علوم کشاورزی ایران
سال:1381 | دوره:33 | شماره:4 |تعداد مقالات:20

در این مطالعه از 3072 رکورد صفات تولیدی مربوط به 1096 راس میش گله ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند بختیاری واقع در استان چهارمحال و بختیاری که از سال 1370 تا 1378 ، جمع آوری شده بود به منظور بررسی بازده بیولوژیک گوسفند بختیاری استفاده گردید. میانگین حداقل مربعات و خطای معیار کل وزن تولد، گرم بره متولد شده بازای هر کیلوگرم وزن بدن میش، گرم بره متولد شده بازای هر کیلوگرم وزن متابولیکی میش 0.75 (وزن بدن)، کل وزن شیرگیری، گرم بره شیرگیری شده بازای هر کیلوگرم وزن بدن میش و گرم بره شیرگیری شده بازای هر کیلوگرم وزن متابولیکی میش برای هر میش زایمان کرده به ترتیب 561 ± 2, 31.96 ± 0.12, 279 ± 1, 102 ± 0, 5.81 ± 0.01 و 1540 ± 6 و برای هر میش تحت آمیزش به ترتیب 390 ± 6, 22.63 ± 0.35, 213 ± 1, 77 ± 1, 4.49 ± 0.03 و 1075 ± 7 بود. اثر سال جفتگیری، سن میش، نوع زایش و جنس بره بر روی همه صفات مورد بررسی معنی دار بود (0.05 یا P<0.01). با افزایش سن میش عملکرد کل وزن تولد و شیرگیری افزایش یافته به طوری که در گروه سنی 5 سال به حداکثر رسیده و سپس کاهش می یابد، در حالی که عملکرد سایر صفات برای گروه سنی 2 سال حداکثر و بعد از آن با افزایش سن کاهش می یابد. عملکرد کلیه صفات مورد بررسی درمیش های دوقلوزا 41 تا 62 درصد بالاتر از میشهای تک قلوزا بود. ضریب وراثت پذیری مستقیم برای صفات مورد بررسی بازای هر میش زایمان کرده از 0.09 ± 0.03 تا 0.21 ± 0.04 و بازای هر میش تحت آمیزش از 0.03 ± 0.03 تا 0.13 ± 0.03 و ضریب تکرارپذیری نیز به ترتیب از 0.17 تا 0.31 و از 0.09 تا 0.24 برآورد گردید. همبستگی های فنوتیپی و ژنتیکی بین صفات مربوط به کل وزن تولد و صفات مربوط به کل وزن شیرگیری در حد کم تا متوسط در حالی که همبستگی های فنوتیپی و ژنتیکی گرم بره شیرگیری شده بازای هر کیلوگرم وزن متابولیکی میش در هر زایمان و بازای هر میش تحت آمیزش با کل وزن شیرگیری بالا می باشد.

ضایعات محصولات جانبی کشاورزی یکی از مشکلات مهم کشور ماست. سبوس برنج یکی از محصولات جانبی کارخانجات سفید کردن برنج است که به عنوان ضایعات تلف می شود. سبوس برنج دارای ترکیبات با ارزشی چون پروتئین، روغن، ویتامین ها و نیتراتهاست و می تواند به عنوان یک منبع روغن گیاهی محسوب شود. سبوس برنج دارای آنزیم های مختلفی چون لیپاز است که باعث تجزیه روغن و خراب شدن کیفیت آن می گردد. به منظور بررسی اثر فرایند حرارتی و مدت زمان نگهداری بر فعالیت آنزیم لیپواکسیداز و لیپاز از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی استفاده شد. نتایج آزمایش ها نشان داد که دماهای بالا و زمان حرارت دهی نسبتا طولانی اثر بیشتری بر کاهش فعالیت لیپواکسیداز و ایجاد اسید چرب آزاد کمتر نسبت به نمونه با فرآیند حرارتی کوتاه مدت و شاهد دارد. از نتایج آزمایش های فوق چنین برداشت می شود که آنزیم های لیپاز و لیپواکسیداز قادر به بازسازی ساختار تخریب شده خود می باشند و اگر حرارت کافی نباشد بلافاصله پس از سرد شدن و یا طی انبارداری مجددا فعال می شوند. نتایج آزمایش ها نشان داد که افزایش مجدد رطوبت سبوس به دما، زمان فرآیند حرارتی و نوع بسته بندی و نگهداری بستگی دارد. تیمارهای حرارتی را می توان از نظر تاثیر بر کاهش فعالیت آنزیم های سبوس به سه گروه عمده زیر طبقه بندی نمود: تیمارهای نیم پز، نیم پز یک پوست و دو پوست در گروه روش های موثر، تیمار 110 درجه سانتی گراد، مدت زمان های 20 و 30 دقیقه در گروهی با تاثیر متوسط و تیمارها با دمای 90 و 100 درجه سانتی گراد، زمان های 10 و 20 و 30 دقیقه و دمای 110 درجه سانتی گراد زمان 10 دقیقه به عنوان تیمارهای با تاثیر ضعیف.

