علوم تکثیر و آبزی پروری
سال:1396 | دوره:5 | شماره:14 |تعداد مقالات:6

در این تحقیق تاثیر پری بیوتیک ایمنووال بر افزایش وزن، ضریب تبدیل غذایی، ضریب رشد ویژه، طول کل و درصد بازماندگی بچه ماهیان سفید دریای خزر (Rutilus frisii kutum) مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور، تعداد 300 قطعه بچه ماهی سفید در مخازن و نیرو با سه تکرار قرار گرفتند. بچه ماهیان با جیر ه های حاوی مقادیر صفر (گروه شاهد)، 0.5، 1 و 1.5 گرم بر کیلوگرم پری بیوتیک تغذیه شدند. تغذیه بچه ماهیان روزانه دو بار و به مدت 8 هفته با جیره های آزمایشی انجام شد. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد استفاده از پری بیوتیک ایمنووال اثرات مثبتی بر شاخص های رشدی مورد بررسی شامل وزن بدن، طول کل، ضریب رشد ویژه داشته و باعث کاهش ضریب تبدیل غذایی و کاهش درصد تلفات در تیمارهای آزمایشی در مقایسه با گروه شاهد گردید. این آزمایش نشان داد که افزایش وزن بدن، ضریب رشد ویژه، ضریب تبدیل غذایی و طول کل در ماهیانی که با جیره حاوی0.5 گرم پری بیوتیک تغذیه شده بودند در مقایسه با گروه شاهد اختلاف معناداری نداشته (P>0.05). اما جیره های حاوی 1 و 1.5 گرم پری بیوتیک تغییرات معناداری در رشد ماهیان نسبت به گروه شاهد نشان داد (P<0.05). همچنین درصد بازماندگی نسبت به تیمار شاهد بالاتر بوده است (P<0.05). تیمارهای آزمایشی بر روی کیفیت شیمیایی لاشه در بچه ماهیان سفید اثر معناداری داشت (P<0.05).

اخیرا استفاده از نوکلئوتید در جیره های غذایی به دلیل تقویت سیستم ایمنی، افزایش سطح جذب در روده و موثربودن در رشد آبزیان بسیار مورد توجه قرارگرفته است. به طور کلی نوکلئوتیدها تقریبا در تمام فرآیندهای سلولی دخالت داشته و نقش مهمی در وظایف ساختاری و تنظیمی بدن دارند. نوکلئوتیدها به صورت پیوسته در سلول سنتز، تجزیه و بازیافت می شوند.سلول های مهم دستگاه ایمنی مثل لنفوسیت ها، گلبول های قرمز، سلول های خونساز و سلول های موکوسی روده با توجه به متابولیسم سلولی و حجم بالای واکنش های سریع، همچنین نیاز بالای آنها به نوکلئوتید، ظرفیت بسیار محدودی برای سنتز نوکلئوتید دارند. در این سلول ها تهیه نوکلئوتید از منبع خارجی حتی برای انجام وظایف نرمال آنها بسیار مهم است. طی دو دهه اخیر استفاده از نوکلئوتید در جیره های غذایی با هدف تقویت سیستم ایمنی در برابر ویروس، باکتری و انگل، بهبود وظایف کبد، افزایش سطح جذب در روده و موثربودن در رشد، متابولیسم چربی و پروتئین، عملکردهای بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی و بهبود پاسخ به استرس در آبزیان مختلف مورد آزمایش قرار گرفته است. به علاوه این ترکیبات در متابولیسم واسطه انرژی هستند و اثرات تنظیم کنندگی این ترکیبات در بلوغ لنفوسیت ها، فعال سازی وتکثیر آن ها و فاگوسیتوز ماکروفاژها در انسان و حیوان گزارش شده است. اطلاعات کمی در خصوص نحوه عملکرد این ترکیبات در بدن آبزیان وجود دارد و تحقیقات بیشتری در این رابطه مورد نیاز است.

