مجله دندانپزشکی (journal of islamic dental association of iran)
سال:1389 | دوره:22 | شماره:4 (مسلسل 77) |تعداد مقالات:12

دین، شیوه و روش صحیح زندگی کردن را به انسان می آموزد و به تعبیر علامه طباطبایی «ان الدّین فی عرف القرآن هو السنه الاجتماعیه الدائره فی المجتمع»، از این رو هنگامی که دین بد فهمیده می شود، مسیر زندگی انسانها منحرف می گردد و همان گونه که شخص بی دین از صراط مستقیم خارج شده است، شخصی متدینی هم که تلقی صوابی از دین ندارد، بیرون از صراط مستقیم است. دینداری دارای لغزشگاههای مختلفی است که یکی از خطرناکترین آنها «سطحی نگری» است. دیندار سطحی نگر، چیزی از دین را «منکر» نمی شود و در صدد «مخالفت» با دین هم نیست، ولی درک او فراتر از برخی ظواهر نمی رود و به «فهم عمیق» از دین دست نمی یابد.سطحی نگری دینی «عللی» دارد و «علایمی» که با این علل و علایم می توان زمینه های آن را شناسایی کرد و به میزان گستردگی و شیوع آن در جامعه دینداران پی برد و با توجه به این علل و عوامل می توان «عاقبت» آن را پیش بینی کرد. یکی از این علایم، «زود باوری» است. افراد سطحی نگر، بسیار زود باورند و به راحتی می توان فضای ذهنی آنها را اشغال کرد و زمام اندیشه شان را به دست گرفت. آنها به دلیل اینکه به معضلات هر مساله توجه ندارند و از تجربه و تحلیل عمیق و همه جانبه مسایل دینی عاجزند، به سرعت و به سهولت، به «یقین» و اطمینان می رسند. چه بسیار مسایلی که برای متفکران جای شک و تردید داشته و دانایان با احتیاط نسبت به آن اظهار نظر می کنند، ولی سطحی نگران، از موضع «جزمیت» درباره آن نظر می دهند و چه بسیار مسایلی که اندیشمندان آن را «نظری» دانسته و نیازمند «دلیل» می شمارند، ولی سطحی نگران آن را «بدیهی» معرفی کرده و بی نیاز از استدلال می شمارند و بحث درباره آن را «تخطئه» می کنند. مثلا زود باوران به راحتی ادعای کشف و شهود و یا ملاقات با امام زمان را «تصدیق» می کنند و به صرف اینکه از فلان واعظ و یا مداح شنیده اند، آن را وحی منزل می دانند، ولی اهل نظر چون تابع دلیل اند، در برابر ادعاهای بی دلیل مقاومت می کنند و به خود جرات می دهند که درباره اعتبار هر دلیل، به بحث و تامل بپردازند. از این رو فقیه بزرگی مانند آیت اله خوئی در برابر همه حکایتهایی که درباره ملاقات با امام زمان نقل شده، می ایستد و می گوید: ادعای رویت امام زمان در عصر غیبت پذیرفته نمی شود: «اما زمان الغیبه فادعاء الرویه فیه غیر مسموعه».، او می گوید ما وظیفه داریم که هر کسی مدعی رویت حضرت شود، او را «تکذیب» نماییم: «انّا مأمورون بتکذیب مدعّی الرویه».، علامه بحر العلوم هم که بسیاری از حکایتهای تشرف منسوب به اوست، «امتناع رویت حضرت» در عصر غیبت را مبنایی دانسته که در مسایل مختلف باید به آن توجه داشت، از این رو می گوید، گاه برخی از علمای ابرار عینا به «سخن» حضرت آگاه می شوند، ولی امکان این گونه علم به کلام امام، به معنی «امکان رویت» حضرت نیست و باید ادعای آنان، با «امتناع رویت» سازگار باشد: «ربما یحصل لبعض حفظه الاسرار من العلماء الابرار العلم بقول الامام (ع) بعینه علی وجه لا ینافی امتناع الرویه فی هذه الغیبه...»