جهت مطالعه تنوع ژنتیکی، پراکنش جغرافیایی و تعیین روابط میان عملکرد دانه و برخی صفات مرفولوژیکی تعداد 576 نمونه لوبیای معمولی (Phaseolus vulgaris L.) در سال 1376 در مزرعه تحقیقاتی و پژوهشی دانشکده کشاورزی کرج مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این تحقیق 22 صفت کمی و مورفولوژیکی مورد ارزیابی قرار گرفت. هر ژئوتیپ در یک خط 5 متری با فاصله خطوط یک متر، با دو رقم شاهد (یاس و گلی) به ازای هر 24 خط یکبار کشت گردید. بررسی خصوصیات صفات مورد ارزیابی نشان داد که صفات تعداد بذر در بوته، عملکرد دانه تک بوته، وزن کل غلافها در بوته، تعداد غلافهای پر در بوته، تعداد کل غلافها در بوته، عملکرد بیولوژیکی، ارتفاع بوته و تعداد گره روی شاخه اصلی از تنوع خوبی برخوردارند. بر مبنای تجزیه خوشه ای نمونه ها در 7 گروه قرار گرفتند و بین تنوع ژنتیکی و انتشار جغرافیایی رابطه مشخصی وجود نداشت. نتایج نشان دادند که وزن کل غلافها در بوته، تعداد کل غلاف در بوته، تعداد بذر در بوته، تعداد گره روی شاخه اصلی، وزن صد دانه، ارتفاع بوته و شاخص برداشت بیشترین تاثیر را بر روی عملکرد دانه دارا می باشند. در تجزیه علیت برای عملکرد دانه، صفات وزن کل غلاف و تعداد کل غلاف اثر مستقینم بالایی بر روی عملکرد داشتند ولی اثرات مستقیم عملکرد بیولوزیکی و تعداد بذر در بوته بر عملکرد ناچیز بود و بیشترین تاثیر آنها بر روی عملکرد در نتیجه اثر غیر مستقیم از طریق وزن کل غلاف بود. در تجزیه علیت برای وزن کل غلاف، صفات تعداد کل غلاف با اثر مستقیم %79 بیشترین تاثیر را داشت و صفت شاخص برداشت و تعداد دانه در غلاف در نتیجه اثر غیر مستقیم از طریق تعداد کل غلاف بر وزن کل غلاف موثر بودند. در نهایت تجزیه همبستگی عملکرد بیولوژیکی نشان داد که تعداد گره روی شاخه اصلی با اثر مستقیم بالا در افزایش آن موثر است.

تحقیقات آزمایشگاهی و صحرایی در زمینه آبشستگی اطراف پایه های مستقر در مجاری اصلی رودخانه ها در پنجاه سال گذشته منجر به ارایه روابط متعدد برای برآورد حداکثر عمق حفره آبشستگی شده است. هر کدام از روابط یادشده اثر پارامترهای محدودی را مورد بررسی قرار می دهد. به همین دلیل برآوردهای قابل اعتمادی ارایه نمی دهند. در این تحقیق با بهره گیری از معتبرترین داده های جمع آوری شده در چند دهه گذشته، امکان استفاده از شبکه عصبی مصنوعی برای تخمین میزان عمق آبشستگی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور سیصد سری داده به کار گرفته شد. داده ها به دو بخش تقسیم شده اند. بخشی برای آموزش شبکه ها و بخش دیگر برای ارزیابی و مقایسه نتایج محاسبه شده با مشاهده شده به کار رفت. نتایج این تحقیق نشان داد که برآوردهای حاصل از شبکه تطابق بسیار مطلوبی با اندازه گیری ها دارد و از نتایج رگرسیون چند متغیره خطی هم بهتر بوده است. همچنین آنالیز حساسیت بر روی پارامترهای موثر بر پدیده نشان داد که انحراف معیار هندسی ذرات بستر بیشترین تاثیر را بر نتایج داشته است و عوامل تاثیرگذار دیگر از قبیل سرعت جریان، قطر متوسط ذرات، قطر پایه، و عمق جریان در مراتب بعدی قرار می گیرند.

جهت بررسی پینه زایی و باززایی در ده ژنوتیپ کلزا، ریز نمونه زیر لپه حاصل از گیاهچه های (دانه رست های) 6 روزه در محیط کشت MS همراه با 2 میلی گرم در لیتر BAP و 1 میلی گرم در لیتر NAA کشت گردید. ژئوتیپ Syn1 سریعتر از بقیه ژنوتیپ ها شروع به پینه زایی کرد و بالاترین میزان پینه زایی در ژنوتیپ PF7045/91 مشاهده گردید. پینه های ژنوتیپ های Okapi , Colvert بزرگتر از بقیه بودند. واکشت قطعاتی از پینه های حاصل پینه زایی و اندام زایی را به شدت در تمامی ژنوتیپ ها کاهش داد. پس از انتقال پینه ها به دو محیط باززایی با تنظیم کننده های رشدی متفاوت، باززایی در ژنوتیپ Regent´Cobra بیشتر از بقیه ژنوتیپ ها بود. تجزیه آماری صفت حجم پینه، تفاوت معنی داری را بین ژنوتیپ ها و محیط کشت ها نشان داد، اما تفاوت رویان زایی بدنی فقط در بین ژنوتیپ ها معنی دار بود. در تمامی مراحل ژنوتیپ SLM.046 هیچ واکنشی نسبت به کشت زیر لپه نشان نداد. در کشت همجوار ریز نمونه های مختلف از ژنوتیپ Colvert در محیط کشت MS تغییر یافته با حذف پیریدوکسین -HCI و نیکوتینیک اسید، همرا با 0.4 میلی گرم در لیتر تیامین HCI- ، 2میلی گرم در لیتر BAP و 0.2 میلی گرم در لیتر NAA ترکیب لپه - زیر لپه بهترین پاسخ را از نظر پینه زایی نشان داد و تمامی پینه های حاصل رویان زا بودند، اما شاخه زایی فقط در کشت لپه مشاهده گردید. در این آزمایش همواره کشت ریشه در جوار سایر ریزنمونه ها به شدت پینه زایی و تمایز پینه های حاصل از آنها را تحت تاثیر قرار داد، احتمال می رود این اثر مربوط به وجود موادی اختصاصی در ریز نمونه های ریشه باشد. شناسایی این عوامل می تواند موجب تغییرات اپی ژنتیکی جهت دار در کشت های پینه ای گردد.

