مجله پزشکی هرمزگان
سال:1390 | دوره:15 | شماره:4 |تعداد مقالات:15

مقدمه: ارتقا کیفیت زندگی بیماران عموما باید به عنوان اهداف اصلی مداخلات درمانی مطرح گردد. در این راستا، افزایش نیاز و تمایل به انجام جراحی قلب و عروق نشان دهنده اهمیت و توجه ویژه به این گونه بیماران پس از عمل جراحی و کیفیت زندگی آنان است. در این رابطه با توجه به عدم پیشینه تحقیقاتی در منطقه در خصوص کیفیت زندگی بیماران پس از عمل جراحی قلب، این مطالعه انجام گرفته است.روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی است که در آن کیفیت زندگی 100 نفر از بیماران پس از عمل جراحی قلب باز مورد بررسی قرار گرفت. گردآوری اطلاعات توسط پرسشنامه فارسی SF-36 که دارای 36 سوال که در 8 مولفه تنظیم شده است، صورت گرفت و نمرات مولفه های هشت گانه بین صفر تا 100 تبدیل شده که نمرات بیشتر نشان دهنده کیفیت زندگی بهتر می باشد. در این پژوهش داده ها توسط نرم افزار SPSS 13 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: نتایج نشان داد بین دو جنس در مولفه سلامت جسمی - محدودیت روانی - درد بدنی و سلامت روانی مربوط به کیفیت زندگی ارتباط معنی دار وجود دارد (P<0.05). مردان در تمام مولفه ها میانگین نمرات بیشتری نسبت به زنان داشتند. همچنین ارتباط معنی دار بین بیماریهای زمینه ای و مولفه های سلامت کلی، درد بدنی و فعالیت اجتماعی و ارتباط معنی دار بین سطح تحصیلات و مولفه های سلامت عمومی، سلامت جسمی، فعالیت بدنی، محدودیت روانی و سرزندگی و نشاط مشاهده (P<0.05). به طوری که سطح تحصیلات بالاتر، میانگین نمرات بیشتری داشتند.نتیجه گیری: اگرچه اکثر بیماران سلامت عمومی خود را خوب توصیف کردند اما به طور کلی نمی توان ادعا نمود که کیفیت زندگی بیماران سه ماه پس از عمل جراحی قلب باز خوب بوده است و نیاز به بررسی های بیشتری دارد. لذا توصیه می گردد با مداخلات درمانی، مراقبتی و پیگیری های بعدی در ارتقا کیفیت زندگی بیماران به سطوح عالی قدم های موثرتری برداشته شود.

مقدمه: در کشورهای ناحیه مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت، بیماریهای منتقله به وسیله ناقلین نظیر مالاریا، بخش عمده ای از بیماریهای واگیردار را به خود اختصاص می دهند. مالاریا در جنوب شرقی کشور از جمله شهرستان چابهار به صورت اندمیک وجود دارد و در هر سال موارد فراوان ابتلا افراد به این بیماری از این شهرستان گزارش می شود. امروزه به کمک روشهای مولکولی PCR هویت نمونه ها تا سطح گونه، جمعیت و حتی ژنوتیپ (هاپلوتایپ) بدست می آید. هدف از این مطالعه تعیین گونه های کمپلکس آنوفل فلوویاتیلیس در منطقه مالاریاخیز چابهار می باشد.روش کار: در این مطالعه نمونه های An. fluviatilis با استفاده از روشهای صید کلی Total catchشلتر پیت Pit shelter و گزش شبانه انسانی و حیوانی صید شدند. جهت استخراج DNA نمونه ها از روش فنل کلروفرم استفاده شد و سپس این DNA در آزمایشات PCR مورد استفاده و سپس محصولات PCR دو بخش D3 و ITS2 تعیین توالی شدند. جهت تعیین گونه های مورد نظر، توالی های بدست آمده به کمک مقایسه با توالی نمونه های موجود در بانک جهانی ژن GenBank و نیز رسم درختهای فیلوژنی مورد بررسی قرار گرفتند.نتایج: جهت تعیین ساختار ژنتیکی و شناسایی مولکولی نمونه ها لوکوس های D3 به طول 376bp و ITS2 به طول 514bp به کمک PCR تکثیر شدند. مقایسه توالی های لوکوس های ITS2 با توالی های موجود در بانک جهانی ژن نشان داد که در منطقه چابهار فقط گونه T وجود دارد در حالی که مقایسه توالی های لوکوس D3 با توالی های موجود در بانک جهانی ژن نشان داد که علاوه بر گونهT ، گونه U کمپلکس آنوفل فلوویاتیلیس در شهرستان چابهار نیز وجود دارد.نتیجه گیری: بر اساس مطالعات گذشته، گونه T تنها گونه شناخته شده کمپلکس آنوفل فلوویاتیلیس در کشور بود ولی با مطالعه صورت گرفته در شهرستان چابهار و وجود دو گونه T وU ، پیشنهاد می شود که در هر منطقه مطالعات مستقل صورت گیرد. این امر می تواند کمک شایانی در برنامه های کنترل بیماری مالاریا انجام دهند.

