پایش
سال:1385 | دوره:5 | شماره:4 |تعداد مقالات:10

حاملگی در زنان با وزن غیرطبیعی باید به عنوان یک حاملگی پرخطر در نظر گرفته شود. هدف از مراقبت قبل از زایمان تولد نوزاد سالم از مادر سالم است و یکی از شرایط بهداشت دوران بارداری، داشتن وزن طبیعی است. این بررسی به منظور تعیین نقش چاقی مادر بر نتایج حاملگی در زنان باردار مراجعه کننده به زایشگاه مهدیه شهر بم در سال 1382 انجام گرفت. این تحقیق به روش مقطعی بر روی 294 زن باردار 35-18 ساله تک قلو با حاملگی ترم و نمایش سفالیک جنین که در سه گروه زنان سبک وزن با شاخص توده بدنی کمتر از 19،8 ، وزن طبیعی با شاخص 26 تا 19،8  و سنگین وزن با شاخص بیش از 26 کیلوگرم بر مترمربع قرار گرفتند، انجام پذیرفت. در این بررسی میانگین طول مرحله اول زایمان در گروه زنان کم وزن (7.73±5.77) دقیقه بیشتر از گروه زنان سنگین وزن (3.32±5.11) دقیقه بود. اگرچه این تفاوت از لحاظ آماری معنی دار نبود. میانگین طول مرحله سوم زایمان در گروه زنان با وزن طبیعی بیشتر از زنان کم وزن و سنگین وزن بود، ولی آزمون آماری، تفاوت معنی داری را نشان نداد. همچنین میانگین طول مرحله دوم زایمان در هر سه گروه تقریبا مساوی بود. در عین حال میانگین وزن نوزادان در  گروه سنگین وزن به طور معنی داری بیش از گروه زنان با وزن طبیعی و کم وزن بود، ولی میانگین نمرات آپگار دقایق اول و پنجم در این گروه کمتر بود. میزان سزارین در زنان چاق 28،9 درصد، زنان با وزن طبیعی 15،2 درصد و در زنان کم وزن 4،5 درصد بود که تفاوت معنی داری بین این سه گروه وجود داشت (P<0.0001). با توجه به یافته های این تحقیق توصیه می شود زنان چاق قبل از حاملگی مورد مشاوره قرار بگیرند تا به وزن مناسب برسند و در طی حاملگی نیز در زمینه یک رژیم غذایی مناسب و سطح فعالیت بدنی لازم راهنمایی شوند تا بتوان با یک برنامه ریزی صحیح و آموزش کافی در دوران بارداری، نتایج حاملگی موفقی را به دست آورد.

این مطالعه با هدف بررسی سابقه معاینه چشم پزشکی در جمعیت تهران به عنوان معیاری برای میزان بهره گیری از خدمات چشم پزشکی موجود و بعضی از عوامل موثر بر آن طراحی و اجرا گردید.برای انجام مطالعه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی، 6497 نمونه از جمعیت شهر تهران انتخاب شده و با مراجعه به در منازل، نمونه ها جهت انجام معاینات کامل چشم پزشکی و مصاحبه، به کلینیکی در تهران دعوت شدند. تمامی شرکت کنندگان در مطالعه، تحت معاینات کامل چشم پزشکی و مصاحبه قرار گرفتند. در مصاحبه، علاوه بر مشخصات جمعیتی، سوابق پزشکی و چشم پزشکی، سابقه معاینه چشم پزشکی و زمان آخرین معاینه آنها سوال شد.از میان نمونه های انتخاب شده، 4565 نفر در مطالعه شرکت کرده (میزان پاسخ برابر با 70،3 درصد) و تحت معاینه و مصاحبه قرار گرفتند. 34،7 درصد افراد هرگز توسط چشم پزشک یا اپتومتر معاینه نشده بودند و 43،2 درصد طی پنج سال اخیر، سابقه معاینه چشم پزشکی نداشتند. تحلیل رگرسیون لجستیک چند متغیره نشان داد که مردان (OR=1.30)، جوان ترها (OR=0.98 برای هر سال افزایش سن) و افراد با تحصیلات کمتر (OR=0.93  برای هر سال افزایش سنوات تحصیلی)، بیشتر از سایرین سابقه عدم معاینه چشم پزشکی را ذکر کرده بودند. همچنین شرکت کنندگان با اختلال بینایی، سابقه عدم معاینه پزشکی کمتری داشتند (OR=0.41).با عنایت به نتایج به دست آمده می توان ملاحظه نمود که نسبت قابل توجهی از جامعه تحت مطالعه، از خدمات مراقبت چشم بهره نگرفته اند. به طوری که در گروه های در معرض خطر و نیازمند به معاینه نیز، نسبت بالایی سابقه معاینه چشم پزشکی نداشته اند. همچنین مطالعه حاضر گروه های با بهره مندی کمتر را مشخص کرد و نشان داد که نسبت بالایی از افراد دچار اختلال بینایی و نیازمند به خدمات چشم پزشکی، بهره لازم را از این خدمات نمی برند.