استفاده از راهکارهای مناسب و کم هزینه در مبارزه با علفهای هرز مزارع برنج، ضرورت تخمین دوره بحرانی کنترل علفهای هرز را الزامی می سازد. به منظور تعیین دوره بحرانی کنترل علفهای هرز در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در مرکز تحقیقات برنج کشور در رشت با استفاده از ارقام محلی بینام و اصلاح شده خزر درسال 1378 انجام شد. این آزمایش در قالب طرح کرتهای خرد شده دارای بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار و 10 تیمار در دو سری انجام شد. اولین سری تیمارها شامل طول دوره رقابت مخلوط طبیعی علفهای هرز با برنج پس از نشاکاری تا فواصل زمانی 40, 30, 20, 10 روز و شاهد (رقابت تمام فصل) بود که بعد از طی رقابت در هر دوره تا هنگام برداشت علفهای هرز آن وجین گردید. سری دیگر تیمارهای کنترل علفهای هرز بود که پس از نشاکاری تا فواصل زمانی مذکور وجین شدند و سپس تا پایان فصل هیچگونه کنترل علف هرز صورت نگرفت. با قرار داد مزرعه در شرایط تنش خشکی و آبیاری در فواصل زمانی مشخص با استفاده از خودرو حامل آب، ادامه رشد و نمو در شرایط فوق فراهم گردید. رابطه محصول شلتوک این دو گروه از تیمارها در هر رقم برنج به ترتیب در توابع لجستیک و گامپرتز برازش داده شدند تا دوره بحرانی کنترل علفهای هرز آنها به دست آید. به علاوه، متغیرهای ارتفاع گیاه و تعداد پنجه در مرحله رسیدن، میزان محصول، میزان و نوع علفهای هرز قبل از وجین و نیز وزن یک مترمربع از علفهای هرز هر کرت قبل از درو تعیین شد. سوروف (Echinochloa crus galli L.) ، جگن ها اعم از اویارسلام بذری (Cyperus difformis L.) ، انواع پیزر (Scripus mucronatus, S. juncoides Roxb) و قاشق واش (Alisma plantago-aquatica L.) مهمترین علفهای هرز مزرعه برنج را تشکیل می دادند که عموما تراکم آنها در رقم خزر بیشتر از بینام بود. افزایش دوره های کنترل و کاهش دوره های رقابت علفهای هرز باعث کاهش تراکم علفهای هرز و رقابت بهتر برنج با آنها گردید. با در نظر گرفتن 5 ٪ کاهش قابل تحمل، در رقم خزر یک دوره یک هفته ای بین روزهای 24.5 تا 31.5 پس از نشاکاری به عنوان دوره بحرانی کنترل علفهای هرز مشخص شد. در رقم بینام به جای دوره بحرانی کنترل، فقط یک زمان بحرانی کنترل علفهای هرز با 3 در صد کاهش قابل تحمل در روز بیست و دوم بعد از نشاکاری به دست آمد. در برازش دوره های رقابت و کنترل علفهای هرز با ارتفاع و تعداد پنجه، رابطه مستقیمی بین افزایش دوره های رقابت علفهای هرز با ارتفاع و تعداد پنجه در هیچیک از ارقام مشاهده نشد. ولی با افزایش دوره های کنترل علفهای هرز، عموما بر ارتفاع و تعداد پنجه های هر دو رقم افزوده شد.

به منظور امکان استفاده از سن شکارگر Orius albidipennis Reuter همراه با آفت کش های توصیه شده علیه آفات سبزی و جالیز، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی (CRD) انجام شد. اثرات جانبی آمیتراز، هپتنوفوس، پروپارژیت و مالاتیون با استفاده از روش آزمایشگاهی موسوم به Drum cell و بر اساس راهبرد سازمان بین المللی کنترل زیستی و تلفیقی جانوران و گیاهان زیان آور (IOBC) روی این شکارگر مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که هپتنوفوس با %29.70 تلفات برای پوره سن چهارم بی زیان است در حالی که آمیتراز و پروپارژیت به ترتیب با %56.70 و %43.20 تلفات به عنوان کمی زیان آور تشخیص داده شد. این نتایج همچنین نشان داد که مالاتیون با %100 مرگ و میر زیان آور شناخته می شود و بر اساس گروه بندی IOBC هپنتوفوس در گروه یک، آمیتراز و پروپارژیت در گروه دو و مالاتیون در گروه چهار قرار گرفتند. در آزمایش اثرات جانبی این آفت کش ها روی حشرات کامل، دو آفت کش آمتیراز و مالاتیون با %100 مرگ و میر به عنوان زیان آور تشخیص داده شد و بنابراین در گروه دو جای گرفت. همچنین نتایج این بررسی نشان داد که آفت کش های مذکور تاثیری روی میزان تخمریزی و تفریخ تخمها نداشتند.

