علوم و فنون شیلات
سال:1398 | دوره:9 | شماره:1 |تعداد مقالات:7

اهداف: در مطالعه ی حاضر پایه ی یک مدل عددی سه بعدی عددی هیدرودینامیکی با قابلیت شبیه سازی انتشار آلاینده های شیمیایی منتشر شده در محیط های دریایی طراحی و در قالب یک مطالعه ی موردی برای شبیه سازی انتشار فسفات از قفس-های پرورش ماهی در منطقه ی دریایی سیسنگان مورد آزمایش قرار گرفت. مواد و روش ها: معادلات مدل شامل معادلات تکانه، معادله ی پیوستگی، دما، شوری، معرف سرعت قائم، تمایل فشار کف، همچنین یک معادله ی سه بعدی فرارفت-انتشار برای شبیه سازی انتشار آلاینده در دستگاه مختصات کروی زمین با آرایه ی قائم سیگما با استفاده از روش تفاضل متناهی حل گردیدند. برای اعمال شرایط مرزی در مرزهای باز، مدل برای شبیه سازی جریانات ناشی از باد در کل دریای خزر از ژانویه تا آگوست 2019 اجرا گردید. برای اعمال میدان باد از داده های بازتحلیل مدل ECMWF با دقت 125/0 درجه استفاده گردید. برای اعمال شرایط هندسی محیط از داده های عمق سنجی GEBCO با تفکیک 15 ثانیه ی جغرافیایی استفاده استفاده شد. یافته ها: با در نظر گرفتن مقدار غلظت ppb 17 برای فسفات به عنوان غلظت آلاینده در چشمه ی آلودگی در محل استقرار قفس های پرورش ماهی، جریان های ناشی از باد، همچنین انتشار فسفات در راستای افقی و قائم در محیط مورد مطالعه به مدت 8 ماه شبیه سازی شدند. نتایج شبیه سازی در قالب میدان جریان افقی در لایه ی سطحی، میدان غلظت فسفات در راستای افقی، همچنین در راستای قائم و در یک برش شمالی-جنوبی ترسیم و مورد تحلیل قرار گرفتند.

اهداف: هدف از این پژوهش ارزیابی اثرات سه نوع پر بیوتیک تجاری ای مکس، سلماناکس و اولترا (هر یک به میزان 5/0، 1، 5/1 گرم بر کیلوگرم در جیره مصرفی) بر معیارهای تغذیه و ترکیبات بیوشیمیایی خون فیل ماهی جوان بود. مواد و روش ها: تعداد 900 ماهی با میانگین وزنی 89/0± 5/21 گرم در 9 تیمار (هر یک با 3 تکرار) به مدت 60 روز تغذیه شدند. تیمار شاهد بدون افزودن مکمل بود. ماهیان در 3 وعده به میزان 5 درصد وزن بدن غذادهی شدند. پایان دوره آزمایش، عملکرد رشد و تغذیه مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها: وزن نهایی در تیمار اواترا 5/0 (78/21± 00/90 گرم) در مقایسه با تیمار شاهد (60/9± 50/37 گرم) به طور معنی-داری بالاتر بود. بیشترین و کمترین میزان ضریب تبدیل غذایی بترتیب در تیمارهای شاهد و اولترا 5/0 بود. نتایج نشان داد که در تیمار پر بیوتیکی (5/0 اولترا) بیشترین میزان نسبت کارایی پروتئین و چربی به ترتیب (77/0± 19/2 و 6/2± 37/7) و کمترین آن در تیمار شاهد بدست آمد. بطور کلی بهترین تیمار در گروه سلماناکس (دوز 5/0)، در گروه ای مکس (دوز 5/1) و در گروه اولترا (دوز 5/0) بودند. بعلاوه، بعد از تعیین دوز مناسب، ازماهیان در تیمارهای فوق الذکر خونگیری شد. براساس نتایج پارامترهای بیوشیمیای خون، میزان فعالیت AST، ALP و ALT تفاوت معنی داری نداشت، بطوریکه بیشترین میزان آن در تیمار شاهد بدست آمد. مقدار پروتئین و کورتیزول در تیمارهای آزمایشی تفاوت معنی داری نداشت. نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که استفاده از پربیوتیک ها در جیره غذایی فیل ماهی اثرات مثبت بر عملکرد تغذیه، آنزیم های کبدی و پارامترهای بیوشیمیایی خون دارد.

