اخلاق در علوم و فناوری
سال:1403 | دوره:19 | شماره:3 |تعداد مقالات:25

1زمینه: امروزه هر حرفه ای برای بهبود عملکرد خود به مجموعه ای از اصول اخلاقی نیاز­ دارد، که باتوجه به حرفه و حوزه مأموریت­کاری، و فعالیت آن ها تدوین شده باشد. این امر نیازمند شناخت جایگاه اخلاق و شاخص های آن در حرفه مورد نظر است. حفاظت و مرمت آثار تاریخی نیز به­عنوان یک حرفه با حوزه­ی فعالیتی گسترده و ذینفعان متنوعی که دارد، همواره از سوی متخصصان این رشته به­دنبال ایجاد اخلاق­حرفه ای برای حفظ و ارائه میراث فرهنگی و تاریخی بوده است. با­توجه به عدم وجود الگو و نظریه های بومی در عرصه "اخلاق حفاظت و مرمت" و "هنجارهای مرتبط" در ایران، این نوشتار درنظر دارد، با مطالعه در ادبیات مرتبط با موضوع و بسط آن از طریق استخراج نمودها و قواعد­اخلاقی مندرج در اسناد بین المللی، به بررسی جایگاه­ اخلاق در این حوزه، معرفی برخی از شاخص های­اخلاقی حفاظت و مرمت آثار بپردازد. نتیجه گیری: حفاظت، به­معنی نگهداری یک مصنوع در طول زمان است، و اخلاق حفاظت به انتقال صادقانه مصنوعات در طول زمان اشاره­ دارد. مداخله، برگشت پذیری، حفاظت پیشگیرانه، تنوع و مالکیت­فرهنگی، حقوق ذینفعان، ارزش سنی و تاریخی آثار، و استاندارد واحد عمل به عنوان زمینه های نیازمند ملاحظات اخلاقی هستند، که در اسناد بین المللی حفاظت و مرمت آثار مورد توجه قرار­گرفته و کدهایی برای آنها تدوین شده است. این کدها و  بسیاری از اسنادی که در زمینه حفاظت تدوین و منتشر­شده­اند، ذیل چهار مفهوم اخلاقی احترام، صداقت، امانتداری (حفظ حقیقت) و وفاداری قابل دسته­ بندی هستند.

1زمینه: عصر حاضر، عصر ظهور دیجیتال و آمیختگی فناوری با نظام های آموزشی است. این آمیختگی تغییر و تحولاتی در فرایند آموزش و یادگیری به وجود آورده است. با توجه به محبوبیت و دسترسی آسان فناوری های بی سیم و قابل حمل، همچون تلفن همراه، تبلت و لپ تاپ هر شخص می تواند با در اختیار داشتن این ابزار در هر مکان و زمانی به یادگیری بپردازد و وارد محیط یادگیری سیار بشود. ازآنجایی که دو مفهوم اخلاق حرفه ای و محیط یادگیری سیار در عصر پساکرونا جایگاه ویژه ای در نظام آموزش رسمی و غیررسمی کسب نموده است، اهمیت رعایت اخلاق حرفه ای در محیط یادگیری سیار را مضاعف می نماید. بحث طراحی محیط های یادگیری سیار مبتنی بر مؤلفه های استاندارد اخلاقی از جنبه های مختلف آموزشی، نگرشی حتی فناوری موردتوجه برنامه ریزان نظام تعلیم و تربیت در دنیا قرارگرفته است. بر اساس آنچه مطرح شد، هدف پژوهش حاضر تبیین مؤلفه های اخلاق حرفه ای در محیط یادگیری سیار می باشد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش، مؤلفه اصلی اخلاق حرفه ای در محیط یادگیری سیار را استخراج و تبیین نمود که عبارت بودند از: شخصیت اخلاقی، منش اخلاقی، اخلاق در عملکرد علمی، اخلاق قانونی، اخلاق در ارتباطات، اخلاق سیاسی، اجتماعی و فرهنگی به همراه هفده زیر مؤلفه آن. همچنین نتایج پژوهش حاضر نشان داد، رعایت اخلاق حرفه ای در محیط یادگیری سیار نقش تعیین کننده ای در نگرش متربیان به علم آموزی در بستر این محیط پویای یادگیری در عصر پساکرونا دارد. درنهایت نتایج این پژوهش، تبیین و کاربست مؤلفه های اخلاق حرفه ای در محیط یادگیری سیار در یادگیری اثربخش و بهبود عملکرد یادگیرندگان را مؤثرمعرفی نمود.

1زمینه: موضوع استعاره در هردوره مورد توجه ادیبان وزبان شناسان قرارگرفته است ونیزبر اساس مطالعات زبان شناسی شناختی، استعاره، صرفاً صنعتی ادبی نیست؛ بلکه اصطلاحی است که یک حوزۀ مفهومی را به کمک حوزۀ دیگری قابل فهم می سازد. مطالعات و بررسی های لیکاف و جانسون نشان داد استعاره نه تنها قلمرو زبانی؛ بلکه اندیشه و عمل را نیز در بر گرفته است. آن­ها با طرح اهمیت استعاره در زبان روزمره، بر­این باورند که ماهیت زبان انسان، استعاری است. استعارۀ مفهومی نگاهی متفاوت به آثار ادبی و صور­خیال است. هدف از تحقیق حاضر، بررسی بازتاب استعاری مفاهیم اخلاقی و اجتماعی درسروده های عارف قزوینی است. نتیجه گیری: عارف قزوینی که در زمره شاعران وطن پرست دوره مشروطه و ابتدای قرن بیستم ایران است، در اشعارش، با کمک استعاره، جهان بینی و نگرش خویش نسبت به وضعیت جامعۀ ایران را مطرح کرده است. از مهمترین یافته های این تحقیق می توان به بررسی وبیان نمونه های مشخص موفق کاربردهای خیال انگیز استعاری عارف و بسامد نسبی کاربرد انواع استعاره درسروده های عارف اشاره کرد ونیزمی توان نگاه استعاری شاعر را ، به­ خصوص درآن سروده هایی که دربردارندۀ مفاهیمی چون آزادی، دفاع از حقوق زنان، وطن دوستی، استبداد ستیزی، معضلات اخلاقی و اجتماعی و حقوق شهروندی است مشاهده کرد.