هفت درصد از جمعیت در طول عمر خود دچار بیماری آپاندیسیت حاد می شوند، ولی همچنان معیارهای نیاز به عمل اورژانس مورد بحث و پژوهش است. لذا تعیین ترکیب مناسب از آزمایش ها و متغیرهای تشخیصی با صحت بالا از اهداف مطالعات مربوط به تصمیم گیری برای عمل آپاندیسیت محسوب می شود. هدف این مطالعه هم تعیین چنین ترکیب مناسبی برای تعیین افراد نیازمند به عمل آپاندیسیت به کمک اندازه گیری صحت تشخیص آزمایش ها است. با مراجعه به پرونده پزشکی و دفاتر آسیب شناسی، اطلاعات تمامی 577 مورد شکم حاد مشکوک به آپاندیسیت مراجعه کننده به اورژانس بیمارستان امام خمینی (ره) تهران طی سال های 79 تا 83 گردآوری گردید. داده ها با استفاده از منحنی راک (Receiver Operating Characteristic Curve-ROC) و سطح زیر منحنی راک (Area Under the Curve) AUC  با استاندارد نتیجه آسیب شناسی پس از عمل، پردازش و تحلیل شد. شاخص صحت تشخیصی آزمایش ها و متغیرها، مقدار سطح زیر منحنی راک است. در این مطالعه، ترکیب متغیرهای جنسیت، سابقه استفراغ، درصد پلی مورفونوکلئر (Poly Morpho Nuclear-PMN)  در آزمایش گلبول های سفید خون، از نظر سطح زیرمنحنی راک، حساسیت آزمایش ها و حداقل بودن تعداد متغیرها بهترین ترکیب آزمایش ها و متغیرها محسوب شده و صحت بالایی را برای تشخیص آپاندیسیت در بیماران مشکوک به آپاندیسیت دارای حساسیت شکمی فراهم می سازد (AUC=77.3, 95%CI=%70-%84). نقطه برش مناسب (Cut off point)  برای تعداد گلبول های سفید خون 7،5 (103 در میکرولیتر)، برای درصد PMN، 65 درصد و برای درجه حرارت دهانی، 37,7oc تعیین گردید. در گروه آزمایش (Test set)، مقدار کاپا تطابق برای تشخیص گذاری با معیار حاصل از تحلیل راک و نتیجه آسیب شناسی پس از عمل بیماران، برابر 61 درصد (SD=%15) بود. این مطالعه نشان داد حتی با تعیین بهترین ترکیب برای آزمایش های تشخیصی رایج فعلی آپاندیسیت، باز هم نتایج تشخیص اولیه با نتایج آسیب شناسی بعد از عمل بیماران انطباق خیلی خوبی ندارد. برای کاهش بیشتر موارد مثبت کاذب (آپاندکتومی نابجا) و منفی کاذب (بیماران نیازمند آپاندکتومی که تشخیص داده نشده اند) پیشنهاد می گردد حداقل در گروه های پرخطر برای تشخیص ناصحیح آپاندیسیت (کودکان، زنان جوان و سالمندان) از روش های تشخیصی بیشتری استفاده گردد.

