مجله دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
سال:1383 | دوره:22 | شماره:1 |تعداد مقالات:24

سابقه و هدف: بررسی حاضر با هدف مطالعه تشکیل استخوان به وسیله دندان و در نواحی که به طور طبیعی استخوان وجود ندارد (عضله و زیر پوست) در موش صحرایی انجام شده است.مواد و روشها: نوع تحقیق تجربی (experimental) و تکنیک آن مشاهده بود. در این تحقیق، مجموعا 24 نمونه دندان که نیمی کالسیفیه و نیم دیگر دکالسیفیه (توسط محلولهای اسید کلریدریک و اسید نیتریک با غلظتهای مختلف) بودند به صورت اتوژن یا آلوژن در عضله گوه و زیر پوست قسمت های فوقانی و تحتانی شکم در موش صحرایی کاشته شدند و پس از 6-1 ماه کلیه موشها قربانی شده، از نواحی ذکر شده، پیوند تهیه گردید.یافته ها: پس از تهیه مقاطع از نواحی که پیوند در آنجا قرار داشت و بررسی میکروسکوپی آنها هیچگونه اثر القایی و استخوان سازی توسط عاج دندان دکالسیفیه مشاهده نگردید و دندانها پس از پیوند تحلیل رفته و در اطراف عاج دندان پیوند شده بافت همبندی فیبرو تشکیل شد.نتیجه گیری: در تحقیق حاضر گرچه پس از پیوند دندان، استخوانی تشکیل نشد ولی باز نمی توان فرضیه القا استخوان توسط عاج را قاطعانه رد کرد.

سابقه و هدف: یکی از مشکلات بیماران پریودنتال انجام صحیح روشهای بهداشتی در تمیز کردن پاکت ها می باشد. امروزه جهت تمیز کردن عمق پاکتها از وسایل مکانیکی شستشو دهنده استفاده می شود. استفاده از این وسایل نیاز به صرف وقت بسیار و به کارگیری محل و زاویه مناسب برای شستشوی سالکوس یا پاکت دارد. لذا این تحقیق با هدف ارائه طرح یک دستگاه شستشو دهنده عمق پاکتها و تعیین قدرت نفوذ مایعات شوینده در عمق پاکتهای بیماران توسط این دستگاه جهت برطرف کردن این معایب انجام گرفت.مواد و روشها: این تحقیق در مرحله اول به روش توصیفی از نوع exploratory و در مرحله دوم به روش non-control trial انجام گرفت. با استفاده از مواد متداول در مطب و لابراتور دندانپزشکی، دستگاه شستشو دهنده انساج نگهدارنده دندانها ساخته شد و در مرحله دوم نحوه عملکرد آن بر روی پنج بیمار دارای 29 پاکت پریودنتال آزمایش شد. مایع حاجب رادیوگرافی به عنوان مایع شستشو کننده استفاده شد و با کمک سیستم تصویربرداری RVG میزان نفوذ آن براساس رویت مایع در عمق پاکتها تعیین شد.یافته ها: از 5 بیمار مورد بررسی که شامل 2 مرد و 3 زن در سنین 6/10±6/43 سال و 29 پاکت با عمق 8/0±7/4 میلی متر بودند در تمام پاکتها نفوذ 100% مایع حاجب مشاهده گردید.نتیجه گیری: دستگاه (app) قادر به انتقال مایع شوینده به عمق پاکتها می باشد. انجام تحقیق برای تعیین تاثیر استفاده از این دستگاه در درمان پاکتها و همچنین یک تحقیق تجربی برای تعیین تاثیر استفاده از دستگاه برای پیشگیری از عود بیماریهای پریودنتال توصیه می شود.

سابقه و هدف: آفت مینوRecurrent Aphthous Stomatitis ،(RAS)  فراوانی زیادی دارد چنانچه شیوعی بین 2 تا 50 درصد در جوامع مختلف برای آن گزارش شده است و از آنجا که بسیار دردناک است و درمان قطعی برای آن معرفی نشده است، از این رو تلاش در زمینه تهیه دارویی که این بیماری را کنترل نماید، مفید می باشد. هدف کلی در این طرح، تعیین میزان اثربخشی ترکیب داروی گیاهی بلوط و بادرنجبویه در کنترل و درمان RAS است.مواد و روشها: مطالعه به شیوه Double-Blind انجام گرفت. 86 بیمار RAS بدون بیماری سیستمیک وابسته در دو گروه مورد (67 نفر) و شاهد (19 نفر) در مطالعه با روش نمونه گیری Convienence شرکت داشتند. برای مقایسه و تحلیل نتایج در دو گروه از آزمون Chi-square و T-test استفاده شد. برای گروه مورد عصاره ترکیبی مساوی از بلوط و بادرنجبویه و برای گروه شاهد از عصاره گیاه خرفه به عنوان دارونما استفاده شد. عصاره گیری به روش پرکولاسیون، صورت گرفت.یافته ها: در روز اول بعد از مصرف دارو، 6/86 درصد گروه مورد بهبودی نسبی را نشان دادند. در حالیکه هیچ یک از افراد گروه شاهد بهبودی نداشتند. به طور کلی بهبودی نسبی در گروه مورد 584/0±2/1 روز و در گروه شاهد 437/1±8/3 روز با P-value<0.001 و بهبودی کامل در گروه مورد 3.5±1.664 روز و در گروه شاهد 688/0±84/6 روز با P-value<0.001 به طول انجامید. در زمینه جلوگیری از عود مجدد ضایعه، اختلاف معنی داری بین گروههای دریافت کننده دارو و دارونما دیده نشد.نتیجه گیری: در این مطالعه، استفاده از ترکیب گیاهی بلوط و بادرنجبویه توانست به طور موفقیت آمیزی در درمان RAS موثر واقع گردد. اما لازم است جهت بدست آمدن غلظت دقیق تر ترکیب مواد موثره، مطالعات گسترده تری صورت گیرد.

