علوم و صنایع کشاورزی
سال:1386 | دوره:21 | شماره:2 (ویژه خاک، آب، هوا) |تعداد مقالات:19

استفاده از بقایای گیاهی در سیستمهای کشاورزی پایدار بمنظور حفظ حاصلخیزی خاک اهمیت زیادی دارد. کیفیت مواد آلی، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آنها و تنوع جمعیت میکروبی خاکها از جمله عوامل مهمی هستند که بر روی تجزیه بقایای گیاهی تاثیر بسزایی دارند. در این مطالعه سرعت تجزیه بقایای گندم، یونجه و گوجه فرنگی در دو نوع خاک با بافت متفاوت در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. درجه حرارت (25 درجه سانتیگراد) و رطوبت نمونه های خاک (50 درصد ظرفیت زراعی) در طول آزمایش ثابت نگه داشته شد. میزان دی اکسید کربن تولید شده بعنوان شاخص تجزیه بقایای گیاهی انتخاب گردید. نتایج حاصله نشان داد که بقایای گیاهی یونجه در مقایسه با بقایای گندم و گوجه فرنگی با سرعت بیشتری تجزیه شدند. مقادیر دی اکسید کربن متصاعد شده و سرعت لحظه ای تجزیه بقایای گیاهی به ترتیب از فرمولهای V=-A.e(-kt), y=a0+a1×e(x/a2) تبعیت کردند. نتایج آزمایش همچنین نشان داد که سرعت تجزیه بقایای گیاهی همبستگی بسیار بالایی با مقادیر K داشت و مقادیر K برای بقایای گندم، یونجه و گونجه فرنگی به ترتیب 0.02، 0.075 و 0.061 تعیین گردید.

اکسایش گوگرد در خاک ضمن تامین سولفات مورد نیاز گیاه، باعث کاهش pH و افزایش حلالیت عناصر غذایی مانند P، Fe، Zn می شود. از بین میکروارگانیسم هایی که قادر به اکسایش گوگرد هستند، تیوباسیلوس ها و هترو تروف ها نقش مهمی در اکسایش گوگرد خاک های زراعی ایفا می کنند که تحت چهار گروه اتوتروف های اسید دوست، اتوتروف های خنثی دوست، هتروتروف های اسید دوست و هتروتروف های خنثی دوست قابل بررسی هستند. در این تحقیق دو نمونه خاک که دارای هر چهار گروه میکروارگانیسم های اکسید کننده گوگرد بودند انتخاب شد. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی و به صورت فاکتوریل با چهار فاکتور، زمان (پنج مرحله)، خاک (دو نوع)، ماده آلی (دو سطح) و گوگرد (دو سطح)، به سه تکرار اجرا شد. طی پنج مرحله زمانی جمعیت چهار گروه میکروارگانیسم های اکسید کننده گوگرد، pH و سولفات خاک تعیین شد.نتایج نشان داد کاربرد 0.2 درصد گوگرد، باعث افزایش معنی دار (p<0.01) جمعیت هر چهار گروه میکروارگانیسم های اکسید کننده گوگرد شد، همچنین کاربرد 1.5 درصد ماده آلی باعث افزایش معنی دار جمعیت میکروارگانیسم های هتروتروف و کاهش معنی دار میکروارگانیسم های اتوتروف شد. نتایج نشان داد که جمعیت کل اتوتروف ها و کل هتروتروف ها به ترتیب در زمان های 80 و 20 روز حداکثر مقدار داشت، بررسی روند تغییرات جمعیت میکروارگانیسم ها و روند تولید سولفات در خاک نشان داد که میکروارگانیسم های اتوتروف اکسید کننده گوگرد نسبت به هتروتروف ها کارایی بیشتری در اکسیداسیون گوگرد و تولید سولفات دارند، همچنین همبستگی معنی داری (p<0.01) بین غلظت سولفات خاک با جمعیت اتوتروف ها بخصوص اتروتروفهای خنثی دوست مشاهده شد.

