مجله دانشگاه علوم پزشکی گرگان
سال:1401 | دوره:24 | شماره:3 (پی در پی 83) |تعداد مقالات:16

زمینه و هدف: آسم اختلال مزمن راه های هوایی، با انسداد برگشت پذیر، التهاب مجاری هوایی و با عوارض زیادی همراه است. امروزه شیوع بیماری در حال افزایش است. رژیم غذایی، شاخص های آنتی اکسیدانی و همچنین کمبود ویتامین D با بروز بیماری در ارتباط است. این مطالعه به منظور تعیین اثر ویتامین D بر عملکرد ریه و سطح سرمی ایمنوگلبولین E و ظرفیت تام آنتی اکسیدانی در بیماران مبتلا به آسم انجام شد. روش بررسی: این مطالعه کارآزمایی بالینی شاهددار تصادفی شده روی 60 بیمار مبتلا به آسم بالای 16 سال با عدم کنترل کامل علائم مراجعه کننده به کلینیک فوق تخصصی بیمارستان ولیعصر در سال 1398 انجام شد. بیماران به طور تصادفی ساده به روش بلوکه سازی به دو گروه 30 نفری کنترل (دریافت کننده پلاسبو) و مداخله (دریافت کننده کپسول 2000 واحدی ویتامین D به مدت 12 هفته) تقسیم شدند. در ابتدا و انتهای مطالعه از بیماران نمونه خون به میزان 5 میلی لیتر اخذ و اسپیرومتری انجام شد. در سرم بیماران پارامترهای ظرفیت تام آنتی اکسیدانی (TAC)، ایمنوگلبولین E و ویتامین D اندازه گیری و مقایسه گردید. یافته ها: میانگین FVC، سطح سرمی ویتامین D و TAC گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل در انتهای مطالعه افزایش آماری معنی دار و میانگین سطح IgE کاهش آماری معنی دار نشان دادند (P<0. 05). میانگین نمره FEV1 و FEV1 / FVC در دو گروه کنترل و مداخله در انتهای مطالعه تفاوت آماری معنی داری نداشتند. نتیجه گیری: مصرف قرص ویتامین D سبب افزایش میانگین FVC و TAC در بیماران مبتلا به آسم گردید.

زمینه و هدف: دیابت نوع 2 بیماری شایعی است که اساسی ترین راه پیشگیری یا درمان آن سبک زندگی سالم است. این مطالعه به منظور مقایسه اثر خودشفابخشی با درمان شناختی رفتاری تلفیق با ذهن آگاهی بر سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 انجام شد. روش بررسی: این کارآزمایی بالینی روی 45 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه کننده به درمانگاه صدیقه طاهره اصفهان در سال 1400 انجام شد. بیماران پس از انجام پیش آزمون، به طور تصادفی در سه گروه 15 نفری کنترل، خودشفابخشی (مداخله اول) و درمان شناخت رفتاری تلفیق با ذهن آگاهی (مداخله دوم) قرار گرفتند. مداخلات برای هر درمان به صورت هفته ای یک جلسه 90 دقیقه ای آنلاین یرگزار شد. پس از 12 جلسه از هر سه گروه پس آزمون و سه ماه بعد آزمون پیگیری انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت با مؤلفه های تغذیه، ورزش، مسؤولیت پذیری در مورد سلامت، مدیریت استرس، حمایت بین فردی و خودشکوفایی) بود. یافته ها: هر دو روش خودشفابخشی و درمان شناختی رفتاری تلفیق با ذهن آگاهی در پس آزمون باعث افزایش نمرات سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 در مقایسه با گروه کنترل شدند (P<0. 05) و اثر آن در هر دو گروه مداخله برای مرحله پیگیری در مقایسه با گروه کنترل حفظ شد (P<0. 05). تفاوتی بین دو روش درمانی در مقایسه با گروه کنترل مشاهده نگردید. نتیجه گیری: هر دو روش خودشفابخشی و درمان شناختی رفتاری تلفیق با ذهن آگاهی در سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 موثر ارزیابی شدند.

