سلامت و آموزش در اوان کودکی
سال:1403 | دوره:5 | شماره:2 (پیاپی 16) |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: پژوهش حاضر باهدف اثربخشی بسته آموزش خودتنظیمی مبتنی بر نمایش خلاق برانگیزش پیشرفت تحصیلی و خودتنظیمی تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی انجام شد. روش پژوهش: روش این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و از حیث ماهیت داده ها نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دوره دوم مقطع ابتدایی مشغول به تحصیل شهر گناباد در سال تحصیلی 1400-1399 بود. با توجه به هدف پژوهش، نمونه ای به حجم 30 نفر از دانش آموزان با استفاده از نمونه گیری در دسترس و با توجه به ملاک­های ورود و خروج انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه به صورت تصادفی قرار گرفتند. شرکت کنندگان در مراحل پیش آزمون به مقیاس های انگیزش پیشرفت تحصیلی هرمنس (1970) و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی پینتریچ و دیگروت (1990) پاسخ دادند. سپس در طول فرایند مداخله گروه آزمایش، آموزش خودتنظیمی مبتنی بر نمایش خلاق در طی 9 جلسه 90 دقیقه ای دریافت و گروه گواه آموزش معمول روزانه را دریافت کردند. پس از پایان مداخله، هر دو گروه بار دیگر مجدد مقیاس های انگیزش پیشرفت تحصیلی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی را تکمیل کردند. تجزیه وتحلیل داده­ها با استفاده از آزمون کوواریانس تک متغیری و به وسیله نرم افزار spss.26 انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بسته آموزشی خودتنظیمی مبتنی بر نمایش خلاق نسبت به گروه گواه برانگیزش پیشرفت تحصیلی و خودتنظیمی تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی به طور معناداری اثربخش بود. نتیجه گیری: بر اساس یافته­های پژوهش حاضر می­توان گفت که بسته آموزشی خودتنظیمی مبتنی بر نمایش خلاقمی منجر به بهبود انگیزش پیشرفت تحصیلی و خودتنظیمی تحصیلی دانش آموزان می شود

زمینه و هدف: این پژوهش با هدف بررسی میزان انتظارات آموزشی معلمان، والدین و همکلاسی ها از محتوای آموزشی یادگیری الکترونیکی دوره ابتدایی شهرستان اشنویه انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش از نوع پژوهش های تحلیلی پیمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پایه ششم شهرستان اشنویه به تعداد 1221 نفر بود. حجم نمونه به کمک جدول کرجسی و مورگان به روش نمونه گیری تصادفی تعداد 281 نفر انتخاب شد. در این مطالعه از پرسشنامه محقق ساخته براساس انتظارات آموزشی معلمان، والدین و همکلاسی ها استفاده شد. منظور برآورد میزان روایی پرسشنامه و سؤالات مطروحه در آن، از نظر استاد راهنما، کارشناسان و اساتید مسلط به موضوع تحقیق و پرسشنامه استفاده شد و پایایی این ابزار 70/0 با استفاده از فرمول کرونباخ محاسبه شد. روش تجزیه و تحلیل آماری این پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل عاملی می باشد. یافته ها: با عنایت به یافته های حاصله از فرضیات و نتایج به دست آمده از جدول بین انتظارات آموزشی معلمان، والدین و همکلاسی ها در مورد محتوای آموزشی یادگیری الکترونیکی تفاوت معنی دار وجود دارد. یادگیری الکترونیکی باعث می شود بین معلم و دانش آموزان تعامل ایجاد شود که در جای خود سبب افزایش انگیزش یادگیری و به خاطر آوردن اطلاعات در دانش آموزان می شود. نتیجه گیری: نتایج مؤید آن است که نگرش ها و انتظارات آموزشی معلمان، والدین و همکلاسی ها در مورد محتوای آموزشی یادگیری الکترونیکی. یادگیری الکترونیکی تفاوت فاحشی وجد دارد که تعامل اجزا نظام آموزشی را با همدیگر کمرنگ کرده و باعث کاهش کارآمدی یادگیری الکترونیکی می شود، بنابراین لازم است جهت هم افزایی یادگیری تمامی اجزا با همدیگر در ارتباط باشند

