تحقیقات دامپزشکی و فرآورده های بیولوژیک
سال:1398 | دوره:32 | شماره:1 (پیاپی 122) |تعداد مقالات:12

جنس کاپری پاکس ویروس ازخانواده پاکس ویریده شامل سه ویروس آبله گوسفند (SPV)، آبله بز (GPV) و لامپی اسکین (LSDV) می باشد که خسارات اقتصادی مهمی به دامداری در مناطق اندمیک وارد کرده اند. از انجایی که کاپری پاکس ویروس ها از لحاظ مورفولوژی و آنتی ژنیکی مشابه هستند، تفریق این ویروس ها بر استفاده از روش های مولکولی متکی است. هدف از این مطالعه تشخیص مولکولی کاپری پاکس ویروس های ایران براساس آنالیز سکانس ژن همولوگ گیرنده کموکاین می باشد. به این منظور، 16 ایزوله کاپری پاکس شامل 10 ایزوله SPV، 4 ایزوله GPV و 2 ایزوله LSDV از نقاط مختلف ایران که در سال های 1395-1392 جداسازی شده اند مورد استفاده قرار گرفت. ژن CKR جدایه ها با روش PCR تکثیر شد و در وکتور pTZ57R/T کلون گردید. آن ها در مقایسه با نمونه های CaPV موجود در بانک داده ها توالی یابی شده و آنالیز گردیدند. آنالیز توالی و فیلوژنتیک نشان می دهد که، SPVهای ایران با بیش از 99 درصد تشابه با دیگر SPV های موجود در بانک ژن در یک دسته قرار می گیرند به استثناء SPV عمان. ایزوله های GPV ایران با 99-98 درصد تشابه با دیگر ایزوله های موجود در بانک ژن در یک دسته قرار می گیرند و به علاوه، با ایزوله های GPV هند و بنگلادش پروفایل ژنی مشابهی را نشان می دهند. ایزوله های LSDV ایران 100-99 درصد مشابه دیگر ایزوله های LSDV بانک ژن و در یک دسته قرار گرفته اند. به طور قطع، براساس آنالیز سکانس ژن CKR ایزوله های SPV، GPV و LSD ایران کاملا متفاوت هستند.

واکسن تب برفکی از جمله واکسن های غیرفعال ویروسی است و توانمندی آن به کیفیت آنتی ژن٬ میزان غلظت آنتی ژن در هر دز واکسن، و یاور بستگی دارد. در این مطالعه برای ارایه بهترین روش تغلیظ آنتی ژن، از سه تیپ ویروس تب برفکی شامل A05، O و Asia فعال و غیر فعال استفاده شد. ویروس ها جداگانه در سلول BHK21 تلقیح شدند و نیمی از هر سوسپانسیون ویروسی با اتیلن ایمین غیر فعال شد. پس از انجام آزمایش بی ضرری و اطمینان از غیر فعال شدن کامل ویروس ها، از روش فیزیکی اولترافیلتراسیون (سیستم کراس فلو) و روش شیمیایی تیمار با پلی اتیلن گلیکول (6000 PEG) برای تغلیظ ویروس ها استفاده شد. بر روی نمونه های تهیه شده از مراحل مختلف، آزمایش های جذب ویروس بر روی ژل هیدروکسید آلومینیوم، ثبوت مکمل، الایزا، عیارسنجی TCID50، و گرادیان غلظتی سوکروز برای برآورد میزان بازیافت ویروس پس از تغلیظ انجام شد. یافته های حاصل از این بررسی نشان داد میزان تغلیظ تأثیر قابل توجهی در جذب ویروس توسط ژل هیدروکسید آلومینیوم ندارد و میزان بازیافت در تغلیظ ویروس با استفاده از اولترافیلتر بیشتر از تیمار با PEG است.

