مدیریت اطلاعات
سال:1398 | دوره:5 | شماره:1 (پیاپی 8) |تعداد مقالات:12

این پژوهش باهدفشناسایی حوزه های بین رشته ای دانشگاه شهید باهنر کرمان از طریق سنجش نقشه های موضوعی انجام شده است. روش این پژوهش به لحاظ رویکرد از نوع تحقیقات علم سنجی و بر اساس گردآوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی است. جامعه آماری پژوهش حاضر تمام مقاله های منتشرشده توسط پژوهشگران دانشگاه شهید باهنر کرمان که در پایگاه وب آو ساینس در بازه زمانی 2005-2015 نمایه شده، استداده ها در قالب فایل های متن ساده (Plain text) در رایانه ذخیره شد. در این مرحله از جستجو 3273 رکورد مربوط به دانشگاه شهید باهنر کرمان در بازه زمانی موردنظر بازیابی شد در مرحله دوم پس از یکپارچه سازی فایل های خروجی با استفاده از نرم افزار TXT Collector به یک فایل یکپارچه قابل انتقال به نرم افزارهای علم سنجی تبدیل شد. در مرحله سوم با استفاده از نرم افزار Bibexcel داده ها پیش پردازش گردید سپس از نرم افزارهای وی ا اس ویوور برای ترسیم روند تولیدات علمی و از پاژک جهت تحلیل و نگاشت شاخص های استفاده شد. ترسیم نقشه علمی دانشگاه باهنر حاکی از آن است که بیشترین تولیدات علمی بین رشته ی این دانشگاه بین حوزه های موضوعی انرژی و سوخت با مهندسی شیمی، ریاضیات با ریاضیات کاربردی، مکانیک با ترمودینامیک و علوم مواد با مهندسی مواد، مهندسی مکانیک با مکانیک، فیزیک ذرات با نجوم و اخترفیزیک، مهندسی مکانیک با ترمودینامیک، فناوری ساختمان با مهندسی عمران و ریاضیات بین رشته ای و مهندسی بین رشته ای صورت گرفته است. به لحاظ مرکزیت درجه ای، حوزه های مهندسی برق، سوخت و انرژی و مهندسی شیمی بیشترین مرکزیت درجه ای رادارند و قطب های پژوهشی در پژوهش های بین رشته ای محسوب می شوند. به لحاظ مرکزیت بینیت، حوزه های پژوهشی محیط زیست، علوم رایانه و بیوشیمی و بیولوژی مولکولی بیشترین مرکزیت بینیت را در شبکه پژوهش های بین رشته ای دانشگاه شهید باهنر کرمان دارند و حوزه های پژوهشی واسط در پژوهش های بین رشته ای هستند. از مقایسه نرخ رشد تولیدات علمی دانشگاه می توان نتیجه گرفت که دانشگاه باهنر جزء دانشگاه های پر تولید محسوب می شود ولی ازلحاظ پژوهش های بین رشته ای ضعیف است.

این مقاله، با طرح این مسئله که هدایت پذیری دانش در بین گروه های مختلف دانشی، به سختی انجام می شود، به ارائه الگویی برای حکمرانی دانش در این مورد با استفاده از شبکه های اجتماعی می پردازد. ازآنجاکه مرور ادبیات، به خوبی این باور را که حکمرانی دانش تنها در حد مطالعات کتابخانه ای و نه میدانی، انجام شده است را به اثبات می رساند و نشانه های لازم برای ارائه یک طراحی منسجم را نیز ارائه نمی نماید. ازاین رو محقق، بافهم وضعیت، نسبت به استفاده از روش تحقیقات علم طراحی به عنوان روشی اقدام محور، درصدد فهم وضعیت، شناسایی نیازها و اهداف طراحی، ارائه طراحی و سپس ایجاد مصنوع لازم و درنهایت پیاده سازی آن در موردمطالعه، اقدام نموده است. استفاده از ابزار شبکه های اجتماعی به عنوان یک فناوری اجتماعی که می تواند سبب تحول آفرینی شود، کمک شایانی به ارائه قابلیت های موردنیاز در طراحی منحصربه فرد در حوزه حکمرانی دانش نمود. نتایج ارائه شده نشان داد که با استفاده از منطق های نوین این قبیل فناوری ها می توان بسیاری از مشکلاتی که ناشی از ترس، عدم اعتماد، نبود انگیزه، عدم فعالیت و. . . قلمداد می شود را برطرف نماید.

