اطلاع رسانی پزشکی نوین
سال:1398 | دوره:5 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

هدف: طب سنتی آن دسته از مراقبت ها و خدمات بهداشتی درمانی است که خارج از قواعد مرسوم و رایج ارایه می شود. از سوی دیگر، پزشکی از راه دور با استفاده از فرآیندهای الکترونیکی و ارتباطی به ارایه خدمات پزشکی می پردازد. مطالعه حاضر امکان استفاده از پزشکی از راه دور را در کلینیک طب سنتی حکیم عمادالدین شیرازی بررسی می کند. روش ها: این پژوهش به صورت توصیفی-مقطعی در بهمن ماه 1397 انجام شد. جامعه پژوهش شامل مدیریت، پزشکان و بیماران کلینیک بود که مدیریت و پزشکان با روش سرشماری و بیماران با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. در مورد بیماران بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 400 بیمار تعیین شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه های محقق ساخته جمع آوری گردید که روایی و پایایی آن سنجیده شده بود و توسط نرم افزار SPSS تحلیل شدند. نتایج: 12 نفر از پزشکان (7/66 درصد) با پزشکی از راه دور آشنایی نسبتاً زیادی داشتند، درحالی که فقط 9/14 درصد از بیماران آشنایی نسبتاً زیادی با پزشکی از راه دور داشتند. علی رغم آشنایی بیشتر پزشکان، تمایل بیماران به استفاده از این فناوری بیشتر بود. نتیجه گیری: باوجود رواج روزافزون هر دو حیطه پزشکی از راه دور و طب سنتی، به دلیل دشواری ارتباط بین بخش های مختلف کلینیک و بین کلینیک و بیماران، عدم حمایت مدیریت عالی کلینیک و عدم آشنایی پزشکان و بیماران با پزشکی از راه دور به نظر می رسد که در شرایط فعلی امکان به کارگیری پزشکی از راه دور در این کلینیک وجود ندارد.

هدف: هدف از پژوهش حاضر، مقایسه و تطبیق برنامه درسی مقطع دکتری رشته کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی با برنامه های درسی رشته های مشابه آن در ایران، یعنی دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی و دکترای علوم کتابداری و اطلاع رسانی است. روش ها: روش پژوهش تطبیقی بود. ابزار گردآوری داده ها، سیاهه وارسی محقق ساخته تهیه شده از سرفصل های مصوب کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، علم اطلاعات و دانش شناسی و کتابداری و اطلاع رسانی بود. تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و نرم افزار Excel انجام شد. نتایج: میزان همپوشانی برنامه درسی مقطع دکتری رشته کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی با سرفصل های دروس علم اطلاعات و دانش شناسی در گرایش بازیابی اطلاعات 4/94 و در گرایش مدیریت اطلاعات 8/88 درصد و با سرفصل دروس کتابداری و اطلاع رسانی 3/93 درصد بود. تفاوت عمده سرفصل مذکور با دو گرایش وزارت علوم در تعداد واحدهای آموزشی آن است. ضعف عمده سرفصل مذکور، عدم توجه کافی به مباحث بنیادی رشته، همپوشانی زیاد سرفصل با رشته های مشابه، وجود دروس کم ارتباط و بی ارتباط است. از نقاط قوت سرفصل می توان به وجود برخی دروس مرتبط با نظام سلامت و درس مدیریت و برنامه ریزی آموزشی اشاره کرد. نتیجه گیری: با توجه به اهداف دوره دکتری، کارکردهای رشته کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی و همچنین عدم توجه به مبانی نظری رشته به نظر می رسد که تغییر در برنامه درسی این رشته ضروری است. پیشنهاد می شود دروسی مانند آینده پژوهی و آینده نگری، نظریه های اطلاعات، دستیاری اطلاعات بالینی، آشنایی با انفورماتیک پزشکی، آشنایی با نظام ثبت بیماری ها؛ خلاصه سازی و فشرده سازی اطلاعات بالینی به برنامه درسی رشته اضافه گردد.