سابقه و هدف: مطالعات نشان داده است که خمیر دندانهای حاوی فلوراید در کاهش پوسیدگی دندانی نقش موثری ایفا می کنند. بر طبق استانداردهای بین المللی میزان یون فلوراید در خمیر دندان برابر  1000 ppmمی باشد هر چند ه در تعدادی از کشورها غلظت نهایی مجاز یون فلوراید در خمیر دندان برابر  1500 ppmتعیین شده است. براساس اطلاعات منتشر شده در دسترس مطالعات دقیق و نسبتا وسیعی در سالهای اخیر در رابطه با میزان یون فلوراید موجود در خمیر دندانهای ساخت داخل صورت نگرفته است. لذا این تحقیق با هدف تعیین مقدار یون فلوراید موجود در خمیر دندانهای داخلی و مقایسه آن با چند خمیر دندان معتبر خارجی و محدوده استاندارد بین المللی انجام پذیرفت.مواد و روشها: تحقیق به روش تجربی و با استفاده از تکنیک مشاهده صورت گرفت. در این تحقیق 15 عدد از خمیر دندانهای داخلی حاوی فلوراید با چهار نوع خمیر دندان خارجی حاوی فلوراید مورد مقایسه قرار گرفتند. برای تعیین مقدار یون فلوراید از روشن پتانسیومتری همراه با الکترود انتخابگر یون فلوراید استفاده گردید.یافته ها: نتایج حاصل مشخص نمودند که اولا توزیع یون فلوراید تنها در هفت نوع از پانزده نوع خمیر دندان ایرانی مورد آزمایش و در دو نوع از چهار نوع خمیر دندان خارجی مورد آزمایش یکنواخت صورت گرفته بود. ثانیا میزان یون فلوراید موجود تنها در یک نوع خمیر دندان بچه از پانزده نوع خمیر دندان ایرانی مورد آزمایش و در دو نوع خمیر دندان از چهار نوع خمیر دندان خارجی مورد آزمایش در محدوده استانداردهای بین المللی قرار داشت.نتیجه گیری: با توجه به پایین تر بودن میزان یون فلوراید موجود در اکثر انواع خمیر دندان های آزمایش شده ایرانی نسبت به محدوده استانداردهای بین المللی و همچنین یکنواخت نبودن توزیع یون فلوراید در تعدادی از آنها پیشنهاد می شود که این مساله که به طور مستقیم با سلامت جامعه در ارتباط مورد توجه هر چه بیشتر سازندگان خمیردندان ها و مسوولین ذیربط قرار گیرد.

سابقه و هدف: بررسی تطابق تشخیص کلینیکی با هیستوپاتولوژیک ضایعات دهانی به منظور ارزیابی میزان آگاهی دندانپزشکان و دانشجویان دندانپزشکی از خصوصیات کلینیکی ضایعات و بر آن اساس، برقراری تشخیص افتراقی کلینیکی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا این تحقیق با هدف بررسی تطابق تشخیص کلینیکی با هیستوپاتولوژیک ضایعات دهانی در بیماران مراجعه کننده به بخش پاتولوژی دانشکده دندانپزشکی اصفهان از سال 1370 الی 1379 انجام گرفت. مواد و روشها: جهت بررسی این موضوع، یک مطالعه گذشته نگر توصیفی روی 745 پرونده مربوط به بیماران بخش پاتولوژی دانشکده دندانپزشکی اصفهان جهت تعیین میزان فراوانی تطابق تشخیص کلینیکی با تشخیص هستوپاتولوژیک ضایعات دهانی از سال 79-70 انجام شد. یافته ها: نتایج بررسی به شرح ذیل بود: تشخیص صحیح کلینیکی برحسب اولویت اول 57% و برحسب اولویت دوم 4/10% بود. البته 2/85% موارد بدون تشخیص کلینیکی دوم بودند و 5/4% بدون هیچگونه تشخیص بوده اند، که از تحقیق حذف شده اند. بنابراین، موارد بررسی 711 مورد بوده است. بیشترین تشخیص صحیح کلینیکی در دهه هفتم عمر (6/81%) و کمترین آن در دهه دوم (5/52%) بدست آمد. تشخیص صحیح کلینیکی در جنس مذکر، 6/65% و در جنس مونث، 9/67% مشاهده شد. بیشترین تشخیص صحیح در ضایعات ناحیه لب (4/85%) و کمترین تشخیص صحیح در ناحیه کام (53%) بدست آمد. تشخیص صحیح کلینیکی در ضایعات خوش خیم 67% و در ضایعات بدخیم 5/58% بوده است. تشخیص صحیح کلینیکی در ضایعات برجسته 5/72%، در ضایعات زخمی 5/69%، در ضایعات سفت 7/76%، در ضایعات نرم 8/64% و در ضایعات داخل استخوان 63% بود. تشخیص صحیح کلینیکی ضایعات همرنگ مخاط 70%، سفید 6/66%، قرمز و قرمز آبی 68%، قهوه ای سیاه آبی 3/72%، سفید و قرمز 6/63% و زرد 50% مشاهده شد.نتیجه گیری: براساس یافته های بالا، چنین به نظر می رسد که با بالا رفتن سن، تشخیص صحیح کلینیکی بیشتر بوده است که احتمالا با از دست دادن دندانها مرتبط است. همچنین، ضایعات برجسته بیشتر از ضایعات هم سطح، تشخیص صحیح داده شده بودند که احتمالا به دلیل تشخیص زودتر و ساده تر این ضایعات می باشد و مواردی نیز که ضایعات در نواحی قابل مشاهده مانند لب ظاهر شده بودند، تشخیص صحیح کلینیکی بیشتر داده شده بود.