زمینه و هدف: درد نوروپاتیک (Neuropathic pain) یکی از مهم ترین انواع دردهای مزمن است که با وجود پیشرفت های روزافزون علم پزشکی، درمان آن با مشکلات زیادی همراه است. این مطالعه به منظور تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهزیستی روان شناختی و ادراک درد بیماران مبتلا به درد نوروپاتیک مزمن انجام شد. روش بررسی: این کارآزمایی بالینی روی 30 بیمار مبتلا به درد نوروپاتیک مزمن مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی روحانی دانشگاه علوم پزشکی بابل در شهر بابل طی سال 1400 انجام شد. بیماران به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری کنترل و مداخله قرار گرفتند. پرسشنامه های بهزیستی روانشناختی (ریف) و باورها و ادراک های درد (ویلیامز و تورن) در پیش آزمون تکمیل گردید. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در 8 جلسه 120 دقیقه ای، هفته ای یک بار برای گروه مداخله اجرا شد. پس از اتمام دوره درمانی، هر دو گروه مورد پس آزمون قرار گرفتند و دو ماه پس از اجرای پس آزمون، آزمون پیگیری اجرا گردید. یافته ها: نمره کل بهزیستی روانشناختی و خرده مقیاس های پذیرش خود، روابط مثبت با دیگران، خود مختاری، تسلط بر محیط، زندگی هدفمند و رشد شخصی گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل در پس آزمون افزایش آماری معنی داری یافت (P<0. 05). نمر ه کل ادراک درد و خرده مقیاس های باور به ثبات درد در زمان حال و باور به اسرارآمیزی درد گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل در پس آزمون کاهش آماری معنی داری یافت (P<0. 05). نتایج درمان در مرحله پیگیری نیز حفظ شد. خرده مقیاس های باور به استمرار درد در آینده و باور به خود ملامتگری در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل در پس آزمون تفاوت آماری معنی داری نشان نداد؛ اما خرده مقیاس های باور به استمرار درد در آینده و باور به خود ملامتگری گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل در مرحله پیگیری، کاهش آماری معنی داری یافت (P<0. 05). نتیجه گیری: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد می تواند به عنوان یک مداخله اثربخش بر افزایش بهزیستی روانشناختی و کاهش ادراک درد بیماران نوروپاتیک مزمن در کنار درمان های دارویی محسوب شود.

زمینه و هدف: هیپوکسی به عنوان یکی از رایج ترین استرس های بالینی در دوران بارداری اثرات مخربی بر تکامل جنین دارد. روغن ماهی با خاصیت آنتی اکسیدانی خود از اختلالات جنین در طول بارداری جلوگیری می کند. این مطالعه به منظور تعیین اثر روغن ماهی بر ناهنجاری های مادرزادی ظاهری و ابعاد بدن جنین ناشی از هیپوکسی دوران بارداری در موش صحرایی انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی 36 سر موش صحرایی ماده نژاد ویستار باردار به 6 گروه شش تایی کنترل، هیپوکسی، روغن ماهی 0. 5 ml، روغن ماهی 1 ml، هیپوکسی+روغن ماهی 0. 5 ml و هیپوکسی+روغن ماهی 1 ml تقسیم شدند. تجویز روغن ماهی به صورت خوراکی (گاواژ) و ایجاد مدل هیپوکسی بین روزهای 6 تا 15 بارداری به صورت قرار گرفتن روزانه به مدت 3 ساعت در معرض هوایی با شدت 10 درصد اکسیژن و 90 درصد نیتروژن انجام شد. در روز 20 بارداری برای نمونه گیری جنین ها از رحم خارج شدند. ابتدا تعداد جنین های حاصله از هر گروه شمارش شد. سپس از نظر ناهنجاری های ظاهری، تعداد جنین های زنده و جذب شده ارزیابی شدند. در نهایت طول و وزن جنین ها اندازه گیری گردید. یافته ها: میزان جنین های دارای ناهنجاری ظاهری در گروه های هیپوکسی و کنترل به ترتیب 18. 18% و 0% (P<0. 05) و میزان جنین های جذب شده در گروه های هیپوکسی و کنترل به ترتیب 27. 27% و 1. 92% بودند (P<0. 05). همچنین میانگین وزن و طول جنین ها در گروه هیپوکسی نسبت به گروه کنترل کاهش آماری معنی داری داشت (P<0. 05). در حالی که میانگین وزن و طول جنین ها در گروه های هیپوکسی دریافت کننده روغن ماهی افزایش آماری معنی داری نسبت به گروه هیپوکسی نشان دادند (P<0. 05). نتیجه گیری: هیپوکسی طی دوران بارداری در موش های صحرایی سبب کاهش ابعاد جنین و افزایش ناهنجاری های جنینی گردید. با این حال روغن ماهی توانست اثرات مضر ناشی از هپوکسی در دوران بارداری بر ناهنجاری های مادرزادی ظاهری و ابعاد بدن جنین را کاهش دهد.

