مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان
سال:1393 | دوره:23 | شماره:91 |تعداد مقالات:14

مقدمه: سرگیجه یکی از شکایت های شایع پزشکی بوده و به دلیل ابتلای دستگاه های وستیبولر محیطی یا مرکزی ایجاد می شود. با توجه به نقش عوامل ژنتیک و سبک زندگی و عادت ویژه غذائی بر بروز برخی انواع سرگیجه و با توجه به نیاز آگاه سازی بیماران و پزشکان خانواده از علل شایع و چهره های بالینی گوناگون آن لازم بود در منطقه گیلان مطالعه ای بر شایع ترین علل و تفاوت نشانه های انواع مرکزی و محیطی سرگیجه انجام شود.هدف: تعیین فراوانی نسبی و یافته های بالینی، دموگرافی و پاراکلینیک سرگیجه های مرکزی و محیطی.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر 152 بیمار مراجعه کننده با شکایت سرگیجه به بیمارستان های امیرالمومنین (ع) و پورسینای رشت از مهر 1390 تا مهر 1391 انجام شد. اطلاعات بیماران شامل ویژگی های دموگرافی، معاینه بالینی و شواهد پاراکلینیک، جمع آوری و با نرم افزار SPSS-17 و آزمون های chi square و فیشر تجزیه و تحلیل شد. نتایج: از 107 بیمار زن و 45 مرد (میانگین سنی 51.84±16.8 ساله)، 55 نفر (36.2%) علایم شنوایی و 30 نفر (19.7%) شکایات نورولوژی (دوبینی، اختلال تکلم و علایم عصبی موضعی) داشتند که از دسته اول 40 نفر (26.3%) در گروه محیطی و 1 نفر (0.6%) در گروه مرکزی (P=0.007) و در دسته دوم 7نفر (4.6%) در گروه محیطی و 15 نفر (9.8%) در گروه مرکزی قرار گرفتند (P=0.0001). برای 113 نفر MRI مغز انجام شدکه در 19.5% موارد نقایص آسیب شناسی مرتبط با سرگیجه را نشان داد. در 99 نفر اودیومتری انجام شد که در 38.4% موارد مختل و در بقیه طبیعی بود. در مجموع 59.2% علل سرگیجه را علل محیطی و در راس آن سرگیجه حمله ای خوش خیم وضعیتی (BPPV) (47.8%) تشکیل می داد. فراوانی سرگیجه مرکزی و محیطی برحسب گروه سنی اختلاف معنی دار نداشت اما به تفکیک جنس سرگیجه مرکزی در مردان نسبت به زنان شایع تر بود (P=0.04). نتیجه گیری: شایع ترین نوع سرگیجه در جمعیت مورد بررسی انواع محیطی بود. نقش معاینه بالینی در شناسایی نوع سرگیجه بسیار مهم است.

