مجله دانشکده پزشکی اصفهان
سال:1395 | دوره:34 | شماره:400 |تعداد مقالات:7

مقدمه: اعتیاد، اختلال مغزی همراه با تغییرات نوروبیولوژیک است. کورتکس پره فرونتال در حافظه، یادگیری، پاداش و اعتیاد نقش دارد. این مطالعه، با هدف بررسی اثر تزریق 2- Amino-5-phosphopentanoic acid (APS)، آنتاگونیست گیرنده ی گلوتامات، در ناحیه ی پره فرونتال بر تمایل به مورفین انجام شد.روش ها: در مجموع، از 27 گروه موش صحرایی نر نژاد ویستار (n=6) استفاده شد. بدین منظور، از 7 گروه آزمایشی جهت تعیین دزهای موثر و غیرموثر مورفین و از 20 گروه آزمایشی جهت مطالعه ی اثر دزهای مختلف AP5 بر تمایل به دزهای متفاوت مورفین در مراحل اکتساب و بیان آزمون رفتاری ترجیح مکانی شرطی شده (CPP یا Conditioned place preference) استفاده گردید. در نهایت، شاخص CPP مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: شاخص CPP گروه هایی که دزهای 2.5 (P<0.050)، 5 (P<0.001)، 7.5 (P<0.010) و 10 (P<0.001) میلی گرم/کیلوگرم مورفین را دریافت کردند، به طور معنی داری نسبت به گروه شاهد (سالین) افزایش نشان داد؛ در حالی که شاخص CPP در دزهای 0.5 و 1.0 میلی گرم/کیلوگرم معنی دار نبود. تزریق دزهای مختلف AP5 همراه با دز موثر مورفین، کاهش معنی داری را در مراحل اکتساب و بیان CPP درگروه های آزمایش نسبت به گروه سالین و مورفین نشان داد، اما همراه با دز غیر موثر مورفین، کاهش معنی دار فقط در مرحله ی بیان CPP گروه آزمایش در مقایسه با گروه سالین و مورفین مشاهده شد (P<0.001).نتیجه گیری: به نظر می رسد تزریق AP5 در کورتکس پره فرونتال، باعث افت CPP شود و در نتیجه، تمایل به مورفین را کاهش دهد. احتمال می رود این اثر به دلیل تضعیف یادگیری و اختلال حافظه ی ناشی از ناکارآمدی سیستم پاداش در پاسخ به مورفین باشد.

مقدمه: تهوع و استفراغ، عارضه ی شایع و مشکل آفرین پس از اعمال جراحی می باشد. اگر چه داروهای متعددی نقش پروفیلاکتیک یا درمانی در رابطه با این عارضه دارند، اما هیچ کدام قادر به مهار کامل آن نمی باشند و عوارض جانبی متعددی نیز دارند. مطالعه ی حاضر، با هدف مقایسه ی اثربخشی مصرف پروفیلاکتیک زنجبیل و متوکلوپرامید بر کاهش ایجاد تهوع و استفراغ بعد از عمل جراحی کوله سیستکتومی انجام شد.روش ها: پس از کسب رضایت از 90 بیمار کاندیدای عمل جراحی کوله سیستکتومی که شرایط ورود به مطالعه را داشتند. این افراد، به طور تصادفی به دو گروه 45 نفری تقسیم شدند. قبل از شروع عمل جراحی، به گروه اول زنجیبل و به گروه دوم متوکلوپرامید داده شد. سپس، شدت و مدت تهوع و تعداد دفعات استفراغ در ساعات اول و دوم بعد از عمل جراحی با استفاده از مقیاس بصری و پرسش نامه ی خود طراحی شده اندازه گیری شد. آنالیز داده ها با استفاده از آزمون X2 و نرم افزار SPSS انجام شد. P<0.050 به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.