علوم دامی
سال:1390 | دوره:24 | شماره:3 (پیاپی 92) |تعداد مقالات:7

به منظور بررسی اثرات تغذیه مرحله ای بر عملکرد رشد جوجه های گوشتی، آزمایشی با 240 قطعه جوجه گوشتی آمیخته تجارتی راس در قالب طرح کاملا تصادفی با 6 تیمار و 5 تکرار و 8 مشاهده در هر تکرار و آرایش فاکتوریل 3×2 به مدت 45 روز اجرا شد. عامل اول دفعات تغییر جیره (در سه سطح 3، 5 و 9 مرحله) بود. گروه اول 3 بار (هر 15 روز یک بار)، گروه دوم 5 بار (هر 9 روز یک بار) و گروه آخر 9 بار (هر 5 روز یک بار) جیره هایشان به جیره هایی با پروتئین خام پایین تر تغییر می کرد. عامل دوم غلظت پروتئین خام جیره (در دو سطح غنی و رقیق) بود. در گروه غنی جیره ها در ابتدای دوره حاوی 21 درصد پروتئین خام بود و به تدریج کاهش پیدا کرد تا در انتهای دوره به جیره حاوی 17 درصد پروتئین خام رسید. در گروه رقیق جیره ها در ابتدای دوره حاوی 20 درصد پروتئین خام بود و به تدریج کاهش پیدا کرد تا در انتهای دوره به جیره حاوی 18 درصد پروتئین خام رسید. افزایش وزن روزانه و خصوصیات لاشه (وزن، درصد قطعات مختلف لاشه و چربی محوطه بطنی) تحت تاثیر فاکتورهای مختلف قرار نگرفت. خوراک مصرفی روزانه، ضریب تبدیل غذایی، هزینه خوراک هر کیلوگرم افزایش وزن و ضریب کارایی پروتئین با افزایش دفعات تغییر جیره بهبود یافت (0.01>P). غلظت پروتئین جیره تاثیری بر خوراک مصرفی روزانه، پروتئین مصرفی و ضریب کارایی پروتئین نداشت. ضریب تبدیل غذایی و هزینه خوراک هر کیلوگرم افزایش وزن با کاهش غلظت پروتئین جیره بهبود یافت (0.01>P).

گرگ (Canis lupus) یکی از طعمه خواران اصلی سمداران است و تاثیر حضور این گونه روی استفاده از زیستگاه سمداران زمانی بهتر مشخص می گردد که مناطق حضور بالفعل و بالقوه این گونه در زیستگاه تعیین شود. به منظور نیل به این هدف، مدلسازی زیستگاه می تواند ابزار مناسب باشد. در این مطالعه با استفاده از تحلیل فاکتوری آشیان بوم شناختی (ENFA, Ecological Niche Factor Analysis) مطلوبیت زیستگاه و همچنین آشیان بوم شناختی گرگ در پارک ملی کلاه قاضی مدل سازی شد. پارک ملی کلاه قاضی در 26 کیلومتری جنوب شرقی اصفهان واقع شده است. روش ENFA از داده های حضور گونه و متغیرهای زیستگاهی استفاده می کند. در این مطالعه از نرم افزار4 Biomapper  برای تهیه مدل مطلوبیت زیستگاه و همچنین از نرم افزار IDRISI 15 و ARC view 3.2 برای ساخت لایه های اطلاعاتی و ورود آنها به نرم افزار Biomapper 4 استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد گرگ در پارک ملی کلاه قاضی دارای تحمل پذیری بالایی نسبت به متغیرهای محیطی می باشد و به عبارت دیگر گونه ای عمومی است که دامنه وسیعی از متغیرهای محیطی را تحمل می کند و متمایل به حضور در حد میانه ای از متغیر های زیستگاهی است و مهمترین پارامترهای موثر در پراکنش این گونه پراکنش کل و بز، شیب، مناطق کوهستانی، چشمه های آب و پراکنش قوچ و میش می باشد. در بین این عوامل، پراکنش کل وبز به عنوان مهمترین پارامتر شناسایی شد.