مقدمه: شکایت های پزشکی همواره از گویه های چالش بر انگیز در گستره طبابت بوده و دشواری های زیادی برای پزشک و بیمار هر دو به همراه داشته است. با توجه به نیاز به داده های فراگیر برای برنامه ریزی بهداشتی استان گیلان و نیز اهمیت این جستار به عنوان عامل موثر در امنیت شغلی پزشکان و سلامت بیماران، پژوهش در این خصوص ضروری به نظر می رسد.هدف: تعیین عوامل همراه در شکایت به سازمان نظام پزشکی از پزشکان استان گیلان در سال های 1385 الی 1390.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی- توصیفی 425 پرونده مربوط به شکایات ناشی از قصور پزشکی در سازمان نظام پزشکی استان گیلان طی سال های 1385 تا 1390 به روش سرشماری بررسی شد. به این ترتیب که فهرست بازبینی شامل اطلاعات شاکیان از قبیل سن، جنس، تاریخ شکایت، علت شکایت همراه اطلاعات پزشکان متشاکی از قبیل جنس، رشته طبابت، محل طبابت، بیشینه کاری و احکام صادره هیات بدوی و تجدید نظر تهیه و تکمیل شد. سپس، داده ها وارد نرم افزار آماری SPSS18 شد و با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج: بیشترین شکایات به ترتیب از دندانپزشکان، متخصصان ارتوپدی، پزشکان عمومی، متخصصان جراحی عمومی و متخصصان زنان و زایمان شده بود. آرای صادره در مرحله کمیسیون اولیه و هیات بدوی 354 مورد (83.3 درصد) منع قرار تعقیب و تبرئه و 67 مورد (15.7 درصد) قصور بود و پرونده 4 مورد نیز با رضایت شاکی مختومه شده بود. شایع ترین علل شکایت از سوی بیماران ابتدا خطای درمانی و عوارض ناشی از درمان و سپس مالی بوده است.نتیجه گیری: اکثر شکایات مطرح شده از سوی بیماران منطقی و درست نبوده است و بدنبال آن پزشکان متشاکی تبرئه شده اند. لذا آگاهی پزشکان به بیماران، آشنا کردن بیمار با روش های درمانی و عوارض احتمالی و کاهش رابطه مالی بین پزشک و بیمار و رعایت اخلاق پزشکی در بسیاری از موارد می تواند مانع طرح شکایت توسط بیمار شود.

مقدمه: با وجود بهبود کلی سلامت دندان کودکان در دهه های اخیر، مشکلات دندانی شیوع بالایی در این دوران دارد. سه سازه محوری منافع، موانع و خودکارآمدی درک شده، انگیزندگان بنیادی رفتار هستند زیرا به افراد کمک می کنند تا از راه تمرکز بر منافع رفتار، آموزش چگونگی چیره شدن بر موانع و ایجاد میزان بالای خودکارآمدی، تاریخچه مثبتی از رفتار برای آینده را شکل دهند.هدف: تعیین قدرت پیش بینی سه سازه محوری منافع، موانع و خودکارآمدی درک شده در رفتار بهداشتی مسواک زدن دانش آموزان دختر مدارس ابتدایی شهر رشت.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر 265 دانش آموز دختر پایه چهارم مدارس دولتی شهر رشت از بیست و دو مدرسه (نمونه گیری سیستماتیک) با انتخاب حدود دوازده دانش آموز در هر مدرسه (نمونه گیری تصادفی ساده) در سال 1391 انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای حاوی اطلاعات دموگرافی، منافع، موانع، خودکارآمدی درک شده و سنجش عملکرد بود. برای تحلیل داده ها از آزمون های مجذور کا، من ویتنی و رگرسیون لوجستیک استفاده شد.نتایج: 17.4% دانش آموزان دست کم دوبار در روز مسواک می زدند. نتایج رگرسیون لجستیک نشان دهنده قدرت پیش بینی کنندگی قوی متغیرهای موانع درک شده (OR=1.73, %95CI=1.07-2.79, P=0.024) و سطح تحصیلات مادر (OR=5.31, %95CI=1.41-20.0, P=0.014) در مسواک زدن کمینه دو بار در روز بود. متغیرهای معنی دار در آزمون من ویتنی، موانع، خودکارآمدی درک شده و در آزمون مجذورکا، میزان تحصیلات مادر بوده اند (P<0.0001). بین مسواک زدن کمینه دوبار در روز باخستگی، تنبلی و بی حوصلگی ارتباطات معنی دار آماری وجود داشت (P<0.0001).نتیجه گیری: تمرکز روی چیرگی بر موانع بویژه سه مانع نامبرده در مداخله های آموزشی ارتقای رفتار مسواک زدن برای این گروه سنی، همچنین، ارتقای سطح تحصیلات مادران و برنامه ریزی های آموزشی برای آنان در این عرصه پیشنهاد می شود. اگر چه میان خودکارآمدی درک شده و مسواک زدن منظم، اختلاف معنی دار آماری وجود داشت، این سازه دارای قدرت پیش بینی رفتار نبود. یافته فوق می تواند مورد پشتیبانی نظریه رشد شناختی پیاژه باشد که بر اساس آن در دوره عملیات عینی هنوز فهم مسایل انتزاعی برای کودکان دشوار است.