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف کاربست روش کلایزی به منظور تبیین تجارب زیسته معلمان دوره ابتدایی از جایگاه هوش های چندگانه در برنامه درسی در سال 01-1400 انجام پذیرفت. روش پژوهش: روش پژوهش برحسب هدف، کاربردی و برحسب نوع داده کیفی بود که از رویکرد پدیدارشناسی مبتنی بر روش کلایزی بهره گرفته شد. در این پژوهش از متون علمی (22-2000) استفاده شد. همچنین اساتید دانشگاه در سال 01-1400 نیز مشارکت کنندگان پژوهش بودند. جمع آوری اطلاعات با بررسی متون و مصاحبه انجام شد. تعیین روایی و پایایی با شاخص های گوبا و لینکولن، ضریب اعتبار هولستی، انجام گردید. تحلیل داده ها نیز مبتنی بر روش کلایزی بود. یافته ها: یافته ها نشان داد تجارب معلمان از جایگاه هوش های چندگانه در عناصر هدف (سازگاری فرهنگی و تفاوت های فردی، نیازسنجی و انعطاف پذیری)؛ روش (روش فعال و زبانی)، محتوا (سهولت در دسترس، تناسب و چالش برانگیزی)، معلم (مهارت، نگرش و دانش) و ارزشیابی (تناسب سنجش و ارزشیابی با اهداف، محتوا و منابع یادگیری، وضوح و شفافیت معیارهای سنجش، استفاده از روش های سنجش و ارزشیابی و سنجش انعطاف پذیر) در اولویت قرار داشتند. نتیجه گیری: براساس مولفه های شناسایی شده، الگویی طراحی شد که از اعتبار مناسبی برخوردار بود. بنابراین از این الگو می توان جهت پیش برد اهداف آموزشی در مدارس دوره ابتدایی استفاده نمود

زمینه و هدف: هدف این پژوهش، بررسی رابطه نگرش های مادری پر فشار با هوش هیجانی در دانش آموزان دختر متقاضی شرکت در آزمون تیزهوشان پایه نهم از طریق رابطه والد-فرزند بود. روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر متقاضی شرکت در آزمون تیزهوشان پایه نهم شهر تهران به همراه مادران آنها تشکیل دادند. به این منظور تعداد 301 دانش آموز و مادران آنها به روش نمونه گیری داوطلبانه به عنوان نمونه انتخاب شدند و پرسشنامه های هوش هیجانی پتریدز و همکاران؛ نگرش های مادری پر فشار قاسم پور و همکاران و رابطه والد-فرزند فاین و همکاران به آنها داده شد. ارزیابی مدل پیشنهادی با استفاده از روش معادلات ساختاری انجام گرفت. جهت آزمون روابط غیرمستقیم از آزمون بوت استراپ استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد بین تمام مسیرهای مستقیم رابطه معناداری وجود دارد. رابطه بین مسیر غیرمستقیم نیز از طریق رابطه والد-فرزند با هوش هیجانی معنادار شد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش، الگوی نهایی از برازش مناسب برخوردار است و گام مهمی در جهت شناخت عوامل مؤثر در افزایش هوش هیجانی دانش آموزان تیزهوش محسوب می شود

