پژوهش های برنامه ریزی درسی و آموزشی
سال:1399 | دوره:10 | شماره:2 |تعداد مقالات:7

هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی مطلوب برنامه آموزش ضمن خدمت معلمان با توجه به رویکردهای آموزشی پداگوژی، آندراگوژی و هیوتاگوژی است. پژوهش حاضر با توجه به هدف، کاربردی و با توجه به نحوه گردآوری داده ها کیفی است. روش پژوهش کیفی به روش دلفی انجام شده است. شاخص های هدف، محتوا، راهبردهای یادگیری و ارزشیابی سه رویکرد مورد نظر استخراج و الگوی ارائه شده اعتبار یابی شده است. جامعه آماری این پژوهش را استادان دوره های ضمن خدمت معلمان، متخصصان در حوزه برنامه درسی، روانشناسی یادگیری استان خوزستان تشکیل می دهند. روش نمونه گیری هدفمند بود که تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت است و تعداد 10 نفر به عنوان نمونه در این پژوهش مشارکت داشتند. داده های این پژوهش به وسیله تحلیل محتوای کیفی مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته ها نشان داد که عناصر و مؤلفه های الگوی پیشنهادی شامل اهداف (شناختی، نگرشی و مهارتی)، محتوا، روش های یاددهی – یادگیری و ارزشیابی است. برای اعتبار یابی الگو از روش دلفی استفاده شد و اعتبار مدل مناسب به دست آمده است. دوره های آموزش ضمن خدمت یکی از دوره های آموزشی مهم و تأثیر گذار در رشد حرفه ای و صلاحیت های حرفه ای معلمان است. به گونه ای که این دوره ها اگر منطبق با نیازهای اساسی یادگیری معلمان باشند می توانند بر فرآیند کاری معلمان بسیار تاثیرگذار باشند.

هدف پژوهش حاضر، بررسی برنامه درسی پنهان است. این تحقیق از نوع توصیفی و آمیخته است. روش اجرای این پژوهش بدین گونه بوده است که برای جمع آوری این اطلاعات، پایگاه های اطلاعاتی iranmedexT, sid, magiran, pubmed, science و مجلات و فصلنامه مطالعات برنامه درسی آموزشی عالی با کلید واژه های برنامه درسی، برنامه درسی پنهان، آموزش عالی، مولفه های برنامه درسی پنهان و ترکیبی از آن ها در بازه زمانی بین سال های 2000 تا 2020 مورد جستجو قرارگرفت. مطالعاتی که نقش مولفه های برنامه درسی پنهان را در طول تحصیلات آموزش عالی مورد بررسی قرارداده بودند، با روش نمونه گیری هدفمند، از میان 40مقاله مورد بررسی شده، و 15 مقاله مرتبط با موضوع انتخاب شدند. سپس با توجه به مولفه های برنامه درسی پنهان، مطالب مرتبط در زمینه مفهوم برنامه پنهان، نظریه های برنامه پنهان، مولفه های پدید آورنده برنامه درسی پنهان در آموزش عالی از مقاله های مرتبط استخراج و در قالب ساختاری تنظیم شد نتایج این پژوهش نشان می دهد که: در این پژوهش، مشخص گردید که برنامه درسی پنهان را باید از سرمایه های مفهومی رشته برنامه درسی به شمار آورد. طراحان و برنامه ریزان درسی نظام آموزش عالی آن چه را که برای رشد و تربیت دانشجویان، طراحی و برنامه ریزی می کنند، برنامه درسی رسمی است و به جنبه های برنامه درسی پنهان توجه نمی کنند. بنابراین ضروری است که توجه خاصی به این بعد از برنامه درسی صورت بگیرد تا تغییرات اساسی در زمینه آموزش دانشجویان، فراهم گردد.

