مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین
سال:1395 | دوره:20 | شماره:4 (پی در پی 87) |تعداد مقالات:12

زمینه: ضایعه های کیستی با منشا اپیتلیوم دندانی و ظاهر بالینی و رادیوگرافی مشابه، رفتار بالینی متفاوتی دارند.هدف: مطالعه به منظور مقایسه برخی عوامل مرتبط با تکثیر و فرار از مرگ سلولی در اپیتلیوم پوشاننده دو گروه از ضایعه های کیستی دندانی با رفتار بالینی متفاوت انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه تحلیلی و گذشته نگر تعداد 11 نمونه پارافینه از هر یک از ضایعه های کیست رادیکولار،کیست دنتی ژروس، ادونتوژنیک کراتوکیست و آملوبلاستومای تک کیستی، برای بررسی بروز آنتی ژن ki-67 و پروتئین bcl-2 رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمیایی شدند. داده ها با آزمون های آماری کروسکال- والیس و کای دو تحلیل شدند.یافته ها: بیش ترین میزان سلول های ki-67 مثبت (35.50±26.29%) در لایه پارابازال ادونتوژنیک کراتوکیست دیده شد (P=0.001). میانگین ki-67-LI در لایه پارا بازال گروه تهاجمی (26.80±37.79%) بیش تر از گروه غیرتهاجمی (4.04±3.38%) بود، اما این تفاوت معنی دار نبود. یش ترین میانگین (95±6.70%) bcl-2-LI در لایه بازال ادونتوژنیک کراتوکیست بود (P=0.001). میانگین bcl-2-LI در همه لایه ها در ضایعه های تهاجمی بیش تر از ضایعه های غیرتهاجمی و بیش ترین مقدار آن (%10×72.45±3.94) در لایه بازال و این تفاوت معنی دار بود (P=0.001).نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، تظاهر بیش تر نشان گرهای مرتبط با فرار از مرگ سلولی در گروه ضایعه های مهاجم در مقایسه با گروه غیرمهاجم، این احتمال را مطرح می کند که فرار از مرگ سلولی نقش مهم تری در رفتار تهاجمی ضایعه های دندانی کیستی ایفا می کند.

زمینه: کمبود فشار اکسیژن (هیپوکسی) یک پدیده شایع در تومورهای انسانی است که با افزایش القای فرآیند رگ زایی (آنژیوژنزیس) موجب رشد، بقا و تهاجم تومور می شود. مهارکننده عامل القایی هیپوکسی (HIF1AN) از طریق اتصال به یک سری زیرواحدهای پروتئین HIF1a به نام کپ بایندیگ پروتئین پی  (CBP/P300) 300موجب مهار عامل القایی هیپوکسی (HIF1a) می شود.هدف: مطالعه به منظور تعیین ارتباط بیان مهارکننده عامل القایی هیپوکسی (HIF1AN) با میزان تهاجم عروقی در تومور روده انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه تحلیلی در سال های 1391 تا 1393 بر روی 101 بیمار مبتلا به سرطان روده انجام شد که از لحاظ وضعیت تهاجم عروقی به دو گروه دارا و فاقد تهاجم عروقی تقسیم شدند. بلوک های پارافینه تومور به روش ایمنوهیستوشیمی با نشان گر HIF1AN رنگ و از نظر شدت رنگ پذیری و تعداد سلول ها ارزیابی شدند. ارتباط میزان بیان نشان گر HIF1AN با شاخص های آسیب شناسی و با آزمون های آماری همبستگی و مجذور کای تحلیل شد.یافته ها: واکنش ایمنوشیمیایی HIF1AN در دو گروه مورد مطالعه متفاوت بود. بین کاهش میزان بیان پروتئین  HIF1ANبا افزایش تهاجم عروقی و رگ زایی تومور سرطان روده ارتباط معنی داری دیده شد. بین بیان HIF1AN با عمق تومور و تمایز آن ارتباطی وجود نداشت.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها به نظر می رسد پروتئین HIF1AN در سرطان روده نقش مهارگر تومور دارد و کاهش بیان این پروتئین در هسته سلول های توموری روده موجب افزایش بیان عوامل رگ زایی و تهاجم عروقی می شود.

