پژوهش در نشخوار کنندگان
سال:1398 | دوره:7 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

سابقه و هدف: گوسفند داری در کشور از دیرزمان تا حد زیادی به استفاده از مراتع وابسته بوده ولی در شرایط حاضر این روش پرورش نیاز به بازنگری دارد. برای حفظ و بقاء این حرفه بایستی به دنبال یافتن روش ها و راهکارهای جدیدی بود تا بتوان آن را به حرفه ای پویا و اقتصادی مبدل نمود. یکی از روش های مؤثر به منظور افزایش رشد و بهبود راندمان کمی و کیفی لاشه، استفاده از روش های آمیخته گری و ایجاد سیستم های تولید بره تجاری است. لذا این پژوهش با هدف ایجاد، ترویج و توسعه اقتصادی بره های تجاری در سیستم پرورش متمرکز انجام گردید. مواد و روشها: تعداد 200 رأس میش زل 4-2 ساله از گله های مردمی استان خریداری و به ایستگاه شیرنگ شهرستان گرگان استان گلستان منتقل شدند. میش ها با در نظر گرفتن گروه های سنی به صورت تصادفی در دو گروه 100 رأسی قرار گرفتتند و به دو روش متفاوت تولید مثلی پرورش یافتند: 1-پرورش خالص زل)زل × زل( و ایجاد همزمانی و چند قلو زایی (با هورمون تراپی) و چند بار زایی(سه بار زایش در دو سال) و 2-پرورش آمیخته) شال x زل) و ایجاد همزمانی و چند قلوزایی (با هورمون تراپی) و چند بار زایی(سه بار زایش در دو سال). دام های آزمایشی از 14 روز قبل از جفت گیری با جیره فلاشینگ تغذیه شدند. باروری ظاهری، چند قلوزایی، تعداد بره متولد شده(زنده و مرده) به تعداد میش در معرض جفت گیری )توان تولید مثلی میش( و تعداد بره از شیر گرفته به تعداد میش در معرض جفت گیری)توان تولیدی میش( بررسی شد. یافته ها: در شرایط پرورش سنتی(معمول و مرسوم) گوسفند در استان گلستان، از هر 100 راس میش زل در سال به طور متوسط 55 الی 60 درصد زایمان انجام و با 70 راس بره، حدود 2030 کیلو گرم وزن زنده در انتهای 100 روز دوره پروار حاصل می شود در حالیکه در شرایط پرورش صنعتی) بر اساس اصول علمی مانند جیره نویسی، فلاشینگ و. . . ) در بره های زل خالص این مقدار به85 درصد زایمان و 5382 کیلو گرم وزن (با 165% افزایش) و در بره های آمیخته (شال ×زل) به87 درصد زایمان و 6774 کیلو وزن زنده (با 234% افزایش) افزایش یافت. البته بدیهی است که هزینه های تولید در سیستم پرورش صنعتی حداکثر 30% نسبت به روش پرورش سنتی در منطقه بیشتر بود. با توجه به متوسط نرخ زایش در شرایط معمول گله های زل در منطقه (70-80 بره بازای هر 100 راس میش در سال) در این پژوهش طی دو سال در پرورش صنعتی خالص زل)زل × زل( از 207 راس میش حاضر در جفتگیری 624 بره متولد شد، یعنی در هر سال 151 بره به ازای هر 100 راس میش تولید شده است که نسبت به شرایط معمول تقریبا دو برابر افزایش یافته است. نتیجه گیری: در روش پرورش صنعتی طی سه زایش در دو سال بطور متوسط بازای هر میش 55/1 بره تولید شد، این در حالی است که در روش پرورش معمول در منطقه بازای هر میش در سال 7/0 بره تولید می شود. در انتهای دوره پروار در پرورش صنعتی نسبت به پرورش معمول در منطقه، بره های زل خالص 165% و بره های آمیخته (شال × زل) 234% وزن بره تولیدی بیشتری تولید کردند.

