فیزیولوژی و تکوین جانوری (علوم زیستی)
سال:1398 | دوره:12 | شماره:2 (پیاپی 45) |تعداد مقالات:10

زمینه وهدف: گیاه سالیکورنیا(Salicorniasp) یک گیاه هالوفیت است و به طور گسترده به عنوان چاشنی غذا مصرف می گردد. این تحقیق، بهمنظور بررسی اثر عصاره الکلی گیاه سالیکورنیا بر فراسنجه های خونی و آنزیم های گوارشی ماهی کفال خاکستری(Mugilcephalus) به مدت 60 روز انجام گردید. روش کار: در این مطالعه، تعداد 240 قطعه ماهی با میانگین وزنی 43/0± 42/8 گرم در یک طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار آزمایشی و 3 تکرار(با تعداد 20 قطعه در هر تکرار) مورد آزمایش قرار گرفتند. تیمار شاهد(بدون عصاره الکلی گیاه) و تیمارهای آزمایشی 2، 3 و 4 به ترتیب دارای 50، 1000 و1500 میلی گرم برکیلوگرم عصاره الکلی گیاه در غذا بودند. در پایان آزمایش فعالیت آنزیم های گوارشی و شاخص های بیوشیمیایی سرم خون اندازه گیری شد. یافته ها: نتایج آزمایش نشان داد. پایین ترین غلظت کلسترول(44/1± 13/8 میلی گرم بر دسی لیتر)، و بالاترین مقدار پروتئین تام(33/0± 8/6 گرم بر دسی لیتر)، آلبومین(54/0± 20/5 گرم بر دسی لیتر)، آمیلاز(10± 470 واحد بر میلی گرم پروتئین) و پروتئاز(63/7± 21/328 واحد بر میلی گرم پروتئین) در تیمار حاوی 1500 میلی گرم عصاره الکلی سالیکورنیا بر کیلوگرم غذا مشاهده شد(05/0>P) که با سایر تیمارها دارای تفاوت معنی دار بود(05/0>P). در بین فاکتور های اندازه گیری شده کلسترول، تری گلیسیرید، آمیلاز و پروتئاز تفاوت معنی داری را بین تیمارهای تغذیه شده با عصاره الکلی سالیکورنیا با گروه شاهد نشان دادند(05/0>P). نتیجهگیری: استفاده از سطح 1500 میلی گرم عصاره الکلی گیاه سالیکورنیا بر کیلوگرم غذا اثرات مثبتی بر فعالیت آنزیم های گوارشی و فراسنجه های خونی ماهی کفال خاکستری دارد.

زمینه و هدف: میزان رشد و بازماندگی و مقادیر فاکتورهای خونی مبنای بررسی در شرایط استرس های محیطی یا اختلالاتی که در بدن ماهی ایجاد می شود، می باشد. هدف از این ﺗ ﺤ ﻘ ﻴ ﻖ ﺑ ﺮ رﺳ ﻲ ﺗ ﺎ ﺛ ﻴ ﺮ استرس ﺷ ﻮ ری ﻫ ﺎ ی ﻣ ﺨ ﺘ ﻠ ﻒ ( 1<، 5، 10 و 15 قسمت در هزار) ﺑ ﺮ پارامترهای رشد و بقا و شاخص های خونی ﻣ ﺎ ﻫ ﻲ شیربت Arabibarbus grypus می باشد تا شرایط مناسب رشد، بازماندگی و حد تحمل فیزیولوژیک آن به هنگام سازش پذیری در انتقال به آب با شوری های مختلف معین گردد. روش کار: بدین منظور، 120 قطعه بچه ماهی شیربت ﺑ ﺎ ﻃ ﻮ ل ﻛ ﻞ 5± 0/15 ﺳ ﺎ ﻧ ﺘ ﻲ ﻣ ﺘ ﺮ و وزن 5± 30ﮔ ﺮ م در مخازن 300 لیتری فایبرگلاس در دمای 47/1± 16/25 درجه سانتی گراد در 4 تیمار آب شیرین و شوری های 5 و10و 15قسمت در هزار با سه تکرار در ﻳ ﻚ دوره 30 روزه پرورش یافتند. ماهیان دو بار در روز و به میزان 3% وزن بدن با غذای کنسانتره غذادهی شدند. ماهی ها در ابتدا و انتهای دوره جهت