مهندسی بهداشت حرفه ای
سال:1399 | دوره:7 | شماره:3 |تعداد مقالات:8

سابقه و هدف: پانل های سوراخدار یکی از معمولترین جاذب های تشدیدی برای کنترل صدا می باشند. در این مطالعه خصوصیات اکوستیکی پانل های سوراخدار غیر مسطح در زاویه مایل و میدان دیفیوژ به دو روش عددی و آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: 3 شکل غیر تخت برای صفحه سوراخدار در نظر گرفته شد و عملکرد جذبی آنها با شکل معمول صفحه سوراخدار (تخت) با استفاده از روش عددی مورد مقایسه قرار گرفت. بعد از تعیین بهترین شکل از لحاظ میزان ضریب جذب، شکل مورد نظر در ابعاد مورد تایید استاندارد ISO 354ساخته شد و در اتاق بازآوا مورد آزمون ضریب جذب رندوم قرار گرفت. یافته ها: نتایج شبیه سازی عددی نشان داد که شکل های تعریف شده در این تحقیق همگی باعث بهبود ضریب جذب در فرکانس های میانی و بالایی و همچنین شکل C ضریب جذب بهتری در فرکانس های پایین نسبت به شکل تخت و دو شکل تعریف شده دارد. نتایج اندازه گیری ضریب جذب رندوم بر روی شکل منتخب نشان داد که بیشترین ضریب جذب در فرکانس 160 هرتز با مقدار 77/0بدست آمده است. همچنین این شرایط در محیط عددی پیاده سازی شد و با توجه به روابط موجود ضریب جذب رندوم محاسبه شد. نتیجه گیری: شکل ظاهری در بهبود میزان عملکرد جذبی این دسته از جاذب ها موثر است و مقایسه نتایج عددی و آزمایشگاهی نشان داد که میزان توافق این دو روش دیده می شود و روش عددی با دقت خوبی قادر به پیش بینی این کمیت می باشد.

سابقه و هدف: آکریلونیتریل یک سرطان زای احتمالی برای انسان بوده و مواجهه با بخارات این ماده می تواند اثرات سوء متنوعی را برای شاغلین در صنایع پتروشیمی به وجود آورد. از این رو مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان مواجهه و ارزیابی ریسک کمی بهداشتی مواجهه با بخارات آکریلونیتریل در پرسنل مواجهه یافته یک مجتمع پتروشیمی انجام پذیرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی که در یک مجتمع پتروشیمی به انجام رسید درمجموع از هوای استنشاقی 45 نفر (3 نمونه برای هر فرد) نمونه برداری به عمل آمد. نمونه ها با استفاده از لوله های جاذب حاوی زغال فعال شرکت SKC جمع آوری شد. آماده سازی و تجزیه نمونه ها بر اساس روش 1601 NIOSH و با استفاده از دستگاه گاز کروماتوگرافی مدل VARIAN CP-3800 انجام گرفت. در نهایت برای تعیین میزان مواجهه افراد شاغل و شاخص ریسک بهداشتی یا غیر سرطان (HQ) از روش سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا (EPA) استفاده گردید. یافته ها: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که مقدار متوسط تراکم بخارات آکریلونیتریل در مجتمع پتروشیمی موردمطالعه به طور میانگین 8/122 ± 1/71 میکروگرم بر مترمکعب (ppm 056/0 ± 033/0) می باشد. همچنین میزان ریسک غیر سرطان زایی نیز 93/6 ± 04/4 محاسبه گردید. نتیجه گیری: با توجه به اینکه شاخص کمی بهداشتی مواجهه با بخارات آکریلونیتریل در مجتمع پتروشیمی موردمطالعه بیشتر از حدود توصیه شده توسط سازمان های ذی ربط می باشد، اقدامات مهندسی و کنترل مدیریتی لازم برای کنترل و مدیریت سطح ریسک تا حد قابل قبول، از قبیل بازنگری سیستم های تهویه، محدودیت ساعات مواجهه و استفاده از تجهیزات حفاظت فردی، برای بهبود اوضاع امری ضروری می باشد.

