علوم آزمایشگاهی (Medical Laboratory Journal)
سال:1390 | دوره:5 | شماره:2 |تعداد مقالات:11

زمینه و هدف: مننژیت شایعترین عارضه عفونت با ویروس اوریون در کودکان است. تشخیص به موقع مننژیت کودکان در درمان و مدیریت بیماری اهمیت دارد. در این مطالعه مننژیت ناشی از ویروس اوریون در کودکان مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی طالقانی گرگان بررسی شد.روش بررسی: در این بررسی توصیفی تحلیلی از کلیه کودکان زیر 10 سال که از تیر ماه 1387 الی تیر 1389 به مرکز آموزشی درمانی کودکان طالقانی گرگان با علائم مننژیت مراجعه کردند نمونه مایع مغزی نخاعی و خون گرفته شد. برای 40 نمونه بیمار که کشت باکتریایی آنها منفی بود، استخراج ژنوم ویروسی با استفاده از کیت انجام شد و سپس جستجوی ژنوم ویروس اوریون به روش Real-Time PCR صورت گرفت. یافته های دموگرافیک، بالینی، آزمایشگاهی و مولکولی در نرم افزار SPSS 18 وارد و با تست X2 مورد آنالیز قرار گرفت و P<0.05 معنی دار در نظر گرفته شود.یافته ها: 3 بیمار (%7.5) از نظر ویروس اوریون مثبت شدند که 2 مورد پسر و 1 مورد دختر بودند. هر سه مورد مثبت، تب 1- 0.5 درجه و استفراغ داشته ولی فاقد فونتانل برآمده بودند. هر سه بیمار فاقد علائم کرنیگ، برادزینسکی، سفتی گردن، هپاتواسپلنومگالی، لنفادنوپاتی، فارنژیت و راش بودند. همگی ESR بالاتر از حد نرمال داشته و CRP در 2 مورد مثبت بود و از نظر پروتئین یک مورد بالاتر از حد نرمال گزارش شد.نتیجه گیری: از آنجا که مننژیت یک اورژانس پزشکی به شمار می رود جهت تشخیص سریع و درمان به موقع در موارد مننژیت آسپتیک، بهره گیری از تکنیک های تشخیصی مولکولی پیشنهاد می گردد.

زمینه و هدف: مشکلات ناشی از گسترش سویه های مایکوباکتریوم توبرکلوزیس مقاوم به چند دارو، شناسایی آنها را در هر منطقه ضروری نموده است. در این مطالعه فراوانی این سویه ها در استان گلستان در شمال ایران که یکی از کانون های اصلی سل در ایران می باشد مورد بررسی قرار گرفته است.روش بررسی: از نمونه بالینی 148 بیمار مراجعه کننده به آزمایشگاه مرکز سل دانشگاه علوم پزشکی گلستان طی سال های 1390-1388 با روش لوله های معرف رشد مایکوباکتریوم (MGIT Mycobacteria growth indicator tube) مایکوباکتریوم توبرکلوزیس جدا شد. تست حساسیت به ایزونیازید و ریفامپین در این محیط و مطابق دستورالعمل شرکت سازنده (Becton-Dickinson-USA) انجام شد. توزیع فراوانی مقاومت بر اساس خصوصیات دموگرافیک و نیز سرعت رشد باکتری بررسی و مقایسه آنها با تست های آماری X2 و T test انجام شد و در تمامی موارد P کمتر از 0.05 معنی دار در نظر گرفته شد.یافته ها: کشت 148 نمونه کلینیکی در MGIT مثبت بود، مدت زمان لازم برای رشد مایکوباکتریوم توبرکلوزیس در MGIT از 2 تا 55 (میانگین 16.3±10.4) روز متغیر بود و زمان لازم برای بررسی نتیجه مقاومت دارویی 9.57±3 روز برآورد شد. مقاومت به ایزونیازید و ریفامپین در این مطالعه به ترتیب 17.6% و 3.4% تعیین گردید و از این تعداد، 5 نمونه (Multidrug MDR resistant) (3.4%) بودند .(CI95%= 1-6%) بین مقاومت به این داروها با عواملی مثل جنس، سن، نتیجه اسمیر نمونه بالینی، نوع نمونه بالینی و سابقه ابتلا قبلی ارتباط آماری معنی داری مشاهده نگردید و در تمام موارد P>0.05 بود.نتیجه گیری: شیوع MDR در استان گلستان 3.4% است که در حد آمار کشوری است. با روش MGIT جداسازی و آنتی بیوگرام ایزوله های MDR بطور متوسط 26 روز طول کشید که می تواند باعث کوتاه تر شدن زمان تشخیص و مقاومت دارویی باسیل سل گردد.