زمینه و هدف: کبد اصلی ترین ارگان دخیل در متابولیزاسیون انواع داروها و سموم است. یکی از عوارض محتمل در مصرف بی رویه گیاهان دارویی بروز آسیب کبدی است. گیاه خولنجان (Alpinia officinarum) دارای خواص بیولوژیک مختلفی از جمله اثرات آنتی هایپرلیپیدمیک، ضدالتهاب، ضد ویروس، ضد باکتری، ضد سرطان و آنتی اکسیدان است. این مطالعه به منظور تعیین سمیت کبدی عصاره آبی ریزوم گیاه خولنجان در موش های صحرایی نر انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی 35 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به صورت تصادفی در 5 گروه 7 تایی شامل گروه کنترل و چهار گروه تجربی تقسیم شدند. عصاره آبی ریزوم گیاه خولنجان در دوزهای 100، 200، 400 و 800 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن روزانه به مدت 4 هفته گاواژ شد. پس از 28 روز نمونه های بافت کبد با ضخامت 5 میکرون تهیه و به روش رنگ آمیزی H&E بررسی شدند. آنزیم های کبدی آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلانین ترانسفراز (ALT) و آلکالین فسفاتاز (ALP) با کیت شرکت پارس آزمون ارزیابی شدند. یافته ها: سطح آنزیم های کبدی AST، ALT و ALP در همه گروه های تجربی نسبت به گروه کنترل افزایش آماری معنی داری یافت (P<0. 05). آسیب های بافتی در گروه های دریافت کننده عصاره آبی ریزوم گیاه خولنجان مشاهده شد و بیشترین آسیب کبدی شامل دژنره شدن گسترده هپاتوسیت ها و نکروز هپاتوسیت های کبدی در گروه های دریافت کننده دوزهای 400 و 800 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن مشاهده شد. نتیجه گیری: مصرف عصاره آبی ریزوم گیاه خولنجان با دوز بیش از 100 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن می تواند سبب آسیب کبدی شود و در دوز 800 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن مرگ آور است.

زمینه و هدف: مصرف مزمن اوپیوئیدها منجر به بروز تحمل به اثرات ضددردی آنها می شود. پروتئین کیناز C، آدنیلیل سیکلاز، نیتریک اکساید و گلیکوژن سنتاز کیناز 3 بتا (GSK-3β, ) مکانیسم های مولکولی درگیر در تحمل مورفین هستند. لیتیوم باعث فعال شدن مسیر فسفاتیدیلینوزیتول 3 کیناز (PI3K) / پروتئین کیناز بتا (AKT) می شود که GSK-3β,را مهار کرده و تحمل ناشی از مورفین را کاهش می دهد. این مطالعه به منظور تعیین ثر لیتیوم بر علایم وابستگی به مورفین و تحمل به اثرات ضددردی آن در موش های سوئیسی از طریق سیگنالینگ GSK-3β,انجام شد. روش بررسی: این مطالعه تجربی روی 56 سر موش سوری سوئیسی آلبینو نر بالغ (8 گروه 7 تایی) انجام شد. تزریق داخل صفاقی مورفین با غلظت های 50، 50 و 75 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن در ساعات 8 صبح، 11 صبح و 16 عصر به مدت 4 روز انجام شد و تک دوز 50 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز پنجم انجام گردید. اثرات سه دوز خوراکی لیتیوم در غلظت های 1، 5 و 10 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن 45 دقیقه قبل از تزریق مورفین، بر تحمل ناشی از مورفین بررسی شد. برای بررسی تحمل ضددرد در روزهای 1، 3 و 5 مطالعه، تست های Tail flick و Hot plate انجام شد. در روز آخر مغز موش ها به منظور اندازه گیری سطح نیتریت، ارزیابی بافت شناسی و ایمونوهیستوشیمی برای p-گلیکوژن سنتاز (p-GSSer640) جمع آوری شدند. یافته ها: مصرف همزمان لیتیوم به طور معنی داری تحمل ضددرد را در مقایسه با گروه مورفین در روز 3 و 5 افزایش داد (P<0. 05). لیتیوم افزایش سطح نیتریت ناشی از مورفین و همچنین آسیب مغزی را کاهش داد. لیتیوم، اثرات محافظتی بر تحمل به مورفین را در آزمایش ایمونوهیستوشیمی 640p-GSSer نشان داد و فسفوریلاسیون GS در ریشه سرین 640 توسط GSK-3β,را کاهش داد. نتیجه گیری: تجویز لیتیوم سبب کاهش تحمل مورفین در موش های سوئیسی نر بالغ گردید.