به منظور مطالعه اثرات پرتو گاما بر تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین خام، قابلیت هضم برون تنی پروتئین خام، مواد ضد تغذیه ای و ترکیب شیمیایی کنجاله منداب بومی و کنجاله منداب اصلاح شده (کانولا) آزمایش حاضر انجام شد. کیسه های حاوی مواد خوراکی عمل آوری نشده و پرتوتابی شده با دزهای 15، 30 و 45 کیلوگری به مدت صفر، 2، 4، 8، 16، 24 و 48 ساعت در شکمبه سه راس گاو نر تالشی دارای فیستولای شکمبه ای انکوباسیون شدند. پارامترهای تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین خام با استفاده از مدل رگرسیون غیر خطی برآورد شد. قابلیت هضم برون تنی پروتئین خام به روش سه مرحله ای آنزیمی تعیین شد. نحوه تجزیه شدن پروتئین حقیقی کنجاله منداب بومی و اصلاح شده عمل آوری نشده و پرتوتابی شده در ساعات مختلف انکوباسیون در شکمبه با روش الکتروفورز SDS-PAGE تعیین شد. با افزایش دز پرتودهی، اسید فایتیک کنجاله منداب بومی و اصلاح شده کاهش یافت ولی پرتوتابی تا دز 30 کیلوگری سبب کاهش مقدار کل گلوکوسینولات های آن ها شد (0.05>P). پرتو گاما اثر معنی داری بر ترکیبات شیمیایی کنجاله های مورد مطالعه نداشت. پرتوتابی سبب کاهش بخش سریع تجزیه و تجزیه پذیری موثر و افزایش بخش کند تجزیه ماده خشک و پروتئین خام کنجاله ها شد (0.05>P). پرتوتابی سبب افزایش قابلیت هضم برون تنی پروتئین خام شد (0.05>P) آنالیزهای الکتروفورز پروتئین کنجاله منداب بومی و اصلاح شده نشان داد که پرتوتابی در دزهای 30 و 45 کیلوگری سبب کاهش تجزیه پذیری زیرواحدهای کروسیفرین و به ویژه ناپین در شکمبه شد. بر پایه یافته های این آزمایش، پرتو گاما در دز بیشتر از 15 کیلوگری تجزیه پذیری شکمبه ای پروتئین و مقدار ترکیبات ضد تغذیه ای کنجاله منداب بومی و اصلاح شده را کاهش و قابلیت هضم برون تنی پروتئین آن ها را افزایش داد.

هدف از این مطالعه استفاده از هشت نشانگر ریز ماهواره برای تعیین ساختار و تنوع ژنتیکی جمعیت کبک ایرانی موجود در موسسه تحقیقات علوم دامی کشور بود که از استان های سمنان و فارس جمع آوری شده بودند. برای این منظور از 120 قطعه کبک بطور تصادفی خونگیری و با استفاده از روش بهینه یافته نمکی، استخراج DNA صورت گرفت. جایگاه های مورد استفاده عبارت از: Aru، Aru 1G4، Aru 1B3، Aru 1E66، Aru 1E102، Aru 1E97، Aru 1F114، 1M127 و Aru 1J76 بودند. قبل از انجام واکنش های PCR، اجزا و چرخه های دمایی PCR برای هر جایگاه بهینه سازی شد. پس از الکتروفورز محصولات PCR بر روی ژل واسرشته ساز پلی اکریل آمید 8 درصد و رنگ آمیزی با نیترات نقره، تعیین ژنوتیپ صورت گرفت و داده های آماری با استفاد از نرم افزار POPGENE مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تعادل هاردی واینبرگ با دو آزمون مربع کای (X2) و نسبت درست نمایی (G2) بدست آمد. در کل جمعیت تمامی مکان های ژنی مورد مطالعه از تعادل هاردی-واینبرگ انحراف معنی داری نشان دادند و تنها جایگاه Aru1E102 در تعادل هاردی-واینبرگ قرار داشت .(P<0.05) هشت جایگاه مورد مطالعه در این جمعیت چند شکلی نشان دادند. بیشترین تعداد الل مشاهده شده مربوط به جایگاه Aru1E97 با 14 الل و کمترین تعداد الل مشاهده شده مربوط به جایگاه های 1F114 Aru، 1M127 Aru و 1J76 Aru با 4 الل بود. میانگین آلل های واقعی (na)، شاخص شانون (I) و شاخص محتوی چندشکلی (PIC)، به ترتیب 6.3750،1.4568  و 0.6567 بود. تنوع درون جمعیتی بر اساس تجزیه مقادیر هتروزایگوسیتی بررسی شد که میانگین هتروزایگوسیتی مشاهده شده 0.4522 بدست آمد و میانگین هتروزایگوسیتی مورد انتظار نااریب در این جمعیت 0.7017 بود. میزان تنوع ژنتیکی در جمعیت مورد مطالعه، در مقایسه با نتایج دیگر مطالعات خارجی، بیانگر وجود سطح مناسبی از تنوع ژنتیکی در کبک های بومی کشور می باشد.