هدف: به سبب لزوم انجام پژوهش در جوامع علمی و فشارهای ناشی از آن، پژوهشگران دچار تنش ها و فشارهای روحی شده که این وضعیت اضطراب پژوهش نامیده می شود. ازاین رو، مطالعه حاضر به بررسی میزان اضطراب پژوهش و عوامل مرتبط با آن در میان دانشجویان دکترای تخصصی دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1397 پرداخته است. روش ها: پژوهش حاضر ازنظر نوع کاربردی بوده که به روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان دکترای تخصصی دانشگاه علوم پزشکی ایران تشکیل داده و تعداد 248 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. روایی پرسشنامه محقق ساخته با استفاده ازنظر دو تن صاحب نظر از رشته کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی و دو تن صاحب نظر در رشته مدیریت اطلاعات سلامت ازلحاظ محتوایی تائید گردید. پایایی ابزار نیز با محاسبه ضریب آلفای کرون باخ ( 875/0) تأیید گردید. داده ها بر اساس آزمون های کولموگروف– اسمیرنف، تی تک نمونه و مستقل، همبستگی پیرسون و اسپیرمن با نرم افزار SPSS نسخه 20 تحلیل شدند. نتایج: میانگین اضطراب پژوهش دانشجویان دکترای تخصصی دانشگاه علوم پزشکی ایران برابر 19/3 و فراتر از حد متوسط است. عواملی همچون مهارت استفاده از اینترنت و رایانه، میزان استفاده از کتابخانه و تسلط بر زبان انگلیسی تأثیر کاهنده ای بر میزان اضطراب پژوهش آنان دارد؛ اما عامل «احساس قرار گرفتن در فضای رقابتی» باعث افزایش اضطراب پژوهش در دانشجویان می شود. نتیجه گیری: دانشجویان دکترای تخصصی دانشگاه علوم پزشکی ایران در انجام فعالیت های پژوهشی احساس اضطراب می کنند. مدیران پژوهشی و مسئولان کتابخانه های این دانشگاه بایستی به عوامل بروز آن توجه کنند و به منظور کنترل اضطراب پژوهشی دانشجویان، برنامه ها و راهکارهایی (همانند طرح پژوهشیاری، دوره های سواد اطلاعاتی و نظایر آن) را مدنظر قرار دهند.

هدف: اورژانس پیش بیمارستانی از مهم ترین قسمت های نظام سلامت است که در ارایه خدمات فوری به بیماران ایفای نقش می کند، این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین شاخص های منتخب عدالت و عملکردی اورژانس پیش بیمارستانی ایران و مقایسه بین استان ها طراحی شده است. روش ها: پژوهش به روش کمی و تحلیلی انجام شد و جامعه شامل اورژانس پیش بیمارستانی با روش سرشماری در نظر گرفته شد. با استفاده از روش داده های ترکیبی، داده ها در نرم افزار Eviews و Stata وارد و آزمون های f limer و Hausman به ترتیب انجام شد و رگرسیون داده ی پنل دیتا با اثرات ثابت به دست آمد و با روش حداقل مربعات تعمیم یافته تخمین انجام شد. نتایج: شاخص شیوع حوادث ترافیکی در تعیین هر سه شاخص عملکردی تأثیر مثبت دارد. شاخص شیوع حوادث ناشی از کار در تعیین شاخص کل مأموریت ها تأثیر مثبت و شاخص فوت حوادث ترافیکی با شاخص تعداد پایگاه های اورژانس رابطه مثبت داشت. در شاخص تعداد مأموریت های فوریت های پزشکی، استان تهران، قم، خراسان رضوی، مازندران، البرز، یزد و فارس بیشترین میانگین به ازای هر پایگاه و در شیوع حوادث ترافیکی استان های تهران، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، اصفهان، خوزستان، مازندران و فارس در صدر بودند. نتیجه گیری: مهم ترین شاخص سازمان اورژانس کشور شاخص شیوع حوادث ترافیکی بود که در هر سه متغیر عملکردی موردبررسی اثرگذار بود و عامل مهم توزیع پایگاه های اورژانس پیش بیمارستانی بوده است. استان های تهران و قم نیاز به توجه جدی در تعداد پایگاه های فوریت های پزشکی دارند.

