پژوهش های علوم دامی ایران
سال:1398 | دوره:11 | شماره:1 |تعداد مقالات:10

امروزه، اهمیت تغذیه کمی و کیفی گوساله ها، برای تحریک مصرف کافی خوراک آغازین به منظور توسعه ی شکمبه و دست یابی به وزن مناسب از شیرگیری در زمان مطلوب و همچنین کاهش هزینه ها مدنظر می باشد. بنابراین، پژوهش حاضر به منظور بررسی اثرات سطوح پروتئین خوراک آغازین و مقدار شیر مصرفی، بر عملکرد و فراسنجه های شکمبه ای در گوساله های نر شیرخوار هلشتاین انجام شد. بدین منظور 40 رأس گوساله ی نر تازه متولدشده، به مدت 75 روز مورد پژوهش قرار گرفتند. گوساله ها بعد از 3 روز تغذیه با آغوز، به طور کاملاً تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول 10 درصد وزن بدنشان و گروه دوم 7 درصد وزن بدنشان با شیر تغذیه شدند. این دو گروه دوباره به دو زیرگروه دیگر تقسیم شدند. یک زیرگروه با خوراک آغازین حاوی 17 درصد پروتئین و دیگری با 20 درصد پروتئین تغذیه شدند. دسترسی گوساله ها به خوراک آغازین و آب به صورت آزاد بود. به شیر مصرفی نوبت صبح همه ی گوساله ها، 2 گرم پروبیوتیک شامل: پروبیوتیک باکتریایی ( پروتکسین شامل هفت گونه باکتری و دو گونه قارچ) و غیر باکتریایی ( مخمر ساکارومایسس سرویزیه) اضافه شد. نمونه گیری از مایع شکمبه، در 30، 60 و 75 روزگی انجام شد. مقدار مصرف خوراک و وزن گوساله ها به ترتیب به صورت روزانه و هفتگی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد مصرف خوراک، افزایش وزن روزانه، ضریب تبدیل خوراک، قابلیت هضم ظاهری مواد مغذی و pH مایع شکمبه تحت تأثیر مقدار شیر مصرفی و سطوح پروتئین خوراک قرار نگرفت. مصرف خوراک و افزایش وزن روزانه، به ترتیب در کل دوره و قبل از شیرگیری با افزایش سن افزایش و معنی دار بود. قبل از شیرگیری، ضریب تبدیل خوراک تحت اثر هفته و افزایش وزن بدن گوساله ها تحت اثر روز و اثر متقابل بین روز و سطوح پروتئین خوراک آغازین افزایش یافت. در 30 و 75 روزگی، غلظت نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه به ترتیب تحت تأثیر سطوح پروتئین و اثر متقابل روز و سطوح پروتئین خوراک افزایش و معنی دار بود. در 60 روزگی، غلظت کل اسیدهای چرب فرار، تحت اثر سطوح پروتئین قرار گرفت. نرخ عبور مواد جامد از شکمبه و دستگاه گوارش در بین تیمارها تحت اثر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. به طورکلی نتایج نشان داد افزایش وزن بدن، قابلیت هضم مواد مغذی و ضریب تبدیل خوراک مصرفی در تیمار 2 ( 17 درصد پروتئین خام و 10 درصد وزن بدن شیر مصرفی) نسبت به سایر تیمارها از وضعیت بهتری برخوردار بود.

