طب و تزکیه
سال:1399 | دوره:29 | شماره:1 |تعداد مقالات:6

زمینه و هدف: هدف کلی پژوهش، شناسایی شاخص های رتبه بندی با رویکرد دانشگاه های نسل سوم دانشگاه های علوم پزشکی کلان منطقه یک بود. روش بررسی: این مطالعه کاربردی با رویکردی مختلط بصورت کیفی و کمی انجام شد. در بخش کیفی از روش دلفی و در بخش کمی نیز از روش پیمایشی توصیفی استفاده شد. در بخش کیفی، جامعه آماری شامل 10 نفر از اساتید که به روش نمونه گیری هدفمند و براساس قانون اشباع انتخاب شدند و در بخش کمی 320 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده براساس فرمول کوکران از میان 1851 استاد هیات علمی دانشگاه های علوم پزشکی به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی و میزان اعتبار ابزارها توسط اساتید راهنما و مشاور تایید شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS21 و PLS3. 2 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که شاخص های رتبه بندی دانشگاه ها راهبردها، سازماندهی و رهبری، آموزش و فرهنگ، مالی، تعامل با محیط، عملکرد و کیفیت، فناوری و کسب و کار و مرجعیت و شهرت است که مهمترین بعد فناوری و کسب و کار با ضریب 0/796 و مقدار R2 برابر 0/634 بیشترین تاثیر را در رابطه با دانشگاه های نسل سوم دارد. میانگین رتبه ای فریدمن نیز نشان دادکه بعد مالی با مقدار 5. 49 دارای بالاترین میانگین است. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها تاثیر شاخص های رتبه بندی بر ویژگیهای دانشگاه نسل سوم معنی دار شده است.

زمینه و هدف: هدف کلی پژوهش حاضر، تاثیر رهبری دانش محور بر مرجعیت علمی به منظور ارایه مدل در دانشگاه های علوم پزشکی کلان منطقه یک بود. روش بررسی: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی که با رویکرد آمیخته (کیفی و کمی) با طرح اکتشافی در سال 1398-1399 انجام شد. در رویکرد کیفی از روش دلفی و در رویکرد کمی چون به بررسی وضعیت موجود پرداخته، از روش توصیفی از نوع پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری آن را در بخش کیفی، اساتید دانشگاه های علوم پزشکی کلان منطقه یک به تعداد 20 نفر و در بخش کمی، مدیران و معاونین واحدها، دانشکده ها، مدیران گروه ها و اساتید هیات علمی دانشگاه های علوم پزشکی کلان منطقه یک به تعداد 1851 نفر تشکیل می دادند که در بخش کیفی از روش نمونه گیری هدفمند تعداد 13نفر و در بخش کمی با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای براساس واحد دانشگاهی و بر اساس فرمول کوکران تعداد 320 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته رهبری دانش محور با 91 سوال و پرسش نامه مرجعیت علمی با 60 سوال استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تاییدی و معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که رهبری دانش محور با مرجعیت علمی با ضریب استاندارد 0/845همبستگی بالایی دارد.

زمینه و هدف: امروزه شایستگی مدیران به مبحث کلیدی در نظام های دانشگاهی مختلف تبدیل شده است. با این وجود تا کنون مطالعه ای با رویکرد جامع بر پژوهش های انجام شده در زمینه شایستگی مدیران در مطالعات خارجی انجام نشده است. علاوه بر این، در زمینه شایستگی های مدیران دانشگاه های علوم پزشکی نیز مطالعه ای با راهبرد تحلیل محتوا صورت نگرفته است. لذا هدف از این پژوهش، مروری نظامند بر مطالعات انجام شده در قلمرو شایستگی مدیران در پژوهش های خارج از کشور سپس تحلیل محتوا و دسته بندی یافته ها جهت ارایه الگوی برای مدیران دانشگاه علوم پزشکی می باشد. روش: پژوهش کیفی حاضر در دو گام تدوین شده است. در گام نخست با بهره گیری از روش مرورنظامند کلید واژه شایستگی مدیران (competencies managers) در بازه زمانی 2006-2020 در پایگاه های اطلاعاتی: Science Direct، Google Scholar، ERIC جستجو شد و از میان 138 مطالعه در نهایت 60 مطالعه به تحلیل نهایی راه یافت. در گام دوم با استفاده از روش تحلیل تم، مفاهیم کلیدی 60 مقاله استخراج و در قالب تم های اصلی دسته بندی شدند. یافته ها: تم های اصلی شایستگی های مدیران دانشگاه علوم پزشکی در هشت دسته؛ شایستگی های شخصیتی، شایستگی های فنی، شایستگی های مدیریتی، شایستگی های مالیه، شایستگی های توسعه سازمانی، شایستگی های تعاملاتی، شایستگی های منابع انسانی و شایستگی های کارآفرینی با 304 مفهوم کلیدی طبقه بندی شده است. نتیجه گیری: با توجه به نقش کلیدی دانشگاه ها در توسعه زیست بوم های گوناگون توجه به شایستگی های مدیران که در راس تصمیم سازی و تصمیم گیری در دانشگاه های علوم پزشکی قرار دارند بسیار مهم پنداشته می شود. بر اساس یافته های این پژوهش، با دسته بندی هشتگانه شایستگی ها لازم است مسیولین امر با مبنا قراردادن این شایستگی ها در گزینش مدیران و اتخاذ سیاست های در این زمینه به سمت ارتقاء کارایی و اثربخشی دانشگاه های علوم پزشکی گام بردارند.