سابقه و هدف: ضایعات سیب زمینی می تواند به عنوان یک ماده خوراکی غنی از انرژی در جیره مصرفی دام های پرواری مورد استفاده قرار گیرد. همچنین مقدار انرژی قابل متابولیسم در این محصول برابر با انرژی دانه جو است ولی نشاسته آن در شکمبه آهسته-تر تخمیر می شود. مطالعات علمی روی دام های پرواری این نکته را نشان داد که فرآوری ضایعات سیب زمینی به روش پختن و سایر روش های فرآوری آن در جیره مصرفی نشخوارکنندگان، دارای اثرات بهبوددهنده بر عملکرد رشد و قابلیت هضم ظاهری مواد مغذی است. با توجه به این نکته، این تحقیق به منظور بررسی تأثیر جایگزینی دانه جو با سطوح مختلف ضایعات پخته شده سیب زمینی در جیره بر عملکرد رشد، قابلیت هضم ظاهری مواد مغذی و ویژگی های کیفی و کمی لاشه بره های نر پرواری زل انجام شد. مواد و روش ها: برای انجام این تحقیق، تعداد 20 رأس بره نر زل با میانگین وزن اولیه 2± 33 کیلوگرم و سن 15± 195 روز، در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار و 5 تکرار به مدت80 روز، پروار شدند. تیمارها شامل چهار جیره غذایی حاوی صفر، 15، 30، و 45 درصد ضایعات سیب زمینی پخته شده جایگزین دانه جو بر اساس ماده خشک بودند. یافته ها: نتایج مربوط به صفات عملکردی نشان داد که بره هایی که جیره های حاوی 30 و 45 درصد ضایعات سیب زمینی پخته شده دریافت کردند نسبت به دو گروه دیگر وزن پایانی بالاتری داشتند (05/0>P) در حالی که میزان خوراک مصرفی و ضریب تبدیل غذایی بره ها تحت تاثیر جیره های غذایی قرار نگرفت. نتایج قابلیت هضم ظاهری مواد مغذی نشان داد که جیره های حاوی 45 درصد ضایعات سیب زمینی پخته شده دارای بالاترین قابلیت هضم ظاهری ماده خشک و جیره شاهد دارای بالاترین قابلیت هضم ظاهری پروتئین خام و الیاف نامحلول در شوینده خنثی بود (05/0>p). نتایج تجزیه ترکیبات شیمیایی لاشه بره ها نشان داد که استفاده از سطوح مختلف ضایعات سیب زمینی تنها بر درصد رطوبت لاشه تأثیر معنی داری داشت (05/0>P) و خصوصیات لاشه بره ها بین گروه های مختلف آزمایشی دارای اختلاف آماری معنی داری نبودند. نتیجه گیری: نتیجه کلی تحقیق نشان داد که با توجه به نتایج عملکرد رشد به خصوص افزایش وزن نهایی همراه با افزایش سطح مصرف ضایعات پخته شده سیب زمینی و نیز افزایش قابلیت هضم ماده خشک جیره، این ضایعات فرآوری شده جایگزین مناسبی برای دانه جو به عنوان منبع انرژی در جیره است. همچنین استفاده از سطوح مختلف ضایعات پخته شده سیب زمینی بر خصوصیات لاشه بره های پرواری در پایان آزمایش تأثیر معنی داری نداشت.

سابقه و هدف: دوره انتقال در دام های شیری به دلیل تغییرات ناگهانی و عمیق فیزیولوژیکی و متابولیکی حین گذر از مرحله غیر شیرواری به دوره شیردهی از اهمیت خاصی برخوردار است. بکارگیری روش های مختلف تأمین انرژی با کمک جیره های گلوکوژنیک یا لیپوژنیک در طی دوره های قبل و بعد از زایش راهکارهای اصلی برای اجتناب از توسعه بیماری های متابولیکی و افزایش راندمان آبستنی شناخته شده اند. هدف از آزمایش حاضر، ارزیابی تأثیر منابع مختلف نشاسته و اسید چرب بر عملکرد، ترکیبات شیر و قابلیت هضم مواد مغذی در دوره انتقال میش های قزل بود. مواد و روش ها: بدین منظور، آزمایشی با استفاده از 20 رأس میش آبستن نژاد قزل با میانگین 3 سال سن و میانگین وزن بدن 2/2± 65 کیلوگرم از 30 روز مانده به زمان مورد انتظار زایش تا 30 روز پس از زایش، در قالب یک طرح کاملا تصادفی و با روش فاکتوریل 2×2 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) جیره بر پایه ذرت + اسیدهای چرب اشباع (مکمل اسید پالمتیک (رومی فت))، 2) جیره بر پایه ذرت + اسیدهای چرب غیراشباع محافظت شده در شکمبه (مکمل امگا-3 ماهی (پرشیافت))، 3)جیره بر پایه جو + اسیدهای چرب اشباع (مکمل اسید پالمتیک)، 4) جیره بر پایه جو + اسیدهای چرب غیراشباع محافظت شده در شکمبه (مکمل امگا-3 ماهی) بودند. یافته ها: نتایج نشان داد که تیمارهای آزمایشی اثر معنی داری بر قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، پروتئین، عصاره اتری و خاکستر نداشته است (05/0P). به گونه ای که در میش های تغذیه شده با جیره های حاوی دانه جو کاهش وزن بیشتری نسبت به جیره های حاوی دانه ذرت مشاهده شد. تولید شیر و پروتئین شیر تحت تاثیر منبع نشاسته و نوع مکمل چربی قرار نگرفت (05/0P)، و همچنین در بین تیمارهای حاوی دانه جو، تیمار مکمل اسید پالمیتیک دارای درصد چربی شیر بیشتری نسبت به تیمار مکمل امگا-3 بود. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که احتمالا استفاده از دانه ذرت و مکمل اسیدهای چرب اشباع باعث کاهش وزن کمتری در میش ها در دوره بعد از زایمان می شود که البته تایید این نتایج نیاز به آزمایشات عملکردی و متابولیکی بیشتری دارد.