مطالعه حاضر به منظور بررسی تأثیر افزودن پروبیوتیک بر تولید، ترکیب شیر و فراسنجه های خونی در گاوهای شیرده هلشتاین انجام شد. به این منظور 12 رأس گاو شیرده هلشتاین با متوسط تولید روزانه 3 ± 35 کیلوگرم و روزهای شیردهی 7 ± 110 روز در این آزمایش استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1-تیمار شاهد (جیره بدون استفاده از پروبیوتیک)، 2-جیره حاوی 6 گرم در روز پروبیوتیک قارچی (مخمر ساکارومایسز سرویسیه) بود. گاوها در جایگاه های انفرادی نگهداری شده و با جیره کاملاً مخلوط و در حد اشتها تغذیه شدند. نتایج نشان دادند که افزودن مخمر ساکارومایسز سرویسیه در جیره اثر معنی داری بر مصرف ماده خشک در گاوهای شیری هلشتاین در مقایسه با گروه شاهد نداشت. میزان تولید شیر به طور معنی داری در گاوهای تغذیه شده با مخمر ساکارومایسز سرویسیه در مقایسه با گروه شاهد افزایش یافت. راندمان خوراک تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. همچنین، مکمل نمودن مخمر ساکارومایسز سرویسیه درصد چربی شیر را در گاوهای هلشتاین افزایش داد درحالی که درصد پروتئین و لاکتوز شیر تحت تأثیر قرار نگرفت. مکمل نمودن مخمر ساکارومایسز سرویسیه در جیره منجر به افزایش معنی دار گلوکز، کلسترول، کلسیم و فسفر سرم خون و نیز کاهش معنی دار نیتروژن اوره ای خون در گاوهای شیرده هلشتاین شد. همچنین، افزودن مخمر در جیره تمایل به افزایش انسولین، HDL و نیز تمایل به کاهش NEFA در سرم خون گاوهای شیری هلشتاین داشت. درمجموع، نتایج حاکی از آن است که افزودن مخمر ساکارومایسز سرویسیه در جیره باعث بهبود عملکرد گاوهای شیرده هلشتاین شد.

این پژوهش به منظور بررسی اثرات دو سطح انرژی و پروتئین خام پائین و بالا (به ترتیب مقادیر NRC (2007) و 10 درصد بالاتر از آن) در گامه سوم آبستنی بر وزن بدن، قابلیت هضم ظاهری، فعالیت نشخوار، فراسنجه های شکمبه ای، پروتئین میکروبی و وزن تولد بزغاله با استفاده از 28 رأس بز سیستانی (وزن بدن 6/2± 25 کیلوگرم، روزهای آبستنی 5± 100) در قالب طرح کاملاً تصادفی با روش فاکتوریل 2×2 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) پروتئین و انرژی پائین 2) پروتئین پائین و انرژی بالا 3) پروتئین پائین و انرژی بالا 4) پروتئین و انرژی بالا. ماده خشک مصرفی و کاهش وزن در زمان زایش در تیمار با پروتئین بالا-انرژی پایین بیشتر بود. اما وزن تولد بزغاله این تیمار به طور معنی داری بالاتر بود. در فراسنجه های خونی 28 روز قبل زایش غلظت کلسترول در تیمار انرژی بالا پروتئین پایین به طور معنی داری افزایش یافت، اما غلظت های خونی گلوکز، تری گلیسرید، اوره و پروتئین کل تفاوت معنی داری نشان ندادند. در 14 روز قبل زایش، غلظت اوره خون در تیمار با پروتئین بالا به طور معنی داری بالاتر بود، اما تفاوت معنی داری در غلظت تری گلیسرید، کلسترول و پروتئین کل خون بین تیمارها وجود نداشت. در 2 ساعت بعد زایش تفاوت معنی داری در غلظت گلوکز و تری گلیسرید بین تیمارها وجود نداشت. تولید پروتئین میکروبی در تیمار با پروتئین بالا-انرژی بالا بیشتر بود. تفاوت معنی داری در فراسنجه های شکمبه ای بین تیمارها مشاهده نشد. به طوری که pH مایع شکمبه قبل از مصرف خوراک در تیمار دارای انرژی بالا و پروتئین پایین نسبت به 3 ساعت بعد از مصرف خوراک بالاتر بود. همچنین غلظت اسیدهای چرب فرار شکمبه با مصرف جیره های حاوی انرژی بالا و پروتئین پایین تر از حد توصیه شده، افزایش یافت. به طورکلی نتایج نشان داد تأمین نیاز انرژی و پروتئین در گامه انتهای آبستنی و افزایش سطح پروتئین موجب بهبود عملکرد و افزایش وزن تولد بزغاله در بزهای آبستن می شود.

