آسیب شناسی گفتار و زبان
سال:1393 | دوره:1 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

بیماری پارکینسون یکی از شایع ترین اختلالات سیستم عصبی است که می تواند مشکلات تولیدی و به دنبال آن کاهش قابلیت وضوح گفتار را به همراه داشته باشد. کاهش دامنه و سرعت حرکات تولیدی از جمله مشکلاتی است که در بیماران مبتلا به پارکینسون مشاهده می شود که همین مشکل به تولید دقیق همخوا ن ها و واکه ها آسیب می زند. تغییرات ساختار فورمنت ها از لحاظ زمانی و فرکانسی، ابزار خوبی برای نمایش پویایی سیستم تولیدی به خصوص زبان است. به همین سبب حرکات تولیدی بیماران مبتلا به پارکینسون، اغلب از این طریق مورد بررسی قرار می گیرد. صوت درمانی لی سیلورمن (LSVT) یک درمان رفتاری فشرده صوتی است که اختصاصا برای بیماران مبتلا به پارکینسون طراحی شده است. هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر صوت درمانی فشرده بر اساس اصول روش درمانی الگو گرفته از لی سیلورمن بر بهبود مهارت های تولیدی و تاثیر بهبود مهارت های تولیدی بر قابلیت وضوح گفتار یک بیمار مبتلا به پارکینسون بود.روش بررسی بیمار مردی 35 ساله، مبتلا به بیماری پارکینسون با کاهش وضوح گفتار بود. ارزیابی های اکوستیکی و قابلیت وضوح گفتار قبل و بعد از اجرای درمان انجام گرفت. برنامه صوت درمانی فشرده، شامل 16 جلسه انفرادی یک ساعته، مبتنی بر اصولLSVT ، به بیمار ارائه شد.یافته ها بعد از ارائه درمان، افزایش معنادار در مقادیر شدت صوتی، دیرش انتقال فورمنت دوم و قابلیت وضوح گفتار مشاهده گردید.نتیجه گیری صوت درمانی فشرده بر اساس اصول LSVT تاثیراتی فراتر از بلندی صدا دارد و شامل بهبود کیفیت صوتی، تولید و قابلیت وضوح گفتار می باشد.

زمینه و هدف ناتوانی در صحبت کردن، مانع برقراری ارتباط و باعث دوری فرد از جامعه خواهد شد. روش های ارتباطی مکمل و جایگزین (ACC) به عنوان راهکاری مناسب برای کمک به افراد دارای اختلالات شدید در درک و بیان گفتار، مطرح است. در این پژوهش، میزان آگاهی آسیب شناسان گفتار و زبان از این روش ها مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی آزمودنی های این پژوهش مقطعی و توصیفی، 25 آسیب شناس گفتار و زبان شاغل در مراکز درمانی وابسته به دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی بودند. برای آگاهی سنجی، از پرسشنامه محقق ساخته ای استفاده شد که روایی محتوای آن به روش لاواشه بررسی شد. در توصیف داده ها، نرم افزار آماری SPSS (نسخه شانزدهم) به کار گرفته شد.یافته ها روایی محتوای ابزار پژوهش 76.31 به دست آمد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد 28 درصد از آزمودنی ها اصلا با روش های ارتباط مکمل و جایگزین آشنا نبودند و 68 درصد، آشنایی اندکی با آن داشتند. این در حالی بود که 96 درصد از پاسخ دهندگان با بیماران سخت ارتباط مواجه بوده اند. هیچ یک از پاسخ دهندگان ابزارهای با تکنولوژی بالا برای بیماران خود به کار نبرده بودند. 92 درصد ازشرکت کنندگان تمایل داشتند فرصت های بیشتری برای یادگیری در زمینه خدمات ACC داشته باشند.نتیجه گیری نتایج این پژوهش نشان داد که آسیب شناسان گفتار و زبان، آشنایی محدودی با خدمات ارتباطی مکمل و جایگزین و جامعه هدف این خدمات دارند. بنابراین نیاز به آموزش به این متخصصان در این زمینه چه به صورت نظری و چه در بالین وجود دارد.