زمینه: زبان به خاطر موقعیت ویژه و اعمال مختلف، در معرض تحریک های مزمنی قرار دارد که به ایجاد ضایعه های واکنشی منجر می شوند.هدف: مطالعه به منظور مقایسه فراوانی ضایعه های واکنشی زبان در بایگانی دانشکده های دندان پزشکی قزوین و شهید بهشتی تهران طی 15 سال انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی گذشته نگر تمام پرونده های مربوط به ضایعه های واکنشی زبان در بایگانی بخش آسیب شناسی دهان دانشکده های دندان پزشکی قزوین (29 پرونده) و شهید بهشتی تهران (41 پرونده) از سال 1377 تا 1393 بررسی شدند. اطلاعات جمعیتی بیمار (سن و جنس)، نوع ضایعه (فیبروم تحریکی، پیوژنیک گرانولوما، واکنش دارویی و هیپرکراتوز)، موقعیت ضایعه در زبان و عادت بیمار ثبت و داده ها با آزمون های آماری کای دو، تی مستقل و آنوای یک طرفه تحلیل شدند.یافته ها: از 70 بیمار مور مطالعه، 49 نفر (70%) زن بودند و میانگین سنی افراد مورد مطالعه 43±16 سال بود. از 70 پرونده مربوط به ضایعه واکنشی زبان، 51.4% فیبروم تحریکی و 38.6% پیوژنیک گرانولوما بودند. 42.9% ضایعه های واکنشی زبان در قسمت لترال، 28.6% در قسمت قدامی و بقیه به ترتیب در قسمت های پشت، دورسال و خلفی زبان بودند. در مردها، ضایعه پیوژنیک گرانولوما و در زن ها فیبروم تحریکی بیش ترین فراوانی را داشتند.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها و فراوانی ضایعه های واکنشی فیبروم تحریکی و پیوژنیک گرانولوما نسبت به سایر ضایعه های واکنشی، به نظر می رسد تغییر شیوه زندگی و رعایت بهداشت دهان تا حدود زیادی به جلوگیری از این ضایعه ها کمک خواهد کرد.

زمینه: سوء مصرف مواد یکی از مهم ترین مشکلات نیازمند مداخله در کشور است که می تواند زندگی و سلامت فرد را تحت تاثیر قرار دهد. یکی از کارکردهای مهم و نشان دهنده سلامت فرد، خواب است.هدف: مطالعه به منظور تعیین اثربخشی مداخله شناختی- رفتاری چندمولفه ای بر کیفیت خواب و سلامت عمومی سوء مصرف کنندگان مواد مخدر انجام شد.مواد و روش ها: این پژوهش مداخله ای در سال 1393 در مراکز ترک اعتیاد قزوین اجرا شد. با توجه به معیارهای ورود به مطالعه و پس از مصاحبه مقدماتی، 30 مرد به شیوه نمونه گیری در دسترس از یکی از مراکز درمان سوء مصرف مواد قزوین انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه جای گزین شدند. گروه مداخله، درمان شناختی- رفتاری چندمولفه ای ادینگر و کارنی را دریافت کرد و گروه شاهد هیچ مداخله ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش پرسش نامه های کیفیت خواب پیتزبورگ و سلامت عمومی بود که پیش و پس از مداخله توسط مشارکت کنندگان تکمیل شد. داده ها با روش تحلیل واریانس نمره های اختلافی تحلیل شدند.یافته ها: درمان شناختی- رفتاری چندمولفه ای به طور معنی داری کیفیت خواب و سلامت عمومی را در گروه مداخله در مقایسه با گروه شاهد بهبود بخشید (P<0.05).نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، به نظر می رسد درمان شناختی- رفتاری می تواند به بهبود سلامت عمومی و کیفیت خواب منجر شود.

