مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین
سال:1384 | دوره:9 | شماره:1 (پیاپی 34) |تعداد مقالات:12

زمینه : آنزیم گلوکز 6- فسفات دهیدروژناز (G6PD) اولین آنزیم در مسیر متابولیسمی پنتوزفسفات است که در تولید NADPH نقش مهمی دارد. مطالعه های زیادی روی آنزیم G6PD اریتروسیت انسان انجام شده است. با این وجود اثر عناصر کم مقدار روی این آنزیم به بررسی بیش‎تری احتیاج دارد. هدف : مطالعه به منظور تعیین اثر آلومینیم (III) بر آنزیم گلوکز 6- فسفات دهیدروژناز اریتروسیت انسان انجام شد. مواد و روش‎ها : در این مطالعه تجربی آنزیم G6PD با استفاده از روش کروماتوگرافی خالص شد. سپس اثرAl3+ تا غلظت 100 میکرومولار بر فعالیت آنزیم بررسی شد. جهت تعیین نوع مهارشوندگی، فعالیت آنزیم در غلظت‎های مختلف گلوکز 6- فسفات و NADP+  اندازه‎گیری گردید. یافته ها : آلومینیم (III) با غلظت 100 میکرومولار حدود 60 درصد آنزیم را مهار نمود. مهارشوندگی نسبت به گلوکز 6- فسفات وNADP+  به ترتیب از نوع رقابتی و غیررقابتی بود. نتیجه گیری : آنزیم گلوکز 6- فسفات دهیدروژناز اریتروسیت انسان توسط آلومینیم (III) مهار می شود.  

زمینه: روزه داری از جمله قرائض دین اسلام است که در ادیان دیگر نیز مرسوم است و به نظر می رسد در این مدت تغییراتی در بدن و عوامل خونی صورت می گیرد. هدف: مطالعه جهت تعیین اثر روزه داری بر میزان پراکسیداسیون چربی و قندخون ناشتا انجام شد. موارد و روش ها: این مطالعه مقطعی در سال 1377 بر روی 50 مرد سالم 30 تا 60 ساله در مرکز تحقیقات دی ان های کونژوگه در پلاسما ، تری گلیسیرید، گلسترول تام و قند خون ناشتا در سرم این افراد یک روز قبل از شروع ماه مبارک رمضان و یک روز قبل از پایان ماه رمضان اندازه گیری شد. مالون دی آلدئید و دی ان های کونژوگه به روش اسپکتروفتومتریک و گلسترول، تری گلیسرید و قندخون ناشتا توسط دستگاه اتوآنالیزر ELAN به روش آنزیمی اندازه گیری شدند. داده ها با استفاده از آزمون t تحلیل شدند. یافته ها: میانگین مالون دی آلدئید، کلسترول تام و تری گلسیرید در طول ماه مبارک رمضان کاهش یافت که این کاهش از نظر آماری معنی دار بود (p<0.05). میانگین قندخون ناشتا نیز کاهش یافت ولی معنی دار نبود و میزان دی ان های کونژوکه تغییر معنی داری نداشت. نتیجه گیری: می توان گفت تغییر عادات غذایی در این ماه بطور نسبتاً مفیدی بر چربی های پلاسما تأثیر دارد. از طرفی به دلیل کاهش معنی دار میزان مالون دی آلدئید در این ماه می توان نتیجه گرفت که اکسیداسیون LDL کلسترول در این ماه کاهش یافته و با توجه به این که این عامل در ایجاد پلاک های آترواسکلروز اهمیت دارد. به نظر می رسد روزه داری در ماه رمضان اثر پیشگیری کننده از بیماری های قلبی- عروقی داشته باشد.

