دانش کشاورزی
سال:1386 | دوره:17 | شماره:3 |تعداد مقالات:20

به منظور ساماندهی و حفاظت سواحل رودخانه ها و اراضی کشاورزی از سازه های بنام آبشکن استفاده می شود. آبشکن ها علیرغم حفاظت دیواره های رودخانه، خود تحت تاثیر پدیده آبشستگی ناشی از تمرکز جریان بخصوص در قسمت دماغه قرار می گیرند. به منظور بررسی اثرات تنگ شدگی کانال بر آبشستگی موضعی در اطراف آبشکن، آزمایشاتی برروی آبشکن های بالدار کوتاه انجام شد. آزمایشات در شرایط آبشستگی آب زلال و در سه شدت جریان V/Vc برابر با 0.9، 0.95 و 0.98 انجام شد. بر اساس نتایج بدست آمده ابعاد نسبی حفره آبشستگی شامل طول بالادست، طول پایین دست و عرض حفره، با افزایش تنگ شدگی کانال کاهش یافت، به طوری که طول بالادست در حدود 7 درصد، پایین دست 36 درصد و عرض حفره در حدود 24 درصد کاهش نشان داد. مقدار تنگ شدگی برای به حداکثر رسیدن عمق آبشستگی، برابر 0.6 بدست آمد و در خارج از این محدوده عمق حفره آبشستگی تا 21.5 درصد کاهش نشان داد. همچنین حداکثر مقدار عمق حفره ایجاد شده 3.27 برابر طول پیشامدگی سازه بدست آمد. بنابراین می توان نتیجه گرفت برای دوری از اثرات تنگ شدگی در مدل آبشکن، نسبت L/W باید کمتر از 0.16 باشد، در غیر این صورت عمق حفره ایجاد شده نسبت به مقدار حداکثر کاهش می یابد.

مطالعات انجام شده نشان می دهد که نوسانات درآمدی پسته کاران ایران بالا بوده و کشاورزان توانایی پیش بینی و مقابله با آن را ندارند. نتایج این مطالعات همچنین نشان می دهد که با توجه به ریسک سیستمی پایین عملکرد در هکتار محصول پسته در ایران، بیمه می تواند ابزار مناسبی در جهت کاهش نوسانات درآمدی ناشی از ریسک تولید باشد. با وجود این، مطالعه ای در زمینه بررسی نقش عوامل مختلف بر روی تمایل به پذیرش طرح بیمه محصول پسته در ایران صورت نگرفته است. در مطالعه جاری با استفاده روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای و مصاحبه با 300 نفر از پسته کاران ایران، عوامل موثر بر پذیرش طرح بیمه محصول پسته مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور از مدل لاجیت و آنالیز واریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که عواملی مانند تحصیلات پاسخگو، سن درخت پسته، میزان مصرف آب و کود شیمیایی، میزان بدهی کشاورزان، عملکرد محصول پسته، ریسک گریزی و ریسک پذیری بالای باغداران، اطلاع از وجود طرح بیمه آزمایشی یارانه دار پسته و داشتن شغل خارج از مزرعه دارای تاثیر منفی بر تمایل به مشارکت کشاورزان در طرح بیمه منصفانه محصول پسته می باشند. در مقابل عواملی مانند سن باغدار، ریسک گریزی پایین، ریسک پذیری پایین و ریسک خنثی بودن کشاورزان تاثیر مثبت بر پذیرش طرح بیمه دارند. در نهایت برای افزایش احتمال مشارکت کشاورزان در طرح بیمه منصفانه محصول پسته، راهکارهایی چون استفاده از بیمه منطقه ای، اصلاح سیستم اعتبارات کشاورزی و حذف سوبسید بر حق بیمه، ارایه شد.