دو آزمایش جهت بررسی اثرات استفاده از سطوح مختلف گیاه دارویی پونه بر عملکرد جوجه های گوشتی و مرغ های تخم گذار انجام گردیدند. سطوح پونه مورد استفاده در هر دو آزمایش 0، 0.5، 1، 1.5 و 2 درصد بود. در آزمایش اول در مجموع تعداد 300 قطعه جوجه گوشتی از سویه راس -308 در 5 گروه آزمایشی و 3 تکرار (با تعداد 20 قطعه جوجه در هر تکرار) به مدت 42 روز و در آزمایش دوم تعداد 180 قطعه مرغ تخم گذار سویه های- لاین (W36) در 5 گروه آزمایشی و 3 تکرار (با تعداد 12 قطعه مرغ در هر تکرار) از سن 60 تا 72 هفتگی در قالب طرح کاملا تصادفی مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج حاصله نشان داد که استفاده از سطوح مختلف گیاه دارویی پونه دارای اثرات معنیداری بر عملکرد در جوجه های گوشتی و مرغ های تخم گذار می باشد ( .(p<0.05در جوجه های گوشتی بالاترین مقدار افزایش وزن روزانه (46.24 گرم) و بهترین ضریب تبدیل غذایی (1.69)، پایین ترین درصد قلب (0.84) و در مرغ های تخم گذار بالاترین وزن مخصوص تخم مرغ (1.083 میلی گرم بر سانتی متر مکعب) با استفاده 0.5 درصدی از گیاه پونه حاصل گردید. از سویی دیگر، بالاترین درصد سینه (33.29)، کمترین درصد ران ها (25.43) در جوجه های گوشتی و بالاترین وزن سفیده (44.51 گرم) و وزن زرده (21.31) در مرغ های تخم گذار با استفاده 1 درصدی از گیاه دارویی پونه در جیره های غذایی آنها بدست آمد. نتیجه گیری کلی این آزمایش نشان داد که استفاده 0.5 و 1 درصدی از گیاه دارویی پونه دارای اثرات مثبتی بر عملکرد جوجه های گوشتی و مرغ های تخم گذار می باشد.

در این تحقیق از داده مربوط به برخی از صفات تولید مثلی گاوهای هلشتاین کشت و صنعت خرمدره که در طی 23 سال (1388-1367) توسط مرکز اصلاح نژاد دام کشور جمع آوری شده بود استفاده گردید. تعداد کل داده ها در فایل ارقام 10891 رکورد و تعداد کل افراد در فایل شجره 16087 حیوان بود. پارامترهای ژنتیکی و فنوتیپی صفات با استفاده از نرم افزار WOMBAT و روش حداکثر درست نمایی محدود شده بی نیاز از مشتق گیری تحت مدل های حیوانی یک صفتی و چند صفتی تکرار شده برآورد شد. روند ژنتیکی و فنوتیپی و محیطی صفات با استفاده از نرم افزار SPSS و از تابعیت میانگین ارزش اصلاحی و میانگین صفات از سال تولد حیوانات برآورد گردید. میزان وراثت پذیری حاصل از مدل خطی برای صفات سن اولین تلقیح (AFS)، سن اولین زایش (AFC)، تعداد تلقیح منجر به آبستنی (NSPC)، روزهای باز (OD)، نرخ آبستنی (PR)، فاصله بین دو زایش متوالی (CI)، موفقیت یا شکست در آبستنی تا 90 روزگی(NRR90) به ترتیب 0.037، 0.016، 0.01، 0.023، 0.021، 0.051 و 0.034 برآورد گردید. بیشترین مقدار همبستگی ژنتیکی بین صفات روزهای باز و نرخ آبستنی و همچنین بین روزهای باز و تعداد تلقیح منجر به آبستنی به ترتیب 0.99- و 0.84 و کمترین میزان همبستگی ژنتیکی بین نرخ آبستنی با موفقیت یا شکست در آبستنی تا 90 روزگی (0.001) بود. روزهای باز با نرخ آبستنی و نرخ آبستنی با موفقیت یا شکست در آبستنی تا 90 روزگی به ترتیب با 0.99- و 0.00 بیشترین و کمترین همبستگی فنوتیپی را نشان دادند. روند ژنتیکی برآورد شده برای صفات تولید مثلی در دامنه 0.009- برای صفت موفقیت یا شکست در آبستنی تا 90 روزگی و 0.04- برای فاصله گوساله زایی برآورد شد. همچنین روند فنوتیپی صفات تولید مثلی بین 0.002 برای صفت موفقیت یا شکست در آبستنی و 0.74- برای سن در اولین تلقیح برآرود گردید. و کمترین میزان روند محیطی صفات (0.007-) برای تعداد تلقیح منجر به آبستنی و بیشترین مقدار روند محیطی برای سن در اولین تلقیح (1.2±6.52-) بود.