هدف از این مطالعه بررسی اثر واکسن های ORT تجربی تهیه شده با ادجوانت های آلوم پتاسیم، روغن معدنی و ساپونین، جهت بررسی میزان آنتی بادی در سرم خون جوجه های SPF می اشد. واکسن های غیر فعال ORT با استفاده از از آلوم پتاسیم، ساپونین و روغن معدنی تهیه شد. به هر گروه 15 تایی جوجه های SPF در سن سه هفتگی واکسن های تهیه شده با ادجوانت های مختلف تلقیح گردید. یگ گروه 15 تایی از جوجه های SPF در سه هفتگی واکسن تهیه شده با روغن معدنی و واکسن یاداور در 5 هفته بعد از واکسن اول را دریافت کردند. نمونه های خون از جوجه ها در مدت زمان آزمایش گرفته شد. میزان آنتی بادی IgG بر علیه ORT در جوجه های SPF با استفاده از آزمایش الیزا طراحی شده در آزمایشگاه اندازه گیری شد. در این مطالعه میزان آنتی بادی در سرم خون جوجه های واکسینه شده بطور معنی داری بالاتر از غیر واکسینه بود. در کل میزان آنتی بادی تولید شده با استفاده از روغن معدنی بطور معنی داری ایمنی بالاتری از واکسن های تهیه شده با استفاده از ادجوانت های دیگر بود. بر اساس نتایچ، دو نوبت واکسیناسیون با فاصله پنج هفته ایمنی طولانی تر و موثرتری نسبت به یک بار واکسیناسیون ایجاد می کند. در کل واکسیناسیون در جوجه های SPF در سه هفتگی و واکسن یاد آور در هشت هفتگی می تواند روش موثری بر علیه ORT باشد.

آب پنیر از جمله ضایعات صنایع لبنی است که سالیانه حجم زیادی از آن دور ریخته می شود و آلودگی محیط زیست را در پی دارد از همین رو، توجه به این منبع غنی از باکتری های مفید می تواند کمک بزرگی را به کاهش آلودگی محیطی و استفاده در صنعت دام و طیور را به همره داشته باشد. بنابراین هدف این پژوهش بررسی اثرات آب پنیر و پرو بیوتیک تجاری برعملکرد، فراسنجه های بیوشیمیایی خون و پاسخ ایمنی جوجه های گوشتی انجام شد. تعداد 250 قطعه جوجه گوشتی نر یک روزه راس 308 به طور مساوی در قالب طرح کاملا تصادفی در 25 واحد آزمایشی شامل 5 تیمار، 5 تکرار توزیع شدند. جیره های آزمایشی شامل شاهد، آب پنیر(در سه سطح 4، 8 و 10 درصد) و سطح 1/0 درصد مولتی بهسیل 100 (توصیه شده کارخانه) بود. تحلیل داده ها نشان داد افزودن آب پنیر در سطح چهار درصد ضریب تبدیل خوراک را در دوره آغازین و پایانی پرورش کاهش داد (05/0>P). در دوره رشد افزودن چهار و هشت درصد آب پنیر باعث افزایش وزن بدن در مقایسه با سطح 10 درصد آب پنیر شد(05/0>P) در حالی که در 35 روزگی عیار پادتن علیه گلبول قرمز با افزودن 4 درصد آب پنیر بالاترین و در 42 روزگی سطح 4 و 8 درصد آب پنیر نسبت به شاهد بالاترین عیار پادتن کل را نشان دادند (05/0>P) عیار ایمنوگلوبین M و G در 35 و 42 روزگی تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. سطح 8 درصد آب پنیر غلظت کلسترول و پروبیوتیک و سطوح 4 و 8 آب پنیر LDL سرم خون را در مقایسه با شاهد کاهش دادند (05/0≥ P). سطح 8 درصد آب پنیر موجب افزایش عمق کریپت و نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت در مقایسه با شاهد شد (05/0>P). آب پنیر و مولتی بهسیل باعث افزایش وزن نسبی بورس فابرسیوس و کاهش درصد چربی بطنی در مقایسه با گروه شاهد شد (05/0>P). در کل، یافته های این پژوهش نشان داد که آب پنیر را تا سطح 10 درصد بدون اثر منفی بر عملکرد رشد پرنده و شاخص های خونی می توان استفاده نمود ولی افزودن در سطح 4 درصد می تواند باعث کاهش کلسترول، ضریب تبدیل و بهبود پاسخ ایمنی جوجه های گوشتی گردد.