محدودیت های عوامل تولید وعدم استفاده صحیح از این عوامل در بخشهای تولیدی، از جمله صنایع کوچک روستایی، از عواملی هستند که مطالعه بهره وری را ضروری می سازد. در این تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری طبقه بندی با انتساب حد مطلوب با 80 نفر از مدیران صنایع کوچک روستایی استان خراسان مصاحبه و پرسشنامه تکمیل شد. به منظور محاسبه بهره وری واحد های فوق از رویکرد تابع تولید و شاخصی استفاده شد. در بخش دیگر تحقیق، عوامل موثر بر بهره وری صنایع مذکور بررسی شد. بر اساس یافته های تقحیق بهره وری عوامل تولید (سرمایه، نیروی کار، مواد اولیه و انرژی) صنایع مزبور به ترتیب 31856, 0.587 هزار ریال، 21.61 و 8.02 بودند و بهره وری کل عوامل تولید این واحد ها برابر 0.784 بود. همچنین نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که میانگین بهره وری کل عوامل تولید در بین صنایع مورد مطالعه (سلولزی، شیمیایی، غذایی، فلزی، غیرفلزی و نساجی) تفاوت معنی داری با هم ندارند اما میانگین بهره وری عوامل تولید این صنایع اختلاف معنی داری با هم داشتند. در این تحقیق، بین میانگین بهره وری عوامل نیروی کار، انرژی و کل عوامل تولید واحدهای خصوصی و دولتی تفاوت معنی داری مشاهده نشد اما ملاحظه شد که بهره وری عامل سرمایه بخش خصوصی بیشتر از بهره وری آن در بخش عمومی و برعکس بهره وری عامل مواد اولیه در بخش عمومی به طور معنی داری بالاتر از بهره وری آن در بخش خصوصی بود.

در این تحقیق علل تخریب پوشش بتنی کانال اصلی شبکه آبیاری دشت ساوه مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی اسناد و گزارشهای موجود در ارتباط با کانال آبیاری دشت ساوه نشان می دهد که کانال مذکور در سالهای اول بهره برداری مورد تخریب قرار گرفته و چندین مرحله عملیات ترمیمی انجام شده نیز کارساز نبوده است؛ بطوریکه تخریب های مجدد در محل های قبلی و حتی در محل های جدیدی صورت گرفته است. نتایج بررسی های انجام شده قبلی در این زمینه توسط کارشناسان مختلف وجود گچ را بعنوان عامل تخریب قلمداد نموده است. در این تحقیق ابتدا از منطقه مورد نظر و محل های تخریب بازدید بعمل آمده و سپس اسناد و گزارشهای قبلی مورد بررسی قرار گرفت. سپس برای انجام مطالعات دقیق تر در طول کانال اصلی تعدادی چال شناسایی حفر و از عمق های مختلف اقدام به نمونه برداری و انجام آزمایشهای صحرایی گردید، نمونه های اخذ شده در آزمایشگاه مورد آزمایشهای فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی قرار گرفتند. مشاهدات عینی عوارض و ماهیت خاک بستر و اراضی اطراف نشان دادند که خاک بستر کانال از جمله خاکهای مشکل آفرین می باشد که دراین میان واگرایی و انحلال پذیر بودن خاک محتمل ترین حالت بودند. نتایج آزمایش های دانه بندی و حدود آتربرگ نشان دادند که قسمت اعظم نمونه ها دارای بافت اصلی(حدود 60 الی 70 درصد) ماسه و با طبقه بندی SC -SM می باشند. نتایج تجزیه شیمیایی نمونه های مورد بررسی نشان دادند که دانه های سفید موجود در بعضی نقاط پروژه، اهکی بوده و مقدار گچ موجود در خاک بسیار ناچیز می باشد. پتانسیل واگرایی نمونه ها با استفاده از روش های شرارد، هیدرومتری مضاعف و پین هول ارزیابی گردید که طی انها نمونه ها غیر واگرا تشخیص داده شدند. نتایج ازمایش پین هول نشان دادند که تعدادی از نمونه ها دارای پتانسیل واگرایی متوسط تا شدید می باشند. بدین ترتیب با توجه به بافت ماسه ای خاکها و کمی مقدار یون سدیم در خاک ماهیت فیزیکی واگرایی خاک کانال به اثبات رسید. بر اساس مجموعه نتایج حاصل از بررسی ها و انجام آزمایشهای مختلف، عوامل ایجاد خسارات و عوارض بوجود آمده در قالب سه گروه عوامل مرتبط با طراحی کانال، کیفیت اجرا و مشخصات ژئوتکنیکی بستر ارزیابی گردید که دراین میان نقش عوامل ژئوتکنیکی، یعنی وجود رگه های ماسه ای، فراهم شدن شرایط فرسایش، ایجاد حفرات فرسایشی و حذف تکیه گاه پوشش بتنی کانال، بعنوان عامل اصلی تخریب های پوشش به تایید رسید.