1زمینه: از دیدگاه داستایوفسکی لمس مرگ انسان را دچار ترس و اضطرابی می کند که فرد را مجبور به احساس کالبد و رفع نیازهایش می کند. مطالعه حاضر بطور ویژه بر رمان جنایت و مکافات از این نویسنده متمرکز است. هدف این پژوهش بازنمایی رویکرد مرگ آگاهی و معنایابی زندگی نسبت به مرگ برای بازشناسی مفاهیم اخلاقی در آراء مرگ اندیشانه داستایفسکی در کتاب جنایت و مکافات است. نتیجه گیری: داستایفسکی، به عنوان یک مؤمن، در جست­وجوی معنای واقعیِ زندگی است. او، دو اصلِ ایمان به خدا و اخلاق را معنابخشِ زندگی و جهان می­داند. نتایج مطالعه حاضر نشان داد اثر مرگ آگاهی و انعکاس آن بر چگونگی زیست آدمی نزد داستایفسکی می تواند اراده به خوشبختی را در انسان پدید آورد که موضوعات اخلاقی نظیر مسئولیت اخلاقی، آگاهی اخلاقی در تأیید دیگری و از خودگذشتگی برای دیگری را برای فرد پدید آورد و از این طریق بر روند زندگی انسان تأثیر بگذارد و نحوه زیست آدمی را دگرگون سازد.

1زمینه: قانون مقوله و مفهومی است که در تفکر­غرب سابقه دیرینه دارد و از دوره یونان باسـتان تـا دوره مـدرن، تحـت تطورات فکری ـ فرهنگی واقع در عالم غرب، همیشه اهمیت و محوریت خود را حفظ کـرده اسـت . در پژوهش حاضر هدف بررسی مفهوم قانون از منظر دیدگاه­های اخلاقی ایمانوئل کانت و هانس کلسن است. نتیجه­ گیری: مفهوم قانون قدمتی به سابقه تفکر بشری دارد. قانون به دو معنا در میراث فکری بشر مطرح شده است، یکی به معنای نظم لایتغیری که به سرشت امور مربوط می شود، دیگری به معنای ملاکی برای سامان دهی زندگی انسانی. کانت و کلسن به عنوان بزرگترین فیلسوفان در اخلاق و اندیشه مدرن در غرب ، بهتر از هر کس مفهوم قانون مدرن را ذیل این نسبت ذهنیت گرایی با عالم ترسیم نموده است . در دیدگاه اخلاقی کانت ، عقل عملی با قانون سوبژکتیو خود، اراده را متعین میکنـد و لـذا ایـن عقـل ، خودتعین بخش و خودقانون گذار است و این خودتعینن بخشی، عین مفهوم آزادی در تلقی مدرن است. اما از دیدگاه­اخلاقی هانس کلسن ، بر پایه مکتب اثبات­گرایی، قوانین اثباتی، قوانینی است که دولت ها آن را تصویب می کنند و متفاوت از اصول اخلاقی مکتب حقوق­طبیعی است که دائمی تلقی می شوند و حتی بنابر بعضی از نظریات، ریشه الهی دارند این تلقی از قانون با مفهوم عرفی امروزین جامعه حقوقی از قانون کاملاً متفاوت است و بازگشایی آن در فهم نسبت انسان و قانون­مدرن ، به ویژه در تعیین جایگاه قانون در یک زمینـه فکر دینی حائز اهمیت است.

1زمینه: پروین اعتصامی در قصاید، ارتباطی ژرف با مخاطبانش برقرار کرده و رویکردهای اخلاقی خود را برای آنها شرح داده است. پیوند میان خالق اثر، متن تولیدی و شنونده در این شعرها برجسته به نظر می­رسد. در دوران معاصر، نظریه­پردازان بسیاری به ارتباط میان این مؤلفه­ها پرداخته­اند که از این بین، رومن یاکوبسن و نظریۀ ارتباط کلامی او از اعتبار بیشتری برخوردار است. بررسی آموزه­های اخلاقی قصاید پروین و چگونگی بازنمایی آن بر اساس مبانی نظریۀ مذکور، هدف و مسألۀ اصلی پژوهش حاضر است. این تحقیق با تکیه بر منابع کتابخانه­ای و روش توصیفی-تحلیلی تدوین شده است. نتیجه گیری: نقش ترغیبی زبان در قصاید برای سوق دادن مخاطب به انجام بایسته­های اخلاقی و پرهیز از ضداخلاقیات بوده است. شاعر از طریق نقش همدلی زبان، با طرح سؤالاتی از مخاطبان، بسترهای لازم را برای حضور بیشتر آنها در متن و ایجاد اتحاد و همدلی فراهم آورده است. نقش عاطفی، بیانگر چیرگی منِ اجتماعی پروین بر منِ فردی اوست. نقش ارجاعی، بیانگر این مهم است که شاعر در تبیین اخلاقیات از قرآن، عرفان اسلامی، فرهنگ ایرانی و ... تأثیرات آشکاری پذیرفته است. نقش ادبی، مبیّن قدرت تصویرگری پروین برای محسوس جلوه دادن تضادها و تقابل­های اخلاقی موجود در جامعه است. یکی از شاخصه­های نقش فرازبانی در قصاید پروین، استفاده از رمزهای ساده­یاب دینی، تاریخی و حیوانی بوده که مسائل اخلاقی مطرح­شده را چندلایه و غنی­تر کرده است