در این تحقیق امکان مصرف مستقیم خاک فسفات به همراه باکتری های تیوباسیلوس، میکروارگانیسم های حل کننده فسفات، ماده آلی و گوگرد در کشت گیاه ذرت علوفه ای رقم SC 704 مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 15 تیمار و چهار تکرار در مزرعه بخش تحقیقات خاک و آب کرج اجرا گردید. تیمارها شامل: T1- شاهد )بدون کاربرد کود فسفره(، T2- کود فسفره از منبع سوپر فسفات تریپل (200 kg ha-1)، T3- خاک فسفات )آپاتیت (400 kg ha-1، T4- مخلوط خاک فسفات + گوگرد (500 kg ha-1)، T5- تیمار چهارم + مایه تلقیح تیوباسیلوس (1 kg ha-1)، T6- تیمار پنجم + حل کننده فسفات (1 kg ha-1)، T7- تیمار پنجم + ماده آلی (500 kg ha-1)، T8- تیمار ششم + ماده آلی، T9- تیمار چهارم + ماده آلی، T10- تیمار چهارم + حل کننده فسفات، T11- تیمار دهم + ماده آلی، T12- تیمار سوم + حل کننده فسفات، T13- تیمار سوم + ماده آلی، T14- تیمار سیزدهم + حل کننده فسفات و T15- ماده آلی بودند. پس از اعمال تیمارهای مختلف و کامل شدن دوره رشد ذرت، برداشت گیاه انجام شد و متغیرهای عملکرد، اجزای عملکرد، فسفر قابل جذب خاک و مقدار عناصر آهن، روی، مس و منگنز در بوته و دانه ذرت، اندازه گیری شدند. بر اساس نتایج، بین تیمارهای مختلف از لحاظ تاثیر بر عملکرد علوفه تر، اختلاف آماری در سطح احتمال 5 درصد وجود نداشت، ولی بیشترین مقدار علوفه تر، از تیمار هفتم به مقدار 76858 کیلوگرم بر هکتار، بدست آمد. از لحاظ وزن بلال، اختلاف بین تیمارهای مختلف در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود و بیشترین مقدار آن از T14 به میزان 416.46 گرم، بدست آمد. از لحاظ طول بلال نیز اختلاف بین تیمارهای مختلف معنی دار بود و بیشترین مقدار آن از T14 به میزان 23 سانتی متر بدست آمد. از لحاظ تاثیر بر غلظت عناصر در دانه، بیشترین مقدار فسفر دانه مربوط به تیمار هفتم بود که با تیمار شاهد، اختلاف معنی داری در سطح احتمال 5 درصد داشت. تیمار T14 دارای کمترین مقدار فسفر دانه بود. بیشترین مقدار آهن دانه مربوط به تیمار T12 بود که تنها با تیمارهای T1، T3 و T4 اختلاف معنی دار در سطح 5 درصد داشت. بیشترین مقدار منگنز و مس به ترتیب مربوط به تیمارهای T15 و T2 بود. از لحاظ مس بیشترین مقدار مربوط به تیمار T2 بود. بیشترین مقدار فسفر قابل جذب خاک پس از برداشت نیز مربوط به T10 و برابر 9.7 mg kg-1 بود.

کلزا در زمره معدود دانه های روغنی است که با داشتن تیپ های بهاره و پاییز، سازگاری گسترده ای برای شرایط محیطی متفاوت مانند اقلیم های معتدل، نیمه سرد و سرد دارد. بین ژنوتیپ های جدید کلزا متنوع گسترده ای از نظر عملکرد دانه، درصد روغن دانه، اجزای عملکرد و همچنین ویژگی های رشدی مرتبط با محصول دهی وجود دارد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ژنوتیپ های جدید کلزا بر اساس برخی صفات رشدی مرتبط با محصول دهی، عملکرد دانه، اجزای عملکرد و درصد روغن با استفاده از 23 ژنوتیپ کلزا طراحی و به صورت بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی طی سال زراعی 83-1382 به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که بین ژنوتیپ ها از نظر قطر طوقه )در زمان نزول میانگین دمای هوا به کمتر از صفر گیاهی کلزا(، تعداد خورجین در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه و درصد روغن اختلاف معنی داری وجود دارد. تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها بر اساس ویژگی های مورد مطالعه، آنها را در سه گروه قرار داد. گروه اول با میانگین عملکرد دانه و درصد روغن دانه به ترتیب 4984.8 کیلوگرم در هکتار و 47.5 درصد به عنوان گروه برتر شناخته شد. در این گروه ژنوتیپ های Modena، Dexter و Syn-4 به ترتیب با عملکرد دانه 5006، 5172 و 4776 کیلوگرم در هکتار و درصد روغن دانه به ترتیب 48.5، 47.5 و 46.5 قرار گرفتند. به نظر می رسد از این ژنوتیپ ها برای توسعه کشت کلزا در منطقه می توان استفاده نمود.