سابقه و هدف: دانه خلر به عنوان یک منبع پروتئین در جیره نشخوارکنندگان مورد بررسی قرار گرفته است و بدلیل شباهت پروفایل اسیدهای آمینه آن با کنجاله سویا می تواند جایگزین مناسبی برای سویا در نشخوارکنندگان باشد (25). فرآوری حرارتی سبب افزایش میزان عبور اسیدهای آمینه ضروری به روده در جیره های حاوی دانه خلر در گاوهای شیری شده است (18). مطالعات در خصوص تأثیر این منبع پروتئینی و فرآوری حرارتی آن بر عملکرد رشد گوساله های شیر خوار بسیار محدود است. بنابراین هدف از این آزمایش بررسی تأثیر دانه خلر فرآوری شده با روش آردی و اکسترود بر عملکرد، قابلیت هضم مواد مغذی، فرآسنجه های شکمبه ای و خونی و اندازه های بدنی در گوساله های شیرخوار هلشتاین می باشد. مواد و روشها: به منظور انجام این آزمایش 18 راس گوساله ماده شیرخوار هلشتاین با میانگین وزن تولد 3  ±   40 کیلوگرم در قالب یک طرح کاملا تصادفی استفاده شد. جیره های آزمایشی شامل 1) جیره شاهد بدون دانه خلر 2) جیره حاوی دانه خلر آردی و 3) جیره حاوی دانه خلر اکسترود شده بودند. گوساله ها به مدت 3 روز آغوز و پس از آن معادل10 درصد وزن بدن تا 80 روزگی شیر کامل دریافت کردند. نمونه گیری از خوراک، پس مانده، مدفوع، مایع شکمبه، خون و تعیین اندازه های بدنی در زمانهای مشخص انجام شد. داده های حاصل از آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با استفاده از رویه GLM نرم افزار آماری SAS 9. 1 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها: گوساله های مصرف کننده دانه خلر اکسترود شده به طور معنی داری مصرف استارتر بالاتری نسبت به گوساله های دریافت کننده جیره حاوی دانه خلر آردی و بدون دانه خلر (شاهد) داشتند (043/0 =P)، مصرف استارتر در جیره حاوی دانه خلر آردی نسبت به شاهد از لحاظ عددی بالاتر بود. افزایش وزن روزانه، وزن انتهای دوره و همچنین بازده مصرف خوراک به صورت معنی دار تحت تأثیر جیره های آزمایشی قرار نگرفتند (05/0P>). قابلیت هضم ظاهری کل دستگاه گوارش برای ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام، فیبر نامحلول در شوینده خنثی، فیبر نامحلول در شوینده اسیدی و عصاره اتری به طور معنی دار تحت تأثیر جیره های آزمایشی قرار نگرفتند (05/0P>). در گوساله های دریافت کننده جیره شاهد نسبت به هر دو جیره حاوی دانه خلر مقدار pH مایع شکمبه بالاتر بود، اما این تغییرات معنی دار نبود (095/0=P). اما غلظت نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه هنگام استفاده از دانه خلر اکسترود شده نسبت به دانه خلر آردی به طور معنی داری کاهش یافت (049/0=P). غلظتهای گلوکز، تری گلیسیرید، پروتئین کل و نیتروژن اوره ای سرم خون بین گروهای گوساله ها اختلافی نشان نداد (05/0P>). همچنین هیچ یک از صفات طول بدن، ارتفاع هیپ، عرض هیپ، دور سینه، عمق شکم و ارتفاع جدوگاه در ابتدا، وسط و انتهای دوره به طور معنی دار تحت تأثیر جیره های آزمایشی قرار نگرفتند (05/0P>). نتیجه گیری: استفاده از دانه خلر به جای کنجاله سویا در استارتر گوساله های شیرخوار هلشتاین تأثیر منفی بر عملکرد گوساله ها نداشت. اکسترود کردن دانه خلر نسبت به دانه خلر به صورت آردی سبب بهبود مصرف خوراک و تمایل به افزایش وزن بدن در انتهای دوره آزمایش داشت و به نظر می رسد با توجه به کاهش میزان نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه و مقدار نیتروژن اوره ای خون اکسترود کردن سبب عبور پروتئین دانه خلر به روده و بهبود راندمان استفاده از نیتروژن می شود. واژه های کلیدی: دانه خلر، اکسترود، آردی، عملکرد، گوساله شیرخوار هلشتاین.