زمینه و هدف: با افزایش مصرف فلوراید شیوع فلوئوروزیس افزایش یافته است. تکنیک معمول و محافظه کارانه برای درمان این عارضه روش میکروابریژن می باشد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کارآیی درمان میکروابریژن همراه باOffice bleaching  در بهبود زیبایی دندانهای مبتلا به فلوئوروزیس انجام شد.روش بررسی: مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی بر روی بیست دندان مبتلا به فلوئوروزیس انجام گردید. درمان میکروابریژن با محصول تجاری  (Ultradent Products Inc. UT, USA) Opalustreحداکثر به مدت ده دقیقه صورت گرفت. متعاقب آن، Office bleaching انجام و تصاویر دیجیتالی از مراحل درمان تهیه گردید. میزان بهبودی ظاهری دندانها با مقیاس آنالوگ بصری توسط دو مشاهده گر و پارامترهای رنگی L*a*b* و (ΔE) بعد از میکروابریژن(M) ، Office bleaching متعاقب میکروابریژن (MO) و یک هفته بعد از آن ارزیابی و داده ها با آزمونهای آنالیز واریانس مقادیر تکراری، آزمون LSD و Friedman مقایسه شدند.یافته ها: تفاوت آماری معنی داری بین نواحی مبتلا و غیرمبتلا از نظر پارامترهای رنگی  L*a*b* و (ΔE) در مراحل مختلف درمان دیده نشد. میانگین (ΔE) برای M و MO یک هفته بعد به ترتیب برابر 10.05، 14.51 و 20.28 برآورد شد و تغییرات معنی دار بود. (P<0.0001) میانگین امتیازات شاخص آنالوگ بصری در این سه مرحله به ترتیب برابر 4.15، 5.22 و 6.36 بود و تفاوتهای معنی داری مشاهده شد (P<0.0001).نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد استفاده از تکنیک میکروابریژن در تمام مراحل درمان منجر به بهبود معنی داری در زیبایی دندانهای مبتلا می گردد، کمترین بهبودی بعد از M و بیشترین بهبودی نیز یک هفته بعد از درمان مشاهده گردید و نتایج MO در محدوده متوسط دو گروه قرار داشت.

زمینه و هدف: استرپتوکک های موتانس و سانگوئیس به عنوان عواملی در ایجاد پوسیدگی دندان محسوب می گردند. اخیرا تحقیق و استفاده از داروهای گیاهی رو به افزایش است. لذا این مطالعه با هدف مقایسه اثرات ضد باکتریایی عصاره اتانولی برگ گردو با دهان شویه کلرهگزیدین روی این باکتری ها انجام گرفت.روش بررسی: در این مطالعه تجربی، پس از جمع آوری برگ گردو، عصاره اتانولی گیاه تهیه و اثرات ضد میکروبی عصاره و کلر هگزیدین به روش چاهک - دیفیوژن و تعیین حداقل غلظت ممانعت کنندگی از رشد (MIC) و حداقل غلظت کشندگی باکتری (MBC) با روش میکرودایلوشن علیه استرپتوکک های موتانس و سانگوئیس انجام شد، آمیکاسین (سی میکروگرم) به عنوان کنترل مثبت به کار رفت. میزان ترکیبات فنلی کل به روش فولین – سیتوکالتیو اندازه گیری شد. داده ها بر اساس مشاهده نتایج آزمایشگاهی در چک لیست جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS  ویرایش 16 و آزمون Mann-Whitney مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: مقدار MIC عصاره اتانولی برگ گردو برای استرپتوکک های موتانس و سانگوئیس به ترتیب 125 و 15.6 میلی گرم در میلی لیتر بود. میزان هاله عدم رشد عصاره برای استرپتوکک موتانس کمتر از کلر هگزیدین (P=0.000) و در مورد استرپتوکک سانگوئیس اختلاف معنی داری نشان داده نشد (P=0.058) میزان ترکیبات فنولی 410±14.43 میلی گرم در گرم بود.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که عصاره برگ گردو دارای اثر ضد میکروبی علیه باکتری های مذکور بوده و می تواند به عنوان فرآورده ای آنتی سپتیک در پیشگیری و درمان پوسیدگیهای دندانی حاصل از این میکروارگانیسم ها جایگزین گردد.

