مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل
سال:1389 | دوره:10 | شماره:4 (پیاپی 38) |تعداد مقالات:14

زمینه و هدف: همانطور که می دانیم مشکلات زیادی در درمان بسیاری از تومورها وجود دارد و مطالعات زیادی برای یافتن ترکیبات ضد توموری مناسب در کشورهای مختلف انجام می شود. در همین راستا این مطالعه جهت بررسی اثر ضد سرطانی عصاره های چای سبز و زیتون بر میزان لیز رده سلولی سرطانی پستان (BT474) انجام شد.روش کار: ابتدا عصاره های آبی چای سبز و اتانولی زیتون تهیه شدند. سپس با استفاده از روش سنجش آنزیم لاکتات دهیدروژناز میزان لیز سلولی یا سیتوتوکسیسیتی آنها در غلظت ها و زمان های مختلف بر روی سلول ها بررسی شد هر آزمایش 3 بار تکرار شد و نتایج برای هر تیمار بصورت میانگین ± انحراف معیار بیان گردید. اختلاف آماری بین تیمارها توسط آزمون تی بررسی شد و (P<0.05) به عنوان معنی دار در نظر گرفته شد.یافته ها: در مورد عصاره چای سبز با افزایش غلظت، درصد کشندگی یا لیز سلولی در 8 و 24 ساعت پس از تیمار کاهش یافت. بیشترین درصد لیز سلولی توسط عصاره زیتون در غلظت 1 میلی گرم در دسی لیتر (85%) مشاهده گردید درصد لیز در سلول های تیمار شده با عصاره زیتون وابسته به غلظت بوده و با افزایش غلظت بیشتر می شد. از نظر آماری درصد لیز سلولی عصاره زیتون در 24 ساعت تیمار با درصد لیز در 8 ساعت تیمار (83%) تفاوت معنی داری نداشت. اما مقایسه نتایج لیز سلولی عصاره چای سبز در 8 ساعت و 24 ساعت تیمار در غلظت های 0.01 و 0.1 میلی گرم در دسی لیتر تفاوت معنی داری نشان داد (P=0.000).نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که دو عصاره زیتون و چای سبز به صورت خام دارای اثر لیز سلولی روی رده سلولی BT474 هستند. عصاره زیتون اثر شدیدتری در مقایسه با عصاره چای سبز نشان داد که با افزایش غلظت اثر آن نیز افزایش می یافت.

مقدمه و هدف: جهت کاهش گلوکز خون، هموگلوبین گلیکوزیله و مقاومت انسولینی در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو، رژیم های غذایی متفاوت، داروهای شیمیایی و گیاهی متعددی وجود دارند. گیاهان دارویی مانند دارچین جهت کنترل دیابت مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به نادر بودن مطالعات در سایرکشورها و نیز متناقض بودن نتایج این مطالعات و اینکه اکثر مطالعات موجود در مدل حیوانی و یا در محیط آزمایشگاه انجام شده اند، در این راستا مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر مکمل خوراکی دارچین بر روی گلوکز خون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله و مقاومت انسولینی در افراد ایرانی مبتلا به دیابت نوع دو طراحی گردید.روش کار: این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی بر روی 60 بیمار مبتلا به دیابت نوع دو (30 نفر گروه مداخله و 30 نفر گروه کنترل) در شهر تبریز در سال 1388 انجام گردید. گروه مداخله روزانه 1.5 گرم پودر دارچین که در داخل کپسول های 500 میلی گرمی پر شده بود (روزانه 3 عدد به همراه وعده های غذایی اصلی) و گروه کنترل دارونما به مدت 60 روز دریافت کردند. نمونه های خون وریدی در آغاز و پایان مطالعه جهت اندازه گیری میزان گلوکز خون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله و انسولین سرم گرفته شد. مقاومت انسولینی با استفاده از اسکور HOMA ((Homeostasis Model Assessment محاسبه گردید. نتایج بصورت میانگین ± انحراف معیار ارایه گردید. برای مقایسه میانگین متغیرها قبل و بعد از مداخله از آزمون تی زوجی و برای مقایسه میانگین بین گروه ها از آزمون تی استفاده گردید. سطح معنی دار آماری برای کلیه آزمون ها P<0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: پس از 60 روز مداخله، میانگین سطوح گلوکز خون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله و مقاومت انسولینی در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل به طور معنی داری کاهش یافت (P<0.05) هیچ تغییر معنی داری در میانگین سطح گلوکز خون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله و مقاومت به انسولین در گروه کنترل بعد از 60 روز مشاهده نگردید.نتیجه گیری: این مطالعه نشان می دهد که مصرف دارچین می تواند در کنترل گلوکز خون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله و کاهش مقاومت انسولینی در بیماران دیابت نوع دو موثر باشد.