سابقه و هدف: چینی دندانی یکی از بهترین موادی است که تاکنون در دندانپزشکی مورد استفاده قرار گرفته است. ترمیم و جایگزینی دندانها توسط سیستمP.F.M (Porcelain Fused to metal)  هنوز بیشترین کاربرد را دارد. لذا این تحقیق با هدف ساخت پودر چینی Dentin از نوع باند شونده به فلز و اندازه گیری انقباض حجمی آن و مقایسه با چینی دندانی Vita صورت گرفت.مواد و روشها: این مطالعه، تحقیقی تجربی به صورت in vitro می باشد. به این منظور با استفاده از ترکیب پودر Dentin ویتا (VMK 68 N)  و مشخصه های استاندارد (E)،ISO 9872 1995  به تهیه پودر جدید اقدام شد. ابتدا پودر چینی Dentin-Vita توسط میکروسکوپ الکترونی (SEM) و پراش اشعه  (XRD)Xو آنالیز فلورسانس اشعه X،(XRF)  مورد آنالیز شیمیایی قرار گرفت. پس از بدست آوردن ترکیب عنصری پودر Dentin-Vita و مقایسه آن با اطلاعات و جداول موجود، جهت ساخت پودر مشابه با استفاده از مواد اولیه داخلی اقدام شد. پس از تهیه فرمولهای مختلف، پودر چینی Dentin-D4 از نظر فیزیکی و شیمیایی مشابه پودرDentin-Vita ، ساخته شد و آزمایشات مختلف دندانپزشکی بر روی آن انجام گرفت. جهت اندازه گیری انقباض حجمی چینیDentin، قالبی از فولاد زنگ نزن به ابعاد 25×5×2mm ساخته و توسط ژل ده بلوک از چینی Dentin-Vita و Dentin-D4  ساخته شد. ابعاد بلوک ها شامل طول، عرض و قطر با gauge مخصوص اندازه گیری و طبق فرمول، درصد انقباض حجمی محاسبه گردید.یافته ها: میانگین درصد انقباض حجمی در دو گروه اختلاف معنی داری از نظر آماری داشت (P<0.001) به طوری که Dentin-Vita  33.07 درصد حجم اولیه اش کاهش یافته ولی در Dentin-D4 این کاهش 24/17 درصد بود.نتیجه گیری: 1- میانگین درصد انقباض حجمی تمام نمونه های Dentin-D4 کمتر از Dentin-Vita است. 2- در لابراتور فرم دادن چینی Dentin-D4 نسبت به Dentin-Vita به علت انقباض حجمی کمتر آسانتر می باشد.

سابقه و هدف: با توجه به اقبال عمومی برای درمان ارتودنسی و شیوع تحلیل ریشه به عنوان یکی از عوارض ناخواسته این درمانها و گزارشهای بسیار متفاوت و گاه متناقض از تاثیر این درمانها بر تحلیل ریشه و عدم اطلاع دقیق از وضعیت آن در کشور ما و با هدف تعیین تاثیر درمان ارتودنسی ثابت بر تحلیل خارجی اپیکال ریشه دندانها از لحاظ کمی و کلینیکی، این تحقیق از اسفندماه 1378 لغایت آبان ماه 1380 انجام گرفت.مواد و روشها: تحقیق به روش کارآزمایی بالینی، بر روی 40 بیمار انتخاب شده با اندیکاسیون ارتودنسی ثابت در سنین 12 تا 22 سال انجام شد. قبل از شروع درمان و در مقاطع 6 و 12 ماه پس از شروع درمان، رادیوگرافی استاندارد با Long cone paralleling technique  تهیه، با استفاده از کامپیوتر و برنامه های نرم افزاری، آپکس، لبه انسیزال، محل اتصال مینا و سمان و محور طولی دندان رسم و طول تاج و ریشه اندازه گیری شد. تغییرات طول ریشه با در نظر گرفتن ضریب تصحیح اندازه تصاویر، تعیین و مقدار تحلیل بیش از 1.20 میلی متر، به عنوان عارضه تحلیل منظور شده، مورد قضاوت آماری قرار گرفت.یافته ها: تحقیق بر روی 40 بیمار شامل 23 دختر و 17 پسر 4/3±9/15 ساله انجام شد. طول ریشه دندانهای سانترال فک بالا قبل از شروع درمان، 07/2±51/17 میلی متر، میزان تحلیل این دندانها در پیگیری 6 ماهه 40/0±78/0 میلی متر و در پیگیری 12 ماهه، 1.68±0.70  میلی متر، برابر با 9/9 درصد طول اولیه ریشه بود (P<0.001). برای دندانهای لترال فک بالا قبل از درمان، 84/1±74/15 میلی متر، و بعد از درمان به ترتیب 51/0±87/0 میلی متر و 73/0±83/1 میلی متر برابر با 63/11 درصد طول اولیه ریشه بود (P<0.001). عارضه تحلیل، در 7/73 درصد سانترالها (P<0.001) و 7/81 درصد لترالها (P<0.001) مشاهده شد. جنس، نوع دندان، تکنیک درمان و مرحله درمانی در میزان تحلیل اپیکال ریشه نقش نداشته اما کشیدن دندان پرمولر (P<0.07) و مدت زمان (P<0.001) موثر بودند.نتیجه گیری: با توجه به ضرورت درمان ارتودنسی در مبتلایان به ناهنجاریهای دندانی - فکی و وجود تحلیل اپیکال ریشه به دنبال آن، انجام تحقیقات دیگر به منظور تعیین عوامل تاثیرگذار و نیز پیگیری دقیق وضعیت ریشه ها در حین درمان، به خصوص در بیماران مستعد و نیز تغییر در طرح درمانهای مرسوم ارتودنسی برای کاهش تحلیل، مصرا درخواست می گردد.

