هدف: گیاه شمعدانی از لحاظ اقتصادی یکی از پر اهمیت ترین گیاهان گلدانی در دنیا می باشد و در طراحی فضای سبز کاربرد فراوانی دارد. به جهت تولید گیاهان عاری از بیماری و یکنواخت از لحاظ ژنتیکی یکی از روش های جایگزین برای تولید انبوه این گیاه ارزشمند، تکثیر از طریق کشت بافت است. بنابراین هدف از این پژوهش دستیابی به روشی کارآمد و سریع در ریزازدیادی شمعدانی زینتی با مقایسه ریزنمونه های قطعات برگی، دمبرگ، ساقه و ریشه در محیط کشت MS و B5 می باشد. مواد و روش ها: جهت کالوس زایی، از ریزنمونه های ساقه، برگ و ریشه در محیط کشت پایه MS با 11 نوع ترکیب هورمونی مختلف حاوی اکسین (NAA و IAA) و سایتوکینین (BAP، Kin و Zeatin) در غلظت های متفاوت استفاده شد. جهت باززایی مستقیم از ریزنمونه های ساقه، برگ و دمبرگ، 10 نوع محیط کشت با ترکیب هورمونی متفاوت از MS و B5 استفاده گردید. ریزنمونه ها پس از شاخه زایی به محیط کشت B5 حاوی اکسین (0. 5 mg/l NAA و 0. 5mg/l IAA) جهت ریشه زایی منتقل شدند. نتایج: بهترین تیمار هورمونی جهت القای کالوس 1mg/l NAA+10mg/l Kin با ریزنمونه ساقه و برگ به ترتیب به میزان 5/92 و 75/88 درصد کالوس زایی بود. همچنین بیشترین وزن تر و خشک کالوس نیز مربوط به ریزنمونه ساقه در محیط کشت MS حاوی 1mg/l NAA+10mg/l Kin بود که تفاوت معنی داری با ریزنمونه برگی در همین محیط کشت نداشت. بیشترین درصد باززایی مستقیم و تعداد شاخه مربوط به ریزنمونه ساقه در محیط کشت B5 حاوی 2mg/l BAP+1mg/l Zeatin به ترتیب به میزان 25/71 درصد و 12/7 عدد شاخه بود و بیشترین طول شاخه به میزان 56/2 سانتی متر طی باززایی مستقیم در محیط کشت MS حاوی0. 2mg/l NAA+0. 5mg/l BAP+1mg/l Zeatin دیده شد. در ادامه شاخه ها با موفقیت ریشه دار و سازگار شدند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد، ریزازدیادی گیاه شمعدانی زینتی تحت تأثیر نوع ریزنمونه، غلظت تنظیم کننده های رشد و نوع محیط کشت قرار می گیرد و ریزنمونه ساقه در کالوس زایی و باززایی مستقیم دارای نتایج مطلوبی می باشد.