طلوع بهداشت
سال:1398 | دوره:18 | شماره:3 (مسلسل 75) |تعداد مقالات:8

مقدمه: ارزشیابی اطلاعات بسیار مفیدی را برای تعیین اثربخشی برنامه های آموزشی فراهم می کند. الگوی کرک پاتریک، ارزشیابی را به عنوان تعیین اثربخشی یک برنامه آموزشی تعریف کرده و به چهار سطح (واکنش، یادگیری، رفتار و نتایج) تقسیم می کند. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثربخشی کارگاه آموزشی "عوامل اجتماعی موثر برسلامت" برای کارکنان بهداشتی مرکز بهداشت بندرعباس در جنوب ایران صورت گرفت. روش بررسی: در این مطالعه، کارگاه آموزشی عوامل اجتماعی موثر بر سلامت که برای 40 نفر از کارکنان حوزه بهداشت اجرا شد براساس الگوی کرک پاتریک و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته ارزشیابی شد. داده ها با استفاده از آزمونهای آماری توصیفی و تحلیلی در نرم افزار Spss نسخه 19مقایسه و تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: میانگین نمره بعد واکنش(رضایت) فراگیران به برنامه آموزشی 4/34± 41/47، بعد یادگیری 1/93± 14/9، بعد رفتاری 3/8± 10/72بود و اثربخشی همه ابعاد (واکنش، یادگیری، رفتار) به طور کلی در سطح مطلوب بود از نظر مشارکت کنندگان آیتم افزایش آگاهی در بعد واکنش، آیتم انجام بهتر وظایف شغلی در بعد یادگیری و آیتم استفاده از مطالب آموخته شده هنگام بازدید شغلی در بعد رفتار، دارای بالاترین اثربخشی درزمینه آموزش عوامل اجتماعی موثر بر سلامت کارکنان بودند. نتیجه گیری: آموزش کارکنان با موضوعات کاربردی و مرتبط با شغل افراد باعث جلب رضایت و ایجاد یادگیری و بهبود فعالیت شغلی می شود. لازم است ارزشیابی با استفاده از الگوی کرک پاتریک در سایر برنامه های آموزشی کارکنان در چهار سطح (واکنش، یادگیری، رفتار، نتایج)انجام شود و همچنین مجریان برنامه آموزشی در این زمینه توجیه شوند.

مقدمه: زنان با توجه به نقش فطری خود یعنی مادر بودن و نیز تمایل به ایفای نقش اجتماعی در جامعه در قالب اشتغال، نقش دوگانه ای را ایفا می کنند. توجه به تاثیر شرکت زنان در اجتماع بر سبک فرزند پروری، کیفیت زندگی و عملکرد خانواده در برنامه ریزی های اجتماعی لازم به نظر می رسد. هدف از این پژوهش مقایسه سبک فرزند پروری، کیفیت زندگی و عملکرد خانواده در بین خانواده های دوسرشاغل و تک نان آور شهر یزد بود. روش بررسی: این پژوهش توصیفی و جامعه آماری شامل تمام خانواده های دوسرشاغل و تک شاغل نواحی سه گانه شهر یزد بود که به صورت در دسترس تعداد 304 خانواده به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. ابزار پژوهش حاضر، پرسشنامه سبک فرزندپروری، کیفیت زندگی و عملکرد خانواده بود. داده ها با استفاده از آزمون تی مستقل مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که از نظر کیفیت زندگی و ابعاد آن تفاوت معناداری در خانواده های دو سرشاغل و تک نان آور وجود ندارد. در زمینه عملکردخانواده تنها در بعد نقش ها بین خانواده های دو سرشاغل و تک نان آور تفاوت معنادار وجود دارد که این تفاوت به نفع خانواده های دوسرشاغل بود و در مورد سبک فرزندپروری تنها در سبک مقتدرانه بین خانواده ها تفاوت معنادار دیده شد که این تفاوت به نفع خانواده های تک نان آور بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده خانواده های دو سر شاغل از لحاظ مالی وضعیت بهتری دارند ولی خانواده های تک نان آور در اجرای نقش عملکرد بهتری دارند. هم چنین خانواده های تک نان آور در مقایسه با دو سر شاغل سبک تربیتی بهتری دارند.