کلزا (Brassica napus L.) سومین گیاه مهم روغنی جهان می باشد. کیفیت روغن کلزا توسط ترکیب اسیدهای چرب آن مشخص می گردد. یکی از اسیدهای چرب نامطلوب در روغن کلزا اسیدلینولنیک می باشد که به راحتی اکسیده شده و منجر به کاهش عمر روغن می گردد. در این تحقیق تجزیه تفرق توده ای با استفاده از نشانگرهای مولکولی RAPD و ISSR به منظور شناسایی نشانگرهای پیوسته با تغییرات اسیدلینولنیک در جمعیت دابلدهاپلوئید کلزا انجام شد. بر اساس تجزیه لاین های دابلدهاپلوئید، پنج نشانگر مولکولی پیوسته با صفت اسیدلینولنیک در کلزا شناسایی شدند. نشانگرهای مولکولی UBC153550، UBC528660 و UBC5381650 به ترتیب 19، 18 و 14 درصد از تنوع ژنتیکی موجود برای اسید لینولنیک در جمعیت را تبیین کردند. نشانگر UBC5381650 برای سهولت در گزینش به نشانگر SCAR تبدیل گردید. نشانگرهای مولکولی UBC153550، UBC528660 و UBC5381650 به همراه نشانگر SCAR می توانند به عنوان نشانگرهایی مناسب جهت گزینش ژنوتیپ های با اسیدلینولنیک پایین در برنامه های به نژادی کلزا مورد استفاده قرار گیرند.

به منظور بررسی وراثت پذیری، اثرات محیطی و ژنوتیپی و اثر متقابل سال × لاین در مهمترین ترکیب های اسیدهای چرب روغن کلزا شامل اسیدپالمیتیک، اسیداستئاریک، اسیداولئیک، اسیدلینولئیک و اسیدلینولنیک تحقیقی با 60 لاین دابلدهاپلوئید حاصل از تلاقی یک لاین اصلاح شده T099-5318-20 با یک لاین دابلدهاپلوئید DH12075 در طی سال های 1382 و 1383 انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر لاین و اثر متقابل سال × لاین در کلیه اسیدهای چرب مورد بررسی معنی دار می باشد. اسیدهای چرب اغلب دارای همبستگی ژنتیکی معنی دار با همدیگر بودند. به طوری که اسیدپالمیتیک با اسیداستئاریک و اسیداولئیک همبستگی منفی و معنی دار داشت. همبستگی اسیدپالمیتیک با اسیدلینولئیک مثبت و معنی دار بود در حالی که همبستگی آن با اسیدلینولنیک معنی دار نبود. ترکیبات اسیدهای چرب از وراثت پذیری متوسط برخوردار بودند و از 44 درصد برای اسید استئاریک تا 48 درصد برای اسیداولئیک و اسیدلینولئیک متغیر بودند.

به منظور بررسی صفات کمی ارقام ماش آزمایشی در تابستان 1379 در مزرعه تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. در این آزمایش فواصل بین بوته ها روی ردیف در چهار سطح 15، 20، 25 و 30 سانتی متر با فاصله ثابت 50 سانتی متر بین ردیفها )به ترتیب در تراکم های 133333، 100000، 80000 و 66666 بوته در هکتار( و سه رقم پرتو، VC-1973A و 1-62-32 مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفتند. در طول مراحل مختلف رشد گیاه با 6 بار نمونه برداری از سطح مزرعه، ارتفاع گیاه و در مرحله رسیدگی فیزیولوژیکی عملکرد دانه و فاصله پایین ترین غلاف از سطح زمین اندازه گیری شد. نتایج این بررسی نشان داد که رقم 1-62-32 نسبت به دو رقم دیگر برتر می باشد زیرا از بالاترین عملکرد دانه 1723.33) کیلوگرم در هکتار(، ارتفاع گیاه و فاصله زیاد پایین ترین غلاف از سطح زمین )جهت سهولت امر برداشت مکانیزه( برخوردار بود. در حالیکه رقم پرتو پایین ترین عملکرد دانه 1438.64) کیلوگرم در هکتار( را تولید کرد. فواصل 20 و 30 سانتی متر بین بوته ها به ترتیب بالاترین 1713.44) کیلوگرم در هکتار( و پایین ترین عملکرد دانه 13783.70) کیلوگرم در هکتار( را تولید نمودند. از 65 روز پس از کاشت تا انتهای فصل رشد رقم 1-62-32 بیشترین و رقم VC-1973A کمترین ارتفاع بوته را داشت و در بین فواصل مختلف بین بوته ها، فاصله 15 سانتی متر بیشترین و 30 سانتی متر کمترین ارتفاع بوته را نشان داد. با افزایش تراکم گیاهی میزان رشد نسبی، میزان رشد گیاه، ارتفاع گیاه و فاصله پایین ترین غلاف از سطح زمین افزایش یافت.