پرورش دهندگان گل و گیاه زینتی نیز مانند سایر کشاورزان، اکثرا کار کاشت و برداشت گل را راسا و با اتکا به دانش بومی توسعه داده اند. در کوران این کار بر اثر انجام آزمایش هایی از روی کنجکاوی و یا برای چاره جویی و انطباق و سازگاری با شرایط بهتر محیط تجاربی اندوخته و تجربیاتی که کسب کرده اند را به دیگران نیز انتقال داده اند. در کوران چنین روندی عوامل (سازه ها و متغیرها) متعددی تاثیر گذارند، بهره گیری از دانش نوین زمانی امکان پذیر است که عوامل متعدد و در هم تنیده ای از جمله ویژگی های شخصی مخاطب یا کاربر، امکانات تولید، فعالیت های ترویجی، با هم در یک تابع غیر خطی ترویجی و آموزشی مدنظر قرار گیرند. در این رابطه تحقیقی پیرامون عوامل تاثیرگذار بر تولید گل و گیاه انجام شده است با امید به اینکه از این طریق بتوان به توسعه و ترویج این فعالیت تولیدی کمک نمود. تحقیق حاضر از نوع علی- ارتباطی است که با روش تحلیل رگرسیون متباعد که خود در عمل متشکل از ترکیب رگرسیون های متعدد چند متغیری است انجام می شود. رگرسیون چند متغیری روشی است برای تحلیل مشارکت جمعی و فردی دو یا چند متغیر مستقل در تغییرات متغیر وابسته. برای دستیابی به اطلاعات مورد نیاز این تحقیق پرسشنامه ای با 68 پرسش و 386 گزینه تهیه و در محل کار حضورا با پرورش دهندگان منتخب به روش مصاحبه تکمیل شد. چهل و یک نفر (5.3 در صد) از افراد جامعه آماری به صورت سرشماری بعنوان افراد آموزش دیده و 82 نفر (10.6 درصد) از 729 نفر آموزش ندیده، به صورت تصادفی انتخاب گردیدند که جمعا 123 نفر مورد مطالعه قرار گرفتند. در این مطالعه روابط علی متغیرها از جمله سن محل تولد، سابقه گلکاری، تولید سالیانه گل شاخه ای و امثال آن به عنوان متغیرهای مستقل با تولید: گل شاخه ای، آپارتمانی و گلدانی، نشا، بذر، پیاز گل، و سطح زیر کشت: در فضای باز، زیر پلاستیک، در گلخانه شیشه ای و تنوع: گل شاخه ای، گیاه آپارتمانی و گلدانی، پیاز گل، قلمه، بذر و نشا به عنوان متغیرهای وابسته به قالب 11 معادله چند متغیری رگرسیونی مجز بررسی و تحلیل شد. در نتیجه مشخص گردید که از 121 موقعیت ممکن برای نمایش وابستگی متغیرهای وابسته به متغیرهای مستقل فقط در 57 موقعیت ارتباط معنی دار بود که از آن 23 موقعیت مثبت و 44 مورد منفی بود. در این میان عمده ترین متغیرها با بیشترین تعداد حضور در معادلات رگرسیون، تعداد کارگر و سابقه اشتغال بودند. اما صادرات گل و گیاه با بیشترین نقش مثبت عمده ترین عامل بازدارنده توسعه گل و گیاه بودند. بر مبنای یافته ها با توجه به حساسیت موضوع، پیشنهادهایی در انتهای مقاله ارایه شده اند.

این تحقیق با تعداد 24 رقم و لاین سویا از گروه های رسیدگی مختلف در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، به منظور بررسی همبستگی ژنتیکی بین درصد روغن دانه و برخی صفات مهم زراعی در سال 1376 در ایستگاه عرافی محله مرکز تحقیقات کشاورزی گرگان انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ارقام از نظر کلیه صفات مورد مطالعه اختلاف معنی داری در سطح احتمال %1 وجود دارد که دلالت بر وجود تنوع ژنتیکی می نماید. نتایج ضرایب همبستگی نشان داد که صفات درصد پروتئین، وزن صد دانه، تعداد روز تا شروع گلدهی، دوره پر شدن دانه و تعداد روز تا رسیدگی دارای همبستگی منفی و معنی دار و تعداد دانه در غلاف دارای همبستگی مثبت و معنی داری با در صد روغن در سطح احتمال %1 می باشند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که افزایش در صد روغن عمدتا در اثر کاهش درصد پروتئین می باشد. صفات تعداد روز تا شروع گلدهی و تعداد روز تا رسیدن نیز به ترتیب دارای اثر مستقیم و منفی زیادی بر روی در صد روغن بودند. نتایج این آزمایش نشان می دهد که در بین مواد مورد بررسی برای گزینش لاین های با درصد روغن دانه بالا، لازم است که صفات در صد پروتئین و تعداد روز تا رسیدن در اولویت قرار گیرند و برای افزایش روغن، لاین هایی انتخاب شوند که در صد پروتئین آنها کم و زودرس تر باشند.

پیش بینی هزینه های تعمیر و نگهداری تراکتورها در واحد های مکانیزه کشاورزی، از چند نقطه نظر حایز اهمیت است، که سنجش دقیق تر میزان عایدی با لحاظ کردن این اقلام هزنیه، تعیین عمر مفید تراکتورها با بررسی روند تغییرات هزینه های مزبور وامکان بررسی علل نامطلوب افزایش هزینه ها، در صورت ایجاد از جمله این موارد هستند. این مطالعه به منظور تعیین یک مدل ریاضی مناسب که بتواند مقدار هزینه های تعمیر و نگهداری تراکتورهای کشاورزی را حتی المقدور به صورت دقیق پیش بینی کند، برای سه نوع تراکتور متداول در شرکت کشت و صنعت نیشکر کارون واقع در شمال استان خوزستان انجام شده است. تراکتورهای مورد مطالعه عبارتند از: تراکتورهای مسی فرگوسن- 285 که از کاملترین پرونده های مربوط به 168 دستگاه تراکتور موجود انتخاب شده اند، تراکتور های جاندیر- 3350 از 20 تراکتور موجود و تراکتورهای جاندیر- 4955 که از تعداد کل 25 تراکتور انتخاب شده اند. عمده ترین اطلاعات جمع آوری شده جهت انجام این تحقیق عبارتند از: میزان هزینه های تعمیر و نگهداری سالیانه که از مجموع سه هزینه عمده تعمیر و نگهداری (لوازم یدکی، دستمزد تعمیرات و روغن و گریس) به دست می آید و نیز میزان کارکرد سالانه تراکتورها. در تفکیک اقلام هزینه، مقایسه هایی نیز بین مقادیر آنها صورت گرفته که نشان می دهدهزینه های لوازم یدکی بیشترین سهم را از مجموع کل هزینه های تعمیر و نگهداری، در شرایط موجود دارا می باشند. در ادامه با محاسبه مقادیر تجمعی این دو دسته از اطلاعات برای سالهای مختلف کارکرد تراکتورها، برازش داده های نهایی با شش مدل ریاضی مختلف (خطی، نمایی، معکوس، ضربی، درجه دو و درجه سه) از روش کمترین مربعات و با استفاده از یک نرم افزار کامپیوتری انجام شد. با انجام این عملیات مناسب ترین مدل برآورد هزینه های تعمیر و نگهداری هر سه نوع تراکتور، به صورت مدل ضربی به دست آمده و پارامترهای مربوطه محاسبه شدند. همچنین یک مدل نهایی که بهترین برازش را برای اطلاعات هزینه های تعمیر تجمعی به ازای ساعات کارکرد انباشته همه تراکتور ها ارایه کند، به صورت ضربی تعیین شد. مقایسه مدل نهایی به دست آمده در این تحقیق با بعضی از مدلهای ارایه شده در منابع دیگرنشان می دهد که مقادیر تجمعی این هزینه ها به صورت درصدی از قیمت اولیه، توسط مدل مزبور کمتر ازمدلهای سایر منابع برآورد می شود. علت اصلی این امر، اختلاف بیشتر هزینه های تعمیر و نگهداری (به خصوص در سالهای اولیه کارکرد تراکتورها) با قیمت اولیه تراکتورها، در مقایسه با سایر منابع گزارش شده می باشد.