زمینه و هدف: نورون زایی فرایندی است که نورون ها از سلول های بنیادی عصبی در برخی نواحی مغز بالغ مانند ناحیه زیر بطنی (Subventricular zone: SVZ) دیواره جانبی بطن های طرفی و شکنج دندانه ای هیپوکامپ رخ می دهد. هورمون های جنسی بر مراحل مختلف نورون زایی اثر داشته و هورمون استروژن موجب افزایش تکثیر سلولی می گردد. این مطالعه به منظور تعیین تغییرات هورمون های گنادی چرخه فحلی بر نورون زایی ناحیه زیر بطنی موش بالغ انجام شد. روش بررسی: این مطالعه تجربی روی 26 سر موش کوچک آزمایشگاهی ماده نژاد NMRI بالغ انجام شد. موش ها با تهیه اسمیر واژن تعیین چرخه شدند و سپس در چهار گروه شامل پرواستروس (n=5)، استروس (n=7)، مت استروس (n=7) و دی استروس (n=7) قرار گرفتند. حیوانات پس از تعیین مراحل چرخه فحلی به روش رنگ آمیزی اسمیر واژن، بیهوش و با پارافرمالدئید پرفیوژن شدند و مغز آنها برای تهیه مقاطع میکروسکوپی خارج شد. ارزیابی تکثیر سلولی در SVZ به روش رنگ آمیزی کریستال فاست ویوله و ایمونوهیستوشیمی برای نشانگر آنتی GFAP انجام گردید. یافته ها: مشاهده مقاطع میکروسکوپی رنگ آمیزی شده با کرزیل ویوله نشان از افزایش آماری معنی دار تکثیر سلولی در مرحله پرواستروس نسبت به سایر مراحل چرخه فحلی داشت (P<0. 05). مقایسه مقاطع رنگ شده به روش ایمنوهیستوشیمی برای آستروسیت ها نشان دهنده ارتباط تراکم این سلول ها با تغییرات هورمونی مراحل مختلف چرخه فحلی بود. نتیجه گیری: مرحله پرواستروس چرخه فحلی با تکثیر سلولی و افزایش تراکم آستروسیت های SVZ مغز موش بالغ همراه است. نورون زایی با تغییرات سطح هورمون های جنسی در مراحل مختلف چرخه فحلی ارتباط دارد.

زمینه و هدف: یکی از راه های اصلاح ناهنجاری کایفوز استفاده از بریس ها است. این مطالعه به منظور تعیین اثر دو نوع بریس ساده و سنسوردار توراکولومبوساکرال بر مؤلفه های نیروی واکنش زمین در مردان مبتلا به کایفوز هنگام راه رفتن انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه شبه تجربی 15 مرد مبتلا به کایفوز سینه ای سه مرتبه تکلیف راه رفتن روی صفحه نیرو را در سه شرایط بدون بریس، بریس ساده و بریس دارای سنسور انجام دادند. داده های نیروی عکس العمل زمین از طریق دستگاه نیروسنج برتک جمع آوری شد. یافته ها: بین شرایط با و بدون استفاده از بریس در مقدار نیروها، اوج نیروها، گشتاور آزاد و نرخ بارگذاری در هنگام راه رفتن تفاوت آماری معنی داری یافت نشد. نتیجه گیری: تفاوتی در کینتیک راه رفتن در حالت های با و بدون بریس در مردان مبتلا به کایفوز وجود نداشت.