هدف از تحقیق حاضر، بررسی عوامل زمینه ای در انتقال باورهای کارآفرینی به دانش آموزان هنرستان های کار دانش استان گیلان است. روش اجرای این پروژه آمیخته اکتشافی است که بصورت کیفی و کمی به بررسی مولفه های مورد نظر پرداخته است. جامعه آماری پژوهش حاضر در بخش کیفی 34 نفر از کارشناسان اداره آموزش و پرورش که 20 نفر به صورت هدفمند انتخاب شدند و داده های مربوط به مصاحبه نیمه ساختار یافته از آنان جمع آوری شد؛ سپس در بخش کمی از 251 نفر از مدیران و هنرآموزان به کمک جدول مورگان 148 نفر به روش تصادفی ساده در دسترس برای جمع آوری اطلاعات مربوط به پرسشنامه های تحقیق انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات این پژوهش در بخش کیفی بصورت کدگذاری از نرم افزار (MaxQDA) و در بخش کمی به صورت معادلات ساختاری از نرم افزار (Smart PLS 2. 0) استفاده شده است. یافته های این پژوهش نشان داد که عوامل زمینه ای (همچون: خانواده، حمایت دولت و. . . ) در سطح معناداری (05/0>P) بر انتقال الگوی باورهای کارآفرینی تاثیر گذار است. در نتیجه می توان گفت کارآفرینی با ایجاد اشتغال، توزیع متناسب در آمدها، کاهش اضطراب های اجتماعی، بهره برداری از منافع و فعال شدن آنها، بهبود کیفیت زندگی، کشف نیازهای ابداع و توسعه کالاها و خدمات جدید، نقش موثری در رشد و توسعه کشور دارد. بنابراین با توجه به یافته های این پژوهش آموزش کارآفرین در کتب درسی در مدارس ابتدایی بسیار حائز اهمیت و ضروری است. چراکه کتاب درسی، مهم ترین رسانه آموزشی است که همه روزه معلمان و دانش آموزان می توانند از آن استفاده کنند.

دانش آموزان نگران هستند که دیگران در خلال تمرینات ورزشی، ظاهر بدنی آنها را چگونه ارزیابی می کنند. هدف این پژوهش بررسی تاثیر تدریس مشارکتی و رقابتی بر مشارکت ورزشی دانش آموزان دچار اضطراب اجتماعی اندام است. از میان تعداد 250 دانش آموز دختر دوره راهنمایی به صورت خوشه ای نمونه گیری صورت گرفت و سپس به صورت تصادفی به سه نمونه 40 نفره تقسیم شدند. داده ها با روش آماری تحلیل واریانس وکوواریانس با اندازه های تکراری و آزمون t زوجی، باکس، گرین هاوس – گیزر و ماچلی تحلیل شدند. در پیش آزمون و پس آزمون، تمامی افراد پرسشنامه انگیزش ورزشی و اضطراب اجتماعی اندام و عزت نفس را تکمیل کردند. پس از 14 جلسه، یک پس آزمون به عمل آمد. نمونه های انتخاب شده، در پیش آزمون که شامل عوامل آمادگی جسمانی و حرکتی بود، شرکت کردند. یافته های این تحقیق نشان دادند که هر دو شیوه تدریس رقابتی و مشارکتی، بر روی دانش آموزان دارای اضطراب اندام موثر است. ولی تأثیر تدریس مشارکتی مثبت و دارای ثبات بیشتری است. روش رقابتی هر چند که منجر به افزایش مشارکت ورزشی می شود. ولی عزت نفس شده را در آنها کاهش و اضطراب را افزایش می دهد. تدریس مشارکتی در کاهش اضطراب اجتماعی اندام و افزایش مشارکت ورزشی موثرتر از تدریس رقابتی است.

هدف پژوهش حاضر بررسی دیدگاه دانشجومعلمان رشته علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان فارس در مورد وضعیت موجود و بهینه برنامه درسی رشته علوم تربیتی(آموزش ابتدایی)، مبتنی بر مهارت های معلمی است. بدین منظور از 208 نفر دانشجوی ترم آخر علوم تربیتی طبق جدول کرجسی مورگان، 130 نفر به روش تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. روش اجرای این پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی و ابزار پژوهش، پرسش نامه محقق ساخته مهارت های معلمی بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t تک نمونه ای استفاده شده است. جنبه های اصلی مورد سنجش مهارت های معلمی در این ابزار عبارتند: از مهارت های فردی معلم، ارتباطی، مدیریت کلاس، تدریس اثربخش، استفاده از تکنولوژی و ابزار، برنامه ریزی، نظارت و ارزیابی، پژوهش و خلاقیت. این مهارت ها، در ده عنصر الگوی برنامه درسی اگر در دو وضعیت موجود و بهینه محاسبه شده اند. نتایج این پژوهش نشان داد که هیچ یک از عناصر برنامه درسی در سطح بهینه نیستند. در این میان، عنصر نقش معلم از نظر مهارت های آموزشی بیشترین اختلاف را با وضعیت مطلوب خود دارد. بنابراین برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان برای این که بتواند معلمان ماهرتری به بدنه آموزش و پرورش تزریق کند، نیاز به اصلاح و غنی سازی برنامه درسی خود دارد.

