سابقه و هدف: آفلاتوکسین ها گروه بزرگی از مایکوتوکسین ها (سموم قارچی) می باشند که به وسیله گونه های خاصی از جنس قارچ آسپرژیلوس شامل آسپرژیلوس فلاووس، آسپرژیلوس پارازیتیکوس و آسپرژیلوس نومیوس تولید می شوند. این گروه از سموم قارچی به عنوان سردسته تمامی مایکوتوکسین ها محسوب می شوند. به همین دلیل، کوشش های فراوانی در راستای حذف یا غیرفعال سازی این ترکیبات در زنجیره غذایی انسان و حیوان به عمل آمده است. اهداف این مطالعه تعیین اثر ضد آفلاتوکسین و ضد قارچ روغن های اساسی زیره سبز، کاکوتی و سیاه دانه رویش یافته در استان خراسان رضوی بود.مواد و روش ها: این مطالعه از نوع تجربی است و مواد گیاهی مورد استفاده در این پژوهش شامل زیره سبز، کاکوتی، و سیاه دانه، بر اساس اطلاعات حاصل از طب سنتی و با توجه به مناطق رویش آن ها انتخاب و جمع آوری گردیدند و به روش تقطیر با آب اسانس آن ها تهیه شد. سپس با استفاده از روش فاز معکوس کروماتوگرافی مایع با بهره دهی عالی(RP-HPLC) و 3 بار تکرار آزمایش غلظت انواع آفلاتوکسین تولیدی (Total, G2, G1, B2, B1) توسط کپک آسپرژیلوس پارازیتیکوس، بر حسب نانوگرم در میلی لیتر (ppb) اندازه گیری شدند. این عمل پس از تاثیر اسانس های زیره سبز، کاکوتی و سیاه دانه، به ترتیب با رقت های 0.25، 0.25 و 1.5 میلی گرم در میلی لیتر انجام شد.یافته ها: توانایی اسانس های مورد مطالعه در مهار تولید انواع آفلاتوکسین به ترتیب به صورت اسانس زیره سبز، اسانس سیاه دانه و اسانس کاکوتی بود. هم چنین بین وزن خشک قارچ و مقدار آفلاتوکسین تام، هم بستگی مثبت و معنی داری وجود داشت (r= 0.896, p= 0.0005).نتیجه گیری: یافته های این تحقیق نشان داد که اسانس های زیره سبز، کاکوتی و سیاه دانه دارای توانایی مهار رشد و تولید آفلاتوکسین توسط آسپرژیلوس پارازیتیکوس بودند. هم چنین این مطالعه کاربرد سنتی این گیاهان در برابر عفونت های میکروبی را تایید نمود.