به منظور شناسایی توده های برتر گوجه فرنگی کشت شده در استان آذربایجان غربی آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کهریز ارومیه در سال 1383 انجام شد. سی توده گوجه فرنگی انتخابی از بین 140 توده کشت شده در استان آذربایجان غربی به همراه ارقام شاهد کورال، پتوارلی CH فائونا مورد ارزیابی قرار گرفتند. در طی فصل رشد هشت صفت توصیفی: آفتاب سوختگی، پوسیدگی گلگاه، ترکیدگی میوه، تراکم برگ در ساقه، اندازه بوته، سفتی بافت میوه، یکنواختی اندازه میوه، شکل میوه به همراه 19 صفات کمی: تعداد روز تا گلدهی، تعداد روز تا اولین برداشت، تعداد روز تا 50 درصد رسیدگی میوه، تعداد روز تا رسیدگی میوه، تعداد گل آذین در ساقه اصلی، تعداد گل در گل آذین، تعداد گلهای تبدیل شده به میوه در هر گل آذین، طول ساقه اصلی، تعداد شاخه فرعی، تعداد میوه در هر بوته، طول میوه، عرض میوه، تعداد بذر در میوه، مواد جامد محلول میوه، pH میوه، تعداد حفره داخل میوه، ضخامت پریکارپ میوه، عملکرد در هکتار و وزن میوه اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بین توده های مورد مطالعه از نظر کلیه صفات در سطح احتمال یک درصد اختلاف معنی دار وجود دارد. عملکرد با تاریخ رسیدگی میوه، وزن میوه و pH میوه همبستگی مثبت و معنی دار و با تعداد میوه در بوته و مواد جامد محلول میوه همبستگی منفی و معنی دار داشت. در اکثر توده ها ضخامت پریکارپ میوه نسبتا زیاد و وزن میوه نیز در توده ها، از 14.17 گرم در توده 1649 تا 85.38 گرم در توده شماره 1717 متغیر بود. رقم فائونا با 88.78 تن در هکتار و توده های 1650 و 1748 به ترتیب با 87.24 و 86.14 تن در هکتار بیشترین و توده 1717 با 59.66 تن در هکتار کمترین عملکرد میوه را داشتند.

یک آزمایش اسپیلیت پلات با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1383 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز به اجرا درآمد تا بهترین مرحله نمو سه رقم لوبیا چیتی )تلاش، خمین و (COS16 که در آن حداکثر قدرت بذر تحت رژیم های مختلف آبیاری I1)، I2 و –I3 به ترتیب آبیاری پس از 60، 80 و 100 میلیمتر تبخیر از تشتک کلاس (A حاصل می شود، تعیین گردید. بذرها در فواصل زمانی 5 روز در 11 مرحله برداشت شدند. تجزیه واریانس داده ها مشخص نمود که از نظر وزن دانه، سرعت جوانه زنی و حداقل هدایت الکتریکی در بین بذرهای تولید شده تحت شرایط مختلف آبیاری تفاوت های معنی داری وجود دارند. ولی این صفات به طور معنی داری تحت تاثیر ژنوتیپ قرار گرفتند. وزن دانه رقم خمین به ترتیب 11.57 و 13.16 درصد بیشتر از ارقام تلاش و COS16 بود، در حالیکه سرعت جوانه زنی بذرهای این رقم کمتر از دو رقم دیگر بود. بذرهای خمین و COS16 هدایت الکتریکی کمتری داشتند. اما، این تفاوت بین بذرهای خمین و COS16 معنی داری نبود. تغییرات قدرت بذر در مراحل مختلف نمو و رسیدگی نشان داد که بذور تولید شده تحت I3 زودتر از دو رژیم آبیاری دیگر به رسیدگی وزنی پایان دوره پر شدن دانه( و حداکثر قدرت دست می یابند. رسیدگی وزنی در I1 و I2 برای رقم تلاش در حدود 1270 و برای ارقام COS16 و خمین در حدود 1210 درجه- روز بعد از کاشت اتفاق افتاد. رسیدگی وزنی کلیه ژنوتیپ ها تحت I3 در حدود 1160 درجه- روز بعد از کاشت به وقوع پیوست. در کلیه سطوح آبیاری، قدرت بذر با افزایش وزن بذر افزایش یافت. اما، در برداشت های تاخیری، قدرت بذر به دلیل فرسودگی، اندکی کاهش داشت. حداکثر قدرت بذرها بر مبنای سرعت جوانه زنی و هدایت الکتریکی مواد نشت یافته از آن ها به ترتیب در حدود رسیدگی وزنی و 60 تا 180 درجه- روز بعد از آن حاصل گردید. در حالت کلی نتیجه گرفته شد که بذور مرغوب لوبیا چیتی می تواند در حدود مرحله رسیدگی وزنی و یا اندکی پس از آن تولید شود، هنگامی که میزان رطوبت بذرها به حدود 25-16 درصد می رسد.