یکی از انواع اضطراب که در افراد جامعه به ویژه دانش آموزان بسیار حائز اهمیت است و گاهی موجب کاهش عزت نفس افراد در جامعه می شود اضطراب اجتماعی بدن است. با توجه به شیوع اضطراب اجتماعی اندام و تأثیرگذاری منفی و نیرومند آن بر انگیزة مشارکت در گروههای همسالان، مطالعة این عامل و نحوة تعامل آن با ویژگی های شخصیتی از نظر تاثیرگذاری برانگیزة مشارکت در گروه ها ضروری می نماید. تحقیق حاضر، مروری بر مطالعات انجام گرفته در مورد نقش اضطراب اجتماعی اندام بر عزت نفس دانش آموزان است. همه منابع در دسترس با توجه به کلمات کلیدی مناسب در این مقاله مروری آورده شده است. منابع در بازه زمانی بیست سال گذشته ( 1380-1399) بررسی و تحلیل شد. نتایج اغلب مقالات نشان داد که: 1-بین اضطراب اجتماعی اندام و مولفه های سلامت روان (شکایت های جسمانی، اضطراب، افسردگی، ناسازگاری اجتماعی) ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد 2-بین اضطراب اجتماعی اندام و مولفه های سلامت روان (عزت نفس و اعتماد به نفس) ارتباط منفی و معکوس وجود دارد 3-اضطراب اجتماعی اندام به عنوان یک پیش بینی کننده منفی برای مشارکت در گروه همسالان است. مجموع نتایج کلی این پژوهش نشان می دهد که اضطراب اجتماعی اندام به عنوان یک عامل اصلی در میزان مشارکت دانش آموزان در فعالیت های گروهی به شمار می رود. برای حضور فعال تر این دانش آموزان در فعالیت های گروهی پیشنهاد می شود معلمان و مربیان از روش های نوین و فعال تدریس فعال تر استفاده نمایند. این روش ها با بالا بردن عزت نفس، نقش موثری درحضور فعال دانش آموزان در فعالیت های گروهی دارند.

هدف این پژوهش، ارزیابی مهارت های اجتماعی دانش آموزان عادی و مقایسه آن با دانش آموزان استثنایی، با تاکید بر آموزش تلفیقی است. روش اجرای این تحقیق توصیفی از نوع زمینه یابی است. جامعه آماری، تمام دانش آموزان مدارس عادی و استثنایی دوره ابتدایی استان قم که در پایه تحصیلی دوره دوم ابتدایی بودند را شامل می شود. نمونه تحقیق بر اساس جدول مورگان، تعداد 495 نفر به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شده اند. ابزار پژوهش، تست مهارت های اجتماعی وایلند بود که روایی آن به وسیله متخصصان و پایایی آن معادل 83/. براساس آلفای کرانباخ مورد تایید قرارگرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها، ازآمار توصیفی(جداول فراوانی درصد، نمودارها، محاسبه شاخص های مرکزی و پراکندگی) و در بخش آمار استنباطی، به برای تحلیل داده ها از آزمون(T) تک نمونه ای وآزمون لون بهره گرفته شد. یافته های این پژوهش نشان داد: میانگین متغیر «خودیاری عمومی» به ترتیب در دانش آموزان استثنایی(73/99درصد) و در عادی(99/99 درصد)، «خودیاری در خوردن» (54/75 درصد) و(49/96درصد)، «خودیاری در پوشیدن» (20/70 درصد) و (86/96 درصد)، «خودرهبری» (93/6 درصد) و (72/64 درصد)، «مسایل شغلی» (10/69 درصد) و(49/96 درصد)، «جابجایی، حرکت و جنبش»(32/67 درصد) و(07/94 درصد)، «ارتباط کلامی» (87/52 درصد) و(56/76درصد)، «اجتماعی بودن»(68/64 درصد) در مقابل (83/99 درصد) به دست آمده است.