مراقبت های پیشگیرانه در پرستاری و مامایی
سال:1394 | دوره:5 | شماره:1 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف: آسپیراسیون یکی از عوارض جدی به دنبال تاخیر در تخلیه معده در بیماران تحت تهویه مکانیکی است که خطر پنومونی حتی مرگ را به همراه دارد. طب فشاری می تواند باعث افزایش حرکات معده و به تبع آن پیشگیری از آسپیراسیون گردد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر طب فشاری بر میزان آسپیراسیون محتویات معده در بیماران تحت تهویه مکانیکی بستری در بخش مراقبت ویژه انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی، 78 بیمار بخش مراقبت ویژه مراکز آموزشی و درمانی زنجان در سال 92-91 به روش نمونه گیری در دسترس و تخصیص تصادفی انتخاب شدند. در گروه آزمون، طب فشاری با بستن مچ بند در نقطه نیگوان هر دو دست به مدت چهار روز اعمال شد. در روزهای دوم و چهارم بیماران با نوار گلوکز و PH سنج از نظر آسپیراسیون ارزیابی و مقایسه شدند. داده ها با SPSS 16 و آزمون های آماری تی مستقل، من ویتنی، کای دو، منتل هانزل و رگرسیون لوجستیک تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: با وجود این که میزان آسپیراسیون در گروه آزمون در روز چهارم و مجموع روزهای دوم و چهارم نسبت به گروه کنترل کمتر بود اما این اختلاف ها از نظر آماری معنی دار نبود.نتیجه گیری: با توجه به کاهش 5.1 درصدی آسپیراسیون در گروه آزمون نسبت به گروه کنترل، یادگیری آسان و نداشتن اثر سوء طب فشاری در بیماران پیشنهاد می شود این روش در کنار روش های دیگر پیشگیری از آسپیراسیون به کار برده شود.

زمینه و هدف: استرس از شایع ترین مشکلات روانشاختی بیماران تحت درمان با همودیالیز می باشد که می تواند بر کیفیت زندگی، پذیرش درمان و سیر بیماری تاثیر منفی داشته باشد. این پژوهش با هدف تعیین تاثیر برنامه آموزش خودمراقبتی مبتنی بر مدل اورم بر استرس بیماران تحت همودیالیز انجام گردید.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی از نوع طرح پیش آزمون و پس آزمون با یک گروه کنترل می باشد که در بیمارستان های آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی زنجان انجام شد. در این پژوهش 71 بیمار تحت همودیالیز به روش در دسترس انتخاب شدند و به صورت تخصیص تصادفی بلوکی به دو گروه آزمون و کنترل تقسیم شدند. پس از نیازسنجی بیماران در زمینه مراقبت از خود، آموزش خودمراقبتی در شش جلسه نیم ساعته و به فاصله یک هفته جهت بیماران گروه مداخله اجرا گردید. میزان استرس بیماران هر دو گروه قبل و یک ماه بعد از مداخله، با استفاده از بخش استرس پرسشنامه DASS 42 بررسی شد. داده ها با استفاده از نرم افزار  SPSS 19شامل آمار توصیفی، آزمون t زوجی،t  مستقل و آزمون کای دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین امتیاز استرس قبل و بعد از مداخله در گروه آزمون کاهش معنی داری را نشان داد (p<0.001). همچنین اختلاف میانگین نمره استرس بین دو گروه آزمون و کنترل بعد از مداخله معنی دار بود (p=0.03).نتیجه گیری: با توجه به تاثیر برنامه آموزشی طراحی شده در این مطالعه، به نظر می رسد می توان از این روش موثر و کم هزینه برای کاهش استرس بیماران تحت همودیالیز استفاده نمود.

زمینه و هدف: سرفه و تنگی نفس دو علامت بسیار شایع در بیماران مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه هستند. هدف این مطالعه بررسی تاثیر برنامه بازتوانی ریه بر شدت علایم مبتلایان به بیماری مزمن انسدادی ریه بود.روش بررسی: این پژوهش یک کارآزمایی بالینی در سال 90 بر روی 70 بیمار مبتلا به فرم خفیف و متوسط بیماری مزمن انسدادی ریه بود که به روش آسان انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمون و شاهد قرار گرفتند. گروه شاهد مراقبت معمول را دریافت نمودند و گروه آزمون در برنامه بازتوانی ریه شرکت کردند. سپس تشویق به اجرای برنامه بازتوانی در منزل به مدت 7 هفته، هر هفته سه بار شدند و از طریق تماس های تلفنی هفتگی پی گیری شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، معیار بررسی شدت تنگی نفس و سرفه بود که قبل و 7 هفته بعد از مداخله تکمیل شد و با استفاده از آزمون های دقیق فیشر، آزمون مجدور کای، تی زوجی و مستقل، ویلکاگسون و من ویتنی تحلیل شد.یافته ها: نتایج نشان داد اختلاف آماری معنی داری بین شدت تنگی نفس و سرفه قبل و بعد از مطالعه در گروه آزمون (P£0.001 و P£0.001) و در مقایسه دو گروه بعد از مداخله وجود دارد (P£0.001 و P£0.001).نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت برنامه بازتوانی ریه در کاهش شدت علایم مبتلایان به بیماری مزمن انسدادی ریه موثر است.