به منظور معرفی برخی از صفات فیزیولوژیک و مرفولوژیک موثر در تعیین عملکرد دانه در کلزا آزمایشی با استفاده از 16 رقم کلزا در کشت پاییزه در دو سال زراعی 84-1383 و 85-1384 در استان فارس )ارسنجان( اجرا گردید. طرح آزمایشی به صورت بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار و 16 تیمار 16) رقم کلزا( بود. نتایج نشان داد که ارقام طلایه و هایولا 308 در هر دو سال آزمایش به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد دانه را داشتند. شاخص برداشت، تعداد خورجین و ارتفاع بوته همبستگی بالایی با عملکرد دانه داشتند، همچنین سرعت فتوسنتز برگ در مرحله گلدهی و هدایت روزنه ای در مراحل گلدهی و خورجین دهی همبستگی معنی داری با عملکرد دانه نشان دادند. طول دوره کاشت تا گلدهی همبستگی معنی داری با عملکرد دانه نشان داد. بطور کلی نتایج حاکی از آن است که صفات شاخص برداشت، تعداد خورجین، ارتفاع بوته، سرعت فتوسنتز و هدایت روزنه ای به ویژه در مرحله گلدهی و طول دوره رشد گیاه نقش مثبتی در افزایش عملکرد کلزا داشته اند، که می توان از این صفات در برنامه های اصلاحی برای افزایش عملکرد دانه بهره جست.

به منظور تهیه مدل های آماری جهت برآورد وزن دنبه و وزن چربی احشایی و همچنین تخمین افزایش وزن و ضریب تبدیل خوراک پیش از شروع دوره پرواربندی با اندازه گیری ابعاد ظاهری بدن، مطالعه ای با 57 بره نر نژاد لری دارای سن 75-60 روز انجام گرفت. طول تنه (X1)، ارتفاع بدن در محل شانه ها (X2)، ارتفاع سینه از سطح زمین (X3)، عرض کپل (X4)، محیط انتهای دنبه (X5)، محیط سینه (X6)، ابعاد پوزه شامل عرض (X7)، ارتفاع (X8) و محیط (X9) در 3 سانتی متر بالاتر از منخرین(، قطر بیضه ها (X10)، محیط بیضه ها (X11) و وزن زنده (X12) در ابتدا و انتهای دوره پرواربندی به صورت انفرادی اندازه گیری شد. در روز 70 دوره پروار، با کشتار تمام بره ها، داده های مربوط به میزان کلسترول (X14)، تری گلیسریدها (TG; X15)، لیپوپروتئین های با چگالی بالا (HDL; X16) و پایین (LDL; X17) در خون، وزن دنبه و وزن چربی احشایی ثبت شد. وزن دنبه همبستگی منفی با TG خون ولی همبستگی های مثبت پایین تا متوسط در دامنه ای از 0.051 تا 0.290 با سایر اجزا چربی خون داشت. چربی احتشایی همبستگی منفی پایین با TG و HDL ولی همبستگی پایین تا متوسط با کلسترول و LDL خون داشت. وزن زنده در انتهای دوره پرواربندی دارای همبستگی مثبت و معنی دار با اغلب ابعاد بدنی اندازه گیری شده در ابتدای دوره پروار بود. بهترین برآورد وزن دنبه با استفاده از مدلی خطی و بدون عرض از مبدا شامل متغیرهای X16، X15، X14، X13، X19 و X17 با R2=97.28 حاصل شد. برای تخمین وزن چربی احشایی مدلی غیر خطی و بدون عرض از مبدا شامل (log X5)، (X7)3،(log X15) ، (X19)3 و (log X13)3 با R2=0.9690 بیشترین دقت را داشت. بهترین مدل برای برآورد وزن زنده نهایی مدلی غیر خطی و بدون عرض از مبدا، شامل (log X12)، (log X12)3، (X11)3 و (X9)3 با R2=0.9961 بود. یک مدل خطی بدون عرض از مبدا شامل دو متغیر X5 و X6 بهترین مدل برآورد افزایش وزن بود (R2=0.9640). بهترین برآورد برای ضریب تبدیل خوراک از طریق مدلی غیر خطی و بدون عرض از مبدا شامل (X6)0.5، (X9)3، (log X5) و (X12)3 با R2=0.9697 حاصل شد.