سابقه و هدف: رزینهای آکریلی اتوپلیمریزه یکی از مهمترین موادی هستند که در ساخت رستوریشنهای موقتی ثابت بکار می روند. از آنجا که انقباض خطی ناشی از پلی مریزاسیون موجب به خطر افتادن بسیاری از خصوصیات مطلوب و قابل قبول اینگونه رستوریشنها می شود، در این مطالعه میزان این انقباض در سه نوع رزین آکریلیTempron ،Duralay  و Acropars مورد بررسی قرار گرفته است.مواد و روشها: این مطالعه به صورت تجربی و بر روی الگوی آزمایشگاهی انجام شده است. از هر نوع رزین آکریلی فوق الذکر 11 نمونه به صورت دیسکت ساخته شده، از دو قطر مشخص توسط دستگاه Profile Projector مورد اندازه گیری قرار گرفتند. اندازه های بدست آمده با قطر مولد (به عنوان اندازه مرجع) مورد مقایسه قرار گرفتند.یافته ها: در نهایت مشخص گردید که رزین آکریلی Tempron کمترین میزان انقباض ناشی از پلی مریزاسیون را از خود نشان می دهد (0.0758%) در حالیکه رزین آکریلی Duralay بیشترین انقباض (3333/0%) را به خود اختصاص می دهد. در ضمن رزین آکریلی آکروپارس دارای رفتار قابل کنترلی از نظر انقباض نمی باشد به طوری که بیش از نیمی از نمونه های این نوع رزین دچار افزایش قطر شده اند.نتیجه گیری: تغییرات ابعادی رزین آکریلی Duralay دارای اختلاف معنی داری با اندازه های اولیه می باشند (P<0.05) در حالیکه تغییرات ابعادی رزین های آکریلی Tempron و آکروپارس دارای اختلاف معنی داری با اندازه های اولیه نمی باشند. البته این نکته قابل ذکر است که بیش از نیمی از نمونه های ساخته شده توسط رزین آکریلی آکروپارس دچار افزایش قطر شده اند و این نکته می تواند در نتیجه تحقیق تاثیر گذار باشد.

سابقه و هدف: شدت نور خروجی دستگاه لایت کیور، میزان پلیمریزاسیون ودر نتیجه خواص مواد لایت کیور را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. اکثر دستگاه ها فاقد شدت سنج هستند و اغلب دندانپزشکان نیز دستگاه را بدون بررسی کیفیت آن بکار می برند. هدف از این تحقیق، بررسی شدت نور خروجی دستگاه های لایت کیور و عوامل موثر بر آن، در مطب های خصوصی و مراکز درمانی شهر تبریز بوده است.مواد و روشها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی و مقطعی بود. شدت اشعه در 110 دستگاه لایت کیور توسط لایت متر Coltolux برحسب واحد میلی وات بر سانتیمتر مربع اندازه گیری شد. دستگاههای تحت بررسی براساس شدت نور در چهار گروه تقسیم بندی شدند:(A پایین تر از 399mW/cm2 که حتی با افزایش زمان نوردهی نمی توان مشکل ناکافی بودن شدت نور دستگاه را جبران کرد. (B 200mW/cm2 تا 399mW/cm2 که برای حصول نتیجه مناسب نیاز به طولانی تر کردن زمان تابش نور دارند.(C 400mW/cm2 تا 566mW/cm2 که نتیجه ایده آل با استفاده از آنها قابل حصول می باشد.(D بالاتر از 566mW/cm2 که استفاده از آنها باعث ایجاد حرارت زیاد و افزایش انقباض شده و در نتیجه موجب تشکیل رخنه در لبه های ترمیم و آسیب پالپی می شود. در هنگام استفاده از دستگاههای این گروه جهت حفظ سلامت پالپ دندان و اجتناب از بالا رفتن حرارت، یا باید زمان کیورینگ را کاهش داد و یا فاصله بیشتری را بین نوک دستگاه و کامپوزیت ایجاد کرد.یافته ها: متوسط شدت نور خروجی دستگاهها در این تحقیق 409.9mW/cm2 شد. دامنه تغییرات، 27 الی 1115 میلی وات بر سانتی متر مربع بود. 10% دستگاههای مورد بررسی در گروه«A»  و4/46 در گروه «B» و 24/5% و (27مورد از 110) در گروه «C» و 1/19% در گروه «D» قرار گرفتند. 4/96% دندانپزشکان هرگز به بررسی میزان کارایی دستگاه لایت کیورشان اقدام نکرده بودند. رابطه معنی داری بین شدت نور دستگاه با سن، دفعات تعویض لامپ و دفعات تعمیر یافت نشد. رابطه قوی بین نوع دستگاه با شدت نور خروجی مشهود بود (P=0.021).نتیجه گیری: به طور کلی شدت اشعه دستگاههای لایت کیور در بیشتر مطبها برای کیورینگ مناسب نبود؛ لذا بالا بردن سطح آگاهی دندانپزشکان نسبت به لزوم کنترل منظم کیفیت دستگاه اهمیت ویژه ای دارد.

سابقه و هدف: دانش کافی از آناتومی داخلی ریشه ها که در انجام درمان ریشه موثر می باشد یکی از دلایل موفقیت درمان ریشه بوده و در پیش آگهی طولانی مدت درمان موثر است. در این راستا آناتومی داخلی دندانها به روشهای مختلف بررسی شده است. هدف از این مطالعه تعیین درصد انواع کانالهای ریشه در دندانهای مولر فک پایین با روش نفوذ رنگ و شفاف سازی می باشد.مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی - آزمایشگاهی یک صد دندان مولر فک پایین (پنجاه دندان مولر اول و پنجاه دندان مولر دوم) برای تعیین تعداد کانال های ریشه و انواع آن و وجود کانال طرفی و فرعی مورد مطالعه قرار گرفتند. مطالعه سیستم های کانالهای ریشه براساس طبقه بندی Vertucci و به روش نفوذ رنگ و شفاف سازی به طریق آزمایشگاهی و با مختصری تغییر نسبت به مقالات قبلی انجام شد.یافته ها: شیوع انواع کانال در ریشه مزیال مولر اول فک پایین شامل 28% نوع دو، 70% نوع چهار، 2% نوع شش، 14% کانال فرعی و 10% کانال طرفی، در ریشه دیستال 58%  نوع یک، 22% نوع دو، 18% نوع چهار، 2% نوع پنج، 14% کانال فرعی، 8% کانال طرفی و 22% کانال طرفی در محل انشعاب ریشه ها بود. شیوع انواع کانال در ریشه مزیال مولر دوم شامل 6% نوع یک، 26% نوع دو، 62% نوع چهار، 4% نوع پنج، 2% نوع شش، 10% کانال فرعی، 8% کانال طرفی، در ریشه دیستال 88% نوع یک، 6% نوع دو، 6% نوع چهار، 10%  کانال فرعی، 4% کانال طرفی و 28% کانال طرفی در محل انشعاب ریشه ها بود.نتیجه گیری: با توجه به یافته های مطالعه می توان نتیجه گیری کرد که درصد کانال نوع یک در ریشه دیستال به خصوص مولر دوم از سایر انواع کانالها بیشتر است. شیوع کانال فرعی در محل انشعاب ریشه ها نسبتا بالاست. وجود انواع مختلف کانال در ریشه مزیال بخصوص مولر دوم بیانگر این مهم است که در هنگام تهیه حفره دسترسی بایستی به دنبال کانال اضافی بود در غیر این صورت احتمال شکست درمان وجود دارد.

