منابع طبیعی ایران
سال:1383 | دوره:57 | شماره:2 |تعداد مقالات:18

این مقاله در حقیقت اعمال روش شناختی جدیدی در به کارگیری موزون و ابزاری (داده ها) از منابع محیطی (منطقه مورد تحقیق) و تابع ورودی (بارندگی) و سیلاب های حاصل عملکرد سیستم حوزه آبریز، برای دستیابی به مدل سیلاب خیزی می باشد. در این مقاله، نوع نگرش مبتنی بر استفاده از علم شناختی بر اجزای روابط و چگونگی عملکرد و عوامل موجود در محیط طبیعی است که به طور پیچیده با همدیگر عمل می نمایند و برآیند آنها در مشارکت با رگبارها، سبب ساز بروز سیل با شدت های مختلف در گستره تحقیق می گردد. در واقع، تبیین عوامل منابع محیطی باطبیعت کثرت داده ها، چگونگی پیوند عناصر متکثر در یک نظام قانونمند را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. رهیافت مدل با تعیین مناطق خرد (سایت های هم پتانسیل) عکس العمل آنها را به رگبارهای مختلف مورد بررسی قرار می دهد. 1- نتایج و رهیافت های مدل: - شناخت دقیق از واکنش سیستم عامل در هر دو وضعیت میکرو (واحدهای هم پتانسیل) و ماکرو (واحدهای هیدرولوژی) در مقابل عامل اساسی مولدسیل (رگبارها در فرکانس های زمانی) شناختی نوین ازفرآیند سیل را محقق می کند. - تعیین مقادیر CN با معرفی توابع ریاضی بدون رجوع به جداول و گراف های موجود در روش کلاسیک امکان پذیرمی گردد. - چهار معادله ریاضی در رابطه با مجموعه پوشش گیاهی و کاربری اراضی به عنوان پارامترهای متغیر مستقیم در برآورد CN در شرایط مختلف هیدرولوژی خاک منطقه مورد تحقیق ارایه گردیده اند. - چهار معادله ریاضی در رابطه با شیب بعنوان متغیر مستقل در رابطه با وضعیت پوشش گیاهی در چهار شرایط مختلف هیدرولوژیکی خاک منطقه مورد تحقیق ارایه گردیده اند. - تجزیه و تحلیل شماره منحنی خاک ها در چهار شرایط مختلف و در 855 واحد هم پتانسیل سیلاب موردتجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. - شبیه سازی هیدروگراف سیل در واحدهای هیدرولوژیک و کل حوزه آبریز سقزچای انجام شده است. 2- تبعات کاربردی مدل - تعمیم و توسعه روش CN جهت بهبود کیفیت اجرایی آن از نظر سرعت و دقت در فرموله نمودن عوامل در چهار شرایط متفاوت گروه های مختلف خاک. - نتایج راهبردی حاصله از بررسی، می تواند مدیریت توسعه و پایداری منابع آب را بهبود بخشد. دیگر کاربرد مهم مدل آن است که ردیابی و پایش در منابع محیطی و تعیین پتانسیل سیلاب را در هر مقطع از زمان امکان پذیر نماید.