یکی از گزینه های دولت ها برای ارتقای کیفیت خدمات و افزایش دسترس پذیری آن ها، بهره گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات و دولت الکترونیکی است. یکی از خدمات قابل ارائه به شهروندان و سیاست گذاران در چارچوب دولت الکترونیکی، خدماتی مانند ایجاد ارتباطات علمی، ارائه سابقه پژوهش های انجام پذیرفته در کشور، ارائه دستاوردهای پژوهشی با رعایت قوانین و حقوق مالکیت معنوی، ارائه استانداردهای مختلف در زمینه نشر و ارتباط علمی و بازنمایی وضعیت علم و پژوهش در کشور است که از مجموع آن ها می توان به عنوان مدیریت اطلاعات علمی نام برد. در این پژوهش قصد داریم نقش پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) را در ارائه خدمات مدیریت اطلاعات علمی در چارچوب دولت الکترونیکی بیان نماییم. در چند سال اخیر، مدل های مختلفی برای مراحل توسعه دولت الکترونیکی پیشنهادشده است. البته به دلیل این که این مدل ها بر اساس نظریه های مختلفی پایه گذاری شده اند، تطبیق وضعیت فعلی کشور با آن ها دارای چالش هایی است. مدل های مختلف، چالش های زیادی را نه تنها در فهم نتایج بلکه در برنامه ریزی برای توسعه دولت الکترونیکی ایجاد می مایند. به دلیل وجود نظریه ها و مدل های گوناگون، در این مقاله نخست، روند توسعه دولت الکترونیکی در ایران بررسی شده و سپس برای موردمطالعه، نقش ایرانداک در مدیریت اطلاعات علمی در بستر دولت الکترونیکی روشن می شود. در این راستا در این مقاله با بررسی خدمات ارائه شده در قالب دولت الکترونیکی در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) سعی شده است با توجه به دسته بندی های انجام شده در مرور ادبیات، طبقه بندی مناسبی از خدمات ارائه شود. تطبیق خدمات ارائه شده با اسناد بالادستی در این مقاله می تواند نقشه راهی برای ادامه مسیر توسعه خدمات دولت الکترونیکی در پژوهشگاه باشد.

امروزه سرویس جویشگرها (موتورهای جستجو) یکی از پرکاربردترین و پایه ای ترین سرویس های فناوری اطلاعات و ارتباطات در همه کشورها است. در سالیان اخیر بسیاری از کشورهای پیشرو همچون چین و کره جنوبی با توجه به وجود ویژگی های خاص فرهنگی و زبانی که داشته اند موفق شده اند با راه اندازی جویشگرهای بومی به تاثیرات اقتصادی زیادی هم در سطح کلان و هم سطح خرد دست یابند. ازاین رو سیاست گذاران کشور ایران نیز با درک چنین ضرورتی، در جهت اقدام به اجرای یک طرح ملی جهت حمایت از توسعه جویشگرهای بومی در کشور برآمدند. ازآنجاکه یکی از اهداف اصلی این طرح جنبه های اقتصادی آن بوده است، هدف این مقاله بررسی و تبیین چگونگی و میزان معناداری تاثیرات اقتصادی این طرح است. برای این منظور ابتدا از طریق مصاحبه با متولیان و بازیگران اصلی این طرح، عوامل تاثیرگذار بر اقتصادی شدن جویشگرها بر اساس چهار متغیر مختلف شامل: 1) متغیر کسب وکارهای نوپا، 2) متغیر طرح، 3) متغیر وزارت (بخش فاوا) و 4) متغیر حاکمیت مورد شناسایی قرار گرفت و سپس شاخص های ارزیابی هر سطح از طریق مطالعه مقالات بین المللی و اسناد راهبردی طرح جویشگر استخراج گردیده است. سپس با انتخاب جامعه آماری کسب وکارهای نوپای فعال در طرح جویشگر و انتخاب هدفمند نمونه های آماری از طریق روش گلوله برفی اقدام به جمع آوری داده های میدانی گردید. یافته ها و نتایج این پژوهش بر اساس تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری PLS3نشان دهنده آن بوده است که تاثیرات معنادار اقتصادی این طرح ملی صرفا ناشی از حمایت این طرح از کسب وکارهای نوپا بوده است و ازاین رو پیشنهاد شد به عنوان یک تجربه موفق بتوان در سایر طرح های ملی نیز با حمایت و جلب مشارکت شرکت های نوپا زمینه موفقیت هرچه بیشتر طرح های ملی را فراهم نمود. لازم به ذکر است دخالت نهادهای حاکمیتی در موفقیت اقتصادی طرح جویشگر بومی دارای تاثیرات منفی بوده است.

