مجله دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
سال:1391 | دوره:30 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

سابقه و هدف: با توجه به اینکه رژنراسیون ضایعات استخوانی بزرگ از چالش های اصلی بازسازی فکی است، مطالعه حاضر به بررسی تاثیر استفاده همزمان از ماتریکس دمینرالیزه استخوان (Demineralized Bone Matrix) DBM، سلول های بنیادی مزانشیمال MSCs (Mesenchymal Stem Cell) و پلاسمای غنی از فاکتور رشدی (Platelet rich in growth factors) PRGF می پردازد.مواد و روشها: سلول های بنیادی با استفاده از مغز استخوان ناحیه فمور خرگوش ها استخراج و ماهیت بنیادی آنها اثبات گردید. PRGF با استفاده از 5 سی سی خون که از قلب خرگوش ها آسپیره شده بود با استفاده از دستگاه سانتریفوژ تهیه گردید. طی فرآیند جراحی، 4 نقص 8 میلی متری بوسیله فرز ترفاین در ناحیه جمجمه خرگوش ها ایجاد شد. سلول های پاساژ سوم روی DBM بارگذاری شده، 24 ساعت در انکوباتور نگهداری شدند. ترتیب جایگذاری مواد به این صورت بود: گروه DBM=1، گروه DBM+PRGF=2، گروه DBM+MSCs=3 و گروه 4=DBM+PRGF+MSCs. در هفته 6 و 12 خرگوش ها به شیوه وایتال پرفیوژن قربانی شده، آنالیز هیستومورفومتری بر روی تقاطع 5 میکرومتری با رنگ آمیزی هماتوکسیلین و ائوزین (H&E) انجام شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 14 و با آزمون ANOVA انجام گرفت.یافته ها: آنالیز هیستومورفومتری کلیه مقاطع در 6 و 12 هفته پس از جراحی، استخوانسازی را در گروه 1، 74.6% و 20.31% در گروه 2، 14.35% و 28.44%، در گروه 3، 17.75% و 31.33% و در گروه 4، 18.94% و 37.21% نشان داد. درصد استخوان سازی بالاتر در نقص گروه 4 مشاهده شد. این اختلاف از لحاظ آماری معنی دار نبود (P>0.05).نتیجه گیری: به نظر می رسد استفاده همزمان DBM، PRGF، MSCs موجب افزایش رژنراسیون استخوان در ضایعات 8 میلیمتری کالواریای خرگوش نسبت به استفاده از MSCs یا PRGF خواهد شد.

سابقه و هدف: با پیشرفت سیستم های پر کردن کانال اخیرا سیلری تحت عنوان Epiphany self-etch (Pentron Clinical Technologies،LLS ،Wallingford ، CT، USA) به بازار عرضه شده که در آن نیازی به استفاده از پرایمر سلف اچ قبل از کاربرد سیلر نمی باشد. همزمان، آماده سازی سطح عاج با شستشو دهنده های مختلف ممکن است باعث تغییرات شیمیایی و ساختاری مختلف در عاج گردد. تحقیق حاضر با هدف تعیین اثر ) EDTAشستشوی نهایی با آب مقطر یا کلرهگزیدین) و MTAD بر ریزنشت تاجی بزاق در کانال های پر شده با سیستم Resilon/Epiphany self-etch یا گوتاپرکا AH Plus/ انجام شد.