پیش بینی بارندگی و برآورد میزان نزولات جوی برای هر منطقه و حوضه آبریز یکی از مهمترین پارامترهای اقلیمی می باشد. لذا پیش بینی آن در استفاده بهینه از منابع آب و نقش آن در برنامه ریزی های خرد و کلان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. الگوسازی و شبیه سازی رفتار بارندگی، به خصوص در سال های اخیر، مورد توجه محافل علمی بوده است. یکی از روش های دست یابی به این مقصود، مدل سازی بارندگی ماهیانه بر اساس الگوهای فصلی - ضربی باکس و جنکینس است. در این گونه مدل ها، میزان بارندگی در هر ماه بر اساس میزان بارندگی در همان ماه و ماه های قبل و بعد از آن در سال های پیشین و همچنین مولفه های تصادفی همان ماه و ماه های قبل و بعد از آن در سال های قبل از آن بیان می شود. در این تحقیق آمار دراز مدت بارندگی ماهیانه در ایستگاه سینوپتیک مشهد به عنوان یک سری زمانی در نظر گرفته شد. الگوی مناسب برای این آمار بر اساس توابع خود همبستگی (SAC) و خودهمبستگی جزیی (SPAC) و بررسی تمام الگوهای احتمالی به لحاظ نرمال بودن و تصادفی بودن باقی مانده ها، همبستگی پارامترهای مدل و نتایج آزمون پورت - مانتو، به صورت SARIMA (1,0,0)(0,1,4)12 بدست آمد. بر اساس الگوی انتخاب شده، میزان بارندگی ماهیانه برای سال های 2001 الی 2003 با دقت قابل قبولی پیش بینی گردید. نتایج نشان داد که بین سه دوره زمانی متفاوت 50، 40 و 30 ساله، مدل تغییر نمی کند و برآوردها تقریبا یکسان است. با این وجود طول دوره های آماری کوتاه مدت تر تفاوت هایی با آمار واقعی نشان دادند.

کاربرد زئولیت، لیکا (رس منبسط شده با وزن مخصوص پایین) و بقایای آلی به صورت مالچ یا مخلوط با خاک سطحی، رفتار آب خاک، رژیم حرارتی، تهویه و مقاومت مکانیکی خاک را تحت تاثیر قرار می دهد. در آزمایش مرزعه ای (81-82) با بافت لومی رسی سیلتی، اثر کمپوست، لیکا و زئولیت مخلوط با خاک و کمپوست مالچ بر میزان آب خاک و دمای خاک در طول این آزمایش بررسی شد. نتایج نشان داد که مالچ کمپوست بطور موثری آب خاک را حفظ می کند. تیمارهای لیکا، زئولیت و کمپوست مخلوط، تاثیری بر دمای خاک نداشتند. مالچ با هدایت گرمایی کمتر از خاک معدنی، بصورت عایق حرارتی عمل نموده و به همین دلیل در طول روز سبب کاهش دمای خاک زیرین شده و در طول شب از سرد شدن خاک جلوگیری می کند.

ریزوباکتریهای محرک رشد گیاه (PGPR) علاوه بر مکانیزمهای متعدد دیگر، می توانند رشد گیاه را از طریق تولید آنزیم ACC دآمیناز نیز افزایش دهند. باکتریهای PGPR مولد این آنزیم، با مصرف ACC (پیش ماده اولیه تولید اتیلن در گیاهان عالی) ترشح شده از بذر و ریشه های گیاه، مانع تبدیل آن به اتیلن شده و از اثرات سوء و بازدارنده رشد اتیلن تنشی که در پاسخ به تنشهای محیطی در گیاه تولید می شود، جلوگیری می نماید. برخی جدایه های باکتریهای ریزوبیومی نیز قادر به تولید ACC دآمیناز می باشند. این پژوهش با هدف بررسی توان تولید آنزیم ACC دآمیناز در جدایه های ریزوبیومی بومی برخی خاکهای ایران و یافتن جدایه های برتر از این نظر انجام شد. در این راستا تعداد 100 جدایه ریزوبیومی خالص سازی شده از برخی از خاکهای ایران در جنسها و گونه های مختلف، بر روی محیط RMM با دو منبع نیتروژن متفاوت (ACC و کلرید آمونیوم) کشت داده شدند. همچنین محیط RMM فاقد نیتروژن نیز به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که از میان 100 جدایه ریزوبیومی، 65 جدایه دارای توان تولید آنزیم ACC دآمیناز بوده که این تعداد بر اساس قطر کلنی تشکیل شده بر روی محیط RMM+ACC در سه گروه قوی، متوسط و ضعیف گروه بندی شدند. بر اساس این گروه بندی تمامی جدایه های قوی و بیشتر جدایه های متوسط در جنس Sinorhizobium meliloti قرار داشتند. سایر جدایه های ریزوبیومی اکثرا در گروه ضعیف قرار گرفتند. باکتری S.meliloti از توان خوبی در تولید ACC دآمیناز در بین سایر جنسها و گونه های آزمون شده برخوردار بود.