مقدمه: مدل خطرات متناسب از مهم ترین مدل های مورد استفاده در تحلیل داده های بقا می باشد. بکارگیری این مدل مستلزم برقراری فرض متناسب بودن خطرات می باشد و عدم برقراری این فرضیه منجر به استنباط ناصحیح خواهد شد. در این مطالعه، هدف ارزیابی دو مدل خطرات متناسب کاکس و وایبل و کاربرد آنها در شناسایی عوامل موثر بر بقای بیماران لوسمی حاد می باشد.روش کار: در یک مطالعه گذشته نگر با مراجعه و انتخاب کلیه پرونده های بیماران مبتلا به لوسمی حاد بیمارستان سیدالشهدا اصفهان، اطلاعات 197 بیمار بوسیله یک چک لیست جمع آوری و با تماس تلفنی از وضعیت نهایی آنها (مرده یا زنده) مطلع شدیم. پس از جمع آوری داده ها مدل های خطرات متناسب کاکس و وایبل برای شناسایی عوامل موثر بر زمان بقا بکار گرفته شد. روش نیکویی برازش و روش های نموداری شامل باقیمانده های شوئنفلد و لگاریتم خطر تجمعی برای بررسی فرض متناسب بودن خطرات استفاده و در پایان برای بررسی درستی مدل های برازش داده شده از روش نمودار باقیمانده های مارتینگل استفاده شد. در این پژوهش از نرم افزار S-plus استفاده شد.نتایج: هر دو روش گرافیکی و مبتنی بر آزمون نشان دادند که مفروضه متناسب بودن برای مدل کاکس و وایبل برقرار است و از نظر عوامل موثر بر زمان بقای بیماران لوسمی حاد، تقریبا نتایج یکسانی بدست آمد. به طوری که بر اساس این مدل ها متغیرهای سن، محل سکونت و تعداد گلبول های سفید خون، تاثیر معنی داری بر زمان بقا نشان دادند (P<0.05). در نهایت ملاک AIC نشان داد مدل نیمه پارامتری کاکس برازش مناسب تری بر روی داده های زمان بقا بیماران لوسمی حاد دارد.نتیجه گیری: بررسی نمودار باقیمانده های کاکس- اسنل و مارتینگل نشان داد که در مجموع مدل خطرات متناسب کاکس دارای کارایی بهتری نسبت به مدل وایبل برای زمان بقا بیماران لوسمی حاد دارد. با توجه به این که تعداد گلبول های سفید خون فاکتور معنی دار بر خطر مرگ در این بیماران می باشد، با کنترل این متغیر می توان بقای این بیماران را افزایش داد.