مواد و روشها: در این تحقیق که به صورت ex vivo انجام شد تعداد 140 دندان تک ریشه کشیده شده انسانی انتخاب و در حین آماده سازی با هیپوکلریت سدیم 1.3% شستشو داده شدند. نمونه ها به 6 گروه آزمایشی و 2 گروه کنترل منفی و مثبت تقسیم شدند. لایه اسمیر در گروه های 1 و 4 توسط EDTA و شستشوی نهایی با آب مقطر؛ در گروه های 2 و 5 توسط EDTA و شستشوی نهایی با کلرهگزیدین 2% و نیز در گروه های 3 و 6 توسط MTAD حذف گردید. کانال ها در گروه های 1، 2 و 3 با گوتاپرکا/سیلر AH Plus و در گروه های 4، 5 و 6 با رزیلون و سیلر Epiphany self-etch به روش تراکم جانبی پر شدند. بعد از قرار دادن نمونه ها در یک محفظه دوقسمتی و استریلیزاسیون آنها، بخش تاجی دندان ها در تماس با بزاق انسانی قرار گرفته و نمونه ها به صورت روزانه 60 روز کنترل شدند. برای آنالیز داده ها از آزمون های chi-square، آنالیز بقا و log-rank استفاده شد.یافته ها: نه نمونه (45%) در گروه 1، 14 نمونه (70%) در گروه 2، 18 نمونه (90%) در گروه 3، 13 نمونه (65%) در گروه 4، 7 نمونه (35%) در گروه 5 و 13 نمونه (65%) در گروه 6 بعد از 60 روز نشت بزاق داشته اند. میزان تفاوت در مقاومت در برابر نشت بین گروه های 1 و 3 و نیز گروه های 3 و 5 از نظر آماری معنی دار برآورد گردید.نتیجه گیری MTAD :بر توانایی مهروموم کنندگی رزیلون/سیلر Epiphany سلف اچ تاثیر منفی نداشته ولی EDTA می تواند آماده کننده مناسب عاج در قبل از کاربرد گوتاپرکا/سیلر AH Plus باشد. همچنین، کلرهگزیدین می تواند یک شستشو دهنده نهایی خوب در کانال هایی باشد که با رزیلون/سیلر Epiphany سلف اچ پر می شوند.

سابقه و هدف: پلاک میکروبی عامل اصلی ایجاد بیماری پریودنتال می باشد. یکی از راه های مقابله سیستم ایمنی بدن با باکتری ها از طریق تولید رادیکال های آزاد اکسیژن می باشد، که خود این نیز باعث تخریب مضاعف بافت پریودنتال می شود. بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر یکی از آنتی اکسیدانت ها (ویتامین (E به عنوان درمان کمکی بعد از جرم گیری و تسطیح سطوح ریشه ای در درمان پریودنتال صورت پذیرفت.مواد و روشها: در مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی حاضر، ده بیمار 30 تا 50 ساله، بدون بیماری سیستمیک با پریودنتیت متوسط و شدید در فک بالا انتخاب شدند بعد از جرمگیری و تسطیح سطوح ریشه ای، در یک سمت ویتامین 5 E درصد و در سمت دیگر پلاسبو داخل تری ساخته شده برای ماگزیلا هر بیمار ریخته شده و داخل دهان قرار می گرفت.یافته ها: اثر نوع درمان در شاخص های مورد ارزیابی معنادار نبود در حالی که اثر زمان در اکثر شاخص ها معنی دار بود به طوری که شاهد آن هستیم در هفته چهارم به طور معنی داری بهبودی بهتر از هفته دوم بعد از شروع درمان بود. بدین صورت، به ترتیب پروگزیمال و رادیکولار در شاخص عمق پاکت (p=0.001،-0.31  و p=0.002، (-0.151، از دست رفتن چسبندگی (p=0.001، -0.401 و p=0.002، (-0.217، خونریزی حین پروبینگ (p=0.272،-0.391  و p=0.001 و ،  (-4.188و در شاخص لثه ای (p=0.05، -0.219) به دست آمد.نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد تاثیر گذشت زمان در بهبودی شاخص ها بیشتر از تاثیر نوع درمان بود.