زمینه و هدف: شناسایی سویه های استرپتو کوکوس گروه  A(استرپتو کوکوس پیوژنز) عمدتا بر پایه روشهای سرولوژیک، مبتنی بر آنتی ژن های سطحی Tو M بوده و بر این اساس سروتایپ های مختلفی از سراسر جهان گزارش شده است. بدنبال آن تعیین توالی انتهای آمینی ژن emm جایگزین روشهای قدیمی تر شده و بر این اساس بیش از 150 تیپ emm در سراسر جهان شناخته شده است. هدف این مطالعه تعیین شیوع تیپ های emm در بین جدایه های حلقی حاصل از گلودردهای چرکی و همچنین الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی آنها در مناطق غربی استان مازندران طی سالهای 89- 90 می باشد.روش بررسی: 50 جدایه از حلق افراد مبتلا به گلودردهای چرکی مراجعه کننده به مراکز بیمارستانی مستقر در شمال ایران شامل بیمارستانهای شهید رجایی تنکابن، امام سجاد رامسر و طالقانی چالوس طی سالهای 89- 90 به روش کشت در محیط آگار خوندار، آزمایش حساسیت به باسیتراسین، آزمون PYR و همچنین اگلوتیناسیون توسط آنتی سرم های اختصاصی شناسایی شدند. حساسیت آنتی بیوتیکی جدایه ها با استفاده از دیسک های خریداری شده از شرکت پادتن طب ایران، توسط روش کربی بائر و تجزیه و تحلیل آن بوسیله جدول استاندارد CLSI انجام گرفت. ارزیابی مکانیسم مقاومت به اریترومایسین توسط روش مضاعف دیسکی در حضور اریترومایسین و کلیندامایسین انجام شد.ژن emm همه جدایه ها تکثیر و محصولات PCR آنها توسط شرکت ماکروژن کره تعیین توالی شده و با استفاده از برنامه BLAST2.0 (مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی، قابل دسترسی در پایگاه (WWW.ncbi.nlm.nih.gov/BLAST) توالی های ژنهای موردنظر با توالی های منتشره در بانک ژنی، جهت تعیین تیپ emm مقایسه شدند.یافته ها: 4 تیپ مختلف emm شناسایی شد. از میان آنها emm5 فراوانترین بوده (26 مورد، 52%) و بدنبال آن emm12 (12 مورد، 24%) و emm79 و emm86 با فراوانی یکسان (6 مورد، 12%) حضور داشتند. همه آنتی بیوتیک های دارای حلقه بتا لاکتام اثر مهاری بر ایزوله ها نشان دادند، در صورتیکه 18% از جدایه ها (9 مورد) مقاوم به اریترومایسین بودند. شایع ترین فنوتیپ مقاوم (66.6%) cMLSB و بدنبال آن فنوتیپ (33.3%) M بوده، در حالیکه در هیچکدام از جدایه ها فنوتیپ iMLSB مشاهده نشد. 6 مورد از جدایه ها (%12) مقاوم به کلیندا مایسین بودند.نتیجه گیری: نتایج حاصل حضور متفاوتی از تیپ های emm جداشده از موارد حلقی، نسبت به جدایه های سایر نقاط جهان نشان می دهد، وجود تیپ emm86 در فارنژیت که در گزارشات قبلی ذکر نشده است حائز اهمیت میباشد. وجود مقاومت آنتی بیوتیکی به اریترومایسین از یافته های ارزشمند این تحقیق می باشد.

