Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مشخصات نشــریه/اطلاعات دوره

نتایج جستجو

2558

نتیجه یافت شد

مرتبط ترین ها

اعمال فیلتر

به روزترین ها

اعمال فیلتر

پربازدید ترین ها

اعمال فیلتر

پر دانلودترین‌ها

اعمال فیلتر

پر استنادترین‌ها

اعمال فیلتر

تعداد صفحات

27

انتقال به صفحه

آرشیو

سال

دوره(شماره)

مشاهده شمارگان

مرکز اطلاعات علمی SID1
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1394
  • دوره: 

    4
  • شماره: 

    2 (پیاپی 8)
  • صفحات: 

    1-15
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    691
  • دانلود: 

    202
چکیده: 

درباره نحوه قرائت کلمه «غرفه» در آیه «فَمَن شَرِبَ مِنْهُ فَلَیْسَ مِنیّ‏ وَ مَن لَّمْ یَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنیّ‏ إِلَّا مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَه بِیَدِهِ» (بقره:249) اختلاف نظر وجود دارد. برخی آن را «غُرفه» خوانده اند و برخی «غَرفه». ابوعمرو، معتقد است مقدار آبی که در دست است «غَرفه» و آب درون ظرف «غُرفه» نامیده می شود به همین دلیل وی قرائت «غَرفه» را اختیار می نماید و کسایی به اسلوب زبان شناختی آیه اشاره می کند و می گوید: اگر به جای فعل «اغترف» فعل «غَرَف» بود من «غَرفه» می خواندم. این موضوع نشان می دهد معانی واژگان و مباحث زبان شناختی در نحوه قرائت قراء، اثر داشته است. پژوهش حاضر با واکاوی منابع لغوی، قرائی، تفسیری و روایی به روش توصیفی - تحلیلی به بررسی معنای «غَرفه» و «غُرفه» پرداخته است. تحلیل منابع مذکور در بیان معنای این دو واژه، چگونگی ارتباط و تعامل لغت پژوهان و قاریان قرآن را نشان می دهد. لغت پژوهان ضمن بیان معنای این دو واژه اختلاف معنایی را که برای «غَرفه» و «غُرفه» ذکر شده است به یونس و فراء نسبت می دهند که یکی، شاگرد ابوعمرو بصری و دیگری، شاگرد کسایی است. بنابراین، این فرضیه تقویت می گردد که گاهی آراء لغت پژوهان متاثر از بیانات قاریان قرآن کریم است. یافته های حاصل از این پژوهش نشان می دهد دلیل علمی و مستدل برای تایید یکی از وجوه قرائی وجود ندارد و دلایلی که مستند وجوه قرائی دانسته شده، قابل نقد است. روایات و سیاق آیه تنها معنای «غرفه» را روشن می نماید که به معنای مقداری آب است که در کف یک دست قرار می گیرد و در آیه شریفه با توجه به این که «اغتراف» در برابر «شرب» قرار گرفته است، دلالت بر یک بار نوشیدن نیز دارد.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 691

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 202 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1394
  • دوره: 

    4
  • شماره: 

    2 (پیاپی 8)
  • صفحات: 

    17-35
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    3542
  • دانلود: 

    386
چکیده: 

ترجمه برخی از واژه ها و عبارت های قرآنی با دشواری هایی روبروست و معنای آن ها را نمی توان با مراجعه به کتب لغت و یا استعمالات قرآنی فهمید، از این روی باید از بافت و سیاق (اعم از سیاق کلمه، آیه، آیات، جملات و حتی سوره) و همچنین روایات نیز بهره برد؛ یکی از این واژه ها، کلمه «أنّی» است که در بیست و هشت آیه از قرآن به کار رفته است. این پژوهش، با استناد به نظر لغویین، نظم آهنگ آیات قرآن، به ویژه با تاکید بر نقش انواع سیاق در ترجمه، دیدگاه های مفسران و فقها و روایات رسیده از اهل بیت (ع) تلاش کرده است معنای صحیح «أنّی» را در موارد اختلافی تبیین نماید. مهم ترین یافته های این پژوهش که با روش تحلیلی - توصیفی نگاشته شده، بیان گر این مطلب است که ترجمه مترجمان از واژه «أنّی» در هجده مورد تقریبا یکسان بوده است؛ اما در ده مورد دیگر، مترجمان، ترجمه های گوناگونی را ارائه کرده اند؛ به طوری که در ترجمه آیه 223 بقره، پنج دسته ترجمه مختلف دیده می شود.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 3542

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 386 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

بستانی قاسم

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1394
  • دوره: 

    4
  • شماره: 

    2 (پیاپی 8)
  • صفحات: 

    37-58
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    734
  • دانلود: 

    341
چکیده: 