هدف: احساس عدالت، تأثیری قوی بر رفتار و نگرش کارکنان دارد. در این مطالعه ارتباط بین عدالت سازمانی و اشتراک دانش کتابداران با نقش میانجی تعهد سازمانی در کتابخانه های دانشگاه آزاد تبریز موردبررسی قرارگرفته است. روش ها: این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی-همبستگی می باشد. حجم نمونه 153 نفر از کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاه آزاد تبریز بر اساس فرمول کوکران با استفاده از نمونه گیری تصادفی بود. ابزار جمع آوری اطلاعات سه پرسشنامه استاندارد عدالت سازمانی مورمن و نیهوف، پرسشنامه تعهد سازمانی ایمبرمن و پرسشنامه اشتراک دانش مالکی بود. . تحلیل داده ها با روش های آﻣ ﺎ ری ﺗ ﻮ ﺻ ﻴ ﻔ ﻲ ﺷ ﺎ ﻣ ﻞ ﻣ ﻴ ﺎ ﻧ ﮕ ﻴ ﻦ ، اﻧ ﺤ ﺮ اف ﻣ ﻌ ﻴ ﺎ ر و به منظور ﺗ ﺤ ﻠ ﻴ ﻞ ﻫ ﻤ ﺒ ﺴ ﺘ ﮕ ﻲ از روش آﻣ ﺎ ری ﺿ ﺮ ﻳ ﺐ ﻫ ﻤ ﺒ ﺴ ﺘ ﮕ ﻲ ﭘ ﻴ ﺮ ﺳ ﻮ ن و روش بار عاملی بر مبنای ابعاد متغیرها اﺳ ﺘ ﻔ ﺎ ده ﺷ د. برای آزمون فرضیه ها از نرم افزار معادلات ساختاری Smart PLS2 استفاده شده است. نتایج: نتایج نشان داد که ادراک عدالت سازمانی اثر مثبت و معناداری بر اشتراک دانش کتابداران داشته و تعهد سازمانی در این رابطه تاثیرگذار بوده است و آزمون همبستگی نشان داد که عدالت سازمانی و اشتراک دانش با میانجی گری تعهد سازمانی در سطح اطمینان 95% با یکدیگر رابطه معنادار دارند، بنابراین هرگونه تغییر در یکی از متغیرها با تغییری هم جهت در سایر متغیرها همراه خواهد بود. نتیجه گیری: با توجه به جایگاه عدالت در سازمان ها، ادراک کارمندان از اجرای عدالت در سازمان باعث افزایش میزان تعهد و ارتباطات و در نتیجه اشتراک دانش در سازمان گشته و در نهایت بر کارایی و اثربخشی عملکردی کل سازمان تاثیرگذار می باشد.

هدف: اجرای برنامه های آموزشی حین خدمت مجموعه فعالیت های آموزشی نیازسنجی و برنامه ریزی شده به منظور اصلاح و بالا بردن دانش، مهارت، نگرش ها و رفتارهای اعضای سازمان برای انجام دادن وظایف خاص محوله سازمانی است. هدف از این مطالعه بررسی میزان تأثیر برگزاری برنامه آموزشی فناوری های نوین سلامت بر دانش کارکنان بخش مدیریت اطلاعات سلامت بود. روش ها: این مطالعه به روش نیمه تجربی بود و در سال 1397 در بیمارستان عالی نسب تبریز انجام شد. داده ها از طریق پرسشنامه و به روش پیش آزمون و پس آزمون گردآوری شدند. جامعه پژوهش، کارکنان مدیریت اطلاعات سلامت بیمارستان عالی نسب تبریز بودند و تعداد نمونه در دسترس 28 نفر بود. تحلیل داده ها به وسیله ی نرم افزار spss نسخه 19 و آزمون تی زوجی انجام شد. نتایج: میانگین به دست آمده از میزان دانش کارکنان مدیریت اطلاعات سلامت در پیش آزمون 1. 05 و پس آزمون 4. 75 بود که به مقدار قابل توجهی افزایش یافته بود. نتایج، تفاوت معناداری را در میانگین و انحراف معیار نمرات کارکنان قبل و بعد از برگزاری جلسات آموزشی نشان داد. (P <0. 05). نتیجه گیری: طبق یافته های حاصل از پژوهش حاضر، معلوم گردید که نمرات قبل و بعد از آموزش اختلاف معنی داری داشت. بر این اساس، برگزاری برنامه های آموزشی می تواند تأثیر مثبتی بر دانش کارکنان بخش مدیریت اطلاعات سلامت داشته باشد.