زمینه و هدف: فایل های چرخشی ممکن است سبب تغییرات آناتومیک ناحیه اپیکال شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی حفظ انحنای کانال با استفاده از دو سیستم چرخشی (فلکس مستر) Flex Master و (پروتیپر) Protaper می باشد.روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی از ریشه های مزیوباکال مولر اول دایمی فک بالای انسان با طول ریشه 18 - 23 میلی متر و انحنایی بین 15 - 40 درجه استفاده شد. گشادی کانال ها حداقل به اندازه فایل شماره ده و حداکثر به اندازه فایل شماره 15 دستی بود. نمونه ها در دو گروه پانزده تایی قرار گرفتند. در هر دو گروه کانال ها پس از تهیه حفره دسترسی، بخش تاجی کانال به روش Crown down با استفاده از Gates Glliden شماره 1 و 2 آماده سازی شدند و سپس با به کارگیری فایل های چرخشی فلکس مستر و پروتیپر بر اساس توصیه کارخانه سازنده آماده سازی شدند. پس از اتمام مراحل آماده سازی، فایل دستی شماره سی در کانال ها قرار داده شده و تحت شرایط فایل اولیه به روش دیجیتال مجددا از کانال ها رادیوگرافی به عمل آمد و زاویه فایل نهایی اندازه گیری شد. جهت بررسی نتایج از آنالیز واریانس، آزمون t و کواریانس استفاده شد.یافته ها: میانگین زاویه انحراف آپیکال متعاقب استفاده از دو سیستم روتاری فلکس مستر و پروتیپر به ترتیب 6.19±3.07 و 5.52±2.87 درجه بود. میانگین انحراف آپیکال با استفاده از سیستم فلکس مستر بیش از میانگین انحراف در استفاده از سیستم پروتیپر بود. (P³0.05)نتیجه گیری: در اثر استفاده از دو سیستم فلکس مستر و پروتیپر، انحراف آپیکال کانال اتفاق افتاده بود. میزان انحراف در استفاده از سیستم فلکس مستر کمی بیشتر از پروتیپر بود. اما اختلاف این دو سیستم معنی دار نبود.

زمینه و هدف: وجود نیروی کار دندانپزشکی آگاه و دارای نگرش مثبت لازمه موفقیت استراتژی های ارتقای سلامت دهان جامعه است. هدف این مطالعه، بررسی نگرش دانشجویان دندانپزشکی شهر تهران در خصوص رفتارهای بهداشت دهان و عوامل موثر بر آن بر اساس پرسشنامه می باشد.روش بررسی: در یک مطالعه مقطعی، پرسشنامه Hiroshima University-Dental Behavioral Inventory (HU-DBI) به زبان فارسی ترجمه و اصلاحات لازم برای افزایش روایی و پایایی برگردان نسخه فارسی آن انجام شد. پرسشنامه بین دانشجویان ترم های شش و ده دانشکده های دندانپزشکی شهر تهران توزیع و بلافاصله جمع آوری گردید. از آزمونهای آماری Chi-Square و مدل Regression Logistic برای تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: در این مطالعه مقطعی در مجموع دویست دانشجو شرکت کردند. تعداد دختران موافق با عبارت «توجه به حضور رسوبات چسبنده بر روی دندان» و «تمیز کردن دندانها بدون خمیر دندان» کمتر از پسران موافق (به ترتیب 0.04 و p.v=0.06 و در مورد «عدم تحمل دست دندان در دوران پیری» بیشتر از پسران موافق بود (p.v=0.015) تعداد موافقان با «ندیدن آموزش حرفه ای در مورد مسواک زدن» در دانشگاه تهران نسبت به دو دانشگاه دیگر بیشتر بود (P=0.032)، اما در مورد «استفاده از مواد رنگ زا» و «استفاده از مسواک با موهای سخت» تعداد موافقان در دانشگاه شهیدبهشتی بیشتر بود (به ترتیب <0.001 و p.v=0.074). تفاوتهای مرتبط با مقطع تحصیلی دانشجویان نیز در نگرش آنان یافت شد.نتیجه گیری: نگرش پیشگیری دانشجویان دندانپزشکی با جنسیت و مقطع تحصیلی آنان ارتباط دارد. باید در آموزش دندانپزشکی بر پیشگیری بیشتر تاکید شود تا تاثیر عوامل زمینه ای و دانشکده ای برطرف گردد.