زمینه و هدف توانایی دست یابی واژگانی در برقراری ارتباط کلامی از اهمیت بالایی برخوردار است. اکثر آزمون های واژه یابی در زبان فارسی، بر نامیدن در مواجهه بینایی متمرکز بوده است و سایر حیطه ها مانند روانی کلامی و گفتار پیوسته کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف تحقیق حاضر، تهیه یک بسته ارزیابی دست یابی واژگانی روا و پایا جهت سنجش عملکرد افراد بزرگسال فارسی زبان می باشد.روش بررسی این پژوهش به صورت مقطعی تحلیلی انجام شد و در طی آن یک بسته ارزیابی در سه بخش نامیدن در مواجهه بینایی (50 تصویر)، روانی کلامی (روانی واجی و معنایی) و تحلیل گفتار پیوسته (شامل تعیین سرعت گفتار، میزان کل واژگان، میزان واژگان محتوایی و تعداد اسامی و افعال) ارائه شد. جهت سنجش روایی محتوایی از نظر گروه کارشناسی 9 نفره استفاده شد. بررسی پایایی، از طریق بازآزمایی و محاسبه آلفای کرونباخ صورت گرفت.یافته ها ضریب روایی محتوی آزمون «دست یابی واژگان» حداقل 0.78 و آلفای کرونباخ آن %78 به دست آمد. نمرات بازآزمایی برای روانی کلامی واجی نیز (p-value=0.04) 0.69 و روانی کلامی معنایی (p-value=0.017) 0.73 محاسبه شد. برای تمام آیتم های تحلیل گفتار پیوسته به جز سرعت گفتار، صریب همبستگی دوبار اجرای آزمون، بالای 0.70 به دست آمد (p-value<0.05).نتیجه گیری با توجه به ضرایب روایی و پایایی به دست آمده، بسته ارزیابی «دست یابی واژگانی» قابلیت بررسی توانایی واژه یابی در سه حوزه نامیدن در مواجهه بینایی، روانی کلامی و تحلیل گفتار پیوسته را به طور همزمان دارا بوده و می تواند در تشخیص و همچنین پیگیری تغییرات متعاقب درمان در انواع اختلالات نامیدن به کار رود.

زمینه و هدف بر پایه فرضیه ناهنجاری حافظه اجرایی، دشواری های زبانی مشهود در آسیب زبانی ویژه عمدتا ناشی از وجود ناهنجاری در ساختارهای مغزی تشکیل دهنده سیستم حافظه اجرایی می باشد. بر اساس این فرضیه، حافظه اجرایی در یادگیری دستور زبان- و نه واژگان- نقش دارد. هدف از این مطالعه، بررسی عملکرد حافظه اجرایی و ارتباط آن با دشواری های زبانی در کودکان مبتلا به آسیب زبانی ویژه در چارچوب فرضیه فوق می باشد.روش بررسی در این مطالعه، موردی- شاهدی، عملکرد 9 نفر از کودکان فارسی زبان مبتلا به آسیب زبانی ویژه و 9 نفر از کودکان عادی، در تکالیف زبانی و حافظه، بررسی و با هم مقایسه شده اند. کودکان مبتلا به آسیب زبانی ویژه با مراجعه به مراکز گفتاردرمانی در شهر مشهد و کودکان عادی به صورت تصادفی از میان کودکان یک مهد کودک انتخاب گردیدند ابزارهای مورد استفاده عبارتند از آزمون هوش ماتریس های پیشرونده ریون، آزمون رشد زبان، آزمون واژگان مصور تک کلمه ای- بیانی، آزمون کنش مصور رنفرو، خرده آزمون تکمیل جملات آزمون هوشی وکسلر و تکلیف زمان واکنش پی در پی. در این مطالعه از آزمون دو متغییر مستقل کلموگروف- اسمیرنوف برای مقایسه میانگین ها و از آزمون همبستگی پیرسون برای بررسی رابطه میان متغیرها استفاده شده است.یافته ها همسو با پیش بینی فرضیه ناهنجاری حافظه اجرائی، نتایج این مطالعه عملکرد نابهنجار حافظه اجرایی در کودکان مبتلا به آسیب زبانی ویژه را تایید می کند. اما برخلاف فرضیه مذکور، رابطه آماری معناداری میان مهارت های دستوری از یکسو، و حافظه اجرایی از سوی دیگر در هیچ یک از گروه های کودکان نمونه (ضریب همبستگی= 0.52-، سطح معناداری= 0.14) و عادی (ضریب هبستگی= 0.73، سطح معناداری= 0.73) یافت نشد.نتیجه گیری نتایج بدست آمده شواهد قطعی در رد و یا تایید فرضیه ناهنجاری حافظه اجرائی به دست نمی دهد.