زمینه و هدف: سالمونلا یکی از عوامل مهم عفونت های روده ای و اسهال می باشد و عدم تشخیص صحیح باکتری ممکن است سبب شکست در درمان شود. هدف از این مطالعه بررسی و مقایسه PCR و کیت API-20E با تست های روتین بیوشیمیایی در تشخیص انواع سالمونلاها می باشد.روش بررسی: در این تحقیق 470 نمونه کودک مبتلا به گاستروآنتریت حاد از 3 بیمارستان دانشگاهی امام، شریعتی و مرکز طبی کودکان در شهر تهران، جهت تشخیص سالمونلا، به آزمایشگاه میکروب شناسی دانشکده بهداست انتقال یافت. برای ارزیابی نتایج کشت روتین بیمارستانهای فوق، نمونه ها احیا و خالص سازی شد و از کیت API-20E برای شناسائی باکتری استفاده شد، همچنین بعد از استخراج DNA با روش جوشاندن، از روش PCR استفاده شد. برای مقایسه نتایج از تست مک نمار استفاده گردید. الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی تمام ایزوله های سالمونلا به روش دیسک دیفیوژن و طبق دستورالعمل Clinical and laboratory standard institute (CLSI) مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: بر اساس نتایج ارائه شده از مراکز درمانی از 470 نمونه مورد بررسی 65 نمونه (%13.8) دارای سالمونلا بودند، در حالیکه در ارزیابی با روش کشت و کیت API-20E در بخش میکروب شناسی دانشکده بهداشت و روش  PCRفراوانی موارد مثبت به ترتیب 37 نمونه (%7.9) و 39 نمونه (%8.3) برآورد گردید. تفاوت مشاهده شده در شناسائی سالمونلا با روش های روتین بیمارستانی با نتایج کیت API و PCR از نظر آماری معنی داری می باشد(P<0.05) .نتایج بررسی مقاومت آنتی بیوتیکی روی 37 ایزوله سالمونلا از نمونه های اسهال نشان داده که %73.3 ایزوله ها حداقل به یکی از 16 آنتی بیوتیک مورد بررسی مقاومت نشان دادند. تمامی ایزوله ها به نیتروفورانتوئین مقاوم بوده و همگی آنها نسبت به سفالوسپورین های نسل سوم حساسیت نشان دادند.نتیجه گیری: نتایج نشان داد اختلاف معنی داری میان یافته های کشت و تعیین هویت در بیمارستان و نتایج تشخیص سالمونلا با روش کیت API-20E و PCR وجود دارد.

زمینه و هدف: کاندیدا آلبیکنس یک قارچ فرصت طلب انسانی است که عامل عفونتهای مخاطی و سیتمیک در افراد با نقص سیستم ایمنی است و در سالیان اخیر افزایش مقاومت به عوامل ضد قارچی در آن دیده شده است، لذا تحقیق برای یافتن داروهای ضد قارچی با ترکیب جدید ضروری می باشد. برخی از گیاهان به دلیل دارا بودن پلی فنلها دارای خواص ضد میکروبی هستند. در این تحقیق اثر ضد قارچی اسانس کارواکرول که ترکیب اصلی اسانس روغنی حاصل از آویشن می باشد، بر روی دو سویه های حساس و مقاوم به فلو کونازول کاندیدا آلبیکنس بررسی شد.روش بررسی: اثر مهاری اسانس کارواکرول بر روی سویه های کاندیدا آلبیکنس با استفاده از روش بررسی قطر هاله مهارکنندگی و حداقل غلظت مهارکنندگی با روش رقت سازی در محیط کشت مایع انجام شد. برای این منظور رقت های متوالی از اسانس کارواکرول در میکروپلیت های 96 خانه ایی تهیه و 10 میکرولیتر از سوسپانسون قارچی به آن اضافه شد. کدورت ایجاد شده در چاهک ها بعد از اتوگذاری با الیزا ریدر بررسی و کمترین غلظتی که از رشد ممانعت می نمود ثبت گردید. با کشت 10 میکرولیتر از چاهک های فاقد کدروت در محیط سابورو دکستروز آگار حداقل غلظت کشنده(MFC)  اسانس و داروی فلو کونازول تعیین شد.یافته ها: حداقل غلظت مهارکنندگی اسانس کارواکرول در سویه حساس و مقاوم به فلو کونازول کاندیدا آلبیکنس به ترتیب 5.3 و 6.18 میکروگرم بر میلی لیتر و حداقل غلظت کشندگی آن ها 10.61 و 12.3 میکروگرم بر میلی لیتر بود. بالاترین قطر هاله مهاری در این دو سویه در حضور اسانس کارواکرول به ترتیب 45 و 35 میلی متر برای سویه حساس و مقاوم به فلو کونازول تعیین شد.نتیجه گیری: در این بررسی اسانس کارواکرول اثر ضد قارچی مناسبی علیه سویه حساس و مقاوم به فلو کونازول کاندیدا آلبیکنس از خود نشان داد. بررسی احتمال کاربرد این اسانس در درمان عفونت کاندیدائی نیاز به انجام مطالعات تکمیلی دارد.

