پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی
سال:1390 | دوره:17 | شماره:3 (61) |تعداد مقالات:8

حقوق آموزش عالی شاخه ای از حقوق آموزش تلقی می شود. در این شاخه دو مبحث عمده حق آموزش عالی و حقوق آموزش عالی مطرح است. مبحث نخست زیربنای نظری حقوق آموزش عالی را تشکیل می دهد و از آن به حقوق بنیادین آموزش نیز تعبیر می شود. در مبحث دوم؛ یعنی حقوقآموزش عالی مساله اصلی تنظیم مناسبات درونی آموزش عالی و همچنین، تنظیم روابط و حقوق متقابل آموزش عالی با دولت، شهروندان و سازمانهای دیگر مطرح است. در پژوهش حاضر در بخش نظری و مفهومی تلاش شده است تا این دو حوزه معرفی و مفاهیم اساسی آنها تبیین شود. گام دوم این پژوهش مساله شناسی حقوق آموزش عالی در کشور ایران است. در این گام با اتکا به روش مطالعه اکتشافی مبتنی بر مصاحبه نیمه ساختار یافته با مدیران و خبرگان آشنا با موضوع، اساسی ترین مسائل و مشکلات موجود بازشناسی شده است. در پایان مجموعه ای از پیشنهادها برای تاسیس و توسعه حقوق آموزش عالی در کشور ایران و ارتقای کارایی و انسجام آن تدوین و ارائه شده است.

در این پژوهش رابطه چندگانه سرمایه فکری و نوآوری سازمانی بررسی شد و پرسشنامه های سرمایه فکری و نوآوری سازمانی میان 492 نفر اعضای هیات علمی دانشگاههای دولتی استان اصفهان، که به صورت طبقه ای تصادفی انتخاب شدند، توزیع و پس از جمع آوری داده های 97% از پرسشنامه ها استخراج شد. روایی محتوایی هر دو پرسشنامه را استادان مدیریت آموزشی تایید کردند و پایایی پرسشنامه های سرمایه فکری و نوآوری سازمانی با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ به ترتیب 0.95 و 0.93 تعیین شد. در این پژوهش از آزمون کالموگروف اسمیرنف تک متغیری برای بررسی نرمال بودن نمرات، ضریب همبستگی پیرسون برای بررسی رابطه بین متغیرها، رگرسیون چندگانه، تحلیل واریانس، تحلیل کوواریانس و بن فرونی برای بررسی فرضیه ها استفاده شد. بر اساس یافته های تحقیق میانگین نمرات سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری، سرمایه رابطه ای، نوآوری اداری و نوآوری فنی در دانشگاههای دولتی استان کمتر از حد متوسط بود. نتایج رگرسیون چندمتغیره نشان داد که رابطه سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای با نوآوری اداری معنادار است. همچنین، رابطه بین سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای با نوآوری فنی معنادار بود. از طرفی، بین نظرهای اعضا در خصوص رابطه سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای با نوآوری اداری و نوآوری فنی برحسب مشخصات دموگرافیک آنان تفاوت معنادار وجود داشت.

این تحقیق با هدف بررسی رضایت دانشجویان از کیفیت آموزشی به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق تمام دانشجویان کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 180 نفر تعیین شده است. پاسخگویان به شیوه نمونه گیری طبقه ای انتخاب شده اند و داده ها از طریق یک پرسشنامه متشکل از یک مجموعه پنج مولفه ای محقق ساخته از نشانگرهای کیفیت آموزش کشاورزی گردآوری و با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل شده است. مجموعه نشانگرهای تدوین شده برای ارزیابی رضایت دانشجویان می تواند به عنوان گزیداری برای سنجش کیفیت آموزشی در موسسات آموزش عالی کشاورزی مد نظر قرار گیرد. طبق نتایج تحقیق، سطح رضایت بیشتر دانشجویان در خصوص کیفیت آموزشی پایین و متوسط است. علاوه بر این، همبستگی منفی معنا داری بین «سن» با کیفیت «محتوا، روشهای آموزشی و برنامه درسی» و همبستگی مثبت معنا داری بین «امید به کسب مهارت و آمادگی شغلی» با کیفیت «تدریس و عملکرد آموزشگران»، «پیشرفت تحصیلی» با کیفیت «محتوا، روشهای آموزشی و برنامه درسی» و «بازدیدهای علمی» با کیفیت «امکانات، زیرساختها و امور پشتیبانی» وجود دارد. پردازش مفهومی رضایت دانشجویان از کیفیت آموزشی به ترسیم «شبکه مدیریت توسعه جامع کیفیت آموزشی» منجر شده است.