زمینه و هدف: سرطان پستان، شایع ترین نوع سرطان در زنان است و شناخت عوامل خطرساز ابتلا، بسیار ضروری است. این مطالعه به منظور تعیین ارتباط وضعیت تغذیه با سرطان پستان انجام شد. روش بررسی: این مطالعه مورد –,شاهدی روی 210 زن (105 بیمار مبتلا به سرطان پستان و 105 فرد سالم) در محدوده سنی 20 تا 89 سال در شهرستان آزادشهر طی سال 1398 انجام شد. اطلاعات مربوط به وضعیت تغذیه با استفاده از چک لیست محقق ساخته به روش مصاحبه جمع آوری شد. یافته ها: گروه سنی بیشتر بیماران (49. 5%) در محدوده 45 تا 54 سال قرار داشت. در گروه مورد و شاهد از نظر مصرف روغن جامد (49. 5% در مقابل 31. 4%)، دمای داغ غذا (19% در مقابل 9. 5%)، مصرف نوشابه های گازدار بیش از دو بار در ماه (29. 5% در مقابل 21%) و میانگین تعداد وعده های مصرف غذاهای سرخ شده در هفته (1. 79±, 3. 2 در مقابل 1. 73±, 2. 3) تفاوت آماری معنی داری یافت شد (P<0. 05). بین دو گروه مورد و شاهد از نظر عواملی مانند سبزیجات، نوع و میزان گوشت، روغن حیوانی، حبوبات، نمک و چای رابطه آماری معنی داری یافت نشد. نتیجه گیری: الگوی تغذیه زنان مبتلا به سرطان پستان در مقایسه با زنان سالم متفاوت ارزیابی گردید. به طوری که مصرف روغن جامد، دمای غذا، مصرف نوشابه های گازدار و غذاهای سرخ شده بیشتر بود.

زمینه و هدف: عوامل دخیل در شکل گیری افکار و اقدام به خودکشی با پیچیده تر شدن تعاملات اجتماعی و افزایش احتمال بروز آن در جوامع مختلف منجر به تلاشی جهانی در جهت کنترل و بهبود این مشکل اجتماعی شده است. این مطالعه به منظور تعیین ویژگی های شخصیتی در اقدام به خودکشی مراجعین به بخش های اورژانس مراکز آموزشی درمانی پنجم آذر و شهید صیاد شیرازی گرگان انجام شد. روش بررسی: این مطالعه مورد –,شاهدی روی 80 فرد اقدام کننده به خودکشی و 80 فرد سالم مراجعه کننده به بخش های اورژانس شهر گرگان طی سال 1399 انجام شد. اطلاعات دموگرافیک افراد ثبت شد. تیپ شخصیتی بر اساس پرسشنامه تیپ شخصیت نئو اندازه گیری شد. یافته ها: شیوع بیماری های اعصاب و روان و سابقه قبلی خودکشی در بیمار و خانواده بیمار اقدام کننده به خودکشی به صورت معنی داری بیشتر از گروه شاهد بود (P<0. 05). روان رنجوری در بیماران اقدام کننده به خودکشی به صورت معنی داری بالاتر بود (P<0. 05)؛ اما تمایل به برون گرایی، وجدانی بودن، تجربه گرایی و توافق پذیری در بیماران اقدام کننده خودکشی به صورت معنی داری کمتر از گروه شاهد بود (P<0. 05). نتیجه گیری: باتوجه به نقش ویژگی های شخصیتی و به ویژه روان رنجوری در اقدام به خودکشی، توجه به ویژگی های شخصیتی بر رفتار خودکشی، داده های مهمی را برای بهبود درمان فراهم می کند.

زمینه و هدف: بلوغ یک دوره گذار از کودکی به بزرگسالی به همراه تغییرات فیزیولوژیکی و جسمی است. سن منارک یک شاخص بلوغ مهم برای ارزیابی وضعیت رشد است و رشد کامل و بلوغ ارگان های تناسلی برای سلامت باروری یک دختر ضروری است. این مطالعه به منظور تعیین ارتباط سن منارک با ابعاد سونوگرافیک رحمی و بلوغ انجام شد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی-تحلیلی روی 76 دختر سالم 16-9 ساله مراجعه کننده به درمانگاه غدد مرکز آموزشی درمانی طالقانی گرگان طی سال های 1397 لغایت 1399 انجام شد. مشخصات دموگرافیک شامل سن تقویمی، قد و وزن ثبت شد. شاخص های طول بزرگ ترین ضلع رحم، طول تخمدان، حجم تخمدان و ابعاد بزرگ ترین فولیکول تخمدانی با انجام سونوگرافی لگن اندازه گیری شد. یافته ها: میانگین سن منارک 1. 43±, 12. 08 سال تعیین شد. بین سن منارک با طول تخمدان (r=0. 79, P=0. 001)، حجم تخمدان (r=0. 81, P=0. 007) و طول بزرگ ترین ضلع رحم (r=0. 77, P=0. 001) ارتباط مثبت و معنی دار آماری یافت شد. قد بیشترین عامل اثرگذار مثبت و معنی دار (b=0. 082, P=0. 002) در سن منارک بود و پس از آن طول تخمدان (b=0. 097, P=0. 004) در رتبه دوم عامل اثرگذار قرار داشت. در رابطه سن منارک با وزن دختران ارتباط معکوس بود (b=-0. 028, P=0. 13). نتیجه گیری: با افزایش سن منارک ابعاد رحم نیز افزایش می یابد و رحم از لحاظ حجمی نیز افزایش می یابد. این مسأله می تواند با این واقعیت توجه شود که با افزایش سن منارک، افزایش رشد اعضای درونی رحم نیز از این قاعده مستثنی نبوده و رشد می کند.