سابقه و هدف: آگمنتاسیون موضعی استخوان ناحیه خلفی ماگزیلا (سینوس لیفت) پیش از جایگذاری ایمپلنت های دندانی، تبدیل به تکنیک درمانی قابل قبولی در دنیای ایمپلنت شده است. اما از نتایج این درمان و مسائل مرتبط با آن در ایران اطلاعات مستند محدودی وجود دارد. هدف از این مطالعه بررسی نتایج جراحی درمان سینوس لیفت و ایمپلنت های جایگذاری شده در بیماران جانباز درمانگاه شهید قاضی طباطبایی طی سال های 1379 تا سال 1386 می باشد.مواد و روشها: در یک مطالعه گذشته نگر، 50 بیمار که درمان سینوس لیفت شده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. معیار ورود کلیه جانبازان دارای پرونده بودند که تحت درمان سینوس لیفت قرار گرفته بودند. معیار خروج نیز پرونده های فاقد اطلاعات کافی بودند. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرونده های موجود وارد پرسشنامه گردید. میانگین مدت زمان follow up در بیماران 23.05±53.32 ماه بود. معیار موفقیت جراحی، ایمپلنت هایی در نظر گرفته شدند که اسئواینتگره بوده، طی دوره follow up در محل خود باقی مانده و از حفره دهان خارج نشده بودند. آنالیز آماری با استفاده از آزمون T-test و آزمون فیشر انجام شد.یافته ها: از مجموع 235 ایمپلنت جایگذاری شده، تعداد 82 عدد داخل ناحیه سینوس لیفت و 153 عدد خارج از این ناحیه بود. تعداد کلی ایمپلنت های fail شده 8 عدد و از این تعداد، 5 عدد داخل ناحیه سینوس لیفت بود. در نتیجه Success Rate کلی 96.6%، ایمپلنت های داخل ناحیه سینوس لیفت، 93.9%؛ و ایمپلنت های خارج از این ناحیه، 98% بود.نتیجه گیری: مقایسه موفقیت جراحی نتیجه گیری ایمپلنت ها در ناحیه سینوس لیفت و نواحی غیر آن در جمعیت مورد مطالعه (جانبازان محترم به عنوان یک گروه خاص)، بیانگر درصد بالایی از موفقیت است.

سابقه و هدف: با توجه به افزایش روزافزون اطلاعات در عصر حاضر و رشد و تکوین الگوهای آموزشی و تحولی که در مفهوم یادگیری رخ داده است، تغییر رویکرد آموزش از شیوه های سنتی به روند آموزش در جهت استفاده از امکانات و منابع الکترونیکی و آموزش مجازی اهمیت بسیاری یافته است. بنابراین این پژوهش با هدف مقایسه دو روش آموزش مجازی و آموزش سنتی در تدریس درس دندانپزشکی جامعه نگر نظری صورت پذیرفت.مواد و روشها: در این مطالعه نیمه تجربی، 70 نفر از دانشجویان ترم 11 و 12 دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی که در نیم سال اول سال تحصیلی 90-89 واحد درسی دندانپزشکی جامعه نگر نظری را انتخاب کرده بودند، با روش سرشماری وارد مطالعه شده، بر حسب ترم تحصیلی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ترجمه شده استاندارد (DLAS) Distance Learning Attitude Survey بود که پس از تعیین روایی و پایایی مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس این پرسشنامه سنجش ویژگی های موفقیت در آموزش مجازی دانشجویان مورد ارزیابی قرار گرفت؛ سپس برنامه آموزشی به شیوه مجازی جهت گروه مداخله و روش سنتی جهت گروه کنترل به مدت یک ترم تحصیلی ارائه شد. در پایان دوره، آزمون پیشرفت تحصیلی بصورت کتبی از دانشجویان هر دو گروه بعمل آمد. همچنین میزان رضایتمندی دانشجویان دو گروه در خصوص روش آموزشی با استفاده از پرسشنامه استاندارد Individual Development and Educational Assessment (IDEA) پس از ترجمه و تعیین روایی و پایایی مورد استفاده قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS استفاده شد.یافته ها: تعداد 70 نفر در این مطالعه شرکت نمودند، که 36 نفر آنها در گروه آموزش مجازی قرار گرفتند. از این تعداد 13 نفر مرد (36.1%) و 23 نفر زن (63.9%) بودند. تعداد 34 نفر هم در گروه آموزش سنتی قرار داشتند که 10 نفر آنها مرد (29.4%) و 24 نفر زن (70.6%) بودند. از نظر اطلاعات دموگرافیک صرفا میزان استفاده روزانه از رایانه اختلاف معنی داری نشان داد. میانگین و انحراف معیار آزمون پیشرفت تحصیلی در هر دو گروه آموزش مجازی (برخط) و سنتی مشابه بود و در مقایسه اختلاف معنی داری مشاهده نشد. رضایتمندی دانشجویان در دو گروه آموزشی در پنج حیطه مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. در چهار حیطه نخست شامل تدریس استاد، محتوی آموزش، نگرش به دوره آموزشی و دشواری درس اختلاف معنی داری مشاهده نگردید و صرفا در حیطه ادراک و قضاوت نهائی دانشجویان، بین دو گروه آموزشی اختلاف معنی داری مشاهده شد (P<0.0001، 3.85 vs. 2.93).نتیجه گیری: کلیه دانشجویان این درس را با موفقیت کامل گذراندند. در میزان آگاهی دانشجویان در زمینه درس نظری دندانپزشکی جامعه نگر با استفاده از دو روش سنتی و مجازی تفاوت معنی دار آماری مشاهده نشد. روش آموزشی مجازی در رسیدن به اهداف اصلی خود که ایجاد نگرش مثبت در دانشجویان و جلب رضایتمندی آنان به مباحث دندانپزشکی جامعه نگر بود، موفقیت لازم را کسب نمود به نحوی که می تواند در صورت فراهم بودن امکانات آموزشی و شرایط لازم با توجه به امتیازات آن به عنوان روشی جایگزین در دانشکده های دندانپزشکی کشور مورد استفاده قرار گیرد.