1زمینه: حقوق بین الملل در دهه های اخیر دست خوش تحولات شگرفی گردیده است. یکی از این تحولات، فرآیند انسانی شدن حقوق بین الملل می باشد که تحت عنوان حقوق بشر در عرصه بین المللی مورد شناسایی قرار گرفته است. حقوق بشر ماهیت و کارکردی جهانشمول دارد و محدود به زمان و مکان نمی باشد. بنابراین، اخلاق حقوق بشری امری جهانی است. این مقوله از اخلاق همانطور که در خشکی مورد توجه قرار می گیرد باید در دریاها نیز مورد توجه باشد. اخلاق انسانی حکم می کند همه افراد در دریا، بدون هیچ گونه تمایزی، از حقوق انسانی خود برخوردار هستند. هیچ دلیلی برای انکار و عدم رعایت اخلاق حقوق بشری در دریا وجود ندارد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی اخلاق حقوق بشری در محیط دریاها شکل گرفت. نتیجه­ گیری: یکی از مهمترین عرصه­هایی که مفهوم اخلاق حقوق بشری می­تواند کاربرد داشته باشد محیط دریاها و اقیانوس ها می باشد. از جمله موارد مهمی که در این زمینه می توان مورد اشاره قرار داد عبارتست از: قاچاق مواد مخدر و روانگردان، دزدی دریایی، تروریسم دریایی، محیط زیست دریایی، تجارت برده، میراث مشترک بشریت، مهاجرت و پناهندگی، حقوق دریانوردان و کار اجباری بر روی کشتی ها و شناورها و غیره. فقدان یک معاهده جامع حقوق بشری که تمام موارد ذکر شده فوق را در عرصه دریاها پوشش دهد به خوبی احساس می­گردد و جا دارد در این خصوص از سوی نهادهای مربوطه بین المللی که در راس آن سازمان ملل متحد قرار دارد اقدامات موثری صورت پذیرد.

1زمینه: تفسیر قانون تلاش برای درک نیت قانون گذار و حل تعارضات، رفع ابهامات و تطبیق موارد و تعیین زمان و مکان قانون است. در مورد تفسیر قانون اساسی باید توجه داشت که قانون اساسی در صدر هرم قوانین قرار دارد و سایر قوانین بر اساس آن و تحت تأثیر آن تنظیم می شوند. اصول و قواعد اخلاقی و عرف در تفسیر قوانین نقش مهمی دارند. از این رو مطالعه حاضر به بررسی اصول و قواعد اخلاقی حاکم بر تفسیر قانون اساسی پرداخته است. نتیجه گیری: مکاتب مختلف دیدگاه های متفاوتی نسبت به نقش اصول اخلاقی در تفسیر قانون اساسی دارند. برای نمونه بر اساس مکتب تفسیر تاریخی (اجتماعی)، قانون با حیات اجتماعی و اصول اخلاقی-عرفی هر ملت پیوند ناگسستنی دارد. همچنین از دلایلِ گذار از پوزیتیویسم حقوقیِ محض و اقبال مجدد به تئوری حقوق طبیعی در قرن بیستم را باید در موضع این جریان حقوقی نسبت به تفکیک حقوق از اخلاق دانست. نظریه وحدت حقوق و اخلاق متأثر از مکتب حقوق طبیعی بیان کند که ارزش­های اخلاقی در ایجاد محتوای قاعده حقوقی نقش­آفرین هستند و هر قاعده حقوقیِ مغایر با محتوای اخلاق را نامعتبر تلقی می­کند.

1زمینه: قوه قاهره به حادثه ای غیرقابل پیش بینی، کنترل ناشدنی و خارج از قدرت شخص اطلاق می شود که انجام آن قابل انتساب به شخص مورد نظر نیست.  از لحاظ اخلاقی نیز شرط لازم برای مسئولیت پذیری عواقب یک موضوع انجام ارادی و اختیاری فعل است. به همین دلیل قوه قاهره اجرای عقد یا قرارداد را ناممکن یا دشوار می سازد. با پدید آمدن امور متحدثه مانند بیماریهای فراگیر نظیر آنچه در پاندمی کرونا پدید آمد بحث قوه قاهره و استثنائاتی که بر تعهدات وارد می آورد به حوزه اخلاقی نیز تسری پیدا کرد. از این رو مطالعه حاضر به بررسی مبانی اخلاقی استثنائات قوه قاهره از تأثیر بر تعهدات در دوره بیماریهای فراگیر پرداخته است. نتیجه گیری: استثنائات قوه قاهره در شرایط پاندمی متفاوت با استثنائات آن در معامله فضولی، مال مسروقه، مأخوذ بالسوم است. در بحث استثنائات قوه قاهره در شرایط پاندمی می توان بر اساس مبانی اخلاقی تقصیر و انجام ارادی و اختیاری فعل به این استثنائات دست یافت. بر طبق مبانی اخلاقی استثنائاتی بر قوه قاهره بر تعهدات در دوره همه گیری بیماریها جاری می شود که مهمترین آنها بحث اهمال و فریبکاری و سپس اراده اخلاقی برای انجام تعهد و صداقت به انجام تعهد پس از دوره همه گیری است.

1زمینه: مسؤلیت یک مؤلفه اخلاقی است. پاسخ گویی معمولاً از مسؤلیت ناشی می شود که مطابق با آن فرد از لحاظ قانونی در قبال صدمه ای که به دیگری وارد کرده است مسؤل می باشد. یکی از مهم ترین بخش های حقوق مدنی، مسؤلیت مدنی است و با توجه به این که هدف اصلی قواعد مسؤلیت مدنی جبران خسارت های مادی و معنوی زیان دیده و ترمیم زیان وارده می باشد، دولت نیز از این قاعده مستثنی نمی باشد. در مقاله حاضر سعی شده است تا ابعاد اخلاقی مسؤلیت مدنی دولت نسبت به آلودگی هوا تشریح می شود. نتیجه گیری: یکی از تبعات بد که با صنعتی شدن پیش آمد آلودگی هوا و بطور کلی آلودگی زیست محیطی بود. هر گاه چند سبب باعث ایجاد آلودگی در محیط زیست شده باشند سبب نزدیک و بدون واسطه مسئول جبران ضرر است مگر آن که سبب دورتر اقوی باشد. مواردی نیز در خصوص رفع مسئولیت مدنی وجود دارد که باعث معافیت از مسئولیت مدنی می گردد. بطور کلی آنچه اهمیت دارد رفع مصونیت دولت و تحقق مسئولیت مدنی آن جهت جبران خسارت ناشی از آلودگی هوا می باشد که دولت را به پرداخت خسارت و ضرر و زیان وارده یا به واسطه وظیفه تصدی گری و یا نظارتی می کند. البته احراز مسئولیت مدنی دولت در قبال آلودگی محیط زیست امری پیچیده و فرایندی هزار تو است که نیاز به مداقه و تلاش بسیاری دارد اما آنچه مسلم است مسئولیت مدنی دولت در صورت اثبات سببیت می تواند به نسبت خسارت وارد شده احراز و باعث مسئول شناخته شدن دولت در قبال شخص متضرر باشد.