زمینه و هدف: سکته مغزی دارای شیوع و مرگ و میر زودرس بالایی است؛ لذا شناسایی عوامل موثر در افزایش بروز سکته مغزی دارای اهمیت بسیاری است. این مطالعه به منظور تعیین اثر عوامل جوی و نوسان میدان های مغناطیسی زمین بر رخداد سکته مغزی در گرگان انجام شد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی-تحلیلی گذشته نگر روی 3639 بیمار شامل سکته مغزی ایسکمیک (3102 بیمار)، خونریزی داخل مغزی (472 بیمار) و خونریزی زیرعنکبوتیه (65 بیمار) بستری در سال های 1394 لغایت 1398 در مرکز آموزشی درمانی شهید صیاد شیرازی طی سال 1399 انجام شد. پس از ثبت متغیرهای محیطی شامل دما، فشار، رطوبت و نوسان میدان مغناطیسی زمین، داده های بیماران سکته مغزی از سیستم اطلاعات بیمارستان استخراج و ارزیابی گردید. یافته ها: بیشترین موارد خونریزی داخل مغزی در فصل زمستان و کمترین موارد در فصل تابستان رخ داده بود. بروز خونریزی داخل مغزی ارتباط مستقیم و معنی داری با فشار هوا (r=0. 452, P=0. 001) و رابطه معکوس معنی داری با دما (r=-0. 457, P=0. 001) داشت. خونریزی زیرعنکبوتیه و سکته های ایسکمیک ارتباطی با فصل و ماه نداشتند. بروز سکته های ایسکمیک ارتباط مستقیم و معنی داری با نوسانات میدان مغناطیسی زمین داشت (r=0. 359, P=0. 007). خونریزی زیرعنکبوتیه ارتباطی با هیچیک از متغیرها نداشت. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که دمای پایین، فشار هوای بالا و نوسانات زیاد میدان مغناطیسی، با بروز بیشتر سکته مغزی در ارتباط است.

زمینه و هدف: ارزش دارویی قارچ دم بوقلمون (Trametes versicolor) مهم تر از ارزش غذایی آن است. این قارچ دارای فعالیت های دارویی متنوعی است. این مطالعه به منظور ارزیابی فعالیت آنتی اکسیدانی و خواص ضدمیکروبی عصاره آبی قارچ دم بوقلمون انجام شد. روش بررسی: در ایﻦ,مطالعه توصیفی-تحلیلی عصاره آبی قارچ دم بوقلمون تهیه شد. فعالیت آنتی اکسیدانی این قارچ به روش های دی فنیل پیکریل (DPPH) و قدرت احیاء کنندگی (RP)، میزان فلاونوئید به وسیله کلرید آلومینیوم و فنل کل به وسیله سنجش سیوکالتیو ارزیابی شدند. فعالیت ضدباکتریایی و ضدقارچی عصاره آبی قارچ دم بوقلمون بر روی باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس، اشرشیا کلی و قارچ فوزاریوم تاپسینوم به روش دیسک دیفیوژن تعیین شد. بوتیل هیدروکسی تولوئن (BHT)، سیپروفلوکساسین و آمفوتریسین B به ترتیب به عنوان کنترل مثبت فعالیت آنتی اکسیدانی، سویه های باکتریایی و قارچی به کار برده شدند. یافته ها: مقدار فنل کل 0. 38±, 27. 6 میلی گرم گالیک اسید بر گرم و مقدار فلاونوئید کل 0. 04±, 4. 2 میلی گرم گوئرستین بر گرم بودند. برپایه فعالیت مهار رادیکال DPPH، عصاره آبی قارچ دم بوقلمون فعالیت مهار خوبی به میزان 1. 2±, 93. 8% با IC50 برابر با 0. 8±, 103. 9 میکروگرم بر میلی لیتر را در مقایسه با BHT استاندارد (IC50 برابر با 0. 6±, 30. 0 میکروگرم بر میلی لیتر) نشان داد. علاوه بر این مشاهده شد که با افزایش غلظت عصاره آبی قارچ دم بوقلمون، میزان قدرت کاهندگی آهن نیز افزایش می یابد. منطقه مهار اطراف عصاره دامنه ای از 0. 65±, 13 میلی متر در فوزاریوم تاپسینوم در غلظت 75 میلی گرم بر میلی لیتر تا 0. 73±, 21 میلی متر در استافیلوکوکوس اورئوس در غلظت 300میلی گرم بر میلی لیتر بودند (P<0. 05). نتیجه گیری: عصاره آبی قارچ دم بوقلمون حاوی مقادیر قابل توجهی ترکیبات فنلی و دارای خاصیت ضدمیکروبی و آنتی اکسیدانی بالایی است.

