حیات
سال:1398 | دوره:25 | شماره:2 |تعداد مقالات:8

زمینه و هدف تلاش برای بهبود خود مراقبتی بیماران نارسایی قلبی باعث نتایج بهتر درمان و افزایش طول عمر آنان می شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر برنامه مراقبتی مبتنی بر مدل پندر بر رفتارهای ارتقادهنده سلامت و خود مراقبتی بیماران مبتلا به نارسایی قلبی انجام یافته است. روش بررسی در این کارآزمایی کنترل شده تصادفی یک سوکور، 48 بیمار مبتلا به کلاس دو و سه نارسایی قلبی مراجعه کننده به بیمارستان گلستان تهران در سال 96-1395 به روش هدفمند انتخاب و به طور تصادفی ساده به دو گروه آزمون و کنترل تخصیص یافتند. در گروه مداخله برنامه مراقبتی مبتنی بر مدل ارتقای سلامت پندر در 6 جلسه اجرا شد. داده ها قبل و بعد از مداخله با استفاده از پرسش نامه های شیوه زندگی ارتقای سلامت و سنجش شاخص های خود مراقبتی در بیماران نارسایی قلبی جمع آوری و سپس، با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی در نرم افزار SPSS نسخه 16 تحلیل شد. یافته ها میانگین نمرات ابعاد (به جز بعد خودشکوفایی)، نمره کل رفتارهای ارتقای سلامت و خود مراقبتی در گروه آزمون بعد از مداخله بیش تر از گروه کنترل بود (05/0p<). همچنین، بعد از مداخله میانگین نمرات ابعاد و نمره کل رفتارهای ارتقای سلامت و خود مراقبتی در گروه آزمون افزایش معناداری داشت (05/0p<). نتیجه گیری اجرای برنامه مراقبتی مبتنی بر مدل پندر باعث افزایش رفتارهای ارتقادهنده سلامت و خود مراقبتی بیماران مبتلا به نارسایی قلبی می شود. لذا، استفاده از این مدل مراقبتی در این گروه از بیماران توصیه می شود.

زمینه و هدف امروزه یکی از روش های مهم که می تواند باعث افزایش کیفیت زندگی بیماران بعد از بای پس عروق کرونر شود، برنامه های بازتوانی قلبی در منزل است. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر بازتوانی قلبی در منزل بر کیفیت زندگی بیماران بعد از عمل بای پس عروق کرونر انجام گرفته است. روش بررسی در این پژوهش کارآزمایی بالینی 102 بیمار بستری در بیمارستان های گلستان و امام خمینی شهر اهواز در سال 1396 براساس معیارهای ورود انتخاب و سپس به روش بلوک های جای گشتی تصادفی شده به دو گروه مداخله و کنترل تخصیص یافتند. برای گروه مداخله چهار جلسه آموزشی به مدت 4 روز در بیمارستان انجام یافت و سپس شش جلسه بازتوانی قلبی در منزل (هر دو هفته یک بار به مدت سه ماه) انجام گرفت. پرسشنامه کیفیت زندگی MacNew توسط گروه های مداخله و کنترل قبل از عمل و سه ماه بعد از عمل تکمیل شد. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 22 تحلیل شد. یافته ها میانگین حیطه ها و نمره کل کیفیت زندگی در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل، افزایش بیش تری پیدا کرده بود (001/0p<). اندازه اثر در حیطه هیجانی 17/1، در حیطه فیزیکی 42/1، در حیطه اجتماعی 91/1 و در کل کیفیت زندگی 67/1 به دست آمد. مقدار اتا (Eta) 408/0 نشان دهنده اثر بازتوانی قلبی بر کیفیت زندگی است که در سطح کم تر از 0001/0 معنادار است. نتیجه گیری یافته های مطالعه نشان دهنده اثرات مثبت اجرای بازتوانی قلبی در منزل بر ابعاد مختلف کیفیت زندگی است. لذا این روش به عنوان یک مدل مراقبتی موثر و با صرفه برای تمامی بیماران مراجعه کننده به مراکز جراحی قلب پیشنهاد می شود.