اینترنت یکی از مهمترین ابزارهای دسترسی به اطلاعات در عصر اطلاعات به شمار می رود. این فناوری با گسترش سریع خود توانسته است علاوه بر کاربردهای شخصی، در بعد آموزشی و پژوهشی نیز تحول ایجاد نماید و موجبات ارتقای سطح دانش و توانایی دانشجویان و دانشگاهیان را از طریق دستیابی سریع و ارزان با اطلاعات و منابع علمی فراهم آورد. در حال حاضر، از اینترنت به شکل های مختلف (پست الکترونیک، تبادل مقاله های علمی، صفحه های خانگی درسی، اتصال به پایگاه های وب، آموزش الکترونیکی و ... ) در محیط های علمی و دانشگاهی استفاده می شود. هدف این تحقیق عبارت است از تعیین الگوی استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده های کشاورزی از شبکه اینترنت در ایران. طرح این تحقیق از نوع مطالعات همبستگی (Correlational Research) است که برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل 305 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری شاغل به تحصیل در سال تحصیلی 80- 79 در چهار دانشکده کشاورزی دانشگاه های تربیت مدرس، تهران شیراز و صنعتی اصفهان می باشد که حداقل 2 نیمسال تحصیلی را گذرانده اند. ابزار تحقیق از لحاظ روایی ظاهری و محتوایی بر اساس نظر 20 نفر از متخصصان تنظیم و برای تعیین اعتبار پرسشنامه نیز از روش آزمون مقدماتی (Pilot Study) استفاده شد که آلفای کرونباخ محاسبه شده (0.98 تا 0.77) مبین اعتبار مناسب آن برای گردآوری داده ها بود. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شده است. تحلیل داده ها با استفاده از برنامه نرم افزاری SPSS نسخه 10 انجام شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که میزان استفاده دانشجویان از شبکه اینترنت با میزان مهارت استفاده از رایانه، مقطع تحصیلی، دانشکده محل تحصیل، ساعات استفاده از رایانه، تعداد آثار علمی، وضعیت شغلی در سطح 0.1 درصد و با میزان تسلط به زبان انگلیسی، رشته تحصیلی درسطح 1 درصد و با میزان فعالیت پژوهشی، محل تولد و داشتن رایانه شخصی در سطح 5 درصد رابطه دارد. افزون بر این، تحلیل رگرسیون نشان داد که با مدل آماری بدست آمده می توان از طریق متغیرهای مستقل حدود 53 در صد تغییرات متغیر وابسته را تبیین نمود.

برای بررسی میزان سازگاری و تعیین بهترین گرده زای مناسب برای ارقام روغنی، بلیدی ماری و مانزانیلا در سالهای 1378 - 1376 تیمارهای گرده افشانی بصورت گرده افشانی آزاد و دگر گرده افشانی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که کلیه ارقام مورد مطالعه دارای خود ناسازگاری می باشد. اما درجه خود ناسازگاری تحت تاثیر عوامل رقم و سال می باشد. در بررسی رشد لوله گرده به روش رنگ آمیزی با آنیلین آبی، خود ناسازگاری موجود در زیتون بصورت گامتوفیتیک تشخیص داده شد. در تلاقی متقابل بین بعضی از ارقام نیز ناسازگاری وجود داشت. ولی این روابط بصورت متقابل نبود. با توجه به شاخص سازگاری بهترین گرده زا برای ارقام مورد مطالعه برحسب اولویت به ترتیب زیر تعیین گردید. 1- روغنی: زرد، لچینو، بلیدی، روغنی و مانزانیلا. 2- ماری: مانزانیلا، ماری و زرد. 3- بلیدی: ماری، روغنی، لچینو، بلیدی و مانزنیلا. 4- مانزانیلا: زرد، ماری، بلیدی و مانزانیلا.