زمینه و هدف گفتار نشانه دار ابزاری ارتباطی برای افراد کم شنواست که دسترسی به گفتار طبیعی را با استفاده از حداکثر لب خوانی امکان پذیر می کند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی استفاده از نرم افزار گفتار نشانه دار بر مهارت بیان اسامی کودکان 5-6 سال کم شنوا بود.روش بررسی در این بررسی 5 کودک کم شنوای 5 تا 6 سال در یک دوره انفرادی سه ماهه، هر روز تحت آموزش با نرم افزار گفتار نشانه دار قرار گرفتند. زمان جلسات آموزشی برای هر کودک 20 تا 25 دقیقه در روز بود. آزمون درک و بیان نیوشا به عنوان آزمون وارسی برای رسم داده- نقطه ها در مراحل خط پایه، مداخله و مرحلی ابقای تغییرات استفاده شد. بین آخرین مرحله مداخله و ابقای تغییرات 1 هفته فاصله زمانی وجود داشت. از تحلیل چشمی گراف های رسم شده و تحلیل شیب خط برای بررسی نتایج استفاده شد.یافته ها شیب تغییرات خط پایه، زمان مداخله و زمان حفظ تغییرات، نشان دهنده بهبود مهارت بیان اسامی، در تمام کودکان مورد مطالعه است.نتیجه گیری نتایج نشان می دهند استفاده از نرم افزار گفتار نشانه دار فارسی ابزاری اثربخش برای بهبود مهارت بیان اسامی (افراد، حیوانات، میوه ها و...) در کودکان کم شنوای تحقیق حاضر بوده است.

زمینه و هدف در مطالعات زبانی، جهت بررسی نحوی سازماندهی مفاهیم در واژگان ذهنی و نیز چگونگی رشد معنای کلمه از تکلیف تعریف واژه استفاده می شود. هدف از مطالعه حاضر، مرور نتایج تحقیقاتی است که روند رشد مفاهیم و سازماندهی آن ها را با استفاده از تکلیف تعریف واژه بررسی کرده اند.روش بررسی با استفاده از کلیدواژه های word defention, defenition skills, children مقالات منتشرشده در این مورد، در پایگاه های داده های معتبر همچون ASHA،Pubmed ،Elsevier ،Google Scholar ،Springer ، Science Direct و بانک های اطلاعاتی داخل کشور در بازی زمانی سال های 1980 تا 2014 مورد بررسی قرار گرفت.نتیجه گیری در تکلیف تعریف واژه از کودک خواسته می شود، واژه هایی را تعریف کند. پاسخ هایی که در این تکلیف بیان می شود، بر اساس صورت و محتوا نمره دهی می شود. سن، آگاهی فرازبانی و داشتن سواد، عوامل موثر در ارائه بهترین نوع تعریف هستند. با افزایش سن، روند رشد تعریف اسامی از پاسخ های عینی و عملکردی به سمت پاسخ های انتزاعی تر و مفهومی تر پیش رفته و میزان استفاده از اصطلاحات سرشاخه ای افزایش می یابد. چنین گذاری نشان دهنده این است که با افزایش سن، مفاهیم به صورت سلسله مراتبی و شبکه ای از ارتباطات سازمان دهی می شوند و سرشاخه با سطوح پایین تر ارتباط دارد.