مقدمه: نگرش مثبت به تحقیق، می تواند موجب افزایش علاقه دانشجویان به تحقیق شود. یکی از عوامل موثر بر نگرش به تحقیق، باورهای خودکارآمدی نسبت به تحقیق است. به نظر می رسد نوع نگرش دانشجو به تحقیق می تواند بر میزان باورهای خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان تاثیرگذار باشد، بنابراین مطالعه حاضر با هدف تعیین رابطه نگرش به تحقیق با خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان کارشناسی ارشد رشته های علوم پزشکی انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، 176 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد رشته های علوم پزشکی به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی به عنوان نمونه های پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه های نگرش به تحقیق و خودکارآمدی تحقیق بود. تجزیه و تحلیل داده ها توسط آزمونهای آماری پارامتریک در نرم افزار 15 SPSS صورت گرفت. یافته ها: اکثریت نمونه ها زن (1/80%) و بقیه مرد (19/9%) بودند. اکثریت نمونه ها در رشته پرستاری(10/8%) مشغول به تحصیل بودند. بین میانگین نمره نگرش به تحقیق و خودکارآمدی پژوهشی دانشجویان، ارتباط آماری معنی داری دیده شد. بین میانگین نمره نگرش به تحقیق و سن و جنس دانشجویان، ارتباط معنی داری دیده شد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش، وجود ارتباط مثبت بین نگرش و خودکارآمدی پژوهشی حاکی از آن است که با ایجاد نگرش مثبت به تحقیق، می توان باورهای خودکارآمدی پژوهشی بالاتری در دانشجویان ایجاد نمود و از این طریق زمینه انجام تحقیقات دانشجویی بیشتری را فراهم نمود.

مقدمه: سلامت معنوی یکی از مفاهیم اساسی پیرامون چگونگی رویارویی با مشکلات و تنش های ناشی از شرایط مختلف زندگی محسوب میشود که به عنوان یکی از ابعاد سلامت، سبب یکپارچگی سایر ابعاد آن می شود. لذا با توجه به اهمیتی که این بعد سلامت در زندگی دانشجویان دارد بر آن شدیم تا وضعیت سلامت معنوی و ارتباط آن با رفتارهای مذهبی را در میان دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد در سال 1396 بررسی نماییم. روش بررسی: این مطالعه از نوع همبستگی بوده که به صورت توصیفی-مقطعی بر روی 420 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی یزد انجام شد. نمونه گیری به صورت تصادفی طبقه ای بود به این نحو که در هر دانشکده بر اساس تعداد دانشجوی مشغول به تحصیل، حجم نمونه تعیین گردید. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه های استاندارد سلامت معنوی و رفتارهای مذهبی بود. داده ها با توصیف توزیع فراوانی و نیز آزمون های کای اسکور، ANOVA و همبستگی پیرسون تحت نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: میانگین سنی شرکت کنندگان در این مطالعه 3/61± 20/93بود. نتایج نشان داد که فقط بین رفتارهای مذهبی با وضعیت تاهل، از لحاظ آماری ارتباط معناداری وجود دارد(p<0/04). فقط بین سلامت معنوی با جنسیت و سطح تحصیلات مادر، از لحاظ آماری ارتباط معناداری وجود دارد(p<0/05). 67 درصد از دانشجویان از سلامت معنوی متوسطی برخوردار بودند. هم چنین بین سلامت معنوی و رفتارهای مذهبی در دانشجویان همبستگی مثبت و معناداری وجود داشت(0/001>p). نتیجه گیری: نتایج نشان داد که دانشجویان مورد بررسی از لحاظ سلامت معنوی در وضعیت خوبی قرار دارند اما از لحاظ انجام رفتارهای مذهبی، وضعیت مطلوب نیست و با توجه به همبستگی بین سلامت معنوی و رفتارهای مذهبی در دانشجویان، توجه جدی در برنامه های درسی و فرهنگی دانشجویان به این مهم، ضروری است.