زمینه و هدف: صفرا در افراد سالم استریل و فاقد هر گونه باکتری می باشد و وجود میکرو ارگانیسم ها در صفرای انسان می تواند نشانه ای از وجود یک مشکل بالینی باشد که در اغلب موارد با بیماری کوله لیتیازیس  (cholelithiasis)مرتبط است. هدف از مطالعه حاضر بررسی توزیع فراوانی باکتری های موجود در نمونه مجاری صفراوی بیماران مبتلا به سنگ های دستگاه صفراوی و بیماری های بدخیم دستگاه پانکراسی- صفراوی می باشد.روش بررسی: طی 6 ماهه دوم سال 1390، 102 نمونه مایع صفراوی به روش اندوسکوپیک کولانژیوپانکراتوگرافی معکوس(ERCP)  از بیماران مراجعه کننده به بیمارستان طالقانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی جمع آوری گردید. ابتدا اطلاعات بالینی بیماران، نوع سنگ و بیماری های زمینه ای مورد بررسی قرار گرفت، در ادامه بررسی های میکروب شناسی مانند کشت، شمارش تعداد و تعیین هویت باکتری ها، تست های حساسیت دارویی و تست های مولکولی تاییدی (16S rDNA PCR) بر روی تمامی نمونه ها انجام گردید و ارتباط های آماری با استفاده از نرم افزار SPSS version 13 در پایان مورد ارزیابی قرار داده شد. وجود شمارش بیش از هزار باکتری در هر نمونه بعنوان شاهدی بر کلنیزاسیون پایدار در نظر گرفته شد.یافته ها: از میان (41.1%) 42 نمونه کشت مثبت، 59 جدایه باکتریایی با استفاده از روش کشت جداسازی گردید، به علاوه در 7 نمونه از میان نمونه های کشت منفی نیز حضور DNAباکتریایی توسط روش مولکولی نشان داده شد. بیشترین نوع سنگ ها به ترتیب مربوط به سنگ کلسترولی، پیگمانته سیاه و پیگمانته قهوه ای و بیشترین ایزوله های جداسازی شده در این بیماران باکتری های اشرشیا کلی (34.4%)، انتروکوکوس (19.7%)، کلبسیلا پنومونیه (18%) و سودوموناس ائروژینوزا (18%) بودند. بین نوع سنگ، نوع باکتری کشت شده و بیماری های تحت بررسی در این بیماران ارتباط معناداری دیده نشد. داشتن سابقه مصرف آنتی بیوتیک در این بیماران مبتلا یه سنگ صفراوی (44.6%) بطور معنادار بیش از سایر مشکلات صفراوی بود (P=0.01).نتیجه گیری: وجود باکتری در 41.1% نمونه های صفراوی می تواند دلیلی بر نقش آنها در پاتوژنز بیماریهای صفراوی باشد. اشرشیا کلی و انترو کوکها از شایعترین این عوامل می باشند. مطالعه بیشتر بر روی توان بیماریزایی و اثرات پاتوفیزیولوژیک این باکتری ها خواهد توانست به روشن تر شدن نقش باکتری ها در ایجاد سنگهای صفراوی کمک نماید.

