پژوهش های مدیریت منابع سازمانی
سال:1391 | دوره:2 | شماره:1 |تعداد مقالات:7

با وجود تاکیدی که در مبانی نظری مدیریت بر نقش منابع سازمانی و به خصوص منابع انسانی بر کارآفرینی به چشم می خورد، الگویی که به صورت یکپارچه تاثیر زیرسامانه های منابع انسانی بر کارآفرینی را بسنجد، برای سازمان های ایرانی ارائه نشده است. با توجه به نقش کلیدی منابع انسانی در تحقق کارآفرینی، پژوهش حاضر در پی بررسی تاثیر اقدامات مختلف مدیریت منابع انسانی بر ارتقاء کارآفرینی در صنعت نفت ایران می باشد.روش انجام پژوهش از نوع توصیفی، از شاخه همبستگی و مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش دربر گیرنده مدیران ارشد و میانی شرکت های پیمانکاری صنعت نفت و ابزار اصلی گردآوری داده های پرسشنامه می باشد.نتایج پژوهش نشان می دهد که زیرسامانه های منابع انسانی، یعنی تامین نیروی انسانی، طراحی شغل، توسعه، روابط کار و جبران خدمات بر کارآفرینی سازمانی تاثیر دارند و تنها آموزش منابع انسانی بر کارآفرینی موثر نیست. همچنین تحقیق بیانگر این است که بیشترین تاثیر مدیریت منابع انسانی بر کارآفرینی به صورت غیرمستقیم و با واسطه ایجاد شرایط محیطی پشتیبان نوآوری می باشد.

تغییرات مستمر در محیط و کسب کار در سال های اخیر، سازمان ها را ملزم به نظارت بر محیط درون و بیرون خود و تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از این تغییرات نموده است تا از این طریق بتوانند واکنش به موقع به فرصت ها و تهدیدها از خود نشان دهند. در همین راستا، سیستم های هوشمندی استراتژیک به عنوان ابزاری نوین با فراهم کردن اطلاعات مورد نیاز هر بخش سازمان، مدیران را در دستیابی به این مهم یاری می رساند. بنابراین با توجه به اهمیت هوشمندی استراتژیک، این پژوهش با شناسایی انواع متفاوت هوشمندی از دیدگاه محیط درونی و بیرونی، به طراحی مدلی برای اندازه گیری هوشمندی استراتژیک پرداخته است. داده های مورد نیاز پژوهش برای آزمون مدل، با توزیع پرسشنامه ای میان سازمان های استفاده کننده از نرم افزارهای هوشمندی کسب و کار، گردآوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. اعتبار این مدل با استفاده از روش های روایی واگرا و روایی همگرا سنجیده شده و از طریق روش مدل سازی معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفته است. یافته های این پژوهش نشان داد که هوشمندی استراتژیک از طریق هوشمندی درون و برون سازمانی اندازه گیری می شود. همچنین، متوسط بودن میزان هوشمندی استراتژیک در سازمان های ایرانی، لزوم درک بهتر و پیاده سازی بهینه این نوع سیستم ها را بیان می کند.

تحقیق حاضر با هدف طراحی مدل پویایی چابکی کسب و کار در شرکت های تولیدی انجام شده است. در آغاز به مطالعه مبانی نظری مرتبط با موضوع تحقیق پرداخته شد. مجموعه اطلاعات گردآوری شده در این مرحله برای محققان این امکان را فراهم کرد تا مدل مفهومی تحقیق تبیین شود. سپس با استفاده از ابزار مصاحبه با خبرگان، شاخص های مناسب برای سنجش متغیرهای موجود در مدل شناسایی گردید. در مرحله بعد پرسشنامه تحقیق طراحی شد. این پرسشنامه شامل 116 سوال در مقیاس هفت گزینه ای لیکرت می باشد و پس از تایید روایی و پایایی به وسیله 250 نفر از افرادی که با روش خوشه ای از بین خبرگان صنعت خودرو انتخاب شده بودند، تکمیل گردید.نتایج تحقیق نشان داد نتایج چابکی، قابلیت های چابکی و فرایندهای زنجیره تامین سازمان ها کمتر تحت تاثیر عوامل محیطی هستند و این عوامل بیشتر از تواناسازهای چابکی تاثیر می پذیرند و محرک های محیطی نیز از طریق تواناسازهای چابکی، قابلیت های چابکی و فرایندهای زنجیره تامین سازمان را تحت تاثیر قرار می گیرند که قابلیت های سازمان در شکل گیری نتایج چابکی موثر هستند. سپس بر اساس مدل نهایی به دست آمده، مدل پویایی چابکی تدوین شد و اثر تغییرات محرک های محیطی و سیاست های مدیران بر نتایج چابکی سازمان مورد ارزیابی قرار گرفت.