سابقه و هدف: اختلالات اسکلتی-عضلانی به عنوان یکی از شایع ترین آسیب های شغلی در کارگران صنایع تولیدی می باشد، که این اختلالات یکی از 10 آسیبی است که منجر به غیبت از کار می شود. بنابراین پژوهش حاضر به بررسی اختلالات اسکلتی-عضلانی ناشی از کار و اثر مداخلات ارگونومیکی بر بهبود درد و رابطه ی آن با رضایت شغلی کارگران کارخانه تولید مواد غذایی می پردازد. مواد و روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی، نمونه آماری شامل دو گروه کنترل(16نفر) و تجربی(16نفر) بود. از پرسشنامه ی نورودیک برای شناسایی میزان شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی مرتبط با کار، روش چک لیست مواجهه سریع برای ارزیابی ریسک فاکتورهای اختلالات عضلانی-اسکلتی، شاخص مقیاس آنالوگ بصری برای تعیین شدت دردهای اسکلتی-عضلانی و از پرسشنامه ی مینه سوتا برای بدست آوردن میزان رضایت شغلی استفاده شد. سپس بعد از جمع آوری اطلاعات، برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss نسخه ی24 استفاده گردید. یافته ها: بیشترین میزان شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی را نواحی کمر (39/63 درصد)، زانو (28/58 درصد)، مچ دست (33/33 درصد) و گردن (71/30 درصد) به خود اختصاص دادند. همچنین، نتایج آزمون تی وابسته نشان داد که پس از انجام 8 هفته مداخلات ارگونومیکی میزان درد در ناحیه ی کمر (001/0=P) و زانو (003/0P=) کاهش معنادار و میزان رضایت شغلی افراد افزایش معناداری می یابد (001/0=P). به علاوه، بین رضایت شغلی و اختلالات اسکلتی-عضلانی کارگران رابطه ی معنادار و معکوسی مشاهده شد (05/0>P). نتیحه گیری: میزان شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی در جامعه ی آماری بالا است و با میزان رضایت شغلی ارتباط معکوس دارد. همچنین مداخلات ارگونومیکی در کاهش درد اختلالات اسکلتی-عضلانی ناشی از کار و افزایش رضایت شغلی کارگران اثرات مثبتی دارد.

سابقه و هدف: در سازمان های پیشرو منابع انسانی محور اصلی توسعه پایدار هستند و سیستم مدیریت HSE به صورت یکپارچه و با چینش هم افزای نیروی انسانی و سایر منابع، سازمان ها را در ایجاد محیطی سالم و به دور از حادثه و خسارت یاری می نماید، به نحوی که عملکرد آن تاثیر مستقیم بر عملکرد نهایی سازمان ها دارد. هدف از این تحقیق تدوین الگوی مدیریت شایستگی HSE برای پست های سازمانی موثر بر عملکرد سیستم HSE در یک شرکت نیروگاهی می باشد. مواد و روش ها: روش مورد استفاده در پژوهش، روش توصیفی-پیمایشی است. پس از مطالعه مبانی نظری و تجربی و مستندات سازمان، با استفاده از پرسشنامه و انجام مصاحبه، معیارهای تعیین کننده ی پست های سازمانی کلیدی تعریف و پست های سازمانی موثر بر مبنای این معیارها، تعیین گردیدند. اولویت بندی پست ها بر مبنای میزان تاثیرگذاری آنها بر عملکرد سیستم به روش تاپسیس تعیین و با توجه به ماهیت این پست های سازمانی، جایگاه آنها در نمودار سازمانی شرکت، بررسی الگوها و استانداردهای مربوطه و نظرات خبرگان، مولفه های شکل دهنده ی الگو تبیین گردید. یافته ها: 30 پست سازمانی به عنوان پست های سازمانی موثر بر عملکرد سیستم HSE در سازمان تعیین و 5 مولفه ی دانش، مهارت، توانایی، درک و نگرش، مسیولیت و اختیارات به عنوان مولفه های شکل دهنده ی الگوی مدیریت شایستگی تعیین گردیدند. نتیجه گیری: مطابق یافته ها، شایستگی مهارت و توانایی های لازم برای انجام کار، برخورداری از دانش مورد نیاز به همراه درک و نگرش درست و داشتن مسئولیت و اختیارات ضروری است تا بتوان شغلی را با موفقیت در شرایط مختلف و در حال تغییر یا هنگام بروز شرایط اضطراری انجام داد.