هدف این پژوهش بررسی همبستگی میان اندازه سیستم نوآوری نانو فناوری ایران با استنادات آن، مبتنی بر قانون توان است. در این مطالعه تلاش شده است تا این مسئله بررسی گردد که آیا توزیع استنادات در این سیستم نوآوری از قانون توان تبعیت می کند یا خیر و آیا می توان بین متغیرهای اندازه و استنادات همبستگی مبتنی بر قانون توان را جستجو نمود؟ روش مورداستفاده در این پژوهش از نوع علم سنجی و استفاده از رویکرد قانون توان است. داده های این پژوهش از پایگاه وب. آف. ساینس استخراج شده و بر مبنای مقالات تولیدشده در سیستم نوآوری نانو فناوری ایران بوده است. به این منظور تعداد 4010 مدرک در چارچوب 145 سازمان مشارکت کننده در تولید مقالات استخراج گردید. به منظور بررسی وجود قانون توان و شناسایی پدیده استقلال از مقیاس در توزیع استنادات از R استفاده شده و تلاش شده است تا مقیاس پذیری داده ها و تبعیت سری داده ها از قانون توان موردبررسی و تحلیل قرار بگیرد. نتایج این بررسی در وجه نخست نشان می دهند که اندازه سیستم نوآوری (تعداد مقالات) و خروجی آن (استنادات) از قانون توان پیروی کرده و سیستم موردبررسی از مقیاس مستقل است. همچنین نتایج این بررسی نشان می دهند که بین اندازه سیستم نوآوری و استنادات همبستگی مثبت وجود دارد و این همبستگی از قانون توان پیروی می کند. بر این اساس می توان ادعا نمود که در سیستم نوآوری نانو فناوری ایران پدیده ظهور یافتگی استقلال از مقیاس وجود داشته و این سیستم، یک سیستم پیچیده است. این پدیده یکی از ویژگی های اصلی سیستم های پیچیده بوده و می تواند به سیاست گذاری در سیستم های پیچیده نوآوری کمک نماید.

توسعه علم و فناوری، تولید واژه های جدید، افزایش انتشارات علمی، واژه هایی که توسط کاربران وارد نظام سازماندهی اطلاعات می شود و تغییراتی که در روابط بین مفاهیم و موضوعات ایجاد می شود از مجموعه دلایل روزآمدسازی اصطلاح نامه ها هستند. در این راستا، این پژوهش، باهدف روزآمدسازی و توسعه اصطلاح نامه های علمی و فنی تدوین شده در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)، یعنی افزایش کمی، ویرایش و توسعه روابط معنایی میان واژه های آن ها انجام شد. فرآیند روزآمدسازی و توسعه، مراحل مرور ادبیات و تهیه منابع، طراحی و بررسی نقشه های مفهومی، ترجمه واژگان، تعیین روابط معنایی، یکسان سازی، واپایش روابط و خطایابی، یادداشت دامنه، تولید خروجی های اصطلاح نامه ای، ویرایش و انتشار را در برگرفت که در طی آن، تعداد 90 هزار واژه به مجموعه واژه های قبلی افزوده شدند و روابط معنایی میان اصطلاحات توسعه و بهبود یافت. همچنین، وب سرویس اصطلاح نامه های روزآمد شده، طراحی و اجرا شد و از طریق وبگاه ایرانداک در دسترس قرار گرفت. این وبگاه می تواند راهنمای مناسبی برای کاربران و نمایه سازان در سازماندهی و بازیابی اطلاعات باشد.