سابقه و هدف: تشخیص و بازسازی ارتفاع عمودی یکی از مراحل مهم و اساسی در دندانپزشکی ترمیمی می باشد. یکی از روشهای رایج تعیین V.D استفاده از تکلم میزان (C.S.S) می باشد. هدف از اجرای این تحقیق بررسی ارتباط میان متغیر CSS و متغیرهای زاویه سر (وضعیت بیمار)، الگوی اکلوژنی، جنس و میزان همپوشانی عمودی اینسایزورها بود. مواد و روشها: مطالعه از نوع اپیدمیولوژیک مشاهده ای و به صورت توصیفی انجام گردید. متغیر Closest Speaking Space در 106 نمونه شامل 56 نفر افراد دارای الگوی اکلوژنی C1 I،25  نفر دارای اکلوژن C1 II، در سه وضعیت نشسته، نیمه نشسته و خوابیده ارزیابی گردید. اندازه گیری C.S.S به وسیله خط کش با دقت 1 میلی متر در کلینیک به وسیله محاسبه فاصله عمودی بین موقعیت مندیبل حین تلفظ حرف «س» و حالت Maximum Intercuspation انجام شد. آزمونهای آماری مورد استفاده در این تحقیق عبارت بودند از Mann-Whitny (مقایسه CSS و الگوهای مختلف اکلوژنی و دو جنس) Paired t-test (مقایسه CSS در زاویه مختلف سر) و Pearson (ارتباط CSS و Over bite). یافته ها: میانگین C.S.S برای افراد C1 I دندانی 44/1±31/2 میلی متر، برای افراد C1 II دندانی 3.39±1.48 میلی متر و برای افراد C1 III دندانی 54/1±33/2 میلی متر محاسبه گردید. میانگین کلیC.S.S ، 2.328±1.54 میلی متر با محدوده 6-0 بود.نتیجه گیری: مقایسه C.S.S در افراد دارای الگوهای اکلوژنی مختلف (کلاسهای مختلف انگل) تفاوت آماری قابل توجهی را بین C.S.S  در افراد C1 I، C1 II،C1 III  نشان دادند (P<0.005) مقایسه C.S.S در وضعیتهای مختلف (نشسته، نیمه نشسته و خوابیده) تفاوت آماری قابل توجهی را نشان داد. همبستگی بین متغیر C.S.S و میزان همپوشانی عمومی اینسایزورها (Overbite) از نظر آماری قابل توجه ارزیابی گردید (P<0.01، r=0.779) و بالاخره تفاوت آماری قابل توجه بین CSS در دو جنس مشاهده نگردید.

گزارش مورد: این گزارش مورد در مورد دندان مولار دوم چپ بالایی است که تحت درمان اندودانتیکس قرار گرفته و ریشه پالاتال آن به لحاظ مورفولوژیکی به شکل غیرمعمولی بوده است. در این دندان ریشه پالاتال به صورت دو ریشه کاملا مجزا مشاهده شده و هر یک دارای یک کانال با یک مدخل و یک سوراخ اپیکالی می باشند.

سابقه و هدف: عدم کارآیی بی حسی موضعی در شرایط آماسی پالپ یک مشکل شایع کلینیکی می باشد. مطالعات اولیه بر روی مدلهای حیوانی نشان داده است که رسپتورهای اپیوئیدی در ترمینال اعصاب حساسه میلین دار و بدون میلین وجود دارند. اپیوییدها می توانند از طریق اثر بر روی این رسپتورها اثرات ضددردی محیطی داشته باشند. هدف از این مطالعه یافتن راهی جدید برای ایجاد بی حسی کامل و قابل قبول در دندانهای انسان با پالپ آماسی با به کار بردن مخلوطی از لیدوکائین و مرفین و مقایسه آن با لیدوکایین به تنهایی بود.مواد و روشها: این مطالعه یک بررسی تجربی کلینیکی بود. در این مطالعه 100 بیمار که با پولپیت دردناک دندانهای مولر به بخش اندودنتیکس دانشکده دندانپزشکی مشهد مراجعه نموده بودند، شرکت کردند. این بیماران به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. یک گروه بی حسی موضعی استاندارد (8/1 میلی گرم لیدوکایین 2% با اپی نفرین 80000/1) و گروه دوم کارپولهای استاندارد که به آنها یک میلی گرم مرفین اضافه شده بود دریافت نمودند. در دندانهای فک پایین بی حسی بلاک و در دندانهای فک بالا بیحسی به طریقه انفیلتریشن انجام شد. جهت مطالعه double blind کارپولها به شکل یکسان بسته بندی و کدگذاری شدند. عمق بیحسی در ضمن تهیه حفره بعد از تزریق اول و دوم، و پس از 24، 12، 6، 4 و 36 ساعت از طریق VAS (Visual analog scale) تعیین گردید. داده ها به کمک آزمون Mann-whitney و Chi-square از نظر آماری تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد که : 1- بین دو گروه مورد مطالعه از نظر ایجاد بی حسی کامل بعد از تزریق اول و دوم اختلاف معنی داری وجود نداشت 2 (P>0.05)- بعد از درمان. گروه لیدوکایین مرفین به طور معنی دار شدت درد کمتری نسبت به گروه لیدوکائین داشتند (P<0.05).نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که اضافه نمودن 1 میلی گرم مرفین به محلولهای استاندارد بی حسی موضعی، دردهای پس از درمان ریشه را کاهش می دهند.