زمینه و هدف: طراحی از عوامل موثر در گیر پروتز است. در مورد بریج های باند شونده با رزین نیز با توجه به خاصیت محافظه کارانه و محدودیتهای ناشی از آن، این امراهمیت ویژه می یابد. با توجه به امکان طراحیهای مختلف در مورد بریج های باند شونده با رزین، هدف این مطالعه مقایسه میزان گیر این پروتز با دو طراحی متفاوت می باشد.روش بررسی: در این مطالعه تجربی، آزمایشگاهی از 22 بریج باند شونده با رزین که بر دندانهای پره مولر و مولر دوم هم اندازه، یکسان و فاقد پوسیدگی استفاده شد. گروه اول با طراحی متداول شامل ایجاد سطوح گیردهنده در سطح لینگوال دندانها همراه با رست اکلوزال و دو شیار عمودی در سطوح پروگزیمال هر دندان بود. گروه دوم با تراشی دیگر فقط شامل حفره های Cl II در ناحیه مجاور بی دندانی با یک بول ممتد در لبه ها بود. پس از ساختن فریم فلزی، نمونه ها با سیمان رزینی Panavia F سیمان گردید. نمونه ها تحت نیروی جداکننده قرار گرفتند و نیروی لازم برای هر بریج ثبت گردید. نتایج حاصله در دو گروه با آزمون t در نرم افزار SPSS ویرایش 11.5 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. در آزمونهای انجام شده ضریب اطمینان 95% مد نظر بوده است.یافته ها: میانگین گیـر در گـروه بریج با طراحی متداول 39.523±8.62 گیلـوگـرم نیـرو و در گـروه بریج با طراحـی تغییر یـافتـه 25.714±4.10 کیلوگرم نیرو بود و آزمون آماری t نشان داد که بین میانگین نیروی گیر دو گروه تفاوت معنی داری وجود دارد (P<0.001).نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که گیر پروتز با طراحی متداول بیش از گیر پروتزهای ساخته شده با طراحی تغییریافته است که تنها نگهدارنده های داخل تاجی Cl II داشته اند.

زمینه و هدف: در مورد سایش دندانهای مصنوعی کامپوزیتی (Multilithic) بررسیهای متعددی انجام شده اما در مورد استحکام اتصال آنها با رزین های بیس پروتز مطالعات اندکی موجود است. هدف از این مطالعه بررسی استحکام اتصال دندانهای مصنوعی کامپوزیتی به پایه رزینی پروتز می باشد.روش بررسی: در این مطالعه تجربی – آزمایشگاهی چهار نوع دندان مصنوعی Multilithic گلامور، یاقوت، آیوکلار و اپل) استفاده شد. از هر گروه دندانی بیست نمونه به نحوی در چهار منشور مومی قرار گرفتند که سطح لینگوال آنها به سمت بالا و محور طولی آنها با یال منشور زاویه قایمه تشکیل می داد. پس از آکریل گذاری و پخت، نمونه ها تحت نیروی فشاری برشی ماشین دارتک با سرعت پنج میلی متر بر دقیقه قرار گرفتند. نیروی شکست و محل ایجاد شکست در نمونه ها مشخص گردید. داده ها به وسیله آزمون آماری ANOVA و آزمون تکمیلی Tukey در سطح معناداری 0.05 بررسی شد.یافته ها: میانگین استحکام اتصال در گروه اپل (1337±414.99) از همه بیشتر و پس از آن دندانهای یاقوت (1097.36±142.86)، آیوکلار (945±366.43) و گلامور (880±285.80) در رده های بعدی قرار گرفتند و تفاوت معنی داری بین برخی از این گروهها مشاهده شد. درصد شکست پیوستگی در گروه دندانی آیوکلار با 25% از همه بیشتر، پس از آن دندانهای اپل با 20%، گلامور 15% و یاقوت 10.5% در رده های بعدی قرار گرفتند، اما هیچ تفاوت معنی داری از لحاظ آماری بین گروههای مورد مطالعه مشاهده نشد.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که میانگین استحکام اتصال در دندانهای مصنوعی کامپوزیتی اپل بهتر از دندان مصنوعی کامپوزیتی آیوکلار و دیگر دندانهای مصنوعی مورد استفاده در این بررسی است.