در بسیاری از مطالعات و بررسی های منابع طبیعی و کشاورزی به دلیل عدم پوشش کامل ایستگاه های اندازه گیری نقطه ای باران، برآورد بارش منطقه ای و یا تخمین بارش در مناطق مابین ایستگاه ها امری ضروری است. برای این امر روش های مختلفی وجود دارد که از جمله آنها روش های میان یابی می باشد. در بیشتر موارد یکی از روش های موجود به دلخواه کارشناس انتخاب و مورد استفاده قرار می گیرد، که ممکن است برآورد دقیقی صورت نگیرد. دراین مطالعه سه روش کریگینگ (معمولی و کوکریگینگ) میانگین متحرک وزن دار و (TPSS) (با و بدون متغیر کمکی) برای برآورد بارش سالانه با استفاده از آمار 22 ساله ایستگاه های باران سنجی در جنوب شرق ایران مورد بررسی قرار گرفته است. برای تعیین متغیر کمکی در روش هایی که نیاز به متغیر کمکی می باشد، ضریب همبستگی بارش با ارتفاع محاسبه گردید که این ضریب برای کل ایستگاه ها به دلیل وسعت منطقه و پراکندگی ایستگاه ها پایین و غیر قابل قبول بود. لذا منطقه بر اساس حوزه های آبخیز تقسیم بندی و در مواردی که تعداد ایستگاه های واقع در یک حوزه کم و یا چند حوزه دارای ضریب همبستگی تقریبا یکسان بودند، آن حوزه ها در هم ادغام گردید که در نهایت کل منطقه به سه زیر منطقه تقسیم شد. ضریب همبستگی با ارتفاع در یک زیر حوزه 0.12 و در دو منطقه دیگر 0.7 و 0.8 محاسبه گردید. بررسی های بعمل آمده نشان داد، برای اینکه یک متغیر کمکی بتواند دقت روش میان یابی را افزایش دهد ضریب همبستگی آن با بارندگی سالانه بایستی بیشتر از 0.6 باشد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که روش  TPSSبا متغیر کمکی ارتفاع MAE) برابر 38-13میلیمتر) مناسب ترین روش تخمین بارندگی سالانه می باشد. روش کریگینگ (با MAE برابر50-29میلیمتر) و روش WMA با توان 2 (با MAE برابر57-26میلیمتر) در رده های بعدی قرار می گیرند.

یکی از مهم ترین فرایندهای طبیعی در مناطق نیمه خشک، خشک و فراخشک فرسایش بادی است. این فرایند در شرایطی رخ می دهد که علاوه بر وجود خاک حساس، باد دارای حاکمیت و سرعت قابل توجه باشد. انتقال ذرات خاک به صورت های مختلف معلق، جهشی، خزشی انجام می گردد و سبب خسارت های جدی به محیط زیست می شود. در این تحقیق سعی شده است تا ارتباط بین ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک با سرعت آستانه جهشی مورد بررسی قرار گیرد. در این ارتباط وضعیت پوشش سطحی خاک یکی از مهمترین عوامل موثر در سرعت آستانه است. پوشش سنگفرش بیابانی، میانگین قطر ذرات، شوری و مقدار گچ مهم ترین عوامل در این زمینه محسوب می شود. ارتباط ریاضی این روابط طی مدل در این مقاله ارایه شده است.

به منظور دستیابی به تاثیر مهمترین عوامل یا متغیرهای رویشگاهی بر روی تغییرات کمی و کیفی در ده رویشگاه از توده های جنگلی طبیعی راش منطقه اسالم گیلان، از روش تجزی و تحلیل مولفه های اصلی (آنالیز PCA) استفاده شد. در این منطقه ده رویشگاه بررسی شد. ابتدا با انجام برداشت های جامعه شناسی گیاهی بر مبنای ترکیب عناصر رویشی بر اساس براون-بلانکه، تجزیه و تحلیل خوشه ای از روش TWINSPAN استفاده شد. هشت گروه اکولوژیک تشخیص داده شدند. پس از تشخیص گروه های اکولوژیک، آنالیز تجزیه مولفه های اصلی (PCA) برای هر گروه به تفکیک و برای کل گروه ها نیز به طور یکجا انجام شد. مجموعا 25 متغیر در هشت گروه اکولوژیک شامل عوامل مربوط به مشخصه های توده جنگلی، عوامل فیزیوگرافیک و عوامل مربوط به برخی خواص خاک تجزیه و تحلیل شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که از بین متغیرهای مورد مطالعه، تاثیر خواص خاک به ویژه مواد آلی و ازت خاک در گروه شش و دو و ارتفاع از سطح دریا در گروه پنجم و هشتم به عنوان مهمترین عوامل تاثیرگذار در بروز این اختلاف می باشند. می توان دریافت که ویژگی های محور اول مهمترین عامل اختلاف در میزان کمیت های رویشی مابین گروه ها می باشد. نتایج به دست آمده همچنین نشان می دهند که متغیرهای مورد مطالعه در سمت راست محور اول ویژگی های حاصلخیزی خاک را مشخص می نماید. بنابراین، محور اول به عنوان محور حاصلخیزی محسوب می شود و عوامل موجود در این محور، می تواند موجب بروز اختلاف بین گروه های فوق الذکر و در نتیجه عامل یا عوامل تغییر در ویژگی های کمی و کیفی توده های جنگلی راش در بین گروه های اکولوژیک منطقه مورد مطالعه باشد. در نهایت مشخص شد که بیشترین تغییرپذیری مربوط به گروه ششم می باشد که بلندترین ارزش وزنی را روی محور حاصلخیزی دارد. بنابراین، متغیرهای رویشگاهی موجود در روی این محور بیشترین تاثیر را روی تغییرات کمی و کیفی توده های جنگلی گروه ششم، دارند. تمام قطعات نمونه مورد مطالعه این گروه در جهت شمالی و ارتفاع 1000-1200 متر از سطح دریا قرار دارند. رویشگاه های واقع شده در این گروه دارای خاک با عمق زیاد، مرطوب تر و با درصد سیلت بالا می باشند. توده های جنگلی واقع شده در این گروه از نظر کمی و کیفی در وضعیت مطلوب تری نسبت به سایر گروه های مورد بررسی، قرار دارند.