زمینه و هدف: پره اکلامپسی یکی از علل مهم مرگ و میر مادر و نوزاد در تمام دنیا است. اما علت اصلی آن هنوز ناشناخته می باشد. کاهش و افزایش فلزات نادر می تواند به عنوان یک عامل زیان آور در بارداری باشد. این مطالعه به منظور ارزیابی وضعیت مس در زنان باردار پراکلامپتیک انجام شد.روش کار: 95 زن باردار پره اکلامپتیک (مورد) و 92 نفر زن باردار سالم (شاهد) در این مطالعه مورد شاهدی شرکت داشتند. مس سرم و ادرار 24 ساعته آنها به روش اسپکتروفتومتری جذب اتمی اندازه گیری شد. داده ها پس از جمع آوری با آزمون های تی، کای دو و همبستگی پیرسون تحلیل شدند.یافته ها: غلظت مس سرم و ادرار 24 ساعته در گروه پره اکلامپسی بطور معنی داری بیشتر از غلظت مس سرم و ادرار 24 ساعته در گروه باردار با فشارخون طبیعی بود (P<0.000) اما ارتباطی بین شدت پره اکلامپسی و غلظت مس سرم و ادرار 24 ساعته بدست نیامد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه ارتباط بین افزایش غلظت مس سرم و ادرار با پره اکلامپسی را مطرح می کند. اما این افزایش نمی تواند بیانگر شدت پره اکلامپسی باشد با بررسی های بیشتر می توان از این تست برای پیشگویی پره اکلامپسی استفاده کرد.

زمینه و هدف: سرطان پستان یک سوم کلیه سرطان ها در زنان و دومین علت مرگ ناشی از سرطان در آنان می باشد. با پیشگیری و انجام غربالگری، میزان ابتلا و مرگ و میر کاهش خواهد یافت. لذا این مطالعه با هدف تعیین انجام آزمون های غربالگری سرطان پستان و عوامل مرتبط با انجام آزمون های غربالگری سرطان پستان در زنان شهر اردبیل صورت گرفته است.روش کار: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی تعداد 300 زن مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر اردبیل با روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند. اطلاعات از طریق پرسشنامه خود ساخته شامل دو قسمت، سوالات آگاهی و نگرش و یک فرم اطلاعاتی در زمینه مشخصات دموگرافیکی، عوامل خانوادگی، اجتماعی - اقتصادی، عوامل خطر و زنان - مامایی جمع آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 16 و آزمون های آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد و P<0.05 به عنوان معنی دار در نظر گرفته شد.یافته ها: میزان انجام خودآزمایی پستان 4%، معاینات بالینی 4.7% و انجام ماموگرافی 3.7% بود. بین تحصیلات (P=0.003)، آگاهی (P=0.002) و نگرش (P=0.004) با انجام خودآزمایی پستان ارتباط معنی دار بود. بین وضعیت بیمه، سابقه هورمون درمانی و انجام آزمون های غربالگری سرطان پستان ارتباط معنی داری دیده نشد.نتیجه گیری: با توجه به میزان پایین انجام آزمون های غربالگری سرطان پستان و شناسایی عوامل تاثیرگذار بر آن، ارایه برنامه های آموزشی مناسب و انجام مطالعات مداخله ای تاکید می شود.