سابقه و هدف: با توجه به نقش دندانهای قدامی دائمی در مکانیسم جویدن و صحبت کردن و تامین زیبایی، این تحقیق با هدف بررسی اپیدمیولوژیک انواع شکستگی تاج دندانهای ثنایای دایمی بر روی کودکان 7 تا 12 ساله مراجعه کننده به بخش دندانپزشکی کودکان دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد.مواد و روشها: این پژوهش به روش گذشته نگر بر روی 396 کودک که در فاصله سالهای 1377 تا 1381 به علت شکستگی تاج دندانهای ثنایای دایمی به بخش دندانپزشکی کودکان دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران مراجعه کرده بودند، صورت گرفت. میزان شکستگی برحسب روش ELISA که در سال 1970 مورد تجدید نظر قرار گرفته است تعیین گردید.یافته ها: متوسط سن کودکان مورد بررسی 26/1 (82/9 سال بود و 5/88 درصد شکستگی های تاج در ثنایاهای میانی بالا مشاهده گردید. عمده ترین عامل آسیب، زمین خوردگی (5/44 درصد) بود و بخش عمده سوانح در خیابان (9/36 درصد) رخ داده بود. اگر شکستگی ها از درجه 3 بوده (5/52 درصد) و بین سابقه وجود ضایعات تکاملی و پوشش کافی لب و میزان اورجت با درجه شکستگی ارتباط معنی داری وجود نداشته لیکن شیوع شکستگی درجه یک در اوربایت باز به طور معنی داری بیش از اوربایت نرمال باز به طور معنی داری یبش از اوربایت نرمال و افزایش یافته بوده است (P<0.01).نتیجه گیری: پیشنهاد می شود که قبل از بروز شکستگی نسبت به معالجه ناهنجاریهای دندانی - فکی و درمان ضایعات تکاملی ساختمان دندان اقدامات ضروری انجام شود و علاوه بر این در کودکانی که در معرض خطر بالای شکستگی هستند جهت جلوگیری از شکستگی از محافظ دهان (Mouth guard) استفاده گردد.

سابقه و هدف: یکی از مهمترین جنبه های تشخیصی در دوره دندانی مختلط، تعیین رابطه بین اندازه دندانها و فضای موجود می باشد. تعیین این رابطه در دوره دندانی مختلط نیازمند پیشگویی دقیق پهنای مزیودیستالی دندانهای کانین و پرمولرهای دائمی نروئیده است. سه روش برای تخمین پهنای مزیودیستالی تاج این دندانها مورد استفاده قرار می گیرد. از جمله این روشها، معادله پیشگوییTanaka-Johnston  است که امروزه به طور گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این تحقیق، بررسی امکان کاربرد روش Tanaks-Johnston در دو سطح 50% و 75% در یک جمعیت ایرانی و نیز تعیین یک معادله linear regression جدید برای جمعیت تحت مطالعه می باشد.مواد و روشها: در این تحقیق که به روش گذشته نگر و مقطعی صورت گرفت، کست های دندانی 53 بیمار مذکر و 60 بیمار مونث مورد اندازه گیری قرار گرفت.یافته ها: یافته های این تحقیق نشان داد که روش Tanaka-Johnston در هر دو سطح 50% و 75% اندازه دندانها را بزرگتر تخمین می زند، اما اختلاف بین اندازه پیشگویی شده و واقعی در سطح 50% کمتر از 75% می باشد. در این جمعیت معادله رگرسیون خطی حساب گردید که به صورت زیر می باشد:ماگزیلا: Y=9.54+0.52X، مندیبل:  Y=8.77+0.54Xنتایج این تحقیق نشان داد که معادله Tanaka-Johnston در سطح 75% که به طور گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد، در نمونه ایرانی دقیق نمی باشد.نتیجه گیری: به نظر می رسد که تفاوت نژادی مهمترین عامل در حصول نتایج بدست آمده می باشد. مطالعات بعدی بر روی نمونه های بزرگتر به منظور اثبات این یافته توصیه می شود.

سابقه و هدف: هدف از این مطالعه، بررسی وجود ارتباط بین ضایعات سرویکالی فاقد پوسیدگی دندان و عادات پارافانکشنال مانند Bruxism و Clenching است. همچنین در این تحقیق، رابطه بین تماسهای زودرس در حرکات Eccentric و Centric با دندانهای دارای ضایعه سرویکالی فاقد پوسیدگی بررسی گردید.مواد و روشها: این تحقیق از نوع بنیادی و روش مطالعه توصیفی بوده است. به این ترتیب که دو گروه شامل چهل فرد مبتلا به عادات Bruxism و Clenching و 37 نفر فاقد عادات مزبور (شاهد) از میان مراجعین به دانشکده دندانپزشکی مشهد به صورت تصادفی انتخاب شدند. بعضی از نمونه ها (شاهد و مورد) دارای ضایعات سرویکالی فاقد پوسیدگی Wedge type بودند. کلیه دندانهای دارای چنین ضایعاتی در هر دو گروه از نظر وجود تماس زودرس در حرکات Centric و Eccentric مورد بررسی قرار گرفتند. سپس اطلاعات بدست آمده آنالیز آماری شدند.یافته ها: بین دو گروه از نظر شیوع ضایعات سرویکالی فاقد پوسیدگی Wedge Type اختلاف معنی دار بود. در گروه مبتلا به عادات Bruxism و Clenching این ضایعات شیوع بیشتری داشتند (70%). بین وجود تماسهای زودرس خصوصا در سمت Working در روی دندانهای دارای ضایعه سرویکالی فاقد پوسیدگی در هر دو گروه شاهد و بیمار رابطه مستقیمی وجود داشت.نتیجه گیری: شیوع ضایعات سرویکالی فاقد پوسیدگی ناحیه طوق در افراد مبتلا به Bruxism و Clenching خصوصا در حضور تماسهای زودرس دندانی بیشتر است.