هدف از اجرای این تحقیق بررسی تغییرات کمی و کیفی نهال های سرومردابی تحت تاثیر عمق های مختلف سطح ایستابی درحاشیه مرداب لپو بوده است. این بررسی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار، چهار تیمار (شامل متوسط عمق های مختلف سطح ایستابی سانتی متر، 85 سانتی متر، 97 سانتی متر، 124 سانتی متر) و در طول 12 سال از 1363 لغایت 1375 به اجرا درآمده است. نتایج به دست آمده از بررسی مزبور به شرح زیر خلاصه می گردد:  -میانگین درصد زنده مانی (92، 65، 21 و 8) در عمق های مختلف سطوح ایستابی دارای تفاوت معنی دار بوده است. تیمارهای متفاوت سطوح ایستابی در درصد فراوانی طبقات کیفی سرومردابی نیز تاثیر معنی داری را نشان داده است.- تاثیر متوسط سطح ایستابی بر میانگین های قطریقه برحسب میلی متر (192.5، 134.8، 34.7 و 19.2) قطر برابر سینه برحسب میلی متر (88.9، 61.4، 12.4 و 7.25) و ارتفاع نهال های سرومردابی برحسب سانتی متر (490.4، 353.4، 118.1 و 91.5) معنی دار بوده است.- باتوجه به نتایج داده های به دست آمده، کشت گونه سرومردابی برای مناطقی ازحاشیه مرداب لپو که متوسط سطح ایستابی62 سانتی متر باشد (با نوسانات حداقل 23+ و حداکثر 149.12- سانتی متر) توصیه می گردد و سایر عمق های متوسط سطح ایستابی (85 سانتی متر، 97 سانتی متر و 124 سانتی متر) برای کشت گونه سرومردابی دراین منطقه مناسب نیست.

به منظور بررسی آثار سطوح مختلف انرژی و شوری بر توان تولید بچه میگوی سفید هندی (Fenneropenaeus indicus, H. Milne Edwards) یک آزمایش تغذیه ای برای مدت 60 روز انجام شد. در این آزمایش سه جیره نیمه خالص (Semi-purified diet) با پروتیین همسان (Isonitrogenic) ساخته شد. سه سطح مختلف از انرژی شامل 3500، 3800 و 4100کیلو کالری در کیلو گرم با پروتیین ثابت 40 درصد و سه سطح مختلف از شوری شامل 25، 35 و 45 قسمت در هزار در نظر گرفته شد. آزمایش فوق به روش فاکتوریل دو عامله (3×3) شامل 9 تیمار با سه تکرار انجام شد. آزمایش با استفاده از مخازن پلی اتیلن 300 لیتری که با 200 لیترآب پر شده بود و روزانه 50 درصد آب آن تعویض می شد انجام گرفت. تعداد 20 قطعه بچه میگو (متوسط وزن 3.22±0.19 گرم) درون هر مخزن ذخیره سازی شد و روزانه در سه وعده به صورت اشباع تغذیه شدند. در این آزمایش مشخص شد شاخص های رشد با افزایش انرژی و کاهش شوری بهبود یافتند. عامل های شوری و انرژی به تنهایی دارای اثر معنی دار (P<0.05) بر روی شاخص های رشد بودند ولی اثر متقابل معنی داری را نشان ندادند. به طور کلی تیمار 3 با انرژی 4100 کیلو کالری در کیلوگرم و شوری 25 قسمت در هزار (25:4100) از نظر شاخص های افزایش وزن بدن،NPU ،PER ،FCR ، SGR و تولید به طور معنی داری (P<0.05) عملکرد بهتری نسبت به سایر تیمارها داشت. همچنین مشخص شد برای پرورش میگوی سفید هندی شوری 25 قسمت در هزار مناسب تر از سایر شوری ها بود.نتایج همچنین نشان دادند که با افزایش چربی و انرژی جیره میزان چربی و انرژی بدن میگو به طور معنی داری (P<0.05) افزایش یافتند. شوری و اثر متقابل بین انرژی و شوری اثر معنی داری را از نظر تجزیه تقریبی لاشه بدن میگوها نشان ندادند.