مقدمه: لیشمانیا ماژور عامل ایجاد لیشمانیوز جلدی می باشد و داروهایی که برای درمان لیشمانیوز استفاده می شوند، عوارض جانبی نامطلوبی دارند. گیاه چای کوهی و برگ ازگیل خواص دارویی مناسبی دارند ولی گزارشی درباره خاصیت ضد لیشمانیایی آنها ارائه نشده است. هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر ضد لیشمانیا عصاره هیدروالکلی چای کوهی و برگ ازگیل است.روش کار: در این مطالعه تجربی، برگ ازگیل و چای کوهی به مقدار لازم جمع آوری شده و عصاره هیدروالکلی آنها تهیه شد. پروماستیگوتهای لیشمانیا ماژور در محیط کشت NNN کشت داده شدند. تاثیر عصاره های مذکور بر بقای پروماستیگوتها در غلظت های 50، 100، 250، 500، 1000 میکروگرم در میلی لیتر توسط آزمون آنالیز واریانس ارزیابی شد.نتایج: نتایج نشان داد که با افزایش غلظت های عصاره چای کوهی و برگ ازگیل تعداد پروماستیگوتها کاهش می یابد. اختلاف میانگین تعداد پروماستیگوت بین گروههای مختلف نشان داد که در چای کوهی اختلاف میانگین تعداد پروماستیگوت در گروه تیمار شده با غلطت 500 میکرو گرم در مقایسه با غلظت 1000 میکروگرم در چای کوهی و برگ ازگیل معنی دار بود (P<0.05). همچنین اختلاف میانگین تعداد پروماستیگوت در گروه 100 میکروگرم در مقایسه با گروه 1000 میکروگرم در برگ ازگیل نیز معنی دار بود .(P<0.05) بررسی آماری اثرات دارویی چای کوهی و برگ ازگیل در غلظت 1000 میکروگرم نشان می دهد که اثربخشی این دو عصاره اختلاف چندانی با هم نداشته و اثرات تقریبا یکسانی روی میانگین تعداد پروماستیگوتهای لیشمانیا دارند.نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصله، چای کوهی و برگ ازگیل می توانند گیاهان مناسبی برای بررسی خاصیت ضد لیشمانیا در شرایط آزمایشگاهی باشند.

مقدمه: گیاهان یکی از منابع مهم ضد اکسیدانها می باشند. ضد اکسیدانهای طبیعی باعث افزایش قدرت ضد اکسیدانهای پلاسما و کاهش ابتلا به بعضی بیماریها مانند سرطان، بیماریهای قلبی و سکته مغزی می شوند. با توجه به سمی بودن و اثرات سوء تغذیه ای ضد اکسیدانهای ساختگی موجود در مواد غذایی، نیاز به ضد اکسیدانهای طبیعی از گیاهان با سمیت کمتر و اثربخشی بیشتر یک ضرورت جدی است.روش کار: در این مطالعه تجربی، پس از خشک کردن ساقه و گلهای گیاهان کلپوره، مرزنجوش و آویشن، عصاره گیری بوسیله اتانول 70 درصد در مدت 48 ساعت به روش ماسرسیون انجام شد. عصاره ها تحت شرایط خلا خشک شدند و سپس فعالیت ضداکسیدان آنها بوسیله پنج روش مختلف شامل: دی فنیل پیکریل هیدرازیل، فعالیت آنتی اکسیدانی معادل ترولکس، فعالیت آنتی اکسیدانی آهن احیا شده، آزمون فسفومولیبدینم و قدرت احیا کنندگی ارزیابی گردید. به علاوه، برای تعیین ترکیبات ضد اکسیدانی، میزان فنل و فلاونوئید تام آنها اندازه گیری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آنالیز واریانس استفاده شد.نتایج: محتوای فنلی نمونه ها در محدوده 97.7-140.3 میلی گرم اسید گالیک بود. مقدار فلاونوئید تام نمونه ها بین 34.6-68 میلی گرم روتین در گرم عصاره بود. مرزنجوش دارای بیشترین مقدار فنل تام و فلاونوئید بود که اختلاف معنی داری بین فنل تام مرزنجوش و آویشن دیده شد .(P<0.05) مرزنجوش دارای بیشترین میزان فعالیت ضد رادیکال آزاد دی فنیل پیکریل هیدرازیل (1906.5) و فعالیت ضد اکسیدانی معادل ترولکس (747) میلی مول ترولکس بود. تفاوت زیادی بین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی مرزنجوش و سایر عصاره ها در هر دو آزمون دیده شد (P<0.001).نتیجه گیری: در این مطالعه، عصاره ها دارای خواص آنتی اکسیدانی متفاوتی بودند که عصاره مرزنجوش دارای بیشترین فعالیت ضداکسیدانی بود.

