پژوهشنامه حلال
سال:1399 | دوره:3 | شماره:2 |تعداد مقالات:6

این پژوهش که با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده، در پی آن است که بین روایاتی که سیاحت را نکوهش کرده اند، با گردشگری حلال جمع کند. از این پژوهش برمی آید که اسلام برای سیاحت به معنای گردشگری اهدافی در نظر گرفته است. مواردی هم چون «سفر»، «سیر»، «نفر»، «هجرت» و مانند این ها زیرمجموعه سیاحت قرار می گیرند. اسلام، سیاحتی را که موجب بریدن از جامعه، سخن چینی، افساد بین دیگران و مانند این ها می شود، نمی پذیرد. کلمه «سیاحت» در طول زمان تغییرات زیادی یافته است. روایاتی که سیاحت را نکوهش کرده اند، گردشگری حلال را نفی نمی کنند، زیرا این نوع روایات، بر «سیاحت» به معنای مذموم آن، یعنی رهبانیت و انزوای متحرک، سیاحت با هدفی غیر شرعی هم چون افساد بین دیگران، سخن چینی و. . . دلالت دارند، اما سیاحت خوب (گردشگری حلال)، موجب پایداری زندگی اجتماعی، استحکام نهاد خانواده، نشاط علمی، کسب تجارب مفید و مانند آن می شود. از همین رو در بحث نماز و روزه مسافر و دیگر تکالیف مشابه، احکام متفاوتی برای گردشگری حلال و حرام بیان شده است.

مقدمه: ژلاتین از کلاژن پوست و استخوان جانوران بدست می آید و درصنایع غذایی، داروسازی، لوازم آرایشی و بهداشتی به طور وسیع مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به اهمیت حلال بودن ژلاتین مصرف شده در این محصولات، تولید و عرضه ژلاتین حلال از نظر تجارت جهانی حائز اهمیت است. امروزه حلیت محصولات ژلاتینی تنها از نظر منشا خوک یا گاو کنترل می شود، ولی در مواردی که منشا کپسول یا مکمل ها از ژلاتین ماهی و آبزی باشد، تشخیص آن ها صورت نمی گیرد. روش کار: با استفاده از بانک های اطلاعاتی و مطالعات بیوانفورماتیکی، پرایمرهای اختصاصی برای تیلاپیا، سالمون، کوسه و میگو طراحی شدند. سپس بهینه سازی روش PCR انجام شد. نهایتاً DNA استخراج شده از کپسول ها، کلاژن و مکمل ها با پرایمرهای اختصاصی هرگونه تکثیر و بر روی ژل آگارز رؤیت شد. یافته ها: واکنش PCR با پرایمرهای اختصاصی تیلاپیا، سالمون، کوسه و میگو به ترتیب باندهای 113، 122، 200 و 132 جفت بازی را روی ژل آگارز نشان داد. اختصاصیت، پایداری و تکرارپذیری روش برای هر جفت پرایمر تائید شد. سپس PCR با DNA-های استخراج شده از کپسول های ژلاتینی و کلاژن نیز منشا آبزیان را تائید کرد. نتیجه: در این مطالعه برای اولین بار شناسایی منشا کلاژن و کپسول های ژلاتینی با استفاده از پرایمرهای اختصاصی تیلاپیا، سالمون، کوسه و میگو با روش PCR صورت گرفت. نتایج نشان داد پرایمرهای اختصاصی قادر به تکثیر باند مورد انتظار و شناسایی منشا می باشند. لذا با این روش می توان در مدت زمان کوتاهی حلیت موارد مذکور را قبل از ورود به کشور بررسی، تائید یا رد کرد.

عزت نفس یکی از عوامل مهم و اساسی در رشد و شکوفایی انسان هاست که شخصیتشان را شکل می دهد و در دیدگاه اسلام از جایگاهی ویژه، برخوردار است. برای تقویت عزت نفس در قرآن و روایات، عواملی مختلفی ذکر شده است. این پژوهش با محوریت پاسخ دهی به این پرسش که کسب روزی حلال چه تأثیری در تقویت عزت نفس دارد، به روش اسنادی با مراجعه به قرآن و روایات اهل بیت (ع) شکل گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد؛ کسب روزی حلال اختصاص به اسلام ندارد و از سفارش های مهم خداوند به تمام انبیاء است و همچنین تقویت عزت نفس نیاز به مؤلفه هایی دارد و یکی از عوامل تقویت آن، روزی حلال است و تأثیر بسزایی دارد. به استناد یافته های پژوهش، انسان مؤمن باید سفارش های دینی را در عمل بروز دهد. در پرتو رعایت موازین شرعی ازجمله کسب روزی حلال، شخصیت هر انسانی که همان عزت نفس است، شکل می گیرد و دارای مؤلفه های ارزشمندی همچون تقویت دین داری، زهد، قناعت؛ صبر و. . . است که نقش اساسی در تقویت عزت نفس هر انسان دارند.