یافته ها: شرکت کنندگان از نظر محدوده ی سنی به دو گروه کمتر و مساوی 60 سال (شامل 33 نفر (55 درصد) در گروه زنجبیل و 27 نفر (45 درصد) در گروه متوکلوپرامید) و بیشتر از 60 سال (شامل 12 نفر (40 درصد) در گروه زنجبیل و 18 نفر (60 درصد) در گروه متوکلوپرامید) تقسیم شدند که این تفاوت معنی دار نبود (P=0.180). از نظر وزن، افراد به سه قسمت کمتر از 70 کیلوگرم (شامل 6 نفر (85.7 درصد) در گروه زنجبیل و 1 نفر (14.3 درصد) در گروه متوکلوپرامید)، 70-90 کیلوگرم (شامل 36 نفر (6.45 درصد) در گروه زنجبیل و 43 نفر (54.4 درصد) در گروه متوکلوپرامید) و بیشتر از 90 کیلوگرم (شامل 3 نفر (75.0 درصد) در گروه زنجبیل و 1 نفر (25.0درصد) در گروه متوکلوپرامید) تقسیم شدند که این تفاوت ها معنی دار نبود (P=0.070). از نظر جنسیت نیز افراد به دو رده تقسیم شدند. مردان در گروه زنجبیل 28 نفر (49.1 درصد) و در گروه متوکلوپرامید 29 نفر (50.9 درصد) و زنان در گروه زنجبیل 17 نفر (51.5 درصد) و در گروه متوکلوپرامید 16 نفر (48.5 درصد) بودند و بر این اساس، تفاوت معنی داری بین دو گروه مشاهده نشد (P=0.820). شدت تهوع و تعداد دفعات استفراغ در اولین ساعت پس از عمل جراحی در گروه دریافت کننده ی زنجبیل، بیشتر از گروه دریافت کننده ی متوکلوپرامید کاهش یافت.نتیجه گیری: زنجبیل خوراکی، باعث کاهش بیشتری نسبت به متوکلوپرامید در بروز تهوع و استفراغ پس از عمل جراحی شده است و می تواند به عنوان درمان حمایتی در پیش گیری از تهوع و استفراغ مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: سلامت، یکی از حقوق عمده ی انسان ها می باشد و در نتیجه، همه ی انسان ها باید به منابع اساسی برای تامین سلامت دسترسی داشته باشند. افزایش امید به زندگی در انسان ها و رشد جمعیت سالمندی به خصوص در جوامع در حال توسعه، یکی از دستاوردهای قرن 21 بوده چالش های فراوانی در زمینه ی اجتماعی به همراه داشته است. بنابراین، مفهوم سلامت اجتماعی در کنار ابعاد جسمی و روانی سلامت در این قشر، مورد توجه قرار گرفته است. هدف از انجام پژوهش حاضر، مقایسه ی وضعیت سلامت اجتماعی دو گروه سالمندان مقیم منازل و سالمندان مقیم سرای سالمندان بود.روش ها: جامعه ی آماری این مطالعه ی توصیفی- تحلیلی، کلیه ی افراد بالای 60 سال مقیم منازل و سرای سالمندان شهر تهران در سال 1393 بودند. نمونه ی پژوهش، شامل 400 نفر (200 نفر سالمند مقیم منزل و 200 نفر سالمند مقیم سرای سالمندان) بودند که به روش خوشه ای انتخاب و با استفاده از پرسش نامه ی سنجش سلامت اجتماعی Keyes مقایسه شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و روش های آماری توصیفی و نیز آزمون های X2 و Independent t انجام شد.یافته ها: میانگین سلامت اجتماعی سالمندان ساکن سرای سالمندان و مقیم منزل به ترتیب 60.60 و 62.83 بود (P=0.027). همچنین، در ابعاد شکوفایی اجتماعی، انسجام اجتماعی، پذیرش اجتماعی و مشارکت اجتماعی سالمندان مقیم منازل نسبت به سالمندان مقیم سرای سالمندان امتیاز بیشتری کسب کردند (P=0.001).نتیجه گیری: میانگین سلامت اجتماعی سالمندان ساکن سرای سالمندان، کمتر از میانگین سلامت اجتماعی سالمندان مقیم منزل بود. از این رو، با توجه به پایین بودن میزان سلامت اجتماعی در این گروه و افزایش جمعیت سالمندان طی سال های اخیر، لازم است مسوولان توجه بیشتری به این قشر معطوف دارند و جهت افزایش سلامت اجتماعی سالمندان با در نظر گرفتن تسهیلات و سیاست های تشویقی، بستر مراقبت و نگهداری این قشر را در خانواده فراهم نمایند.