پاراتوبرکلوزیس (بیماری یون) بیماری مزمن گرانولوماتوزی روده باریک توسط مایکوباکتریوم ایویوم تحت گونه پاراتوبرکولوزیس (MAP) ایجاد می شود. در کنترل بیماری، مهم ترین اقدام تشخیص و جداسازی حیوانات آلوده می باشد لذا هدف این بررسی جداسازی عامل این بیماری از دام های مشکوک و در ادامه تائید جدایه ها با استفاده از تست های مولکولی بود. برای این منظور 142 نمونه مشکوک ارسالی از استان های اصفهان، البرز، تهران، خراسان شمالی، خوزستان، زنجان، فارس، قزوین، کرمان و گلستان پس از آلودگی زدایی بر روی محیط کشت هرالد اگ حاوی مایکوباکتین و بدون مایکوباکتین کشت داده شدند. پس از استخراج DNA،-16S rRNA PCR و سپس از نمونه های مثبت Nested-PCR انجام شد. در مجموع از 142 نمونه مشکوک 47 جدایه بدست آمد. در گسترش میکروسکوپی همه جدایه های مثبت در رنگ آمیزی زیل نلسون باسیل اسید فاست مشاهده گردید و در 83 نمونه از مجموع 142 نمونه مورد آزمایش و همچنین از سویه های مایکوباکتریایی در جواب 16s rRNA PCRباندی در ناحیه bp 543 مشاهده شد که نشاندهنده حضور مایکوباکتریوم در نمونه های فوق بود. از تمامی جدایه ها و سویه های کنترل مثبت و منفی Nested-PCR انجام پذیرفت که در مرحله اول باند bp 398 توسط پرایمرهای P90 و P91 و در مرحله بعد قطعه ای به طول bp 298 توسط پرایمرهای AV1 و AV2 حاصل گردید که نشان دهنده وجود مایکوباکتریوم پاراتوبرکولوزیس در نمونه ها بود. بر اساس این مطالعه Nested-PCR به عنوان روش مناسب تشخیص سریع قطعی موارد بیماری پیشنهاد می گردد.

ژنوتایپینگ مایکوباکتریوم ایویوم زیرگونه پاراتوبرکولوزیس (MAP) حتی با وجود دسترسی به تکنیک های مولکولی متعارفی نظیر PFGE, RFLP, SSR and MIRU-VNTR همچنان به عنوان یک چالش محسوب می گردد بدان سبب که این باکتری از نظر ژنتیکی بسیار یکنواخت و همگن می باشد. به نظر می رسد که در شرایط امروزی پاراتوبرکولوزیس در سراسر ایران انتشار یافته است چرا که گزارشات مربوط به وقوع بیماری در گله های گاو گوسفند و بز بصورت فزاینده در هر سال انتشار می یابند. میزان اطلاعات موجود از ساختار جمعیت این باکتری در ایران محدود می باشد. یافته های موجود حاکی از فعالیت جدایه های متعلق به تیپ معروف به گاوی می باشند و این در حالی است که تاکنون نشانه ای از وجود تیپ گوسفندی در ایران یافت نشده است. در این تحقیق یک سیستم ژنوتایپینگ (Single Nucleotide Polymorphism (SNP متشکل از 13 لوکوس و با اتکا به PCR بر روی یک جدایه بومی MAP اجرا گردید. آزمون به گونه ای انجام گردید که از یک پروتکل واحد PCR برای همه لوکوس ها استفاده شد. محصولات تکثیر DNA به روش Sanger تعیین توالی شدند. نوکلئوتیدهای هدف تعیین و شناسایی گردیدند. این نوکلئوتیدها بطور کامل با نوکلئوتیدهای هم ارز در ژنوم سویه آزمایشگاهی MAP K10 مطابقت داشتند و هویت جدایه ایرانی را به عنوان جدایه تیپ گاوی نشان دادند. ما معتقدیم اگر روش SNP معرفی شده توسط Leao در مقیاس گسترده در ایران بکار گرفته شود امکان دستیابی به دانش جامع تر از اتفاقات و جریانات تکاملی که وقوع آنها وضعیت اپیدمیولوژیک امروز پاراتوبرکولوزیس در ایران را شکل داده اند، فراهم گردید.