سابقه و هدف: پیروتیروییدها از جمله دلتامترین جزء حشره کش های متداولی هستند که در کشاورزی و کنترل حشرات بسیار زیاد مورد استفاده قرار می گیرند. استرس اکسیداتیو یکی از مکانیسم های اصلی آفت کش ها از جمله دلتامترین در ایجاد سمیت می باشد. بسیاری از گیاهان حاوی مقادیر بالایی از آنتی اکسیدان ها می باشند که می توانند نقش مهمی در جذب و خنثی کردن رادیکال های آزاد داشته باشند. در این مطالعه خاصیت آنتی اکسیدانی و حفاظتی عصاره گیاه سالویا در برابر سمیت دلتامترین و استرس اکسیداتیو حاصل از آن بر روی کلیه موش صحرایی مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: 30 موش صحرایی نژاد ویستار به طور تصادفی به 5 گروه 6 تایی تقسیم شدند. گروه بندی به صورت گروه 1) کنترل، گروه2) مواجهه به تنهایی با سم دلتامترین(15mg/kg)، گروه3) مواجهه همزمان سم دلتامترین و عصاره گیاه سالویا (100mg/kg)، گروه4)مواجهه همزمان سم دلتامترین(15mg/kg) و عصاره گیاه سالویا (200mg/kg)، گروه5) مواجهه با عصاره سالویا (100mg/kg) صورت گرفت. پس از مواجهه به مدت 30 روز متوالی، بافت کلیه موش ها جهت ارزیابی سطوح مالون دی آلدهید و گلوتاتیون پراکسیداز و همچنین تغییرات هیستوپاتولوژی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان می دهند که عصاره گیاه سالویا باعث کاهش اثرات سمی دلتامترین می شود. عصاره سالویا باعث کاهش چشمگیری در سطح مالون دی آلدهید و بهبود سطح فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز شد. نتایج حاصل از آسیب شناسی بافت کلیه نیز اثر حفاظتی سالویا را تایید می کنند. نتیجه گیری: اثر حفاظتی عصاره سالویا می تواند به دلیل ترکیبات فنولی و فعالیت های آنتی کسیدان آن باشد که می تواند به عنوان عاملی موثر در بهبود و جلوگیری از اثرات سمی دلتامترین مورد استفاده قرار گیرد.

سابقه و هدف: امروزه یکی از مهم ترین موضوع های سلامت شغلی اختلالات اسکلتی-عضلانی می باشد که تقریبا در تمام مشاغل شیوع بالایی دارد. این پژوهش با هدف بررسی اختلالات اسکلتی-عضلانی و عوامل مرتبط با آن در زنان خانه دار استان یزد انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی-تحلیلی در سال 1398 روی 396 نفر از زنان خانه دار استان یزد انجام گرفت. اطلاعات با تکمیل پرسشنامه نوردیک، به صورت حضوری توسط نمونه انتخاب شده جمع آوری گردید. شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی و ارزیابی ارگونومیکی وضعیت کاری به ترتیب با استفاده از این پرسشنامه و روش REBA انجام گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های استقلال و آنالیز واریانس در نرم افزار SPSS نسخه 22 استفاده گردید. یافته ها: بیشترین شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی در زنان خانه دار مربوط به نواحی کمر، زانو و گردن می باشد که به ترتیب 67، 53 و 43 درصد از نمونه ها با این اختلالات مواجه بودند. با افزایش تعداد فرزند، کاهش رفاه و میزان استفاده از وسایل کمکی در خانه شیوع اختلالات در بعضی نواحی بدن افزایش یافت. اختلالات اسکلتی-عضلانی علاوه بر موارد بالا روی ساق و مچ پا نیز تاثیرگذار بوده است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی در جامعه مورد مطالعه بالا است. سن، سن ازدواج، قد، وزن، تعداد بارداری و فرزند، تحصیلات، وضعیت رفاه و سکونت، نرمش های روزانه، وسایل مورد استفاده، آسانسور و راه پله در بروز این اختلالات نقش دارند. با توجه به گستردگی جامعه زنان خانه دار، توصیه می شود مطالعات گسترده تری در زمینه این اختلالات در این گروه انجام شود.