زباله نتیجه طبیعی زندگی جوامع بشری بوده و خطرات زیست محیطی ناشی از سوء مدیریت مواد زاید جامد یکی از مشکلات اساسی کشور است. این موضوع به ویژه در استان های شمالی و برخی مراکز بزرگ جمعیتی کشور، ابعاد گسترده و پیچیده ای پیدا کرده است. در عین حال به علت وجود عوامل و پارامترهای متعدد دخیل در این امر و نیاز به بررسی توام معیارهای ارزیابی شده (در قالب نقشه) و تغییرات مداوم آنها،GIS  ابزار کارآیی را برای مدیریت و به کارگیری داده های مکانی مختلف بدست می دهد، که با صرف زمان و هزینه ای کمتر می توان شیوه ای دقیق تر از عهده این امر برآمد. برخی از عوامل موثر در مکان یابی محل دفن زباله های شهر ساری که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفته اند، عبارتند از: سطح آبهای زیرزمینی، شیب، فاصله از شهر و مراکز جمعیتی، فاصله از جنگل، فاصله از منابع آبهای سطحی، فاصله از جاده های دسترسی، فاصله از خطوط انتقال نیرو، نوع خاکها و سنگ ها. در این تحقیق سعی شده تا با تعیین محدوده های قابل قبول از لحاظ هر کدام از پارامترهای دخالت داده شده (در قالب مدل)، پارامترهای مذکور با روش دو منطق بولین (تفکیک به مناسب و نامناسب) و فازی (طبقه بندی نواحی متناسب) مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند و نهایتا نقشه مکان های مناسب برای دفن زباله های این شهرستان حاصل آید و در عین حال نتیجه حاصل از منطقه ای استفاده شده، مورد مقایسه واقع گردد. روش عملی بر این اساس استوار است که ابتدا معمولا آن دسته از زمین هایی که به هیچ وجه برای توسعه موردنظر توانی ندارند از سایرین جدا می شود (غربال اولیه) که این امر با توجه به لایه های ورودی و اعمال محدودیت های لازم قابل تصمیم گیری است. سپس می توان بر روی زمین های باقیمانده اقدامات آتی را به انجام رساند و تصمیم های لازم را اتخاذ نمود.

