روان پرستاری
سال:1400 | دوره:9 | شماره:1 |تعداد مقالات:10

مقدمه: خیانت زناشویی مشکلی است که زندگی افراد را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد و یکی از دلایل اصلی طلاق به شمار می رود. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان شناختی رفتاری بر مهارت های ارتباطی و حل مساله وسلامت روان در زوجین با تجربه خیانت زناشویی بود. روش کار: پژوهش حاضر، کاربردی و از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون است. از میان زوجین مواجه با خیانت زناشویی شهرستان قاین در سال 97، 30 نفر به شیوه ی نمونه گیری در دسترسانتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش 15 نفری جایگزین شد. یک گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای با روش طرحواره درمانی و یک گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای با روش درمان شناختی رفتاری آموزش دید. گروه ها پرسشنامه سلامت روان (GHQ-28) و مهارت های ارتباطی و پرسشنامه حل مساله را به عنوان پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس یک عاملی و چند متغیری استفاده شد. یافته ها: میانگین نمره سلامت روان در گروه آزمایش درمان شناختی رفتاری و در گروه آزمایش طرحواره درمانی تفاوت معنی دار بود(p<0/01) و این میزان در گروه کنترل تفاوت معنی داری نداشتند. میانگین نمره مهارتهای ارتباطی در گروه آزمایش درمان شناختی رفتاری و در گروه آزمایش طرحواره درمانی تفاوت معنی دار بود(p<0/01) و این میزان در گروه کنترل تفاوت معنی داری نداشتند. میانگین نمره حل مسیله گروه آزمایش درمان شناختی رفتاری و در گروه آزمایش طرحواره درمانی تفاوت معنی دار بود(p<0/01) و این میزان در گروه کنترل تفاوت معنی داری نداشتند. نتیجه گیری: نتایج از تاثیر دو روش درمانیشناختی-رفتاری و طرحواره درمانی بر افزایش سلامت روان و مهارتهای ارتباطی و حل مسیله حمایت می کند و توجه به این دو روش درمانی برای زوجین دارای مشکل فرازناشویی از اهمیت خاصی برخوردار است.

مقدمه: پرخاشگری یکی از شایع ترین مشکلات کودکان و مهمترین علل ارجاع به درمانگران است، پرخاشگری علاوه بر آسیب به خود و دیگران، می تواند در محیط مدرسه و خانه خطرات جدی به بار بیاورد و از طرفی استفاده از راهبردهای تنظیم هیجان می تواند نقش مهمی در کنار آمدن فرد با شرایط نامطلوب داشته باشد. از این روی هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اثربخشی یوگادرمانی بر تنظیم هیجانی و پرخاشگری کودکان دبستانی شهربابک بود. روش کار: پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون و گروه گواه است. جامعه ی آماری پژوهش را تمامی کودکان دبستانی مراجعه کننده به مراکز تخصصی یوگا شهرستان شهربابک در سال 1398 تشکیل داد. تعداد 60 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های مداخله و کنترل گمارده شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه های تنظیم هیجان (ERQ) و پرخاشگری بود و برای هر دو گروه اجرا شد. جلسات تمرینی یوگادرمانی به مدت 8 جلسه، 60 دقیقه ای (هفته ای 1 جلسه) برای کودکان اجرا شد. پس از مداخله هر دو گروه پرسشنامه های فوق را به عنوان پس آزمون تکمیل کردند. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد بین گروه مداخله و گروه کنترل کودکان دبستانی در تنظیم هیجان و پرخاشگری تفاوت معناداری وجود دارد(001/≥ p). بدین معنی که تنظیم هیجان و پرخاشگری در گروه مداخله بعد از تمرینات یوگادرمانی بهبود یافته است. نتیجه گیری: به نظر می رسد یوگادرمانی می تواند باعث بهبود تنظیم هیجانی و کاهش پرخاشگری در کودکان دبستان (7 تا 11 سال) شود، توصیه می شود روان درمانگران در کنار سایر مداخلات درمانی از این تمرینات در کودکان برای تنظیم هیجانی و کاهش پرخاشگری استفاده نمایند.