تنظیم مصرف خوراک یکی از مهم ترین فرآیندهای مدیریتی پرورش دام و طیور است که توسط عوامل مختلف از جمله میانجی های عصبی کنترل می شود. سروتونین یکی از میانجی های عصبی مهم و مؤثر در تنظیم رفتارهای تغذیه ای پرندگان می باشد. هدف این پژوهش، بررسی نقش سروتونین مرکزی و گیرنده ی 5HT2c آن بر اخذ خوراک جوجه های ماده نژاد تخمگذار بونس با استفاده از تزریق درون بطن مغزی SB242084 (آنتاگونیست گیرنده 5HT2c سروتونین) و پاراکلروفنیل آلانین (ترکیب تخلیه ی کننده سروتونین مغزی) بود. تعداد 33 قطعه جوجه یک روزه پس از عادت دهی با شرایط آزمایش به مدت 3 روز، به طور تصادفی به 3 گروه آزمایشی (11=n) تقسیم شدند. تیمارهای آزمایشی شامل گروه شاهد: تزریق درون بطن مغزی سرم-فیزیولوژی، گروه SB242084: تزریق درون بطن مغزی 5/1 میکروگرم SB242084 و گروه PCPA) para-chlorophenylalanine): تزریق درون بطن مغزی 5/1 میکروگرم پاراکلروفنیل آلانین بود. در سن 5 روزگی و پس از سه ساعت محرومیت خوراکی، ترکیبات مختلف حل شده در سرم فیزیولوژی حاوی رنگ اونس بلو به صورت ICV (Intracerebroventricular)r به جوجه ها تزریق شد. میزان اخذ خوراک به دو صورت مقدار خوراک مصرف شده و مقدار خوراک مصرفی به صورت درصدی از وزن بدن در زمان های 30، 60، 120 و 180 دقیقه پس از تزریق ثبت شد. نتایج نشان داد تیمارهای آزمایشی تاثیر معنی داری بر مصرف خوراک و همچنین خوراک مصرفی بر اساس درصد وزن بدن در هیچ یک از مقاطع زمانی پس از تزریق نداشتند (05/0 < p). افزون بر این، میانگین خوراک مصرف شده نیز طی دوره ی آزمایش تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت (05/0 < p). در کل، نتایج این پژوهش نشان از عدم تاثیرگذاری سروتونین و گیرنده ی اختصاصی 5HT2c آن بر مصرف خوراک جوجه های 5 روزه نژاد تخمگذار بونس داشت.

روزهای باز آبستنی و ارتباط آن با شاخص های خون، شیر و غذا در گاوهای پرتولید جهت تعیین مولفه های تاثیرگذار در فحلی و آبستنی بررسی شد. همزمان با فحلی نمونه های خون، شیر و غذا بصورت ماهانه تا شروع آبستنی جمع آوری شدند. درصد فحلی ها از یک تا 6 فحلی به ترتیب 3/21، 2/26، 7/19، 10/13، 6/6 و 10/13 بودند. درصد گاوهای 2 تا 11 ماه آبستن به ترتیب 5/11، 3/21، 8/9، 6/1، 5/11، 8/9، 5/11، 3/3، 8/9 و 8/9 بودند. فراوانی فحلی ها و ماه های آبستنی معنی دار بودند. بیشترین گاوها در سه ماهگی آبستن شدند. میانگین آبستنی 180 روز بود. حدود 50% فحلی ها بدون تشخیص بودند. جهت تعیین ارتباط بین روزهای باز آبستنی با شاخص های مطالعه، روزهای باز آبستنی به کمتر و بیشتر از 120 روز تقسیم شدند. میانگین اوره، کراتینین، بتاهیدروکسی بوتیرات، فسفر، منیزیم، هماتوکریت، هموگلوبین و لکوسیت های خون در بین گاوها متفاوت بودند نتایج نشان داد که با افزایش پروتئین و کلسیم غذا، اوره، پروتئین و منیزیم خون و منیزیم شیر روزهای باز آبستنی افزایش معناداری یافت. همچنین با افزایش هموگلوبین و فسفر خون، اوره، پروتین و فسفر شیر روزهای باز آبستنی کاهش معناداری یافت. نتیجه اینکه روزهای باز آبستنی در گاوهای این مطالعه دو برابر حالت طبیعی بود. بیشترین عوامل تاثیرگذار در روزهای باز آبستنی شاخص های خون و شیر بودند. تغییرات پروتئین تام و ماکرومینرال ها و اوره از نشانگرهای برجسته در روزهای باز آبستنی گاو محسوب می گردند.