زمینه و هدف: درحالی که هیچ کس در ﺟﻬﺎن نمی تواند ﻣﺰایﺎی فن آوری های دیجیتال را منکر شود اما تأثیرات ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﻓﻨﺎوری بر سلامت ﺟﺴﻤﯽ، رواﻧﯽ اجتماعی نیز مبحثی بحث برانگیز در جهان است؛ لذا پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر استفاده از لوازم دیجیتال بر رشد اجتماعی کودکان 2 تا 6 سال شهر یزد انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است و جامعه آماری شامل کودکان 2 تا 6 سال مهدکودک های شهر یزد در سال تحصیلی 1402 -1401 بودند؛ با روش نمونه گیری در دسترس 300 کودک وارد پژوهش شدند. برای جمع آوری داده ها چک لیست سبک زندگی و اندازه گیری میزان استفاده از وسایل دیجیتال و نحوه کار با آن (ابزار محقق ساخته) و پرسشنامه رشد اجتماعی وایلند (1953) استفاده شد. بعد از جمع آوری داده ها با کمک چک لیست سبک زندگی که توسط والدین تکمیل شده بود، کودکان در سه گروه جای دهی شدند؛ گروه اول شامل کودکانی که در طی سه ماه گذشته به صورت افراطی (بیش از 60 درصد از ساعات بیداری) خود را در معرض وسایل دیجیتال بوده اند و گروه دوم شامل گروهی از کودکان که در طی سه ماه گذشته به طور متوسط (بین 30 تا 60 درصد از ساعت بیداری خود) در معرض وسایل دیجیتال بودند و گروه سوم شامل کودکانی بود که کمترین (کمتر از 30 درصد از زمان بیداری خود) از وسایل دیجیتال استفاده کرده اند؛ بود. همچنین هر سه گروه ازنظر سنی با یکدیگر همتا بودند. در مرحله بعدی پرسشنامه رشد اجتماعی وایلند، توسط والدین تکمیل گردید و وضعیت رشد اجتماعی کودکان هر سه گروه موردبررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس با اندازه گیری های مکرر و نرم افزار spss22 مورد پردازش قرار گرفت. هر نوع تفاوت در این دو گروه موردبررسی قرار گرفت. یافته ها: میانگین رشد اجتماعی در هر سه گروه با یکدیگر تفاوت معناداری داشت (001/0

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت مشکلات درونی سازی و برونی سازی در پیش بینی رفتارهای پرخطر و نقش مهم حساسیت مادرانه و سلامت عمومی مادران در شکل گیری نظام رفتاری کودکان، پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه ای حساسیت مادرانه و سلامت عمومی مادران در کودکان پیش دبستانی دارای نشانگان درونی سازی و برونی سازی و عادی انجام گردید. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع پس رویدادی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، مادران کودکان پیش دبستانی دارای نشانگان درونی سازی و برونی سازی منطقه ده تهران است که در سال 1402 مشغول به تحصیل بودند. با روش نمونه گیری در دسترس، 30 مادر کودک دارای نشانگان درونی سازی و برونی سازی با 30 مادر کودک عادی مورد مقایسه قرار گرفتند. هر دو گروه با فهرست رفتاری کودک (آخنباخ و رسکورلا، 1991)، پرسشنامه کیفیت مراقبت مادرانه (قنبری وهمکاران، 1390) و پرسشنامه سلامت عمومی (گلدبرگ و همکاران، 1979) ارزیابی شدند. جهت تجزیه و تحلیل یافته ها از آزمون تحلیل کوواریانس (آنکوا) و تحلیل کوواریانس چند متغیری (مانکوا) استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد؛ حساسیت مادرانه و سلامت عمومی مادران کودکان پیش دبستانی دارای نشانگان درونی سازی و برونی سازی با مادران کودکان عادی تفاوت معناداری دارد. نتیجه گیری: وضعیت سلامت عمومی مادران دارای کودکان با نشانگان درونی سازی و برونی سازی نسبت به مادران کودکان عادی نامساعدتر است. علاوه بر این، حساسیت مادرانه کمتر، تهدیدی برای سلامت روان کودکان قلمداد می شود.

زمینه و هدف: اختلال هماهنگی رشدی باعث دشواری هایی در رشد حرکتی کودکان می شود. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی دستکاری تکلیف بر رشد حرکتی در کودکان با اختلال هماهنگی رشدی انجام شد. روش پژوهش: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری چهار هفته ای با گروه های آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری این مطالعه همه دانش آموزان استثنایی مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی شهرستان ارومیه در سال تحصیلی 1-1400 بودند. نمونه پژوهش 30 نفر بودند که بر اساس ملاک های ورود به مطالعه با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به روش تصادفی ساده با کمک قرعه کشی در دو گروه مساوی شامل گروه های آزمایش و کنترل جایگزین شدند (هر گروه 15 نفر). گروه آزمایش به مدت 8 هفته و هر هفته دو جلسه 50 دقیقه ای تحت مداخله مهارت های دستکاری تکلیف قرار گرفت و در این مدت گروه کنترل با روش متداول آموزش دید. داده ها با ویرایش دوم آزمون رشد حرکتی درشت اولریخ (2016) گردآوری و با روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم افزار SPSS نسخه 22 در سطح معناداری 05/0 تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که بین کودکان با اختلال هماهنگی رشدی گروه های آزمایش و کنترل در مراحل پس آزمون و پیگیری از نظر همه خرده مقیاس های رشد حرکتی شامل ضربه با باتون، دریبل، دریافت، ضربه با پا، پرتاب بالای سر و غلتاندن تفاوت معناداری وجود داشت. به عبارت دیگر، آموزش مهارت های دستکاری تکلیف باعث افزایش ضربه با باتون، دریبل، دریافت، ضربه با پا، پرتاب بالای سر و غلتاندن در کودکان با اختلال هماهنگی رشدی شد و نتایج در مرحله پیگیری نیز باقی ماند (05/0P<). نتیجه گیری: طبق نتایج پژوهش حاضر می توان از روش آموزش مهارت های دستکاری تکلیف در کنار سایر روش های آموزشی موثر برای بهبود رشد حرکتی کودکان با اختلال هماهنگی رشدی بهره برد.