سابقه و هدف: قیمت بالای کنجاله سویا نسبت به سایر کنجاله ها سبب شده که دامداران به فکر جایگزین مناسبی از لحاظ اقتصادی و کیفی برای آن باشند. نتایج تحقیقات قبلی نشان می دهد که استفاده از کنجاله کانولا نسبت به کنجاله سویا در جیره گاوهای شیرده سبب افزایش ماده خشک مصرفی، بهبود بازدهی نیتروژن و عملکرد تولید شیر شده است. با توجه به محدود بودن مطالعات انجام شده در زمینه بررسی اثر سطوح مختلف جایگزینی، در این تحقیق اثر جایگزین کردن کنجاله سویا با کنجاله کانولا در سطوح مختلف بر عملکرد تولیدی، پارامترهای شکمبه ای و خونی گاوهای هلشتاین در اوایل شیردهی مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: به منظور بررسی اثر سطوح مختلف جایگزینی کنجاله سویا با کنجاله کانولا، تعداد 12 راس گاو هلشتاین در اوایل شیردهی، با میانگین تولید شیر روزانه 6± 45 کیلوگرم در قالب طرح مربع لاتین با سه تیمار و چهار تکرار مورد استفاده قرار گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح مختلف جایگزینی کنجاله سویا با کنجاله کانولا در جیره عبارت بودند از: 1) کنجاله سویا به عنوان منبع اصلی پروتیین جیره (صفر درصد کنجاله کانولا)، 2) جایگزین کردن 50 درصد سطح کنجاله سویا با کنجاله کانولا در جیره و 3) کنجاله کانولا به عنوان منبع اصلی پروتیین جیره (صفر درصد کنجاله سویا). میزان خوراک مصرفی و تولید شیر، طی 6 روز پایانی دوره برای هر گاو ثبت شد. نمونه گیری از مایع شکمبه گاوها در روز پایانی هر دوره آزمایشی جهت اندازه گیری غلظت اسیدهای چرب فرار و نیتروژن آمونیاکی انجام شد. هم چنین در روز پایانی هر دوره آزمایشی، نمونه گیری از خون گاوها جهت تعییت غلظت پارامترهای پلاسما شامل گلوکز، تری گلیسیرید، اسید های چرب غیر استری، بتا هیدروکسی بوتیرات، پروتئین کل، آلبومین، گلوبولین و نیتروژن اوره خون انجام شد. یافته ها: ماده خشک مصرفی تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. تولید شیر به طور معنی دار در گاوهای مصرف کننده جیره-های حاوی کنجاله کانولا نسبت به گاوهای مصرف کننده جیره حاوی 100 درصد کنجاله سویا بیشتر بود (05/0>P). استفاده از سطوح مختلف کنجاله کانولا در جیره سبب کاهش معنی دار غلظت نیتروژن اوره ای شیر شد (05/0>P). غلظت سایر ترکیبات شیر تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. استفاده از ترکیب کنجاله سویا و کنجاله کانولا در جیره با هم سبب افزایش قابلیت هضم ظاهری ماده خشک گردید (05/0>P). صرف کنجاله کانولا نسبت به کنجاله سویا سبب افزایش قابلیت هضم ظاهری پروتئین شد (05/0>P). pH شکمبه و غلظت هیچ کدام از اسیدهای چرب فرار شکمبه به طور معنی دار تحت تاثیر جیره های آزمایشی قرار نگرفت. غلظت هیچ کدام از پارامترهای خونی به جز آلبومین تحت تاثیر تیمار های آزمایشی قرار نگرفت. غلظت آلبومین پلاسما در گاوهای مصرف کننده جیره حاوی 100 درصد کنجاله کانولا نسبت به دو جیره دیگر بیشتر بود (05/0>P). نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که جایگزینی کنجاله سویا با کنجاله کانولا در سطح 50 و 100 درصد در جیره گاوهای هلشتاین در اوایل شیردهی سبب بهبود تولید شیر، بازده نیتروژن مصرفی و قابلیت هضم ظاهری ماده خشک شد.