سابقه و هدف: علت اصلی شکست در کاربرد فیشورسیلنت از دست رفتن باند آن به دندان و ایجاد پوسیدگی های ثانویه است. نانوذرات هیدروکسی آپاتیت دارای خواص بیولوژیک مطلوبی هستند که با افزودن آنها به مواد ترمیمی می توان از این ویژگی ها بهره جست. تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر افزودن مقادیر مختلف نانوذرات هیدروکسی آپاتیت (0 درصد (کنترل)، 1، 3، 5، 10، 15 درصد) بر خواص مکانیکی چون استحکام باند میکروبرشی و خواص فیزیکی مانند درجه تبدیل عمق کیور و بررسی رمینرالیزاسیون مینای دندان صورت پذیرفت.مواد و روشها: در مطالعه تجربی آزمایشگاهی حاضر درصدهای وزنی مختلف شامل 0 درصد (کنترل)، 1، 3، 5، 10 و 15 درصد از نانوذرات هیدروکسی آپاتیت با ابعاد 50 نانومتر به صورت جداگانه به فیشورسیلنت اضافه شدند. سپس آزمون درجه تبدیل توسط دستگاه Fourier Transform Infrared Spectroscopy (FTIR) و عمق کیور مطابق با استاندارد ISO 4049 بر روی نمونه های آماده شده انجام گرفت. برای انجام آزمون استحکام باند میکروبرشی از 35 دندان پره مولر سالم و فاقد پوسیدگی استفاده شد. از دستگاه سنجش خواص مواد (Zwick) جهت انجام آزمون استفاده گردید. رمینرالیزاسیون مینای دندان های دائمی توسط میکروسکوپ الکترونی Scanning Electron Microscopy (SEM) مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات خام بدست آمده توسط آزمون های توزیع نرمال (کلموگراف اسمیرنوف) و آنالیز واریانس یکطرفه و Post Hoc Tukey مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: یافته ها نشان می دهند در استحکام باند میکروبرشی و درجه تبدیل در غلظت های مختلف فیشورسیلنت حاوی نانوذرات هیدروکسی آپاتیت اختلاف معناداری وجود ندارد (P>0.05). بین میانگین استحکام میکروبرشی و درجه تبدیل گروه فیشورسیلنت تجاری M3 با فیشورسیلنت معمولی تفاوت معنی داری وجود نداشت (P>0.05). عمق کیور در غلظت های 10 (P=0) و 15 درصد (P=0) نسبت به گروه های قبلی کاهش یافت که از لحاظ آماری معنادار بود (P<0.05). عمق کیور گروه فیشورسیلنت تجاری M3 نسبت به فیشورسیلنت معمولی کمتر بود (P=0) که این تفاوت از نطر آماری معنی دار بود (P<0.05). ناحیه رمینرالیزه در سطح بین فیشورسیلنت و مینای دندان توسط SEM مشاهده شد. این ناحیه در غلظت های بالاتر واضح تر می گردید.نتیجه گیری: فیشورسیلنت حاوی نانوذرات هیدروکسی آپاتیت می تواند با تاثیر بر ایجاد رمینرالیزاسیون در سطح مینای دندان باعث کاهش میکرولیکیج و جلوگیری از ایجاد پوسیدگی های ثانویه شود در حالیکه خواص مکانیکی کاهش نمی یابد.