در چند دهه گذشته تخمین متغیرهای مکانی با استفاده از داده های همان متغیر (کریجینگ) و یا با بکارگیری اطلاعات متغیرهای کمکی (کوکریجینگ) مورد علاقه متخصصین علوم خاک بوده است. با توجه به اهمیت آگاهی در مورد غلظت کلر بعنوان یک عنصر ضروری و همینطور سمی (در غلظتهای بالا) و مشکلات و هزینه های مورد نیاز برای اندازه گیری آن یافتن راهکاری برای تخمین آن سودمند می باشد. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی توانایی تخمین زن های کریجینگ و کوکریجینگ (با استفاده از اطلاعات مربوط به هدایت الکتریکی) در برآورد این متغیر در برخی از خاکهای منطقه رودشت اصفهان صورت گرفت. 600 نمونه خاک بصورت منظم و در محل گره های شبکه ای مربعی با فواصل 100 متر از عمق 0-30 سانتیمتر برداشت گردید. مقدار هدایت الکتریکی (ECe) در تمام نمونه ها و غلظت کلر در نصف آنها اندازه گیری گردید. علیرغم وجود تغییرات بسیار بالای دو متغیر در منطقه مورد مطالعه محاسبات نشانگر وجود همبستگی مکانی مناسب در مورد دو متغیر و در مقیاس مورد مطالعه می باشد. هر دو تخمین زن (کریجینگ و کوکریجینگ) تخمینهای قابل قبولی را از غلظت کلر ارایه نمودند لیکن استفاده از اطلاعات هدایت الکتریکی عصاره اشباع بعنوان متغیر ثانویه در کوکریجینگ منجر به %38 کاهش در مقدار میانگین مجذورات خطای تخمین و در نتیجه افزایش ضریب همبستگی بین داده های معیار و مقادیر تخمینی از %76 در کریجینگ به %90 در کوکریجینگ گردید. لذا استفاده از کوکریجینگ جهت برآورد غلظت کلر محلول در خاک به منظور صرفه جویی در هزینه های مورد نیاز برای تجزیه های شیمیایی و کسب دقت بالا در تخمینها بویژه در مواردی که میزان شوری خاک برای اهداف دیگر اندازه گیری می شود بسیار توصیه می گردد.

به منظور بررسی اثرات تنش رطوبتی در مراحل مختلف فنولوژیکی رشد میوه بر صفات کمی و کیفی میوه هلو، آزمایشی در باغ تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران (کرج) در قالب طرح کرت های خرد شده، با آرایش بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. چهار رقم (ردهون، جی.اچ.هیل، سفید مشهد. سرخ و سفید مشهد) به عنوان عامل اصلی و پنج تیمار تنش رطوبتی (تنش در دوره اول رشد میوه، تنش در دوره دوم، تنش در دوره سوم، تنش در دورههای اول و دوم و شاهد) به عنوان عامل فرعی مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنش رطوبتی در دوره سوم رشد میوه به طور معنی داری متوسط وزن میوه، اندازه میوه و مقدار آب میوه را کاهش می دهد در حالی که مقدار کل مواد جامد محلول میوه (T.S.S) و اسیدیته میوه افزایش می یابد. تنش رطوبتی در دوره دوم رشد میوه (مرحله سخت شدن هسته) وزن میوه را با اختلاف معنی داری در سطح %1 نسبت به سایر تیمارها افزایش داد.

در استان مازندران بیشتر از خشک کن نوع خوابیده استفاده می شود. برای بررسی توزیع رطوبت در نقاط مختلف مخزن، از مخزنی دارای ابعاد 7 متر طول، 2 متر عرض، 0.8 متر عمق استفاده می شد. مخزن به ویله سه صفحه فرضی که به ترتیب 3.5, 1.5 و 5.5 متر، از دیواه سمت دمنده فاصله داشتند به چهار ناحیه و در عمق به وسیله سه صفحه فرضی که به ترتیب 0.55, 0.35, 0.15 متر از سطح شلتوک فاصله داشتند، به چهار عمق تقسیم شد. در نتیجه مخزن به 16 خانه کوچکتر تقسیم گردید. برای اجرای آزمایش از سه خشک کن مشابه که هرکدام به عنوان یک تکرار در آزمایش به شمار می رفتند، استفاده گردید. ابتدا مخزن هر خشک کن یک نمونه برداشته و رطوبتش تعیین شد. هر نوبت نمونه برداری بوسیله طرح آماری بلوک تصادفی با دو فاکتور (عمق و ناحیه هر یک در چهار سطح) و کل داده ها به وسیله طرح آماری بلوک کامل تصادفی با سه فاکتور (زمان، عمق و ناحیه به ترتیب در نه، چهار و چهار سطح) تجزیه شد. مدت خشک کردن 57 ساعت طول کشید. نتایج نشان داد که توزیع رطوبت در نقاط مختلف مخزن یکنواخت نیست و بیان کننده توزیع غیر یکنواخت حرارت است. در آخرین نوبت نمونه برداری میانگین رطوبت در عمق و در ناحیه های مختلف برابر 6.67 درصد و با انحراف معیار 0.21 در صد بود.

بیماری بلاست در اثر Pyricularia grisea Sacc. بوجود می آید، به علت اپیدمی شدن هر ساله و خسارتی که به ارقام محلی وارد می نماید، به عنوان مهمترین بیماری برنج در شمال ایران محسوب می شود. قارچکشهای زیادی برای کنترل آن در گذشته مورد آزمایش قرار گرفته است که قارچکش بنومیل به مدت چندین سال و قارچکش ادی فنفوس از سال 1355 تاکنون بطور مداوم استفاده می شوند. در این بررسی، برگها و خوشه های برنج از مزارع نقاط مختلف استان گیلان جمع آوری شده، در آزمایشگاه و روی محیط غذایی PDA ، قارچ عامل بیماری به روش تک اسپور جداسازی گردید. برای ارزیابی مقاومت جدایه های قارچ عامل بیماری به دو قارچکش مذکور، قرصی به قطر 7 میلی متر روی محیط غذایی PDA حاوی 2, 1, 0.1 و 4 میلی گرم در لیتر از ماده موثره بنومیل و …, 40, 30, 20, 10, 1 و 140 میلی گرم در لیتر از ماده موثره ادی فنفوس بطور جداگانه کشت گردید. میزان بازداری از رشد رویشی در هر جدایه و EC50 قارچکشهای مذکور به فواصل 5 و 7 و 14 روز پس از کشت آنها روی محیط مذکور تعیین شد. نتایج نشان داد که از 50 جدایه یک جدایه درغلظت 4 میلی گرم در مقابل بنومیل، 8 و 2 جدایه بترتیب در غلظت های 80 و 140 میلی گرم در لیتر در مقابل ادی فنفوس مقاوم بودند. EC50 قارچکش بنومیل بین 0.1 تا 0.6 و قارچکش ادی فنفوس بین 0.5 تا 30 میلی گرم در لیتر برای جدایه ها متغیر بود. بر اساس توانایی رشد در غلظتهای مختلف ادی فنفوس همه جدایه ها در چهار گروه بشرح زیر طبقه بندی شدند: 1- حساس (10 میلی گرم در لیتر)، %66 جدایه ها. 2- نیمه حساس (40 میلی گرم در لیتر)، %18 جدایه ها. 3- نیمه مقاوم (80 میلی گرم در لیتر)، %12 جدایه ها. 4- مقاوم (140 میلی گرم در لیتر) %4 جدایه ها.