پیشرفت و توسعه اقتصادی کشورهای صنعتی تا حدی وابسته به عملکرد مناسب صنایع آن می باشد که در این میان صنعت خمیر و کاغذ به جهت تولید محصولی با ارزش افزوده بالا، نقش مهمی در راستای کمک به رشد اقتصادی ایفا می کند. برای بررسی عملکرد یک موسسه تولیدی روش های مختلفی وجود دارد که یکی از آنها محاسبه بهره وری می باشد که به نحوه استفاده از عوامل تولید در جهت تولید محصول مربوط می شود. این تحقیق در کارخانه چوب و کاغذ ایران (چوکا) با ظرفیت اسمی 150000 تن کاغذ انجام گرفت. روش اندازه گیری انواع بهره وری، روش شاخص و دوره زمانی ده ساله از سال 1370 تا 1379 مد نظر بوده است. در این تحقیق بهره وری کل محاسبه شد و سپس از طریق آزمونهای ضریب همبستگی و رگرسیون و تحلیل مولفه های اصلی موثر، رابطه بین عوامل تولید و بهره وری کل مورد بررسی قرار گرفت و در ادامه، مقایسه ای از عملکرد کارخانه در بهترین وضعیف ترین وضعیت انجام شد. دلایل کاهش و افزایش شاخص بهره وری کل از طریق داده های تولید و بررسی خطوط مرتبط با خط تولید کاغذ ارایه شد. بهره وری کل در سال 1371 با مقداری معادل 1.032 دارای کمترین مقدار و در سال 1373 با مقداری معادل 1.518 دارای بیشترین مقدار بوده است که عمدتا تحت تاثیر بهره وری مواد مستقیم، بهره وری چیپس، بهره وری سرمایه، بهره وری فیزیکی انرژی و دارایی ثابت می باشد.

در این تحقیق اثر مصرف لیگنین کرافت، درجه حرارت و زمان پرس گرم بر برخی خواص فیزیکی و مکانیکی تخته فیبر سخت روش تر (یک رویه صاف) که از الیاف مخلوط گونه های مورد استفاده درشرکت فیبر ایران ساخته شده است مورد بررسی قرار گرفت. مقدار لیگنین بدست آمده از مایع پخت (لیکور) سیاه کرافت در سه سطح 0، 5 و 10 درصد (بر مبنای وزن خشک الیاف)، حرارت پرس در دو سطح 190 و 200 درجه سانتیگراد و زمان پرس در دو سطح 8 و 10 دقیقه به کار رفتند. اندازه گیری خواص فیزیکی و مکانیکی تخته های حاصله شامل وزن مخصوص، جذب آب و واکشیدگی ضخامت پس از 24 ساعت، مدول گسیختگی (MOR)، چسبندگی داخلی (IB) و مقاومت کششی موازی سطح مطابق با استاندارد ASTM D1037 انجام و نتایج مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان می دهند که بهترین تیمار جهت افزایش ثبات ابعاد، استفاده از لیگنین به میزان 10 درصد، حرارت پرس به میزان 200 درجه سانتیگراد و زمان 10 دقیقه می باشد و در مورد خواص مکانیکی مصرف لیگنین به میزان 10 درصد بدون افزایش درجه حرارت و زمان پرس منجربه تولید تخته هایی با خواص خمشی مناسب تر می گردد در حالی که مصرف لیگنین به میزان 5 درصد همراه با افزایش درجه حرارت و زمان پرس منجر به بهبود چسبندگی داخلی و مقاومت در برابر کشش موازی سطح تخته ها می گردد.

طول عمر مفید تراورس های اشباع شده در ایران بسیار کمتر از استاندارد جهانی است و نظر برخی پژوهشگران بر آن است که درصد رطوبت چوب پیش از انجام عملیات اشباع در حد مطلوب نبوده است. به این دلیل، تحقیق حاضر با این تفکر برنامه ریزی شد تا سه سطح رطوبتی متفاوت را (12، 23 و 51 درصد) برای نمونه های چوبی انتخاب و پس از انجام عملیات اشباع در مخازن تحت فشار به روش بتل، مقدار جذب و عمق نفوذ آنها را با یکدیگر مقایسه نماییم. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین سطوح رطوبتی 12 و 23 درصد (زیر نقطه اشباع الیاف) تفاوت معنی داری در مقدار جذب وجود ندارد و به این دلیل کافی است رطوبت چوب ها را به حدود 23 درصد رسانید تا از اشباع بهینه چوب آلات با ماده حفاظتی کرئوزوت اطمینان حاصل شود و لزومی به خشک کردن چوب آلات تا حدود بسیار پایین (12 درصد) نیست. این امر باعث سهولت برنامه ریزی در کارخانه های شده و طول عمر چوب آلات اشباع شده از جمله تراورس های راه آهن را ارتقا می دهد.