سابقه و هدف: طب قدیم ایران-قبل و بعد از اسلام-یکی از غنی ترین مکاتب طبی در هر مقطع زمانی بشمار می رفته و مورخین مشهوری همچون صاعد اندلسی (462-420 ه.ق) بر این امر تاکید داشته اند. یکی از رشته های مهم مرتبط با پزشکی، دانش نظری و عملی دندانپزشکی بوده که مورد توجه و علاقه اطبای قدیم قرار داشته است. این مطالعه با هدف ارزیابی دیدگاه اطبای برجسته و پیشکسوت ایران قدیم در ارتباط با موضوعات مختلف دندانپزشکی انجام گرفته است.مواد و روشها: در مطالعه مروری حاضر، نسخه های اصیل و معتبر طب قدیم ایران بویژه سه کتاب الحاوی نوشته محمدبن زکریای رازی (313-251 ه.ق)، کامل الصناعه نوشته علی بن عباس اهوازی (384-318 ه.ق) و قانون نوشته ابن سینا (428-370 ه.ق) که به زبان علمی آن روزگار یعنی زبان عربی نگاشته شده اند، با دقت مورد بررسی قرار گرفته، مطالب مرتبط با دندانپزشکی از آنها استخراج و با منابع نوین دندانپزشکی مورد مقایسه تطبیقی قرار گرفتند. در همین رابطه از فرهنگ لغات معتبر قدیمی و جدید و منابع متعددی برای فهم درست واژه ها و اصطلاحات قدیم طبی استفاده شد.یافته ها: یافته های حاصل از این مطالعه نشان می دهند که بسیاری از مطالب مندرج در متون معتبر طب قدیم ایران، مبنای علمی داشته، با جدیدترین منابع و درسنامه های نوین دندانپزشکی منطبق و قابل مقایسه می باشند.نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه و سایر پژوهش های مشابه آن، می توان ادعا کرد که طب قدیم نه تنها با دانش نوین بیگانه نیست، بلکه زیربنای پزشکی نوین بوده است و چنانچه پژوهش هائی بر روی منابع اصیل و معتبر طب سنتی صورت پذیرد، موضوعات بسیار متنوع و ارزشمندی برای استفاده های آموزشی، پژوهشی و درمانی از آنها استخراج خواهد شد.

سابقه و هدف: تکنیک های پروتزی گوناگونی برای درمان بیماران ایمپلنتی بکار می روند. یکی از این تکنیک ها ساخت پروتز سمان شونده روی یک فریم ورک پیچ شونده می باشد. این نوع پروتز بر روی ایمپلنت هائی که در موقعیت نامناسب یا بطور زاویه دار قرار گرفته اند، بکار برده می شود. مزیت این روش در سهولت بازیابی، تعمیر و مراقبت از پروتز است. هدف از گزارش مورد حاضر توضیح روش ساخت پروتزهای ایمپلنت ساپورت می باشد که در آن روکش های مجزا، روی فریم ورک پیچ شونده ای سمان می شوند. این اسکلت فلزی به منظور ساپورت بافت نرم با پرسلن رنگ لثه پوشیده شده است.گزارش مورد: بیمار خانمی بود 56 ساله با بی دندانی کامل که بواسطه استفاده طولانی مدت از دنچر به تحلیل شدید استخوانی مبتلا بود بطوری که حتی پس از بازسازی استخوانی وسیع با استخوان ایلیاک نیز فرم نرمال ریج ایجاد نشده بود، بنابراین از روش ساخت توام پروتز پیچ شونده وسمان شونده برای درمان ایمپلنت بیمار استفاده گردید.نتیجه گیری: این تکنیک مزایای دو روش پیچ شونده وسمان شونده را از نظر عملکرد و زیبایی داراست. همچنین علی رغم مکان نامناسب کانال دسترسی پیچ در فریم، بررسی ایمپلنت ها با بازکردن اسکلت فلزی همواره قابل انجام بوده است. در عین حال روکش های ساخته شده نیز بدون باز کردن فریم ورک قابل تعویض یا تعمیر می باشند.