1زمینه: امروزه یکی از اساسی ترین حقوق بشری، حق تساوی و برخورداری همگان از حمایتهای قانونی و تضمینات لازم برای حق دفاع و دادخواهی است. برای تحقق دادرسی عادلانه و انجام دفاع از حقوق طرفین دعوی، حضور وکلای مدافع مستقل در کنار نهادهای قضایی ضروری است. بنابراین یک  دادرسی عادلانه اقتضا میکند که نهاد وکالت از استقلال کامل  برخوردار بوده و تحث تاثیر و فشار قوه قضائیه و یا مجریه نباشد. اما بایستی در نظر داشت که تفویض همه امتیازات حاکمیتی به این کانون ها نیز، خود مستلزم طراحی ساز وکار کنترل عمومی مصوبات و فعالیت های آنها می باشد. لذا در پاره ای از مواقع اعمال نظارت و نه دخالت، جهت اطمینان از رعایت قوانین و مقررات موجود کشور، لازم و ضروری به نظر می رسد. به همین منظور در این مطالعه که بصورت تحلیلی -توصیفی انجام گرفته است، وضعیت استقلال نهاد وکالت و شیوه های نظارت و تاثیر بر اجرای عدالت و اخلاق اجتماعی در نظام حقوقی ایران و فرانسه مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه گیری: نتایج حاصله نشان داد که در هر دو کشور مورد بررسی نظارت قوه قضائیه بر نهاد وکالت وجود داشته است اما در نظام حقوقی ایران، به دلیل بروز چالش های متعدد و وجود اصطکاک میان کانون وکلا و قوه قضائیه و مجریه، دستیابی به اهداف کلان نظام قضایی کشور متجلی نگردیده و در نتیجه عدالت و اخلاق اجتماعی مورد تهدید قرار گرفته است.

1زمینه: انصاف برای رفع اختلاف توسط قاضی یا داور، گاه به عنوان یک اصل کلی حقوقی («اصل انصاف») و گاه به عنوان اصول عالی اخلاقی، که می تواند قواعد حقوقی را کتاب بزند («اصول عدل و انصاف»)، مورد استفاده قرار می گیرد. فارغ از ترتب ثمره عملی بر تمایز بین این دو مفهوم، آنچه مسلم است اینکه آن ها از جهات مختلف با هم متفاوتند. لذا مطالعه حاضر به بررسی اخلاقی انصاف و عدل در داوری ارگان های عمومی پرداخته است. نتیجه گیری: خاستگاه اصل انصاف در مفهوم امروزی، در حقوق داخلی به نظام رویم ژرمنی از 1625 میلادی، برگرفته از دیدگاه ارسطو در این باره، و در حقوق بین الملل به 1920 برمی گردد. حل منصفانه بر مبنای اصول عدل و انصاف در حقوق داخلی، متأثر از قواعد داوری آنسیترال، به 1967 و در حقوق بین الملل، به 1920 مربوط می شود. اصل انصاف معمولاً یک هنجار قانونی است که در مقام تصمیم به عنوان بخشی از قانون مدنظر قرار می گیرد، اما ماهیت اصول عدل و انصاف اخلاقی است و یک نوع آزادی عمل در قضاوت است که قاضی، خارج از قلمرو قواعد حقوقی، تصمیم گیری می کند. در حالی که توسل به اصل انصاف، اغلب نیاز به رضایت طرفین اختلاف ندارد، استفاده از اصول عدل و انصاف در هر حال و در هر ارگان و سازمانی، نیازمند چنین رضایتی است. انصاف در حقوق ایران، جز در بند 3 ماده 27 قانون داوری تجاری بین المللی، به عنوان یک اصل کلی حقوقی، آن هم غالباً به طور ضمنی، کم و بیش در قوانین و یا رویه قضایی مورد توجه قرار گرفته است.

1زمینه: یکی از تغییرات مهم و مسئله­ساز در طول زندگی انسان، رشد غریزه جنسی می­باشد. انسان تحت تاثیر این غریزه، رفتارهایی از خود نشان داده که گاه مورد پسند اجتماع و مطابق با اخلاق و گاه متناقض با آن می­باشد. بنابراین هدف پژوهش حاضر، تبیین رویکردهای اخلاق جنسی و نقد دلالتهای هر یک بر اساس آموزه­های تربیتی اسلام می­باشد. نتیجه­ گیری: رویکردها­ی اخلاق جنسی به سه دسته افراطی، تفریطی و اعتدالی تقسیم می­شوند. رویکرد تفریطی دلالت بر رهبانیت داشته و رویکرد افراطی دلالت بر نفی ازدواج و تشکیل خانواده، ترویج همجنسگرایی، جلوگیری از تولیدمثل و انجام سقط جنین و توجه به لذت­های جسمانی دارد و رویکرد اعتدالی بر رعایت اعتدال در غریزه جنسی دلالت می­نماید. آموزه­های اسلامی در توجه به غریزه جنسی، افراط و تفریط را نفی نموده و به تربیت این حوزه تأکید دارد؛ یعنی بایستی با نگاهی معتدلانه از سرکوب و یا رهایی بی­قید و شرط مسائل جنسی پرهیز نموده و متربی با نقش و هویت جنسی خود آشنا شده و برای ازدواج و تشکیل خانواده آمادگی روحی و روانی پیدا کند و آن­را راهی برای رسیدن بهتر به قرب­ الهی بداند.