تحقیق پیش رو با هدف بررسی سمیت نانو اکسید مس (CuO) و نانو اکسید روی (ZnO) در شرایط آزمایشگاهی بر روی برخی باکتری های بیماری زا در ماهیان پرورشی و همچنین زیست سنجی در قزل آلای رنگین کمان انجام شده است. بدین منظور، حساسیت برخی از آنها نسبت به نانوذرات اشاره شده به همراه یک آنتی بیوتیک مرجع (فلورفنیکل) از طریق روش نفوذ چاهی، و مقادیر حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC)/ حداقل غلظت باکتری کشی (MBC) آنها با تکنیک Microdilution تعیین شدند. از سویی دیگر، آزمایش سمیت کشنده به جهت محاسبه میانه غلظت کشنده (LC50) بر روی تعدادی قزل آلای رنگین کمان (g 6/7 ± 3/55) به صورت ایستایی و در 96 ساعت متوالی انجام شد. برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها از تجزیه واریانس و رگرسیون پروبیت بهره گرفته شد. یافته ها حاکی از این بودند که نانوذرات اکسید مس و اکسید روی به ترتیب در رقت های بیشتر از µ g/ml 18/0 و 24/0 توانستند که رشد Streptococcus iniae را به طور معنی داری مهار نمایند یا آن را از بین ببرند. مقایسه مقادیر LC50-96h نانو اکسید روی (µ g/l 4/107) با نانو اکسید مس (µ g/l 3/102) نشان می دهد که نانو اکسید مس از ظرفیت مسموم کنندگی بیشتری برخوردار است. بر اساس یافته های آزمایشگاهی، حساسیت باکتری های S. iniae و Lactococcus garvieae به نانو اکسید روی تقریبا نزدیک به فلورفنیکل بوده است. ولی به نظر می رسد که بکارگیری مستقیم غلظت موثر نانوذرات فلزی بر عوامل باکتریایی بیماری زا میت واند سبب بروز مرگ و میر ناشی از مسمومیت در ماهی قزل آلا شود.

اهداف: پایش زی توده ماهیان یکی از اهداف اصلی مدیریت شیلاتی می باشد، که به دلیل مشکلات در مطالعه ماهیان زینتی و صخره ای این گروه نسبت به سایر ماهیان کمتر مطالعه شده اند. هدف از این پژوهش مطالعه زی توده سرپا ماهیان زینتی و صخره ای در جزیره لارک، به منظور شناسایی ذخایر و کمک به توسعه صنعت تکثیر و پرورش آنها می باشد. مواد و روش ها: زی توده سرپا ماهیان زینتی و صخره ای در زیستگاه های مرجانی، صخره ای و نیمه نورگیر جزیره لارک به روش برآورد به روش مشاهده مستقیم در بازه زمانی 98-1397، به صورت فصلی مطالعه شد. یافته ها: زی توده سرپا برآورد شده برای کل ماهیان زینتی در سه ایستگاه پیرامون جزیره در اعماق بین 15-3متر، 18/2522، 17/5222 و 15/1325 کیلوگرم، و میزان 31/884 کیلوگرم برای ایستگاه چهارم (عمق 43 متر)، نتیجه گیری گردید. کمینه زی توده در بین فصول متعلق به تابستان بوده و نتایج حاصل از آزمون کراسکال والیس نشان داد این فصل با سایر فصول تفاوت معنی داری دارد (P<0. 05). به علاوه، آزمون تشخیص ازنظر زمانی حاکی از تشکیل دو تابع معنی دار بوده که می توان نتیجه گیری نمود ساختار جمعیتی ماهیان در فصل های بهار، پاییز و زمستان بسیار به هم نزدیک و نسبت به فصل تابستان تفاوت محسوسی داشته است. نتیجه گیری: برخی از ماهیان زینتی قابلیت بهره برداری به منظور توسعه صنعت آبزی پروری و بعضی از ماهیان صخره ای قابلیت صید تجاری را دارند. این مطالعه اولین گزارش در خصوص برآورد زی توده سرپا ماهیان زینتی و صخره ای و ماهیان زیست بوم های مرجانی نیمه نورگیر(MCEs)، در آبهای کشورمان و کشورهای حاشیه خلیج فارس می باشد.