زمینه و هدف: یکی از مشکلات معمول پس از جراحی بای پاس عروق کرونر، کیفیت خواب ضعیف می باشد. هدف مطالعه حاضر، تعیین تاثیر برنامه توانبخشی قلبی بر بهبود کیفیت خواب بیماران پس از عمل جراحی بای پاس عروق کرونر در سال 1392 بود.روش بررسی: این مطالعه از نوع نیمه تجربی بود. از 88 بیمار قلبی مراجعه کننده به کلینیک بازتوانی قلبی بیمارستان مرکز قلب تهران، 50 بیمار با کیفیت خواب ضعیف که دارای معیارهای ورود به مطالعه بودند انتخاب شدند. پس از تکمیل پرسشنامه های اطلاعات دموگرافیک و کیفیت خواب، در برنامه توانبخشی قلبی 8 هفته ای که شامل ورزش درمانی و جلسات آموزشی بود، شرکت کردند. داده ها قبل و 4 هفته بعد از پایان برنامه توانبخشی قلبی جمع آوری و توسط نرم افزار  SPSS 18و آزمون های آماری تی زوجی، تی مستقل و آنالیز واریانس یکطرفه تحلیل شدند.یافته ها: پس از انجام برنامه توانبخشی قلبی کیفیت خواب (p<0.001) و از ابعاد آن کیفیت ذهنی خواب(P=0.024) ، اختلالات خواب (P=0.002)، مصرف داروی خواب آور (p<0.001) و اختلال عملکرد روزانه (P=0.001) نسبت به قبل از برنامه توانبخشی قلبی به طور معنی داری بهبود یافته بود.نتیجه گیری: انجام برنامه توانبخشی قلبی می تواند موجب بهبود کیفیت خواب بیماران پس از جراحی بای پاس عروق کرونر شود.

زمینه و هدف: دیابت ملیتوس یک بیماری مزمن بوده که بیماران مبتلا به دیابت به جهت ارتقاء کیفیت زندگی خود به برنامه مراقبتی ویژه ای نیاز دارند. داشتن برنامه ورزشی مدون یکی از این برنامه هایی است که موجب بهبود اداره بیماری و ارتقاء کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت می شود. مطالعه حاضر با هدف مقایسه تاثیر 4 هفته تمرینات یوگا و پیاده روی بر کیفیت زندگی افراد مبتلا به دیابت نوع 2 انجام شده است.روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی 60 مرد و زن مبتلا به دیابت 30 تا 55 ساله به صورت تصادفی ساده به سه گروه یوگا، پیاده روی و کنترل تقسیم شدند. گروه یوگا و پیاده روی به مدت 4 هفته هر روز به مدت 45 دقیقه تحت مداخله قرار گرفتند. داده ها به وسیله پرسشنامه SF-36 در دو نوبت قبل و پایان مداخله جمع آوری شدند. آنالیز آماری داده ها با نرم افزار  SPSS 16در سطح معنی داری 95 درصد انجام شد.یافته ها: در مقایسه کیفیت زندگی گروه یوگا با کنترل، ابعاد عملکرد جسمانی - نقش جسمانی - سلامتی عمومی - سرزندگی - عملکرد اجتماعی - نقش روانی و سلامت روانی در گروه یوگا بهبود معنی دار داشتند (P<0.05). در مقایسه کیفیت زندگی گروه پیاده روی با گروه کنترل، ابعاد عملکرد و نقش جسمانی - سلامتی عمومی - سرزندگی - نقش و سلامت روانی در گروه پیاده روی بهبود معنی دار داشتند (P<0.05) در بررسی همزمان ابعاد کیفیت زندگی قبل و بعد از مداخله در سه گروه، در ابعاد عملکرد و نقش جسمانی - سلامتی عمومی - سر زندگی - نقش و سلامت روانی تفاوت معنی دار در گروه های مداخله مشاهده شد (P<0.05).نتیجه گیری: ورزش یوگا در ارتقاء بعد سلامت عمومی کیفیت زندگی موثرتر از ورزش پیاده روی است در حالیکه ورزش پیاده روی در بهبود سایر ابعاد کیفیت زندگی موثرتر از ورزش یوگا است.