زمینه: مطالعه های قلبی نشان داده اند که احتمالاً علائم سندروم های حاد در بیماران جوان و سالمند متفاوت است. هدف: مطالعه به منظور مقایسه علائم پیشگویی کننده سندروم های کرونری حاد در بیماران جوان و سالمند انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی کلیه بیمارانی که با تشخیص سندروم کرونری حاد طی سال 1380 در بیمارستان فاطمیه شهر سمنان بستری شده بودند (570 نفر) ، مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای جمع آوری اطلاعات از فهرست وارسی حاوی اطلاعات دموگرافیک، سوابق و علائم بیماری و برای تجزیه و تحلیل از آزمون آماری آنالیز واریانس و تی استفاده شد. یافته ها: وجود درد، نحوه انتشار و نوع درد (فشارنده) و تعریق با افزایش سن نسبت معکوس داشت و هر چه سن بالاتر می رفت درد به طور معنی داری کاهش می یافت (P<0.05). همچنین درد، تعریق، تهوع و استفراغ در مبتلایان به سکته حاد میوکارد نسبت به آنژین صدری ناپایدار به میزان بیش تری دیده شد (P<0.05). نتیجه گیری: یافته های فوق نشان می دهد ظهور علائم سندروم های کرونری حاد در سنین سالمندی به طور چشمگیری کاهش می یابد.

زمینه: استئوآرتریت با تخریب پیش رونده غضروف مفصلی و رشد استخوانی در لبه های مفصل مشخص می شود و یکی از مهم ترین مشکلات سلامتی و شایع ترین علت گزارش شده ناتوانی در طول عمر است. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 200 بیمار مبتلا به استئوآرتریت که به صورت متوالی در سال 1380 به درمانگاه روماتولوژی کرمان مراجعه و تشخیص استئوآرتریت برای آنها داده شد، انجام گرفت. جهت ارزیابی ناتوانی از Clinical health Assessment Questionnaire استفاده شد که توسط پژوهشگران برای بیماران ایرانی استاندارد شده بود. برای تحلیل داده ها از آزمون های چند متغیره MANOVA، آنالیز واریانس General Linear Modern ، مجذور کای و کروسکال والیس استفاده شد. یافته ها: شاخص ناتوانی در بین گروه های مختلف اندام فوقانی و تحتانی تفاوت معنی دار آماری داشت (p=0.001). اما بین جنسیت، میزان تحصیلات و وضعیت تأهل با ناتوانی ارتباطی مشاهده نشد. میانگین سنی افراد در بین گروه های مختلف مفصلی در حد معنی دار بود. سن افراد با شاخص ناتوانی همبستگی آماری مثبتی داشت ( p=0.01 وr=0.17) آنالیز واریانس چند متغیره، تفاوت آماری معنی داری را بین گروه های مختلف مفصلی در حضور سن به عنوان همراه نشان داد (p=0.0001). نتیجه گیری: درگیری چند مفصل در استئوآرتریت، عامل خطری برای ناتوانی محسوب می شود و ناتوانی در سنین کهولت افزایش می یابد.

زمینه: سوختگی های شدید با تغییرات خونی مهمی همراه هستند که می تواند عوارض نامطلوبی را به دنبال داشته باشند. هدف: مطالعه به منظور تعیین تغییرات خونی در بیماران دچار سوختگی های شدید بستری در بخش های سوختگی انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی 120 نفر از افراد دچار سوختگی های شدید بستری در بیمارستان های 15 خرداد، توحید و شهید مطهری شهر تهران از سال 1381 تا 1382 از طریق نمونه گیری در گلبولی (CBC) انجام شد. آزمایش CBC برای تمام بیماران در روزهای مذکور توسط یک نفر متخصص انجام شد. داده ها با استفاده از آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: در روز اول پس از سوختگی افزایش آشکاری در میزان گوبچه های سفید وجود داشت که اگر چه در روزهای سوم و هفتم پس از سوختگی کاهش یافت، ولی همچنان بالاتر از مقدار طبیعی بود. مقادیر گوبچه های قرمز از روز اول تا هفتم به تدریج کاهش نشان داد. چنین تغییرات مشابهی نیز در میان هموگلوبین و هماتوکریت مشهود بود. میزان پلاکت های روز سوم نسبت به روز اول ترومبوسیتوپنی آشکاری نشان داد که در روز هفتم دوباره افزایش یافت. رابطه بین گوبچه های سفید و سلول های باند در روز اول و هفتم معنی دار (p=0.001) ولی در روز سوم معنی دار نبود. نتیجه گیری: با توجه به تغییرات مهم خونی طی روند سوختگی به خصوص نوسان در میزان پلاکت ها، پیشنهاد می شود اندازه گیری حجم متوسط پلاکتی (MPV) نیز انجام پذیرد.