به منظور بررسی مقدماتی چگونگی تغییرات میزان لیگنین و آنزیم پراکسید از درختان اکالیپتوس کاملدولنسیس  (Eucalyptus camaldulensis)در فصول مختلف، از چهارمنطقه در دو فصل پاییز و زمستان نمونه تهیه شده و با روش پلی اکریل آمیدژل الکتروفورز (PAGE ) و نیز اسپکتروفتومتری، بررسی کیفی و کمی انجام شد. میزان لیگنین کلاسون نیز بر روی آرد چوب عاری از مواد استخراجی اندازه گیری شد. نتایج نشان می دهد که الگوهای ایزوآنزیمی پراکسیداز در این گونه اکالیپتوس تغییر کرده و این تغییرات در ابتدای فصل سرما، بخشی از آماده سازی فیزیولوژیک درختان در برابر سرما محسوب می شود. همچنین اختلافاتی بین مناطق اکولوژیک و بین پایه های یک منطقه از نظر ژنتیکی مشاهده شد. میازن نسبی لیگنین در زمستان در منطقه خوزستان تقلیل یافته و فعالیت آنزیم نیز کاهش نشان می دهد. میزان لیگنین با قطر شاخه ها و فعالیت آنزیم پراکسید از در اکثر اوقات همبستگی مستقیم نشان می دهد.

اثر کوتاه مدت (یک فصل چرا) سیستم های چرای تناوبی و مداوم و شدت های چرای سنگین، متوسط و سبک بر تولید سرپا و قدرت گیاه Bromus tomentellus در ایستگاه تحقیقات مراتع همند آبسرد مورد بررسی قرارگرفت. در هر شدت چرایی 100 پایه از گونه Br. Tomentellus برای تعیین تولید سرپا و قدرت گیاه اندازه گیری گردید. برای مقایسه میانگین تیمارها، از روش آزمون t و نرم افزار (Mstatc) استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد که: اولا اثر چرای تناوبی بر کاهش پارامترهای تولید سرپا و قدرت گیاه نسبت به چرای مداوم بیشتر بوده و ثانیا در هر دو سیستم به تناسب افزایش شدت چرا از تولید سرپا و قدرت گیاه کاسته شد. به قسمی که تفاوت آنها با شاهد در هر دو سیستم معنی دار بود. روند تغییرات ارتفاع و ساقه در دو سیستم و شدت های چرا مشابه پارامترهای تولید سرپا بود. بررسی آماری تیمارهای چرایی نشان داد که در هر دو سیستم تفاوت تیمارها با شاهد کاملا معنی دار بوده و در سیستم تناوبی نیز تفاوت موجب بین تیمارهای چرایی معنی دار شد. در سیستم مداوم نیز به استثناء تیمار چرای سنگین و متوسط، بین سایر تیمارها از یک طرف و بین تیمارها و شاهد اختلاف قابل توجه و معنی داری وجود داشت.