زمینه و هدف: میزان زمان واکنش دارای پتانسیل قابل توجهی برای کمک به ارزیابی عصبی روانشناختی در انواع محیط های مراقبت های بهداشتی است. اندازه گیری تنوع زمان واکنش درون فردی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. زیرا تصور می شود که منعکس کننده اختلالات بیولوژیکی-عصبی است. این مطالعه به منظور تعیین تغییرات درون فردی زمان واکنش به محرک دیداری در دید دو چشمی و تک چشمی غالب یا غیر غالب انجام شد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی-تحلیلی روی 12 داوطلب با میانگین سنی داوطلبین 1. 448±, 30. 08 سال از بین دانشجویان و کارشناسان (5 زن و 7 مرد) دانشگاه علوم پزشکی گلستان طی سال 1400 انجام شد. زمان واکنش توسط دستگاه زمان واکنش دست ساخت شرکت دانش سالار ایرانیان به شکل خودکار و بر اساس زمان ارایه تحریک دیداری بر صفحه رایانه و عکس العمل فرد یعنی فشردن دکمه دستگیره های هر یک از دو دست ثبت گردید. آزمایش برای همه داوطلبین بین ساعت 10 تا 11 صبح انجام شد و شرکت کنندگان حداقل از 2 ساعت قبل از آن تغذیه نداشتند. پس از تکمیل آزمایش های زمان واکنش برای هر داوطلب، نسبت به تعیین چشم غالب با روش hole-in-card اقدام شد. یافته ها: در 4 داوطلب چشم غالب چپ و در بقیه داوطلبین چشم غالب راست بود. بین دو جنس از نظر چشم غالب تفاوت آماری معنی داری مشاهده نشد. تعداد زمان های واکنش ثبت شده در دید تک چشمی راست 902 مورد، تک چشمی چپ 911 مورد و دید دو چشمی 893 مورد بود. میانگین زمان واکنش در دید تک چشمی راست 3. 410±, 306. 81، تک چشمی چپ 3. 339±, 304. 28 و دید دو چشمی 4. 569±, 312. 95 و دامنه زمان های واکنش در این سه حالت به ترتیب بین 194 تا 1750، 178 تا 1587 و 155 تا 1797 هزارم ثانیه تعیین شد. تغییرات درون فردی زمان واکنش در مورد چشم غالب چپ و دست چپ به ترتیب در مقایسه با چشم غالب راست و دست راست اختلاف آماری معنی داری داشت (P<0. 05). تفاوتی بین زمان واکنش دید تک چشمی راست، تک چشمی چپ و دید دو چشمی مشاهده نشد. نتیجه گیری: همسویی سمت غالب چپ در چشم و دست واکنش سریع تری نسبت به سمت غالب راست در چشم و دست دارد. مکانیسم این پدیده ممکن است با فرایند کلی تعیین کننده نیمکره غالب چپ در تقریبا 90 درصد جمعیت مرتبط باشد.