تحقیق حاضر به منظور بررسی تعییرات زمانی و مکانی توزیعهای برازش داده شده به دادههای فرسایندگی انجام شده است. به این منظور ابتدا انرژی جنبشی هر رگبار محاسبه و سپس میزان فرسایندگی آن با دخالت عامل حداکثر شدت 30 دقیقهای باران و رابطه ویشمایر و اسمیت برآورد گردید. برای دستیابی به اهداف تحقیق 6 ایستگاه هواشناسی کسیلیان، بابلسر، کاشان، بستان، بوشهر و گچساران با دوره مشترک آماری 19 سال انتخاب، مقادیر ضریب فرسایندگی در مقاطع زمانی ماهانه، فصلی و سالانه محاسبه و سپس با استفاده از نرم افزار SMADA، توزیعهای آماری مختلف بر آنها برازش داده شد. تجزیه و تحلیل توزیع احتمالی دادههای مورد بررسی بر اساس مقادیر مجموع مربع خطاها انجام پذیرفت و بهترین توزیع برازشی بر دادههای مذکور در مقیاسهای زمانی ماهانه، فصلی و سالانه از طریق کلاسبندی و امتیازدهی مقادیر مجموع مربعات باقیمانده بدست آمد. نتایج نشان داد که در مقیاس ماهانه دو توزیع لوگ نرمال سه پارامتره و گمبل، در مقیاس فصلی توزیعهای لوگ نرمال سه پارامتره، پیرسون و گمبل و در مقیاس سالانه، لوگ پیرسون، گمبل و پیرسون بهترین توزیعهای برازشی بر دادههای فرسایندگی بودهاند. نتایج بدست آمده از تحقیق همچنین نشان داد که تغییرات مکانی دادهها نیز در کارایی توزیعها موثر بوده و توزیعهای بدست آمده در ایستگاههای هواشناسی مورد مطالعه متفاوت بوده اند.

فناوری سنجش از راه دور و داده های ماهواره ای یکی از ابزارهای کارآمد برای پایش، مطالعه و تعیین سطح زیرکشت محصولات کشاورزی می باشد. برای انجام این امور مقدار بازتاب از سطح با پوشش گیاهی و نیز استفاده از شاخص های معینی که برای ترکیب مقادیر به دست آمده از این انعکاس ها می باشد استفاده می شود. این مقادیر بوسیله سنجنده های مختلف ماهواره ها اندازه گیری می شوند. یکی از این سنجنده ها که بر روی ماهواره TERRA قرار دارد MODIS نامیده می شود که از 36 باند طیفی با سه قدرت تفکیک مکانی 1000 متر، 500 متر و 250 متر استفاده می کند. در این تحقیق از تصاویری 16 روزه شاخص گیاهی NDVI سنجنده مذکور برای برآورد سطح زیر کشت گندم در استان خراسان رضوی برای سال زراعی 83-84 استفاده گردید. ابتدا با استفاده از روش طبقه بندی نظارت شده سطح منطقه مورد مطالعه به منطقه صحرایی، مزرعه گندم، کوهستان و پوشش گیاهی طبقه بندی شد. سپس با انجام تحلیل مقایسه ای بر اساس داده های طیفی و NDVI محاسبه شده، نقشه نواحی کشت گندم و مساحت زیر کشت آن در استان خراسان رضوی تعیین گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که سنجنده مذکور قابلیت برآورد سطح زیر کشت در این استان را داشته و با توجه به قابلیت دسترسی آسان به داده های آن می تواند برای مدیریت کشت و پایش این محصول در دوره های زمانی کوتاه و بلند مدت مورد استفاده قرار گیرد.