زمینه: روش جراحی مناسب با نتایج خوب و عوارض کم در ترمیم هایپوسپادیاس اهمیت دارد. هدف: مطالعه به منظور بررسی فواید و عوارض روش جراحی Snodrass با فلپ واسکولاریزه دارتوس در ترمیم هایپوسپادیاس انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه مداخله ای بر روی 31 بیمار مبتلا به هایپوسپادیاس در بیمارستان کودکان قدس بین سال های 1380 تا 82 انجام شد. تمام بیماران مبتلا به هایپوسپادیاس Midshft تادیستال بودند که توسط یک جراح طی یک مرحله به روش Snodgrass با فلپ دارتوس جراحی شدند. نتایج جراحی با آزمون آماری مجذور کای تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: از 31 بیمار جراحی شده، 6 بیمار سن کمتر از 3 سال، 19 بیمار سن بین 3 تا 7 سال و 6 بیمار سن بالاتر از 7 سال داشتند. نتایج بعد از عمل جراحی نشان داد که تنها در یک مورد فیستول وجود داشت که با عمل جراحی اصلاح شد. در هیچ یک از بیماران پس از عمل جراحی تنگی مآ یا سایر عوارض مشاهده نشد. اکثر والدین (97%) از نتایج عمل جراحی رضایت کامل داشتند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج عمل خوب جراحی Snodgras با فلپ دارتوس، این روش برای ترمیم هیپوسپادیاس دیستال تا میانه آلت توصیه می شود.

زمینه: یکی از مشکلات بیماران سرطانی درد است که روش های متعددی برای تخفیف آن وجود دارد، یک روش غیر تهاجمی برای کاهش درد موسیقی درمانی است. هدف: مطالعه به منظور تعیین تاثیر موسیقی بر میزان درد مزمن بیماران مبتلا به سرطان انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه نیمه تجربی در سال 1380 در بیمارستان سانترال تهران انجام شد، در این مطالعه 40 بیمار مبتلا به سرطان در سنین 18 تا 70 سال براساس روش مطالعه متقاطع مورد بررسی قرار گرفتند. میزان درد با خط کش مدرج (0 تا 10) اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری ویلککسون انجام شد. یافته ها: از 40 بیمار مبتلا به سرطان، 50% زن و 50% مرد بودند. مقایسه میزان درد با استفاده از آزمون ویلککسون در مرحله قبل و بعد از کاربرد موسیقی بر حسب متغیرهای سن (در گروه سنی 18 الی 35 ساله 2.52- و در گروه سنی 36 الی 70 ساله 3.18-) ، جنس (مردان 3.31- و زنان 2.84-)، طول مدت درد (گروه 3 الی 10 ماه 2.22- و گروه بیش تر از 10 ماه 3.82-) و نوع بافت مبتلا (استخوان 2.40- ، بافت نرم 2.36- و هر دو 3.62-) تفاوت آماری معنی داری را نشان داد. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، موسیقی درمانی به عنوان یک شیوه جهت کاهش درد توصیه می شود