این پژوهش با هدف تعیین توان سویه های بومی پسودوموناس فلورسنس در بهبود جذ ب عناصر غذایی توسط گندم، انجام گرفت. به این منظور در یک آزمایش گلخانه ای و بر اساس طرح RCBD ، گندم بهاره رقم مغان 1، با 40 سویه بومی پسودوموناس فلورسنس در 4 تکرار مایه زنی گردید. هنگام برداشت، گیاهان مایه زنی شده با 17 سویه که به لحاظ شاخص های رشد گندم پاسخ بهتری نشان داده بودند، انتخاب شدند و غلظت عناصر غذایی شامل آهن، روی، منگنز، فسفر و پتاسیم در اندام های هوایی آنها مورد سنجش قرار گرفت. داده های آزمایش با استفاده از نرم افزار کامپیوتری MSTAT-C مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. بر اساس نتایج حاصل، مایه زنی گیاه با سویه های مختلف پسودوموناس فلورسنس، موجب بهبود جذب عناصر غذایی توسط گندم گردید ولی اثر کلی تیمارهای مایه زنی شده تنها برای غلظت آهن (P<0.01) و منگنز (P<0.05) به سطح معنی دار رسید. سویه های B36, B9 بالاترین غلظت و بیشترین مقدار جذب آهن را موجب شدند و بطور معنی دار (P<0.05) بر شاهد مایه زنی نشده برتری داشتند. عملکرد بیولوژیک بالاترین همبستگی معنی دار را با مقدار جذب آهن (R2=0.91**) و پایین ترین همبستگی را با مقدار جذب پتاسیم (R2=0.22*) نشان داد.

پاسخ ایمنی همورال به واکسیناسیون علیه ویروس مولد بیماری نیوکاسل (NDV) و بورس عفونی (IBD) و تاثیر تزریق لیپوپلی ساکارید (LPS) سالمونلاتیفی موریوم بر ترکیب اسیدهای چرب کبدی در جوجه های گوشتی سویه 2000 و 1957 تحت رژیم غذایی آزاد و یا محدود، مورد مطالعه قرار گرفت. دویست و هفتاد و پنج قطعه جوجه گوشتی سویه 2000 (160 قطعه) و 1957 (115 قطعه) در یک روزگی، بطور تصادفی بین 64 قفس تقسیم شدند، بطوریکه نیمی از هر سویه از روز چهارم تحت محدودیت غذایی قرار گرفت (فاکتوریل 2´2 ) و در هفته های 1 تا 4 به ترتیب 80, 70, 76 و 90 درصد از میزان مصرف خوراک محاسبه شده در اختیار آنها گذاشته شد. به منظور تعیین تیتر آنتی بادی، دو جوجه از هر قفس بطور تصادفی انتخاب و در روزهای 21 و 35 علیه IBD , NDV واکسینه و در روزهای 35, 21 و 42 از آنها خونگیری بعمل آمد. برای سنجش ترکیب اسیدهای چرب کبدی تعداد 6 قطعه جوجه از هر سویه و رژیم غذایی (n=24) در روزهای 14, 7, 0 و 28 از قفسهای گروهی جدا و به قفسهای انفرادی با همان رژیم غذایی انتقال یافتند. تزریق LPS به 3 جوجه در هر گروه یکروز پیش از اتمام هر دوره آزمایش (روزهای 27, 13, 6 و 41 ) انجام گردید و 24 ساعت بعد از هر تزریق جوجه ها کشته و نمونه های کبدی جمع آوری شدند. تیتر آنتی بادی علیه نیوکاسل در پاسخ ایمنی اولیه و ثانویه در سویه 1957 بیشتر از سویه 2000 بود (P=0.0001) ، ولی تیتر آنتی بادی علیه بورس عفونی تحت تاثیر سویه قرار نگرفت (P>0.05). رژیم های غذایی تاثیری بر پاسخ ایمنی همورال نداشتند (P>0.05). ترکیب اسیدهای چرب کبدی تحت تاثیر سویه، رژیم غذایی، تزریق LPS ، سن و اثرات متقابل آنها قرار گرفت (P<0.05). نتایج این مطالعه ضمن تاکید بر تاثیر منفی بهگزینی برای افزایش وزن بدن در جوجه های گوشتی بر پاسخ ایمنی همورال نشان داد که پیش سازهای التهاب زا (اسیدهای چرب گروه n-6) که با کاهش راندمان تولید همراه هستند در سویه 2000 در مقایسه با سویه 1957 به میزان بیشتری بکار گرفته شده است. بعلاوه، چنین روندی در جوجه های دریافت کننده خوراک بصورت آزاد هم دیده شد که نمایانگر تاثیر محدودیت غذایی بر کاهش تولید واسطه های التهاب زا با خواص نامطلوب بر رشد می باشد.