هدف از این پژوهش شناسایی و تبیین چگونگی باز تنظیم و کدگذاری دانش عینی کارکنان و مدیران شرکت های تولیدی منطقه آزاد اروند با استفاده از نظریه داده بنیاد است. نظریه داده بنیاد یک شیوه پژوهش کیفی است که به وسیله ی آن با استفاده از یک دسته داده ها، نظریه ای تکوین می یابد. برای جمع آوری داده ها با 25 نفر از مدیران و کارکنان شرکت های موجود در منطقه آزاد اروند مصاحبه های عمیقی صورت گرفت. معیار اصلی برای تعیین حجم نمونه، نیل به نقطه اشباع نظری بود. تمامی افراد حجم نمونه موردمطالعه با رویکرد هدفمند انتخاب شدند. کدگذاری و تحلیل داده ها طی سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی به انجام رسید و درنهایت راهبردهای عملیاتی در باز تنظیم و کدگذاری دانش عینی شامل: اکتشاف دانش، داده کاوی، متن کاوی، وب کاوی و نردبان سازی است. درنتیجه، مدل پارادایمی چگونگی باز تنظیم و کدگذاری دانش عینی شرکت های تولیدی منطقه آزاد اروند شکل گرفت. عامل مهمی که می تواند در باز تنظیم و کدگذاری دانش تاثیرگذار باشد، مشارکت است. مستندسازی دانش تنها به توانایی فرد بستگی ندارد بلکه به تمایل شخص برای مستند نمودن دانش بستگی دارد.

در دنیای رقابتی امروز، استفاده از سیستم های یکپارچه یکی از نیاز های اساسی سازمان ها است. دغدغه اصلی مدیرانی که به سازمان ها خدمتی در این راستا ارائه می دهند، شناسایی مشتریان وفادار جهت ایجاد روابط طولانی مدت با مشتریان، در راستای سودآوری سازمان است. هدف اصلی در این پژوهش اختصاص نیروی پشتیبانی به تماس ها و درخواست های مشتریان به نحوی است که حداکثر رضایت مندی مشتریان حاصل گردد. لذا پس از جمع آوری داده های مشتریان شرکت چارگون و شناسایی و تحلیل رفتار مشتریان، به کمک الگوریتم های درخت تصمیم اعم از جنگل تصادفی، درخت تصادفی، C5، ID3، Chaid و Gradient Boosted Trees و بر مبنای معیار دقت، خطای طبقه بندی، فراخوانی و صحت هر درخت که با استفاده از قابلیت های نرم افزار Rapid Miner به دست آمده بود، درخت هایی استخراج شد. سپس بر مبنای میانگین معیارهای ارزیابی کیفیت و معیار دقت بیشتر از %67، معیار خطای طبقه بندی کمتر 27%، معیار فراخوانی بیشتر از 62% و معیار صحت بیشتر از 66%، درخت های برتر به دست آمد و قواعد و قوانینی از این درخت های برتر مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت. درنهایت، قواعد استخراج شده با نظر خبرگان رتبه بندی شدند. بررسی نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که قواعد و قوانین استخراج شده، معتبر و قابل پیاده سازی در سازمان است.

