تعالی بالینی
سال:1399 | دوره:10 | شماره:1 |تعداد مقالات:5

استرس اکسیداتیو به عدم تعادل بین رادیکال های آزاد تولیدشده(گونه های واکنش پذیر اکسیژن و نیتروژن) و ظرفیت خنثی سازی آنتی اکسیدانی بدن اطلاق می شود. آسیب سلولی و بافتی منتج از استرس اکسیداتیو از طریق افزایش پراکسیداسیون چربی، آسیب DNA و پروتیین ها و در نهایت مرگ سلولی ایجاد می گردد. عوامل بیرونی و درونی متفاوتی ازجمله مایکوتوکسین ها در ایجاد مکانیسم آسیب زای فوق و تولید مولکول های حیاتی بدن ازجمله مالون دی آلدیید و هیدروکسی گوانوزین نقش دارند. مایکوتوکسین ها متابولیت های ثانویه و طبیعی برخی از گونه های قارچی، به عنوان رایج ترین آلاینده های مواد غذایی و خوراکی در جهان شناخته می شوند. این ترکیبات سمی به عنوان یک تهدید جدی برای سلامت انسان و حیوان مطرح می گردند. برخی ترکیبات آنزیمی و غیرآنزیمی موجود در طبیعت و دارای فعالیت آنتی اکسیدانی می توانند از طریق مکانیسم های متفاوتی منجر به مهار و کاهش شدت استرس اکسیداتیو ناشی از این اختلال در سیستم دفاع آنتی اکسیدانی بدن گردند. مطالعه مروری حاضر به طور مختصر به بررسی استرس اکسیداتیو مایکوتوکسین های اصلی به عنوان یک مکانیسم احتمالی آسیب زا و نقش محافظتی برخی ترکیبات طبیعی گیاهی و میکروبی دارای قابلیت آنتی اکسیدانی(به صورت مجزا یا مخلوط باهم)، در کاهش اثرات سوء استرس فوق پرداخته است. استفاده از ترکیبات طبیعی و بومی با خاصیت آنتی اکسیدانی هر منطقه می تواند در استراتژی های کشف و تولید داروهای نوین و غذاهای فراسودمند دارای نقش محافظتی و درمانی بیماری ها که ازجمله اهداف استقرار دولت سبز در سیاست های کلان مدیریتی کشور است، موردتوجه قرار گیرد.

اسطوخودوس به عنوان یکی از گیاهان دارویی جهت کنترل اضطراب می باشد لذا مطالعه حاضر با هدف مروری بر تاثیر رایحه درمانی استنشاقی با اسانس روغنی اسطوخودوس بر اضطراب بیماران انجام شد. مطالعه ی مروری حاضر با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی داخلی؛ SID، Magiran و Irandoc و بین المللی؛ Google-Scholar، PubMed، ProQuest، Springer و Web of Science با استفاده از کلیدواژه های تعیین شده از سال 2000 میلادی تا پایان ژوین سال 2019 انجام شد. غربالگری مقالات بر اساس عناوین، چکیده، متن کامل مقالات، ارتباط ان با اهداف مطالعه و معیارهای ورود و خروج انجام شد. ارزیابی کیفیت مقالات بر اساس چک لیست جداد (JADAD) صورت گرفت. از میان 218 مقاله یافته شده، پس از حذف موارد تکراری و غیر مرتبط با هدف اصلی مطالعه، نهایتا 20 مطالعه وارد مرور شدند. تمامی مطالعات مداخله ای از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی بودند که از سال 2019-2008 انجام شده بودند. مطالعات بر روی بیماران کاندید جراحی قلب باز، مبتلا به انفارکتوس قلبی، کاندید انژیوگرافی، کاندید جراحی، تحت همودیالیز، سوختگی، مراجعه کننده به کلونوسکوپی و تحت شیمی درمانی انجام شدند. اکثر مطالعات تاثیر مثبت رایحه درمانی استنشاقی با اسانس اسطوخودوس را بر کاهش اضطراب در بیماران گزارش نمودند اما برخی مطالعات گزارش نمودند که رایحه درمانی با اسانس اسطوخودوس بر کاهش اضطراب تاثیر معناداری نداشت. نتایج در اکثر مطالعات نشان دادند که رایحه درمانی استنشاقی با اسانس اسطوخودوس بر کاهش اضطراب بیماران موثر بود. با عنایت بر اثر اسانس اسطوخودوس بر کاهش اضطراب شاید بتوان از رایحه درمانی با اسطوخودوس به عنوان مداخله ای آسان و غیرتهاجمی جهت کاهش اضطراب بیماران در بخش های مراقبت های ویژه، جراحی، سوختگی و حین پروسیجرهای پراسترس استفاده نمود.

