پژوهش های کاربردی روانشناختی
سال:1398 | دوره:10 | شماره:2 |تعداد مقالات:9

هدف پژوهش حاضر، هم سنجی اثربخشی آموزش مدیریت والدین و آموزش فرزندپروی مبتنی بر پذیرش وتعهد بر مشکلات رفتاری برونی سازی شده کودکان در سنین پیش ازدبستان بود. این پژوهش، از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری یک ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل مادرانِ کودکان با مشکلات رفتاری برونی سازی شده در سنین پیش از دبستان در نجف آباد بود. 45 نفر از مادران داوطلب پس از بررسی ملاک های ورود به پژوهش انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های پژوهش گمارش شدند. مداخلات آموزشی طی 10 جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد، در حالی که گروه کنترل در لیست انتظار قرار داشت. ابزار پژوهش، سیاهه رفتاری کودک آیبرگ (ECBI)بود. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که هر دو مداخله در مقایسه با گروه کنترل، در مراحل پس آزمون و پیگیری موجب کاهش نمرات مشکلات رفتاری شده است. به علاوه میزان تأثیر آموزش فرزندپروری مبتنی بر پذیرش و تعهد به صورت معنادار بالاتر گزارش گردید (01/0>P). می توان نتیجه گرفت که مداخلات پژوهش برای کاهش مشکلات رفتاری برونی سازی شده کودکان در سنین پیش ازدبستان مؤثر است و از آن ها می توان در کارگاه ها و مشاوره فرزندپروری به منظور مدیریت مشکلات رفتاری استفاده کرد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی دیدگاه معلمان، والدین، مشاوران مدارس و دانش آموزان نسبت به مدرسه تاب آور بود. بدین منظور 120 نفر (30 معلم، 30 دانش آموز، 30 نفر از والدین و 30 مشاور) به روش نمونه گیری خوشه ای از سراسر مدارس دخترانه مقطع ابتدایی شهر تهران انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل مصاحبه نیمه سازمان یافته بود که برای چهار گروه به صورت محور های متفاوت تدوین و اجرا شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های حاصل از مصاحبه، از روش کدگذاری نظری استفاده گردید که در این تحقیق شامل کدگذاری باز برمبنای مقولات استخراج شده از مطالعه مبانی نظری تحقیق، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی می باشد. نتایج حاصل از مصاحبه ها نشان داد که عوامل مؤثر در شکل گیری مدرسه تاب آور در سه دسته عوامل متمرکز بر عناصر مختلف موجود در مدرسه، فرد و خانواده شناسایی شدند. بررسی تحقیقات مرتبط نیز نشان داد که عمدتاً دو دسته عوامل حفاظتی درونی و بیرونی در مطالعه عوامل مؤثر بر شکل گیری مدرسه تاب آور نقش دارند. از میان عوامل مدرسه، ارتباط مؤثر معلم و دانش آموزان، فضای فیزیکی، جوّ روانی-اجتماعی مناسب و حمایت اجتماعی، از میان عوامل خانواده، جوّ روانی خانواده، روش های فرزندپروری و حمایت والدین و از میان عوامل فردی، توانمندی های شخصیتی و عاطفی مهم ترین عوامل بودند.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی برخی دلالت های نوستالژی به عنوان یک هیجان نااخلاقی برای افزایش کنش همدلانه بود؛ همچنین نوستالژیک کردن افراد و ایجاد حالت نوستالژی که از لوازم محک زدن این مسأله است، از چه طریق قابل تحقق است. جامعه آماری این پژوهش را 71 نفر (34 دختر، 37 پسر) از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز تشکیل دادند. به طور تصادفی 30 نفر به گروه مداخله یادآوری رویداد عادی و 41 نفر به گروه مداخله یادآوری خاطره انگیز اختصاص داده شد. ابزارهای پژوهش حاضر، تکلیف پژواک رویداد و آزمون وارسی دستکاری (MCH) و آزمون موقعیت کنش همدلانه (EAMT) در پس آزمون تکمیل گردید. نتایج نشان داد مداخله فراخوانی خاطره در مقابل یادآوری معمولی حافظه، اثربخشی مطلوب را برای ایجاد حس نوستالژی داراست. همچنین گروه نوستالژی نسبت به گروه غیرنوستالژی، تفاوت معناداری در گرایش عملی به کنش همدلانه نشان داد. نقش جنسیت در افزایش کنش همدلانه به واسطه نوستالژی به طور معنادار تأیید نشد. نقش توجیه شخصی نیز کمابیش تأیید گردید و نشان داد، گروه نوستالژیک توجیه دیگر-مدار بیشتری در مقابل توجیه خود-مدار ارائه خواهد داد. احتمالً این یافته از طریق نقش نوستالژی در فرایندهای نظم بخشی هیجانی قابل فهم است.

هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثربخشی تحریک مغناطیسی فراجمجمه­ ای مکرر (rtms) مغز بر عملکرد افراد سالم در اجرای تکلیف استروپ بود. بدین منظور 30 نفر (25 زن، 5 مرد) آزمودنی راست­ دست سالم با استفاده از پرسشنامه دست­ برتری ادینبورگ (EHI) و پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ-12) انتخاب گردید. آزمودنی ها یک جلسه تحریک مغناطیسی فراجمجمه­ ای مکرر را بر روی ناحیه خلفی­ جانبی پیش­ پیشانی چپ دریافت نموده و تکلیف رنگ-واژه استروپ (SCWT) را قبل و بعد از تحریک انجام دادند. یافته­ ها نشان داد که در گروه فعال نسبت به گروه خاموش زمان پاسخ افراد به محرک­ های هم­ خوان به طور معناداری بهبود یافته است. در خصوص محرک­ های ناهم­ خوان تفاوت معناداری مشاهده نشد. یافته­ های این پژوهش علاوه بر این که مؤید نقش ناحیه خلفی­ جانبی پیش­ پیشانی چپ در کنترل توجه بالا به پایین بود، نشان داد که تحریک مغناطیسی فراجمجمه­ ای مکرر مغز با فرکانس بالا در ناحیه خلفی­ جانبی پیش­ پیشانی چپ می­ تواند اثرات مثبتی بر توجه انتخابی افراد بر جای بگذارد.

هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی پیش ران های مؤثر برای ایجاد سلامت روان شناختی در محیط کار با تأکید بر نقش سرمایه اجتماعی بود. رویکرد این پژوهش آمیخته بوده و از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی– پیمایشی می باشد. چارچوب مفهومی تحقیق با مصاحبه اکتشافی و تحلیل تم طراحی، سپس از طریق پرسشنامه های هم افزایی روان شناختی (PSQ)، سلامت روان شناختی در محیط کار (HWQ)، سرمایه روان شناختی (PCQ) و به وسیله معادلات ساختاری آزمون شده است. جامعه آماری در مرحله طراحی چارچوب مفهومی شامل 18 نفر از خبرگان حوزه منابع انسانی می شود و در مرحله تحلیل مدل، جامعه آماری را 126 نفر از مدیران، معاونان و کارشناسان حوزه منابع انسانی 10 سازمان دولتی و 14 شرکت خصوصی استان قم تشکیل می دهند که براساس جدول مورگان 97 نفر (24 زن، 73 مرد) به عنوان نمونه انتخاب شدند. پس از تجزیه وتحلیل داده ها، 156 کد گزینشی از مصاحبه ها احصاء شد که در نهایت، این کدها در 45 مفهوم، 9 تم فرعی و 3 تم اصلی« ظرفیت سازی روان شناختی»، «فرهنگ سازی روان شناختی» و «هم افزایی روان شناختی» طبقه بندی شده اند. یافته ها نشان می دهد، می توان از طریق هم افزایی روان شناختی و با تأکید بر متغیر میانجی سرمایه اجتماعی، سلامت روان شناختی را در محیط کار ایجاد نمود.

هدف از پژوهش حاضر، پیش بینی بیش تمرینی ادراک شده بر حسب اضطراب رقابتی و تمایل به عضلانی شدن در ورزشکاران مرد بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی ورزشکاران شهر تهران بود که برحسب نمونه گیری در دسترس 250 ورزشکاران مرد در رشته های مختلف ورزشی (انفرادی و تیمی) برگزیده شدند. ابزار این پژوهش شامل پرسشنامه های بیش تمرینی ادراک شده (OTQ)، اضطراب رقابتی (CAQ) و تمایل به عضلانی شدن (DMQ) بود. نتایج یافته های همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام نشان داد که بیش تمرینی ادراک شده به ترتیب با دو متغیر اضطراب شناختی و اضطراب بدنی همبستگی مثبت و معنادار و با اعتمادبه نفس و تمایل به عضلانی شدن همبستگی منفی و معنادار دارد. به صورت کلی، چهار متغیرِ اضطراب بدنی، تمایل به عضلانی شدن، اعتمادبه نفس و اضطراب شناختی بیش از 41 درصد از واریانس بیش تمرینی را پیش بینی می نماید؛ بنابراین شناخت و پایش اضطراب رقابتی و تمایل به عضلانی شدن در ورزشکاران می تواند در پیش بینی بیش تمرینی ادراک شده نقش مؤثری داشته باشد.