مقدمه: در جوامع مختلف، توجه به بعد معنوی سلامت مورد تاکید قرار گرفته و به عنوان یکی از ابعاد سلامتی در تعریف سازمان جهانی بهداشت ارائه گردیده است. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بین سلامت معنوی و استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی در دانش آموزان دبیرستانی شهر فیروزآباد استان فارس در سال 1395 انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، 380 دانش آموز 18-16 سال به روش نمونه گیری طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این مطالعه پرسشنامه های اطلاعات دموگرافیک، استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و پرسشنامه ارزیابی سلامت معنوی پولتزن و الیسون بود. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون های آنالیز واریانس، همبستگی پیرسون و رگرسیون لجستیک استفاده شد. یافته ها: میانگین نمره سلامت معنوی در افراد مورد بررسی 17/01 ± 83/98و با متغییرهای مقطع تحصیلی 0/001≥ P) و مدت زمان استفاده از اینترنت (0/02 = P) دارای رابطه معنی دار بود. همچنین مدت زمان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی درآمد ماهانه همبستگی مستقیم (0/17 =r)، و با سلامت مذهبی (0/64-= r)، سلامت فردی (0/11-= r) و نمره کل سلامت معنوی (0/09-= r) همبستگی معکوس داشت. دانش آموزان(65/77%) به شبکه های اجتماعی دسترسی داشتند و از بین شبکه های اجتماعی مجازی اکثر دانش آموزان (29/36%) از شبکه اجتماعی واتس آپ استفاده می کردند. بر اساس نتایج رگرسیون لجستیک میانگین نمره سلامت معنوی مطلوب در دانش آموزانی که بین 20-11، 30-21 و بیشتر از 30 ساعت در هفته از شبکه های اجتماعی استفاده کرده بودند به ترتیب 83/0، 0/72 و 0/27 دانش آموزانی بود که در طول هفته کمتر از 10 ساعت استفاده داشتند. نتیجه گیری: میزان دسترسی به اینترنت دردانش آموزان پسر بیشتراز دختران است و سطح سلامت معنوی درهردوجنس درحد متوسط می باشد با توجه به تاثیر وگستره روز افزون این شبکه ها در سیر زندگی دانش آموزان به ویژه سلامت معنوی آنان، نیازهای ارتباطی آنها بایستی مورد عنایت مسئولان امر واقع شود.

مقدمه: رعایت بهداشت و ایمنی مواد غذایی توسط کارکنان شاغل در بخش تهیه و توزیع مواد غذایی یکی از مهم ترین فاکتورهای پیشگیری کننده از بیماری های منتقله از غذاست. اما به دلیل آگاهی ناکافی عملکرد ناصحیح ایشان، اپیدمی های زیادی از مسمومیت های غذایی رخ می دهد. لذا این مطالعه با هدف بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان شرکتهای تهیه و توزیع مواد غذایی (کترینگ) یزد در زمینه بهداشت مواد غذایی انجام شد. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفی-مقطعی بود، که در آن 126 نفر از کارکنان 15 شرکت کترینگ یزد در سال 1397 شرکت داشتند. روش نمونه گیری به صورت سرشماری بود. ابزارگردآوری اطلاعات پرسشنامه چهار قسمتی محقق ساخته بود: سوالات زمینه ای و سوالاتی درمورد آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان در زمینه بهداشت مواد غذایی که باتوجه به مطالعات قبلی طراحی شد. داده ها با استفاده از نرم افزار 24 SPSS و آزمون آماری تی تست مستقل (T-Test)، آنوا (ANOVA) و ضریب همبستگی پیرسون (Pearson correlation coefficient) تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: به ترتیب میانگین نمره آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان 5/11± 10/08، 8/37± 24/31و 6/50± 8/91 بود. بین میانگین و انحراف معیار متغیرهای آگاهی، نگرش و عملکرد در کارکنان مورد بررسی با متغیرهای جمعیت شناختی، فقط بین آگاهی با سطح تحصیلات اختلاف معناداری وجود داشت (P=0/00). همچنین بین آگاهی، نگرش و عملکرد، همبستگی مثبت و معناداری وجود داشت. نتیجه گیری: ارائه برنامه های آموزشی کاربردی و مداوم توسط متخصصین با تجربه و ایجاد انگیزه در رعایت اصول بهداشت فردی و مواد غذایی در کارکنان کترینگ شهر یزد در ارتقاء دانش بهداشتی افراد و تبدیل دانش ضروریست.