زمینه و هدف: ارزشیابی نظام مند کیفیت اساتید و دانشجویان بعنوان ارکان اصلی در نظام آموزش عالی، تا حدود زیادی ضامن کیفیت و اثربخشی فرایند یاددهی و یادگیری می باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف ارزشیابی کیفیت اساتید و دانشجویان گروه های آموزشی علوم پایه دانشکده پزشکی شیراز در بخش درونداد و فرایند انجام شد. روش بررسی: نمونه آماری پژوهش شامل110 نفر از اساتید و 266 نفر از دانشجویان است. برای انتخاب نمونه در زیرجامعه های اساتید از روش سرشماری و در زیرجامعه دانشجویان از روش طبقه ای نسبی تصادفی استفاده گردید. سپس پرسشنامه های جداگانه ای برای اساتید و دانشجویان تهیه و پس از تکمیل پرسشنامه ها، اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از معیارهای پیشنهادی متخصصان و اساتید و طیف قضاوت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که در بخش درونداد کیفیت عامل دانشجویان در سطح نسبتا مطلوب و کیفیت عامل اساتید در سطح مطلوب قرار دارد. در بخش فرایند نیز کیفیت فعالیت های تحصیلی دانشجویان و فعالیت های آموزشی اساتید هر دو در سطح مطلوب ارزیابی گردید. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها مسیوولان و برنامه ریزان دانشکده پزشکی می بایست بر اساس ارزشیابی های مدون و مستمر همواره نسبت به ارتقاء کیفیت اساتید و دانشجویان و فعالیت های آموزشی آنها اهتمام داشته تا حصول به اهداف دوره ها و رشته های تحصیلی میسر گردد.

زمینه و هدف: اخلاق پزشکی یکی از اصول مهم برنامه درسی رشته پزشکی است. این مطالعه با هدف طراحی مدل مطلوب برنامه درسی رشته پزشکی با رویکرد اخلاق پزشکی انجام گرفت. روش بررسی: این تحقیق از نظر روش ترکیبی(کمی و کیفی)، از نظر هدف کاربردی و از لحاظ اجرا توصیفی-تحلیلی است. داده های بخش کیفی به شیوه هدفمند و مصاحبه نیمه ساختار با 14 نفر از صاحب نظران حوزه اخلاق پزشکی جمع آوری و به روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی تحلیل و به پرسشنامه تبدیل شد. روایی آن به روش لاوشه و والتز-باسل توسط نرم افزار R و پایایی به شیوه α کرونباخ با SPSS-21 محاسبه شد. جامعه آماری بخش کمی 457 نفر از پزشکان و دستیاران بالینی بودند که 210 نفر به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. تحلیل عاملی تاییدی، تعیین ابعاد مدل و اعتباریابی به روش مدل سازی معادلات ساختاری با Smart Pls-3 انجام شد. یافته ها: در بخش کیفی 13 تم اصلی در قالب عناصر برنامه درسی استخراج شد. روایی و پایایی پرسشنامهCVI=0. 93, CVR=0. 9 R=0. 89, تاییدگردید. در تحلیل عاملی، تم های اصلی تایید شد. ضریب بارهای عاملی، پایایی ترکیبی و میانگین واریانس استخراجی موید پایایی مدل بود. همچنین روایی, واگرا و همگرا نشان داد مدل ارایه شده از برازش مناسبی برخوردار است. بر اساس نتایج، برنامه درسی اخلاق محور علاوه بر برنامه رسمی تحت تاثیر استاد، دانشجو، برنامه پنهان و عوامل بیرون از نظام آموزشی قرار دارد. نتیجه گیری: برنامه درسی دوره پزشکی عمومی جهت تربیت فراگیران اخلاق مدار نیازمند بازنگری مجدد با رویکرد جامع است.

زمینه و هدف: سلامت دهان و دندان یکی از مهمترین عوامل مؤثر در سلامت عمومی می باشد. با توجه به شیوع بالای پوسیدگی دندان و درمان پر هزینه آن و نقش مستقیم فرد در پیشگیری از پوسیدگی دندان لازم است دانش آموزان، آگاهی کافی و نگرش مناسب برای رعایت بهداشت دهان و دندان به دست آورند. این مطالعه با هدف بررسی آگاهی، نگرش، عملکرد و وضعیت بهداشت دهان و دندان دانش آموزان ابتدایی شهر ساری انجام شد. روش بررسی: این مطالعه مقطعی بر روی 300 دانش آموز پسر پایه های پنجم و ششم ابتدایی شهر ساری که به روش نمونه گیر ی خوشه ای انتخاب شدند، در سال 1398 انجام گرفت. ابزار جمع اوری اطلاعات پرسشنامه روایی پایایی شده یاوری و همکاران در چهار بخش اطلاعات جمعیت شناختی، آگاهی، نگرش و عملکرد و نیز بهداشت دهان و دندان بود. داده ها با استفاده از نرم افزار 24-Spss و با کمک آزمونهای توصیفی و تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافت هها: دانش آموزان از محدوده نمره 0 تا 12 مربوط به اگاهی از بهداشت دهان و دندان، میانگین نمره( 03 / 2± 77 / 5) و از محدوده نمره 10 تا 50 مربوط به نگرش میانگین نمره ( 34 / 5± 41 / 36 ) و نیز از محدوده نمره 0 تا 24 مربوط به عملکرد میانگین نمره ( 81 / 3± 23 / 14 ) را کسب نمودند. فرضیه پژوهش این است که حق بر سلامت می تواند به عنوان عامل موثری در نظام حقوقی دارویی نقش داشته باشد. استنتاج: با توجه به آگاهی ناکافی دانش آموزان مورد بررسی در خصوص بهداشت دهان و دندان و نیز سطح عملکرد پا یین آنان، ارائه برنامه های آموزشی به منظور افزایش آگاهی و عملکرد دانش آموزان ضروری به نظر می رسد.