هدف از انجام این مطالعه مقطعی توصیفی، بررسی شیوع سوء تغذیه پروتئین انرژی و برخی عوامل موثر بر آن در دانش آموزان 12-6 سال روستاهای شهرستان شاهرود بود. در این مطالعه 890 دانش آموز دختر و پسر به صورت خوشه ای دو مرحله ای انتخاب شدند. جهت تعیین شیوع سوء تغذیه، شاخص های وزن برای سن (W/A)، قد برای سن (H/A) و وزن برای قد (W/H) کودکان با استفاده از استاندارد (National Center of Health Statistics-NCHS) به کار گرفته شد. برای ورود اطلاعات به کامپیوتر و تجزیه و تحلیل آنها نیز از نرم افزارهای SPSS و EPI info استفاده شد. بر اساس یافته های این بررسی، درصد شیوع سوء تغذیه وزن برای سن، قد برای سن و وزن برای قد به ترتیب 14.7 ، 15.3 و 11.6  درصد بود. سوء تغذیه در پسران به طور معنی داری بیشتر از دختران بود و مصرف میان وعده صبحانه در سوء تغذیه وزن برای قد کودکان موثر بوده است. بیشترین میزان سوء تغذیه از نوع مزمن بوده و بیشتر کودکان دچار از رشد بازداشتگی و از دست دهی وزن بودند. همچنین تغذیه در دوران گذشته بر روی وضعیت تغذیه کودکان نقش مهمی را ایفا نموده است. نتایج نشان می دهد شیوع سوء تغذیه از استاندارد سازمان بهداشت جهانی بیشتر بوده است و کودکان از سوء تغذیه زمان حال، زمان حال و گذشته و نیز زمان گذشته رنج می برند. از آنجایی که وجود این سوء تغذیه نشان دهنده مشکلات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و بهداشتی در جامعه مورد بررسی است، با بهبود نسبی این مشکلات احتمال بهبود نسبی را می توان انتظار داشت ولیکن برای 11.6 درصد از کودکان دبستانی که رقم پایینی نیز نیست، مداخلات تغذیه ای موثر است و نیاز به حمایت وزارت آموزش و پرورش دارد و برای 14.7 درصد از کودکان حتی انجام اقدامات فوری ضروری است.

طرح بررسی وضعیت رضایت بیماران بستری در بیمارستان های دولتی دانشگاه علوم پزشکی همدان و عوامل موثر بر آن در نیمه دوم سال 1382 و به شیوه تحلیلی- مقطعی (Analytic cross sectional) انجام گرفت. در این طرح تعداد 400 بیمار بستری در بخش های مختلف 5 بیمارستان دولتی شهر همدان (مباشر، اکباتان، امام، سینا و فاطمیه) مورد مصاحبه قرار گرفته و پرسشنامه های تهیه شده در این خصوص را تکمیل نمودند. میزان رضایت کلی از خدمات بیمارستانی عرضه شده در این تحقیق 72 درصد بوده و 28 درصد از بیماران از دریافت خدمات راضی نبودند. 40.5 درصد از بیماران نوع بیماری خود را نمی دانستند و 44.7 درصد از بیماران نیز دسترسی به بیمارستان برایشان دشوار بود. در پاسخ به این سوال که «آیا مراجعه به بیمارستانی را که در آن بستری هستید به دیگران هم توصیه می کنید؟» فقط 45.3 درصد از پاسخ ها مثبت بود. 27.7 درصد از بیماران نیز کمبودهایی در بیمارستان محل بستری را گزارش نمودند از جمله : 1- سرویس های بهداشتی نامناسب و بی توجهی به وضع نظافت، 34 درصد، 2- امکانات رفاهی نامناسب مانند شلوغی اطاق ها، وضع غذایی نامطلوب، تخت های فرسوده بیمارستانی و ...، 30.6 درصد و 3- کمبود تجهیزات فنی، دارویی و آزمایشگاهی در 13.7 درصد از موارد جهت بررسی ارتباط بین متغیرهای مستقل با متغیر وابسته (رضایت مندی از دریافت خدمات) ارتباط بین 11 متغیر مستقل شامل سن، جنس، وضعیت ازدواج، سطح تحصیلات، شغل، درآمد، محل سکونت، بیمارستان و بخش بستری، نحوه دسترسی به بیمارستان و دریافت اطلاعات تخصصی بیماری سنجیده شد و نتایج آن با آزمون های آماری مناسب تحلیل گردید که در نهایت 3 متغیر شامل سطح تحصیلات (P=0.005)، میزان درآمد ماهیانه (P=0.026) و نحوه دسترسی به بیمارستان (P=0.025) با رضایت بیماران از خدمات بیمارستانی ارتباط معنی دار پیدا کردند. در مجموع، مردم از بیمارستان های مورد مطالعه رضایت نسبی داشتند، اگرچه در زمینه هایی نیز کمبودهایی را مشخص نمودند که بایستی مورد توجه قرار گیرد. یافته های این مطالعه نشان می دهد اقشار محروم تر نسبت به سایر افراد، رضایت بیشتری ابراز داشته اند.