1زمینه: هدف تدوین ارزش­های اخلاقی در سازمان بروز رفتاراخلاقی کارکنان سازمانی است؛ بروز رفتاراخلاقی زمـانی صـورت مـی­پـذیرد کـه ارزش­های تعریف­شده بتوانند موانع رفتاراخلاقی در سازمان را از بین ببرند. بنابراین هدف تحقیق حاضر ارائه الگوی مشروعیت­بخشی با تاکید بر مولفه­های رفتاراخلاقی نیروی انسانی(مدیران و کارکنان) از دیدگاه ذینفعان است. روش: در پژوهش حاضر، از روش ترکیبی آمیخته- اکتشافی بهره­گرفته شده است. در بخش کیفی، جامعه آماری خبرگان دانشگاهی در حوزه مدیریت نیروی انسانی بودند که تعداد 40 نفر با بهره­گیری از روش نمونه­گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار مصاحبه نیمه ساختار­یافته بود و داده­ها با روش کدگذاری تحلیل شدند. در بخش­کمی جامعه آماری  مدیران و کارکنان مدیریت­منابع­انسانی بودند که 327 نفر با روش نمونه­گیری­تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمع­آوری اطلاعات از پرسشنامه بهره گرفته شد. برای تحلیل و جهت سنجش و برازش مدل­ها از روش تحلیل عاملی تأییدی و نرم افزار آموس بهره­گرفته شد. یافته­ ها: یافته­ها را می­توان در دوسـطح رفتـاراخلاقی کارکنان و رفتاراخلاقی مدیران تقسیم­بندی نمـود رفتاراخلاقی مدیران نیز در دو حوزه قابل دسته بندی است که درمجمـوع رفتــاراخلاقی کارکنــان در برگیرنــده 3حــوزه، 11مؤلفــه و 34 زیرمؤلفه و رفتـار اخلاقـی مـدیران در دو حوزه، 7مؤلفه و 30 زیر مؤلفـه قابل طبقه­بندی است. با توجه به آنکه بار عاملی تمامی گویه­ها بالاتر از 3/0 برآورد گردید، مدل تحقیق مورد تأیید گرفت. نتیجه ­گیری: نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر آن بود که رویکرد اخلاق وظیفه­محور جهت بررسی اخلاق و رفتاراخلاقی در سازمان­ها از چارچوب تئوریکی مناسبی برخوردار بوده و به درستی می­تواند تبیین­گر رفتاراخلاقی نیروی­انسانی باشد

1زمینه: در ادبیات اقتصادی، فساد به صورت سوء استفاده از قدرت عمومی برای سود شخصی تعریف می­شود.  از این نظر اهمیت موضوع جهانی شدن از یک سو و گستردگی فساد از سوی دیگر، نیاز به بررسی رابطه این دو متغیر را پررنگتر  می­نماید. یکی از حوزه های تحت تأثیر جهانی شدن، اخلاق است که نقش مهمی در حوزه اجتماعی جامعه ایفا می کند. در این پژوهش تلاش شده است که رابطه میان جهانی شدن با مقیاس کلی و جزیی شامل جهانی شدن اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و فساد اخلاقی در ایران مورد مطالعه و اثبات قرار بگیرد. روش: روش پژوهش حاضر کاربردی و جمع آوری و تحلیل اطلاعات از نوع همبستگی است.  جامعه آماری به کار گرفته شده در این پژوهش شاخص جهانی شدن از موسسه اقتصادی KOF سوئیس و شاخص فساد اخلاقی ایران از سازمان شفافیت بین الملل است و نمونه تحقیق این آمارها طی سال های 2003 الی 2022 جمع آوری شده است. برای سنجش ارتباط میان جهانی شدن و شاخص ادراک فساد  از رویکرد موجک و شبکه عصبی استفاده شده است. یافته ها: نتایج نشان داد که، در ابتدا یک وابستگی نسبتاً بالایی در فرکانسهای بالا در طول ابتدایی و انتهایی دوره مورد بررسی بین این دو شاخص وجود دارد و دو شاخص غیرهم فاز هستند . همچنین در میان مدت شدت همدوسی کاهش یافته است و دوباره در بلندمدت و با کاهش فرکانس به شدت  میزان وابستگی بین این دو شاخص افزوده شده است و جهانی شدن به عنوان شاخص پیشرو روی فساد اخلاقی در ایران اثر می گذارد و نشان می دهد در بلند مدت جهانی شدن اثرات هم فاز با فساد خواهد داشت. نتیجه گیری: طبق تخمین مشخص شد که جهانی شدن به عنوان شاخص پیشرو روی فساد اخلاقی در ایران اثر می­گذارد و نشان می دهد در بلند مدت جهانی شدن اثرات هم فاز با فساد خواهد داشت و این امر می تواند منجر به کاهش کارآمدی بنیان های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور شود و جامعه را تباه کند و می تواند باعث مخاطرات اخلاقی شود.

1زمینه: اخلاق و فرهنگ، بزرگترین نیاز جامعۀ بشری و عامل اصلی عفاف و نشاط و تداوم حیات و جوامع است. امروزه مباحث حوزۀ اخلاق و فرهنگ به عنوان مهمترین عامل در توسعۀ اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، انسانی یک کشور، در کانون توجه صاحبنظران، اندیشمندان و نخبگان قرار گرفته از این رو هدف پژوهش حاضر تدوین الگوی مفهومی تحولات اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی کشور بود. روش: این تحقیق که یک پژوهش بنیادی از نوع توصیفی- اکتشافی مبتنی بر روش «داده بنیاد» است. جامعه تحقیق نخبگان و صاحب نظران در حوزه تحقیقاتی پژوهش بودند. نمونه گیری به روش گلوله برفی تا اشباع نظری انجام شد و 17 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته بود و داده ها با روش کدگذاری تحلیل شدند. یافته­ها: نتایج به دست آمده حاکی از آن است که براساس نقطه نظرات مصاحبه شوندگان این پژوهش بیست 20 مفهوم فرعی و در زیر مجموعه 6 مقوله اصلی یعنی مشخصه های تحولات اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی، عوامل شکل دهنده، عوامل تقویت کننده، موانع شکل­گیری، راهبردها و پیامدهای الگوی مفهومی استخراج شده است. نتیجه ­گیری: الگوی مفهومی تحقیق با مقوله های محوری مدیریت، بینش، ایدیولوژی و نوآوری؛ مقوله های بسترساز و شکل دهنده شامل توسعه انسانی، توسعه اقتصادی، توسعه مدرن شهری، توسعه اخلاقی- اجتماعی و تحولات سیاسی اجتماعی؛ مقوله های تقویت کننده شامل رسانه های جمعی، اخلاق اجتماعی و فن آوری نوین؛ و عواملی مانند شکاف اجتماعی و بحران اقتصادی به عنوان عوامل مانعی و جهانی شدن و تمدن سازی حاصل و پیامد این الگوی مفهومی احصاء گردید