مقدمه: تبعیت دارویی نقش مهمی در کاهش بستری مجدد بیماران مبتلا به اختلالات روانی دارد. هدف این مطالعه تعیین تاثیر آموزش مبتنی بر توانمندسازی خانواده محور همراه با پیگیری تلفنی بر تبعیت دارویی و بستری مجدد بیماران مبتلا به اختلالات روانی بود. روش کار: این مطالعه مداخله ای بر روی 66 بیمار مبتلا به اختلالات روانی و یکی از اعضای خانواده آنها انجام شد. واحدهای مورد پژوهش با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و بطور تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. ابزار گردآوری داده ها عبارت بود از فرم اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه تبعیت دارویی مدانلو. مداخله شامل 8 جلسه آموزشی بر اساس الگوی توانمندسازی خانواده محور همراه با 3 ماه پیگیری تلفنی بود. تبعیت دارویی و تعداد بستری های مجدد قبل و بعد از مداخله سنجیده شد. جهت تجزیه و تحلیل آماری از آزمونهای تی مستقل، کای دو، ویلکاکسون، و نرم افزار آماری SPSS نسخه 22 استفاده شد. یافته ها: دو گروه مطالعه از نظر متغیرهای تاثیرگزار بر نتایج همگن بودند. 3 ماه بعد از انجام مداخله، نتایج نشان داد که در گروه مداخله تبعیت دارویی افزایش یافته و آزمون آماری تی مستقل این اختلاف را معنی دار نشان داد(0001/0

مقدمه: از جمله پیامدهای اختلال اضطراب اجتماعی نارساکنش وری روان شناختی، اجتناب از تعاملات اجتماعی و بروز شخصیت اجتنابی در بزرگ سالی است. این مطالعه با هدف تاثیر روان درمانی گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر احساس تنهایی و سازگاری اجتماعی دختران مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی انجام گرفت. روش کار: طرح مطالعه حاضر شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری بوده و جامعه آماری آن دربرگیرنده کلیه دختران مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی که بین سال های تحصیلی 1398-1397 به مراکز مشاوره و خدمات روان شناختی سطح شهر تهران مراجعه داشتند بود. نمونه پژوهش نیز شامل 30 نفر از این افراد بود که به روش هدفمند انتخاب شده و به روش با استفاده از تخصیص تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایش و کنترل جایگزین شدند. به منظور گردآوری داده ها از مقیاس احساس تنهایی (1980) و پرسشنامه سازگاری اجتماعی بل (1961) استفاده شده و به منظور ارایه مداخله نیز از پکیج روان درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد هیز و رز (2008) در 8 جلسه 90 دقیقه ای استفاده گردید. داده های بدست آمده با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و به کمک نرم افزار SPSS V. 21 تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: تحلیل داده ها بیانگر آن بود که به دنبال ارایه مداخله در گروه آزمایش، تفاوت معنی داری در نمرات متغیر احساس تنهایی در مراحل پس آزمون (60/43) و پیگیری (51/45) نسبت به پیش آزمون (67/57) و متغیر سازگاری اجتماعی در مراحل پس آزمون (33/14) و پیگیری (47/13) نسبت به پیش آزمون (40/18) وجود داشته و روان درمانی گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد اثرات مثبت معنی داری را بر احساس تنهایی (65/47 =F، 001/0 >P) و سازگاری اجتماعی (93/24 =F، 001/0 >P) افراد گروه آزمایش برجای گذاشته است که در مراحل پیگیری نیز باقی مانده بود. نتیجه گیری: با در نظر داشتن تاثیر روان درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش احساس تنهایی و بهبود سازگاری اجتماعی افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی پیشنهاد می شود که این روش درمانی در جهت کاهش رنج تنهایی این گروه از افراد به کار گرفته شود.