بیماری های آلرژیک در دنیا شایع اند و تحریک کننده ای مختلفی دارند. آلرژی غذایی ممکن است در بیماری های آلرژیک دخیل باشد. هدف از این مطالعه مروری ساده از حساسیت به آلرژی های غذایی در بیماران شامل؛ آسم، رینیت ایرژیک، درماتیت آتوپیک و کهیر می باشد. جستجو در سایت های Scopus, Embase, PubMed, google scholar, Irandoc, SID صورت گرفته است. کلیدواژه های مورد استفاده شامل؛ Skin prick test, laboratory RAST and ImmunoCap, asthma, allergic rhinitis, urticarial, eczema, atopic dermatitis and Iran بوده اند. محدودیت زمانی برای جستجو نداشته ایم و هر مقاله ای که شرایط ورود را داشته باشد تا تاریخ بهمن سال 1398 وارد مطالعه شدند. از بین 114 مقاله یافت شده تعداد اندکی با شرایطی شامل؛ شامل: مقاله کامل، داشتن تست حساسیت برای آلرژی(پوستی یا سرمی یا هردو)، بیماریهای آلرژیک به تنهایی یا توام(آسم، کهیر، اگزما و رینیت آلرژیک) داشته باشند. محدودیتی برای سن و جنس وجود نداشته است. 20 مقاله مورد ارزیابی قرار گرفتند. تمام مقالات دارای تست پوستی پریک بودند به جز دو مقاله که تست پریک و رست و یک مقاله که تست پریک، رست و تست چالشی شده اند. مقالات دارای نمونه های متفاوت آلرژی های غذایی متفاوت و سن های مختلفی بوده اند. بیشتر مقالات آلرژی های غذایی را در درماتیت آتوپیک بررسی کرده اند. تخم مرغ(زرده و سفیده)، شیر گاو، گندم، بادام زمینی و سویا به ترتیب شایع ترین مواد غذایی در بیماری های آلرژیک بوده اند. حساسیت و آلرژی غذایی در کودکان شایع تر از بالغین می باشد. نتایج نشان داد که تخم مرغ و شیر شایع ترین حساسیت های غذایی در بیماری های آلرژیک در ایران می باشند.

بر اساس مدل های پردازش اطلاعات، وجود سوگیری های شناختی در مراحل مختلف پردازش اطلاعات می تواند زمینه ساز بروز اختلالات اضطرابی در کودکان شود. بر این اساس مطالعه حاضر با هدف مرور این سوگیرهای شناختی که در ایجاد و حفظ اضطراب کودکی موثر بوده و در پژوهش های مختلف موردبررسی قرارگرفته اند، انجام شد. این مطالعه از نوع مرور روایتی، از طریق جستجوی مقالات فارسی و انگلیسی در پایگاه های اطلاعاتی انگلیسی شامل؛ Scopus، Sciencedirect، PubMed و Springer (در طی سال های 2020-2000) و پایگاه های داخلی از جمله مرکز اطلاعات علمی دانشگاهی، بانک اطلاعات نشریات کشور و پرتال جامع علوم انسانی با کلیدواژه های تخصصی صورت گرفته است. حاصل جستجو، تعداد 78 مقاله بوده که نهایتا 45 به مطالعه وارد شدند. نتایج چندین نوع از سوگیری های شناختی ازجمله سوگیری توجه، سوگیری قضاوتی، سوگیری حافظه، سوگیری تفسیری، سوگیری شواهد کم برای خطر، استدلال هیجانی، سوگیری احتمال، سوگیری همگامی را شناسایی کردند. این سوگیری ها مرتبط با فرآیندهای شناختی هستند که تحریف شده و نادرست هستند و بنابراین افکار و رفتارهای ناسازگارانه و کژکار را باعث می شوند. بدیهی است که این پردازش اطلاعات سوگیرانه به آسانی احساسات ترس و اضطراب را فراخوانی می کند که به نوبه خود وقوع سوگیری های شناختی را افزایش داده و می تواند اسکیماهای ناسازگار خطر و آسیب پذیری را تقویت کند. در نتیجه شناسایی و فهم این سوگیری های شناختی درک ما را از سازوکار ایجاد و حفظ اضطراب در کودکان افزایش داده و می تواند به طراحی درمان های موثرتر به منظور کاهش این سوگیری ها و در نتیجه کاهش اضطراب در کودکان بینجامد.

دیابت یک بیماری مزمن شایع جهانی است و اختلال عملکرد جنسی از عوارض شایع دیابت در زنان می باشد. مطالعه حاضر با هدف عوامل موثر بر اختلال عملکرد جنسی در زنان مبتلا به دیابت به صورت یک مطالعه مروری سیستماتیک انجام شد. در این مطالعه مروری سیستماتیک، ابتدا کلیدواژه ها بر اساس MESH تعیین و سپس جستجو در پایگاه های اطلاعاتی؛ SID, Iran Medex, Pubmed, Google scholar, Cochrane, Scopus, Web of Science Uptodate, Magiran, انجام شد. ارزیابی مقالات مرتبط با عنوان بر اساس معیار استروب صورت گرفت. در انتهای جستجو، تعداد 84 مقاله به دست آمد و در نهایت 11 مقاله که از کیفیت خوبی برخوردار بودند وارد مطالعه مرور سیستماتیک شدند. در این مطالعه مرور سیستماتیک، یافته ها براساس سه ویژگی طبقه بندی شدند: فراوانی نوع اختلال عملکرد جنسی(با زیر طبقات؛ میل/برانگیختگی(با بیشترین شیوع (81/8 درصد))، ارگاسم(با کمترین شیوع (24/8 درصد)) و اختلال درد/دخول تناسلی-لگنی)، عوامل فردی-طبی مرتبط با اختلال عملکرد جنسی در بیماران دیابتی شامل؛ نوع درمان، طول مدت تشخیص دیابت، عوارض دیابت، رابطه با همسر، میزان HbA1c، آموزش ضعیف و میزان فشارخون و عوارض و بیماری های مرتبط با اختلال عملکرد جنسی در زنان دیابتی شامل؛ عوارض اندام انتهایی، رتینوپاتی و میکروآنژیوپاتی. با توجه به اهمیت سلامت جنسی به عنوان یکی از ابعاد سلامت زنان، ارایه دهندگان خدمات بهداشتی باید با غربالگری و کنترل دیابت، با جلوگیری از ایجاد عوارض دیابت، گامی موثر در ارتقاء زندگی افراد دیابتی و بهبود عملکرد جنسی آن ها بردارند.