این تحقیق با هدف بررسی و مقایسه خواص سایش تیغه های بشقابی خاک ورز رایج در ایران تحت شرایط مختلف بافت خاک، رطوبت و سرعت حرکت تیغه ها در خاک، انجام گرفت. نمونه های مورد استفاده از میان چهار نوع متداول در بازار به نام های اراکی و شیرازی ساخت داخل؛ و دو نوع خارجی موسوم به ایتالیایی و برزیلی انتخاب شدند. به منظور کنترل دقیق عوامل موثر بر سایش، آزمایشات در داخل یک مخزن خاک در مقیاس نسبتا کوچک و به ابعاد 70، 100 و 120 سانتی متر انجام گرفت. برای حرکت نمونه ها در داخل خاک از یک محور دوار متصل به PTO تراکتور استفاده گردید تا ضمن حرکت نمونه ها در داخل خاک، شکل و هندسه واقعی بشقاب ها شبیه سازی شود. هر آزمایش به مدت 48 ساعت ناپیوسته ادامه یافت. نتایج آزمایش ها نشان داد که کمترین مقدار سایش در تیغه ها (%2) با رطوبت کمتر از 5% خاک (خاک خشک) و بیشترین مقدار سایش (%40) در خاک شنی مرطوب (با رطوبت بیشتر از 14%) رخ داد. نتایج بدست آمده از آزمایشات مربوط به سرعت حرکت تیغه در خاک نشان داد که با افزایش سرعت از 130 به 160 دور در دقیقه، مقدار سایش افزایش می یابد؛ با این وجود در سرعت های خیلی زیاد (190 rpm)، مقدار سایش کاهش می یابد این می تواند ناشی از پرتاب شدن خاک از مقابل تیغه ها باشد. این مساله بویژه در مورد خاکهای لوم و شنی که چسبندگی کمتری دارند بیشتر مشهود بود. بطور کلی در این آزمایش مشخص گردید که مقاوت سایشی تیغه ها با میزان سختی سطوح آنها متناسب است. بیشترین مقاومت سایشی مربوط به تیغه های برزیلی و ایتالیایی بود، ولی اختلاف سایش بین این دو تیغه معنی دار نبود. تیغه اراکی اگر چه مقاومت سایشی کمتری نسبت به دو تیغه خارجی داشت ولی این اختلاف در مجموع معنی دار نبود. تیغه شیرازی کم کیفیت ترین تیغه از نقطه نظر مقاومت سایشی شناخته شد. در مجموع استفاده از تیغه ایتالیایی و تیغه اراکی از نقطه نظر قیمت و مقاومت سایشی توصیه گردید.

در سالهای اخیر تحقیقات زیادی پیرامون استفاده از پلی ساکاریدها و بیومس میکروبی به جای رزینها در حذف یا تعدیل غلظت عناصر سنگین در محیطهای آبی صورت گرفته است. این امر باعث شده که توجه زیادی به انواع ریز جانداران بویژه باکتریهای تولید کننده پلی ساکارید معطوف گردد. در این تحقیق قابلیت جذب عناصر سنگین سرب (Pb)، نیکل (Ni) و روی (Zn) توسط سلول و پلی ساکاریدهای برون سلولی خشک شده باکتری سینوریزوبیومی همزیست گیاه یونجه مطالعه شد. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که سلولهای مرده باکتری توانایی جذب بسیار کمی در مقایسه با پلی ساکاریدهای برون سلولی دارند. پلی ساکارید خارج سلولی به ترتیب 89، 85 و 66 درصد از عناصر سرب، نیکل و روی را از محلول 50 میلی گرم در لیتر عناصر جذب کرد. بیشترین مقدار جذب عناصر سرب، نیکل و روی توسط پلی ساکارید باکتری سینوریزوبیوم جدایه 125-MS با استفاده از مدل لانگ مویر به ترتیب 110، 54 و 94 میلی گرم بر گرم برآورد شد.