مقدمه: پرستاران سطوح بالایی از خستگی را تجربه می کنند که اختلال قابل توجهی در عملکرد آنان ایجاد کرده است. بنابراین، می بایست به عوامل پیش بینی کننده ارتقای کیفیت زندگی کاری پرستاران توجه ویژه ای نمود. لذا، این مطالعه با هدف ارایه الگوی کیفیت زندگی کاری بر اساس استرس شغلی و خودکارآمدی با میانجی گری خستگی در پرستاران متاهل بیمارستان های شهر اهواز انجام گرفت. روش کار: روش پژوهش حاضر، توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری را کلیه پرستاران متاهل بیمارستان های شهر اهواز در سال 1399 تشکیل دادند که به روش نمونه گیری در دسترس تعداد 202 تن به عنوان نمونه انتخاب شدند. جمع آوری داده های پژوهش همزمان با اپیدمی کرونا، طی ماه های اردیبهشت و خرداد در بیمارستان های شهر اهواز از طریق "پرسشنامه جمعیت شناختی"، "پرسشنامه کیفیت زندگی کاری"، "پرسشنامه استرس شغلی"، "پرسشنامه خودکارآمدی" و "مقیاس خستگی" انجام گرفت. روایی محتوا به روش کیفی و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ انجام شد. تحلیل داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSSنسخه 24 وAMOS نسخه 23 انجام شد. یافته ها: تمام مسیرهای مستقیم به جز مسیر استرس شغلی به کیفیت زندگی کاری معنادار شدند. مسیرهای غیرمستقیم نیز از طریق خستگی با کیفیت زندگی کاری معنادار شدند (01/0

مقدمه: سالمندان برای رویارویی با استرس های دوره سالمندی مانند مواجهه با چالش سلامتی-بیماری و یافتن کیفیت زندگی و رفاه بهتر از راهبردهای مختلفی تحت عنوان راهبردهای مقابله ای استفاده می کنند که تعیین پیش بینی کننده های آن در پرستاری سالمندی بسیار حایز اهمیت است. هدف از مطالعه ی حاضر پیش بینی راهبردهای مقابله ای بر اساس سلامت معنوی و تاب آوری در سالمندان شهر تهران بود. روش کار: مطالعه ی حاضر یک مطالعه ی توصیفی از نوع همبستگی بود که جامعه ی پژوهشی آن را سالمندان مراجعه کننده به پارک های شهر تهران در نیمه ی اول سال 1399 تشکیل دادند. بر اساس فرمول آماری 100 نفر از سالمندان واجد شرایط از طریق نمونه گیری در دسترس وارد مطالعه شدند. جهت جمع آوری داده ها از فرم اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه های سلامت معنوی سالمندان ایرانی، تاب آوری و راهبرد های مقابله ای استفاده شد. محقق روزانه با مراجعه به پارک های مدنظر سالمندان را وارد مطالعه نموده و از طریق مصاحبه پرسشنامه ها را تکمیل نمود. داده ها با نرم افزار آماری SPSS نسخه ی 20 و با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: میانگین سنی نمونه ها 61/6 ± 90/69 سال بود. 61 درصد آن ها مرد، 80 درصد متاهل، 42 درصد بازنشسته بودند. میزان سلامت معنوی سالمندان (61/3 ± 64/72) در حد بالا، تاب آوری (32/8 ± 96/48) در حد متوسط رو به پایین بدست آمد. نمره ی راهبرد مساله مدار 33/3 ± 22/61، راهبرد هیجان مدار 17/4 ± 61/54 و راهبرد اجتنابی 15/5 ± 31/59 بود و راهبرد مساله مدار در سالمندان غالب بود. ارتباط سلامت معنوی و تاب آوری با تمام راهبردهای مقابله ای معنی دار و مستقیم بود و مولفه سلامت معنوی و تاب آوری به ترتیب 32 و 5/2 از واریانس راهبرد مقابله ای مساله مدار، 4/38 و 6/6 درصد راهبرد مقابله ای هیجان مدار و 5/45 و 5/16 درصد راهبرد مقابله ای اجتنابی را در سالمندان تبیین می نمود. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت استفاده از راهبردهای مقابله ای در سالمندان و ارتباط سلامت معنوی و تاب آوری، ارتقای سلامت معنوی و تاب آوری آنان می تواند به عنوان یکی از پیشنهادهای موثر برای ارتقای استفاده از راهبردهای مقابله ای در آنها باشد.

