پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی
سال:1399 | دوره:- | شماره:54 |تعداد مقالات:10

هدف اصلی این پژوهش، بررسی مولفه های مدیریت آشوب گونه در نظام های مبتنی بر کشت مخلوط (چندکشتی) و نظام سنتی با رویکردی مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش شامل 925 نفر از زنان روستایی دهستان مفتح از شهرستان فامنین بودند که به طور مداوم مشغول به فعالیت در بخش کشاورزی بودند. با استفاده از فرمول کوکران، 272 نفر از آن ها به روش نمونه گیری تصادفی ساده برای مطالعه انتخاب شدند. ابزار اصلی تحقیق، پرسشنامه سازمان یافته بود. تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله نرم افزار SPSS/22 انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که اختلاف معنی داری بین میانگین مولفه های مدیریت آشوب گونه میان دو نظام کشت مخلوط (چندکشتی) و نظام سنتی (تک کشتی) وجود دارد. به گونه ای که می توان گفت مدیریت آشوب گونه در نظام های کشت مخلوط نسبت به نظام سنتی (تک کشتی)، دارای میانگین بیش تری است. به عبارت دیگر، اثرات چهارگانه مولفه های مدیریت آشوب گونه که عبارتند از: اثرپروانه ای، خودمانایی، جاذبه های عجیب و سازگاری پویا، در نظام های چندکشتی (کشت مخلوط)، بیش تر از نظام کشت سنتی می باشد.

< p>چکیده این تحقیق از نظر نوع هدف، کاربردی بوده و با روش و فن تحلیل پیشران ها انجام شده است و لذا دارای ماهیت تحلیلی و اکتشافی است. در مرحله نخست با مصاحبه با 20 نفر از کارشناسان مرتبط در اداره مدیریت هماهنگی ترویج جهاد کشاورزی استان همدان و نیز کارشناسان جهاد کشاورزی شهرستان نهاوند، اداره تعاون روستایی، اداره صنعت و معدن، مرکز خدمات فیروزان شهرستان نهاوند اطلاعات نخستین گردآوری شد و مولفه های کلیدی(با تاکید بر نقش مولفه های آموزشی) که در این شهرستان می تواند در آینده بر توانمندسازی اقتصادی زنان روستایی در راستای توسعه شغل های خانگی، تاثیرگذار باشند شناسایی شد. نتایج به دست آمده 17 مولفه کلیدی بود. در گام دوم برای شناسایی پیشران ها از بین 17مولفه بیان شده، پرسشنامه تاثیر های متقابل طراحی شد. وزن دهی این پرسشنامه به صورت مقایسه ای زوجی و میزان ارتباط مولفه ها با همدیگر با اعداد بین صفر تا سه صورت گرفت. پس از تکمیل پرسشنامه توسط جامعه آماری، از نرم افزار میک مک برای تحلیل استفاده شد. نتایج نشان داد که" برگزاری کارگاه ها برای معرفی توان زنان روستایی در راستای بهبود اوضاع اقتصادی خانوارها برای اعضای خانواده و مردان روستا" از یک سو می تواند برتوان و خلاقیت زنان روستایی بیافزاید و از سویی دیگر با معرفی این توان ها و قابلیت ها به دیگر افراد روستا و حتی اعضای خانواده بتوان مسیر ورود زنان را به عرصه فعالیت های کاری و اقتصادی بیشتر باز کند. همچنین " مداخله گری موثرتر مروجان کشاورزی برای ارایه نمایشگاه های دستاوردهای زنان روستایی به طور منظم در مناسبت های خاص به موازات آموزش برای افزایش کیفیت تولیدات برای ارایه در نمایشگاه " می توانند موثر باشد. این پیشران ها سبب "تقویت مهارت های استفاده از بازاریابی مجازی برای توسعه شغل های خانگی زنان " روستایی می شوند و نیز در "افزایش سطح مهارت زنان در ایجاد شغل ها" تاثیر مستقیم و موثری دارند؛ همچنین سبب افزایش تبادل تجربه ها در زمینه کاری زنان روستایی خواهد شد.