بیماری باکتریایی سوختگی آتشی گلابی ناشی از Erwinia amylovora که از جمله بیماری های مهم درختان میوه دانه دار محسوب می شود، در سال های اخیر در برخی از مناطق کشور، خسارت فراوانی را به این درختان وارد نموده است. این بیماری به عنوان مهمترین بیماری درختان دانه دار در سطح باغ های کشور در حال گسترش می باشد. در بررسی اخیر تلاش گردید با اعمال دو روش شیمیایی و بیولوژیکی، امکان کنترل بیماری تحت شرایط باغ در استان آذربایجان شرقی مورد ارزیابی قرار گیرد. در روش کنترل شیمیایی از مخلوط بر دو و در روش کنترل بیولوژیکی از باکتری آنتاگونیست (Erwina herbicola) Pantoea agglomerans استفاده شد. نتایج حاصل از اعمال روش های یاد شده در باغ گلابی مورد آزمایش، نشان داد که بین تیمارها از نظر شدت آلودگی، اختلاف معنی داری در سطح احتمال یک درصد وجود دارد. بیشترین میزان آلودگی (%75.4) مربوط به تیمار چهار مرحله ای روغن پاشی با ولک و کمترین میزان آلودگی (%1.9) نیز به تیمار چهار مرحله ای محلول پاشی با مخلوط بر دو به اضافه روغن ولک اختصاص داشت. میزان آلودگی درختان گلابی به بیماری سوختگی آتشی برای تیمار کنترل بیولوژیکی، 20.6 درصد بود. نتایج حاصل از اندازه گیری جمعیت باکتری عامل بیماری آتشک گلابی نشان داد که بین تیمارها از نظر سطح جمعیت E. amylovora، اختلاف معنی داری در سطح احتمال یک درصد وجود دارد. بالاترین سطح جمعیت این باکتری در تیمار چهار مرحله ای روغن پاشی با ولک و کمترین سطح جمعیت نیز در تیمار چهار مرحله ای محلول پاشی با مخلوط بر دو به اضافه روغن ولک وجود داشت.

به منظور شناسایی تنوع گونه ای نماتدهای انگل گیاهی در طی سال های 84-1383، در مجموع 104 نمونه خاک و ریشه گیاهان تحت کشت شامل سبزیجات و چمن از چند ناحیه شهر تبریز، جمع آوری گردید. پس از انتقال نمونه ها به آزمایشگاه، نماتدهای موجود در نمونه ها استخراج و سپس تثبیت و به گلیسرین خالص رسانده شدند. شناسایی گونه ها بعد از تهیه اسلایدهای دایمی و بررسی خصوصیات ریخت شناسی و ریخت سنجی و بر اساس منابع معتبر صورت گرفت. در میان گونه های مختلف شناسایی شده، هشت گونه متعلق به چهار جنس از criconematid ها شامل Cricomema mutabile (Taylor, 1936) Raski & Lus, 1985 )ریزوسفر ترخون و چمن(، Criconemoide informis (Micoletzky, 1922) Taylor, 1936 )ریزوسفر کلم قمری و چمن(،Criconemoides monglensis Andrassy, 1964 )ریزوسفر ترخون(، Mesocriconema antipolitanum (de Guiran, 1963) Loof & De Grisse, 1989 )ریزوسفر پونه، شنبلیله و چمن(، Mesocriconema (Raski, 1952) Loof & De Grisse, 1989 curvatum )ریزوسفر شوید، ترخون و چمن(، Mesocriconema xenoplax (Raski, 1952) Loof, 1989 )ریزوسفر چمن(، Paratylenchus similis Khan, Prassad & Mathur, 1967 )ریزوسفر چمن( و Paratylenchus mexicanus Raski, 1975 )ریزوسفر ترخون و کاهو( بودند. گونه اخیر برای فون ایران جدید می باشد. گروه بندی مقدماتی این جمعیت ها با جمعیت های گزارش شده از ایران و خارج از ایران به تفکیک گونه با استفاده از تجزیه خوشه ای انجام گردید.