مقدمه: تا کنون ابزارهای انبوهی در مرحله حاد سکته مغزی، برای پیشگویی ناتوانی، عملکرد، توان حرکت و مرگ و میر بیماران معرفی شده است.هدف: تعیین ارتباط بین یافته های الکتروانسفالوگرافی (EEG) و تغییر ناتوانی، استقلال و وضعیت عملکرد، توان حرکت و مرگ و میر بیماران دچار سکته مغزی ایسکمی.مواد و روش ها: این مطالعه به صورت مقطعی بر 47 بیمار در محدوده سنی 50-90 سالگی که دچار سکته مغزی ایسکمی در محدوده شریان مغزی میانی شده و از فروردین تا اسفند سال 1391 به بیمارستان پورسینای رشت مراجعه کرده بودند انجام شد. CT اسکن مغزی در ابتدای پیشامد و MRI و یا CT اسکن مغزی کنترل 48 ساعت پس از آن در همه بیماران برای تایید تشخیص انجام شد. EEG در ساعت 48 تا 72 از هنگام وقوع حادثه بعمل آمد و بیماران بر پایه اختلال آن به 3 گروه با EEG طبیعی، اختلال متوسط و شدید بخش شدند. در 48 ساعت اول، یک هفته و سه هفته پس از حادثه متغیرهای ناتوانی، وضعیت استقلال و عملکردی و قدرت ماهیچه ای به ترتیب بر پایه شاخص های Bethel (MRC), functional independence Measure (FIM), Modified rankin Disablity (MRD) و Medical Research Council scale و مرگ ومیر بیماران سنجیده شد. اطلاعات با نسخه 20 نرم افزار SPSS و آزمون های Repaeted Measure anova, Anova, Kruskal- Wallis, post HocTukey, Independent t, Chi Square و Sphericity مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: در کل 47 بیمار (46.8%مرد، 53.2% زن) با میانگین سنی 73.09±9.01 سالگی در این مطالعه شرکت کردند. 46.8% بیماران، انسداد تنه شریان مغزی میانی چپ و بقیه درگیری سمت راست داشتند. 15 نفر در گروه 1، 15 نفر در گروه 2 و 17 نفر در گروه 3 قرار گرفتند. تفاوت معنی داری از نظر سن و جنس بین گروه ها وجود نداشت (P>0.05).تفاوت معنی داری از نظر میانگین و تغییر میانگین شاخص های Rankin و FIM و MRC در گذر زمان و میزان مرگ ومیر بین گروه ها دیده نشد. (P>0.05) نیتجه گیری: الکتروانسفالوگرافی ارزش پیشگویی کننده پیامد عملکردی مرگ و میر بیماران دچار سکته مغزی ایسکمی را ندارد.