کشف خودکار کلاه برداری در سرویس های پرداخت مالی یکی از موضوعاتی است که با توجه به استفاده روزافزون از این نوع سرویس ها و افزایش حجم نقل و انتقالات مالی انجام شده در سیستم های بانکی از اهمیت بالایی برخوردار گشته است. بدین منظور نیازمند سیستمی هوشمند هستیم که بتواند با استفاده از ویژگی های مختلف یک تراکنش مالی، قانونی یا غیرقانونی بودن آن را به صورت بلادرنگ و با دقت قابل قبولی تشخیص دهد. برای طراحی چنین سیستمی در این مقاله از الگوریتمی مبتنی بر یادگیری عمیق بهره گرفته می شود. پس از تشریح الگوریتم پیشنهادی، کارایی آن با استفاده از یک مجموعه از تراکنش های مالی واقعی ارزیابی می گردد که به عنوان مجموعه داده معیار در پیشینه پژوهش شناخته می شود. سپس با استفاده از ملاک هایی نظیر صحت، دقت، معیار F، حساسیت و منحنی دقت-یادآوری مقایسه ای بین الگوریتم پیشنهادی با دو الگوریتم نزدیک ترین همسایگی و ماشین بردار پشتیبان صورت می گیرد. نتایج محاسباتی ضمن تائید کارایی الگوریتم پیشنهادی در مجموعه داده معیار، حاکی از صحت 96 درصدی و دقت 98 درصدی آن است.

با رشد فن آوری اطلاعات و توانایی آن در گرد هم آوردن مصرف کنندگان با نیرویی جدید، رویکرد ویروسی در بازاریابی دیگر نه یک انتخاب برای شرکت ها که بیشتر یک الزام محسوب می شود؛ اما باگذشت سال ها از به کارگیری بازاریابی ویروسی، درک دنیای بازاریابی از آن در ابتدای راه قرار دارد. هرچند پژوهش های پیرامون بازاریابی ویروسی به طور نسبی باکیفیت اند، اما بیشتر آن ها عمدتا پرتوی بر اجزای مختلف کارزار بازاریابی ویروسی می اندازند و هیچ یک با ارائه چارچوبی جامع به بازاریابان کمک نمی کنند تا بتوانند کارزار بازاریابی ویروسی خود را از ابتدا تا به انتها طراحی کرده و آن را پیاده سازی کنند. هدف از پژوهش فعلی ارائه چارچوبی جهت طراحی کارزار بازاریابی ویروسی از طریق شبکه های اجتماعی برای خدمات کسب وکار به مصرف کننده در ایران است تابه منظور درک و طراحی بهتر اجزای مختلف کارزار بازاریابی ویروسی و همچنین روشی که این اجزا باید به منظور کسب نتایج مورد انتظار با یکدیگر ترکیب شوند، به کار گرفته شود. بدین منظور ابتدا با بررسی پژوهش های موجود در این حوزه با استفاده از روش فراترکیب، 148 کد استخراج شدند که در 23 مضمون و 13 دسته بندی طبقه بندی شده و در قالب چارچوبی برای طراحی کارزارهای بازاریابی ویروسی از طریق شبکه های اجتماعی برای خدمات کسب وکار به مصرف کنندهارائه شدند، سپس به منظور اصلاح و بازبینی چارچوب استخراج شده از فراترکیب متناسب با محیط کسب وکار کشور ایران، با خبرگان صنعتی دارای تجربه در طراحی و اجرای کارزار بازاریابی ویروسی برای خدمات کسب وکار به مصرف کننده در ایران، مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شده و نتایج مصاحبه با روش تحلیل محتوا بررسی شده است و با استفاده از این نتایج، چارچوب نهایی پژوهش جهت طراحی کارزارهای بازاریابی ویروسی از طریق شبکه های اجتماعی برای خدمات کسب وکار به مصرف کننده در ایران ارائه شده است.