زمینه و هدف: مطالعات نشان داده است که باکتری های پروبیوتیک نقش مفیدی در سلامت جانوران ایفا می کنند. باکتریهای پروبیوتیک می توانند باعث جلوگیری از رشد پاتوژن ها در دستگاه گوارش، بهبود مصرف چربی ها و تقویت سیستم ایمنی شوند. در تحقیق حاضر گونه های انتروکوکوس از نمونه پنیر محلی ایران جداسازی گردیده و فعالیت پروبیوتیکی آنها مانند اثر بر سطح چربی ها، گلوکز و سایتوکاین های (IL-6, IL-10, IL-2) بررسی گردید.روش کار: نمونه پنیر محلی از استان اردبیل تهیه گردید. انتروکوک های موجود در پنیر محلی بواسطه محیط کشت های انتخابی جداسازی گردیده و با استفاده از تست های تخمیر قند شناسایی شدند. اثرات بازدارنگی انتروکوک های جداسازی شده بروش کشت چاهکی بر روی سودوموناس ائروژینوزا و پاتوژن های دستگاه گوارش شامل شیگلا دیسانتری، اشریشیاکلی، سالمونلا تیفی موریوم بررسی گردید. برای مطالعه اثرات پروبیوتیکی انتروکوک های جداسازی شده در جانوران زنده، موش های سوری نژاد NMRI به گروههای مختلف تقسیم شده و به مدت دو هفته دوزهای مختلف انتروکوک های جداسازی شده را در رقت های معادل کدورت های 2 (6x108CFU/mL)، 3 (9x108CFU/mL) و 4 (12x108CFU/mL) مک فارلند به حجم 1 میلی لیتر به ازای هر موش بصورت دهانی (گاواژ) دریافت کردند. پس از دو هفته تیمار مداوم سطح کلسترول، تری گلیسیرید،LDL  و HDL به روش طیف سنجی و با استفاده از اسپکتروفتومتر و سطح اینترلوکین های 2، 6 و 10 سرم به روش الیزا اندازه گیری شد.یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان می دهد که تیمار با گونه فاسیوم باعث کاهش سطح کلسترول خون و افزایش سطح اینترلوکین 10 در سرم موش ها می گردد اما اثر معنی داری بر سطح گلوکز، تری گلیسریدها و اینترلوکین های 2 و 6 ندارد (P<0.05) تیمار با گونه فکالیس تغییر معنی داری در سطح، گلوکز و چربی های خون بجود نمی آورد ولی باعث افزایش معنی داری در سطح اینترلوکین های 6 و 10 سرم می شود (P<0.05) نتایج بدست آمده همچنین نشان می دهد که هیچکدام از گونه های مذکور اثر معنی داری بر روی رشد پاتوژن های روده نداشتند.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه بیانگر آن است که تیمار مداوم با گونه فاسیوم باعث کاهش کلسترول سرم در موش ها می شود. همچنین تیمار مداوم با هر دو گونه می تواند با تاثیر برالگوی سایتوکائنی، فعالیت سیستم ایمنی را تغییر دهد.