1زمینه: آموزش مجازی، فرصتی بی­نظیر برای رویارویی با محدودیت­های آموزش حضوری، تحقق آرمان آموزش همگانی و زمینه سازی برای توسعه کشور می­باشد. با توجه به این موضوع، یاددهی و یادگیری مجازی می­تواند یکی از مفیدترین راه های آموزش باشد، از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی چالش­های اخلاقی یاددهی-یادگیری مجازی در نظام آموزش و پرورش است. روش: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون انجام شده است. حوزه پژوهش شامل دبیران آموزش وپرورش شهر تهران بودند که با استفاده از روش نمونه­گیری هدفمند (ملاک ورود داشتن حداقل 5 سال سابقه تجربی و حداقل مدرک کارشناسی ارشد)، تعداد 15 نفر از معلمان دوره متوسطه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده­ها در این تحقیق، مصاحبه نیمه ساختاریافته می­باشد. فرایند تحلیل داده­های حاصل از متن مصاحبه­ها هم زمان با جمع­آوری داده­ها و با استفاده از نرم افزار مکس کیودا انجام گرفت. همچنین به منظور ارزیابی دقت علمی پژوهش از چهار معیار قابلیت اعتبار ، قابلیت انتقال، قابلیت اتکا و قابلیت تأیید استفاده شد. به منظور تحلیل داده­های کیفی از روش تحلیل تم که مبتنی بر کدگذاری باز است استفاده شد. یافته­ ها: یافته­ های پژوهش نشان داد که چالش های اخلاقی یاددهی- یادگیری مجازی در سه حوزه چالش های رفتاری (مشتمل بر چالش های رفتار اخلاقی معلم و چالش های رفتار اخلاقی دانش آموز)، چالش های برنامه ها در اخلاق یاددهی- یادگیری مجازی (مشتمل بر چالش های محتوای، چالش های فرایندی و چالش های ارزشیابی)، چالش های ساختاری- زمینه ای در اخلاق یاددهی- یادگیری مجازی (مشتمل بر چالش های نرم افزاری، چالش های سخت افزاری، زمینه های اجتماعی و زمینه های فردی- شخصی) احصا گردید. نتیجه ­گیری: با توجه به یافته­ ها می­توان نتیجه گرفت جهت بهبود اجرای آموزش مجازی توجه به زمینه­های رفتاری، برنامه­ای و ساختاری مورد نیاز است و تنها بعد رفتاری منجر به بهبود اجرای آموزش مجازی نمی­شود.

1زمینه: نقش و کارکرد مشاوران با صلاحیت و اخلاق مدار در مدارس امروزی و بطور مشخص مقطع متوسطه نقشی غیر قابل انکار است. لذا این تحقیق با هدف ارزیابی صلاحیت های اخلاقی و حرفه ای مشاوران آموزشی در ارائه خدمات به دانش آموزان مقطع متوسطه اول انجام شد. روش: پژوهش حاضر توصیفی- کاربردی و پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق مشتمل بر کلیه مشاورانی بود که در مناطق 19 گانه شهر تهران که در سطح مدارس دخترانه و پسرانه شهر تهران در مقطع متوسطه اول مشغول به فعالیت بودند. برای نمونه گیری از این جامعه، از روش  نمونه گیری  خوشه ای و  برای مشخص کردن حجم نمونه از جدول مورگان بهره گرفته شد. پس از تکمیل پرسشنامه ها توسط جامعه هدف تحقیق، داده ها با استفاده از آلفای کرونباخ،  ازمون فورنل-لارکر و آماره t و نرم افزار آماری SPSS در سطح معناداری 5 درصد مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که جهت ارزیابی صلاحیت حرفه ای مشاوران آموزشی در ارائه خدمات به دانش آموزان مقطع متوسطه اول می توان از 16 مولفه مشاور را مدنظر قرار داد. صلاحیت حرفه ای (مشتمل بر 6 مولفه)، صلاحیت اخلاقی فرد (مشتمل بر 8 مولفه) و ویژگی های آموزشی و پژوهشی (مشتمل بر 2 مولفه). همچنین یافته های آزمون t نشان داد ابعاد و مولفه های مذکور در سطح اطمینان 95 درصد معنی دار و با اهمیت هستند. نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان داد پرسشنامه طراحی شده از روایی و پایایی مطلوب برخوردار است.

1زمینه: در برنامه ریزی منابع انسانی، مدیران به عنوان یکی از عناصر مهم بهره وری در سازمان یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی نیروی انسانی محسوب می شوند. از این رو، پژوهش حاضر با هدف  طراحی مدل انتصابات مدیران با تأکید بر مولفه­های اخلاقی شکل گرفت. روش: پژوهش حاضر در زمره پژوهش­های آمیخته بود. در بخش کیفی از سنتز پژوهی روبرتس استفاده شد. جامعه کلیه مقالات علمی پژوهشی از طریق جست وجوی کلیدواژه هایی از قبیل «مدیریت استعداد، انتصابات­مدیران، مهارت های­ مدیریتی، اخلاق» از طریق پایگاه های اطلاعاتی ساینس دایرکت، گوگل اسکولار، نورمگز، SID، مگیران، گوگل و پرتال جامع علوم انسانی بود که 71 مطالعه از میان آنها انتخاب شد. مؤلفه ها از طریق کدگذاری باز استخراج و سپس بر اساس کدگذاری گزینشی، بر اساس مفاهیم مشترک دسته بندی شدند. در بخش کمی جامعه آماری مدیران و کارکنان دانشگاه های علوم پزشکی کشور بودند که 351 نفر از آنها با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پرسشنامه پژوهشگر ساخته بخش کیفی بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی (مدل یابی معادلات ساختاری و AHP) با استفاده از  Spss18 و  Amos18 و Expert Choice3 استفاده گردید. یافته­ها: در مدل پیشنهادی مولفه­ها در 5 سطح طبقه­بندی گردید و مدل طراحی شده از برازش کافی برخوردار می­باشد. نتیجه­گیری: نتایج نشان داد جذب و استخدام نیروی مستعد و اخلاق­مدار، شناسایی و تفکیک کارکنان مستعد و اخلاق­مدار، بکارگیری استعداد، توسعه اخلاقی وحفظ و نگهداری استعداد عوامل مهمی در انتصابات مدیران هستند و مدل طراحی شده از لحاظ نظری و عملی قابلیت کاربرد در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را دارد.