مقدمه: اختلال نقص توجه/ بیش فعالی الگوی پایدار بی توجهی یا بیش فعالی و رفتارهای تکانشی است. یکی از اختلال های همراه آن، اختلال هماهنگی حرکتی است.هدف: مقایسه آمادگی قلبی- عروقی در کودکان دچار اختلال نقص توجه/ بیش فعالی با و بدون اختلال هماهنگی حرکتی با کودکان سالم.مواد و روش ها: روش مطالعه از نوع توصیفی مقایسه ای بود. آزمودنی ها 45 کودک پسر در محدوده سنی 9-7 سالگی بودند که 30 نفر از آنها به مراکز دولتی و خصوصی سرپایی روانپزشکی کودک و نوجوان مراجعه کرده و به صورت غیر تصادفی هدف دار انتخاب شده بودند.15 کودک سالم، به صورت تصادفی از مدرسه های شهر رشت بودند. جهت تشخیص Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) و Developmental motor coordination Disorder (DCD) مصاحبه بالینی بر اساس ملاک های (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorder) DSM-IV توسط فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان انجام شد. برای اندازه گیری آمادگی قلبی- عروقی از آزمون 6 دقیقه پیاده روی استفاده شد. داده ها توسط نرم افزار SPSS- 16.0 تحلیل شد. برای تعیین معنی دار بودن تفاوت متغیرها از نظر آماری در سه گروه از آزمون ANOVA و برای نشان دادن تفاوت گروه ها از آزمون تعقیبی دانکن استفاده شد. از نظر آماری میزان P کمتر از 0.05 معنی دار تلقی شد.نتایج: مقایسه آماری استقامت قلبی- عروقی بین سه گروه کودکان دچار ADHD با و بدون DCD و کودکان سالم نشان داد که کودکان ADHD با و بدون DCD استقامت قلبی- عروقی پایین تری نسبت به کودکان سالم دارند (P=0.0001). استقامت قلبی- عروقی در کودکان ADHD+DCD به طور معنی دار از کودکان ADHD کمتر بود (P<0.05).نتیجه گیری: کودکان دچار ADHD با و بدون DCD استقامت قلبی- عروقی پایین تری نسبت به کودکان سالم دارند. همراهی DCD با ADHD باعث ضعف بیشتر در آمادگی جسمی کودکان ADHD می شود.

مقدمه: با وجود این که عوامل روانشناختی از جمله تنش می تواند در کیفیت زندگی افراد دچار بیماری بازگشت اسید معده به مری نقش مهمی ایفا کند، داده های کمی در مورد تاثیر مداخله های روانشناختی از جمله مدیریت استرس بر این امر در دسترس است.هدف: تعیین اثربخشی آموزش مدیریت استرس بر افزایش کیفیت زندگی در افراد دچار GERD که طی 18 ماه به مطب پزشک فوق تخصص بیماری های گوارش و کبد واقع در شهر انزلی مراجعه کرده بودند.مواد و روش ها: در این مطالعه مداخله ای که از نوع مداخله ای و با گروه کنترل بود، 38 بیمار زن دچار GERD تاییدشده از سوی پزشک که تحت درمان دارویی قرار داشتند به صورت در دسترس انتخاب شده و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. بیماران در دو مرحله به پرسشنامه کیفیت زندگی در بیماری بازگشت اسید معده به مری پاسخ دادند: پیش آزمون (قبل از اجرای مدیریت تنش به شیوه گروهی که شامل دو بخش دانش افزایی و مهارت آموزی بود) و پس آزمون (بعد از این مداخله روانشناختی). داده ها به روش تحلیل کوواریانس یک ر اهه تجزیه و تحلیل شد.نتایج: آموزش مدیریت تنش باعث افزایش کیفیت زندگی کل (P=0.01) و چهار بعد آن، شامل: زندگی روزمره (p=0.02)، کیفیت زندگی (p=0.02)، وضعیت روحی (p=0.05)، و نگرانی ها و دغدغه ها (p=0.04) در افراد دچار GERD شد ولی بر سایر ابعاد (روابط، خواب، و غذا) تاثیر معنی دار نداشت.نتیجه گیری: آموزش مدیریت تنش گروهی می تواند کیفیت زندگی بیماران دچار GERD را افزایش دهد.