تحقیق حاضر با هدف تعیین ترکیب شیمیایی و پروفایل اسید های چرب بافت عضلانی سه گروه از آزاد ماهیان رودخانه ای و پرورشی شامل قزل آلای رنگین کمان رودخانه ای و پرورشی (Oncorhynchus mykiss) و قزل آلای خال قرمز (Salmo trutta fario) انجام شد. در مجموع 9 عدد ماهی قزل آلای رنگین کمان رودخانه ای، خال قرمز و قزل آلای پرورشی از محدوده رودخانه هراز نمونه برداری شد. نمونه ها به حالت منجمد به آزمایشگاه منتقل، زیست سنجی سپس ترکیبات لاشه و پروفایل اسیدهای چرب با سه تکرار اندازه گیری شدند. مطابق با نتایج زیست سنجی و آنالیز لاشه (خاکستر، رطوبت، پروتئین و چربی) اختلاف معنا داری بین سه گروه مشاهده نشد (0.05<P). بیشترین مقدار اسید چرب اشباع24.80±0.787 (SFA) ، تک غیر اشباع (MUFA) 1.638±48.03 و چند غیر اشباع 45.95±4.916 (PUFA) به ترتیب در ماهی قزل آلای رودخانه ای، خال قرمز و پرورشی دیده شد که تفاوت معنی داری بین سه گروه وجود داشت (0.05>P).اما در میزان امگا 3 (w-3)، امگا 6 (w-6)، ایکوزاپنتائنوئیک اسید (EPA) و دوکوزا هگزانوئیک اسید (DHA) بین گروه ها اختلاف معنی داری دیده نشد (0.05<P). همچنین نسبت w-3/w-6 در تمام گونه ها از یک بیشتر بود.بیشترین نسبت w-3/w-6 به ترتیب در قزل آلا پرورشی (0.625±3.30)، قزل آلا خال قرمز (0.458±2.44) و قزل آلا رودخانه ای (0.706±2.36) مشاهده شد. در هر سه گروه مورد مطالعه، نسبت w-3/w-6 از مقدار توصیه شده متخصصان تغذیه بیشتر بود. بر اساس نتایج، قزل آلای رنگین کمان رودخانه ای، پرورشی و خال قرمز از نظر ارزش غذایی بسیار غنی هستند.

به منظور آگاهی از پتانسیل غذای طبیعی رودخانه سفید رود در مسیر مهاجرت ماهیان در غالب طرح بررسی زیستی بچه ماهیان سفید فون بنتیک رودخانه بررسی گردید. نمونه برداری توسط دستگاه گراب با مقطع 400 سانتی متر مربع و با سه تکرار در5 ایستگاه در یک مسافت 2500 متری از مصب از زمستان 1391 الی زمستان 1392 در پنج دور انجام شد. براین اساس کلا 6 خانواده ازکفزیان شناسایی شدند که از بین آنها لاروهای شیرونومید در تمامی ایستگاه ها حضور داشته اند. حداکثر فراوانی وبیوماس کل کفزیان به ترتیب 146.1 عدد بر مترمربع و 48.5 گرم بر مترمربع در ایستگاه 2 مشاهده شد. بطور متوسط در مدت بررسی خانواده Chironomidae، Tubificidae، Sphariidae در سه ایستگاه اول مجموعا صد در صد و در ایستگاه های 4 و 5 به ترتیب حدود 75 و 35 درصد ازفون کفزیان را تشکیل داده اند. در ایستگاه 4 کرم نرئیس بیش از 25 درصد از کفزیان راشامل می شود و دو Gammaridae و Cardiiae به ترتیب 5 و 60 درصد از فراوانی بی مهرگان کفزی ایستگاه 5 راتشکیل داده اند. مطالعه حاضر با شناسایی و تعیین بیوماس ماکروبنتوز رودخانه سفیدرود به عنوان منبع تغذیه بچه ماهیان سفید می پردازد.