عشایر سهم بسزایی در رونق اقتصادی کشور دارند. اگر به اشتغال و پایداری معیشت جامعه های عشایری پرداخته نشود، امنیت غذایی دیگر قشرها به خطر خواهد افتاد. از جمله راهبردها برای تحقق امنیت شغلی در منطقه های عشایری آموزش و ترویج است. این پژوهش با دیدمان آمیخته و با هدف ارزشیابی میزان یادگیری و بررسی تاثیر آموزش کشاورزی در اشتغال و پایداری معیشت عشایر ایلام انجام شده است. بخش کیفی تحقیق به روش نظریه پایه ور و بخش کمی به روش نیمه تجربی انجام شد. جامعه آماری در بخش کیفی 24 تن از یاریگران ترویج عشایر استان ایلام بودند. روش نمونه گیری مورد استفاده گلوله برفی بود و اطلاعات از عشایر به روش مصاحبه گرد آوری شد. یافته ها در فرآیند کد گذاری در قالب مفهوم ها طبقه بندی شدند. نتایج نشان داد عامل های موثر بر پایداری معیشت عشایر استان ایلام شامل شش مولفه می باشند که آموزش های ترویجی نقش بسزایی در این راستا ایفا می کنند. در بخش کمی برای ارزشیابی میزان یادگیری و تاثیر آموزش بر اشتغال و پایداری معیشت، از بین 60 تن از یاریگران ترویج عشایر استان ایلام 40 تن با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند در سال 1398 انتخاب شدند که21 تن از آنان در کارگاه آموزشی و20 تن دیگر که تجربه کاشت موفق گیاهان دارویی را در سال های گذشته داشتند به عنوان گروه شاهد در پژوهش بررسی شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه پیش آزمون-پس آزمون استفاده شد. پایایی آزمون با استفاده از آلفای کرونباخ و روایی آن با استفاده از نظر کمیته راهنما تعیین شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss21 و از آزمون Scheffاستفاده شد. نتایج نشان داد آگاهی و توانمندی عشایر برای انجام فعالیت های اقتصادی در پیش و پس از برگزاری آموزش تولید گیاهان دارویی تفاوت معنی داری کرده است.

تغییر اقلیم اکثر کشورهای جهان را تحت تاثیر قرار داده است. این پدیده در بخش کشاورزی ایران نیز تاثیر گذار است. به طور قطع، دانش و ادراک صحیح مروجان کشاورزی از این موضوع می تواند در ارتقای تاب آوری کشاورزان نسبت به آثار تغییر اقلیم موثر باشد. پژوهش توصیفی-همبستگی حاضر با هدف بررسی دانش و ادراک مروجان امور کشاورزی از تغییرات اقلیمی و عوامل موثر بر آن در شهرستان کرمانشاه انجام پذیرفت. جامعه آماری تحقیق تمامی مروجان امور کشاورزی شهرستان کرمانشاه (N= 180) بودند که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 118 تن به عنوان نمونه به صورت تصادفی انتخاب شدند. روایی پرسشنامه مورد تایید پانل متخصصان رشته های ترویج کشاورزی و سنجش و اندازه گیری قرار گرفت و به منظور سنجش پایایی پرسش نامه از ضریب تتای ترتیبی استفاده شد که مقدار قابل قبولی به دست آمد. بر اساس نتایج، دانش تغییر اقلیم مروجان قابل قبول بود (میانگین83/12 از 20) و تحلیل رگرسیون نشان داد چهار متغیر سن، میزان استفاده از منابع اطلاعاتی، سابقه کار و آموزش تاثیر مثبت و معنی داری بر دانش آن ها دارد. به منظور بررسی تاثیر دانش تغییر اقلیم بر ادراک مروجان از تحلیل رگرسیون استفاده شد که نشان داد این متغیر تاثیر مثبت و معنی داری بر ادراک مروجان از تغییر اقلیم داشته است.