زمینه و هدف: یکی از مشکلات مهم بیمارستانها مقاومت باکتریهای بیماری زا به مواد ضد میکروبی می باشد، این معضل سبب افرایش هزینه های درمان، افزایش موارد شکست درمانی و در نهایت مرگ بیماران می گردد. هدف از این تحقیق شناسایی باسیل های گرم منفی بیماری زای مقاوم به آنتی بیوتیکهای بتالاکتام با طیف گسترده و بررسی تاثیر نانو ذره نقره بر روی آنها می باشد.روش بررسی: از کشت 276 نمونه بالینی از بیماران مراجعه کننده به سه بیمارستان (غرضی، سینا و الزهراء) شهر اصفهان طی 8 ماه سال 1389 جمعا 186 باسیل گرم منفی جدا شد. این باکتریها از نظر تولید آنزیم بتالاکتاماز با طیف گسترده (ESBLs) به روش دیسک دیفیوژن مورد بررسی قرار گرفته و تست تائیدی آن با استفاده از روش (Double Disk approximation Test, DDT) انجام شد. باسیلهای مولد ESBLs تحت تاثیر غلظت های 500، 400 و 200، 100، 50، 25، 12.5 ppm نانو ذره نقره تهیه شده از شرکت نانو نصب پارس تهران مختلف قرار گرفت و قطر هاله عدم رشد در آنها اندازه گیری شد.یافته ها: 140 (%75.3) نمونه از باسیل گرم منفی مولد ESBLs بوده و 46 نمونه (%24.7) باسیل های گرم منفی غیر ESBL بودند. بیشترین نمونه آلوده باسیل های گرم منفی دارای ESBL، مربوط به نمونه های عفونی ادرار و شایع ترین باکتری جداسازی شده کلبسیلا پنمونیه بود. تمامی نمونه ها نسبت به محلول نانو ذرات نقره با غلظت 100 ppm حساس بودند. انتروباکتر ائروژنز (24 میلی متر) و سودوموناس ائروژینوزا (23 میلی متر) بالاترین قطر هاله عدم رشد را در حضور غلظت 500 ppm نانو ذره نقره نشان دادند.نتیجه گیری: یافته های حاصل نشان می دهد نانو ذره نقره می تواند اثر مهاری بر تمامی باسیلهای گرم منفی مورد آزمون داشته باشد و با افزایش غلظت نانو ذرات نقره، قطر هاله عدم رشد باسیل های گرم منفی دارای ESBL نیز افزایش می یابد.

زمینه و هدف: فرآیندهای فتو کاتالیستی یک تکنولوژی جدید با کاربردهای فراوان می باشند. امروزه این فرآیندها به خصوص در بخش تصفیه آب، در حال تحقیق و توسعه هستند. هدف از انجام این تحقیق تعیین حذف فتو کاتالیستی اشریشیاکلی از آب با استفاده از اشعه UV-C در حضور نانو ذرات اکسید روی (ZnO) سنتز شده می باشد.روش بررسی: پس از سنتز نانو ذرات اکسید روی ویژگیهای نانو ذرات با استفاده از میکروسکوپ الکترونی SEM و روش تفرق اشعه X تعیین گردید. نمونه آب آلوده به 102 تا 103 عدد باکتری در میلی لیتر تهیه گردید. آب آلوده به اشریشیاکلی وارد رآکتور فتو کاتالیستی شد و کارایی حذف باکتری در شرایط مختلف pH (5.5، 7 و 9)، زمان ماند (10، 20، 30، 40، 50 و 60 دقیقه)، غلظت نانو ذرات اکسید روی (0.2، 0.4، 0.8 و 1 گرم بر لیتر)، تعداد باکتری (102 و 103 عدد در میلی لیتر) و ولتاژ 27 ولت لامپ C- UV مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: کارایی رآکتور با افزایش زمان ماند و غلظت نانو ذرات اکسید روی در حضور نور UV افزایش یافت. نتایج نشان داد که بهترین شرایط حذف باکتری با تعداد یکصد و هزار عدد در میلی لیتر، در pH=7، مدت زمان 30 دقیقه و غلظت 0.8 گرم بر لیتر نانو ذرات اکسید روی در حضور نور UV با ولتاژ 27 ولت بوده و کارائی روش به ترتیب حدود 99% و 100% به دست آمد.نتیجه گیری: تحقیق نشان داد که زمان ماند و افزایش غلظت نانو ذرات اکسید روی در حضور نور UV بیشترین تاثیر را در عملکرد فرآیند فتو کاتالیست داشته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که فرآیند فتو کاتالیست روشی امیدبخش در حذف اشریشیاکلی از آب آشامیدنی است.