به منظور بررسی توانایی دادهای رقومی سنجنده ETM+ در برآورد تاج پوشش و تولید گیاهی، داده های ماهواره لندست 7 مربوط به خرداد ماه 1380، منطقة نیمه استپی حنا - سمیرم در استان اصفهان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. دراین تحقیق اطلاعات مربوط به پوشش کل، پوشش گندمیان و فورب ها و تولید کل متعلق به 450 پلات در قالب 45 واحد نمونه برداری جمع آوری شد. به منظور تعیین مختصات واحدهای نمونه برداری و تطابق آنها با پیکسل های مربوطه از دستگاه مکان یاب (GPS) استفاده گردید. عمل تطابق هندسی داده های ماهواره ای با نقشه های توپوگرافی رقومی 1:25000 به روش استفاده از نقاط کنترل زمینی و با دقت معادل 0,5 پیکسل انجام گردید. پس از انجام عمل تطابق هندسی، شاخص های گیاهی متداول و شاخص های گیاهی مناسب مناطق خشک و باندهای تلفیقی حاصل از ادغام به روش پاسخ طیفی و تبدیل فضای رنگ ایجاد شد. سپس با استفاده از فایل برداری نقاط نمونه گیری صحرایی، ارزش رقومی باندهای اصلی و شاخص های ترکیبی در محل قطعات نمونه استخراج گردید. برای بررسی روابط همبستگی و انتخاب مدل های مناسب، ابتدا هر یک از متغیرهای: درصد کل پوشش، پوشش گندمیان، پوشش فورب ها و تولیدکل به عنوان داده های زمینی و میانگین ارزش رقومی نه پیکسل باندهای ETM1 تا ETM5 و  ETM7و شاخص های گیاهی مربوط به نقاط نمونه برداری استخراج و به عنوان داده های ماهواره ای وارد نرم افزارآماری 9 گردید . سپس با روش رگرسیون خطی تجزیه و تحلیل لازم انجام پذیرفت. نتایج نشان دهنده همبستگی معنی دار بین داده های ماهواره ای با مشخصه های گیاهی (پوشش و تولید) می باشد. در این میان باند چهار سنجنده ETM+ با ضریب همبستگی 0.66و اشتباه معیار 4 بیشترین همبستگی را با تاج پوشش کل نشان میدهد . همچنین این باند و شاخص ترکیبی VNIR2 باضریب همبستگی 0.56 و اشتباه معیار 1.8 و 3.2 بیشترین همبستگی را با پوشش پهن برگان علفی نشان می دهد. در خصوص تاج پوشش گندمیان، باند ETM5 با ضریب همبستگی 0.6 و اشتباه معیار 2.2 بیشترین همبستگی را نشان می دهد. همچنین باند تلفیقی  HYB4با ضریب همبستگی 0.52و اشتباه معیار 6.3 بیشترین رابطه را با تولید کل نشان می دهد. با تکیه بر نتایج حاصل از این تحقیق می توان استفاده از باند طیفی  ETM4و شاخص های گیاهی HYB2 و  VNIR4را جهت برآورد تاج پوشش گیاهی و تولید در مناطق مشابه توصیه نمود.

متداول ترین شیوه استفاده از مراتع کشور، بهره گیری از علوفه تولیدی مراتع جهت دامها، به خصوص گوسفند وبز می باشد. این شیوه به وسیله دامداران عشایری و روستایی مورد استفاده قرار می گیرد. شیوه های بهره برداری از مراتع جهت چرای دام در قالب سه شیوه کوچندگی، نیمه کوچندگی و روستایی شکل گرفته است. هر یک از این شیوه ها تاثیرات خاصی بر مراتع می گذارند. با افزایش جمعیت دامدار و کاهش سطح درآمد آنها از یک طرف و وضعیت فقیر مراتع از طرف دیگر، تعادل طبیعی بین دام، مرتع و انسان بهره بردار بهم خورده است. در نتیجه این عدم توازن، اکنون مراتع عشایری تکافوی نیاز غذایی دام کوچنده را در ییلاق و قشلاق نمی کند و ناگزیر از بهره برداری از سایر منابع علوفه ای از جمله علوفه دستی، ته چر، پس چر و سر چر در ایام نسبتا زیادی از سال می باشند. طرح ساماندهی عشایر و به تبع آن طرح های اسکان عشایر هدایت شده، از چندین سال پیش با هدف جلوگیری از کوچ و سکونت در یک زیس تبوم ثابت و به منظور بهبود شرایط زیستی آنها در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی و فرهنگی به مورد اجرا گذاشته شده است. در دشت بکان هفت تشکل اجتماعی عشایر در قالب سه گروه عشایر اسکان یافته خودجوش (روستای بکان و روستای عباس آباد)، عشایر اسکان یافته هدایت شده (شهرک های عشایری قتلو، ایگدر، آردکپان و صفی خانی) و عشایر کوچنده (گله زن) زندگی می کنند. نظر به نقش و اهمیت مراتع ییلاقی در تامین علوفه دامهای عشایر فوق، این تحقیق طی دو سال 1380 و 1381 انجام گرفت تا وضعیت تولید و بهره برداری از مراتع ییلاقی در حوز ه آبخیز دشت بکان مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد. به همین منظور با استفاده از مطالعات انجام شده قبلی و بررسی های صحرایی، شاخص های مربوط به تولید و از طریق پرسشنامه و مصاحبه، شاخص های مربوط به بهره برداری، مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس اطلاعات بدست آمده با استفاده از آزمونهای تجزیه واریانس یکطرفه، مقایسه میانگین دانکن، همبستگی معنی دار بودن بین شاخص ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق حاکی از آن است که نه تنها از نظر تولید و بهره برداری از مراتع بین سه گروه یاد شده و یا به عبارت دیگر بین هفت تشکل اجتماعی در دشت بکان تفاوت معنی داری وجود دارد بلکه بین تشکلهای اجتماعی مشترک در یک گروه عشایری هم این تفاوت وجود دارد. بر اساس یافته های این تحقیق می توان ذکر کرد که در منطقه مورد بررسی، وضعیت تولید و بهره برداری از مراتع در گروه عشایر اسکان یافته خود جوش به مراتب بهتر از دو گروه عشایری اسکان یافته هدایت شده و کوچنده می باشد. به نظر می رسد دلیل آن، کاهش تراکم دام خانوار، وابستگی تغذیه ای دام به تولیدات فرعی کشاورزی و مدت زمان اسکان در این گروه عشایری می باشد.