سابقه و هدف: دوره انتقال به سه هفته قبل تا سه هفته بعداز زایش گفته می شود و یک مرحله فیزیولوژیکی پرتنش در گاوهای شیری می باشد. کاهش مصرف خوراک و تعادل منفی انرژی به طور بالقوه باعث تضعیف سیستم ایمنی و افزایش بروز ناهنجاری های متابولیکی و بیماری های عفونی مانند ورم پستان در گاوهای دوره انتقال می شود. دمای بالای هوا در فصل تابستان احتمال بروز تنش حرارتی را افزایش می دهد که با کاهش مصرف خوراک و تغییر در واکنش های متابولیکی باعث کاهش تولید شیر در گاوهای شیری همراه است. استفاده از برخی ویتامین ها و مواد معدنی می تواند به کاهش آثار منفی دوره انتقال و تنش حرارتی در گاوهای شیری کمک کند. از جمله این مواد مغذی می توان مس و ویتامین C را نام برد. لذا هدف از این آزمایش بررسی اثر تزریق ویتامین C و مس بر تولید و ترکیب شیر، نمره وضعیت بدنی، مصرف ماده خشک و سلول های خونی گاوهای دوره انتقال در فصل تابستان بود. مواد و روش ها: در این پژوهش از 20 رأس گاو هلشتاین شکم دوم (میانگین وزن 51 ± 18/603 کیلوگرم) و 20 رأس گاو شکم سوم و بالاتر (میانگین وزن 53 ± 05/669 کیلوگرم) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و به صورت فاکتوریل 2×2 انجام شد. زمان آزمایش از 40 روز قبل از زمان مورد انتظار زایش تا 90 روز پس از زایش بود. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد (تزریق 7 میلی لیتر سرم فیزیولوژیک 9/0 درصد)، ویتامین C (تزریق 25 میلی گرم محلول ویتامین C به ازای هرکیلوگرم وزن زنده)، مس (تزریق 75 میلی گرم مس برای هر رأس در روز) و مس-ویتامین C ( تزریق همزمان 25 میلی گرم ویتامین C به ازای هر کیلوگرم وزن زنده و 75 میلی گرم مس برای هر رأس در روز) بودند. تزریق محلول ها در روزهای 40 و 20 قبل از زمان مورد انتظار زایش، روز زایش و 20 روز پس از زایش انجام شد. حداکثر شاخص حرارت – رطوبت در زمان اجرای آزمایش دارای دامنه ای از 27/68 تا 20/78 بود. تغییرات نمره وضعیت بدنی، مصرف ماده خشک در روز زایش، تولید و ترکیب شیر و شمارش سلول های خونی بررسی شد. یافته ها: نمره وضعیت بدنی، مصرف ماده خشک در روز زایش، تولید و ترکیب شیر در روزهای 7، 30، 60 و 90 پس از زایش و شمارش تفریقی سلول های خونی به غیر از نوتروفیل ها تحت تأثیر تزریق همزمان ویتامین C و مس قرار نگرفت. تعداد نوتروفیل ها در روز 20 قبل از زایش تحت تاثیر تزریق ویتامین C قرار نگرفت. در صورتی که تزریق ویتامین C باعث افزایش تعداد نوتروفیل های خون گاوها در روز زایش و روز 10، 20 و 30 پس از زایش شد (05/0P<). تزریق محلول مس در مقایسه با عدم تزریق آن باعث تمایل به تغییرات کمتری در نمره وضعیت بدنی گاوها از روز زایش تا 30 روز پس از آن شد (06/0= P). تعداد سلول های قرمز خون در روز زایش در گاوهای دریافت کننده محلول تزریقی مس در مقایسه با عدم دریافت آن بالاتر بود (05/0P<). نتیجه گیری کلی: به طور کلی، اگر چه تزریق جداگانه مس و ویتامین C باعث تغییراتی در تعداد برخی از سلول های خونی گاوها شد اما تزریق همزمان ویتامین C و مس در گاوهای دوره انتقال تحت تنش حرارتی بر تولید و ترکیب شیر آنها در 90 روز اول دوره شیردهی اثر قابل توجهی نداشت.