مقدمه: رژیم غذایی به ویژه لبنیات، می تواند تغییر دهنده ی علایم و بروز اختلالات عملکردی دستگاه گوارش (FGIDs یا Functional gastrointestinal disorders) مانند سندرم روده ی تحریک پذیر (Irritable bowel syndrome یا IBS) باشد. مطالعه ی حاضر، با هدف بررسی ارتباط میزان مصرف لبنیات و شیوع IBS در بزرگ سالان ایرانی انجام شد.روش ها: این مطالعه ی مقطعی در چارچوب طرح سپاهان بود که بر روی جمعیتی 4763 نفره از کارمندان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در دو مرحله انجام گرفت. در مرحله ی اول و دوم، اطلاعات مربوط به دریافت های غذایی و IBS به ترتیب با استفاده از پرسش نامه های اعتبارسنجی شده ی بسامد غذایی و ROME III جمع آوری شد. بعد از تطبیق پرسش نامه هایی که اطلاعات کاملی در دو مرحله داشتند و حذف جمعیت مبتلا به عدم تحمل لاکتوز، تعداد جمعیت مورد بررسی به 2849 نفر رسید. افراد مورد مطالعه، از نظر مصرف لبنیات به سه گروه متوالی به نام سهک تقسیم شدند و نسبت شانس ابتلا به IBS در سهک ها بررسی شد.یافته ها: شیوع IBS در جمعیت مورد مطالعه، 20.7 درصد بود. در مدل خام مصرف لبنیات کم چرب و نیز پرچرب، شانس ابتلابه IBS بین سهک های مصرف لبنیات دارای تفاوت آماری معنی داری نبود. بعد از تعدیل اثر عوامل مخدوشگر، باز ارتباط معنی داری مشاهده نشد. اگر چه، روند کاهشی برای بیماری با افزایش مصرف لبنیات کم چرب (نسبت شانس 0.87 با فاصله ی اطمینان 95 درصد، 0.69-1.10) و روند افزایشی برای بیماری با افزایش مصرف لبنیات پرچرب (نسبت شانس 1.11 با فاصله ی اطمینان 95 درصد، 0.87-1.41) مشاهده شد که از نظر آماری، معنی دار نبود. میزان متوسط مصرف لبنیات، اثر محافظتی در مقابل دردهای شکمی داشت (نسبت شانس 0.79 با فاصله ی اطمینان 95 درصد (0.64-0.98).نتیجه گیری: ارتباط معنی داری بین مصرف لبنیات و شیوع IBS دیده نشد، اما میزان متوسط مصرف لبنیات، اثر محافظتی در مقابل دردهای شکمی داشت.

مقدمه: سردرد، یکی از مشکلات شایع پس از بی حسی نخاعی در بلوک های نوروآگزیال است. رژیم های دارویی مختلفی برای درمان پیشنهاد شده است. این مطالعه، با هدف بررسی تاثیر آمینوفیلین، پاراستامول و تجویز هم زمان این دو دارو بر پیش گیری از سردرد پس از بی حسی نخاعی انجام شد.روش ها: در یک مطالعه ی کارآزمایی بالینی دو سو کور، به ارزیابی 136 بیمار در چهار گروه 34 نفره که طی سال 1394 برای عمل سزارین انتخابی به بیمارستان های شهید بهشتی و الزهرای (س) اصفهان مراجعه کرده و تحت بی حسی نخاعی قرار گرفته بودند، پرداخته شد. بعد از کلامپ بند ناف، در گروه های آمینوفیلین، پاراستامول، آمینوفیلین- پاراستامول و شاهد به ترتیب، آمینوفیلین (1.5 میلی گرم بر کیلوگرم) به صورت آهسته، پاراستامول (12.5 میلی گرم بر کیلوگرم)، آمینوفیلین و پاراستامول با دز مشابه و نرمال سالین، همگی به صورت داخل وریدی تزریق گردید. بروز سردرد قبل از بی حسی نخاعی، هر 15 دقیقه حین عمل و در ریکاوری، روز اول هر 6 ساعت و هفته ی اول به صورت روزانه در چهار گروه مورد ارزیابی قرارگرفت.یافته ها: 42 بیمار (33.88 درصد) از بیماران مورد مطالعه، 26.5 درصد از گروه آمینوفیلین، 32.4 درصد از بیماران گروه پاراستامول، 14.7 درصد از گروه پاراستامول- آمینوفیلین و 50.0 درصد از گروه شاهد (نرمال سالین) دچار سردرد شدند (P=0.007).نتیجه گیری: این مطالعه نشان می هد که تجویز هم زمان آمینوفیلین و پاراستامول به صورت داخل وریدی، موجب کاهش معنی داری در سردرد پس از بی حسی نخاعی در سزارین انتخابی می شود و می توان از این رژیم دارویی استفاده کرد.