انتقال فناوری از دانشگاه به صنعت با ماهیت تجاری سازی یافته های پژوهش های دانشگاهی به عنوانیک راهبرد توسعه اقتصادی مطرح است و بر پیوند هم افزای علم، فناوری و بهره برداری از آن ها استواراست. استفاده ی صحیح از فناوری و انتقال موثر آن از دانشگاه به صنعت در زیست بوم کارآفرینانه دانشگاهی، می تواند سبب افزایش بهره وری، استفاده بهینه از منابع، افزایش تنوع تولیدات، کاهش هزینه های تولید ازطریق افزایش نوآوری و خلاقیت در انجام امور و افزایش توان رقابتی شود و امکانات و منابع مالی بیشتری رادر اختیار پژوهشگران دانشگاهی قرار داده و فرآیند انتقال فناوری را بهبود بخشد. در این مطالعه با استفاده ازنرم افزار MAXQDA10 فرآیند کدگذاری صورت گرفت و مقوله های اصلی و فرعی استخراج شدند. سپس وظایف وکارکردهای مشترک و دارای اهمیت بیشتر از میان پژوهش ها گزینش شد. در مجموع، 24 وظیفه و کارکرد برایدفاتر و مراکز انتقال فناوری در قالب پنج وظیفه اصلی شامل: ثبت و مدیریت مالکیت فکری، توانمندسازیپژوهشگران، شبکه سازی و ارتباط با جامعه، ترویج و جامعه نگری، امکان سنجی و خدمات مالی شناسایی شدند. این تعامل، سبب شناخت نیازهای صنعت، انطباق مباحث درسی و پژوهش ها با نیازهای صنعت، ایجاد دوره هایکارآموزی برای دانشجویان، شناسایی توانایی ها و ایده های برتر و در نهایت، افزایش انگیزه و توانایی ایجاد کسبوکار جدید در دانشجویان و عدم وابستگی آن ها به کارهای دولتی می شود.

شبکه های اجتماعی به عنوان ابزاری برای انتقال پیامهای آموزشی، جایگاه بالایی در نظام آموزش کشاورزی دارند. استفاده از این شبکه ها میتواند به روشهای مختلف و بر جنبه های مختلف نظام آموزشی تاثیرگذار باشد. تحقیقات زیادی نیز ارتباط بین استفاده از شبکههای اجتماعی و متغیرهای مختلفی از بروندادهای نظام آموزشی را بررسی نمودهاند. این مطالعه در پی مشخص کردن عامل های تاثیرگذار بر استفاده آموزشی از شبکه های اجتماعی و عملکرد تحصیلی دانشجویان کشاورزی است. جامعه آماری 111528 تن دانشجویان دانشکده های کشاورزی دولتی سراسر کشور در سال تحصیلی 98-1397 بود که از بین آن ها با استفاده از جدول مورگان و با روش نمونه گیری چندمرحله ای تصادفی، 400 تن دانشجویان از هشت دانشگاه کشور گزیده شدند. داده ها با استفاده از طیف لیکرت و به وسیله پرسشنامه محقق ساخته که روایی شکلی آن توسط شماری از اعضای هییت علمی رشته های ترویج کشاورزی و ادبیات فارسی بررسی شد و روایی محتوایی آن با استفاده از میانگین واریانس استخراج شده (AVE بین 64/0 تا 73/0 برای متغیرهای مختلف) و پایایی نیز با استفاده از تتای ترتیبی (Ɵ بین85/0 تا 92/0 برای متغیرهای مختلف) تایید شد، جمع آوری گردید. برای بررسی تاثیر متغیرها بر عملکرد تحصیلی دانشجویان برحسب مورد از آماره های t، f و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد و یافته ها نشان دادند که بیشترین کاربرد شبکهه ای اجتماعی در بین دانشجویان مربوط به برقراری ارتباط با دوستان و خانواده است. بین میزان استفاده آموزشی از این شبکهها توسط دانشجویان دختر و پسر و نیز بین دانشجویان مقاطع مختلف تحصیلی اختلاف معنیداری وجود دارد ولی در بین گرایشهای مختلف اختلاف معنی داری مشاهده نشد. همچنین مشخص گردید که میزان استفاده آموزشی از شبکه های اجتماعی در بین دانشجویانی که از این شبکه ها با اهداف آموزشی استفاده می کردند، تاثیر مثبتی بر عملکرد تحصیلی آنان دارد، لذا پیشنهاد میشود مدیران و برنامه ریزان آموزشی و اساتید دانشگاه ها توجه بیشتری در خصوص گنجاندن این رسانه ها در برنامه های درسی داشته باشند.

