواد موثره گیاه والک وجود دارد. لذا در بررسی حاضر اثر مصرف خوراکی و مزمن این گیاه بر میزان گلوکز، تری گلیسیرید، کلسترول توتال، کلسترولLDL  و HDL موش صحرایی دیابتی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور موشهای صحرایی نر نژاد ویستار (n=32) بطور تصادفی به چهار گروه کنترل، کنترل تحت تیمار با والک، دیابتی، و دیابتی تحت درمان با والک تقسیم بندی شدند. دو گروه تحت تیمار با والک پودر گیاه را مخلوط شده با غذای استاندارد موش (6.25 درصد) بمدت 6 هفته دریافت نمودند. میزان گلوکز، تری گلیسیرید، کلسترول تام، کلسترول LDL و HDL سرم قبل از بررسی و در هفته های سوم و ششم پس از بررسی تعیین شد. میزان گلوکز سرم در گروه دیابتی پس از هفته ششم در مقایسه با هفته قبل از آزمایش افزایش معنی داری را نشان داد (p<0.001) و در گروه دیابتی تحت درمان با والک کاهش در حد متوسط و معنی دار در مقایسه با گروه دیابتی مشاهده شد (p<0.01). بعلاوه سطح تری گلیسیرید در گروه دیابتی افزایش معنی داری را در هفته ششم نسبت به هفته قبل بررسی (p<0.05) نشان داد و سطح تری گلیسیرید در همین هفته در گروه دیابتی تحت درمان با والک در مقایسه با گروه دیابتی تفاوت معنی دار نداشت. همچنین در هفته ششم سطح کلسترول سرم گروه دیابتی تحت درمان با والک در مقایسه با گروه دیابتی کاهش معنی داری را نشان داد(p<0.05).  از طرف دیگر، میزان کلسترولHDL  وLDL  در گروه دیابتی تحت تیمار نیز در حد معنی دار و بترتیب بیشتر و کمتر از گروه دیابتی بود ( (p<0.05و p<0.01)) بنابراین مصرف خوراکی و درازمدت والک در مدل تجربی دیابت قندی اثر هیپوگلیسمیک در حد متوسط داشته و موجب تغییرات مطلوب و سودمند در سطح کلسترول توتال، کلسترول HDL و LDL می گردد اما بر سطح تری گلیسیرید سرم تاثیری ندارد.

روی یک عنصر ضروری برای بسیاری از اعمال بیولوژیکی است که انتقال نورونی در مغز را تنظیم می کند و برای فعالیت هومئوستازی در مغز مثل عملکرد میانجی های عصبی ضروری است. برخی مطالعات بر این موضوع دلالت دارند که کمبود این ماده مغذی منجر به اختلال در رفتار حرکتی و حفظ تعادل در حیوانات و بروز بیماری پارکینسون می شود. اما مطالعات دیگر نشان می دهند که سطح روی در بیماری پارکینسون تغییری نمی کند و با حتی افزایش می یابد. لذا با توجه به گزارشات متناقض در این رابطه، در این کار تحقیقی، اثرات مصرف خوراکی کلرید روی بر رفتار حرکتی و حفظ تعادل در موشهای صحرایی نر با استفاده از دستگاه سنجش حرکت و تعادل، روتارود مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. به این منظور، مقادیر مختلف کلراید روی، mg/kg/day)، 100و 70، 50، 30، 20) با استفاده از گاویج (gavage) بمدت 2 هفته به موشهای صحرایی نر جوان یک ماهه نژاد ویستار تجویز شد. معیارهای مورد استفاده جهت آزمون حرکتی 1) مقاومت حرکتی و 2) حفظ تعادل بود. نتایج به دست آمده از این کار تحقیقی نشان می دهد که از میان مقادیر مختلف کلرید روی تنها مقادیر mg/kg/day 50 و 30  اثر مثبت بر تعادل حرکتی موشها دارند (P<0.05) و کلرید روی با مقدار  (100 mg/kg/day)باعث کاهش تعادل حرکتی موشها در مقایسه با گروه شاهد می شود (P<0.05).