زمینه و هدف: ماست یک محصول شیری تخمیرشده نیمه جامد است که در اثر میکرو ارگانیسم های آغازگر بوجود می آید این میکرو ارگانیسم ها را تحت عنوان باکتریهای اسید لاکتیک می نامند که مسوول تشکیل بافت، عطر و طعم موجود در ماست بوده و همچنین در دستگاه گوارش انسان عامل حفظ سلامتی انسان می باشد. هدف از این مطالعه شمارش تعداد میکرو ارگانیسم های مفید ماستهای سنتی روستاهای استان آذربایجان شرقی بود.روش بررسی: در این تحقیق 90 نمونه ماست سنتی از روستاهای نسبتا دور از مراکز شهری استان آذربایجان شرقی جمع آوری و در شرایط استاندارد به آزمایشگاه مرکز تحقیقات کاربردی دارویی دانشگاه علوم پزشکی تبریز منتقل گردید. برای اندازه گیری تعداد لاکتوباسیل ها از رقت 10-6 نمونه های ماست در محیط MRS آگار جامد  (Merck)به منظور شمارش مخمرها و از رقت 10-3 ماست در محیط سابرو دکستروز آگار(Merck)  تلقیح شد. کلنی ها رشد کرده شمارش و نوع باکتری با تستهای بیوشیمیائی تعیین گردید.یافته ها: در این بررسی میانگین تعداد لاکتوباسیل ها در هر میلی لیتر از ماست های سنتی حدود 62´106 cfu/ml و تعداد مخمرها 41´104 cfu/ml تعیین گردید. لاکتوباسیلوس دلبروکی، ل. پلانتاروم از فراوانترین انواع لاکتوباسیل ها و ساکارمایسس سروزیه شایعترین مخمر جدا شده بود.نتیجه گیری: بر اساس یافته های حاصل از این تحقیق تعداد میکرو ارگانیسم ها از جمله میکروبهای مفید بطور قابل ملاحظه در ماست های سنتی روستاهای استان آذربایجان شرقی دیده شدند. بنابراین می توان در آینده از آنها بعنوان استارتر و پروبیوتیک در کارنجات لبنیات و شیر برای تولید محصولات مطلوب استفاده کرد.

زمینه و هدف: گلوکز 6 فسفات دهیدروژناز، G6PD، از آنزیم های مسیر پنتوزفسفات است. حدود 3% مردم جهان به کمبود این آنزیم وابسته به جنس مبتلا هستند. ژن آنزیم G6PD روی کروموزوم X واقع است. کمبود آنزیم می تواند یکی از عوامل زردی و آنمی همولیتیک در نوزادان باشد. هدف از این مطالعه تعیین شیوع کمبود این آنزیم در نوزادان مراجعه کننده به آزمایشگاه غربالگری استان سمنان می باشد.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، از سال 1386 تا 1389 بر اساس برنامه مدون کشوری و در راستای انجام تستهای غربالگری نوزادان، از پاشنه پا نوزادان 3 تا 5 روزه نمونه خون گرفته شد. ارزیابی آنزیم به روش تست فلورسانت لکه ای (Fluorescent Spot Test) سریع و توسط کیت شرکت «کیمیا پژوهان- ایران» انجام شد. مقایسه شیوع نقص آنزیمی در نوزادان دختر و پسر با استفاده از تست آماری X2 انجام شد و P<0.05 معنی دار در نظر گرفته شد.یافته ها: از تعداد 9353 نوزاد مراجعه کننده به آزمایشگاه غربالگری مرکز بهداشت دانشگاه علوم پزشکی سمنان با تفکیک جنسی (%51.53) 4820 پسر و (%48.47) 4533 دختر، تعداد (3.2%) 300 مورد به کمبود آنزیم مبتلا بودند که از این افراد تعداد (5.45%) 263 نفر پسر و (0.81%) 37 نفر دختر بودند. این نسبت در پسران به دختران 7 به 1 می باشد.نتیجه گیری: شیوع کمبود آنزیم G6PD در استان سمنان 3.2% تعیین گردید و فراوانی کمبود این آنزیم همانگونه که انتظار میرفت در نوزادان پسر بیش از دختران است.