مقدمه: استرس شغلی امروزه یکی از پدیده های مهم در زندگی اجتماعی و تهدیدی جدی برای سلامتی نیروی کار در جهان می باشد. استرس شغلی می تواند زمینه ساز رویدادها و حوادث شغلی و در نتیجه ایجاد صدمات و جراحات به افراد و خسارات به تجهیزات در محیط کار شود. شغل آتشنشانی جزو مشاغلی است دارای حوادث بالا می باشند و همچنین استرسی که به افراد در هنگام انجام ماموریت هایشان ایجاد می شود، نیاز به توان جسمانی وروحی روانی بالایی دارند. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه استرس شغلی با حوادث کاری در کارکنان سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر یزد انجام شد. روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی است که بر روی 160 نفر نمونه صورت گرفت که از کل جامعه آماری به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب گردید و ابزار پژوهش شامل دو پرسشنامه اطلاعات فردی-شغلی و پرسشنامه استرس شغلی بودند. ضریب اعتبار پرسشنامه استرس شغلی 0/78 و روایی هر دو پرسشنامه توسط چند تن از متخصصان تایید گردید. روش های آماری بکارگرفته شده در این پژوهش شامل آمار توصیفی و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون) می باشد که به وسیله نرم افزار spss12 صورت گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد استرس شغلی در کارکنان بالاتر از حد معمولی بود و همچنین رابطه معناداری بین استرس شغلی با متغیر های وضعیت فیزیکی محیط کار، حوادث و مصدومیت های کار، فشار زمان در محیط کار، مشکلات محیط کار و تصمیم گیری در کار وجود دارد و شدت همبستگی بین تمای این موارد قوی می باشد به غیر از حوادث که در حد متوسط می باشد وهمچنین استرس در تعبین میزان حوادث نقش موثر دارد. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها: ی مطالعه کارکنان در معرض استرس، بیشتر دچار ضعف شده و از روحیه پایین رنج می برند و استرس موجب بی علاقگی و خونسردی نسبت به وظایف، کاهش انرژی سازگاری کارکنان با محیط، کاهش کارایی، بروز مشکلات در امر تصمیم گیری، ایجاد اختلال در ارتباطات سازمانی و کاهش ارزش های شغلی و بهره وری سازمانی کارکنان آتش نشانی می گردد از این رو بررسی استرس شغلی بر روی آتشنشانان حائز اهمیت است.

مقدمه: اهمیت رفتار شهروندی سازمانی در بیمارستان، افزایش روابط مثبت بین کارکنان و درگیر کردن آن ها در فعالیت های سازمانی است. از سوی دیگر فرهنگ به عنوان یکی از مولفه های اصلی و کلان سازمان، اثر مستقیمی بر ارتقاء فعالیت های سازمان دارد. در کنار آن فرهنگ غنی اسلام با مفاهیم ناب خود، سهم فراوانی بر شکل گیری و پالایش رفتارهای افراد دارد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر فرهنگ اسلامی بر رفتار شهروندی سازمانی در بین پرستاران بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد انجام شد. روش بررسی: در این پژوهش تحلیلی-مقطعی تعداد 264 نفر از پرسنل بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی یزد بر اساس فرمول آماری و به صورت نمونه گیری دو مرحله ای انتخاب و وارد مطالعه شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه های روا و پایا مشتمل بر سه بخش اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه 22 سوالی رفتار شهروندی سازمانی شامل 5 بعد و پرسشنامه فرهنگ اسلامی بود که با استفاده از طیف لیکرت 5 درجه ای جمع آوری گردید. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS ویرایش 21 و SmartPLS انجام گرفت. یافته ها: بیشترین میانگین و انحراف معیار در ابعاد رفتار شهروندی سازمانی مربوط به بعد وظیفه شناسی (0/69± 3/10) بود. در مجموع نیز میانگین و انحراف معیار مولفه رفتار شهروندی سازمانی 0/57± 2/99 بدست آمد. میانگین و انحراف معیار فرهنگ اسلامی 0/53± 2/89 بود. مطابق با الگوریتم تحلیل داده ها در روش PLS، با بررسی ضرایب معناداری t برای هریک از مسیرها، فرهنگ اسلامی بر کلیه مولفه های رفتار شهروندی سازمانی تاثیر معنی دار داشت. نتیجه گیری: با توجه به تاثیر فرهنگ اسلامی بر رفتار شهروندی سازمانی، در جهت تقویت فرهنگ اسلامی در بیمارستان ها پیشنهاد می شود برنامه های متنوع فرهنگی از قبیل دوره های آموزشی فرهنگی، سمینارهای فرهنگی و مراسمات فرهنگی صورت پذیرد.