زمینه: آدیپوکین ها از جمله واسپین و نسفاتین نقش های زیستی گوناگونی دارند و احتمال داده می شود با عوامل و بیماری های مختلفی از جمله قلبی- عروقی و پرفشاری خون ارتباط داشته باشند.هدف: مطالعه به منظور تعیین تاثیر 12 هفته فعالیت ورزشی هوازی بر سطوح سرمی واسپین و نسفاتین -1 در زنان مسن مبتلا به پرفشاری خون انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه مداخله ای در سال 1393 به مدت سه ماه در سالن ورزشی و تندرستی دانشگاه شیراز انجام شد، 30 زن مسن مبتلا به پرفشاری خون به صورت تصادفی انتخاب و به دو گروه شاهد و مداخله تقسیم شدند (هر گروه 15 نفر). برنامه تمرینی شامل تمرین های هوازی فزاینده بود که سه جلسه در هفته و به مدت 12 هفته (3 ماه) اجرا شد. نمونه های خون قبل از تمرین و 24 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین، جمع آوری و داده ها با آزمون آماری تی وابسته و مستقل برای مقایسه درون گروهی و بین گروهی تحلیل شدند.یافته ها: میانگین سنی گروه شاهد 56.10±9.8 سال، فشارخون سیستولی 13.10±0.87 میلی متر جیوه و فشارخون دیاستولی 7.89±0.56 میلی متر جیوه بود. میانگین سنی گروه مداخله 55.10±6.08 سال، فشارخون سیستولی 13.28±1.36 میلی متر جیوه و فشارخون دیاستولی 7.76±0.78 میلی متر جیوه بود و دو گروه از نظر متغیرهای زمینه ای تفاوت معنی داری با یکدیگر نداشتند. پس از 12 هفته فعالیت ورزشی هوازی، تغییرات معنی داری در سطوح واسپین و نسفاتین گروه مداخله رخ نداد، اما افزایش معنی داری در سطوح واسپین (p=0.04) و کاهش معنی داری در سطوح نسفاتین (p=0.03) گروه شاهد مشاهده شد.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، آستانه تحریک هر آدیپوکین در مقایسه با آدیپوکین دیگر متفاوت بوده و 12 هفته فعالیت ورزشی هوازی توانسته از افزایش قابل توجه واسپین و کاهش قابل توجه نسفاتین جلوگیری کند.

زمینه: تنش و هیجان های منفی در بروز دیابت نوع دو نقش دارند و خودکارآمدی در پیش بینی تعهد به رفتارهای خودمدیریتی درمان دیابت موثر است.هدف: مطالعه به منظور تعیین نقش راهبردهای مقابله با تنش و سخت رویی در پیش بینی خودکارآمدی مدیریت دیابت نوع دو انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه همبستگی تعداد 57 نفر از بیماران دارای دیابت خفیف و 59 نفر از بیماران دارای دیابت شدید (بر اساس هموگلوبین گلیکوزیله) با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس از بیمارستان های بوعلی و ولایت شهر قزوین انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسش نامه مشخصه های جمعیتی و مقیاس های سنجش دیدگاه های شخصی (سخت رویی)، شیوه مقابله با تنش و مقیاس خودکارآمدی در مدیریت دیابت جمع آوری شدند. داده ها با آزمون های آماری تی و رگرسیون چند متغیره تحلیل شدند.یافته ها: میانگین تعهد، مبارزه جویی، کنترل و کل سخت رویی در بیماران دیابت خفیف بالاتر از بیماران دیابت شدید بود. بیماران دیابت خفیف بیش تر از شیوه های مقابله مساله مدار و اجتناب مدار و بیماران دیابت شدید از شیوه مقابله هیجان مدار استفاده کردند. بیماران دیابت خفیف در کل مقیاس خودکارآمدی مدیریت دیابت، نمره بالاتری نسبت به بیماران با دیابت شدید داشتند. 75% واریانس خودکارآمدی مدیریت دیابت را دو متغیر سخت رویی و شیوه مقابله هیجانی (به ترتیب 0.43 و -0.36) پیش بینی کردند که این تفاوت از نظر آماری معنی دار بود (P<0.001).نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، مولفه هایی نظیر تعهد، کنترل و مبارزه جویی در کنار به کارگیری راهبردهای مقابله کارآمدی (کاهش احساس های منفی و تنظیم هیجانی) در خودکارآمدی مدیریت دیابت نوع دو سهم مهمی دارند و توجه به آن ها در مشاوره سلامت مهم است.