مقدمه: درد مزمن یکی از رایج ترین علل مراجعه به مراکز خدمات درمانی و پزشکی اولیه است، در حدود 20 تا 25 درصد بیماران به مشکلات پزشکی مزمن، نشانگان روانشناختی معنی داری را تجربه می کنند. این مطالعه با هدف تعیین میزان افسردگی، اضطراب و فاجعه سازی درد و رابطه بین فاجعه سازی و افسردگی در افراد مبتلا به درد مزمن اسکلتی عضلانی مراجعه کننده به کلینیک درد بیمارستان امام حسین (ع) تهران بود.روش کار: در این مطالعه مقطعی، 158 نفر از افراد دارای تشخیص اختلال درد اسکلتی عضلانی مزمن مراجعه کننده به کلینیک درد بیمارستان امام حسین (ع) تهران در بازه زمانی زمستان 88 تا تابستان 89 مورد بررسی قرار گرفتند. داده های پژوهش با استفاده از مقیاس افسردگی بک (BDI)، اضطراب بک (BAI) و مقیاس فاجعه سازی درد (PCS) گردآوری شد. داده ها پس از جمع آوری توسط نرم افزار SPSS و به کمک آزمونهای t و محاسبه ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شدند.نتایج: میزان همبودی اضطراب، افسردگی و فاجعه آفرینی درد در بیماران مبتلا به درد مزمن شرکت کننده، به ترتیب 27.2% و 68.9% و 84% بود. بین زنان و مردان مبتلا در میزان افسردگی و اضطراب تفاوت معنی داری وجود داشت (P<0.05). بین زنان و مردان مبتلا در میزان فاجعه سازی نمودن درد در سطح 0.01 تفاوت معنی داری وجود داشتند. یافته ها نشان داد که بین میزان افسردگی و فاجعه سازی درد رابطه مثبت و معنی داری (r=0.73) وجود دارد.نتیجه گیری: طبق نتایج بدست آمده، درمانگران می توانند در کنار درمان دارویی از درمانهای غیردارویی (مانند درمانهای روانشناختی) به منظور کاهش افسردگی و اضطراب همراه با درد و کنترل بهتر درد استفاده کنند. با انجام این قبیل تحقیقات، لزوم توجه به تفاوتهای جنسیتی در درمان و استفاده از رویکردی بین رشته ای در تشخیص و درمان بیماران مبتلا به درد مزمن روشن می گردد.

مقدمه: اختلالات تجمعی ناشی از تروما (CID) به عنوان یکی از رایج ترین مشکلات بهداشتی و از جمله دلایل اصلی ناتوانی ها محسوب می شوند. عدم تناسب میان نیازهای شغلی و توان کاری کارگران می تواند منجر به ایجاد این اختلالات گردد که معمولا در اثر مواجهه طولانی مدت با عوامل خطر مختلف ایجاد می شوند. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع این اختلالات در میان نانوایان شهر کرمان انجام گردید.روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی - تحلیلی و به صورت مقطعی بر روی کارگران چهار نوع نانوائی تافتون دوار، تافتون سنتی، سنگک و باگت که جمعیت مورد مطالعه را تشکیل می دادند، انجام گردید. حجم نمونه شامل 384 نفر از کارگران نانوائی های مورد مطالعه بود که تمامی آنها ها به طور تصادفی و با شیوه نمونه گیری خوشه ای جمع آوری شدند. از پرسشنامه نوردیک و تعریف انستیتو ایمنی و بهداشت حرفه ای آمریکا از CTD به منظور جمع آوری داده ها استفاده گردید و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون کای دو استفاده گردید.