این مطالعه به منظور مقایسه تأثیر استفاده از عصاره برگ بلوط بر عملکرد، وضعیت آنتی اکسیدانی و ترکیب چربی بطنی بره های پرواری با استفاده از 12 بره لری-بختیاری در دو گروه: دریافت کننده جیره بدون عصاره برگ بلوط (شاهد) و گروه دریافت کننده جیره حاوی عصاره برگ بلوط در مدت آزمایشی 105 روز انجام شد. نتایج نشان داد که افزودن عصاره برگ بلوط به جیره تأثیر معنی داری بر عملکرد نداشت، اما موجب کاهش معنی دار چربی بطنی (002/0)، دنبه (026/0) و افزایش وزن روده خالی (003/0) بره ها شد. تفاوت معنی داری بین تیمارها در مورد فراسنجه های خونی مشاهده نشد، درحالی که شاخص آنتی اکسیدانی مالون دی آلدئید با افزودن عصاره برگ بلوط بهبود نشان داد. نیتروژن آمونیاکی شکمبه در بره هایی دریافت کننده عصاره برگ بلوط، به میزان 747/2 میلی گرم در دسی لیتر کمتر بود. اضافه کردن عصاره برگ بلوط موجب افزایش معنی دار به میزان 23/5 درصد در اسید چرب های غیراشباع و کاهش اسید چرب اشباع چربی بطنی گردید. به طورکلی نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از عصاره برگ بلوط (حاوی تانن) در جیره پرواری می تواند موجب بهبود فراسنجه های کیفی لاشه و وضعیت آنتی اکسیدانی بره های پرواری، بدون داشتن اثرات منفی بر عملکرد شود.

تحقیق حاضر به منظور ارزیابی اثرات استفاده از سطوح مختلف مخلوط تفاله های انار، انگور، سیب و لیموترش با و بدون آنزیم بر عملکرد، صفات لاشه، پاسخ ایمنی و مورفولوژی روده در جوجه های گوشتی انجام گرفت. این آزمایش با تعداد 384 قطعه جوجه گوشتی (سویه راس-308)، در قالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل (2×4) با چهار سطح مخلوط تفاله ها (صفر، 2، 4 و 6 درصد)، دو سطح مولتی آنزیم روابیو (صفر و 05/0 درصد) در 8 تیمار، 4 تکرار و 12 قطعه جوجه در هر تکرار، از سن 10 تا 42 روزگی در دو مرحله رشد (11 تا 24 روزگی) و پایانی (25 تا 42 روزگی) انجام گرفت. استفاده از 6 درصد مخلوط تفاله ها و 6 درصد تفاله ها با مولتی آنزیم بدون تأثیر بر ضریب تبدیل خوراک، درصد ماندگاری و هزینه تولید، موجب افزایش مقدار خوراک مصرفی، افزایش وزن روزانه، افزایش وزن نهایی جوجه ها و شاخص تولید شد. 6 درصد مخلوط تفاله ها موجب افزایش معنی دار درصد سنگدان شد. استفاده از مخلوط تفاله ها سطح ایمنوگلوبین G را کاهش داد ولی مولتی آنزیم و مولتی آنزیم با مخلوط تفاله ها اثرات معنی داری بر وضعیت ایمنی جوجه ها نداشت. مخلوط تفاله ها، مولتی آنزیم و مخلوط تفاله ها با مولتی آنزیم اثرات معنی داری بر مورفولوژی روده جوجه ها نداشت. درمجموع استفاده از 6 درصد مخلوط تفاله های انار، انگور، سیب و لیموترش در جیره جوجه های گوشتی نه تنها اثرات منفی بر عملکرد آن ها نداشت، بلکه افزایش وزن روزانه، وزن نهایی جوجه ها و شاخص تولید را نیز بهبود بخشید. درحالی که استفاده از مولتی آنزیم نتوانست کارآیی استفاده از تفاله ها را بهبود دهد.