از مشکلات عمده مراتع ایران، عدم مدیریت چرایی بوده که نهایتا منجر به بهره برداری غیر اصولی و نابهنگام از علوفه طبیعی مراتع و همچنین چرای بیش از ظرفیت می شود. بر این اساس قسمت اعظم مراتع کشور دارای سیر قهقرایی و از نظر وضعیت در زمره مراتع متوسط تا فقیر و خیلی فقیر محسوب می شود. آمادگی مرتع ایجاب می نماید که به گیاهان فرصت داده شود تا مواد غذایی لازم را برای رشد بعدی خود ذخیره نمایند. عدم رعایت این امر موجب تقلیل تدریجی قدرت تولید و زادآوری گیاهان و بالاخره نابودی کامل آنها می گردد. یکی از راه حل های مناسب جهت تشخیص زمان بهره برداری از مراتع، استفاده از مطالعه فنولوژی، شناخت و بررسی تاریخ بروز پدیده های زیستی مختلف در گیاهان می باشد. در این تحقیق، مراحل مختلف فنولوژی چهار گونه مهم مرتعی در پایگاه تحقیقاتی دهبید از سال 1376 تا پایان سال 1379 به منظور تعیین تغییرات فصلی، مورفولوژیکی و مدت وقوع پدیده های زیستی گیاهان مورد بررسی قرار گرفت . هدف از این تحقیق استفاده از نتایج آن در تعیین زمان مناسب ورود و خروج دام در مراتع منطقه است تا از این طریق بتوان بهترین فصل بهره برداری و مدت زمان استفاده از مرتع را تعیین و سیستم های درست چرایی را تنظیم نمود. این بررسی روی 3 گونه از گندمیان چند ساله و یک گونه از بقولات چند ساله به مرحله اجرا در آمد. از هر گونه 9 پایه انتخاب و در طول مدت 3 سال در زمان رشد، هر هفته یکبار و در زمان کاهش فعالیت های گیاه هر 30 روز یکبار از گیاهان بازدید و تاریخ وقوع پدیده های مختلف حیاتی گونه ها در فرم های مخصوص، ثبت گردید. آمار هواشناسی شامل درجه حرارت و رطوبت هوا به صورت روزانه و درجه حرارت خاک به صورت هفتگی یادداشت برداری شد و میزان بارندگی از نزدیک ترین ایستگاه هواشناسی به منطقه ثبت گردید. اطلاعات به دست آمده در پایان، جمع بندی و به صورت جداولی تنظیم و ارایه گردید. با توجه به تاریخ وقوع پدیده های فنولوژیکی گونه های مورد بررسی و منحنی های آمبروترمیک، طول مدت چرا و زمان مناسب بذرگیری برای هر گونه پیشنهاد شد.نتایج تحقیق نشان داد که طول دوره رشد گونه های Stipa barbata, Bromus tomentellus , Oryzopsis molinioides نسبت به گونه Onobrychis melanotricha طولانی تر است و در فصل پاییز، چنانچه شرایط محیطی مناسب باشد، تمام گونه های مورد بررسی، دارای رشد مجدد پاییزه می باشند.