پژوهش حاضر با هدف پدیدارشناسی تجارب زیسته مادران دارای فرزند مبتلا به سندرم داون انجام گرفت. رویکرد پژوهش کیفی و براساس روش پدیدارشناسی بود. شرکت کنندگان به صورت نمونه گیری هدفمند از بین مادران دانش آموزان سندرم داون در مدارس استثنایی شهر اصفهان انتخاب شدند که تعداد آن ها 16 نفر بود. فن مورد استفاده برای جمع آوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. مصاحبه ها بارها شنیده شد و متن آن به صورت کلمه به کلمه مکتوب گردید. برای تجزیه وتحلیل داده ها از راهبرد کلایزی استفاده گردید. پس از استخراج موضوعی و طبقه بندی آن ها، یافته ها شامل 4 مضمون اصلی (تأثیر روی خانواده، جایگاه در اجتماع، دغدغه های والدین و شبکه های حمایتی) و 11 زیرمضمون بود. ارتباط این مضامین اصلی و زیرمضامین در اصل مقاله آورده شده است. واکاوی تجارب زیسته مادران دارای فرزند مبتلا به سندرم داون نشان داد، این گروه به طرق مختلف تحت تأثیر این پدیده قرار می گیرند و این تأثیرات جنبه های مثبت ومنفی را شامل می شود. از نتایج این پژوهش و پژوهش های مشابه می توان برای تدوین مداخلات درمانی و آموزشی بهره برد.

هدف مطالعه حاضر، بررسی و مقایسه اثربخشی دو­ روی­ آورد درمانی شناختی­-رفتاری و پذیرش­ و­ تعهد، بر بهبود تنظیم هیجان و مسئولیت­ پذیری افراطی به­ عنوان علائم اصلی این ­ اختلال بود. جامعه آماری 73 نفر (52 زن، 21 مرد) از مراجعه­ کنندگان به ­ مرکز مشاوره احیاء در سال 1396 بوده که دارای اختلال شخصیت وسواس-جبری تشخیص داده ­ شدند که از بین آن­ ها 45­ نفر (30 زن و 15 مرد) به ­ روش هدفمند انتخاب و به­ شیوه تصادفی به دوگروه آزمایش (گروه­ های درمانی) و یک­ گروه گواه (هر گروه 15نفر) اختصاص­ یافتند. به­ منظور تأمین این ­ هدف، از روش تحقیق شبه­ آزمایشی به­ شیوه پیش­ آزمون-پس­ آزمون با­ گروه گواه بهره گرفته ­ شد. متغیرهای مورد پژوهش با استفاده­ از مقیاس دشواری در تنظیم هیجان گروتز و روئمر (DERS) و مقیاس مسئولیت­ پذیری پرسشنامه روان­ شناختی کالیفرنیا (Re-(CPI در مراحل پیش­ آزمون، پس­ آزمون و پیگیری مورد ارزیابی قرارگرفتند. داده­ های به­ دست­ آمده از روش تحلیل واریانس اندازه­ های مکرر نشان ­ از اثربخشی معنادار هر دو­ روش بر هر دو ­ مؤلفه اختلال شخصیت وسواس– جبری دارد. مقایسه زوجی گروه­ ها با استفاده ­ از آزمون مقایسه­ های چندگانه بن­ فرونی، نبود معناداری تفاوت بین گروه­ های درمانی را نشان داد. بنابراین، می­ توان ­ نتیجه ­ گرفت­ که این دوشیوه درمانی با وجود تفاوت در مراحل و مکانیسم، برتری معناداری نسبت به­ هم ندارند. ضمناً پیگیری یک­ ماهه نتایج، نشان­ از پایداری و تقویت آن داشته­ است.

شبکه های مجازی علی رغم امکاناتی که فراهم کرده اند آسیب هایی نیز به همراه داشته اند. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ی استفاده ی آسیب زای مادران از ا شبکه ها با رضایت زناشویی، رابطه ی آن ها با فرزندان و مشکلات رفتاری فرزندانشان بود؛ . در بخش کمی جامعه آماری شامل کلیه مادران کودکان 3-7 ساله شهر تهران و نمونه شامل 323 نفر از مادران بود که به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند ابزار مورد استفاده در پژوهش حاضر شامل پرسشنامه استفاده آسیب زا از شبکه های مجازی، مقیاس سنجش رابطه، مقیاس رابطه مادر-کودک و پرسشنامه توانایی ها و مشکلات کودکان بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش همبستگی و ابزار مورد استفاده در بخش کیفی مصاحبه بود پژوهش از نظریه زمینه ای استفاده شده نمونه در بخش کیفی 17 نفر از مادرانی بودند که به استفاده از شبکه ها وابستگی داشتند و با استفاده از نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته بود برای تحلیل داده های کیفی از کدگذاری نظری استفاده شد. به طور کلی نتایج پژوهش بیانگر رابطه ی استفاده ی آسیب زا از شبکه ها به ویژه وابستگی به آن ها با رضایت زناشویی پایین در زنان و ارتباط نامطلوب میان مادر و فرزند بوده و با بروز مشکلات رفتاری در کودکان نیز مرتبط است