زبان یک پدیده زنده و متحول بوده و بسیار پیش آمده که بر اثر عواملی، از جمله تحولات زمانی و مکانی و فرهنگی، ساختار زبان به طور کلی یا بخشی از آن عناصر آن از جمله واژگان آن، تغییراتی را بپذیرد. زبان عربی که زبان قرآن کریم نیز می باشد، از این قاعده مستثنا نیست. در مقاله پیش رو به یکی از مباحث علوم قرآن و زبان شناسی، یعنی «تغییر معنایی الفاظ» بر اساس قرآن کریم و زبان عربی قبل از نزول قرآن و بویژه شعر جاهلی پرداخته شده تا معلوم گردد که آیا واژگان قرآنی همچنان به معنای گذشته خود در زبان عربی جاهلی به کار رفته است یا آن معنا تغییر کرده و تبدیل به یک «اصطلاح قرآنی» گشته است و در وضعیت دوم، این تغییرات به چه شکلی می باشد. این بحث، هر چند از دیرباز نزد مسلمانان شناخته شده بود، اما در دوران حاضر، با توجّه به گستردگی مباحث زبان شناسی، عمق و گسترش خاصی یافته و منجر به کشف زوایای پنهان واژه های زبان عربی و قرآن شده است.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 734

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 341 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1394
  • دوره: 

    4
  • شماره: 

    2 (پیاپی 8)
  • صفحات: 

    59-76
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    1082
  • دانلود: 

    604
چکیده: 

از مهم ترین راه هایی که امروزه در فهم معنای متون بسیار مورد استقبال ادب پژوهان قرار گرفته است، تکیه بر اصل روابط هم نشینی و جانشینی است، پژوهش حاضر به منظور فهم و ترجمه دقیق تر قرآن با تکیه بر این اصل سعی دارد معنای ساخت ها و کارکردهای مختلف ظرف «بین» را در قرآن کریم مورد بحث و بررسی قرارداده، با روش معناشناسی ساختاری و با استناد بر متون تفسیری و زبانی به شناخت ساخت های مختلف نحوی - قرآنی «بین» بر اساس سطوح زبانی پرداخته، و مفاهیم حاصل از ویژگی های مختلف هر یک از ساخت های «بین» در قرآن کریم بر اساس روابط جانشینی و هم نشینی را بررسی نماید. از مهم ترین یافته های این بررسی، اثبات فقدان معنای مستقل برای «بین» است، چه این واژه صرف نظر از مضاف الیه آن دارای استقلال معنایی نبوده و به واسطه مضاف الیه ای که بر دو یا بیشتر دلالت داشته باشد، معنادار می گردد و این معناداری بر اساس نوع مضاف الیه این گونه تغییر می کند: «خلال» و «وسْط» جانشین های «بین» به شمار می روند، اما «وسَط» نمی تواند دقیقا جایگزین «بین» گردد؛ در تحلیل روابط هم نشینی، دلالت «بین ذلک» بر ویژگی اعتدال و حالتی بینابین میان دو صفت متضاد است، همچنان که «بین أحد» به دلیل قرار گرفتن نکره در سیاق نفی، معنای عموم را به ذهن متبادر می سازد و نه مفرد را، که تبادر راه تشخیص معانی حقیقی از معانی مجازی است؛ «بین ایدی» نیز با توجه به هم نشینی با جهات یا واژه ای از ریشه تصدیق معانی متفاوتی به خود می گیرد. هم چنین علی رغم ادعای پیشینیان بر عدم دلالت «بین» بر زمان در قرآن، برخی ساخت های هم نشینی این نوع دلالت را اثبات می کند.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 1082

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 604 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

خوانین زاده محمدعلی

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1394
  • دوره: 

    4
  • شماره: 

    2 (پیاپی 8)
  • صفحات: 

    77-120
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    1298
  • دانلود: 

    1088
چکیده: 

با توجه به اهمیت و جایگاه محوری اسم «ربّ» در نظام معنایی قرآن کریم، در این مقاله با هدف دستیابی به معنای واژه «ربّ» و سیر تاریخی تحول معنا و کاربرد آن در اشاره به «خدای راستین / خالق» در زبان های مختلف سامی و چگونگی راه یابی چنین کاربردی به زبان عربی پیش از نزول قرآن کریم، از روش معناشناسی تاریخی و زبان شناسی تاریخی - تطبیقی استفاده شده است. از این رو ابتدا واژه «ربّ» عربی با بعضی واژه های خویشاوند با آن در خانواده زبان های سامی و همچنین زبان مصری مقایسه شده و در نتیجه، علاوه بر دستیابی به مفهوم اصلی «بزرگ» برای واژه «rab» سامی و شناسایی واژه «nib» به عنوان خویشاوند مصری «rab» سامی، پیوند میان دو ریشه «r-b-b و r-b-w/y» سامی نیز آشکار شده است. سپس با نگاهی تاریخی به واژه «rab» سامی، به کاربرد مفهوم مورد اشاره آن در بافت دینی پیش از اسلام و سایر واژه های ناظر به این مفهوم در زبان های سامی و متون مختلف دینی یهودیت و مسیحیت پرداخته شده است و در نتیجه، علاوه بر تبیین سیر تاریخی کاربرد معنای «سرور / صاحب اختیار» در اشاره به «خدای راستین / خالق» و معرفی واژه های «’Adonāy» عبری، Kyrios» یونانی، «Mār’/Māry» آرامی و «Moryo» سریانی، که همگی به همین مفهوم اشاره داشته اند، با توجه به شواهد باستان شناختی آشکار شده است که واژه «rab» نخستین بار در اوایل قرن پنجم میلادی و در زبان سبئی به عنوان اسمی از نام های خدا به کار رفته و چنین کاربردی از زبان سبئی به حجاز و زبان عربی بستر نزول قرآن کریم راه یافته است.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 1298