زمینه و هدف رفتارهای ارتقادهنده سلامت به عنوان یک راهبرد مهم برای حفظ و ارتقای استقلال، سلامت و کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیماری های مزمن به رسمیت شناخته شده است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه رفتارهای ارتقادهنده سلامت در بیماران ام. اس و افراد سالم انجام یافته است. روش بررسی این مطالعه به روش مقطعی-مقایسه ای در بیماران مبتلا به ام. اس و افراد سالم استان گیلان در سال 1397 انجام یافته است. به منظور انجام پژوهش 120 بیمار ام. اس (از طریق انجمن ام. اس استان گیلان و سایر مراکز درمانی) و 120 فرد سالم به شیوه در دسترس انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پروفایل سبک زندگی ارتقادهنده سلامت استفاده شد. تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 22 انجام یافت. یافته ها نتایج نشان داد که رفتارهای ارتقادهنده سلامت در بیماران ام. اس به طور معنادار کم تر از افراد سالم است (001/0>p، 238=df، 127/3-=t). نتایج بررسی مولفه ها دلالت بر این داشت که میانگین رتبه ای مولفه های خودشکوفایی (001/0>p، 191/4-=Z، 500/4948=U)، روابط بین فردی (003/0>p، 957/2-=Z، 12874=U)، مدیریت استرس (008/0>p، 644/2-=Z، 5787=U)، و فعالیت جسمانی (002/0>p، 156/3-=Z، 500/5506=U)، در بیماران ام. اس به طور معنادار کم تر از افراد سالم است. اما بین بیماران ام. اس و افراد سالم در مولفه های مسوولیت پذیری در قبال سلامت و تغذیه تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری در مجموع می توان نتیجه گرفت که شرایط مزمن با کاهش رفتارهای ارتقادهنده سلامت، در بیماران ام. اس همراه است و می بایست از طریق مداخلات پرستاری و روان شناختی مناسب در این زمینه به بیماران آموزش داده شود.

زمینه و هدف تجربه خشونت خانگی، پیامدهای منفی بر سلامت روان زنان باردار دارد و مداخله هایی برای کاهش این پیامدهای منفی باید طراحی شود. لذا این مطالعه با هدف تعیین تاثیر مداخله آموزشی-حمایتی بر پریشانی روان شناختی زنان باردار خشونت دیده انجام یافته است. روش بررسی این کارآزمایی بالینی در مورد 100 نفر از زنان باردار تحت خشونت خانگی که در سال 1397 برای دریافت مراقبت های دوران بارداری به مراکز جامع سلامت شهر زاهدان مراجعه کرده بودند، انجام یافته است. نمونه ها به شیوه در دسترس انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. گروه مداخله 4 جلسه مداخله آموزشی-حمایتی انفرادی را طی دو هفته دریافت کردند. گروه کنترل در این مدت برنامه مراقبت معمول را دریافت کردند. قبل از مداخله و پس از گذشت 4 هفته از پایان مداخله، داده ها به کمک پرسشنامه های غربالگری خشونت خانگی فرم کوتاه (HITS) و مقیاس پریشانی روان شناختی کسلر (K10) در دو گروه جمع آوری و در نرم افزار SPSS نسخه 21 به کمک آزمون های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نتایج نشان داد میانگین نمره پریشانی روان شناختی گروه زنان باردار در گروه مداخله از (58/4)90/30 به (81/3)18/22 با میانگین تغییرات (93/3)72/8-و در گروه کنترل از 15/4± 22/25 به 16/4± 06/24 با میانگین تغییرات (48/1)16/1-کاهش یافت. تحلیل کوواریانس با کنترل اثر پیش آزمون نشان داد که میانگین نمره پریشانی روان شناختی زنان باردار در معرض خشونت در دو گروه پس از مداخله آموزشی حمایتی تفاوت آماری معناداری داشته است (001/0p<). نتیجه گیری نتیجه این بررسی نشان داد که مداخله آموزشی-حمایتی طراحی شده در کاهش پریشانی روان شناختی در زنان باردار تحت خشونت موثر است. بنابراین وارد کردن مداخله آموزشی-حمایتی در برنامه مراقبت های بارداری زنان تحت خشونت خانگی به منظور افزایش سلامت مادر و جنین توصیه می شود.