هدف: این مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر جایگزینی سولفات مس با نانو اکسیدمس در جیره غذایی بر رشد و بازماندگی، فعالیت آنزیمی و آسیب شناسی بافت کبد ماهیان قرمز در سال 1397 انجام پذیرفت. مواد و روش ها: تیمارهای آزمایشی شامل 5 تیمار آزمایشی شاهد، تیمار mg/kg3 سولفات مس؛ mg/kg3 نانواکسیدمس، mg/kg5 نانواکسیدمس و mg/kg10 نانواکسیدمس در نظر گرفته شد و ماهی ها طی یک دوره 60 روزه، 2 بار در روز به میزان 4 درصد وزن بدن و به روش دستی تغذیه شدند. در پایان دوره آزمایشی، شاخص های رشد و بازماندگی، فعالیت آنزیم های کبدی (آلکالین فسفاتاز، آسپارتات ترانس آمیناز، آلانین آمینوترانسفراز) و همچنین آسیب شناسی بافت کبد مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: براساس نتایج به دست آمده استفاده از نانوذرات مس در سطوح مختلف 3، 5 و 10 میلی گرم در کیلوگرم جیره غذایی به جای سولفات مس در جیره غذایی می تواند باعث بهبود عملکرد رشد و بازماندگی ماهیان قرمز شود. همچنین سولفات مس نسبت به نانوذرات اثرات منفی بیشتری بر بافت کبد و همچنین آنزیم های آلکالین فسفاتاز، آسپارتات آمینوترانسفراز، آلانین آمینوترانسفراز دارد؛ از این رو به نظر می رسد جایگزینی سولفات مس با نانوذرات مس در جیره غذایی می تواند سبب کاهش اثرات منفی بر آبزیان شود. از طرف دیگر نتایج آسیب شناسی بافت کبد در تیمار حاوی 5 و 10میلی گرم نانوذره مس در کیلوگرم جیره غذایی نشان داد که نانوذرات مس سبب ایجاد ضایعات بافتی و اثرات مخرب (البته کمتر از سولفات مس) می شود. نتیجه گیری: بهتر است جایگزینی سولفات مس با نانوذرات مس در سطوح 3 میلی گرم در کیلوگرم جیره غذایی باشد.

اهداف: هدف از این تحقیق، بررسی تاثیر استفاده از اسانس پوست لیموترش (Citrus limon) در جیره غذایی بر رشد، فراسنجه های خونی، برخی از فراسنجه های بیوشیمیایی سرمی و آنزیم های کبدی ماهیان جوان قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: برای این منظور 144 قطعه قزل آلای رنگین کمان با وزن متوسط 41/0± 05/95 گرم به طور تصادفی در 4 تیمار حاوی سطوح مختلف اسانس پوست لیموترش شامل صفر (شاهد)، 200، 400 و600 میلی گرم اسانس پوست لیموترش بر کیلوگرم جیره ذخیره و به مدت هشت هفته تغذیه شدند. یافته ها: نتایج نشان داد بیشترین میزان فاکتورهای رشد در تیمار حاوی 400 و 600 میلی گرم اسانس پوست لیموترش مشاهده شد (05/0>p). افزودن اسانس در جیره، فراسنجه های خونی به جز MCV، MCH و MCHC و سرمی به جز گلوکز، تری گلیسرید و کورتیزول را نسبت به تیمار شاهد افزایش داد (05/0>p) آنزیم های کبدی ALT و AST در تیمارهای حاوی اسانس و LDH در تیمارهای حاوی 400 و 600 میلی گرم اسانس تفاوت معنی داری با تیمار شاهد نداشت (05/0p). نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از 400 میلی گرم اسانس در جیره ماهی قزل آلای رنگین کمان می تواند بدون تاثیر منفی بر کبد موجب بهبود رشد، فراسنجه های خونی و برخی از فراسنجه های سرمی گردد.

اهداف: در این مطالعه خصوصیات اندازشی و شمارشی بالغین ماهی شاه کولی خزری (Alburnus chalcoides) در رودخانه های چلوند آستارا، خاله سرای تالش، سیاه درویشان تالاب انزلی، سفیدرود و پل رود در استان گیلان و تنکابن و بابل رود در استان مازندران مورد مقایسه قرار گرفت. مواد و روش ها: برای این منظور تعداد 171 قطعه از رودخانه های فوق نمونه برداری شد. در آزمایشگاه 39 صفت اندازشی و 10 صفت شمارشی اندازه گیری و شمارش شد. سپس داده ها با استفاده از آنالیزهای واریانس یک طرفه، گروه بندی دانکن، کروسکال-والیس، تجزیه به مولفه های اصلی (PCA)، تجزیه همبستگی کانونی (CVA) و آنالیز کلاستر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که جمعیت های مورد مطالعه در 36 صفت اندازشی و 5 صفت شمارشی دارای تفاوت معنی داری با یکدیگر می باشند (05/0> P). نتایج CVA جمعیت های مورد مطالعه را به خوبی از یکدیگر تفکیک نمود که بیانگر وجود جمعیت های متفاوت در مناطق مختلف حوضه جنوبی دریای خزر است. همچنین آنالیز خوشه ای جمعیت رودخانه چلوند را به تنهایی در یک خوشه جدا قرار داد. نتیجه گیری: این مطالعه تنوع بالای صفات اندازشی نسبت به صفات شمارشی و عملکرد بهتر این صفات در تفکیک جمعیت ها را نشان داد.