زمینه و هدف: هدف این مقاله بررسی دیوارو میزنوشته های دانش آموزان براساس دیدگاه فرکلاف بوده است. دیوار و میزنوشته­های دانش­آموزان زبان به گونه ای نظام یافته است که در آن می­توان به تبیین رویکرد بینا متنی فرکلاف پرداخت. تفسیر بافت بینامتنی به این معنا است که متن به مجموعه متعلق است و نحوه رابطه میان مشارکین و زمینه مشترک را نشان می دهد. روش پژوهش: الگوی فرکلاف، ابزاری کارآمد برای تحلیل چارچوب نظری این پژوهش است. این تحقیق با روش توصیفی-تحلیلی، مسأله چگونگی شکل­گیری گفتمان انتقادی را در دیوار و میز نوشته های دانش­آموزان متوسطه اول مورد بررسی قرار داده است. جامعه آماری این تحقیق دانش آموزان مدارس متوسطه اول شهرستان میاندواب با نمونه اماری 31 دیوار و میز نوشته بوده است که بصورت تصادفی با استفاده از دوربین عکس برداری و نت برداری شده است. یافته ها: تحقیق بیانگر آن است بینامتنیت همان نظم گفتمانی و پیام نوشته ها و پیوستگی گفتمانی است که در نوشته های دانش دآموزان دیده شد و نوشته های دانش آموزان دارای بینامتنیت می باشد بدین معنی که دانش اموزان در نوشته های خود از شعر و استعاره و مرگ و درودو نظم گفتمانی استفاده نمودند ودر بافت زبانی پیام خودشان را به خواننده انتقال دادند. نتیجه گیری: به طور خلاصه در موقعیت مدارس نوشته های دانش آموزان نشان می دهد که دانش آموزان از گفتمان یک طرفه و بی عدالتی در رعایت گفتمان توسط معلمان و مدیران گله دارند. از منظر بینامتنیّت، این نوشته های دانش آموزان بیانگر اعتراض به وضعیّت موجود در مدارس نسبت به مدیران و معلمان است.

زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر تبیین نقش رضایت جنسی، صمیمیت، تعهد و سازگاری زناشویی در ثبات زناشویی با تاکید بر زوجین دارای فرزند بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جز پژوهش های توصیفی همبستگی با کاربست مدلسازی معادلات ساختاری بوده است. جامعه آماری پژوهش زوجین شهر شیراز در نیمه اول سال 1402 بود که از بین آنان 250 زوج (جمعا 500 نفر) به عنوان نمونه انتخاب شد. ابزار پژوهش، پرسشنامه تعهد زناشویی آدامز و جونز (1997)، مقیاس صمیمیت زناشویی (1983)، پرسشنامه سازگاری زناشویی اسپانیر (1976) و خرده مقیاس رضایت جنسی از پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ (1989) بوده است. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss-27 و Amos-26 به ترتیب با اعمال ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندمتغیره و حداکثر درست نمایی با لحاظ کردن سطح خطای حداکثر 5 درصد(05/0>p) انجام شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد سازگاری زناشویی (39/0) با پوشش رضایت زناشویی (77/0)، همبستگی دو نفری (59/0)، توافق دو نفری (80/0) و ابراز محبت (76/0)؛ صمیمیت زناشویی (22/0)، رضایت جنسی (16/0) و تعهد زناشویی (23/0) با پوشش تعهد به همسر (64/0)، تعهد به ازدواج (79/0) و احساس تعهد (78/0) بر ثبات زناشویی اثرگذارند(05/0>p). منطبق با یافته ها، شاخص های برازندگی مقادیر مطلوبی را نشان داده اند که دال بر تایید برازش الگوی تدوین شده، بود. نتیجه گیری: براساس یافته ها؛ رضایت جنسی، صمیمیت، تعهد و سازگاری زناشویی اثر معناداری بر ثبات زناشویی داشته که در نتیجه آن کارکرد مطلوب خانواده و به دنبال آن فرزندپروری و تربیت نسل آینده را تحت الشعاع قرار می دهد؛ از این رو به متخصصان حوزه روانشناسی و مشاوره خانواده و ازدواج و نیز دست اندرکان و مسئولین این حوزه پیشنهاد می شود در برنامه های اثربخشی خود در سطح خرد خانواده و در سطح کلان جامعه را مدنظر قرار داده و راهکارهای درمانی را منطبق با این دو حیطه تنظیم نماید.