1زمینه: اخلاق می­بایست در تمام تصمیمات بازاریابی به صورت کاملا باز و شفاف مورد توجه قرار­گیرد. این پژوهش درصدد بوده است که موضوع خط­مشی بازاریابی اخلاقی در تصمیم­گیری رفتار مشتریان ­را مطالعه کرده و نحوه اثرگذاری بازاریابی اخلاقی بر رفتار خرید مصرف کنندگان را مورد بررسی قرار دهد. روش: محقق بمنظور شناخت مؤلفه های الگوی خط­مشی تصمیم­گیری خرید مشتریان با تکیه بر مولفه اخلاق در بازارهای صنعتی از رویکرد ترکیبی استفاده نموده است. در بخش کیفی از رویکرد داده بنیاد استفاده شد. جامعه آماری تامین­کنندگان و افرادی که در فرآیند فروش و یا خرید لوازم تاسیساتی و صنعتی مشارکت دارند، در نظر گرفته شد که با روش نمونه­گیری هدفمند 14 نفر از آنها تا اشباع نظری مورد مصاحبه نیمه ساختار یافته قرار گرفتند. تحلیل داده ها با کدگذاری انجام شد. در بخش کمی روش توصیفی همبستگی بود. جامعه­ آماری مشتریان محصولات صنعتی بودند که از میان آنها 320 مشتری با روش در دسترس انتخاب شدند. ابزار پرسشنامه محقق­ساز بخش کیفی بود.  برای تحلیل از روش معادلات ساختاری و نرم افزار PLS استفاده شد.   یافته: در بخش کیفی در نهایت 100کد باز استخراج که در 6 مقوله اصلی و 28 بعد فرعی ارائه شد. در بخش کمی نتایج نشانگر این بود که مدل تحقیق از برازش مناسبی برخوردار است. نتیجه­ گیری: در بازار های صنعتی رعایت اخلاق کسب وکار نقش مهمی در ایجاد نگرش مثبت به برند صنعتی دارد و این موضوع می­بایست توسط مدیران صنعتی رعایت گردد. همچنین اخلاق در فرایند تصمیم­گیری خرید نقش کلیدی و تاثیرگذار در انتخاب برندهای صنعتی دارد.

1زمینه: علیرغم تحقیقات زیادی که در زمینه اخلاق در حسابداری انجام شده است،دو مشکل عمده در این زمینه باقی مانده است.اول اینکه ابزار اندازه گیری که بتواند بدرستی رفتار را در یک چارچوب تئوریک تصمیم گیری اخلاقی پیش بینی کند،مورد نیاز است و دوم،گسترش راهی برای توسعه ابزار اندازه گیری متناسب و کاربردی در سایر فرهنگ ها و کشورها از اهمیت بسزایی برخوردار است. روش: جامعه آماری شامل اساتید،دانشجویان و شاغلین حرفه حسابداری می باشد.رو ش گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است که برای ارزیابی دیدگاه اخلاقی از پرسشنامه ارزیابی اخلاق MES استفاده می شود.در این پرسش نامه سه سناریو مطرح می شود که به ازای هر سناریو سوالات مربوط به ابعاد اخلاقی مطرح هست که حسابداران بایستی نظر شخصی خود را راجع به هر یک بیان نمایند. یافته ها: نتایج نشان می دهد که جز متغیر مراقبت،بقیه ابعاد اخلاقی تاثیر معناداری بر قضاوتهای اخلاقی حسابداران دارند و متغیر عدالت در اولویت اول،سپس متغیر مذهب بیشترین تاثیر را دارد.همچنین به جز متغیر اصالت نفس و مراقبت،بقیه ابعاد اخلاقی تاثیر معناداری بر محرکهای اخلاقی حسابداران دارند که ابتدا متغیر عدالت،سپس متغیر مذهب بیشترین تاثیر را دارند.در آخر،مشخص شد که اهمیت هر یک از ابعاد اخلاقی از دید پاسخ دهندگان متفاوت است.عامل عدالت و مذهب (با میانگین رتبه 33/2 و 65/2 ) از عامل اصالت نفس (با میانگین رتبه 27/6) از دید پاسخ دهندگان از اهمیت کمتری برخوردارند نتیجه­ گیری: حسابداران برای اصالت نفس بیشترین اهمیت را قائلند و ممکن است به تصمیم گیری های اخلاقی در حسابداری لطمه وارد کند زیرا طبق این تحقیق عامل عدالت و مذهب که در تصمیم گیری های اخلاقی بسیار مهم هستند برای حسابداران در اولویت آخر قرار دارد.

1زمینه: توجه به راهبردهای اخلاقی در آموزش کارآفرینی می تواند از عوامل مهمی باشد که زمینه توسعه اخلاق کارآفرینی را فراهم می آورد، با درک این مهم پژوهش حاضر با هدف شناسایی راهبردهای اخلاقی آموزش کارآفرینی در نظام آموزش عالی انجام شد. روش: روش تحقیق پژوهش کیفی از نوع تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی بود. مشارکت کنندگان خبرگان و اساتید دانشگاهی بودند. روش نمونه گیری هدفمند از نوع نظری با 13 نفر استفاده شد، برآورد حجم نمونه مورد نظر بر مبنای اشباع نظری داده ها انجام شد. ابزار گردآوری داده های پژوهش مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. روایی و پایایی ابزارهای گردآوری داده های پژوهش مورد تایید قرار گرفت، تجزیه و تحلیل داده ها در از طریق کدگذاری باز انجام شد. یافته ها: یافته های بخش کیفی نشان داد که 45 شاخص راهبردهای اخلاقی آموزش کارآفرینی در پنج عامل اخلاق مداری در ساختار مدیریت، اخلاق مداری در فعالیت های تیمی، بازتعریف ارزش های اخلاقی کارآفرینی، اصلاح قوانین و آیین نامه ها، نهادینه سازی اخلاق حرفه ای شناسایی شد، یافته های بخش کمی نیز نشان داد که بار عاملی تمامی شاخص های شناسایی مورد تایید قرار می گیرد. نتیجه گیری: شناسایی عوامل راهبردهای اخلاقی در راستای آموزش کارآفرینی می تواند به عنوان یک راهبرد در راستای ارتقای رفتارهای کارآفرینانه مورد توجه قرار گیرد.