زمینه و هدف بهبود تصمیم گیری بالینی یکی از چالش های سیستم اورژانس پیش بیمارستانی است. لذا این مطالعه با هدف تعیین تاثیر اجرای برنامه تمرینی مدیریت بیماران ترومایی بر توانایی تصمیم گیری بالینی تکنسین های فوریت های پزشکی انجام گرفته است. روش بررسی در این مطالعه کارآزمایی میدانی شاهددار تصادفی شده تعداد 64 نفر از تکنسین های اورژانس پیش بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی گناباد در سال 1397، به روش در دسترس انتخاب و با تخصیص تصادفی طبقه ای به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. برنامه تمرینی مدیریت تروما تدوین شده براساس استانداردهای موجود کشوری و جهانی طی دو روز فشرده با تلفیقی از روش های آموزشی سخن رانی و شبیه سازی در گروه مداخله اجرا شد. ابزار پژوهش پرسشنامه اطلاعات فردی و شغلی و تصمیم گیری بالینی پژوهشگر ساخته بود که قبل از دوره، بلافاصله و یک ماه پس از اتمام دوره تکمیل شد. تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 19 و با استفاده از آزمون های تی مستقل، آنالیز واریانس تکرار شده و تست تعقیبی بن فرونی صورت گرفت. یافته ها میانگین تغییرات نمرات تصمیم گیری بالینی قبل و بلافاصله بعد از مداخله (31/9 در مقابل 3/0)، قبل و یک ماه بعد (86/7 در مقابل 1/1) و بلافاصله بعد با مرحله پیگیری یک ماه بعد از مداخله (62/1 در مقابل 39/1) در گروه آزمون به طور معناداری بیش تر از گروه شاهد بود (001/0p<). نتیجه گیری اجرای برنامه تمرینی مدیریت تروما می تواند تصمیم گیری بالینی تکنسین های اورژانس پیش بیمارستانی را ارتقا دهد. لذا این برنامه را می توان در برنامه آموزشی تکنسین ها ادغام کرد.

زمینه و هدف آسیب های مغزی از شایع ترین تروماها و مهم ترین علت مرگ در آسیب دیدگان حوادث است. این بیماران زمانی که تحت ونتیلاسیون مکانیکی باشند، مستعد بروز زخم فشاری ناشی از ثابت سازی لوله تراشه هستند. مطالعه حاضر با هدف مقایسه سه روش ثابت سازی لوله تراشه با استفاده از باند، چسب و هولدر بر بروز زخم فشاری در بیماران ضربه سر انجام یافته است. روش بررسی این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده سه گروهی در بیمارستانی در شهر مشهد در سال 1396 اجرا شده است. تعداد 108 بیمار دچار ضربه به سر از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی به سه گروه ثابت سازی لوله تراشه با استفاده از هولدر، باند و چسب تقسیم شدند. بروز زخم فشاری ناشی از ثابت سازی، در هر سه گروه در ساعات 6، 12، 18و 24 و درجه آن با ابزار درجه بندی زخم فشاری (EPUAP و NPUAP) در سه گروه اندازه گیری شد. تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 16 انجام یافت. یافته ها بروز زخم فشاری در زمان های 6، 12، 18 و 24 ساعت پس از مداخله در سه گروه تفاوت معناداری داشت (05/0>p). در زمان 6 و 12 ساعت پس از مداخله، درجه زخم همه شرکت کنندگان، یک بود. اما 18 ساعت پس از مداخله، 10% از افراد گروه های چسب و باند، 24 ساعت پس از مداخله، 25% در گروه باند و 1/12% در گروه چسب، زخم درجه 2 داشتند، در حالی که این میزان در گروه هولدر 0% بود. نتیجه گیری استفاده از هولدر به جای چسب و باند در ثابت سازی لوله تراشه در بیماران تحت ونتیلاسیون مکانیکی، زخم فشاری کم تری ایجاد می کند.