زمینه و هدف: آکنه ولگاریس (Vulgaris Acne) التهاب مزمن واحدهای پیلوسباسه می باشد. انواع شدید می تواند منجر به بروز اسکارهای قابل توجه در پوست صورت و تنه و همچنین عوارض روانی شود. آنتی آندروژن ها در درمان آکنه خانم ها به عنوان یکی از درمان های بسیار مناسب و موثر شناخته شده و علاوه بر آکنه، سایر مشکلات توام آندروژنیک را نیز درمان می نماید. مقاومت دارویی و عود حین درمان نیز در این داروها مطرح نمی باشد. هدف در این مطالعه مقایسه تاثیرات فلوتامید خوراکی و داکسی سایکلین در آکنه متوسط خانم ها است.روش کار: مطالعه حاضر، یک کارآزمائی بالینی تصادفی شده و ارزیابی کور می باشد. این مطالعه بر روی 62 نفر خانم مبتلا به آکنه متوسط صورت گرفت و بیماران به دو گروه مورد و شاهد تقسیم شدند. گروه مورد، روزانه 250 میلی گرم فلوتامید خوراکی و گروه شاهد، روزانه 100 میلی گرم داکسی سایکلین دریافت نمودند. علاوه بر آن هر دو گروه روزانه دو بار با کلیندامایسین موضعی 1% تحت درمان قرار گرفتند. طول دوره درمان 6 ماه بود. برای گروه مورد، قبل از شروع درمان و 2 ماه پس از درمان تست های کبدی انجام گردید. ارزیابی بهبودی بیماران در انتهای هر 2 ماه در طول دوره درمان انجام شد و عوارض احتمالی داروها نیز ثبت گردید. برای تحیل داده ها از روش های آماری توصیفی و همچنین آزمون تی و کای دو و نرم افزار آماریSPSS  نسخه 16 استفاده شد. P<0.05 به عنوان معنی دار در نظر گرفته شد.یافته ها: میانگین سنی و انحراف معیار بیماران دو گروه 19.27±3.55 بود. تفاوت میانگین سنی در دو گروه معنی دار نبود (P>0.64) کاهش ضایعات کومدونی در ناحیه صورت در گروه مورد بهتر بود(P<0.01) . کاهش در میانگین شاخص شدت آکنه (Acne Severity Index) در گروه مورد بیشتر از گروه شاهد بود و این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (P<0.002) میانگین رضایتمندی بیمار از نتایج درمانی در گروه فلوتامید بیشتر از گروه داکسی سایکلین بود و این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (P<0.001) تحمل داروها در هر دو گروه خوب بود و تست های کبدی در در گروه مورد افزایش خفیف در آلکالین فسفاتاز را در 2 مورد نشان داد ولی نیاز به قطع دارو بوجود نیامد.نتیجه گیری: فلوتامید خوراکی در دوز250 میلی گرم در روز در درمان آکنه موثرتر و بهتر از100 میلی گرم داکسی سایکلین در روز بود. بیماران در گروه مورد رضایتمندی بیشتری از درمان داشتند. عوارض دارویی در این مطالعه در هر دو گروه ناچیز بود با این وجود برای استفاده از فلوتامید در درمان آکنه به ملاحظات آزمایشگاهی مناسبی در طول درمان نیاز می باشد.

زمینه و هدف: لپتین یک هورمون مترشحه از بافت چربی است که در تمایز و تکثیر سلول های خونساز نقش مهمی دارد. این هورمون نقش مهمی در متابولیسم چربیها بازی می کند. فاکتور ممانعت کننده از لوسمی (LIF) یک سایتوکاین پلئوتروفیک با اعمال گسترده خونسازی، عصبی و اندوکرینی می باشد،LIF  و IL-6 با فعال کردن پیام رسانی از طریق گیرنده های خود باعث کاهش لپتین می شوند. شاخص توده بدنی (BMI) دارای ارتباط مستقیمی با هورمون لپتین می باشد و میزان هموگلوبین و هماتوکریت نیز در پیش آگهی بیماری دخیل هستند. هدف این مطالعه بررسی سطح سرمی و ارتباط میان فاکتورهای لپتین،LIF  و IL-6 و همچنین میزان BMI، هموگلوبین و هماتوکریت در بیماران مبتلا به لوسمی های لنفوئیدی می باشد.