به منظور جمع آوری و شناسایی کنه های راسته بدون استیگمای (Astigmata) خاک مزارع و باغات ایستگاه آموزشی - تحقیقاتی خلعت پوشان دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز بررسی فونستیکی در سال 1385 انجام گرفت. در این مطالعه در مجموع تعداد دو خانواده، شش جنس و نه گونه شناسایی گردید. در بین خانواده ها بیشترین و کمترین تعداد را به ترتیب خانواده های Acaridae و Glycyphagidae به خود اختصاص دادند. در بین جنس های جمع آوری شده بیشترین و کمترین تعداد به ترتیب متعلق به جنسن های Tyrophagus Oudemans, 1924 و Blomia Oudemans, 1928 بود و در بین گونه های جمع آوری شده در منطقه مورد مطالعه نیز بیشترین و کمترین تعداد متعلق به گونه های Tyrophagus putrescentiae Schrank, 1681 و Blomia freemani Hughes, 1948 بود. جنس ها و گونه هایی که با * نشان داده شده اند برای اولین بار از استان آذربایجان شرقی گزارش می شوند که عبارتند از: خانواده Acaridae Latreille, 1802؛ Caloglyphus rhizoglyphoides (Zachvatchin 1937) Suidasia nesbiti * Hughes, 1948، Tyrophagus neiswanderi Johnston and Bruce, 1965، T. putrescentiae Schrank, 1781، T. longior Gervais, 1884، T. similis Volgin, 1999، Rhizoglyphus robini Clapared, 1869، Tyroborus lini Oudemans, 1924 و خانواده Glycyphagidae Berlese, 1887، Blomia * freemani * Hughes, 1948.

Trichogramma brassicae Bez. از مهمترین گونه های تریکوگراما در ایران است. برای کنترل بیولوژیک موفقیت آمیز میزبان ها نیاز به مطالعات پایه اکولژیکی روی جمعیت های محلی این گونه می باشد. در این تحقیق، برخی پارامترهای زیستی این پارازیتوئید روی دو گونه میزبان بیدآرد .Anagasta kuehniella Zwll و شب پره هندی Plodia interpunctella Hub. برای دو نسل مورد مقایسه قرار گرفت. تمامی آزمایش ها در دمای 24±1oC، رطوبت نسبی %65±10 و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی انجام شد. طول مدت مراحل نابالغ زنبور ماده روی بیدآرد و شب پره هندی مشابه و به ترتیب 9.66±0.08 و 9.60±0.12 روز برآورد گردید. این مدت در مورد نرها کمی طولانی تر از ماده ها و به ترتیب 11.29±0.18 و 10.15±0.16 روز در همان میزبان ها بود. تفاوت بین نسل ها هم در هر دو جنس قابل اغماض بود. طول مرحله بلوغ زنبور ماده روی بیدآرد 15.32±1.08 روز و به طور معنی داری بیش از شب پره هندی با میانگین 9.17±1.02 روز بود. همچنین در نسل دوم طولانی تر بود به طوری که در دو نسل متوالی 10.82±1.07 و 14.39±1.17 روز اندازه گیری شد. در نرها، دوره مذکور به طور قابل ملاحظه ای کمتر از ماده ها و به ترتیب 3.95±0.29 و 5.03±0.24 روز در بیدآرد و شب پره هندی برآورد شد. تفاوت بین نرها در دو میزبان معنی دار بود. تعداد کل تخم گذاشته شده توسط هر ماده در طول عمر آن، روی بیدآرد با میانگین 79.17±5.55 بیش از شب پره هندی با میانگین 46.15±4.32 عدد بود. درصد ظهور حشرات کامل روی شب پره هندی )با میانگین (0.82±0.02 بیشتر از بیدآرد )با میانگین 0.77±0.01) بود. نسبت جنسی )درصد ماده ها( در بیدآرد با میانگین 0.61±0.02 بیش از شب پره هندی با میانگین 0.52±0.02 بود و با افزایش سن مادرها کاهش یافت. این نتایج نشان داد که بیدآرد میزبان مناسبتری نسبت به شب پره هندی برای T. brassicae بوده است.