به منظور بررسی امکان استفاده از مدل های آماری برای پیش بینی بارش فصلی بر اساس الگوهای سینوپتیکی، منطقه خراسان بزرگ شامل سه استان خراسان شمالی، خراسان جنوبی و خراسان رضوی انتخاب شد. پس از بررسی های لازم و تکمیل خلاء های آماری موجود برای ایستگاه هایی که کمتر از 5 سال خلاء آماری داشتند، تعداد 37 ایستگاه همدیدی، کلیماتولوژی و باران سنجی تحت پوشش سازمان هواشناسی کشور، انتخاب و آزمون همگنی ران تست بر روی داده های بارش این ایستگاه ها انجام شد. در مرحله بعد، در محیط نرم افزار Arc GIS، سری زمانی بارش متوسط منطقه ای به روش مدل رقومی ارتفاعی محاسبه شد. با استفاده از روابط همبستگی به دست آمده بین بارش متوسط منطقه ای و سیگنال های هواشناسی شاخص در بازه های زمانی مختلف، از مدل های آماری برای پیش بینی بارش فصل بعد (دسامبر تامی) استفاده شده است. نتایج نشان می دهد مدل های آماری می توانند برای پیش بینی بارش به طور موفقیت آمیزی استفاه شوند. در این میان، مدل گام به گام ورود متغیرها و مدل حذف تدریجی متغیرها با ریشه میانگین مربعات خطای 40 میلی متر از دیگر مدل ها عملکرد بهتری داشتند.

این تحقیق جهت ارزیابی اثر تغییرات کمی و کیفی آب آبیاری محصول پنبه بر بیلان آب و املاح در منطقه رودشت اصفهان انجام گرفت. در این تحقیق از مدل شبیه سازی SWAP که دارای پایه فیزیکی است و بخوبی برای رشد محصول و انتقال آب و املاح در مزرعه، واسنجی شده استفاده گردید. بررسیهای انجام شده نشان داد که عموما میزان آب کاربردی سالیانه برای محصول پنبه 900 میلیمتر و میزان شوری آن 4 دسی زیمنس بر متر است که این مقادیر به عنوان سناریوی مبنا در نظر گرفته شد. سناریوهای مختلفی در خصوص اثر ترکیب های میزان آب کاربردی و سطوح شوری آب آبیاری بر میزان محصول و بیلان آب و املاح مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در سناریوی مبنا، رابطه تبخیر از خاک و میزان آب آبیاری تقریبا خطی و میزان تعرق واقعی نزدیک به تعرق پتانسیل است. نتایج حاصل از شبیه سازی کمی آب، مبین آن است که تعرق گیاه و عملکرد نسبی در زمانی که میزان آب آبیاری حدود 1000 میلیمتر باشد، به حداکثر مقدار خود می رسد. افزایش میزان آب آبیاری به بیش از 1100 میلیمتر، باعث افزایش نفوذ عمقی، ماندابی شدن و شوری خاک گردید، لذا آبیاری محصول پنبه با 900 میلیمتر آب آبیاری سالیانه (شرایط مدیریتی موجود)، نزدیک به حد بهینه بوده و عملکرد محصول پنبه حدود 66 درصد پتانسیل می باشد. در صورتی که کیفیت آب به حدود 6 دسی زیمنس بر متر کاهش یابد، عملکرد محصول نیز کاهش و به 51 درصد عملکرد پتانسیل خواهد رسید.