سابقه و هدف: استفاده از جاذب های صوتی از روش های مهم کنترل صدا در مسیر انتشار محسوب می گردد. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی اثر بخشی کنترل صدای محیطی با استفاده از جاذب های صوتی در یک کارگاه پرس بر مبنای روش توصیه شده ISO 11690 می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه علوم پایه تجربی در کارگاه پرس یک شرکت تولیدی صورت گرفت. اقدام کنترل صدای محیطی شامل نصب شبکه فلزی با استفاده از تایل گچی سوراخدار با یک لایه پشم سنگ در سقف کارگاه بود. ارزیابی با روش توصیه شده 11690 ISO تحت عنوان اندازه گیری کاهش صدا از یک منبع نقطه ای برمبنای دو برابر شدن فاصله از منبع صورت گرفت. میزان صدا در فواصل مشخص از یک منبع مصنوعی صدا در راستای طول کارگاه اندازه گیری شد. یافته ها: کاهش صدای محیطی به میزان 3 الی 4 دسی بل در کارگاه بعد از اجرای سقف آکوستیک ایجاد شد. در فرکانس 2000 و 4000 و 8000 هرتز صدای محیطی بطور قابل ملاحظه کاهش یافت. در کارگاه پرس با دو برابر شدن فاصله از منبع صوت، صدا به میزان 4 دسی بل کاهش یافت که نشان دهنده کاهش بازتاب های صدای سطوح در کارگاه است. نتیجه گیری: با اندازه گیری کاهش صدا از یک منبع نقطه ای و مقایسه نتایج با شرایط بهینه توصیه شده و الگوی انتشار صدا در میدان آزاد صوتی، کارایی کنترل صدای محیطی در کارگاه مورد مطالعه با صحت قابل قبولی تعیین گردید.

سابقه و هدف: منطقی ترین تصمیم حین ساخت یک وسیله، بکارگیری اصول ارگونومی در مرحله ی طراحی است. یکی از اهداف اصلی کاربرد رایانه در ارگونومی، توسعه ابزاری است که امکان ارزیابی محصول را در ابتدای مراحل طراحی فراهم می کند هدف از انجام این مطالعه بررسی ارگونومیک یک ایستگاه پاشش رنگ پودری و ارایه طراحی جدید با استفاده از نرم افزار CATIA (Computer Aided Three-dimensional Interactive Application) بود. مواد و روش ها: این مطالعه در واحد پاشش رنگ در یک کارخانه تولید لوازم خانگی انجام شد. مدل دیجیتالی پوسچر با بیشترین انحراف از حالت طبیعی، در نرم افزار CATIA شبیه سازی شد. در نهایت با توجه به نتایج حاصل از بررسی(Rapid Upper Limb Assessment) RULA مداخلات ارگونومیک در محیط نرم افزار اجرا شد و پست کاری جدید مجدد ارزیابی شد. یافته ها: امتیاز نهایی ارزیابی پوسچر پاشش رنگ نشان داد که در سطح اقدامات اصلاحی 4 قرار دارد و تغییرات فوری لازم می باشد. در این پوسچر، وضعیت ساعد، عضلات، مچ و بازو، پا، بالاتنه و گردن نامناسب بود. مداخلات پیشنهادی شامل طراحی صندلی و تعدیل وزن تفنگ پاشش رنگ بود. نتیجه گیری: نتایج نشان دادند که با تمرکز بر اندامهای تحت فشار و ارایه طرحی ارگونومیک با هدف کاهش فشار به وسیله نرم افزار CATIA، می توان مشکلات اسکلتی عضلانی را در حد قابل توجهی برطرف نمود.