نتایج: یافته های این تحقیق حاکی از این بودند که از میان وظایف مختلف بیشترین درصد CTD گردن با7.1  درصد مربوط به وظیفه فروشندگی، بیشترین درصد CTD شانه با 27.8 درصد مربوط به وظیفه شاطری، بیشترین درصد CTD دست / مچ با 33.3 درصد مربوط به وظیفه چانه گیری و بیشترین درصد CTD کمر با 38.1 درصد مربوط به وظیفه چانه گیری بود. همچنین رابطه معنی داری میانCTD  شانه، دست / مچ دست و کمر با نوع نانوائی و نوع وظیفه کاری یافت شد و تاثیر سابقه کاری بر شیوعCTD در چهار ناحیه فوق اثبات گردید.نتیجه گیری: شیوع بالای اختلالات تجمعی ناشی از تروما (CTD) در جمعیت مورد مطالعه که اکثرا از نظر سنی جوان بوده و سابقه کاری کمی دارند، می تواند هزینه های هنگفتی را بر اقتصاد ملی تحمیل نماید. لذا پیشنهاد می گردد به منظور حذف یا کاهش مواجهه کارگران نانوائی ها با خطر عوامل ایجادکننده CTD از شیوه های کنترلی ارگونومی استفاده شود.

مقدمه: یکی از گروههای رشد یافته در جامعه امروز، سالمندان می باشند که با توجه به هرم سنی کشور اهمیت روزافزون یافته اند. درد در افراد مسن به طور معنی داری بالا است و بیشتر افراد مسن در طول زندگی درد را تجربه کرده اند که می تواند ناشی از شیوع بالای اختلالات اسکلتی عضلانی باشد. هدف این مطالعه بررسی تاثیر شدت و تعداد محل درد اسکلتی عضلانی بر کیفیت زندگی سالمندان شهر کرمان می باشد.روش کار: این مطالعه، یک مطالعه مقطعی است که بر روی 277 نفر از سالمندان شهر کرمان که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند، انجام گرفت. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش عبارت بود از: پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه ای که به بررسی شدت و محل درد اسکلتی عضلانی پرداخته شده است و برای سنجش کیفیت زندگی از پرسشنامه کیفیت زندگیSF-36 استفاده شد که با استفاده از آزمونهای آماری t و آنالیز واریانس و به کارگیری نرم افزار SPSS 15 تجزیه و تحلیل انجام گرفت.نتایج: تعداد 122 نفر مرد و 155 نفر زن مورد بررسی قرار گرفتند. میانگین سنی آنها 5.5±71.1 بود. 221 نفر (79.8%) از درد اسکلتی عضلانی شاکی بودند. میانگین متوسط شدت درد در آنها 1.4±4.3 بود. متوسط تعداد محل های دردهای اسکلتی عضلانی 2±1.7 بود. کیفیت زندگی در زنان در اکثر ابعاد کمتر از مردان بود (P<0.05). بین داشتن دردهای اسکلتی عضلانی و تعداد محل های درد با کیفیت زندگی رابطه معنی دار آماری مشاهده شد (P<0.05).نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نمایانگر این است که سالمندان از دردهای اسکلتی عضلانی زیادی رنج می برند که می تواند تاثیر منفی روی کیفیت زندگی آنان بگذارد.

