مطالعات روان شناختی
سال:1390 | دوره:7 | شماره:3 |تعداد مقالات:9

از دهه 1970 کوشش های زیادی در جهت فهم نقش تعیین کننده های عمده مشارکت افراد در فعالیت های فیزیکی و ورزشی انجام شده است. یکی از این تلاش ها، فهم این مساله بود که آیا مشارکت افراد در ورزش نتیجه تفاوت های از پیش موجود شخصیتی آنها است یا آنکه تفاوت های شخصیتی در فرایند مشارکت افراد در فعالیت های بدنی شکل می گیرد. این پژوهش با هدف تعیین تفاوت و مقایسه میان ورزشکاران و غیرورزشکاران از نظر دو ویژگی شخصیتی نوروتیسم و برونگرایی و در پرتو مدل گرانشی و در قالب طرح پس رویدادی انجام شد. نمونه آماری 124 ورزشکار (69 مرد و 55 زن) که به تازگی وارد باشگاه های بدن سازی شده بودند و 116 غیرورزشکار (51 مرد و 65 زن) بودند. این پاسخگویان سپس به پرسشنامه پنج عامل بزرگ (BFI) پاسخ دادند. یافته ها نشان داد میان ورزشکاران و غیرورزشکاران از نظر نوروتیسم (0.01>P) و برونگرایی (0.01>P) تفاوتی معنادار وجود داشت. تحلیل رگرسیون لوجستیک نشان داد که متغیرهای اجتماعی - جمعیت شناختی (مدل اول) 18.9 درصد از واریانس مشارکت در ورزش را تبیین کردند. در مدل دوم، متغیرهای نوروتیسم و برونگرایی، 7.9 درصد از تبیین واریانس مشارکت در ورزش را بهبود بخشیدند. نتایج پژوهش حاضر، اعتبار مدل گرانشی را تایید کرده است که بر وجود تفاوت های از پیش موجود شخصیتی، مانند نوروتیسم و برونگرایی در مشارکت در فعالیت های بدنی و ورزشی تاکید می کرد. افزون بر این، با توجه به اهمیت متغیرهای نوروتیسم و برونگرایی، از نتایج این مطالعه می توان در مداخله های رفتاری به شکل تقویت برونگرایی و تضعیف نوروتیسم به منظور تقویت گرایش افراد به مشارکت در فعالیت های مختلف ورزشی استفاده کرد.

این پژوهش بر اساس اهمیت جنبش روانشناختی مثبت نگر در قرن حاضر، به اثربخشی آموزشی افزایش عاطفه مثبت بر میزان رضایت زناشویی و سبک دلبستگی توجه کرده است و فرضیه آن مبتنی بر این است که آموزش عاطفه مثبت به رضایت زناشویی و تغییر در سبک دلبستگی منجر می شود.پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون دو گروهی است. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان متاهل کشور بودند و جامعه در دسترس پژوهش دانشجویان متاهل دانشگاه علامه طباطبایی بودند که سبک دلبستگی ناایمن داشتند، که بر اساس نمونه گیری در دسترس 24 نفر از دانشجویان مذکور، انتخاب و در دو گروه 12 نفری آزمایشی و کنترل جایگزین شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه های تجارب شخصی در روابط صمیمانه - فرم تجدید نظر شده (ECR-R)، رضایت زناشویی انریچ (فرم کوتاه)، پرسشنامه عاطفه مثبت و منفی (PANAS) و پروتکل درمانی افزایش عاطفه مثبت است. نتایج تحلیل آماری T مستقل نشان داد که آموزش افزایش عاطفه به افزایش رضایت زناشویی و تغییر در سبک دلبستگی در دانشجویان متاهل دارای سبک دلبستگی ناایمن منجر شد.

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه حس انسجام و هوش هیجانی در دانشجویان بود. به این منظور 400 نفر از دانشجویان (200 دختر، 200 پسر) با تکمیل پرسشنامه حس انسجام و مقیاس هوش هیجانی در این پژوهش شرکت کردند. پژوهش حاضر، پژوهشی از نوع همبستگی بود و برای تحلیل آماری داده های پژوهش از شاخص ها و روش های آماری شامل میانگین، فراوانی، درصد، آزمون t، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون همزمان استفاده شد. نتایج نشان داد که در کل 71 درصد واریانس مربوط به حس انسجام به وسیله متغیر هوش هیجانی و سازه های آن تبیین می شود و ضریب تاثیر سازه های خود مدیریتی، آگاهی اجتماعی و مدیریت رابطه با توجه به آماره t نشان می دهند که این متغیرها با اطمینان 99 درصد می توانند تغییرات مربوط به حس انسجام را پیش بینی کنند و همچنین ضریب رگرسیون پیش بین نشان داد که سازه خودآگاهی نمی تواند واریانس حس انسجام دانشجویان را به طور معنادار تبیین کند. در مجموع نتیجه گرفته شد افزایش خود مدیریتی، آگاهی اجتماعی و مدیریت رابطه به افزایش حس انسجام در دانشجویان منجر می شود.