زمینه و هدف: صرع یک بیماری مزمن با حملات تشنجی است که وضعیت ناتوان کننده ای را برای بیمار ایجاد می کند. رفتارهای خودمدیریتی صرع شامل فعالیت هایی است که فرد مبتلا، جهت مدیریت بیماری خود انجام می دهد و به نظر می رسد بر تعداد حملات تشنج بیمار نیز موثر می باشد. این مطالعه با هدف بررسی میزان رفتارهای خودمدیریتی صرع و رابطه آن با تعداد حملات تشنج در بیماران مصروع انجام گردیده است.روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع همبستگی است که بر روی 120 بیمار عضو انجمن صرع ایران، بر اساس معیارهای ورود و با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس صورت گرفته است. جهت گردآوری داده ها پرسشنامه های اطلاعات جمعیت شناسی، رفتارهای خودمدیریتی صرع DiIorio و چک لیست ثبت تعداد حملات تشنج مورد استفاده قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 16 و آزمون های ضریب همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میانگین نمره کلی رفتارهای خودمدیریتی در واحدهای پژوهش 118.05±21.54 بیشترین نمره (میانگین درصد) کسب شده در حیطه مدیریت تشنج (79.9) و کمترین نمره در حیطه مدیریت دارو (57.56) بود. بین رفتارهای خودمدیریتی صرع و تعداد حملات تشنج رابطه آماری معنی داری و معکوس وجود داشت (r=-0.3، P<0.001).نتیجه گیری: فراوانی انجام رفتارهای خودمدیریتی صرع در واحدهای پژوهش، در حد متوسط بود. در بیمارانی که به میزان بیشتری رفتارهای خودمدیریتی صرع را در زندگی روزمره انجام داده بودند، حملات تشنج کمتری وجود داشت.

زمینه و هدف: ضربات مغزی تروماتیک یکی از علل ابتلا به کما، مرگ و میر و ناتوانی در سراسر دنیا می باشد. برای بهبود نتایج حاصل از کما، روش تحریک کما پیشنهاد شده است. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر تحریک شنوایی با آوای اذان بر روند سطح هوشیاری در بیماران کمایی تروماتیک مغزی انجام گردید.روش بررسی: این پژوهش یک کارآزمایی بالینی نیمه تجربی دو گروهی شاهددار است که بر روی 33 بیمار مبتلا به صدمات مغزی بستری در بخش های ویژه که به روش در دسترس نمونه گیری شده بودند، انجام شد. گروه مداخله به مدت 14 روز، 2 بار در روز موقع اذان ظهر و مغرب صدای اذان را دریافت کردند. قبل و بعد از هر بار مداخله سطح هوشیاری ثبت شد. به همان ترتیب سطح هوشیاری در گروه کنترل دو نوبت در روز بدون هیچ مداخله ای ثبت و در نهایت داده ها توسط برنامه SPSS 16 مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: میانگین سطح هوشیاری پایه در گروه آوای اذان 6.5 و گروه کنترل 6.7 بود. میانگین سطح هوشیاری روز چهاردهم در گروه اذان 11.6 و در گروه کنترل 8.7 بود. آزمون اندازه گیری مکرر نشان داد تحریک شنوایی با آوای اذان سبب افزایش سطح هوشیاری می شود (P=0.0001). در گروه کنترل علی رغم افزایش سطح هوشیاری تاثیر یکنواختی طی 14 روز مشاهده نشد.نتیجه گیری: تحریک شنوایی با آوای اذان می تواند سبب ارتقاء سطح هوشیاری شود. لذا صدای اذان به عنوان روشی موثر جهت تحریک کمایی محسوب می گردد.

زمینه و هدف: سازمان بهداشت جهانی پاسخگویی را توانایی هر نظام سلامت در برآوردن انتظارات مشروع جمعیت برای ابعاد غیر بالینی (Non- clinical) اما تقویت کننده نظام سلامت تعریف می کند، بررسی پاسخگویی می تواند در تخصیص منابع و تدوین استراتژی های اصلاحی به مدیریت کمک کند به همین منظور این مطالعه با هدف بررسی وضعیت پاسخگویی درمانگاه سرپائی صورت گرفت.روش بررسی: این پژوهش توصیفی - مقطعی در سال 1392 در مراکز آموزشی و درمانی زنجان صورت گرفت. بدین منظور 240 نفر از بیماران سرپائی به روش نمونه گیری در دسترس از بین مراجعین پذیرش سرپائی درمانگاه ها انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، از پرسشنامه بررسی پاسخگویی نظام سلامت بهداشت جهان استفاده شد. تحلیل آماری اطلاعات با کمک نرم افزار SPSS 11.5 انجام شد، آمارهای توصیفی و تحلیلی مثل درصد، فراوانی، میانگین، آزمون t-test و آنالیز واریانس یک طرفه استفاده شد.یافته ها: اکثریت بیماران (بالای 73 درصد) همه ابعاد پاسخگویی در خدمات سرپائی را مهم ارزیابی کردند. حدودا نیمی از آنها (50.6 درصد) سطح عملکرد پاسخگویی را خوب توصیف کردند. بهترین عملکرد پاسخگویی به ابعاد رازداری (76.3 درصد) و احترام به شان (63.8 درصد) مربوط می شدند. مهم ترین بعد از دیدگاه بیماران، بعد احترام به شان بود. آنالیزها نشان داد که تفاوت مشاهده شده در میانگین نمرات عملکرد پاسخگویی بعد احترام به شان بر حسب جنس معنی دار بود.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد بین عملکرد و اهمیت ابعاد پاسخگویی در بیمارستان های مورد بررسی شکاف وجود دارد و رسیدن به جایگاهی مطلوب و مناسب اجتناب ناپذیر است.