تحقیق حاضر آثار ناشی از تغییر پوشش گیاهی و احداث پخش سیلاب روی رواناب حوضه آبریز کوهدشت را تحت چهار وضعیت، برای سه دوره، تجزیه و تحلیل می نماید. اطلاعات مورد نیاز از ایستگاه های هیدرومتری و باران سنجی که در خروجی حوضه آبریز مادیان رود نصب شده استفاده گردیده است. وضعیت اول دوره 1349-58 به دلیل توجه بیشتر به حفاظت از جنگل و مرتع و ممانعت از قطع اشجار جنگلی با پوشش بیش از 70 درصد تاج پوشش، وضعیت دوم دوره 1385-73 که توجه کمتری به حفاظت از جنگل و مرتع با پوشش متوسط می باشد. وضعیت سوم دوره 1373-83به دلیل تخریب اراضی جنگلی، مرتعی و تبدیل اراضی مرتعی به مزروعی، چرای بی رویه و تهیه سوخت از جنگل با پوشش ضعیف و وضعیت چهارم که پروژه پخش سیلاب، تغذیه مصنوعی، حفاظت از آب و خاک در منطقه از سال 1375-83 تاکنون به مورد اجرا گذاشته است، انتخاب شده اند. نتایج در مجموع نشان از کاهش رواناب در دوره اول و وضعیت چهارم را داشته است. میانگین وزنی افزایش رواناب در حوضه آبریز وضعیت اول از 2.37 درصد به 10.04 درصد افزایش پیدا کرده است. و در شرایطی که رطوبت پیشین حوضه در حالت اشباع باشد ضریب رواناب به 136 درصد می رسد. در اثر تغذیه مصنوعی، پخش سیلاب و حفاظت از آب و خاک ضریب جریان سیلاب حوضه آبریز از 10.04 به 2.67 درصد و به میزان 7.4 درصد کاهش نشان می دهد. اگر رطوبت پیشین خاک حوضه آبریز به قدری باشد که خاک حوضه به حالت اشباع رسیده باشد. ضریب جریان حوضه آبریز در وضعیت سوم دوره 1373-83 به 15.04 درصد می رسد. با انجام عملیات پخش سیلاب و تغذیه مصنوعی این رقم به 2.8 درصد رسیده است.متوسط رواناب در حالت شرایط بارندگی یکسان در وضعیت سوم نسبت به وضعیت اول 2.16 برابر نشان می دهد. مقایسه وضعیت ها، نشان از وضعیت بحرانی تر وضعیت سوم در این حوضه دارد. به طوری که در این وضعیت به میزان 18.8 درصد کاهش نفوذ و 30 درصد افزایش تبخیر و تعرق از بارندگی مشاهده شده است.

معادله پنمن - مانتیث که در سطح بین المللی توسط سازمان خوار و بار جهانی نیز معرفی شده است، تبخیر - تعرق مرجع (ETo) را با استفاده از اطلاعات اقلیمی اندازه گیری شده در ایستگاه هواشناسی برآورد می کند. معادله پنمن - مانتیث نیاز به تعیین تعدادی از پارامترها بر اساس اطلاعات اقلیمی و مشخصات ایستگاه دارد، که روش برآورد و تخمین آنها دقیقا در نشریه فائو 56 ارایه شده است. این پارامترها شامل سرعت باد در ارتفاع 2 متری (U2)، فشار بخار اشباع (es)، فشار بخار واقعی (ea)، فشار بخار اشباع در درجه حرارت (e°)T، تششع خالص خورشید (Ru)، شیب تغییرات فشار بخار با درجه حرارت (D)، و عدد ثابت سایکرومتریک (g) می باشند. این در حالی است که معادله های جایگزین بسیاری برای محاسبه این پارامترها در منابع نیز ارایه شده است، که در نتیجه جایگزاری آنها در معادله پنمن – مانتیث - فائو انتظار می رود نتایج متفاوتی از آنها حاصل شود. هدف از این مطالعه بررسی حساسیت برآوردهای تبخیر - تعرق با استفاده از معادله پنمن – مانتیث - فائو و تحلیل تغییرات حاصل در برآورد ETo در صورت کاربرد معادله های جایگزین برای برآورد پارامترهای معادله می باشد. تبخیر و تعرق ماهانه بر اساس روش پنمن – مانتیث - فائو بر اساس اطلاعات روزانه ایستگاه های هواشناسی تبریز با اقلیم گرم و خشک و اهواز با اقلیم سرد و نیمه خشک، برای دوره آماری 1365 تا 1384 محاسبه و با آنالیزهای آماری با تبخیر و تعرق حاصله با معادله های جایگزین مقایسه گردید. روش های آنالیز آماری عبارت بودند از میانگین مطلق تفاوت نسبی (AMEAN) و حداکثر مطلق تفاوت نسبی (MAXE). نتیجه این بررسی 9 الگوریتم برای برآورد ETo بود که در آنها مقدار ETo با استفاده از معادله های جایگزین برای Rn، ea، es، e°، g و D برآورد شد. نتایج نشان داد که ETo برآورد شده با 4 الگوریتم در هر دو منطقه با نتایج معادله پنمن – مانتیث - فائو بسیار نزدیک بودند. دو الگوریتم عملکرد متفاوتی را در دو منطقه نشان دادند. سه الگوریتم دیگر که مربوط به معادله های جایگزین برای محاسبه فشار بخار اشباع (es-ea) و Rn بودند، بیشترین حساسیت را در دو منطقه داشتند و در نتیجه آنها MAXE و AMEAN برای تمامی ETo های برآورد شده بیش از 2 درصد بود. نتایج این بررسی ضرورت توصیه روش های مشخص تری را برای برآورد es-ea و Rn نشان می دهد. معادله های پیشنهادی فائو برای محاسبه eo و (برای هر دو منطقه) توصیه شد.