سابقه و هدف مرحله پس از زایش در گاو شیری یکی از مراحل بسیار مهم و تاثیرگذار بر عملکرد گاو شیری می باشد. تامین نیاز غذایی با فرآوری در خوراک در این بازه زمانی می تواند در جهت تامین نیازهای دام کارآمد باشد. تجربیات اخیر حاکی از آن است که استفاده از غلات فرآوری شده به جای دانه های آسیاب شده، تا حدود زیادی می تواند باعث بهبود شرایط تولیدی و تولیدمثلی در گاو شیری شود. از این رو هدف از این پژوهش مقایسه عملکرد تولیدی و تولیدمثلی گاوهای شیری تازه زا در دو حالت بهره گیری از غلات ورقه شده با بخار و غلات آسیاب شده است. مواد و روش ها این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی، در یک دوره 100 روزه انجام شد که در آن از 40 راس گاو شیری تازه زا در 4 تیمار بر اساس جیره بر پایه جو و ذرت آسیاب شده (شاهد)، ذرت ورقه شده با بخار و جو آسیاب شده، ذرت آسیاب شده و جو ورقه شده و جو و ذرت ورقه شده با بخار استفاده گردید. عملکرد تولیدی (شیر، چربی، پروتئین)، رفتار مصرف خوراک و همچنین عملکرد تولیدمثلی در بین 4 گروه مذکور مورد ارزیابی قرار گرفت. تمامی واکاوی های آماری در نرم افزار SAS نسخه 1/9 انجام شد. یافته ها نتایج نشان داد به کارگیری دانه جو و ذرت ورقه شده با بخار در جیره سبب افزایش راندمان تولید در گاوهای تازه زا می شود (05/0>P)، به طوری که استفاده همزمان جو و ذرت ورقه شده نسبت به آسیاب شده، میزان تولید شیر تجمعی100 روز اول را از 3196 به 3731 کیلوگرم (به میزان 535 کیلوگرم) افزایش داد، ولی درصد چربی و پروتئین شیر تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. نرخ آبستنی و روزهای باز در تیمار جو و ذرت ورقه شده با بخار، نسبت به تیمار جو و ذرت آسیاب شده به ترتیب 13 درصد و 11 روز بهبود یافت (05/0>P). نرخ جویدن در تیمارهای حاوی دانه ورقه شده با بخار نسبت به دانه آسیاب شده بیشتر بود (64 مرتبه در تیمار چهارم به 58 مرتبه در گروه شاهد) که تفاوت مشاهده شده معنی دار بود. نتیجه گیری بکارگیری جو و ذرت ورقه شده با بخار، در گاوهای شیری تازه زا به جای جو و ذرت آسیاب شده عملکرد تولیدی و تولیدمثلی را بهبود بخشید که در اقتصاد گله تاثیرگذار بود و همچنین با پائین آوردن روزهای بازو فاصله گوساله زایی وافزایش نرخ گیرایی و نرخ آبستنی کل به بازدهی تولیدمثل گله کمک می کند و از درمان های گران قیمت، جهت کمک به باروری و تولید مثل و هچنین از استفاده بی رویه داروهای سنتتیک و شیمیایی و آنتی بیوتیک های قوی و زیان های پنهان و آشکار گله جلوگیری می کند. این تغییرات می تواند نه تنها به لحاظ اقتصادی حائز اهمیت باشد، بلکه می تواند در کاهش آلودگی های زیست محیطی و هچنین در بقاء یا از بین رفتن صنعت پرورش گاو شیری نقش اساسی ایفا کند.