سابقه و هدف: پوشش گرفتن سطوح عریان ریشه ها که در طرحها و روشهای مخلتف ارایه گردیده، بخش مهمی از درمانهای پریودنتال را به خود اختصاص داده است. جهت کسب نتایج بهتر کلینیکی توجه خاصی به درمان سطح ریشه عریان از جنبه های مختلف صورت گرفته است. یکی از این جنبه ها، این است که آیا Polish کردن سطح ریشه عریان می تواند به اندازه root planing در حذف سمان نکروتیک و اندوتوکسینهای موجود روی سطح ریشه موثر باشد یا خیر. لذا با هدف مقایسه تاثیر کلینیکی root planing و polishing بر روی درمان پوشش ریشه های عریان با استفاده از پیوند بافت همبند زیر مخاطی (SECTG) این تحقیق بر روی بیماران دارای تحلیل با بهداشت دهانی خوب که به بخش پریودنتولوژی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 81-1380 مراجعه کردند صورت گرفته است.مواد و روشها: این تحقیق به روش کارآزمایی بالینی Sequential match controlled randomized clinical trial بر روی 13 بیمار با 26 دندان دارای تحلیل لثه کلاس I و II میلر صورت گرفت. در تمام بیماران بعد از انجام فاز اولیه درمان پریودنتال، دندانهای مورد نظر از لحاظ ارتفاع، عرض تحلیل، حد چسبندگی بالینی، عمق کلینیکی پروب و ارتفاع لثه کراتینیزه همسان شده و بعد به صورت تصادفی روش root planing (شاهد) و polishing (تجربی) انتخاب شد. با استفاده از پروب ویلیامز، stent آکریلی و تعیین سه نقطه در مزیال، دیستال و میدباکال در ناحیه تحلیل، پارامترهای مورد نظر در قبل و بعد از جراحی و 3 ماه بعد از جراحی اندازه گیری شدند. مساحت پوشش یافته براساس برنامه نرم افزاری اتوکد AutoCad Architecher 2000 محاسبه شد و دامنه تغییرات و ضریب تغییرات (CV) سطح پوشش در دو گروه محاسبه گردید و تغییرات مساحت دو روش با آزمون T-test مورد قضاوت آماری قرار گرفت. تغییرات پارامترهای ارتفاع، عرض تحلیل، حد چسبندگی بالینی، عمق کلینیکی پروپ و ارتفاع لثه کراتینیزه به صورت مقایسه قبل و بعد با آزمون Paired T Test و بین دو گروه با استفاده از آزمون T Test مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: تحقیق روی 26 دندان و بر روی 13 بیمار شامل 7 مرد و 6 زن در سنین 11±47 سال انجام گرفت. نتایج تحقیق بیانگر این است که ارتفاع تحلیل ناحیه میدباکال در گروه شاهد و تجربی کاهش معنی داری را در بین گروهها به لحاظ آماری نشان می دهد هر چند که مقایسه دو گروه بعد از گذشت سه ماه از جراحی از نظر آماری معنی دار نبودند. میزان عرض تحلیل لثه در دو گروه شاهد و تجربی قبل از درمان مشابه بود و بین دو گروه و در مقایسه با یکدیگر این تغییرات از لحاظ آماری معنی دار نبود. میزان چسبندگی بالینی در گروه شاهد و تجربی نسبت به قبل از جراحی در هر دو گروه به لحاظ آماری معنی دار (P<0.001) و در مقایسه با یکدیگر معنی دار نبود (P<0.3). افزایش ارتفاع لثه کراتینیزه در گروه شاهد و تجربی نسبت به قبل از درمان معنی دار و نسبت به یکدگیر معنی دار نبودند (P<0.1). میزان مساحت پوشش یافته در گروه شاهد و تجربی نسبت به یکدیگر معنی دار نبودند (P<0.8).نتیجه گیری: به طور کلی می توان نتیجه گرفت که پوشش ریشه های عریان در بیماران دارای تحلیل لثه با بهداشت خوب با روشهای root planing و polishing دارای نتایج یکسانی می باشد و هر دو روش قابل اجراست.

سابقه و هدف: نسبت طلایی به عنوان روشی جهت ایجاد تناسب خوشایند توسط فیثاغورس در قرن پنجم معرف و کاربرد آن توسط Levin  به عنوان روشی جهت ایجاد تناسب خوشایند میان عرض دندانهای قدامی بالا و سپس به عنوان معیار مشترک زیبایی معرفی شد. با توجه به تناقضهای گزارش شده در زمینه وجود نسبت طلایی در تناسبهای عرضی دندانهای قدامی بالا، این تحقیق با هدف بررسی وجود این نسبت در افراد دارای لبخند زیبا صورت گرفت.مواد و روشها: تحقیق به روش توصیفی و نمونه گیری به صورت مراجعه مستمر بود. در این تحقیق 157 نمونه دارای لبخند زیبا (75 دختر و 82 پسر) در فاصله سنی 18 تا 30 سال انتخاب شدند. افرادی که براساس تشخیص تحقیق و از نظر خودشان، فاقد تنش بینایی (Visual tension) بودند، به عنوان افراد دارای لبخند زیبا انتخاب شدند. از این افراد تحت شرایط یکسان عکسهایی تهیه و در کامپیوتر اسکن گردید. سپس توسط نرم افزار کامپیوتری (Dimaxis 23.1, Planmeca, Finland) بیشترین عرض مزیودیستال و قابل دید دندانهای قدامی بالا مورد ارزیابی قرار گرفت. کلیه اندازه گیریها توسط یک نفر انجام شد. برای سنجش Validity وReliability ،10  عکس توسط دو محقق دیگر مجددا اندازه گیری شدند و آزمون Test Re Test نشان داد که میزان همبستگی سه نفر در اندازه گیریها (Validity) به میزان 95/0 و میزان همبستگی دوبار اندازه گیری (Reliability) با فاصله دو هفته 97/0 بود که نشان داد اندازه گیریها از پایایی و روایی بسیار خوبی برخوردار بوده است. در این تحقیق نسبت طلایی یکبار عدد 6/0 در نظر گرفته شد و در فاصله 64-55/0 اندازه گیری شد و بار دیگر عدد 62/0 (گرد شده 618/0) و در فاصله Preston (0.63-0.61)  سنجیده شد. همچنین نسبت طلایی در افرادی که دندانهایشان کاملا ردیف بودند و به تفکیک جنس نیز بررسی شد. یافته ها برحسب آماده χ2 مورد قضاوت آماری قرار گرفتند.یافته ها: نسبت طلایی در هیچیک از حالات فوق در افراد مورد بررسی وجود نداشته است. همچنین وضعیت نسبت طلایی در سمت چپ و راست و نیز به تفکیک جنس و در افراد با دندانهای کاملا ردیف مشابه بود. به طوری که این نسبت در هیچیک از حالات فوق در دندانهای قدامی بالا صادق نبود.نتیجه گیری: نسبت طلایی نمی تواند به عنوان یک نسبت ثابت و قابل تعمیم، در تمامی موارد بازسازی نسبتهای عرضی دندانهای قدامی بالا مورد استفاده قرار گیرد. نسبت طلایی به عنوان عامل فاکتور مشترک در لبخندهای زیبا وجود ندارد.