زمینه: اشرشیاکلی باکتری بیماری زای غالب در ایجاد عفونت های ادراری در محیط بیمارستانی است. فیمبریه های S و A از جمله عوامل مهم اتصالی باکتری و بروز عفونت مجاری ادراری در سویه های اشرشیاکلی هستند.هدف: مطالعه به منظور تعیین فراوانی دو ژن کدکننده فیمبریه S و A در جدایه های اشرشیاکلی نمونه های ادرار بیماران بستری در بخش های مختلف بیمارستان های آموزشی- درمانی قزوین انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی، 126 جدایه اشرشیاکلی از نمونه ادرار بیماران مبتلا به عفونت دستگاه ادراری بستری در بیمارستان های آموزشی- درمانی قزوین طی سال های 1392 تا 1393 جمع آوری شدند. تمامی جدایه های باکتریایی با روش های استاندارد آزمایشگاهی تعیین هویت شدند. سپس از نظر وجود ژن های afa و  sfaبا استفاده از آزمون های PCR و تعیین توالی بررسی شدند.یافته ها: در مجموع، 37 جدایه (29.4%) از نظر حضور ژن sfa و 13 جدایه (10.3%) از نظر حضور ژن afa مثبت بودند. بیش تر جدایه های حاوی ژن afa (5 جدایه، 4%) از بیماران بستری در بخش مراقبت ویژه و جدایه های حاوی ژن sfa اغلب از بخش داخلی بودند (23 جدایه، 18.3%).نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاکی از شیوع قابل توجه ژن های afa و sfa در جدایه های اشرشیاکلی نمونه های ادراری بود. با توجه به اهمیت بالینی این عوامل مهم اتصالی در ایجاد و پیشرفت عفونت دستگاه ادراری، استفاده از راهکارهای درمانی مناسب ضروری است.

زمینه: کیفیت هوا و تراکم ذرات هوابرد در بخش های داخلی بیمارستان از عوامل موثر بر سلامت بیماران و کارکنان درمانی محسوب می شوند.هدف: مطالعه به منظور تعیین کیفیت هوا و غلظت ذرات معلق در بخش های داخلی بیمارستان بوعلی سینای قزوین انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی از مهر تا آذر ماه سال 1394 در بیمارستان بوعلی سینای قزوین انجام شد. نمونه برداری ها دو بار در هفته توسط دستگاه میکرو داست (مدل HP3275-05، شرکت کسلا) با بهره گیری از نمونه بردارهای ذرات هوابرد با قطر کم تر از 2.5 و 10 میکرومتر در هواگذر 3.5 لیتر بر دقیقه در مدت 10 دقیقه انجام شد. شاخص کیفیت هوا توسط نرم افزار محاسبه گر شاخص کیفیت هوا و تحلیل نتایج با آزمون های آماری تی جفتی و پیرسون انجام شد.یافته ها: بالاترین غلظت میانگین 24 ساعته ذرات هوابرد با قطرهای 2.5 و 10 میکرومتر به ترتیب در بخش قلب مردان به میزان 46.38 و 13.49 میکروگرم بر مترمکعب و کم ترین آن در بخش آزمایشگاه و چشم وجود داشت. همبستگی مثبت و معنی داری میان غلظت ذرات معلق با اندازه کم تر از 2.5 میکرومتر در محیط داخل و بیرون مشاهده شد (r=0.93).نتیجه گیری: یافته ها نشان دهنده تهویه نامناسب و تاثیر کیفیت هوای بیرون و منابع انتشار داخلی بر کیفیت هوای بخش های داخلی بود. تسهیل در پخش و انتقال عوامل عفونی، علاوه بر به خطر انداختن سلامت کارکنان و طولانی کردن دوره بستری بیماران، زمینه ساز انتقال عفونت به خارج از بیمارستان خواهد شد.