برخورداری از سرمایه اجتماعی قوی، منجر به دسترسی سریع و با زمان بندی مناسب به مجموعه متنوعی از اطلاعات رقابتی می شود. از این رو اطلاعات دریافتی از افراد مورد اطمینان که معمولا دقیق، مرتبط و قابل اتکا هستند؛ یکی از مولفه های کلیدی فرصت های کارآفرینی به شمار می آید. نوآوری پژوهش حاضر در بررسی توام سرمایه اجتماعی و بازاریابی با استفاده از روش شناسی نگاشت مفهومی به مثابه ترکیبی از روش های استقرایی و قیاسی است. در فرآیند اجرای پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند ملاکی و مصاحبه های نیمه ساختاریافته عمیق با 10 نفر از خبرگان موضوع تا مرحله اشباع نظری استفاده شد.نتایج مطالعه گویای جایگاه برجسته و نمایان سرمایه اجتماعی و ابعاد آن در فعالیت های بازاریابی بنگاه های کارآفرین است؛ به طوری که سرمایه اجتماعی بر 5 خوشه آمیخته بازاریابی، کنترل و ارزیابی بازار، تحقیقات بازار و تحلیل رفتار مشتری، عوامل راهبردی و عوامل درون سازمانی و 15 زیرخوشه توزیع؛ ترفیع؛ قیمت و محصول (آمیخته بازاریابی)؛ مشتریان، رقبا، تامین کنندگان ف، سیستم ها و روش های (کنترل و ارزیابی بازار)؛ رفتار مشتری، سیستم ها، روش (تحقیقات بازار و تحلیل رفتار مشتری)؛ ساختار، شیوه، کارکنان (عوامل درون سازمانی)؛ مشتری و ورود به بازار (عوامل راهبردی) را نگاشت می کند.

شناسایی علل و پیامدهای عجین شدن با شغل برای مدیران بسیار مهم است و یکی از اهداف غایی مدیریت رفتار سازمانی است؛ چرا که به عنوان یک بازخور، متغیر مهمی در جهت افزایش اثربخشی سازمان است. با توجه به اهمیت انگیزش درونی در عجین شدن با شغل، ضروری است که این مفهوم با یک نظریه انگیزشی همچون نظریه خود تعیین گری تبیین شود. این نظریه بیان می کند که محیط های کاری که اجازه برآورده شدن نیازهای روانی اساسی را می دهند، موجب تسهیل عجین شدن با شغل می شوند.پژوهش حاضر از نوع پژوهش های همبستگی با استفاده از روش های مدل سازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری این پژوهش تمام کارمندان دانشگاه تهران می باشند که 113 نفر از آنها به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد که محیط های حامی استقلال، اثر معنی داری (0.6) بر برآورده شدن نیازهای روانی دارند. همچنین برآورده شدن نیازهای روانی اثر مستقیم معنی داری (0.54) بر عجین شدن با شغل دارند. علاوه برآن معناداری اثر غیر مستقیم حمایت از استقلال بر عجین شدن با شغل (0.33) نیز نشانگر نقش واسطه ای برآوردن شدن نیازهای روانی در ارتباط بین این دو متغیر است.

سازمان های استراتژی محور برای دستیابی به اهداف استراتژیک، پروژه هایی را تدوین و اجرا می کنند. طراحی مدلی برای ارزیابی نتایج حاصل از پیاده سازی این پروژه ها در مقاطع گوناگون کمک شایان توجهی به مدیران ارائه می کند.این پژوهش در نظر دارد میزان تاثیر اجرای سیستم برنامه ریزی عملیاتی تولید را به عنوان یکی از پروژه های استراتژیک شرکت سایپا بر اساس دو هدف استراتژیک تحقق برنامه تولید و کاهش هزینه ها ارزیابی کند. به این منظور در زمینه تحقق برنامه تولید، ابعادی نظیر حجم و مدل های تولیدی و در زمینه کاهش هزینه، هزینه های ناشی از توقف در خطوط تولید، جریمه دیرکرد تحویل خودرو و هزینه دپوی محصول مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش پیمایشی می باشد و با استفاده از داده ها و مستندات سازمانی و بر مبنای تحلیل آماری، فرضیه ها را مورد آزمون قرار می دهد.نتایج این تحقیق نشان از تاثیر معنادار اجرای این سیستم در افزایش میزان تحقق برنامه تولید و کاهش هزینه ها می باشد، از این رو در سازمان های استراتژی محور که بر مبنای نیاز مشتری، تولید انبوه و منعطف فعالیت می کنند، اجرای این سیستم می تواند تاثیر معناداری در دستیابی به اهداف استراتژیک داشته باشد. بر ساس نتایج به دست آمده، پیاده سازی این برنامه تاثیر متفاوتی بر شاخص های ذکر شده میزان تحقق برنامه تولید و کاهش هزینه ها دارد و بین محصولات گوناگون سایپا نیز تفاوت معناداری برای این تاثیر قابل مشاهده است.

تحقیق حاضر با هدف «بررسی تاثیر رهبری تحول آفرین بر رفتار شهروندی سازمانی نیروهای دانشگر شرکت ملی نفت ایران» به روش توصیفی - علی صورت گرفته است. تعداد 97 نفر از کارشناسان واحدهای ستادی شرکت ملی نفت ایران از طریق روش سرشماری کامل انتخاب شدند. ابزارهای استفاده شده در این پژوهش شامل پرسشنامه رهبری تحول آفرین باس، آوالیو و پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی پودساکوف و همکاران (1990) می باشد که پایایی آنها از طریق ضریب آلفای کرنباخ به ترتیب 0.89 و 0.78 بدست آمد. برای تحلیل داده ها از آزمون های همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان از آن بود که بین رهبری تحول آفرین و مولفه های آن (ترغیب ذهنی، انگیزش الهام بخش، ملاحظه گری، نفوذ آرمانی) با رفتار شهروندی سازمانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج آزمون همبستگی نشان داد که تمامی مولفه های رهبری تحول آفرین با مولفه های رفتار شهروندی سازمانی (نوع دوستی، وجدان کاری، جوانمردی، نزاکت و آداب اجتماعی) رابطه مثبت و معناداری دارد. نتایج مدلسازی معادلات ساختاری نیز نشان داد که رهبری تحول آفرین بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان تاثیر دارد.