زمینه و هدف: سگ ها با بیش از 60 نوع بیماری مشترک با انسان در ارتباط هستند که در بین آنها انگل ها، به خصوص بیماری های انگلی کرمی نقش مهمی در بهداشت و سلامت جامعه دارد. این مطالعه به منظور تعیین فراوانی فون کرم های گوارشی در سگ های شهرستان گرگان انجام شد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی-تحلیلی روی 70 قلاده (37 نر، 33 ماده) سگ های پناهگاه (40 قلاده)، خانگی (18 قلاده) و نگهبان (12 قلاده) شهرستان گرگان طی آذر ماه لغایت بهمن ماه سال 1398 انجام شد. اطلاعات مربوط به سن، جنس و محل زندگی حیوانات ثبت شد. نمونه های مدفوعی برای شناسایی فون کرم های گوارشی با روش شناورسازی با محلول شیتر مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: آلودگی به فون کرمی گوارشی در 41 قلاده سگ (58. 6%) تعیین شد که شامل توکسوکاراکنیس (29. 3%)، اکینوکوک-تنیا (26. 8%)، کرم های قلابدار (24. 4%)، تریشوریس ولپیس (7. 3%) و توکساسکاریس لئونینا (12. 2%) بود. بیشترین آلودگی مربوط به توکسوکاراکنیس (31. 8%) در جنس ماده و کمترین آلودگی مربوط به تریشوریس ولپیس (5. 3%) در جنس نر بود که این تفاوت معنی دار بود (P<0. 05). 69. 7% از نمونه های مدفوعی سگ های ماده حداقل به یک انگل آلوده بودند که این میزان در مقایسه با جنس نر (48. 6%) از نظر آماری معنی دار بود (P<0. 05). بیشترین آلودگی در سگ های پناهگاه (61%) مشاهده گردید که تفاوت آماری معنی داری با سگ های خانگی (19. 5%) و نگهبان (19. 5%) نداشت. نتیجه گیری: فراوانی آلودگی به فون کرمی گوارشی در سگ های شهرستان گرگان بالا بود که در سگ های ماده بیشتر از سگ های نر تعیین شد.

زمینه و هدف: هر عاملی که موجب اختلال دستگاه خروجی اشک شود؛ می تواند سبب اشک ریزش (Epiphora) گردد که یکی از علل شایع مراجعه بیماران به کلینیک های چشم پزشکی است. انسداد مجرای نازولاکریمال می تواند مادرزادی و یا اکتسابی باشد. برای درمان انسداد مجرای اشکی درمان استاندارد، جراحی داکریوسیستورینوستومی (Dacryocystorhinostomy: DCR) است که می تواند با دو رویکرد خارجی و اندونازال انجام گیرد. این مطالعه به منظور ارزیابی نتایج موفقیت جراحی داکریوسیستورینوستومی آندوسکوپیک بیماران با انسداد مجرای اشکی انجام شد. روش بررسی: این مطالعه توصیفی روی 38 بیمار (29 زن و 9 مرد) بالای 18 سال با میانگین سنی بیماران 13. 83±, 43. 07 سال مبتلا به اشک ریزش که طی سال های 1394 لغایت 1397 به مرکز آموزشی درمانی پنجم آذر گرگان مراجعه نمودند؛ در سال 1398 انجام شد. میزان موفقیت داکریوسیستورینوسکوپی اندوسکوپیک در بهبود اشک ریزش شش ماه بعد از انجام جراحی و نیز از نظر عوارض جراحی و ارتباط یافته های سی تی اسکن ارزیابی شد. یافته ها: نتایج جراحی برای 36 بیمار به میزان 94. 74% موفقیت آمیز ارزیابی شد. انسداد مجرای اشکی سمت راست 63. 2% و سمت چپ 36. 8% تعیین شد. خونریزی اندک حین عمل در 76. 3% و خونریزی شدید حین عمل در 7. 9% مشاهده شد. در هیچیک از بیماران نشت مایع مغزی نخاعی و آسیب اربیت در حین جراحی ایجاد نشد. با توجه به یافته های سی تی اسکن، انحراف سپتوم در 76. 3% از بیماران مشاهده شد که برای 41. 37% از بیماران حین عمل، جراحی سپتوپلاستی نیز انجام گردید. 50 درصد از بیماران دچار سینوزیت مزمن بودند که برای همه آنان حین جراحی، دهانه سینوس های درگیر باز و تخلیه سینوس ها انجام گردید. نتیجه گیری: جراحی داکریوسیستورینوستومی آندوسکوپیک روش موفقیت آمیز و قابل قبولی برای اشک ریزش به ویژه در بیماران دارای سینوزیت یا انحراف تیغه بینی ارزیابی شد.