روش کار: در این مطالعه تعداد 30 بیمار (15 مورد ALL و 15 موردCLL ) مورد آزمایش قرار گرفت. 15 فرد سالم نیز به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شد. سطوح سرمی لپتین،LIF  و IL-6 توسط روش الیزا اندازه گیری شد. BMI توسط فرمول آماری و میزان هموگلوبین و هماتوکریت توسط دستگاه شمارنده سلولی اندازه گیری شدند. نتایج توسط نرم افزار SPSS آنالیز و تفاوت آماری بین گروه ها توسط آزمون تی بررسی شد. P<0.05 به عنوان معنی دار در نظر گرفته شد.یافته ها: میزان لپتین در مقایسه با گروه کنترل در بیماران ALL کاهش (P<0.002) ولی در بیماران CLL افزایش داشت (P<0.003) اختلاف میانگین LIF، IL-6،BMI  و لپتین در بیماران ALL در مقایسه با گروه کنترل کاهش و دارای نتایج معنی داری بود (P<0.05) میانگین فاکتورهای LIF و BMI در گروه بیماران CLL در مقایسه با گروه کنترل دارای کاهش، لپتین دارای افزایش و اختلاف نتایج معنی دار بود (P<0.05) میزان IL-6 دارای کاهش ولی در حد معنی دار نبود . ارتباط بین BMI و لپتین در بیماران ALL و CLL از لحاظ آماری معنی دار نبود. اما این ارتباط در افراد طبیعی معنی دار بود (P<0.05) میزان هموگلوبین و هماتوکریت در هر دو گروه بیماران ALL و CLL کاهش معنی داری داشتند (P<0.05).نتیجه گیری: سطوح سرمی LIF، IL-6، لپتین و همچنین میزان هموگلوبین، هماتوکریت و BMI نسبت به گروه کنترل تغییرات معنی دار را داشتند. این نتایج پیشنهاد می کند که این فاکتورها ممکن است نقش مهمی در فیزیوپاتولوژی لوسمی های لنفوئیدی داشته باشند.

زمینه و هدف: تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی از شدیدترین عوارض و از نگرانی های مهم بیماران مبتلا به سرطان می باشد. زنجبیل یک داروی گیاهی و موثر در درمان تهوع و استفراغ و هیچ نوع عارضه خاصی ایجاد نمی کند. این گیاه در بعضی از کشورها در تهیه داروهای ضد استفراغ مورد استفاده قرار می گیرد. هدف این مطالعه تعیین تاثیر زنجبیل بر شدت تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی در بیماران مبتلا به سرطان است.روش کار: مطالعه حاضر یک کارآزمایی بالینی تصادفی، متقاطع، دوسوکور و مشابه سازی شده است که بر روی 44 بیمار تحت شیمی درمانی انجام گرفت. بیماران بر اساس تقسیم تصادفی بلوک چهارتایی در سیکل اول مطالعه یکی از رژیم های ضداستفراغ رژیم الف (روتین +1گرم زنجبیل) و رژیم ب (روتین+ 1گرم دارونما) را دریافت کردند و در سیکل بعدی پس از 28 روز رژیم دیگر (الف یا ب) را همراه با داروهای شیمی درمانی دریافت نمودند. شدت، دفعات و نمره تهوع و شدت و دفعات استفراغ 4 ساعت (4، 3، 2، 1) پس از دوز دوم رژیم های درمانی و پایان 24 ساعت از شروع شیمی درمانی با استفاده از ابزار VAS و کورتیلا مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت اطلاعات کسب شده با استفاده SPSS نسخه 16 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. مقایسه بین گروه ها با استفاده از آزمون های تی مستقل، آزمون غیر پارامتری (من ویتنی یو) صورت گرفت.یافته ها: نتایج تحقیق بیانگر آن است که در تمام ساعات بررسی، تفاوت قابل توجه آماری در دفعات تهوع و استفراغ بین دو رژیم درمانی بدست نیامد. اما در رابطه با تهوع، رژیم زنجبیل در مقایسه با دارونما شدت و نمره تهوع را به شکل معنی دار کاهش داد. آزمون تی مستقل و من ویتنی یو نیز تفاوت معنی دار آماری را در نمره تهوع در ساعت سوم و پایان 24 ساعتP=0.06)  و P=0.01) نشان دادند.نتیجه گیری: با توجه به کاهش نمره تهوع در رژیم حاوی زنجبیل نسبت به دارونما، به نظر می رسد که استفاده از زنجبیل یک روش ساده و بی خطر است که می تواند به عنوان مکمل داروهای ضد استفراغ در بیماران تحت شیمی درمانی بکار رود.