یکی از مهم ترین هدف های ترویج کشاورزی، آموزش غیررسمی کشاورزان از راه برگزاری کلاس های آموزشی ترویجی است. ارزیابی پیوسته ی این ابزار آموزشی عامل موثری در موفقیت آن می باشد. یکی از راه های ارزیابی کلاس های آموزشی ترویجی، ارزیابی به وسیله خود کشاورزان از راه بررسی رضایت کشاورزان می باشد. چرا که آموزش ترویج زمانی موثر خواهد بود که کشاورزان از این کلاس ها راضی باشند. از این رو، هدف کلی این پژوهش بررسی عوامل موثر بر رضامندی کشاورزان از کلاس های آموزشی ترویجی شهرستان الشتر می باشد. این تحقیق از شاخص نروژی سنجش رضامندی مشتری به عنوان چارچوب نظری تحقیق و از تحقیق علی-ارتباطی به عنوان روش تحقیق استفاده نمود. جامعه ی آماری، کشاورزان شهرستان الشتر بودند که در سال 1394 در کلاس های آموزشی ترویجی شرکت کرده بودند (220 تن). بر اساس جدول کرجسی و مورگان نمونه ای 140 تن از این کشاورزان برای تحقیق انتخاب شدند. داده های مورد نیاز پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخت گردآوری شد. روایی پرسشنامه از سوی گروهی از متخصصان موضوعی بررسی و تایید شد و برای تعیین میزان پایایی بخش های مختلف پرسشنامه، از ضریب پایایی تتای ترتیبی استفاده شد (95/0-78/0=θ ). برای تعیین عامل های موثر بررضامندی کشاورزان ازمدل معادله های ساختاری با استفاده از نرم افزار AMOS20 استفاده شد. یافته ها نشان دادند، متغیر ارزش درک شده بالاترین تاثیر مستقیم را بر رضامندی کشاورزان از کلاس های آموزشی ترویجی دارد و انتظار درک شده دارای بالاترین تاثیر غیرمستقیم بر رضامندی کشاورزان از کلاس های آموزشی ترویجی می باشد، همچنین در مجموع تاثیر مستقیم و غیرمستقیم، انتظار بالاترین تاثیر را بر رضامندی کشاورزان از کلاس های آموزشی ترویجی دارد.

مسیولیت پذیری به عنوان یکی از جنبه های اخلاق، به معنای این است که فرد، وظیفه و عمل اخلاقی را با رضایت خود انجام داده و در قبال آن پاسخگو باشد. مسیولیت پذیری، طیف گسترده ای از ابعاد را در بر می گیرد. هدف این تحقیق تعیین ارتباط بین سطوح مسیولیت پذیری و تمایل دریافت مشاوره شغلی با استفاده از ترجیح مراتب مسیولیت پذیری(زمحس) در بین دانشجویان کارشناسی رشته های کشاورزی دانشگاه شیراز است. جامعه آماری این تحقیق شامل 875 تن از دانشجویان کارشناسی کشاورزی در حال تحصیل در نیمسال اول 98-97 بود. با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و با توجه به رعایت تعداد نمونه معتبر شناخته شده توسط تی استودنت، 330 تن از آنان به روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده دومرحله ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه نیمه ساختارمند استفاده گردید. روایی شکلی پرسشنامه با نظر گروهی از اعضای هییت علمی بخش ترویج و آموزش کشاورزی مورد تایید قرار گرفت و پایایی سازه ابزار تحقیق نیز با آزمون آلفای کرونباخ (95/0) ارزیابی شد و برای پردازش داده ها از نرم افزار SPSS استفاده گردید. نتایج آزمون همبستگی نشان داد مسیولیت پذیری فردی دارای رابطه مستقیم و ضعیفی با تمایل به دریافت مشاوره شغلی است. اما بین مسیولیت پذیری اجتماعی عام و مسیولیت پذیری دینی رابطه مستقیم و قوی وجود دارد.