تحقیق حاضر با هدف تعیین رابطه میان استفاده آسیب شناختی از اینترنت و بروز علایم اضطراب و بیخوابی انجام شد. این پژوهش در قالب یک طرح پیمایشی و به صورت مقطعی انجام شده و جامعه آن شامل کلیه اعضای هیات علمی (305 نفر) دانشگاه یزد بوده است که در یکی از 12 دانشکده های این دانشگاه به صورت تمام وقت تدریس می کرده اند. از این تعداد 96 نفر با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها مقیاس استفاده جبری از اینترنت و فرم کوتاه پرسشنامه 28 سوالی سلامت عمومی گلدبرگ است. برای تحلیل داده ها از روش همبستگی مرتبه صفر پیرسون و رگرسیون خطی چندگانه سلسله مراتبی استفاده شد. یافته ها نشان داد که میان استفاده آسیب شناختی از اینترنت به طور کلی، با بروز علایم اضطراب و بیخوابی (p<0.01) و نیز مولفه های استفاده آسیب شناختی از اینترنت مانند اشتغال ذهنی (p<0.01)، تعارض (p<0.01) و مقابله (p<0.01) با بروز علایم اختلال اضطراب و بیخوابی همبستگی مثبت معناداری وجود دارد. تحلیل رگرسیون خطی چندگانه با روش سلسله مراتبی نشان داد که متغیرهای اجتماعی جمعیت شناختی (مرحله اول) 5.3 درصد و متغیرهای پیش بین استفاده آسیب شناختی از اینترنت (مرحله دوم) 15.2 درصد از واریانس بروز علایم اضطراب و بیخوابی اعضای هیات علمی را تبیین می کنند. با توجه به یافته های این پژوهش می توان استدلال کرد که استفاده جبری یا آسیب شناختی از اینترنت یک عامل نیرومند برای تهدید سلامت روانی و بروز علایم اضطراب و بیخوابی کاربران است. با توجه به این نتیجه، و به منظور کاهش آثار منفی استفاده آسیب شناختی از اینترنت بر سلامت روانی کاربران، مداخله های رفتاری به ویژه انگیزش برای تغییر الگوی استفاده کاربران از اینترنت از سوی سازمانهایی مانند دانشگاهها ضروری به نظر می رسد.

هدف اصلی این پژوهش تحلیل موانع آموزشی توسعه فناوری نانو در بخش کشاورزی بود. روش تحقیق تحلیلی تبیینی و جامعه آماری شامل 190 نفر از محققان مراکز و موسسات تحقیقات ملی وزارت جهادکشاورزی بود که با توجه به جدول مورگان 128 نفر آنان به عنوان نمونه از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. اعتبار (روایی) ابزار تحقیق را صاحبنظران در این زمینه تایید کردند و برای تعیین پایایی (قابلیت اعتماد) پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن برای هر یک از مقیاسهای پرسشنامه در حد مناسب (بالای 0.75) بود. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که هفت عامل مدیریتی با واریانس 18.896 درصد، نیروی انسانی با واریانس 11.964 درصد، برنامه ریزی با واریانس 9.724 درصد، متخصصان با واریانس 9.399 درصد، انگیزشی با واریانس 9.177 درصد، تمرکز متخصصان با واریانس 7.559 درصد و بی اطلاعی با واریانس 6.139 درصد مهم ترین موانع آموزشی توسعه فناوری نانو در بخش کشاورزی ایران به شمار می روند.

هدف از این تحقیق بررسی تواناییهای علمی و عملی دانشجویان کارشناسی ارشد و کیفیت راهنمایی استادان در نوشتن پایان نامه بوده است. بدین منظور نظرهای 137 نفر از دانشجویان ترم سوم کارشناسی ارشد تربیت بدنی ورودی سال 1385 دانشگاههای ارومیه، اهواز، تربیت معلم تهران، تهران، شهید بهشتی، فردوسی مشهد و گیلان به وسیله پرسشنامه محقق ساخته (0.89=a) جمع آوری شد. نتایج به دست آمده نشان داد که دانشجویان کارشناسی ارشد میزان تواناییهای علمی و عملی خود (میانگین 2.45 از 4) و کیفیت راهنمایی استادان راهنما و مشاور (میانگین 2.65 از 4) خود را متوسط ارزیابی کرده اند. به علاوه، نتایج تحقیق تفاوت معناداری را بین کیفیت راهنمایی پایان نامه توسط استادان راهنما و مشاور نشان داد (P≤0.001) که استادان راهنما با میانگین 2.75 بالاتر از استادان مشاور با میانگین 2.54 قرار گرفتند. بین تواناییهای دانشجو و کیفیت راهنمایی استادان رابطه مثبت و معنا داری وجود داشت (P≤0.001). همچنین، رابطه مثبت و معناداری بین متغیر تواناییهای علمی و عملی دانشجو با متغیرهای توجه مسوولان به نتایج پایان نامه و استفاده از آن (P=0.026) و استفاده دانشجویان از داده های واقعی و عدم احتمال تقلب (P=0.001) وجود داشت. به علاوه، رابطه مثبت و معنا داری بین متغیر کیفیت راهنمایی استادان و متغیر ارزشیابی عادلانه پایان نامه های کارشناسی ارشد (P≤0.001) وجود داشت.

هدف اصلی این پژوهش ارزیابی کیفیت خدمات آموزشی مرکز آموزشی دانشگاه پیام نور همدان بوده است. جامعه آماری این پژوهش 300 نفر از دانشجویان بودند که به صورت تصادفی از بین دانشجویان دانشگاه پیام نور واحد همدان انتخاب شدند. با استفاده از مدل سروکوال داده های لازم در دو زمینه ادراک و انتظار گردآوری شد. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته با پنج عامل استخراج شده از طریق تحلیل عاملی صورت گرفت. نتایج نشان داد که ادراک دانشجویان از کیفیت خدمات آموزش ارائه شده در حد پایین و انتظاراتشان در حد بالاست و همچنین، میانگین شکاف ادراک و انتظار دانشجویان از کیفیت خدمات آموزشی در همه ابعاد مدل سروکوال منفی است و در آزمون tدر سطح 0.05 معنادار است. بیشترین شکاف در بعد همدلی (2.806-) و بعد از آن به ترتیب در بعد اطمینان (2.437-)، تضمین (2.32-)، ملموسات (2.217-) و کمترین شکاف در بعد پاسخگویی (2.072-) مشاهده شد. در واقع، نتایج نشان می دهد که دانشجویان از کیفیت خدمات آموزشی دانشگاه پیام نور واحد همدان راضی نیستند و خدمات آموزشی ارائه شده انتظارات دانشجویان را برآورده نمی کند.