این مطالب پیش زمینه ای کوتاه در مورد مباحث تکثیر در خلیج فارس و دریای عمان می باشد. در آب های خلیج فارس و دریای عمان 18 گونه میگو شناسایی شده است. مهمترین گونه اقتصادی از نظر صید و صیادی، میگوی ببری سبز (Penaeus semisulcatus) می باشد که در بیشتر زیستگاه های خلیج فارس و دریای عمان یافت می شود، اما بیشترین پراکنش و صید آن در آبهای استان بوشهر می باشد. میگوی موزی (Penaeus (indicu s که از نظر تجاری در رده دوم قرار دارد و بیشتر در آبهای استان هرمزگان صید می گردد. سایر گونه ها مثل میگوی سفید هندی (Penaeus indicus) و میگوی ببری سیاه (Penaeus monodon) علی رغم داشتن جثه درشت، به دلیل فراوانی اندک و محدودیت زیستگاه، مورد بهره برداری اقتصادی قرار نمی گیرند. تحقیقات مقدماتی تکثیر و پرورش میگو در ایران از سال 1363 شمسی (1984 میلادی) توسط موسسه تحقیقات شیلات ایران در پژوهشکده میگوی کشور مستقر در بوشهر انجام گردید. دستاوردهای این فعالیت های تحقیقاتی منجر به معرفی سه گونه مهم و تجاری میگوی ببری سبز، سفید هندی و وانامی به صنعت آبزی پروری کشور گردید. هکتار در شرق استان مازندران و سواحل استان گلستان شناسایی شده است. احداث 36 واحد مرکز تکثیر، 6 واحد کارخانه تولید خوراک میگو و 30 واحد کارخانه عمل آوری بخشی از زیر ساخت های مورد نیاز صنعت تکثیر و پرورش میگو است که در این سال ها بوجود آمده است. میزان تولید میگوی پرورشی در کشور از 54 تن در سال 1373 به 250.5 تن در سال 1386رسیده است. حداکثر میزان تولید میگوی پرورشی در کشور در اوج فعالیت صنعت پرورش میگو در سال 1383 به 8930 تن رسیده که استان بوشهر با 5600 تن (63%) کل کشور در این امر پیشرو بوده است. توجه به تنوع گونه ای میگو با دید منطقه ای، تکثیر و پرورش گونه های با توان تولید بالا و مقاوم در برابر شرایط متنوع اکولوژیکی، مقاوم در برابر بیماری، سریع الرشد و افزایش تولید در واحد سطح از راهکارهای دستیابی به اهداف کیفی و کمی شیلات ایران در برنامه های توسعه کشور است.

این تحقیق به منظور سنجش میزان فلزات سنگین آرسنیک، سلنیوم و وانادیوم در بافت های عضله، آبشش و هپاتوپانکراس میگوی وانامی در سایت پرورش میگوی وانامی (Litopenaeus vannamei) چوئبده آبادان در پاییز سال1394 انجام شد. عملیات نمونه برداری با 3 تکرار در هر استخر به وسیله تور صیادی صورت پذیرفت و پس از جداسازی بافت ها نمونه ها هضم شدند. سپس غلظت فلزات سنگین توسط دستگاه جذب اتمی مشخص گردید. بیشترین غلظت فلز سنگین مربوط به ارسنیک و در بافت هپاتوپانکراس (0.008±5.32) میلی گرم بر کیلوگرم بدست آمد. میانگین غلظت فلز ارسنیک در بافت های آبشش و عضله به ترتیب (0.130± 4.619، 0.132±3.81) میلی گرم بر کیلوگرم بدست آمد و همچنین مشخص گردید که در بافت های مختلف غلظت آرسنیک دارای اختلاف معنی داری است (0.05>p). میانگین غلظت سلنیوم در بافت های هپاتوپانکراس، آبشش و عضله به ترتیب (0.007±3.099، 0.003±3.112، 0.010±2.977) میلی گرم بر کیلو گرم بدست آمد. همچنین مشخص گردید که در بافت های مختلف غلظت سلنیوم دارای اختلاف معنی داری است (0.05>p). میانگین غلظت فلز وانادیوم در بافت های هپاتوپانکراس، آبشش و عضله به ترتیب (0.014±2.106، 0.007±1.969، 0.014 ±1.806) میلی گرم بر کیلوگرم بدست آمد. همچنین مشخص گردید که در بافت های مختلف غلظت وانادیوم دارای اختلاف معنی داری است (0.05>p). میزان غلظت فلزات سنگین در بافت های هپاتوپانکراس و عضله و آبشش میگوی وانامی در سایت پرورش میگوی چوئبده آبادان از حد مجاز سازمان بهداشت جهانی WHO پایین تر بود.