یکی از گزینه های اساسی پاسخگویی جامعه برای کاهش خطرهای ناشی از دگرگونی های آب و هوایی و اثرهای آن، سازگاری با دگرگونی های آب و هوا است. از آنجایی که برنامه سازگاری با کم آبی دارای ذی نفعان مختلفی می باشند، شناخت این ذی نفعان و تحلیل انتظارهای آنان یک تعیین کننده مهم موفقیت برنامه خواهد بود. این تحقیق با هدف تحلیل انتظارهای ذی نفعان و شناسایی مداخله گران برنامه ای در رویه های راهبردی و علمیاتی باتاکید بر برنامه سازگاری با کم آبی در استان گلستان نگاشته شده است. از گروه کانونی و اسناد مرتبط برنمه ملی سازگاری با کم آبی و برنامه اولیه سازگاری با کم آبی استان گلستان برا گردآوری داده های مورد نیاز استفاده شد. سپس ماتریس علاقه-قدرت به منظور دسته بندی ذی نفعان با توجه به قدرت تاثیر گذاری و سطح علاقه نسبت به برنامه به کار گرفته شد. چهار گروه ذی نفع شامل: مصرف کنندگان / آب بران، مجیران / نتظیم کنندگان، تدبیر کنندگان/ تصمیم گیرندگان و تسهیل گران / تاثیر گذاران که هر یک دارای علاقه و قدرت متفاوتی بودند، شناسایی شدند. فزون بر این، 15 نیاز و انتظار مانند: استفرار سازه مدیریت یکپارچه منبع های آب گلستان (بانک آمار و اطلاعات آب استان)، آموزش تحصصی و بهره برداران کشاورزی در زمینه مدیریت بهینه مصرف آب و بهره گیری از ظرفیت اهداگران بین المللی برای توسعه طرح های سازگاری با کم آبی، شناسایی شد که به تفکیک چهار گروه ذی نفعان گفته شده تحلیل شدند. در نهایت اقدامات مدیریتی برای سازگاری با کم آبی در استان گلستان ارائه شد.

تحلیل کیفیت دستاوردهای درس های عملی نقش محوری در بهبود کیفیت آموزش در هنرستان های کشاورزی و فرآیند تربیت نیروی کارآزموده بخش کشاورزی دارد. از این روی هدف اصلی پژوهش حاضر تحلیل کیفیت دستاوردهای دروس عملی هنرستان کشاورزی دخترانه اطهر شهرستان باغملک در استان خوزستان بود. پژوهش از نظر دیدمان کمی، از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها میدانی بود. جامعه آماری پژوهش متشکل از هنرجویان هنرستان فوق الذکر به شمار 76 هنرجو بود. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 63 نفر تعیین گردید و به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بود که روایی آن با استفاده از میانگین واریانس استخراج شده (77/0= AVE) تایید گردید. افزون بر این، برای تعیین میزان پایایی پرسشنامه، از ضریب آلفای ترتیبی استفاده شد (84/0=α ). نتایج آمار توصیفی بیانگر آن است که علاقه به مشاغل کشاورزی و طبیعت مهمترین عامل انتخاب رشته کشاورزی بوده و رتبه اول را به خود اختصاص داده است. معدل پایین و عدم امکان انتخاب رشته های دیگر عامل مهم دیگر در این انتخاب بوده است. نتایج شاخص فاصله انحراف معیار از میانگین (ISDM) نشان داد کیفیت دستاوردهای دروس عملی از دیدگاه هنرجویان در کل نسبتا مطلوب بوده است. تحلیل عاملی اکتشافی دستاوردهای دروس عملی را در سه عامل کسب مهارت های شناختی، کسب مهارت های عاطفی و کسب مهارت های حرفه ای خلاصه نمود. در این بین عامل کسب مهارت های شناختی به عنوان عامل اول با مقدار ویژه 43/6 به تنهایی تبیین کننده 32/24 واریانس کل می باشد. سه عامل مستخرج در مجموع 43/58 درصد کل واریانس را تبیین نموده اند.