سابقه و هدف: بررسی رادیوگرافیک یک از مراحل مهم و اساسی در تشخیص و طرح درمان پروتز کامل می باشد. هدف از این تحقیق تعیین میزان شیوع یافته های غیرطبیعی در ارتوپانتوگرافی بیماران بدون دندان مراجعه کننده به دانشکده دندانپزشکی کرمان از مهر ماه سال 77 تا پایان سال 79 می باشد.مواد و روشها: این تحقیق یک بررسی توصیفی بوده و روش نمونه گیری سرشماری می باشد که بر روی رادیوگرافی پانورامیک تهیه شده از کلیه بیمارانی که جهت درمان پروتز کامل از مهرماه 1387 تا پایان سال 1379 به دانشکده دندانپزشکی کرمان مراجعه کرده بودند انجام گرفت. این بیماران 210 نفر شامل 123 مرد و 80 زن بودند.یافته ها: از کل 210 بیمار 7/85% دارای یافته های غیرطبیعی در رادیوگرافی خود بودند. بیشترین درصد یافته موجود، ریشه های باقیمانده بود که در 60% بیماران مشاهده شد فک بالا (2/60%) از نظر فکین شایعترین محل ریشه های باقیمانده بود. از لحاظ ناحیه نیز 83.85% ریشه های باقیمانده در ناحیه خلف مشاهده شدند. یافته های رادیواپاک در 7/35% افرد مشاهده شدند که از نظر محل ابتلا فک پایین (9/85%) بیشترین محل مورد ابتلا و ناحیه خلف (8/86%) نیز نسبت به ناحیه قدام بیشتر دارای یافته رادیواپاک بود. از لحاظ یافته های رادیولوسنت در 4/31% کل بیماران حداقل یک یافته رادیولوسنت مشاهده شد که فک پایین در 75/63% بیماران دارای یافته رادیولوسنت بود و 90% آنها در ناحیه خلف مشاهده شدند. یافته دیگر، دندانهای رویش نیافته یا نهفته بودند که در 8/3% افراد مشاهده شدند. این دندانهای نهفته در فک بالا 6/66% بود و در ناحیه قدام (5/55%) بیشتر از ناحیه خلف (5/44%) مشاهده شدند.نتیجه گیری: در مقایسه با تحقیقات مشابه انجام شده در خارج از کشور، نتایج این تحقیق نشان داد که ریشه های باقیمانده، یافته های رادیواپاک و رادیولوسنت بیشتر از مطالعات قبلی و درصد دندانهای نهفته مشابه آن تحقیقات بود.

سابقه و هدف: تعیین ارتفاع عمودی صحیح، یکی از مهمترین مراحل ساخت پروتز کامل می باشد و روشهای متعددی برای اندازه گیری آن پیشنهاد شده است. از متداولترین روشها، استفاده از ارتفاع عمودی وضعیت استراحت و فاصله بین اکلوزالی و نیز ارتفاع عمودی به هنگام تلفظ حرف «S» می باشد. هدف از انجام این تحقیق مقایسه ثبات فاصله بین اکلوزالی و نزدیکترین فاصله بین دندانها به هنگام تلفظ حرف «S» بود.مواد و روشها: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی از نوع تشخیصی بوده، روش نمونه گیری غیراحتمالی آسان بود. افراد مورد مطالعه 34 نفر از بیمارانی بودند که در بخش پروتز متحرک دانشکده دندانپزشکی اصفهان برای آنها پروتز کامل ساخته شده بود. این بیماران شامل 18 مرد و 16 زن با دامنه سنی 69-42 سال بودند. جهت اندازه گیری ارتفاع عمودی از TOM گیج استفاده شد. سپس فاصله بین اکلوزالی و کمترین فاصله بین دندانها به هنگام تلفظ حرف «S» محاسبه گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین و انحراف معیار فاصله بین اکلوزالی نسبت به نزدیکترین فاصله بین دندانها به هنگام تلفظ حرف «S»  کمتر است. جهت آنالیز آماری Paired t-test و Levene's test استفاده شد که نشان دهنده تفاوت معنی دار بین این دو اندازه بود (P<0.05).نتیجه گیری: با توجه به اینکه کمترین فاصله به هنگام تلفظ حرف «S» تحت تاثیر نوع اکلوژن و اورلپ عمودی و افقی دندانهای قدامی قرار می گیرد و این عوامل در ساخت پروتز کامل به قضاوت دندانپزشک بستگی دارد و در عین حال فاصله بین اکلوزالی و ارتفاع عمودی وضعیت استراحت نیز متغیر است، پیشنهاد می شود از چند روش برای تعیین ارتفاع عمودی اکلوزالی استفاده شود.