بررسی روند حوادث در سال های اخیر، نشانگر آن است که بشر با روند رو به رشد وقوع بلایای طبیعی مواجه است. بروز یک بلا در ابعاد ملی ضمن ایجاد خسارات جبران ناپذیر جانی، دو ضربه مهلک بر پیکره اقتصاد یک کشور وارد می کند. یکی لطمه مستقیمی که به ثروت و دارایی های ملی وارد می شود و دیگری انحراف منابع و تلاش های ملی از روند توسعه و دستیابی به استانداردهای معمول زندگی که به منظور جبران خسارات و ترمیم اثرات زیان بار فاجعه انجام می گیرد. توجه به این دو نکته، لزوم ایجاد یک بینش و نگرش صحیح و ضرورت برنامه ریزی جامع و استراتژیک در زمینه مدیریت بلایا را بیش از پیش خاطر نشان می سازد.در برنامه ریزی استراتژیک که تمامی مراحل مختلف چرخه مدیریت بلایا را دربر می گیرد به ابعاد مختلفی پرداخته می شود که از آن جمله می توان به برنامه ریزی برای کاهش پیامدهای مخرب اقتصادی ناشی از وقوع بلایا اشاره کرد. راهبردهای مختلفی وجود دارد که می توان با اتخاذ آنها در فرآیند برنامه ریزی از پیامدهای مخرب بلایا و عوامل خطرآفرین به هنگام بروز بلایا و حوادث غیرمترقبه طبیعی کاست. در این مقاله سعی شده است تا ضمن بیان اهمیت برنامه ریزی استراتژیک در کاهش پیامدهای مخرب اقتصادی ناشی از وقوع بلایا، راهبردهای مناسب به مسوولین امر پیشنهاد گردد. برخی از این راهبردها عبارتند از : هماهنگ کردن برنامه های کاهش اثرات ناشی از بلایا با برنامه های توسعه ملی، هدایت اقتصاد تک محصولی به سمت اقتصاد چند محصولی در مناطق آسیب پذیر، توسعه فعالیت های اقتصادی مقاوم در برابر بلایا در مناطق در معرض خطر، توسعه سرمایه گذاری استراتژیک در بخش های کشاورزی، تغییر کاربری اراضی در معرض خطر.

این پژوهش با هدف تعیین مهم ترین مهارت های ضروری برای اثربخشی مدیران کیفیت در دانشگاه های علوم پزشکی انجام گرفت. جامعه مورد پژوهش 350 نفر از اعضای تیم های ستادی دانشگاه های شرکت کننده در کارگاه های مدیریت کیفیت فراگیر (Total Quality Management-TQM)، مدیریت مشارکتی و مدیریت برنامه های تندرستی بودند. این کارگاه ها طی سال های 83-79 در استان های مختلف، از جمله استان همدان برگزار شد. برای اندازه گیری مهارت های ضروری، پرسشنامه ای حاوی 33 مهارت اساسی و برای اندازه گیری سطح مشارکت نیز پرسشنامه ای حاوی 15 سوال طراحی گردید که پس از تکمیل، جمع آوری شده و نسبت به تحلیل آنها اقدام گردید.نتایج در جامعه مورد پژوهش نشان داد که بیش از 80 درصد از مهارت های ضروری مدیران جهت اثربخشی در اجرای مدیریت کیفیت، مهارت های رهبری بوده است. بطوری که در فهرست مهارت های ذکر شده، تواناسازی کارکنان با 44 امتیاز، ایجاد تیم اثربخش با 40 امتیاز تفویض اختیار با 38 امتیاز، جلب مشارکت کارکنان با 30 امتیاز، صداقت و درستی با 28 امتیاز و انتخاب سبک رهبری با 27 امتیاز بالاترین امتیازات مهارت های ضروری برای مدیران کیفیت را به خود اختصاص دادند که همگی جزء وظایف رهبری مدیران هستند. 42.5 درصد مخالف و صرفا 29.5 درصد موافق وجود آمادگی مدیران برای مشارکت بودند. از سوی دیگر 50 درصد فقدان فرهنگ مشارکت و کار تیمی، 48 درصد پایین بودن انگیزه و 48 درصد نیز ضعف سیستم پاداش و ارزیابی را عامل ناکامی برنامه های کیفیت دانستند.مهارت های رهبری، مهم ترین مهارت ها برای اثربخشی مدیران کیفیت محسوب می شوند. به همین دلیل آموزش مهارت های رهبری باید در راس آموزش های مدیران کیفیت قرار گیرد و لازم است تا مولفه های رهبری سازمانی را در طراحی مدل کیفیت فراگیر به نحو مطلوب لحاظ نمود.