پژوهش با هدف هنجارگزینی و بررسی اعتبار و قابلیت اعتماد پرسشنامه سنجش رفتار تغذیه ای مینه سوتا (MEBS، ون رانسون و همکاران، 2005) در دانش آموزان دختر مقطع دبیرستان شهر اصفهان اجرا شد. این پرسشنامه یکی از ابزارهای خود گزارش دهی است که به منظور ارزیابی علائم بی اشتهایی روانی به کار رفته است. شرکت کنندگان در پژوهش 300 نفر از دانش آموزان دختر مقطع دبیرستان شهر اصفهان بودند که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. این آزمودنی ها پرسشنامه MEBS را تکمیل کردند. و نتایج حاصل با نرم افزار SPSS و نرم افزار LISREL تجزیه و تحلیل شد. تحلیل عاملی به روش تحلیل مولفه های اصلی با چرخش واریماکس، 3 عامل را برای پرسشنامه MEBS استخراج کرد که در حدود 56.83 درصد از واریانس کلی را تبیین کردند. تحلیل عاملی تاییدی درستی عامل های استخراج شده را تایید کرد. همچنین تحلیل داده ها قابلیت اعتماد خوبی را نشان دادند (آلفای کرونباخ 0.7 به دست آمد). ضریب همبستگی میان نمره های آزمون و باز آزمون نیز 0.93 به دست آمد که حاکی از قابلیت اعتماد بالا به روش آزمون - بازآزمون بود. به منظور تعیین دامنه برش نیز از روش نمره های T استفاده شد و نمره 19 به عنوان دامنه تشخیص بهنجار از نابهنجار مشخص شد. بنابراین، با توجه به نتایج فوق می توان گفت پرسشنامه MEBS به عنوان یک ابزار معتبر و پایا قابلیت استفاده در موقعیت های پژوهشی و بالینی را در تشخیص علائم اختلال بی اشتهایی روانی در دختران نوجوان شهر اصفهان داشت.

این پژوهش با هدف بررسی نقش عاطفه مثبت و منفی صفت در رابطه بی عدالتی با رفتارهای مخرب کارکنان اجرا شد. جامعه آماری پژوهش را کارکنان یک شرکت تولیدی و صنعتی (به تعداد 250 نفر) در پاییز 1388 در شهرکرد تشکیل دادند. روش پژوهش همبستگی و شیوه نمونه گیری مورد استفاده تصادفی ساده بود. از 230 پرسشنامه توزیع شده، 162 پرسشنامه معتبر برای تحلیل بازگشت شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه بی عدالتی (در سه قسمت بی عدالتی توزیعی، رویه ای و تعاملی) با 13 سوال، پرسشنامه عاطفه مثبت و منفی (PANAS) با 18سوال و پرسشنامه رفتار مخرب کارکنان (با دو خرده مقیاس خروج و غفلت و اعتراض پرخاشگرانه) با 8 سوال بود. داده های حاصل از پرسشنامه های پژوهش از طریق ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی تحلیل شد. شواهد به دست آمده از تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که: 1. عاطفه مثبت رابطه بی عدالتی تعاملی را با خروج به عنوان اولین مولفه رفتارهای مخرب تعدیل می کند. همچنین عاطفه مثبت رابطه بی عدالتی تعاملی را با غفلت و اعتراض پرخاشگرانه تعدیل می کرد. شواهد حاصل از تحلیل ساده شیب خط نشان داد که در عاطفه مثبت بالا، بی عدالتی تعاملی تمایل به خروج و غفلت و اعتراض پرخاشگرانه بیشتری را باعث می شود. عاطفه منفی نیز رابطه بی عدالتی رویه ای و تعاملی را با خروج (ترک سازمان) و همچنین رابطه بی عدالتی توزیعی و تعاملی را با غفلت و اعتراض پرخاشگرانه تعدیل می کرد. بدین معنا که در عاطفه منفی پایین، رابطه متغیرهای یاد شده مثبت و معنادار بود.

این پژوهش با هدف تعیین ارتباط تاب آوری، استرس و خودکارآمدی با رضایت از زندگی در دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی بالا و پایین انجام شد و یک مطالعه همبستگی بود. آزمودنی های پژوهش 120 نفر بودند که از میان دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی بالا و پایین دبیرستان های دخترانه به شیوه تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس های تاب آوری، استرس، خودکارآمدی و رضایت از زندگی استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس چند متغیری نشان داد که تاب آوری، خودکارآمدی و رضایت از زندگی در دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی بالا در مقایسه با دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی پایین به طور معناداری بیشتر و استرس آنها کمتر است. نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیری نشان داد که متغیرهای تاب آوری و استرس مثبت در دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی پایین و تاب آوری در دانش آموزان دارای پیشرفت تحصیلی بالا به عنوان قوی ترین پیش بینی کننده رضایت از زندگی بودند. این یافته ها تلویحات ضمنی مهمی درباره آموزش و خدمات مشاوره ای برای دانش آموزان دارد.

دانش آموزان نسبت به مواد درسی نگرش هایی دارندکه این نگرش ها در عملکرد آموزشی آنها نقشی مهم ایفا می کند. هدف مقاله مطالعه میزان نگرش دانش آموزان به درس ریاضی، نگرش آنها به اضطراب امتحان ریاضی و بررسی ارتباط بین نگرش به درس ریاضی و اضطراب امتحان بود. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و ابزار پژوهش دو قسمت داشت: 1) مقیاس نگرش به درس ریاضی که شامل 28 گویه و چهارپاره مقیاس احساس لذتمندی، انگیزش به یادگیری، اهمیت داشتنن و احساس ترس و نگرانی به درس ریاضی است، 2) پرسشنامه اضطراب امتحان. نمونه ای به حجم 200 دانش آموز دختر و پسر به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای از میان دانش آموزان سال دوم رشته های انسانی و تجربی دبیرستان های شهر اصفهان انتخاب شد. نتایج نشان دهنده آن بود که بین هر کدام از چهارپاره مقیاس و همچنین کل نگرش به درس ریاضی با اضطراب امتحان درس ریاضی روابطی معنادار وجود داشته است (0.365-). میزان نگرش به درس ریاضی و همچنین اضطراب امتحان در سطح متوسط ارزیابی شده است. در نگرش به درس ریاضی و همچنین اضطراب امتحان در میان دانش آموزان دختر و پسر و همچنین بین دو رشته انسانی و تجربی تفاوتی معنادار وجود نداشته است.