پژوهش حاضر با توجه به رشد روزافزون گردشگران مسلمان در جهان تألیف شده است و هدف این پژوهش معرفی بازار گردشگری حلال و شناخت چالش ها و فرصت های ایران در این بازار است. با در نظر گرفتن افزایش مسافرت مسلمانان، یک فرصت عظیم در صنعت گردشگری برای همه ذینفعان به وجود آمده است که نیاز به بررسی، درک و رفع احتیاجات فرهنگی و مذهبی مسافران مسلمان برای ایجاد محصولات و خدمات متناسب با آن ها را دارد. بنابراین در این راستا به بررسی عوامل مؤثر در گردشگری حلال و همچنین رتبه ایران در جهان با توجه به "گزارش سالانه شاخص سفر جهانی مسلمانان در سال 2019" پرداخته ایم و ازآنجاکه گردشگری حلال به سریع ترین رشد نوع گردشگری در صنعت سفر جهانی رسیده است، نیاز به مطالعه و مقایسه با سایر کشورهای مسلمان در این نوع گردشگری و شناخت فرصت ها و معرفی چالش ها را دارد تا با اهتمام دولت هرچه سریع تر چالش ها تبدیل به فرصت شده و ایران در رتبه بالاتری در گردشگری حلال قرار بگیرد.

سابقه و هدف: در اسلام هر چیزی که برای سلامتی ضرر داشته باشد، حلال نیست. خامه قسمتی از شیر است که طی عمل خامه گیری از آن جدا می شود و به دلیل مغذی بودن، محیط کشت مناسبی برای رشد میکروب ها است. امروزه عوام فریبی و گمراه کردن مشتریان با این عنوان که محصولات سنتی بهتر و طبیعی تر از محصولات صنعتی است، افزایش یافته است که خامه نیز جز این محصولات است. بنابراین هدف کلی این پژوهش بررسی میزان آلودگی میکروبی خامه سنتی در سطح شهر تهران است. مواد و روش ها: در این پژوهش تعداد 60 نمونه خامه سنتی از واحدهای فروش شیر و فرآورده های شیری سنتی در سطح شهر تهران به شکل تصادفی نمونه گیری شد. جامعه موردمطالعه خامه های تولیدی در واحدهای سنتی و شیرسراها در سطح شهر تهران، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی در یک دوره 4 ماهه، تقریباً در 2 فصل تابستان و پاییز 1394 بررسی شدند. آزمون های میکروبی شامل تعیین تعداد کل میکروارگانیسم ها، کلی فرم، اشرشیاکلی، کپک و مخمر، انتروباکتریاسه بود که بر اساس استانداردهای ملی ایران انجام گرفت. محیط های کشت مورد استفاده، پلیت کانت اسکیم میلک، YGC، غنی کننده بافر بریلیانت گرین بایل گلوکز، ویولت رد بایل گلوکز غنی کننده آبگوشت لوریل سولفات تریپتوز، نوترینت آگار، انتخابی آبگوشت، آب تریپتونه بدون اندول، گلوکز آگار، آبگوشت اصلاح شده جیولیتی وکانتونی بود. نتایج نیز با استفاده از نرم افزار آماری 19 SPSS تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: از مجموع 60 نمونه موردبررسی، 3/3% آلودگی نمونه ها مربوط به استافیلوکوکوس اورئوس، 30% انتروباکتریاسه (باسیل های گرم منفی، هوازی-بی هوازی اختیاری و بدون اسپور)، 7/16 % کلی فرم، 30% اشرشیا کلی و 3/88% کپک و مخمر بوده و درمجموع 7/51% از نمونه های خامه جمعیت میکروبی بالاتر از حد مجاز استاندارد داشتند. نتیجه گیری: آلودگی خامه های سنتی به انواع میکروارگانیسم ها در شهر تهران حاکی از غیربهداشتی بودن شرایط تولید، توزیع و فروش در بیش از نیمی از نمونه ها بود. بنابراین بهتر بودن محصولات سنتی نسبت به محصولات صنعتی ادعای نادرستی است که باعث گمراهی مشتری و دور شدن از کسب روزی و رزق حلال می گردد.

با توجه به این که جمعیت جهان در سال 2050 به 9 میلیارد نفر افزایش می یابد، یکی از مهم ترین دغدغه های جوامع امروزی تامین غذای موجودات زنده می باشد. به دلیل محدودیت منابع، میزان انرژی مصرفی برای تهیه پروتئین حیوانی، افزایش جمعیت، افزایش قیمت مواد غذایی و بسیاری از موارد دیگر، پیش بینی می شود که پروتئین استخراج شده از حشرات خوراکی به دلیل اینکه از لحاظ تراکم مواد مغذی در هر گرم، به مراتب بهتر از گوشت گاو یا حتی ماهی می باشند که می تواند درجیره غذایی دام و طیور گنجانده شود. در پژوهش حاضر چربی و پروتئین با روش های سوکسله و کلدال، رطوبت، خاکستر و فیبر به روش خشک نمودن و سوزاندن و کربوهیدرات به روش معادله ریاضی از لاروهای Tenebrio molittor و Zophobas morio جهت تهیه جیره غذایی دام و طیور بعد از 3 نسل تغذیه از هویج و سیب زمینی به صورت تواما محاسبه شد که میزان آن برای پروتئین به ترتیب به طور میانگین 207/0± 68/19 و473/0± 93/18درصد و برای چربی به ترتیب به طور میانگین 415/0± 89/13و 496/0± 79/16درصد بود. همچنین چربی، فیبر و کربو هیدرات در لارو Zophobas morio بیشتر و میزان رطوبت در لارو Tenebrio molittorزیادتر بود، که بین میزان پروتئین و خاکستر این دو لارو مورد مطالعه اختلاف معنی داری وجود نداشت)05/0<(P ولی بین میزان چربی، رطوبت، فیبر و کربوهیدرات اختلاف معنی داری مشاهده شد)05/0>(P که می تواند با توجه به وجود این ترکیبات، برای تغذیه دام و طیور در جیره غذایی آنها، لحاظ گردد.