استفاده از افزودنی ها در تغذیه طیور به عنوان یک راه حل در سلامت پرنده و بهره وری بیشتر از خوراک توسط آن محسوب می شود. این تحقیق به منظور بررسی عملکرد تیمارهای آلژینات و آنتی بیوتیک در جیره جوجه های گوشتی نر بر عملکرد رشد، مولفه های ایمنی خونی و بافت شناسی صورت پذیرفت. از 144 قطعه جوجه نر یکروزه راس (308) استفاده شد و جوجه ها در 3 تیمار و 4 تکرار و 12 جوجه در هر تکرار قرار گرفتند. تیمارهای آزمایشی شامل: تیمار 1) جیره پایه بدون افزودنی، تیمار2) جیره پایه دارای 200 میلی گرم در کیلوگرم آلژینات تیمار3) جیره پایه دارای 200 میلی گرم در کیلوگرم آنتی بیوتیک بودند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که افزایش وزن در دوره های 1 تا10، 10 تا 24 و 24 تا 42 روزگی تفاوتی نداشتند، تنها در کل دوره 1 تا 42 روزگی تفاوت معنی داری بین تیمار شاهد و سایر تیمارها وجود داشت. ضریب تبدیل خوراک در تمام دوره ها بین تیمارهای مختلف تفاوت معنی داری داشتند و بترتیب تیمار آلژینات، آنتی بیوتیک و شاهد بهترین عملکرد را داشتند. تفاوتی در فراسنجه های هماتولوژی و شمارش تفریقی گلبول های سفید بین تیمارها مشاهده نشد. در مورد اجزای لاشه مثل نسبت وزن لاشه، سینه، ساق، پشت، گردن، کعب ران و بال تفاوت معنی داری وجود نداشت. تری گلیسیرید در تیمار آلژینات بالاترین مقدار بود که نسبت به تیمار آنتی بیوتیک با تفاوت معنی داری همراه بود. در مولفه های پروتئین کل، کلسترول کل، LDL-C، HDL-C، VLDL-C و گلوتاتیون پراکسیداز تفاوت معنی داری مشاهده نشد. طول پرز، نسبت طول پرز به عمق کریپت و مولفه مساحت پرز دئودنوم و ژژنوم در تیمار آلژینات نسبت به سایر تیمارها بطور معنی داری بالاتر بود. نشان داده شد استفاده از 200 میلی گرم در کیلوگرم آلژینات نسبت به تیمار شاهد می تواند تاثیرات مفیدی بر عملکرد بخصوص ضریب تبدیل خوراک و بافت شناسی قسمت های مختلف روده مثل دئودنوم و ژژنوم داشته باشد.

تولید و استفاده از نانو مواد مهندسی شده در صنایع مختلف بخصوص صنایع حوزه دریای خزر و نفوذ آن از طریق فاضلاب های صنعتی به محیط های آبی باعث ایجاد نگرانی هایی برای سلامت انسان و موجودات آبزی شده است. هدف این مطالعه، بررسی میزان سمیت و ارزیابی اثرات نانوذره اکسید مس (CuO NPs) بر شاخص های خونی و آنزیم های بچه فیل ماهی دریای خزر به عنوان یک گونه ارزشمند می باشد. بچه فیل ماهی با میانگین وزن gr 5 ± 40 پس از تعیین غلظت کشنده، در رویارویی با 20 درصد از LC50-96h نانوذره اکسید مس، به مدت 14 روز در سه تکرار به همراه تیمار شاهد قرار گرفتند. از بچه فیل ماهیان پس از 24، 48، 72، 96 ساعت و هفت و 14 روز خون گیری شد. سپس فاکتورهای خونی، پروتئین کل، گلوکز، کورتیزول و آنزیم های پلاسما مورد بررسی قرار گرفتند. تحت تأثیر نانوذره ی اکسید مس در مقایسه با شاهد تعداد گلبول های قرمز، هموگلوبین، هماتوکریت و لنفوسیت بطور معنی داری کاهش و تعداد کل گلبول های سفید و نوتروفیل افزایش یافت (05/0>P). آنالیز فعالیت آنزیم های متابولیک، نشان گر افزایش معنی دار آنزیم های آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، آلکالین فسفاتاز (ALP)، لاکتات دهیدروژناز (LDH) و آسپارتات ترانس آمیناز (AST) بود. گلوکز و پرتئین تام در اکثر تیمارها و کورتیزول پس از 14 روز، نسبت به شاهد به طور معنی داری افزایش یافتند (05/0>P). با توجه به ایجاد تغییرات معنی دار در بیش تر پارامترهای مورد سنجش، می توان نتیجه گرفت که نانوذره ی اکسید مس در غلظت به کار برده شده، اثرات منفی بر سلامت بچه فیل ماهی دریای خزر دارد.