در آزمایش حاضر تأثیر اسانس هیدروالکلی گیاه داروئی شاه اسپرم (Tanacetum balsamita)، ویتامین های E، C و آنتی بیوتیک ویرجینیامایسین بر عملکرد، متابولیت های سرم، صفات لاشه و جمعیت میکروبی ایلئوم جوجه های گوشتی مورد مقایسه قرار گرفت. تعداد 300 قطعه جوجه گوشتی مخلوط نر و ماده سویه راس-308 در قالب طرح کاملاً تصادفی به شش تیمار دارای پنج تکرار و 10 قطعه در هر تکرار اختصاص داده شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: 1) جیره پایه (شاهد)، 2) جیره پایه به علاوه ویرجینیامایسین (200 میلی گرم در کیلوگرم جیره)، 3) جیره پایه به علاوه اسانس هیدروالکلی شاه اسپرم (200 میلی گرم در کیلوگرم جیره)، 4) جیره پایه به علاوه اسانس هیدروالکلی شاه-اسپرم (400 میلی گرم در کیلوگرم جیره)، 5) جیره پایه به علاوه مکمل ویتامین E (400 میلی گرم در کیلوگرم جیره) و 6) جیره پایه به علاوه مکمل ویتامین C (200 میلی گرم در کیلوگرم جیره). خوراک مصرفی، میانگین افزایش وزن، ضریب تبدیل خوراک و شاخص بازدهی تولید اروپائی تحت تأثیر جیره های آزمایشی از 42-1 روزگی قرار نگرفت. رنگ گوشت (روشنی، زردی و قرمزی) ران و سینه، درصد لاشه، ران، سینه و چربی بطنی، درصد چربی و پروتئین گوشت ران و درصد چربی گوشت سینه تحت تأثیر افزودنی ها قرار نگرفتند اما افزودن اسانس شاه اسپرم درصد پروتئین گوشت سینه را کاهش داد. مکمل ویتامین E، غلظت HDL-کلسترول سرم را در مقایسه با جیره شاهد افزایش داد درحالی که غلظت تری گلیسرید، کلسترول کل و LDL-کلسترول سرم تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند. ازودن 400 میلی گرم اسانس شاه-اسپرم و ویتامین های E و C جمعیت لاکتوباسیل ایلئوم را افزایش دادند درحالی که اشریشیاکلی تحت تأثیر قرار نگرفت. افزودن اسانس شاه اسپرم تأثیری بر عملکرد و فراسنجه های خونی نداشت اما افزودن 400 میلی گرم اسانس شاه اسپرم به جیره جوجه های گوشتی، سبب افزایش جمعیت لاکتوباسیلوس ایلئومی شد. به طورکلی افزودن اسانس گیاه شاه اسپرم در شرایط عادی پرورش، اقتصادی نیست.

در این پژوهش از اطلاعات گوسفندان نژاد کرمانی که طی سال های 1362 تا 1389 در ایستگاه اصلاح نژاد شهر بابک استان کرمان جمع آوری شده بود، برای تجزیه وتحلیل ژنتیکی صفات رشد استفاده شد. صفات موردبررسی شامل افزایش وزن روزانه و نسبت کلیبر در چهار دوره زمانی (تولد تا از شیرگیری، از شیرگیری تا شش ماهگی، شش ماهگی تا نه ماهگی و نه ماهگی تا یک سالگی) بود. اثر ترکیبی گله-سال-فصل (23 گله)، جنس بره و سن مادر هنگام زایش بر تمامی صفات موردمطالعه معنی دار بود. وراثت پذیری مستقیم برای صفات ADG1، ADG2، ADG3، ADG4، KR1، KR2، KR3 و KR4 به ترتیب 14/0، 15/0، 16/0، 16/0، 17/0، 19/0، 20/0 و 23/0 برآورد گردید. وراثت پذیری مادری و واریانس فنوتیپی ناشی از محیط دائمی مادری برای صفات قبل از شیرگیری به ترتیب 11/0 و 03/0 (افزایش وزن روزانه) و 09/0 و 10/0 (نسبت کلیبر) به دست آمد. وراثت پذیری کل صفات موردمطالعه در این پژوهش در دامنه 16/0 تا 23/0 بود. ارزیابی ژنتیکی صفات رشد در این مطالعه نشان داد که ژنتیک مادری بر صفات افزایش وزن روزانه و نسبت کلیبر قبل از شیرگیری نسبت به صفات افزایش وزن و نسبت کلیبر بعد از شیرگیری (از شیرگیری تا شش ماهگی، شش ماهگی تا نه ماهگی و نه ماهگی تا یک سالگی) تأثیر بیشتری داشت. بنابراین به نظر می رسد، برای بهبود ژنتیکی صفات افزایش وزن روزانه و نسبت کلیبر قبل از شیرگیری توجه بیشتر به اثرات مادری ضروری باشد.