ارزیابی رشد زیست سنجی شدند و در اﻧ ﺘ ﻬ ﺎ ی دوره آزمایش، فاکتورهای رشد(درصد افزایش وزن بدن، نرخ رشد ویژه، نرخ رشد روزانه)، بقا و فاکتورهای خونی(هموگلوبین، هماتوکریت، گلبول قرمز، گلبول سفید، لنفوسیت، مونوسیت، نوتروفیل و اندیس های گلبولی) سنجیده ﺷ ﺪ . یافته ها: طبق نتایج به دست آمده، افزایش شوری سبب کاهش معنی دار درصد افزایش وزن بدن، نرخ رشد ویژه، نرخ رشد روزانه و میزان بقائ گردید(05/0>p). هم چنین مشاهده گردید تأثیر معنی دار بر گلبول قرمز، هماتوکریت و اندیس های گلبولی نشان نداد اما تعداد نوتروفیل های خون افزایش معنی دار نشان داد، بیشترین مقدار آن در تیمار با شوری PPT15 به دست آمد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده با توجه به کاهش فاکتورهای رشد و میزان بقائ با افزایش شوری به خصوص در شوری های بالاتر از PPT5؛ اگرچه پارامترهای خونی به علت روند سازش پذیری تحت تاثیر قرار نگرفتند اما به نظر می رسد آب شیرین بهترین تیمار و شوری PPT 5 با کنترل سایر شرایط محیطی، حداکثر شوری قابل تحمل(حد بحرانی) آب جهت پرورش اقتصادی ماهی شیربت باشد.

زمینه و هدف: جزایر پانکراس بخش اندوکرین پانکراس میباشند که با ترشح هورمونهای مختلف موجب تنظیم قند خون و متابولیسم انرژی در بدن می گردد. سلولهای بتا جزایر پانکراس وظیفه ترشح انسولین در پاسخ به تغییرات گلوکز را برعهده دارند. اولین مرحله در این فرآیند شامل ورود گلوکز به درون سلول توسط انتقال دهنده GLUT2 و سپس فسفوریلاسیون گلوکز توسط گلوکوکیناز به عنوان حس گر گلوکز درون سلولی میباشد. هدف از این پژوهش بررسی بیان GluT2 و گلوکوکیناز در جزایر پانکراس و مقایسه آن با بافت کامل پانکراس میباشد. روش کار: این پژوهش بر روی بافت پانکراس دریافت شده از فرد مرگ مغزی انجام شد. جزایر پانکراس از بافت کامل جدا و به منظور بررسی جداسازی موفق جزایر، سطح بیان ژن Ptf1a، به عنوان مارکر بخش اگزوکرین پانکراس، بررسی شد. سپس بیان ژنهای GluT2 و گلوکوکیناز در بافت پانکراس کامل و جزایر جدا شده مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: عدم بیان ژن Ptf1a در جزایر پانکراس نشان دهنده جداسازی موفق و خلوص بالای جزایر جدا شده بود. هم چنین ژنهای GluT2 و گلوکوکیناز به مقدار زیادی در جزایر پانکراس بیان میشدند. هم چنین آنالیزهای آماری نشان دادند که بیان ژنهای GluT2 و گلوکوکیناز به طور معنیداری در جزایر پانکراس بیشتر از بافت کامل میباشد. نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده بیان بالا و اهمیت ژنهای GluT2 و گلوکوکینازدر بخش اندوکرین پانکراس به عنوان انتقال دهنده و حس گر گلوکز در فرآیند ترشح انسولین در پاسخ به گلوکز میباشد. هم چنین روش مورد استفاده در این پژوهش برای جداسازی جزایر از بافت پانکراس بسیار کارآمد است.