مقدمه: اعتیاد به شبکه های اجتماعی مجازی مانند سایر وابستگی ها می تواند تواند متاثر از مشکلات روانشناختی، تحولی و هیجانی کاربر باشد. هدف از این انجام این پژوهش پیش بینی وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی بر اساس نارسایی هیجانی، سبک های دلبستگی، بهزیستی روانشناختی و احساس تنهایی بود. روش کار: طرح پژوهش، تابع تشخیص دو گروهی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر مدارس دوره دوم متوسطه شهر تهران(به تعداد 125110) در سال تحصیلی 1399-1398 بودند. به این منظور تعداد 100 نفر دانش آموز عادی و 100 نفر دارای وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی انتخاب شدند و به پرسشنامه وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی، نارسایی هیجانی تورنتو، سبک های دلبستگی بزرگسالان، بهزیستی روانشناختی و احساس تنهایی پاسخ دادند. داده های گردآوری شده با آزمون تحلیل تابع تشخیص تجزیه و تحلیل با نرم افزار SPSS نسخه 24 تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحلیل ممیزی نشان داد که با کمک نارسایی هیجانی، سبک های دلبستگی، بهزیستی روانشناختی و احساس تنهایی می توان وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی را پیش بینی کرد و تحلیل ممیزی می تواند با 5/77 درصد پیش بینی صحیح دانش آموزان را به دو گروه عادی و دارای وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی طبقه بندی نماید نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر متغیرهای پیش بین عواملی تنهایی بر وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی تاثیرگذار است. بنابراین نتایج این پژوهش، می تواند به عنوان الگویی مناسب برای تدوین و طراحی برنامه های پیشگیری از وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی مبتنی بر موبایل مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: یکی از موارد جدی تهدید کننده سلامت، که در سال های اخیر با توجه به تغییرات سریع اجتماعی، از سوی سازمان های بهداشتی، مجریان قانون و سیاست گذاران اجتماعی به عنوان یکی از مهمترین مشکلات موجود در جامعه مورد توجه قرار گرفته است، شیوع رفتارهای پرخطر در میان نوجوانان می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مهارت های حل مسیله شناختی-اجتماعی بر راهبردهای مقابله ای و احساس ناکامی نوجوانان دختر دارای رفتارهای پرخطر بود. روش کار: روش پژوهش نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه نوجوانان دختر مقطع متوسطه بابلسر در سال تحصیلی99-1398بودند. نمونه گیری این پژوهش در دو مرحله انجام گرفت. الف: در این مرحله400 دانش آموز به صورت تصادفی خوشه ای تک مرحله ای از میان کلیه دانش آموزان انتخاب شدند و پرسشنامه رفتارهای پرخطر نوجوانان ایرانی زاده محمد و احمدآبادی (1387) بر روی آنها اجرا گردید. ب: افرادی که بالاترین نمره را در پرسشنامه رفتارهای پرخطر نوجوانان ایرانی داشتند مشخص شدند که شامل85 نفر بودند و در ادامه پرسشنامه راهبردهای مقابله ای بلینگز و موس(1984) (شیوه پاسخ دهی پرسشنامه به این صورت است که پاسخگویان موافقت یا مخالفت را با این گویه ها در یک مقیاس 4 گزینه ای از هیچ وقت (=1) تا به همیشه (=4) بیان می کنند؛ حسینی قدم گاهی و همکاران اعتبار این پرسشنامه را به روش همسانی درونی از 41/0 تا 66/0 گزارش کرده اند) و پرسشنامه احساس ناکامی گیلبرت و آلن(1998) (پاسخگویان موافقت یا مخالفت را با این گویه ها در یک مقیاس 5 گزینه ای از کاملا موافق (=5) تا کاملا مخالف (=1) بیان می کنند؛ ترصفی، کلانترکوشه و لستر ضرایب آلفای کرونباخ پرسشنامه احساس ناکامی را برای گروه زنان 93/0 و برای مردان 93/0 و روایی همگرایی آنرا را با پرسشنامه افسردگی بک 71/0 گزارش کرده اند) بر روی آنها اجرا شد، از بین آنها 36 نفر به عنوان نمونه نهایی انتخاب و به صورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه شامل 18 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش در معرض آموزشی مهارت های حل مسیله شناختی-اجتماعی به مدت ده جلسه یک و نیم ساعته قرار گرفت و گروه گواه هیچ گونه درمانی دریافت نکرد. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش مهارت های حل مساله شناختی-اجتماعی سبب کاهش راهبردهای جسمانی کردن و متمرکز بر هیجان و افزایش راهبردهای شناختی، درک حمایت اجتماعی و حل مساله و سبب کاهش ناکامی درونی و بیرونی نوجوانان دختر دارای رفتارهای پرخطر شد (001/0>p). نتیجه گیری: آموزش مهارت حل مساله شناختی-اجتماعی استفاده از راهبردهای مقابله ای مثبت را افزایش و منفی را کاهش می دهد که این به نوبه خود می تواند در بلند مدت روابط با همسالان را اصلاح کند که نهایت احساس ناکامی آنان را کاهش دهد.