زمینه: با توسعه شهرسازی و نیاز مبرم به استقرار شبکه های گازرسانی و خطر مربوط به پیاده سازی این سیستم ها، آگاهی از خطرها و حوادث احتمالی به منظور پیشگیری از وقوع آن ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.هدف: مطالعه به منظور تعیین حوادث ناشی از کار و شاخص های عملکرد ایمنی در واحد اجرای طرح شرکت گاز استان یزد انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه تحلیلی در سال 1392 بر روی 197 نفر از مردان شاغل در شرکت گاز استان یزد انجام شد که به روش سرشماری انتخاب شدند. اطلاعات جمعیتی و حادثه با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته و مصاحبه چهره به چهره و اطلاعات مورد نیاز برای تعیین شاخص های عملکرد ایمنی از پرونده های موجود جمع آوری شدند. شاخص های عملکرد ایمنی به تفکیک مشاغل  13گانه موجود در واحد اجرای طرح شرکت گاز محاسبه و داده ها با آزمون آماری تی مستقل تحلیل شدند.یافته ها: بالاترین ضریب تکرار و شدت حادثه مربوط به شغل حفاری و پس از آن جوش کاری خط فلزی بود. بیش ترین پیامدهای حادثه، بریدگی و زخم شدگی (56.7%) و بعد از آن آسیب چشمی (14.9%) بودند. شایع ترین علل حوادث، عدم استفاده از وسایل حفاظت فردی (25.2%) و عدم دقت لازم در انجام وظیفه کاری (19.3%) بود. بیش ترین فراوانی حادثه در گروه سنی 20 تا 29 سال و تحصیلات زیردیپلم با سابقه کاری 4 تا 6 سال مشاهده شد.نتیجه گیری: با توجه به یافته ها و پرخطر بودن فرآیندهای گازرسانی، پیاده سازی سیستم های مدیریت یکپارچه و بهبود فرهنگ ایمنی و پیشگیری از حوادث از طریق آموزش کارگران ضروری به نظر می رسد.

زمینه: درمان کمردردهای مزمن غیراختصاصی به دانش کافی از مهارت های بالینی، تصمیم به موقع جهت تصویربرداری و تفسیر درست نیاز دارد.هدف: مطالعه به منظور ارزیابی دانش پزشکان عمومی شاغل در بخش خصوصی قزوین در مورد مدیریت درمان بیماران مبتلابه کمردرد انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی در سال 1392 در دانشگاه علوم پزشکی قزوین انجام شد. 150 پزشک عمومی شهر قزوین به روش نمونه برداری در دسترس انتخاب و اطلاعات آن ها توسط پرسش نامه محقق ساخته جمع آوری شد. داده های مربوط به سطح دانش پزشکان در 4 حیطه تشخیص، علایم بالینی، پی گیری و درمان کمردرد جمع آوری و با آزمون های آماری استیودنت تی، آنوا و همبستگی پیرسون تحلیل شدند.یافته ها: از 150 پزشک مورد مطالعه 90 نفر (60%) زن بودند. دانش پزشکان در مورد پی گیری بیماران با 65% پاسخ صحیح و علایم بالینی با 56% پاسخ صحیح بالاترین نمره را داشت. درمان و تشخیص به ترتیب با 46% و 44% در رتبه های بعدی قرار گرفتند. از بین متغیرهای جمعیتی، تنها دانشگاه محل تحصیل با نمره دانش ارتباط معنی داری داشت (P<0.004) و در مورد سایر متغیرها چنین ارتباطی مشاهده نشد.نتیجه گیری: دانش پزشکان عمومی در مورد مدیریت درمان بیماران مبتلا به کمردرد در بعد درمان و تشخیص ناکافی بود. لزوم برنامه ریزی و تدوین دوره های بازآموزی جهت بالا بردن سطح دانش پزشکان به منظور بهبود عملکرد آن ها ضروری به نظر می رسد.