برای افزایش pH خاکهای اسیدی، آهک دهی به این خاکها ضرورت دارد. ضایعات جنبی صنایع فولادسازی مانند سرباره و لجن کنورتور که از نظر pH قلیایی می باشند، می توانند به عنوان مواد آهکی ارزان قیمت برای افزایش pH و اصلاح اراضی اسیدی کاربرد داشته باشند. لذا برای بررسی اثر این ضایعات روی خصوصیات شیمیایی خاک، یک آزمایش مرزرعه ای انجام شد. این تحقیق با 6 تیمار شامل: 0.5 و 1 درصد سرباره، 0.5 و 1 درصد لجن کنورتور، 0.5 درصد سرباره + 0.5 درصد لجن کنورتور در واحد وزن خاک خشک و تیمار شاهد در 3 تکرار بر روی پلاتهایی با مساحت 40 متر مربع در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا شد. تیمارها در ابتدای فصل بهار تا عمق 15 سانتیمتری با خاک مخلوط شدند. نمونه های خاک پس از آماده شدن در آزمایشگاه مورد تجزیه شیمیایی قرار گرفت. نتایج نشان داد که کاربرد سرباره و لجن کنورتور می تواند به عنوان یک ماده آهکی عمل کرده و pH خاک را افزایش دهد. مقدار افزایش pH در تیمارهای سرباره نسبت به تیمارهای لجنکنورتور بیشتر بوده و با افزایش مقدار مصرف سرباره و لجن کنورتور، pH خاک به طور خطی افزایش یافت. آلومینیم خاک در همه تیمارهای سرباره و لجن کنورتور کاهش معنی داری را نشان داده و با افزایش مقدار مصرف سرباره و لجن کنورتور، آلومینیم خاک به طور خطی کاهش یافت. همه تیمارهای سرباره و لجن کنورتور باعث افزایش معنی دار کلسیم خاک شدند، که در بین تیمارها، تیمار یک درصد سرباره بیشترین افزایش کلسیم خاک را نشان داد. تمام تیمارهای سرباره و لجن کنورتور مقدار منگنز قابل عصاره گیری با DTPA را به طور معنی داری نسبت به تیمار شاهد کاهش دادند. همه تیمارهای سرباره و لجن کنورتور به جز تیمار یک درصد لجن کنورتور باعث کاهش معنی دار مقدار آهن قابل جذب خاک شدند.

یکی از راه حل های موثر در صرفه جویی و حفاظت بیشتر منابع آب، استفاده از سیستمهای آبیاری بارانی میباشد. چنانچه این سیستمها به درستی طراحی، اجرا و مدیریت شوند، باعث کاهش تلفات آب و افزایش یکنواختی توزیع آب خواهند شد. این تحقیق به منظور بررسی ضریب یکنواختی سیستم آبیاری بارانی در فشارهای متداول 300، 350 و 400 کیلومتر پاسکال و با قطرهای نازل 9.64' '×3.32' '، 11.64' '×3.32' ' و 13.64' '×3.32' ' در شرایط جوی مختلف، با یک آبپاش VYR35 دو نازله در مشهد صورت گرفته است. همچنین ضرایب یکنواختی برای فواصل 9×9، 9×12، 9×15، 12×12، 12×15، 12×18، 15×15، 15×18 و آرایشهای مربعی، مثلثی متساوی الاضلاع، مستطیلی و مثلثی غیر متساوی الاضلاع با شبیه سازی الگوی پخش آب محاسبه و تعیین شده است. نتایج نشان داد که فشار، قطر نازل و سرعت باد بر میزان ضریب یکنواختی تاثیر معنی داری داشته است، به طوریکه ضریب یکنواختی با افزایش فشار، قطر نازل و کاهش سرعت باد افزایش یافته است. آرایش های مربعی و مثلث متساوی الاضلاع بیشترین و آرایش مستطیلی پس از مثلثی معمولی کمترین یکنواختی را نشان داده است. همچنین کاهش فواصل آبیاری به دلیل همپوشانی بهتر، باعث افزایش ضریب یکنواختی شده است.