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 1088 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1394
  • دوره: 

    4
  • شماره: 

    2 (پیاپی 8)
  • صفحات: 

    121-135
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    812
  • دانلود: 

    575
چکیده: 

معارف اسلامی همواره بر بهره گیری از همه سطوح و لایه های معنایی قرآن کریم، تاکید دارد؛ بنابراین، جامعیت و چند لایه بودن قرآن کریم، مستلزم علمی است که بتواند به کنه و جان این کتاب پی ببرد. در هر دوره ابزار و وسایلی در دست دانشمندان و پژوهشگران مطالعات قرآنی وجود داشته است که با کمک آن، فضاهایی جدید و نکته هایی ناب از قرآن کریم، کشف و استخراج می شده اند. معناشناسی به عنوان یکی از شیوه های نقد ادبی نو، در قالب فرآیندها و ابعاد گوناگونی مطرح می شود که نظریه «مربع معناشناسی» از جمله آن هاست. این مقاله در پی آن است تا ضمن تبیین ویژگی های معناشناختی برخی آیات قرآن، با روش تحلیلی - توصیفی فرآیند مربع معنایی و نحوه شکل گیری آن را بررسی و تحلیل کند. یکی از مهم ترین نتایجی که در این پژوهش متصور می باشد؛ این است که اکثر نظریه های مطرح شده در این حوزه، نظریاتی هستند که ریشه در نقد و زبان شناسی غربی، دارند؛ اما نکته قابل توجه آن است که بخش اعظم این نظریه ها، پیش تر در متون کهن مسلمانان، مطرح شده اند که در پژوهش های جدید، غالبا تنها اسامی آن ها تغییر یافته است، البته باید اذعان داشت که نظریه پردازان جدید، در تکامل آن ها سهیم بوده اند.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 812

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 575 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1394
  • دوره: 

    4
  • شماره: 

    2 (پیاپی 8)
  • صفحات: 

    137-157
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    1479
  • دانلود: 

    656
چکیده: 

واژه «کتاب»، یکی از مفاهیم اساسی قرآن است که از دیرباز مورد توجه قرآن پژوهان بوده است. این واژه 231 مرتبه در قرآن ذکر شده و در هم نشینی با واژه های کلیدی همچون قرآن، حق، امام و حکمت قرار گرفته است. کاربرد وسیع این واژه در قرآن و پیوند آن با دیگر مفاهیم قرآنی، جایگاه خاص این واژه را در بین واژه های قرآنی و ضرورت تبیین مفهوم آن را روشن می سازد. با در نظر گرفتن روش معناشناسی به عنوان روشی سودمند در بررسی واژگان قرآنی، می توان به تبیین محورهای هم نشینی «کتاب» با دیگر واژه های قرآنی پرداخت. بررسی همنشین های کتاب حاکی از آن است که این واژه دارای سه نوع هم نشینی صفتی، فعلی و اسمی است. از هم نشینی بین کتاب و صفاتی همچون منیر، مبین، مسطور، کریم، عزیز، معلوم، مصدق، مکنون، حکیم و حفیظ، پنج معنای قرآن، کتب آسمانی، لوح محفوظ، نامه و اجل مقدر به دست می آید. هم نشینی «کتاب» با سیزده فعل نیز، چهار معنای قرآن، کتب آسمانی، تورات و نامه اعمال را در بردارد. همچنین «کتاب» با پنج واژه ام، اهل، امام و رحمت و تفصیل نیز هم نشین شده است که نشان می دهد واژه «کتاب» در قرآن، در ترکیب اسمی خود دارای پنج معنای کتب آسمانی، لوح محفوظ، آیات محکم، تورات و قرآن است. مقاله حاضر با تکیه بر روش معناشناسی در صدد تبیین مفهوم واژه «کتاب» و گستره معنایی آن در قرآن است.

آمار یکساله:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 1479

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 656 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0