زمینه و هدف: ترومبوسیتوپنی با شمارش پلاکتی کمتر از 150 هزار در میکرولیتر در 7 تا 10 درصد از بارداری ها مشاهده می شود. اتیولوژی ترومبوسیتوپنی در حاملگی می تواند از یک اختلال خوش خیم مثل ترومبوسیتوپنی حاملگی تا سندرم (Hemolysis, Elevated liver Enzymes, Low Platelet count) HEELP که می تواند کشنده باشد متفاوت باشد. هدف از انجام این مطالعه، بررسی فراوانی ترومبوسیتوپنی در حاملگی در مراجعه کنندگان به مراکز بهداشتی تنکابن در سال 88 - 1387 بود.روش کار: در این مطالعه مقطعی 150 زن باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی تنکابن که در سه ماهه سوم بارداری بودند با روش نمونه گیری آسان جهت شرکت در مطالعه انتخاب شدند. اطلاعات دموگرافیک و شرح حال فرد، بررسی و آزمایش شمارش سلول های خونی درخواست شد. در صورت وجود ترومبوسیتوپنی، بررسی های آزمایشگاهی آنان توسط هماتولوژیست صورت گرفت و آزمایشات تکمیلی لازم بر اساس نیاز هر فرد انجام شد. تحلیل داده ها با نرم افزارSPSS  نسخه 11.5 و آزمون مجذور کای صورت گرفت و P<0.05 به عنوان معنی دار در نظر گرفته شد.یافته ها: شیوع ترومبوسیتوپنی در بارداری 12.66% و بیشترین شیوع ترومبوسیتوپنی (68%) در زنان نولی پار دیده شد. علت 95% موارد، ترومبوسیتوپنی حاملگی و علت 5% دیگر،ITP  بود. افراد دچار ترومبوسیتوپنی حاملگی دچار عارضه نشدند و نیازی به درمان نداشتند. فرد دچار  (Idiopathic Thrombocytopenic Purpura) ITPطی زایمان با ایمونوگلوبولین وریدی درمان گردید.نتیجه گیری: ترومبوسیتوپنی حاملگی، شایعترین (95%) علت ترومبوسیتوپنی در حاملگی می باشد و از آنجایی که هیچ عارضه ای برای بیمار و جنین به دنبال ندارد، مساله نگران کننده ای محسوب نشده و نیازمند مداخلات خاص نیز نمی باشد.

لیپوم یک تومور خوش خیم شایع در نسج نرم می باشد ولی رخداد آن در غده پاروتید نادر است. در لیپوم پاروتید دخالت جراحی اقدام مشکلی است زیرا تومور در مجاورت عصب صورتی می باشد لذا اطلاعات کافی از آناتومی ناحیه و نیز بکار بردن تکنیک های جراحی دقیق ضروری است. بیمار خانم 12 ساله با توده بدون علامت ناحیه پاروتید می باشد که خواهان جراحی به دلیل مسایل زیبایی و ظاهری بود. در سی تی اسکن یک لیپوم بزرگ در پاروتید راست دیده می شد. بعد از انجام پاروتیدکتومی سطحی و پیدا کردن و حفظ شاخه های عصب فاسیال، لیپوم بطور موفقیت آمیز خارج شد. بعد از عمل بیمار مشکل خاص نداشت و عملکرد عصب صورتی کاملا طبیعی بود. لیپوم پاروتید تومور نادری است. روش ترجیحی در بررسی قبل از عمل سی تی اسکن با تفکیک بالا می باشد که اطلاعات خوبی را راجع به تومور بدست می دهد. درمان جراحی لیپوم پاروتید باید توسط جراح ماهر انجام گیرد و شاخه های عصب صورتی با دقت پیدا شده و حفظ شود. در لیپوم لب عمقی پاروتید می توان لب سطحی را بلند کرد و بعد از برداشتن لیپوم مجددا آن را به سرجایش برگرداند تا از نظر زیبایی نتایج بهتری حاصل شود.