مقدمه: دیابت یکی از بیماری های مزمن شایع در ایران و جهان است که عوارض بسیار جسمانی و روانی بر بیماران تحمیل می کند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی و تعهد و پذیرش بر تاب آوری، بهزیستی روانشناختی و میزان قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 شهر تهران در سال 1398 انجام شد. روش کار: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس ازمون (سه گروهی) با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر تهران در سال 1398 تشکیل دادند که از بین آنها، 45 نفر به روش نمونه گیری در دسترس و هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (هر گروه 15 نفر) و یک گروه کنترل (15 نفر) گمارده شدند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه های تاب آوری کانر و دیویدسون و بهزیستی روانشناختی ریف گردآوری شدند و قند خون ناشتا با آزمایش خون اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نرم افزار SPSS نسخه 19 و در دو بخش توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد) و استنباطی (تحلیل کوواریانس چندمتغیره و آزمون های تعقیبی) انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد هر دو مداخله تاثیر معناداری بر افزایش تاب آوری و بهزیستی روانشناختی و کاهش قند خون بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 دارند (لامبدای ویلکس=15/0، 05/0P<). همچنین درمان گروهی پذیرش و تعهد اثربخش تر از درمان گروهی ذهن آگاهی بر بهبود تاب آوری (23/6=F، 05/0>P) و بهزیستی روانی (71/8=F، 05/0>P) در پس آزمون و پیگیری است. ولی بین اثرگذاری روش های درمانی بر میزان قند خون تفاوت معناداری وجود نداشت. نتیجه گیری: نتایج پژوهش بیانگر تاثیر معنادار درمان مبتنی بر ذهن آگاهی و تعهد و پذیرش بر تاب آوری، بهزیستی روانشناختی و قند خون بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 است. بنابراین رواشناسان و مراکز درمانی می توانند از این روش ها برای بهبود وضعیت بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 استفاده کنند.

مقدمه: در سطح بین الملل، سلامت زنان در دوران بارداری و زایمان به عنوان سنگ بنای سلامت جمعیت شناخته می شود و توانمندسازی زنان از جمله اهداف توسعه در هزاره فعلی است، از سوی دیگر پریشانی روان شناختی از شایع ترین اختلالات روانی در بارداری است که می تواند منجر به بروز پیامدهای جدی و ماندگاری مانند تضعیف توانمندی روانی مادران شود، بنابراین پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل علی توانمندسازی روانی زنان باردار بر اساس نقش پریشانی روان شناختی و میانجی گری تاب آوری، ذهن آگاهی و فراهیجان انجام شد. روش کار: روش پژوهش از نوع توصیفی و همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بروجرد در سال 1399 تشکیل دادند. 392 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه های اطلاعات جمعیت شناختی و بارداری، استرس ادراک شده ی کوهن (14-CPSS)، اضطراب مرتبط با بارداری وندنبرگ (PRAQ)، افسردگی ادینبرگ(EPDS)، تاب آوری کانر دیویدسون (RISC-CD)، پرسش نامه پنج عاملی ذهن آگاهی بایر (FFMQ)، فراهیجان میتمنسگرابر (MES) و توانمندی روانی بارداری کامدو (KPES) بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 26 و مدل سازی معادلات ساختاری (PLS) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: تاثیر متغیر پریشانی روان شناختی بر توانمندی روانی هم به صورت مستقل و هم با حضور متغیرهای میانجی تاب آوری و ذهن آگاهی معنادار است. پریشانی روان شناختی، تاب آوری و ذهن آگاهی می توانند 9/%67 از واریانس توانمندی روانی را تبیین کنند؛ اما نقش میانجی فراهیجان (690/0=t، 006/0-=β ) در مدل تایید نشد. نتیجه گیری: مراقبین سلامت با مورد توجه قرار دادن تاب آوری و ذهن آگاهی زنان باردار در جریان مراقبت های دوران بارداری می توانند به تعدیل اثرات منفی پریشانی روان شناختی و توانمندسازی روانی این قشر آسیب پذیر کمک نمایند.