زمینه و هدف: یکیاز مشکلاتآبزی پروری، دسترسی کمبهپودرماهیاستکهدلیل آنافزایشتقاضاو کاهش میزان تولیدآن هست. تلاش هایزیادیبراییافتنجایگزین های مناسبانجام شدهکهمنابع پروتئینی گیاهیازمهم ترین جانشین هامی باشند. هدف از تحقیق حاضر، بررسی تأثیرجایگزینی نسبی گلوتن گندمبه جایپودر ماهیبررشد، بازماندگیو ترکیبلاشه بچه ماهی سفید (Rutilus kutum) می باشد. روش کار: گلوتن گندم در سطوح 0، 10، 20 و 30 درصد در سه تکرار جایگزین پودر ماهی شد. تعداد 240 عدد بچه ماهی سفید با میانگین وزنی 06/0± 33/0 گرم در 12 وان فایبرگلاس با تراکم 20 عدد توزیع گردیدند. ماهیان با چهار جیره با سطح پروتئین و انرژی یکسان به مدت 8 هفته تغذیه شدند. در پایان آزمایش، شاخص های رشد و ترکیب لاشه مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها: وزن نهایی، طول نهایی، درصد افزایش وزن بدن، نرخ رشد ویژه، میانگین رشد روزانه و ضریب بازده پروتئین در ماهیان شاهد بالاتر از سایر تیمارها بود(05/0>P). ضریب تبدیل غذایی در تیمار گلوتن گندم 30% بیشترین و در تیمار شاهد کمترین مقدار را داشت. بالاترین نرخ بازماندگی در تیمار گلوتن گندم 30% ثبت گردید که اختلاف معنی داری را با شاهد نشان داد(05/0>P). اختلاف معنی داری در پروتئین لاشه در تیمارهای شاهد و گلوتن گندم 10% با تیمار گلوتن گندم 20% مشاهده شد(05/0>P). نتیجه گیری: با توجه به یافته های حاصل، گلوتن گندم در سطوح به کار رفته برای ماهی سفید مطلوب نبوده و نمی تواند جایگزین پودر ماهی شود.

زمینه و هدف: به کارگیری جیره های مناسب از مهم ترین بخش های زیستی جهت رشد و سلامت ماهی بوده و باروری، تخم ریزی و کیفیت تخم را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. در این تحقیق تاثیر سطوح مختلف پروتئین و چربی جیره بر رشد و تولیدمثل ماهی زبرا(Danio rerio) مورد بررسی قرار گرفت. روش کار: 9 جیره غذایی با سه سطح پروتئین(25، 30 و 35 درصد) و سه سطح چربی(4، 8 و 12 درصد)، به منظور تعیین میزان پروتئین و لیپید برای بهینه رشد و تولید مثل ماهی زبرا تهیه شد. 135 عدد بچه ماهی به صورت گروه های 5 تایی با میانگین بیوماس( ± انحراف معیار) 02/0± 23/1 گرم و نسبت جنسی2 به 3 (ماده/نر) به طور تصادفی در 27 آکواریوم 20 لیتری توزیع و 3 بار در روز به مدت 4 ماه تغذیه شدند. یافته ها: نتایج نشان داد، اثر متقابل پروتئین و چربی باعث افزایش معنی داری وزن نهایی، افزایش وزن بدن، کارایی تغذیه، نرخ رشد ویژه ماهیان و زنده مانی لاروها و کاهش ضریب تبدیل غذایی گردید(05/0P<). با افزایش پروتئین نیز، به طورمعنی داری کارایی غذایی، نرخ رشد ویژه، درصد افزایش وزن بدن، وزن و زنده مانی لاروها افزایش و ضریب تبدیل غذایی و غذای خورده شده روزانه کاهش یافتند(05/0P<). با افزایش چربی جیره شاخص های رشد و تولیدمثل بهبود یافت، به طوری که در سطح 12درصد نسبت به سطوح پایین تر، درصد افزایش وزن بدن، کارایی غذایی، نرخ رشد، وزن و زنده مانی لاروها افزایش و ضریب تبدیل غذایی کاهش یافت (05/0P<). نتیجه گیری: جیره ی حاوی 35 درصد پروتئین و 12 درصد چربی، جیره مطلوب تری جهت دستیابی به شاخص های رشد و تولیدمثل مطلوب در ماهی زبرا می باشد.