زمینه و هدف نتایج حاصل از تحقیقات صورت گرفته در زمینه نارساخوانی به دلیل وجود نقص در مهارت های پردازش واجی می باشد. یکی از بهترین تکالیف جهت بررسی این مهارت، تکلیف تکرار ناکلمات است. هدف این پژوهش بررسی مهارت تکرار ناکلمات دارای طول و پیچیدگی متفاوت در دانش آموزان نارساخوان و عادی پایه دوم دبستان شهر تهران می باشد.روش بررسی این مطالعه توصیفی- تحلیلی و از نوع مقطعی موردی- شاهدی بود. دو گروه شامل 28 دانش آموز نارساخوان و 30 دانش آموز عادی پایه دوم ابتدایی شهر تهران به صورت نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای در ابتدای کلاس دوم انتخاب شدند. این دانش آموزان نباید دارای مشکلات گفتار زبان، اختلالات روان پزشکی یا عصب شناختی خاصی بوده و همچنین باید از هوش و شنوایی طبیعی برخوردار می بودند. 42 ناکلمه محقق ساخته که شامل ناکلمات دو، سه و چهارهجایی با سطوح پیچیدگی متفاوت بود، جهت بررسی عملکرد تکرار ناکلمه آزمودن ها مورد استفاده قرار گرفت. داده های حاصل با استفاده از نرم افزار SPSS18 و آماره های t مستقل،t زوجی، آزمون ویلکاکسون و ینتیو نم مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر این مطلب است که میانگین نمره دانش آموزان نارساخوان در هر دو دسته از تکالیف تکرار ناکلمات، پایین تر از گروه عادی و از نظر آماری معنی دار بود (P=0.000) با افزایش طول و پیچیدگی ناکلمات، امتیاز تکرار ناکلمه هر دو گروه آزمودنی کاهش می یافت. کاهش امتیاز در ناکلمات پیچیده در نارساخوان ها معنادار بود (P=0.001).نتیجه گیری عملکرد ضعیف تر گروه نارساخوان در تکلیف تکرار ناکلمات می تواند نشان دهنده نقص ویژه آن ها در مهارت های پردازش واجی باشد و بر همین اساس در ارزیابی و مداخلات درمانی این گروه از مراجعین باید به مهارت های پردازش واجی آنان توجه ویژه ای نمود.

زمینه و هدف شواهد حاکی از آن است که کیفیت زندگی در میان بزرگسالان دارای لکنت، کاهش می یابد. با وجود این که موضوع کیفیت زندگی در تعامل تنگاتنگی با مسائل فرهنگی جامعه است، تاکنون گزارشی از شرایط کیفیت زندگی مرتبط با سلامت افراد دارای لکنت در کشور ایران منتشر نشده است. هدف از این پژوهش بررسی کیفیت زندگی مرتبط با سلامت افراد دارای لکنت در مقایسه با افراد فاقد لکنت در جامعه ایران می باشد.روش بررسی در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، 65 نفر (10 زن و 55 مرد) با میانگین سنی 24.16 سال، در گروه افراد دارای لکنت از میان کلینیک های گفتاردرمانی شهر اصفهان و 65 شهروند (10 زن و 55 مرد) با میانگین سنی 24.21 سال، در گروه افراد دارای گفتار طبیعی جای گرفتند. این افراد به وسیله پرسشنامه SF-36 و به منظور مقایسه کیفیت زندگی، مورد مطالعه قرار گرفتند. در مرحله بعد داده های حاصل از این پرسشنامه از طریق آماره های توصیفی و آزمون های آماری chi-square وt مستقل و نیز توسط نرم افزار SPSS نسخه 16 مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها میانگین و انحراف معیار نمره سلامت جسمی، سلامت ذهنی و کیفیت زندگی در افراد دارای لکنت به ترتیب (±2.4) 72.4، (±2.5) 60.5،(±2.3) 66.3 ، و در افراد فاقد لکنت به ترتیب (±1.7) 79، (±2.2) 67.5، (±1.6) 73.2 می باشد. مقایسه های آماری نشان داد که میانگین نمره سلامت جسمی، سلامت ذهنی و کیفیت زندگی در افراد دارای لکنت در مقایسه با افراد فاقد لکنت به طور معنی داری پایین تر می باشد (P>0.05).نتیجه گیری لکنت بر روی کیفیت زندگی افراد تاثیر منفی دارد. لذا می بایست در اجرای برنامه های درمانی و اندازه گیری نتایج درمان لکنت به موضوع کیفیت زندگی توجه بیشتری نشان داد.