مقدمه: استقلال عملکردی به حضور فعال سالمند در فعالیتهای روزانه اش اشاره دارد. یکی از بهترین راههای ارزشیابی استقلال عملکردی سالمندان، بررسی سطح فعالیتهای روزمره و ابزاری زندگی سالمندان می باشد. این مطالعه با هدف تعیین وضعیت استقلال عملکردی در انجام فعالیتهای روزمره و ابزاری زندگی و عوامل مرتبط با آن در سالمندان شهر همدان انجام گرفته است.روش کار: این مطالعه توصیفی مقطعی در سال 1389 بر روی 400 نفر از سالمندان بالای 60 سال شهر همدان انجام گرفت. آزمودنی ها به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شده و پرسشنامه ای که شامل دو بخش کلی؛ فعالیتهای روزمره زندگی (ADL) و فعالیتهای ابزاری زندگی (IADL) سالمندان بود از طریق مصاحبه تکمیل گردید. داده های جمع آوری شده با نرم افزار SPSS و با آزمونهای آماری t و آنالیز واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج: میانگین نمره کسب شده در فعالیتهای روزمره 9 و فعالیتهای ابزاری زندگی برابر با 13 بود که حاکی از استقلال حدود 31 درصد سالمندان در فعالیتهای روزمره و 55 درصد در فعالیتهای ابزاری زندگی بود. اختلاف معنی داری در میانگین نمره فعالیتهای روزمره در خصوص جنس، سطح تحصیلات و ترکیب خانواده سالمندان مشاهده شد (P<0.001). میانگین نمره فعالیتهای ابزاری زندگی نیز در رابطه با سن، جنس، سطح تحصیلات، وضعیت تاهل، وضعیت اقتصادی، ترکیب خانواده و اختلاف معنی داری را نشان داد (P<0.001).نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که درصد قابل توجهی از سالمندان به نوعی در انجام فعالیتهای ابزاری زندگی به اطرافیان خود وابسته بودند؛ لذا توصیه می شود علاوه بر انجام مطالعات کیفی در این زمینه جهت واکاوی زوایای پنهان مساله، سیستم های بهداشتی و مسولین امر برنامه ریزیهای دقیق تری را در جهت شناسایی عوامل روانشناختی از جمله عوامل تسهیل کننده و بازدارنده انجام این رفتارها مد نظر قرار دهند.

مقدمه: لزوم اجرای برنامه های آموزش بهداشت مستمر و طراحی شده جهت دختران نوجوان در زمینه بهداشت بلوغ و انتخاب روش مناسب آموزش، در موفقیت تدریس ضروری می باشد. مطالعه حاضر با هدف مقایسه تاثیر دو روش آموزش (سخنرانی - بسته آموزشی) بر آگاهی و نگرش دختران در مورد بهداشت بلوغ در مدارس دخترانه مقطع راهنمایی جزیره کیش در سال تحصیلی 1388-1387 طراحی و اجرا شد.روش کار: طی یک مطالعه مداخله ای، 200 نفر از دانش آموزان مدارس مقطع راهنمایی جزیره کیش از طریق نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات مربوط به مشخصات دموگرافیک و آگاهی و نگرش دانش آموزان از طریق پرسشنامه انجام شد. دانش آموزان به دو گروه مساوی تقسیم شدند. به یک گروه از طریق ارائه بسته آموزشی و به گروه دیگر از طریق سخنرانی در طی یک جلسه دو ساعته آموزش داده شد. مرحله دوم پژوهش یک ماه بعد انجام شد و مجددا پرسشنامه ها تکمیل گردید. نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS و روشهای آماری توصیفی و آزمونهای t و کای اسکوئر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج: بر اساس نتایج مطالعه، میانگین نمرات آگاهی و نگرش بعد از آموزش نسبت به میانگین نمرات قبل از آموزش در هر دو گروه افزایش نشان داد (P<0.001). تفاوت میانگین و انحراف معیار نمرات آگاهی بعد از آموزش در گروه سخنرانی بیشتر از این تفاوت در گروه بسته آموزشی بوده و از نظر آماری اختلاف معنی داری را نشان داد (P<0.001). اما تفاوت میانگین و انحراف معیار نمرات نگرش بعد از آموزش در دو گروه نه تنها اختلاف معنی داری را نشان نداد بلکه حاکی از برتری اندک تاثیر روش بسته آموزشی در حیطه نگرش بود.نتیجه گیری: هر دو روش آموزشی سخنرانی و بسته آموزشی در ارتقا سطح آگاهی و نگرش دختران نوجوان در زمینه بهداشت بلوغ موثر بودند. روش سخنرانی در افزایش سطح آگاهی موثرتر از روش بسته آموزشی بود ولی در افزایش سطح نگرش روش بسته آموزشی بر روش سخنرانی ارجحیت داشت.