مقدمه: بیماران قلبی عروقی به خصوص بیماران دچار اختلال در عروق کرونر در مرحله حاد، اضطراب زیادی دارند و به نسبت بیماران با اضطراب کمتر، 5 مرتبه بیشتر دچار عوارض جدی قلبی می شوند. تاب آوری به معنای توانایی بیرون آمدن از شرایط سخت یا تعدیل آن می باشد. و جایگاه ویژه ای در حوزه های روانشناسی تحول، روانشناسی خانواده و بهداشت روانی دارد که می تواند به بیرون آمدن از شرایط سخت بیماری های طبی نیز کمک کنند.هدف: مقایسه تاب آوری روانی در مبتلایان به بیماری عروق کرونر قلبی با افراد سالم.مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه مقطعی با گروه کنترل است که جامعه آماری آن شامل کلیه مراجعینی بودند که تحت عمل آنژیوگرافی قرار گرفته بودند. به روش نمونه گیری در دسترس از مراجعین به بیمارستان حشمت 372 نفر 186 نفر در گروه بیمار و 186 نفر در گروه سالم انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه تاب آوری روانی بود که توسط محمدی در سال 1388 در ایران استاندارد شده بود. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS-18 و روش آماری توصیفی، آزمون های تحلیل رگرسیون و Chi Square انجام شد و سطح معنی دار آزمون ها P<0.05 در نظر گرفته شد.نتایج: در مجموع 372 نفر، 220 نفر (59.1%) مذکر و 152 نفر مونث (40.9%) بودند و میانگین سنی 51.94±11.27 سالگی بود. 82.8% سطح سواد دیپلم یا کمتر داشتند. 94.7% متاهل بودند و 26.7% چاق و 40% دارای اضافه وزن بودند. بین گروه های سنی (P=0.001) و جنسیت (P=0.002) در بین دو گروه اختلاف معنی داری وجود داشت. میانگین نمره تاب آوری روانی در گروه بیمار 65.50±15.81 و در گروه سالم 66.00±13.20 بودکه اختلاف معنی داری نداشت (P=0.777).نتیجه گیری: علیرغم نبود ارتباط بین تاب آوری روانی در گروه های سالم و بیمار در مطالعه ما، نمی توان نتیجه گرفت که تاب آوری اثر بازدارندگی روی بروز بیماری عروق کرونر ندارد و مطالعات آینده نگر با در نظر داشتن سایر عوامل خطر موثر بر بیماری جهت بررسی این فرضیه توصیه می گردد.

مقدمه: مادر نیاز دارد پس از سزارین هر چه سریع تر نگهداری نوزاد خود را به عهده گیرد. تسکین درد در مادر باعث افزایش راحتی و بهبود سریع تر و کاهش مدت بستری و عوارض مانند ترومبوآمبولی ریوی و نیز هزینه درمان می شود.هدف: تعیین تاثیر بلوک عضله شکمی (TAP) با تزریق مارکایین 25/0% بر میزان بی دردی پس از عمل سزارین.مواد و روش ها: این مطالعه کارآزمایی بالینی دوسوکور بر 76 بیمار بود که مورد جراحی سزارین انتخابی قرار گرفتند. بیماران به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. در گروه مورد 20 سی سی بوپیواکائین 0.25% بین فاسیای عضله عرضی شکم و فاسیای عضله ابلیک اینترنال تزریق شد و در گروه شاهد به همان میزان سالین نرمال (دارونما) استفاده شد. شدت درد در ساعت های 2، 4، 6، 12، 24 و 48 پس از جراحی با معیار VAS سنجیده و در صورتی که بیمار نیاز به تسکین درد داشت شیاف دیکلوفناک بکار رفت. عوارض نظیر تهوع، استفراغ و سرگیجه نیز ثبت شد. داده ها با نرم افزار (SPSS (21 آنالیز شد. مقدار P برای معنی دار بودن کمتر از 0.05 در نظرگرفته شد. نتایج: میانگین میزان درد در ساعت دوم (P=0.0001)، چهارم (P=0.0001) و ششم (P=0.039) در گروه مداخله به صورت معنی دار پایین تر از گروه شاهد بود. میانگین تعداد شیاف دیکلوفناک استفاده شده در گروه بوپیواکایین کمتر از گروه دارونما بود (P=0.0001). در گروه بوپیواکایین، میانگین و خطای معیار زمان بی دردی 13.77±2.41 و در گروه دارونما 5.94±1.27 ساعت بود. درصد بقای بی دردی در گروه بوپیواکایین 14.3% و در گروه دارونما 2.9% بود که این تفاوت از لحاظ آماری معنی دار بود (P=0.001).نتیجه گیری: بلوک عضله عرضی شکمی با بوپیواکائین 0.25% بدون داشتن عوارض جانبی (سرگیجه، تهوع، استفراغ) و تاثیر در هنگام تحرک بیمار، درد متعاقب سزارین را کاهش داده و نیاز به داروی مسکن را کم می کند.