1زمینه: دانشجویان حسابداری ورودی به یک فرآیند تحصیلی هستند و حسابداران خروجی این فرایند می­باشند. رفتار اخلاقی یک دانشجوی حسابداری باید مطابق با رفتار یک حسابدار باشد که از طریق فرآیند تحصیلی از دانشگاه­ها فارغ التحصیل شده­ است. انتظار می­رود، سطح درک دانشجویان از قوانین و مقررات اخلاق حرفه­ای و مولفه­های هوش آن­ها، رفتار اخلاقی آن­ها را تحت تاثیر قرار می­دهد. بنابراین پژوهش حاضر رابطه درک منشور اخلاقی حرفه حسابداری و هوش عقلانی، هیجانی و معنوی دانشجویان حسابداری با رفتار اخلاقی آن­ها را بررسی می­کند. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع میدانی است. از جامعه دانشجویان حسابداری تعداد 310 نفر با استفاده از روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار مطالعه پرسشنامه است. برای تجزیه و تحلیل داده از نرم SPSS  نسخه 22 و روش رگرسیون خطی چند گانه استفاده شده است. یافته­ها: نتایج نشان می­دهد که درک دانشجویان حسابداری از منشور اخلاقی حرفه و همچنین دو مولفه هوش یعنی هوش هیجانی و هوش معنوی، با رفتار اخلاقی دانشجویان حسابداری رابطه مثبت و معنی­داری دارند. همچنین، هوش عقلانی با رفتار اخلاقی دانشجویان حسابداری رابطه معنی­داری ندارد. نتیجه ­گیری: درک دانشجویان از منشور اخلاق حرفه­ای و همچنین هوش هیجانی و هوش معنوی از عوامل تاثیرگذار بر رفتار اخلاقی آن­ها هستند و باید مورد توجه سیاست­گذاران و ناظران نظام آموزشی قرار گیرند. نتایج پژوهش ضرورت گنجاندن درس­های؛ روانشناسی، جامعه شناسی، سبک و آئین زندگی، اخلاق کاربردی، ارتباطات اجتماعی، مشاوره اجتماعی و معارف را برای تقویت هوش هیجانی و هوش معنوی در برنامه درسی رشته حسابداری آشکار می­سازد.

1زمینه: پاسخگویی اخلاقی به معنی جوابگو بودن فرد نسبت به اعمال و رفتار خود است. باورهای سیاسی افراد به عنوان ارزش ها و نگرش های شخصی  هدایت کننده پاسخگویی اخلاقی است. از این رو ،  هدف این پژوهش آن است تا نقش  ایدئولوژی سیاسی محافظه کارانه و لیبرال  را در پاسخگویی اخلاقی بررسی نماید. روش : روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ جمع آوری داده ها توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کارشناسان حسابداری شاغل در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. از این جامعه ، نمونه ای شامل  286 نفر انتخاب گردید. روش نمونه گیری نیز از نوع تصادفی است. ابزار مورد استفاده برای اندازه گیری متغیرها  پرسش نامه می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس آمار توصیفی و رگرسیون چند متغیره انجام شده است. یافته ها : نتایج این پژوهش نشان می دهد که محافظه کاری رابطه ای معنی دار و مثبت با پاسخگویی اخلاقی دارد. اما دیدگاه لیبرال رابطه ای معنی دار با پاسخگویی اخلاقی ندارد. نتیجه گیری : رفتارهای اخلاقی انسان ریشه در نگرش ها و ارزش های سیاسی افراد دارد. بنابراین شناسایی ایدئولوژی سیاسی افراد می تواند در تجزیه و تحلیل مسئولیت پذیری و پاسخگویی اخلاقی آن ها سودمند باشد.

1زمینه: پرداختن به اصول اخلاقی برای دانشگاه آینده با رویکرد دانش افزایی امکان برنامه ریزی برای رسیدن به آینده مطلوب را فراهم می کند، با درک آنچه که مطرح شد هدف پژوهش ارائه مدل اخلاقی دانشگاه آینده با رویکرد دانش افزایی بود. روش: روش پژوهش کیفی مبتنی بر رویکرد داده بنیاد بود. مشارکت کنندگان شامل اساتید و مدیران سطوح عالی دانشگاه های آزاد بودند، که از طریق روش نمونه گیری هدفمند تعداد 10 نفر انتخاب شدند، برآورد حجم نمونه مورد نظر بر مبنای اشباع نظری داده ها انجام شد. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری شد. اعتبار و روایی داده ها مورد تایید قرار گرفت. داده ها بوسیله کد گذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. یافته ها: یافته های نشان داد که شرایط علی موثر(شرایط ساختاری، شرایط فرهنگی، فرایندهای دانشگاهی، ویژگی های خبرگان دانشگاهی)، پدیده محوری(برنامه ریزی مشارکتی، رهبری آینده نگر مبتی بر اخلاق مداری، مسئله محوری، توسعه شاخص های اخلاق دانشگاهی)، شرایط زمینه ای(اخلاق مداری در اقتصاد آموزش عالی، مشارکت دانشجویان، تعامل آزاد نهادهای علمی، زیرساخت لازم جهت توسعه روابط اخلاقی)، شرایط مداخله گر(مدیریت اخلاقی و شایسته گرایی، قوانین و مقررات آموزش عالی، اعتبارات و منابع مالی دولتی)، راهبردها (اصلاح ساختار مدیریت نظام آموزش عالی، نهادینه سازی اخلاق پژوهش) و پیامدها(پیشرفت عملکرد، تحکم حاکمیت اخلاق) می باشد. نتیجه گیری: این پژوهش با ارائه مدل اخلاقی دانشگاه آینده با رویکرد دانش افزایی متناسب با ساختار و زیست بوم سازمان دانشگاه آزاد اسلامی، به سازمان نهادینه سازی اخلاق در دانشگاه کمک خواهد کرد.