امروزه اقتصاد اشتراکی یکی از مهم ترین حوزه­ های رو به رشد فناوری­ های دیجیتال محسوب می گردد. در اقتصاد اشتراکی، از طریق بسترهای نرم افزاری و برنامه های کاربردی موبایل امکان استفاده بهینه از امکانات و منابع موجود فراهم می گردد. در سال­ های اخیر اقتصاد اشتراکی با ایجاد انطباق با نیازهای جامعه رشد و محبوبیت بالایی پیداکرده و منجر به ایجاد تحولی شگرف در دنیای کسب وکار شده است. نتیجه پژوهش حاضر که در بازه زمانی مرداد 1395 تا 1397 انجام پذیرفته، مدلی است که برای شناسایی پارامترهای مؤثر بر میزان مشارکت مردم جهت استفاده از برنامه های موبایل کاربرد دارد که بنا بر اطلاعات در دسترس پژوهشگر هنوز تحقیقی در این زمینه در داخل کشور صورت نگرفته است. روش شناسی تحقیق کمی از نوع پیمایش است که ازابزار پرسشنامه برای گردآوری داده­ ها استفاده شده است. جامعه آماری متشکل از اقشار مختلف شهر تهران است و از نمونه برداری خوشه ای متشکل از 396 نفر جهت استخراج مفاهیم و سنجه­ های نظری این پژوهش است. برای تحلیل داده­ های گردآوری شده از انواع آزمون های آمار استنباطی برای آزمون فرضیه­ های آماری و نیز آزمون های آماری ناپارامتریک شامل آزمون فریدمن، آزمون کولموگروف – اسمیرنوف، آزمون خی دو آزمون اسپیرمن و آزمون من­ ویتنی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که فاکتورهای انگیزشی چون عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، عوامل کاربردی-منطقی و زیست محیطی و فاکتورهای بازدارنده ای چون عدم اعتماد و عدم تناسب فرهنگی ازجمله فاکتورهای اثرگذار بر میزان مشارکت در اپلیکیشن­ های مبتنی بر مصرف تعاملی هستند.

با ورود سیستم های اطلاعاتی به سازمان ها و وابستگی بسیاری از فعالیت های سازمانی به این سیستم ها، حوزه جدید در رفتار انحرافی کارمندان تعریف شد و آن، رفتار انحرافی کارمندان در حوزه اطلاعات و سیستم های سازمانی است. هدفازاینپژوهش، تعیینتأثیر بستر آماده بر قصد سوءاستفاده از اطلاعات با نقش میانجی انگیزه رفتار انحرافی و نقش تعدیل کنندگی اخلاق فردی در اداره کل بیمه سلامت استان اصفهان است. تحقیق حاضر ازلحاظ نوع تحقیقات کاربردی با رویکرد توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری کلیه کاربران سیستم دفتر مرکزی اداره کل بیمه سلامت استان اصفهان بودند که با توجه به آمار واحد منابع انسانی تعداد 148 نفر بودند که طبق فرمول کوکران حداقل حجم نمونه 107 نفر تعیین شد و نهایتاً با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 104 پرسشنامه قابل استفاده جمع آوری گردید. برایگردآوریداده هاازابزارپرسشنامه بومی سازی شدهاستفادهشد که روایی صوری آن ها مورد تأیید تعدادی از پاسخگویان قرار گرفت و روایی محتوایی آن به تأیید جمعی از اساتید مدیریت رسید. همچنین جهت بررسی اعتبار سازه از روش تحلیل عاملی تأییدی استفاده گردید و جهت سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ با استفاده از نرم افزارSmartPLS که مقدار آلفای کرونباخ بیش از 7/0 محاسبه شد. یافته هایپژوهشحاکیازآنبودکهتأثیر بستر آماده برای سوءاستفاده بر قصد سوءاستفاده از اطلاعات و نقش تعدیل گر اخلاق فردی در این رابطه مورد تأیید قرار نگرفت؛ ولی تأثیر بستر آماده بر انگیزه رفتار انحرافی و تأثیر انگیزه رفتار انحرافی بر قصد سوءاستفاده تأیید شد. همچنین نقش تعدیل گر اخلاق فردی در رابطه بین انگیزه رفتار انحرافی و قصد سوءاستفاده مورد تأیید قرار گرفت. نتایج مبین این نکته است که جهت مدیریت و کاهش رفتار انحرافی کارمندان در خصوص سیستم های اطلاعاتی سازمانی، کنترل بستر آماده و انگیزه کارمندان در خصوص بروز رفتار مذکور از اهمیت ویژه ای برخوردار است.