زعفران گرانترین ادویه جهان است. استقبال زارعین از کشت این ادویه به دلیل ارزش بالای آن و عدم نیاز به آبیاری در ماههای گرم سال است. با این وجود برخی از متخصصین، آبیاری تابستانه را مفید دانسته اند. در یک طرح پژوهشی که به صورت صحرایی انجام پذیرفت، تاثیر آبیاری های تابستانه بر عملکرد گل و کلاله زعفران بررسی شد. آزمایش ابتدا در یک دوره چهار ساله در لایسی متر و سپس در یک دوره چهار ساله به صورت مزرعه ای (on-farm) صورت گرفت. تیمارهای آبیاری عبارت بودند از یک آبیاری در تیر ماه (T1)، یک آبیاری در مرداد ماه (T2)، یک آبیاری در تیر ماه به اضافه یک آبیاری در مرداد ماه (T3) و شاهد که بدون آبیاری تابستانه بوده است (T4). نتایج آزمایشات لایسیمتری نشان داد که آبیاری در مرداد ماه عملکرد گل و وزن خشک زعفران را تا 18 درصد افزایش میدهد. تیمار آبیاری در تیر ماه تاثیری بر عملکرد نداشته و انجام دو آبیاری در تیر ماه و مرداد ماه عملکرد را کاهش میدهد. اما نتایج آزمایشات مزرعه ای نشان داد که هیچ یک از تیمارهای آبیاری تابستانه عملکرد زعفران را افزایش یا کاهش نداده و تنها زمان گلدهی پس از بسار آب را تسریع می نماید.

تبخیر و تعرق یکی از اساسی ترین پارامترها در معادلات بیلان آبی سیکل هیدرولوژیک است. این پارامتر در برنامه ریزی های تولید گیاهی، به صورت تبخیر و تعرق پتانسیل یا تبخیر و تعرق گیاه مرجع چمن به کار می رود. روش های مختلفی برای محاسبه تبخیر و تعرق گیاه مرجع پیشنهاد شده است که هر کدام از نظر داده های مورد نیاز تا حدودی با بقیه متفاوتند. سازمان خواروبار کشاورزی سازمان ملل فائو در سال 1998 در نشریه شماره 56 روش پنمن - مانتیث را به عنوان روش استاندارد برآورد تبخیر و تعرق گیاه مرجع معرفی نمود. یکی از پارامترهای مهم و موثر در معادله پنمن - مانتیث، تشعشع خالص است که به همین دلیل باید به طور دقیق محاسبه گردد. به دلیل عدم نصب دستگاه های اندازه گیری تشعشع در ایستگاه های هواشناسی، عموما میزان تشعشع خالص خورشیدی با استفاده از داده های ساعات آفتابی و تشعشع خارج از جو محاسبه می گردد که به معادله آنگسترومی معروف می باشد. در مطالعه حاضر، میزان ضرایب as و bs بر اساس آمار دوازده ساله تشعشع برای منطقه اصفهان محاسبه گردید. مقدار ضرایب as و bs به ترتیب 0.267 و 0.488 به دست آمد. حداکثر و حداقل اختلاف تبخیر و تعرق ماهیانه در یکسال، حاصل از کاربرد این ضرایب و ضرایب توصیه شده توسط فائو (به ترتیب 0.25 و 0.5) برابر 0.6 و 0.1 درصد تعیین گردید. بنابراین میتوان ضرایب توصیه شده فائو را در این منطقه به کار برد.