پیاز یکی از محصولات مهم زراعی در استان آذربایجان شرقی است. استفاده از سموم شیمیایی متعدد باعث بهم ریختگی تعادل طبیعی فون حشره ای مزارع پیاز گردیده و امکان طغیان آفات بالقوه مزارع پیاز از جمله پسیل پیاز (Bactericera tremblayi) را مهیا نموده است. بررسی حاضر در طی سال های زراعی 85-1384 نشان داد که این آفت به صورت افراد کامل در روی بوته های پیاز و یا زیر بقایای گیاهی در داخل و حاشیه مزارع زمستان گذرانی کرده و از اواسط اسفند ماه فعالیت خود را شروع می کند. حشرات زمستان گذران ضمن تغذیه از برگ های تازه روییده پیازهای باقیمانده و یا پیازهای کاشته شده برای تولید بذر، در روی آن ها تخمریزی نموده و نسل اول خود را بوجود می آورند. حشرات کامل حاصل از این نسل به طرف مزارع جدید مهاجرت کرده و در روی برگ های جوان به صورت ردیفی تخمریزی می نمایند. این برگ ها در جهت دستجات تخم انحنا یافته و بدشکل می شوند. تخم ها در مدت 6.4±0.6 روز تفریخ شده و پنج سن پورگی را پشت سر می گذارند. طول دوره نشو و نمای پورگی 18.93±1.53 روز برآورد گردید. طول عمر حشرات کامل نر و ماده به ترتیب30.67±6.74  و 36.87±4.24 روز و طول دوره قبل از تخمریزی حشرات ماده 5.13±0.52 روز تخمین زده شد. هر حشره ماده در طول عمر خود 480.27±77.09 تخم گذاشت. این آفت قادر است در سال بیش از چهار نسل تولید نماید. بر اساس منابع موجود تاکنون ویژگی های زیستی و اکولوژیکی این حشره به عنوان یک آفت مورد بررسی قرار نگرفته است. بنابراین، این یافته ها برای اولین بار گزارش می شود.

بیماری پاخوره گندم ناشی از Gaeumannomyces graminis var tritici در سال های اخیر در نقاط مختلف ایران مشاهده شده است. با توجه به اینکه اثرات بیوکنترلی گونه های تریکودرما بر روی بسیاری از عوامل بیماری زای قارچی به اثبات رسیده است، در این تحقیق، از پنج جدایه T. virens T65، T. virens T90، T. virens T96، T. virens T122 و T. koningii T77 که غربال شده از 154 جدایه در آزمایشهای in- vitro روی قارچ بیمارگر پاخوره بودند و از سه جدایه Trichoderma koningiopsis T149 و Trichoderma viridecens T150 به صورت تصادفی در بررسی تاثیرات بیوکنترلی روی قارچ بیمارگر پاخوره گندم در گلخانه استفاده گردید. همچنین از تریکودرمین بی و ساب تیلین به عنوان دو محصول تجاری کنترل بیولوژیک و از آرد خردل به عنوان کنترل کننده سیاهک پنهان جهت ارزیابی کنترل بیماری پاخوره در گلخانه استفاده شد. در آزمون کشت متقابل پنج جدایه T122, T96, T90, T77 و T65 پرگنه قارچ بیمارگر را پوشانده و تسخیر کردند. این تسخیر در جدایه های T65، T90 و T96 توام با پیچیدگی هیفی )میکوپارازیتیسم( بود. در آزمون متابولیت های فیلتر شده و فرار هر هشت جدایه و تریکودرمین بی با بیشترین تاثیر بیوکنترلی نسبت به سایر تیمارها در آزمون گلخانه ای، باعث 55-25 درصد کاهش شدت بیماری، 59-27 درصد افزایش وزن خشک اندام هوایی و 58-23 درصد افزایش وزن خشک ریشه ها نسبت به شاهد آلوده شدند. میزان اثر آنها در روش پوشش بذر نسبت به تیمار خاک بیشتر بود. بر مبنای شاخص های وزن خشک ریشه ها و اندام های هوایی، تمام تیمارها با شاهد سالم (p<0.05) اختلاف معنی دار نشان داده و در بهترین حالت تاثیر بر بیماری )ناشی از تاثیرات بیوکنترلی T96، T65، مخلوط هشت جدایه و تریکودرمین بی(، 21-37درصد کاهش وزن خشک اندام هوایی و 44-27 وزن خشک ریشه ها نشان دادند.