این مطالعه از نوع توصیفی است و به منظور تعیین اثر دعا بر سلامت معنوی بیماران مبتلا به سرطان مراجعه کننده به بخش سرطان شناسی بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) و بخش های مرکزی 1 و 2 انستیتو سرطان در سال 85-1384  انجام گرفته است. 360 بیمار مبتلا به سرطان، تحت شیمی درمانی که بیش از 20 سال سن داشته، از توانایی خواندن و نوشتن برخوردار بوده، از نوع بیماری خود آگاه بوده و جهت شیمی درمانی به مراکز آموزشی- درمانی منتخب مراجعه نموده و تمایل به همکاری داشتند در پژوهش شرکت داده شدند.سلامت معنوی با استفاده از پرسشنامه سلامت معنوی پولوتزین و الیسون و دعا، با پرسشنامه دعا ساخته پولوما و پندلتون و مراویگلیا اندازه گیری شد. نتایج نشان داد میانگین نمره کل سلامت معنوی بیماران 14.36 ± 98.35 بوده و در سطح بندی سلامت معنوی، سلامت معنوی اکثر بیماران در محدوده بالا قرار داشت. یافته ها همچنین نشان داد نگرش نسبت به دعا در 52.2 درصد از بیماران مطلوب یا مثبت بود. نتایج یافته ها رابطه معناداری بین دعا و سلامت معنوی بیماران نشان داد (r=0.74, P<0.0001).

روش های جلوگیری از بارداری اضطراری، به راحتی در دسترس، قابل استفاده و ارزان هستند. با استفاده از این روش ها می توان از 75 درصد حاملگی های ناخواسته پیشگیری نمود. لذا، به نظر می رسد ارزیابی سطح آگاهی و نوع نگرش کارکنان بهداشتی در مورد این روش ها از اهمیت خاصی برخوردار باشد. این مطالعه یک بررسی توصیفی- تحلیلی است که طی یک دوره 10 ماهه در سال 1384 انجام شده است. 216 نفر از کارکنان بهداشتی شاغل در مراکز بهداشتی- درمانی جنوب شهر تهران در این مطالعه شرکت کردند. پس از جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه، داده ها مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج مورد بررسی در این مطالعه نشان داد بین برخی ویژگی های فردی مانند جنس، رشته تحصیلی و سطح تحصیلات واحدهای پژوهش و سطح آگاهی آنان در مورد روش های پیشگیری از بارداری اضطراری، ارتباط معنی دار آماری وجود داشت (P=0.001)، ولی بین ویژگی های فردی و نوع نگرش کارکنان بهداشتی نسبت به روش های پیشگیری از بارداری اضطراری، ارتباط معنی داری آماری دیده نشد. این مطالعه نشان می دهد که سطح آگاهی اکثریت کارکنان بهداشتی شاغل در مراکز بهداشتی جنوب شهر تهران در مورد روش های جلوگیری از بارداری، ضعیف (45.5 درصد) و نوع نگرش اکثر آنان در مورد این روش ها بی تفاوت (47.4 درصد) بوده است. شاید با بکارگیری شیوه های مختلف آموزشی، بتوان در جهت ارتقای سطح آگاهی کارکنان بهداشتی و اصلاح تصورات غلط یا نگرش های نادرست در رابطه با روش های پیشگیری از بارداری اضطراری، اقدامات موثری را انجام داد.