سابقه و هدف: مطالعات نشان می دهد که افزودن دانه های روغنی به خوراک نشخوارکنندگان می تواتد ترکیب اسیدهای چرب در محصولات دامی را تحت تأثیر قرار دهد. بیش از 70 درصد روغن کتان از اسیدهای چرب غیر اشباع تشکیل شده که در این میان 50 درصد آن اسید آلفا لینولنیک است با این حال، بازده انتقال اسید آلفا لینولنیک به دئودنوم، وابسته به مقدار اسید آلفا لینولنیکی است که بتواند در مقابل فرآیند بیوهیدروژناسیون شکمبه محافظت شود. اکستروده کردن دانه های کتان باعث می شود اسیدهای چرب غیر اشباع در مقابل فرآیند بیوهیدروژناسیون شکمبه محافظت شوند، اما نتایج به دست آمده از تأثیر اکستروده کردن بر قابلیت تجزیه دانه کتان در شکمبه نیز، با یکدیگر هم خوانی ندارد. ترکیب نتایج حاصل از مطالعات انجام شده در رابطه با افزودن مکمل کتان به خوراک بره های پرواری به صورت فراتحلیل، امکان دستیابی به برآورد دقیق و معتبرتری را فراهم می سازد. مواد و روش ها: پس از جستجو و جمع آوری مقالات، در نهایت 12 مقاله مناسب به منظور ورود به مرحله فراتحلیل انتخاب شد و داده های مورد نیاز در رابطه با فراسنجه های غلظت اسیدهای چرب امگا 3، امگا 6، اسید لینولئیک کونژوگه در بافت عضلانی و چربی، میانگین افزایش وزن روزانه، مصرف خوراک و وزن لاشه تازه استخراج و خلاصه گردید. جهت انجام فراتحلیل از نرم افزار Comprehensive Meta-Analysis (CMA) نسخه 3 استفاده شد. با توجه به ماهیت پیوسته داده ها از تفاوت میانگین استاندارد شده و شاخص Hedges’ s g برای محاسبه اندازه اثر استفاده شد. از هر دو مدل اثرات ثابت و تصادفی برای ترکیب اندازه اثر استفاده شد. برای بررسی میزان سوگیری انتشار از نمودار قیفی و آزمون های آماری استفاده شد. نتایج به صورت نمودار درختی در برگیرنده اطلاعات اصلی شامل اندازه اثر، خطای استاندارد و فاصاله اطمینان 95 درصد به صورت کلی و نیز به تفکیک نوع مکمل استفاده شده در هر مطالعه ارائه شد. یافته ها: تأثیر افزودن مکمل کتان بر میانگین افزایش وزن روزانه (3/0+ و 05/0P˂ ) و وزن لاشه تازه (05/0+ و 01/0P˂ ) مثبت بود. افزودن مکمل کتان تأثیر معنی داری بر مصرف خوراک نداشت. قرار گرفتن مقدار I2 برای اندازه اثر میانگین افزایش وزن روزانه و وزن لاشه تازه بین 50 تا 75 درصد نشان دهنده وجود ناهمگنی متوسط بود. افزودن مکمل کتان بر مقدار اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 در بافت چربی زیر جلدی و عضله لانگ ایسموس به ترتیب تأثیر مثبت (3/1+ و 01/0P˂ ) و منفی (75/0-و 01/0P˂ ) داشت. افزودن مکمل کتان تأثیر معنی داری بر مقدار اسید لینولئیک کونژوگه بافت چربی زیر جلدی و عضله لانگ ایسموس نداشت. مقایسه اندازه اثر هر یک از مکمل ها با اندازه اثر کلی برای مقدار اسیدهای چرب امگا 3 (3/1+) و امگا 6 (75/0-) نشان داد که افزودن روغن کتان بیشترین تأثیر را به ترتیب برای مقدار اسیدهای چرب امگا 3، 9/1+ و امگا 6، 87/1-بافت چربی زیر جلدی و عضله لانگ ایسموس داشت. مقادیر I2 برای اندازه اثر مقدار اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 به ترتیب حاکی از وجود ناهمگنی کم و بالا بود. نتیجه گیری: افزودن مکمل کتان در جیره بره های پرواری، افزایش میانگین وزن روزانه، افزایش وزن لاشه تازه و افزایش مقدار اسیدهای چرب امگا 3 در بافت چربی زیر جلدی و عضله لانگ ایسموس را به دنبال دارد. در عین حال استفاده از مکمل کتان می تواند مقدار اسیدهای چرب امگا 6 در بافت چربی زیر جلدی و عضله لانگ ایسموس را کاهش دهد.