در سال های اخیر به طور عمده مرغان بومی موردتحقیق و توجه بیشتری بوده اند؛ زیرا نقش مهمی در تأمین پروتئین حیوانی برای مصرف کنندگان در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه ایفا کرده اند و منابع ژنتیکی پایه برای برنامه های اصلاح نژادی محسوب می شوند. بنابراین شناخت دقیق آن ها می تواند مبنای دقیق تری برای بهبود برنامه های اصلاح نژادی در آینده و استفاده بهینه از منابع موجود در جهت افزایش تولید آن ها گردد. ازاین رو این مطالعه باهدف بررسی الگوی رشد و افزایش وزن جوجه های بومی اصفهان انجام گرفت. بدین منظور از اطلاعات رشد 230 قطعه جوجه بومی از 1 روزگی تا پایان هفته 12 استفاده شد. جوجه ها بعد از توزین در روز اول، شماره گذاری و تا پایان دوره به صورت انفرادی و هفتگی وزن شدند. در پایان هفته های 3، 6، 9 و 12 با استفاده از کولیس دیجیتال طول و قطر ران، طول و عرض سینه و طول و قطر ساق پا اندازه گیری شدند. در پایان هفته 12 کشتار جوجه ها انجام و جنسیت جوجه ها تعیین شد. همچنین وزن لاشه، وزن سینه، وزن ران ها و چربی محوطه بطنی اندازه گیری و موردبررسی قرار گرفت. جهت برازش داده های رشد از سه تابع رشد ریچارد، گمپرتز و لجستیک استفاده شد که به طورکلی برای هر دو جنس نر و ماده، تابع رشد ریچارد با 96/0 r2adj= برازش بهتری بر داده های رشد ارائه داد. نتایج نشان داد که در 2 تا 12 هفتگی وزن زنده جوجه های نر به طور معنی داری بیش تر بود. وزن لاشه و چربی و درصد ران در جوجه های نر و درصد سینه و بال در جوجه های ماده مقادیر بیشتر و تفاوت معنی داری را نشان داد و دو جنس ازنظر درصد لاشه تفاوتی باهم نداشتند. طول و قطر ران در نرها در هفته های 6، 9 و 12 بیشتر از ماده ها و تفاوت معنی داری را نشان داد. طول و عرض سینه در نرها در هفته های 6 و 9 بیشتر از ماده ها بود و تفاوت معنی داری را نشان داد. طول و قطر ساق در همه هفته ها در جنس نر به طور معنی دار بیشتر از جنس ماده بود.