زمینه و هدف: سمان گلاس آینـومر Fuji IX دارای خاصیت بانـد به دندان و اثر ضد پـوسیدگی است که به نظر می رسد با ایجاد Crosslink های یونی بتواند سیل مناسبی بین دندان و ترمیم ایجاد نماید. از طرف دیگر، درمان سفید کردن دندان می تواند سیل ترمیمهارا تحت تاثیر قرار داده و منجر به نشت باکتری و مایعات به ساختارهای ترمیم شده گردد، هدف از این مطالعه، مقایسه اثر هیدروژن پراکسید 35% بر میزان ریزنشت حفرات Cl V ترمیم شده با گلاس آینومر Fuji IX می باشد.روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی، چهل دندان پرمولر و مولر سالم انسانی انتخاب و حفرات Cl V استاندارد در آنها تراش داده شد. ترمیم حفرات در دو گروه با سمان Fuji IX انجام گردید و دندانهای گروه مورد به مدت پنج روز متوالی (هر روز سی دقیقه در سه نوبت) در تماس با هیدروژن پراکسید 35% قرار گرفته و دندانهای شاهد در سرم فیزیولوژی نگهداری شدند. نمونه ها بعد از قرار گرفتن در چرخه های حرارتی و رنگ آمیزی با فوشین، مهر و موم شده و بعد از برش، میزان نفوذ رنگ در آنها اندازه گیری شد. رتبه های ریزنشت در گروهها با آزمونهای Mann-Whitney U  و Friedman مقایسه شدند.یافته ها: آنالیز آماری بین گروههای مورد مطالعه نشان داد که میانگین و میانه ریزنشت در مجموع چهار ناحیه در دندانهای گروه شاهد برابر 1.588 و 1.625 و در نمونه های اکسپوز شده به هیدروژن پراکسید برابر 1.913 و 2.25 می باشد. هیچ تفاوت آماری معنی داری بین دو گروه از این جهت دیده نشد. ریزنشت دندانهای مورد در ناحیه مزیال بیش از ناحیه شاهد بود (P<0.04) ولی هیچ تفاوت آماری معنی داری بین دو گروه دیده نشد.نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد استفاده از سمان گلاس آینومر Fuji IX در ترمیم حفرات Cl V به دنبال درمان سفید کردن با هیدروژن پراکسید 35% منجر به کاهش ریزنشت تا حد گروه شاهد گردید.

زمینه و هدف: یکی از مشکلات بیماران تحت درمان همودیالیز، خشکی دهان و عوارض آن می باشد. لذا این مطالعه با هدف مقایسه یک نوع آدامس تخصصی افزایش دهنده بزاق و آدامس بدون قند معمولی بر میزان ترشح بزاق بیماران همودیالیزی انجام شد.روش بررسی: این کار آزمایی بالینی متقاطع دوسوکور در طی دو دوره 14روزه با فاصله یک هفته استراحت با همکاری سی بیمار داوطلب بخش همودیالیز دو مرکز دیالیز اصفهان صورت گرفت. بیماران به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. به هر گروه یک نوع آدامس تخصصی افزایش دهنده بزاق (بیوتن) و یا آدامس بدون قند معمولی (اربیت) داده شد تا به مدت 14 روز، روزانه سه عدد در زمان احساس خشکی دهان به مدت حداقل ده دقیقه بجوند. دوره دوم، پس از گذشت یک هفته استراحت، با تعویض نوع آدامسها انجام گرفت. قبل از شروع مطالعه و پس از هر دوره، اقدام به اندازه گیری بزاق تحریکی شد نتایج با استفاده از آزمونهای آماری t و Wilcoxon مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: میانگین مقدار ترشح بزاق بعد از جویدن هر دو آدامس به طور معناداری افزایش یافت ( P=0.012اربیت) و ( P<0.001بیوتن) ولی جویدن آدامس تخصصی نسبت به آدامس معمولی حدود 12 برابر افزایش بزاق بیشتری را نشان داد. (P<0.001) از نظر میزان رضایت مندی بیماران از تاثیر آدامسها بر کاهش خشکی دهان، اکثر بیماران جویدن آدامس بیوتن را به آدامس اربیت ترجیح داده اند. (P<0.001)نتیجه گیری: جویدن هر دو نوع آدامس بیوتن و اربیت در افزایش ترشح بزاق موثر است ولی بیوتن تاثیر بسیار بیشتری دارد.