زمینه و هدف: مشکلات فرزندان اوتیسم، ویژگی های این اختلال و تشخیص دیررس و دشوار در برخی موارد، عدم وجود درمان های قطعی و مؤثر، استرس روانی شدیدی را به والدین کودکان تحمیل می کند. این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی مداخله والدگری ذهن آگاهانه بر رابطه والد-کودک و فشار مراقبتی در مادران دارای کودک مبتلا به اختلال طیف اوتیسم با توجه به نقش تعدیل گری حمایت اجتماعی ادراک شده انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از هدف کاربردی و از لحاظ نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش، کلیه مادران دارای فرزند مبتلا به اوتیسم مراجعه کننده به مرکز تهران اوتیسم و مرکز اوتیسم دوم آوریل و کلیه افرادی که از طریق فراخوان های اعمال شده در سال 1401-1400، اعلام همکاری کردند، می شد. از این بین 68 آزمودنی با توجه به ملاک های ورود و خروج انتخاب شدند. سپس به تصادف به دو گروه (34 نفر گروه آزمایش و 34 نفر گروه کنترل) تقسیم شدند و پرسش نامه رابطه والد-کودک پیانتا، 2011 و فشار مراقبتی زاریت 1988 را تکمیل کردند. برنامه مداخله ای بر 8 جلسه 90 دقیقه ای آموزش والدگری ذهن آگاهانه براساس الگوی بوگلز و رستیفو (2014) استوار بود که توسط پژوهشگر برای مادران کودکان اوتیسم اجرا شد. نتایج گروه آزمایش و کنترل به روش تحلیل کوواریانس تک متغیری دوطرفه با کمک نرم افزار SPSS 24 مورد پردازش قرارگرفت. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که با توجه به اینکه سطح معناداری عضویت گروهی در این روش کمتر از 05/0 است می توان نتیجه گرفت بین رابطه والد-کودک و همچنین فشار مراقبتی دو گروه آزمایش و کنترل اختلاف معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد با حذف تأثیر نمرات پیش آزمون، تفاوت بین میانگین های نمرات پس آزمون آموزش مداخله والدگری ذهن آگاهانه تنها در افراد با حمایت اجتماعی پایین معنادار است. نتیجه دیگر پژوهش نشان داد که با حذف تأثیر نمرات پیش آزمون، تفاوت بین میانگین های نمرات پس آزمون آموزش مداخله والدگری ذهن آگاهانه تنها در افراد با حمایت اجتماعی پایین معنادار است (05/0< P)؛ در مادران با حمایت اجتماعی بالا این تفاوت معنی دار نیست (05/0< P). نتیجه گیری: با توجه به تأثیر آموزش والدگری ذهن آگاهانه بر رابطه والد-کودک و فشار مراقبتی در مادرانی که حمایت اجتماعی ادراک شده پایین داشتند، لذا پیشنهاد می شود به منظور تقویت رابطه والد-کودک و کاهش فشار مراقبتی مادران دارای کودک مبتلا به اختلال طیف اوتیسم، والدگری ذهن آگاهانه آموزش داده شود