مقدمه: هلیکوباکترپیلوری یکی از شایع ترین عفونت های باکتریایی انسان و از مهم ترین عوامل ابتلای به گاستریت مزمن، زخم های معده و دئودنوم، لنفوم بافت لنفاوی همراه مخاط و سرطان معده است. بیماری های ناشی از عفونت با این باکتری گستره گوناگون دارد و ریشه کنی باکتری نسبت به هزینه های ناشی از درمان عوارض این عفونت مقرون به صرفه تر است.هدف: بررسی نتایج درمانی رژیم دارویی آموکسی سیلین، بیسموت، امپرازول و کلاریترومایسین در ریشه کنی هلیکوباکترپیلوری در بیماران و بررسی عوارض این رژیم.مواد و روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی 179 بیمار دچار عفونت هلیکوباکترپیلوری که از فروردین تا آذر سال 1390 به یک درمانگاه فوق تخصصی گوارش مراجعه کرده بودند و نیاز به آندوسکوپی داشتند، پس از اندوسکوپی وارد مطالعه شدند و 8 هفته پس از تجویز رژیم چهار دارویی موردنظر و آزمون تنفسی اوره برای بررسی ریشه کنی، میزان موفقیت درمان بررسی شد.نتایج: اکثر افراد مورد مطالعه را زنان (58.7%) تشکیل می دادند. شایع ترین علایم بیماران پیش از درمان شامل نفخ (76%) و درد اپی گاستر (74.9%) بود. میزان ریشه کنی با این رژیم 89.9% تعیین شد. در مجموع، 13 نفر (7.2%) دچار عوارض دارویی شدند. ولی شدت عوارض در حدی نبود که درمان متوقف شود. این عوارض به ترتیب شامل بی اشتهایی (5 نفر)، نفخ (4 نفر)، تشدید ریفلاکس (4 نفر)، احساس پری و سنگینی معده (3 نفر) و استفراغ (2 نفر) بود. تمام علایم بیماران نسبت به پیش از درمان، بهبود معنی دار داشت. تفاوت معنی داری بین میزان ریشه کنی در دو جنس بدست نیامد.نتیجه گیری: عوارض دارویی ناچیز بود و بهبود قابل ملاحظه و معنی دار در علائم بیماران نسبت به قبل از درمان بوجود آمد. برحسب میزان ریشه کنی (89.9%) می توان گفت رژیم چهار دارویی مورد مطالعه در ریشه کنی عفونت هلیکوباکترپیلوری موفق بوده است.

مقدمه: نشانگان باردت بیدل بیماری ارثی نادری است که با چاقی شکمی، عقب ماندگی ذهنی، پلی داکتیلی، دیستروفی شبکیه یا رتینوپاتی پیگمانته، هیپوگنادیسم و یا هیپوژنیتالیسم نارسایی کلیه شناخته می شود. نارسایی کلیه به عنوان یکی از مهم ترین علت های مرگ این بیماران شناخته شده است. این گزارش به اهمیت بالینی در نظر گرفتن تشخیص نشانگان باردت بیدل در بزرگسالان با دیستروفی شبکیه، پلی داکتیلی و نارسایی کلیه تاکید می کند.معرفی مورد: یک زن 32 ساله دچار نشانگان باردت بیدل تشخیص داده نشده معرفی می شود که با علایم اورمی و اسیدوز متابولیک به اورژانس بیمارستان ارجاع شده بود.نتیجه گیری: باردت بیدل نشانگان نادر، اغلب فراموش شده یا تشخیص داده نشده است که باید بی درنگ توسط پزشکان متخصص کودکان شناسایی شده و بموقع به متخصصین چشم، غدد و کلیه ارجاع داده شود.