زمینه: 4، 4- متیلن دی فنیل دی ایزوسیانات (MDI) به عنوان ماده اولیه، پرمصرف ترین ایزوسیانات مورد استفاده در صنایع فوم پلی اورتال (شاخه ای از صنعت پلاستیک) و یکی از علل اصلی آسم شغلی است. هدف: مطالعه به منظور ارزیابی اثرات تنفسی، چشمی و گوارشی MDI در کارگران فوم سازی شرکت خوردرسازی انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه مورد- شاهدی در سال 1381 در یکی از شرکت های خودروسازی استان تهران انجام شد. 40 نفر از کارگران مواجهه یافته و 40 نفر از افراد بدون مواجهه به منظور ارزیابی اثرات تنفسی، اسپیرومتری شدند و اثرات پوستی، چشمی و گوارشی آنها به وسیله پرسش نامه بررسی گردید. داده ها با استفاده از آزمون های مجذور کای، t زوج، t دانشجویی، آزمون همبستگی و آنالیز رگرسیون تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: میزان آلودگی در کلیه حالت ها از حداکثر مجاز آن پایین تر بود، فقط در صورتی که کلیه هواسازها و هواکش های موضعی خاموش بودند، در قسمت تزریق فوم، آلودگی به بالاتر از حد مجاز می رسید. نتایج ارزیابی عوارض حاصل از MDI نیز نشان داد که علائم موجود در گروه در معرض شامل سرفه، خس خس سینه، سوزش و خشکی پوست و سوزش و خارش دارای اختلاف معنی داری با گروه بدون مواجهه بود (P<0.05). همچنین بعضی از حجم ها و ظرفیت های تنفسی در گروه مواجهه یافته به میزان معنی داری کمتر از گروه بدون مواجهه بود .(P<0.05) نتیجه گیری: مواجهه با MDI سبب کاهش ظرفیت های تنفسی و بروز ناراحتی های تنفسی، پوستی و چشمی در افراد در معرض می شود.

زمینه: یکی از شاخص های ارزیابی کیفیت ارائه خدمات در بخش های مختلف بیمارستانی تعیین میزان رضایت مراجعه کنندگان از خدمات ارائه شده در آن بخش هاست. هدف: مطالعه به منظور تعیین میزان رضایت بیماران از خدمات درمانی ارائه شده در بخش فوریت های مرکز آموزشی- درمانی بوعلی سینا قزوین پس از اجرای طرح بهینه سازی انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی در خرداد 1382 در بیمارستان بوعلی سینای قزوین انجام شد. به همین منظور 149 بیمار به صورت تصادفی انتخاب و از طریق مصاحبه و تکمیل پرسش نامه بررسی شدند. برای آنالیز داده ها از آزمون مجذور کای و ضریب همبستگی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد 79% بیماران از سرعت ارائه مراقبت های پزشکی 78.3% از حضور پزشک بر بالین بیمار 87.4% از سرعت تشکیل پرونده 79.4% از طرز برخورد و رفتار پزشک 77.2% از میزان مهارت پرستاران 79.4% از زمان انجام خدمات پیرابالینی و 46.6% از دسترسی به دارو و تجهیزات پزشکی رضایت متوسط داشتند. نتیجه گیری: رضایت بیماران در بخش فوریت های بیمارستان بوعلی سینا بعد از اجرای طرح بهینه سازی نسبت به قبل از اجرای آن افزایش یافت.

زمینه: یکی از مسائل عمده و مؤثر در اثربخشی سازمان ها، اتخاذ سبک رهبری مناسب از سوی مدیران است. هدف: مطالعه به منظور شناسایی سبک های رهبری مدیران دانشگاه علوم پزشکی قزوین و ارائه راه کارهای مناسب جهت ارتقای عملکرد آنان انجام شد. مواد و روش ها: در این پژوهش توصیفی- مقطعی که در سال 1382 و 83 انجام شد، 387 نفر از کل 2612 نفر کارکنان دانشگاه جهت جمع آوری اطلاعات در مورد 24 مدیر سطح میانی با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. جهت تحلیل داده ها، مدیران در سه گروه کاری " اداری- مالی" ، " دارو، درمان و بهداشت" و " آموزشی- پژوهشی" طبقه بندی شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات مربوط به سبک رهبری از پرسش نامه LBDQ با 40 سؤال و برای عملکرد از مدل achieve استفاده شد. داده ها با بهره گیری از آمار استنباطی و نرم افزار SPSS تحلیل شدند. یافته ها: 87.5% مدیران مرد و 12.5% زن بودند. 91.3% مدیران از سبک رهبری وظیفه مدار و 8.7% از سبک رهبری رابطه مدار استفاده می کردند و به طور کلی سبک رهبری مدیران مورد مطالعه از نوع وظیفه مدار بود. نوع سبک رهبری مدیران در بین سه گروه " اداری- مالی" ، " دارو، درمان و بهداشت" و " آموزشی- پژوهشی" از نوع وظیفه مدار بود. در مقایسه سبک رهبری و میانگین کل عملکرد مدیران رابطه معنی داری وجود داشت (P<0.05). از نظر نمره کل عملکرد و سبک رابطه مداری، گروه" آموزشی- پژوهشی" نمره کمتر (60) و گروه " دارو، درمان و بهداشت" نمره بیش تری (63.77) را به خود اختصاص داده بود. به بیان دیگر، هر قدر میانگین نمره های سبک رابطه مداری در گروه های کاری بیش تر می شد (63.77)، میانگین نمره های سطح عملکرد آنان نیز بیش تر می شود (51.82 تا 55.33). همچنین در مقایسه هریک از عوامل هفت گانه عملکرد در بین گروه های کاری اختلاف معنی داری مشاهده نشد. نتیجه گیری: با توجه به ارتباط معنی دار بین سبک رهبری مدیران با عوامل مؤثر بر عملکرد آنان، آموزش مدیران درباره انتخاب سبک رهبری مناسب به منظور ارتقای عملکرد و بهره وری بیش تر ضروری است.