زمینه و هدف با توجه به این که اختلال افسردگی پس از زایمان یک اختلال شایع روانی اجتماعی با پیامدهای منفی برای مادر و نوزاد است و از طرفی تکنیک آموزش توجه از جهت مداخله در سندرم شناختی-توجهی می تواند نسبت به سایر تکنیک ها موثرتر باشد، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی تکنیک آموزش توجه بر علایم افسردگی، اضطراب و باورهای فراشناختی در افراد مبتلا به افسردگی پس از زایمان انجام یافته است. روش بررسی این مطالعه تجربی در چارچوب طرح تجربی تک موردی با استفاده از طرح خطوط پایه چند گانه پلکانی طی 8 جلسه در مورد دو بیمار از بین مراجعان به واحد روان شناسی و روان پزشکی هلال احمر تبریز، با دوره پیگیری سه و شش ماه در سال 1397 انجام گرفت. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه افسردگی بک، اضطراب بک و پرسشنامه باورهای فراشناختی بودند. تحلیل داده ها با نرم افزار Excel به صورت تحلیل نموداری و سپس براساس گزارش درصد بهبودی، اندازه اثر و معناداری بالینی انجام گرفت. یافته ها در پایان درمان تغییرات معنادار و قابل توجهی در کاهش علایم افسردگی (61% بهبودی)، اضطراب (48% بهبودی) و باورهای فراشناختی (83% بهبودی) در بیماران مبتلا به افسردگی پس از زایمان مشاهده شد. نتیجه گیری نتایج این پژوهش نشان داد، تکنیک آموزش توجه می تواند به عنوان یک روش موثر در درمان بیماران مبتلا به اختلال افسردگی پس از زایمان مطرح باشد، هرچند نیاز به مطالعات بیش تری در این زمینه است.

زمینه و هدف تشخیص سرطان موجب بروز مشکلات عاطفی همچون استرس، اضطراب و افسردگی در بیمار و خانواده وی و عدم سازگاری با بیماری می شود که می تواند منجر به پیامدهای ناخوشایندی در روند بهبود یا افزایش عوارض بیماری گردد. با توجه به اهمیت موضوع، این مطالعه با هدف بررسی تاثیر به کارگیری برنامه مراقبتی براساس الگوی سازگاری «روی» بر شدت افسردگی، اضطراب و استرس بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال بستری در مراکز آموزشی درمانی شهر ارومیه انجام گرفته است. روش بررسی در این مطالعه کارآزمایی بالینی تعداد 36 نفر از بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال بستری (مرحله سوم یا چهارم بیماری) در مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه در سال 1395 به صورت در دسترس انتخاب در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. ابزار جمع آوری داده ها فرم بررسی و شناخت الگوی سازگاری «روی» و مقیاس اضطراب، افسردگی و استرس DASS-21 بود. برنامه مراقبتی براساس الگوی «روی» برای گروه مداخله اجرا شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 18 و آزمون های کای دو و تی مستقل انجام یافت. یافته ها نتایج مطالعه نشان داد که در مرحله قبل از مداخله میانگین نمرات متغیرهای افسردگی، اضطراب و استرس در دو گروه کنترل (به ترتیب 5/4± 7/12، 8/4± 9/13، 7/4± 4/16) و مداخله (به ترتیب 2/4± 6/12، 6/4± 0/13، 5/4± 7/15) اختلاف آماری معناداری نداشت (05/0p). نتیجه گیری با توجه به شدت افسردگی، اضطراب و استرس در بین بیماران سرطانی، می توان از روش های غیردارویی و کم هزینه تر مانند الگوی سازگاری «روی» برای کنترل این عوارض و ایجاد محیطی با تنش کم تر برای این بیماران استفاده کرد.