توکسوپلاسما گوندئی و نئوسپورا کنینوم، دو تک یاخته دارای شباهت های زیاد هستند که طیف وسیعی از حیوانات خونگرم از جمله سگ ها را آلوده می کنند. هدف از مطالعه اخیر، تعیین شیوع عفونت ناشی از تک یاخته های نئوسپورا کنینوم و توکسوپلاسما گوندئی در سگ های ارجاعی به تعدادی از کلینیک های دامپزشکی شهرستان اهواز بود. جهت این بررسی، اقدام به نمونه گیری تصادفی از یکصد قلاده سگ ارجاع شده سالم گردید. نمونه های سرمی اخذ شده، جهت بررسی وجود پادتن ایمنوگلوبولین G ضد تک یاخته توکسوپلاسما گوندئی، با استفاده از تست پادتن درخشان غیر مستقیم، مورد ارزیابی قرار گرفتند. از تعداد 100 نمونه مورد بررسی، 28 مورد، دارای تیتر آنتی بادی ضد توکسوپلاسما گوندئی بودند. بررسی میزان عفونت ناشی از تک یاخته نئوسپورا کنینوم با استفاده از تست الایزا انجام گرفت. نتایج بررسی با این تست، نشان دهنده وجود عفونت در 18 درصد از موارد بررسی بود. اختلاف معنی داری بین میزان عفونت در حیوانات نر و ماده وجود نداشت در حالی که شیوع عفونت در سگ های نگهبان و در سگ های با سن بالاتر از دو سال بیشتر بود. نتایج این مطالعه اهمیت سگ های نگهبان یا کنترل نشده را در شیوع این بیماری های تک یاخته ای مشخص می کند.

آلودگی با کنه آرگاس در سال های اخیر مشکلات عدیده ای را برای صنعت طیور در کشور به وجود آورده است. از طرفی پیدایش مقاومت تدریجی به داروهای ضد کنه کنونی، باعث وخامت اوضاع شده است. نانوذرات اکسید روی به عنوان ترکیبات نوظهور و خارق العاده در سال های اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده اند. یکی از این خواص منحصر به فرد، اثرات ضد میکروبی است. هدف از اجرای مطالعه کنونی بررسی اثرات ضد انگلی نانوذرات روی علیه کنه آرگاس پرسیکوس می باشد. همچنین مقادیر مالوندی آلدهید به عنوان شاخص پراکسیداسیون چربی ها و نیتریک اکسید به عنوان شاخص استرس نیتروزاتیو مورد ارزیابی قرار گرفت. تخم، لارو و کنه بالغ در مجاورت غلظت های مختلف نانوذره اکسید روی (1، 2، 4 و 8 قسمت در میلیون) قرار گرفتند و میزان مرگ و مهار تفریخ در فواصل مشخص زمانی ثبت شد. نتایج حاصله حاکی از افزایش مرگ و مهار هچ به شکل وابسته به زمان و غلظت بود. همچنین مقادیر مالوندی آلدهید و نیتریک اکسید به شکل وابسته به غلظت افزایش یافته بود. از یافته های مطالعه کنونی می توان نتیجه گرفت که نانوذرات اکسید روی از طریق القا استرس اکسیداتیو/نیتروزاتیو باعث مرگ کنه و مهار باروری تخم می شود.