زمینه: با توجه به این که امروزه زبان انگلیسی در دانش و فن آوری زبان غالب است لازم است دانشجویان مهارت های درک مفاهیم فیلم های آموزشی انگلیسی را کسب نمایند. هدف: مطالعه به منظور ارزیابی توانایی دانشجویان در درک مفاهیم فیلم های آموزشی تخصصی انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی در سال 1382 بر روی 75 دانشجوی رشته کارشناسی بهداشت عمومی در دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد. نمونه های با روش سرشماری انتخاب شده، دوره های زبان انگلیسی زبان انگلیسی تخصصی را گذرانده بودند و با نمایش فیلم های آموزشی مورد چهار آزمون مختلف قرار گرفتند. یافته ها: فقط 9% آزمودنی ها توانستند امتیاز بیش از 10 (در مقیاس 20-0) به دست آورند که این عده هم دوره های آموزشی زبان انگلیسی را در خارج از دانشگاه گذرانده بودند. نتیجه گیری: افزایش توجه به آموزش به وسیله فیلم های آموزشی، همگون کردن سطوح علمی دانشجویان در کلاس های آموزش زبان انگلیسی و همکاری مدرسان زبان انگلیسی با مدرسان رشته های تخصصی ضروری است.

زمینه: ارزشیابی مستمر از نحوه عملکرد اساتید که بخشی از آن به عهده دانشجویان گذاشته شده است، در صورتی که به طور صحیح انجام شود، می تواند ضمن تشخیص نقاط قوت و ضعف، به عنوان عاملی کمک کننده در جهت بهبود فعالیت های آموزشی آنان مؤثر باشد. مواد و روش ها: این مطالعه تحلیلی در سال های 1378 تا 1380 بر روی 161 نفر از اساتید دانشگاه علوم پزشکی ایران که 18 نفر از ایشان مدیران گروه های مختلف بودند، انجام شد. روش نمونه گیری سرشماری و ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه بود که در بخش اول به سنجش نظر اساتید در مورد میزان تغییر در نحوه تدریس ایشان با توجه به ارزشیابی دانشجویی و در بخش دوم به سنجش نظر کلی اساتید در ارتباط با ویژگی های ارزشیابی دانشجو از اساتید، می پرداخت. در پرسش نامه مدیران گروه، بخش دیگری نیز وجود داشت که در آن مدیر گروه در مورد تغییر در نحوه تدریس اساتید گروه خود نظر می داد. داده ها با استفاده از آزمون های آماری تی کای دو و آنالیز واریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: اکثر اساتید (61.9%) و مدیران گروه (65.8%) میزان تأثیر ارزشیابی های دانشجویی را در بهبود تدریس اساتید "کم" ارزیابی نمودند. بحث و نتیجه گیری: به دلیل اهمیت امر ارزشیابی باید فرآیند ارزشیابی با رویکرد کارشناسانه و علمی تر و مبتنی بر دخالت مستقیم اساتید و نیز با توجه به کل عوامل موجود و مؤثر بر فعالیت های علمی، آموزشی و پژوهشی ایشان انجام شود.