زمینه و هدف: استافیلوکوکوس اورئوس موجب ایجاد طیف وسیعی از بیماری ها می باشد. عفونت استافیلوکوکی پوست شایع ترین عفونت باکتریال در انسان است. بررسی اثر ضد میکروبی و التیام بخشی عصاره های مختلف گزنه، باباآدم و بلاغ اوتی به همراه سیلور سولفادیازین بر روی عفونت سوختگی ناشی از استافیلوکوکوس اورئوس در موش است. روش کار: در این مطالعه عصاره های آبی و اتانولی گیاه گزنه، بلاغ اوتی و ریشه باباآدم در آزمایشگاه تهیه و میزان MIC و MBC عصاره ها با روش رقت در براث تعیین گردید. در مطالعه مدل حیوانی ابتدا با غلظت(106×5(CFU/ML))تعیین شده باکتری به محل زخم روی موش های ماده سوری تلقیح شد. پس از 24 ساعت پماد تهیه شده با غلظت MBC از عصاره های گیاهان گزنه، بلاغ اوتی و ریشه باباآدم به ازای 1 گرم سیلورسولفادیازین تهیه و به محل سوختگی و عفونت حاصله با باکتری استافیلوکوکوس اورئوس، برای درمان استفاده گردید. یافته ها: در مدل حیوانی مشخص شد که عصاره های آبی و اتانولی گزنه، بلاغ اوتی و ریشه باباآدم دارای فعالیت ضد میکروبی علیه رشد باکتری استافیلوکوکوس اورئوس می باشد. در مجموع نتایج این بررسی نشان داده عصاره های آبی و اتانولی استخراج شده از این گیاهان دارویی(گزنه، بلاغ اوتی و بابا آدم) در شرایط آزمایشگاهی دارای فعالیت ضد میکروبی و باکتری کشی علیه رشد باکتری استافیلوکوکوس اورئوس می باشد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های این مطالعه می توان نتیجه گرفت که عصاره این سه گیاه(گزینه، بلاغ اوتی و بابا آدم) بر مدل حیوانی دارای اثر ضد میکروبی و التیام بخش روی باکتری استافیلوکوکوس اورئوس می باشد و می توان به عنوان یک دارو یا پماد ضد باکتریایی مطرح گردد. در این میان عصاره های گزنه و ریشه باباآدم دارای فعالیت مهار رشد و باکتری کشی قوی تری نسبت به عصاره بلاغ اوتی دارد. می توان امید داشت که در آینده از این گیاهان مذکور برای درمان عفونت های باکتریایی مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: تعداد زیادی از ماهیان دوره های طبیعی گرسنگی را در طول سال، در مدت زمستان، هنگام مهاجرت های تخم ریزی و یا زمانی که کاهش غذا در محیط زندگی تحمل می کنند. در این مطالعه اثرات دوره های گرسنگی طولانی مدت بر ساختار بافت کبد و روده تاس ماهیان سیبری با میانگین وزنی 54/0± 56 گرم به مدت 5 هفته انجام گرفت. روش کار: 225 قطعه تاس ماهی سیبری انتخابی به روش کاملاً تصادفی بین 9 تانک 500 لیتری استوانه ای شکل توزیع گردیدند. ماهیان به مدت 2 هفته در ابتدا با شرایط آزمایشی سازگار شدند. گروه شاهد در تمام مدت آزمایش 4 بار در روز تا حد سیری تغذیه شد. تیمار اول 2 هفته گرسنگی و تیمار دوم 3 هفته گرسنگی را تجربه کرد. به منظور مطالعه ساختار کبد و روده در پایان دوره های گرسنگی از هر یک از تیمارها و گروه شاهد 6 قطعه ماهی به صورت تصادفی