میوستاتین، به عنوان عامل تنظیم کننده منفی رشد ماهیچه های اسکلتی در پستانداران شناخته شده است. ثابت شده است که برخی از جهش های طبیعی موجود در ژن میوستاتین، به علت اثر منفی بر بیان این ژن باعث افزایش رشد و عضلانی شدن گونه هایی مانند گاو، گوسفند، موش و سگ می شود. می توان با استفاده از این الگوهای جهش و استفاده از مهندسی ژنتیک، حیوانات مزرعه ای تراریخت با سرعت رشد بالاتر تولید کرد. در این تحقیق قسمتی از ناحیه 3' UTR ژن میوستاتین، به طول 2180 جفت باز در 15 رأس از نژادهای گوسفند دالاق، بلوچی و زل تعیین توالی شد. سپس توالی ها با هدف بررسی وجود جهش ها و همچنین محل هدف ریز RNA ها بررسی و نسبت به ایجاد تغییر in silico در ناحیه تعیین توالی شده برای ایجاد توالی هدف ریز RNA های miR-1 و miR-206 که در سرکوب ژن میوستاتین و افزایش رشد بافت عضله نقش دارند اقدام شد. نتایج تعیین توالی نشان داد که کلیه گوسفندان این مطالعه فاقد جهشی مؤثر در تغییر بیان ژن میوستاتین بودند. با ایجاد تغییر in silico در دو جایگاه به صورت هدفمند، نسبت به ایجاد دو توالی هدف برای ریز RNA های miR-1 و miR-206 اقدام شد. بررسی بیوانفورماتیکی مشخص کرد که این جهش ها دارای اثرات قابل پیش بینی جانبی نبودند و به همین علت، می توان در آینده از این جهش ها برای دستکاری ژنتیکی با روش ویرایش ژنوم و ایجاد فنوتیپ عضلانی در گوسفندان تراریخت بومی استفاده کرد.

تشخیص سریع آبستنی یکی از فاکتورهای کلیدی مؤثر در افزایش بازدهی تولید مثل در گاوهای شیری است. گلیکوپروتئین های مرتبط با آبستنی توسط جفت گاوهای آبستن تولید و تراوش می شوند و در سال های اخیر در تشخیص آبستنی گاو مورداستفاده قرارگرفته اند. با توجه به محدود شدن روش سونوگرافی و سایر روش های مورداستفاده به حدود روز 30 پس از تلقیح، هدف از این پژوهش کاهش زمان تشخیص آبستنی با استفاده از نانو کیت تشخیص گلیکوپروتئین مرتبط با آبستنی بود. برای این منظور، یک نانو کیت الایزای ساندویچی برای تشخیص گلیکوپروتئین های مرتبط با آبستنی طراحی و ساخته شد. نانوذرات مگنت به منظور افزایش سطح تماس بین آنتی بادی و آنتی ژن مورداستفاده قرار گرفت و از ویژگی میل اتصال پذیری بالا بین استرپتاویدین و بیوتین برای اتصال آنتی بادی به نانوذرات استفاده شد. در این پژوهش تعداد 58 گاو شیری نژاد هلشتاین انتخاب و تکنیک همزمان سازی و تلقیح مصنوعی انجام شد. نمونه های خون گاوها از روز 18 تا 30 پس از تلقیح روزانه جمع آوری و پس از انتقال به آزمایشگاه نمونه های پلاسمای خون جداسازی شد و وضعیت آبستنی در روز 30 و 60 آبستنی به ترتیب با استفاده از سونوگرافی و لمس راست روده بررسی شد. غلظت گلیکوپروتئین های مرتبط با آبستنی در نمونه های پلاسما با استفاده از نانوکیت اندازه گیری و با استفاده از نرم افزار SAS آنالیز شد. نتایج نشان داد، غلظت گلیکوپروتئین ها از روز 21 تا 30 پس از تلقیح به صورت وابسته به روز در گاوهای آبستن افزایش می یابد. همچنین اولین افزایش چشمگیر در غلظت گلیکوپروتئین ها در روز 23 پس از تلقیح مشاهده شد و گاوهایی که تا روز 60 پس از تلقیح آبستن تشخیص داده شدند، در روز 24 پس از تلقیح غلظت گلیکوپروتئین بیشتری در مقایسه با گاوهای غیرآبستن داشتند (به ترتیب ng/ml 15/0± 28/2 و 18/0± 7/0). بر اساس این نتایج، غلظت گلیکوپروتئین در روز 24 آبستنی می تواند نشانه ای زودهنگام از وضعیت آبستنی در گاوهای شیری باشد. بااین حال، مطالعات بیشتری لازم است تا کارایی این روش تأیید شود.