هدف: حجم عظیمی از داده ها در بخش مراقبت های ویژه تولید می شود، به نظر می رسد داده کاوی راهکار مناسبی برای استفاده ی بهینه از منابع باشد. شناسایی و تحلیل عوامل پرخطر مرتبط با مرگ ومیر، منجر به برنامه ریزی کاراتر و دقیق تر جهت بستری و انجام مداخلات خواهد شد. این پژوهش باهدف استفاده از تکنیک های داده کاوی جهت پیش بینی مرگ ومیر در بخش مراقبت ویژه صورت گرفته است. روش ها: این پژوهش به روش مقطعی بر روی اطلاعات838 بیمار بستری در بخش مراقبت های ویژه عمومی بین سال های ٩ 1 تا٩ ٧ در بیمارستان امام حسین(ع) تهران انجام گردید. . الگوریتم هایی ماشین بردار پشتیبانی، Kنزدیک ترین همسایه، درخت تصمیم، جنگل تصادفی و رگرسیون لجستیک جهت داده کاوی استفاده گردید. مراحل انجام داده کاوی طبق مدل کریسپ در پنج مرحله صورت گرفت. ارزیابی مدل بر اساس صحت، دقت، ویژگی، حساسیت و سطح زیر منحنی راک گزارش گردید. نتایج: در ابتدا پس از بررسی متون، 27 فاکتور تأثیرگذار مشخص و در نهایت 26 فاکتور برای انجام تکنیک ها مورد استفاده قرار گرفت. از میان الگوریتم های منتخب که در مطالعه استفاده گردید، الگوریتم رگرسیون لجستیک بر اساس سطح زیر منحنی راک 76/0))، صحت (62/75)، دقت (39/68)، حساسیت (65/38)ویژگی(53/94) عملکرد بهتری در پیش بینی مرگ ومیر نسبت به سایر الگوریتم های مطالعه داشت. در ضمن متغیرهای گلوکز و زمان نسبی ترومبوپلاستین بیشترین تأثیر را بر مرگ و میر بر اساس مدل رگرسیون لجستیک داشت. نتیجه گیری: تجزیه و تحلیل داده های موجود در بیماران بخش مراقبت های ویژه می تواند ابزاری مناسب و کاربردی برای پیش بینی مرگ ومیر و عوامل مرتبط با آن باشد اما با توجه به کیفیت داده ها نتایج متفاوت می باشد با این حال فرآیندها و روش های ذکرشده در این مطالعه بیان می کند که قوانین استخراج شده از رگرسیون لجستیک می تواند به عنوان الگویی برای پیش بینی وضعیت مرگ ومیر در بخش مراقبت های ویژه مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: سلامت الکترونیک بیماران را قادر می سازد تا اطلاعات پزشکی خود را به اشتراک بگذارند و این موضوع خطر امنیت اطلاعات را در پی دارد. هدف این مطالعه بررسی و مقایسه الگوریتم ها و روش های حل مشکلات امنیت اطلاعات بیماران در زمان به اشتراک گذاری، از جنبه های مختلفی مانند لغو کاربر و قابلیت کنترل دسترسی و همچنین شناسایی نقاط قوت و ضعف این الگوریتم ها است. منابع اطلاعات یا داده ها: این مطالعه مروری، بر اساس جستجوی موضوعی از بانک های اطلاعاتی PubMed, Web of Science و Science Direct با کلیدواژه های مرتبط انجام شد. روش های انتخاب برای مطالعه: جستجوی مقالات با کلمات کلیدی سیستم های اطلاعات سلامت، امنیت رایانه ای، دسترسی به اطلاعات، رایانش ابری و شبکه های اجتماعی انجام شد. مقالات چاپ شده در فاصله زمانی 2009-2019 انتخاب شدند. 29 مقاله برای حل مسئله لغو کاربر و 7 مقاله برای حل مسئله کنترل دسترسی انتخاب شد. ترکیب مطالب و نتایج: به منظور حفظ محرمانگی اطلاعات بیماران، روش رمزنگاری قبل از به اشتراک گذاری پیشنهادشده است. این راه حل مشکل لغو کاربر را دارد. برای حل این مشکل روش های مختلفی ارائه شده است. این راه حل ها از جنبه های مختلف کوتاه بودن زمان لغو، به روزرسانی متن رمز شده، آزاد بودن محیط ابر، تناوب در به روزرسانی کلید و لغو فوری متفاوت هستند. همچنین، روش هایی برای کنترل دسترسی اطلاعات توسط بیمار ارائه شد. نتیجه گیری: مسائل مربوط به امنیت اطلاعات سلامت باعث می شود بیماران نسبت به ارسال اطلاعات حساس سلامت خود و اشتراک آن با ارائه دهندگان خدمات سلامت مردد باشند. در این مقاله الگوریتم ها و روش های امنیت اطلاعات سلامت مقایسه شدند. اکثر راه حل های لغو کاربر به رمزنگاری مجدد نیاز دارند. همچنین راه حل های کنترل دسترسی انعطاف پذیری لازم ندارند. ازاین رو در آینده باید روش های بهتری ارائه شود.