این آزمایش با هدف بررسی تاثیر مصرف اسانس آویشن به صورت آشامیدنی بر عملکرد، بازده انرژی و پروتئین مصرفی و مطالعه شاخص های اقتصادی تولید در جوجه های گوشتی مصرف کننده اسانس طراحی و اجرا گردید. در این آزمایش تعداد 500 قطعه جوجه گوشتی نر یک روزه سویه راس 308 استفاده شد. جوجه ها در یک طرح آزمایشی کاملا تصادفی با تعداد 4 تیمار در 3 تکرار و 25 قطعه در هر تکرار، جمعا شامل 20 واحد آزمایشی، گروه بندی شده و آزمایش انجام شد. طول دوره آزمایش 42 روز و شامل مراحل آغازین (0 تا 7 روزگی)، رشد (8 تا 21 روزگی) و پایانی (22 تا 42 روزگی) بود. جوجه ها از روز 8 آزمایش در بین گروه های آزمایشی مختلف به طور تصادفی توزیع شدند. جیره های آزمایشی از نظر انرژی، پروتئین، مواد معدنی و سایر مواد مغذی در هر مرحله یکنواخت بودند. اسانس آویشن خالص در سطوح مختلف به آب آشامیدنی جوجه ها اضافه شد. بر این اساس 4 گروه آزمایشی متفاوت شامل: 1) گروه شاهد (فاقد اسانس آویشن در آب آشامیدنی) 2) سطح 0.1 درصد 3) سطح 0.15 درصد و 4) سطح 0.2 درصد اسانس آویشن گروه بندی شدند. توزین خوراک مصرفی بطور روزانه و خوراک باقی مانده یا افزایش وزن به صورت هفتگی انجام شد. صفات عملکردی شامل خوراک مصرفی و افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل غذایی بود که بصورت هفتگی اندازه گیری شدند. نتایج تحقیق نشان داد، از نظر میزان خوراک مصرفی و افزایش وزن روزانه در مرحله رشد، پایانی و در کل دوره پرورش، بین گروه های آزمایشی تفاوت آماری معنی دار وجود داشت (0.05>P). بیشترین میزان خوراک مصرفی و افزایش وزن به سطح 0.2 اسانس آویشن و کمترین به گروه شاهد تعلق داشت (0.05>p). کمترین ضریب تبدیل غذایی مربوط سطح 0.2 و بیشترین مربوط به گروه شاهد بود (0.05>p). شاخص های مربوط به بازده مصرف انرژی و پروتئین شامل نسبت افزایش وزن به پروتیئن جیره، نسبت انرژی متابولیسمی به افزایش وزن روزانه و نسبت افزایش وزن به پروتئین مصرفی روزانه برای تمامی سطوح اسانس آویشن نسبت به گروه شاهد بطور معنی دار (0.05>P) بهبود نشان داد. سطح 0.2 اسانس آویشن بطور معنی دار (0.05>p)، از نسبت افزایش وزن به پروتیئن جیره و نسبت افزایش وزن به پروتئین مصرفی روزانه بالاتر ولی از نسبت انرژی متابولیسمی به افزایش وزن روزانه پائین تری نسبت به بقیه تیمارها برخوردار بود. نسبت انرژی متابولیسمی به میزان پروتئین مصرفی روزانه در بین تیمارها معنی دار نبود. از نظر شاخص های نقطه پراکندگی، شاخص بازدهی کل و شاخص تولید کل، سطوح مختلف اسانس آویشن (به ویژه سطوح 0.2 و 0.15)، نسبت به گروه شاهد بطور معنی دار (0.05>P) بهتر بودند. به عنوان نتیجه گیری کلی می توان اظهار داشت استفاده از آویشن به صورت آشامیدنی در سطوح 0.15 و 0.2 می تواند باعث بهبود صفات عملکرد و بازده انرژی و پروتئین مصرفی شده و شاخص های اقتصادی تولید در جوجه های گوشتی را بهبود بخشد.