انتخاب و در محلول بوئن تثبیت گردید. سپس با استفاده از روش استاندارد پس از طی مراحل قالب گیری برش های 7 میکرومتری از آن ها تهیه و سپس با هماتوکسیلین-ائوزین رنگ آمیزی و با استفاده از میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته ها: شاخص های دستگاه گوارش و کبدی(HSI و DSI) و هم چنین طول پرزهای ماهیان گروه شاهد به صورت معنی داری(05/0P <) بالاتر از تیمارهای 2 هفته و 3 هفته گرسنگی بود. طول انتروسیت های روده هیچ اختلاف معنی داری(05/0P>) را بین تیمارهای آزمایشی نشان نداد. نتایج بررسی های میکروسکوپی نشان داد که در مقایسه با گروه شاهد اکثر علائم پاتولوژیک از جمله دژنرسانس زیاد چربی، نکروز سلولی، پرخونی زیاد و رکورد صفراوی در کبد تاس ماهیان سیبری در تیمار 1 و 2 مشاهده شد. هم چنین در تیمارهای 2 هفته گرسنگی پرخونی، آتروفی و رکورد صفراوی کمتری نسبت به تیمارهای 3 هفته گرسنگی در کبد مشاهده گردید. نتیجه گیری: نتایج حاصل نشان داد که دوره های گرسنگی طولانی مدت می تواند بر ساختار کبد و روده تاس ماهیان سیبری از طریق مصرف ذخایر این بافت ها و متابولیسم چربی در دستگاه گوارش و گلیکوژن کبد اثرگذار باشد.

زمینه و هدف: سرطان پستان در زنان و سرطان کولورکتال در هر دو جنس جزو شایع¬ترین و کشنده ترین سرطان ها در سراسر جهان می باشند.با توجه به مقاوم بودن برخی از سرطان ها به درمان¬های رایج، در این تحقیق اثرات سمیت و القائ آپوپتوز نانوکامپوزیت گرافن اکساید کوت شده با 8-هیدروکسی کینولین بر روی سلول¬های رده سرطان پستان و کولون سنجیده شد. روش کار: در این مطالعهرده سلولی سرطان پستان(MCF-7)، سرطان کولون(SW-742) و رده سلول نرمال پستان(MCF-10) را با دوزهای مختلف نانوصفحات گرافن اکساید کوت شده با 8-هیدروکسی کینولینبه مدت 12، 24 و 48 ساعت تیمار و سمیت این نانوکامپوزیت را با روش MTT و تاثیر ماده فوق الذکر در آپوپتوز سلولی هم از طریق بررسی بیان ژن های پیش برنده و مهار کننده آپوپتوز از جمله P53, P21, Bax و Bcl-2 نیز از طریق تست فلوسایتومتری آپوپتوز سلولی(Annexin-V/PI) صورت گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان دادند که نانوکامپوزیت سبب افزایش معنادار مرگ سلولی در رده های سلولی سرطان کولون و پستان به خصوص رده MCF-7 در مقایسه با رده سلول نرمال پستان گردیده است. نتایج بیان ژن نیز حاکی از افزایش بیان ژن های پیش آپوپتوزی P53, p21 و Bax و کاهش بیان ژن ضد آپوپتوزی Bcl-2 در رده های سلول سرطانی به خصوص رده MCF-7 به نسبت رده سلول نرمال پستان است. نتایج فلوسایتومتری تست Annexin-V/PI نیز در همین راستا القائ آپوپتوز در رده های سرطانی بالاخص MCF-7 به نسبت نمونه کنترل را پس از تیمار با نانوکامپوزیت نشان داد. نتیجه گیری: یکی از مکانیسم های القائ مرگ سلولی استفاده از نانوکامپوزیت با القائ آپوپتوز در آن¬ها می باشد.