طب داخلی روز (افق دانش)
سال:1384 | دوره:11 | شماره:1 |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: متاسفانه در گذشته اهمیت مساله درد نوزادان کمتر مورد توجه قرار گرفته ولی اکنون به دلیل مشخص شدن عوارض متعددی که به دنبال روشهای درمانی دردناک به وجود می آید، اهمیت آن مشخص و مورد توجه جدی محققان قرار گرفته است. از طرف دیگر مداخلات دردناک پزشکی و پرستاری در بخشهای نوزادان بسیار بالاست و توصیه درمانهای غیر دارویی در جهت کاهش درد و کنترل آن هنگام مداخلات دردناک بسیار ارزشمند خواهد بود. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر گلوکز خوراکی بر شدت درد نوزادان به هنگام واکسیناسیون انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه مداخله ای، 93 نوزاد به طور تصادفی به سه گروه مساوی شامل دو گروه تجربی (گروه های 1 و 2) و یک گروه شاهد (گروه 3) تقسیم و مورد تحقیق قرار گرفتند. مطالعه به صورت دو سوکور انجام شد. به نوزادان گروه یک تجربی مقدار 2 میلی لیتر گلوکز خوراکی 25% و به گروه دو تجربی، 2 میلی لیتر آب مقطر استریل خورانده شد و پس از 2 دقیقه واکسن هپاتیتB  تزریق شد. جهت تعیین شدت درد از مقیاس Neonatal Infant Pain Scale (NIPS) استفاده شد. در مورد گروه سوم (شاهد) هیچ مداخله درمانی انجام نشد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و آزمونهای آماری Chi-Square، آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA) و کمترین تفاوت معنی دار (LSD) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نمره درد به طور مشخصی در نوزادانی که گلوکز خوراکی 25% دریافت کرده بودند، نسبت به دو گروه دیگر کمتربود. میانگین نمره درد در گروههای اول، دوم و سوم به ترتیب 90/2، 29/5 و 45/5 محاسبه گردید. مقایسه شدت درد در سه گروه نشان داد که اختلاف معنی داری بین گروه یک و دو گروه دیگر وجود دارد (P=0.001) ولی بین گروه دوم و سوم اختلاف معنی دار نبود.نتیجه گیری: تجویز 2 میلی لیتر محلول گلوکز خوراکی 25% هنگام انجام تزریقات نوزادان می تواند اثر ضد درد قابل توجهی داشته باشد؛ بنابراین با توجه به بی خطر، ارزان و در دسترس بودن این محلول می توان از آن به عنوان یک ضد درد به هنگام انجام شیوه های دردناک در نوزادان استفاده کرد.

زمینه و هدف: در طی تکامل، دو بافت چربی ظاهر می شود که از نظر مورفولوژی، عروق و توزیع با یکدیگر کاملا متفاوتند. چربی سفید دارای توزیعی گسترده و در تمام نقاط بدن قابل شناسایی است ولی چربی قهوه ای دارای پراکندگی محدودی می باشد. در جنین انسان نیز چنین بافتهایی قابل ردیابی است ولی در پایان زندگی جنینی میزان این چربی معمولاً کاهش قابل ملاحظه ای را نشان می دهد، به طوری که در افراد بالغ تقریبا از میان می رود. مطالعه حاضر با هدف بررسی هیستوشیمیایی ظهور و الگوی توزیع چربی قهوه ای در موش انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه تجربی (آزمایشگاهی)، از20  موش نوع Balb/c استفاده شد و پس از آمیزش یافتن و مشاهده پلاک واژن، روز صفر حاملگی در آنان مشخص گردید. جنین ها از روز 18-10حاملگی جمع آوری و در فیکساتورهای پارافرمالدئید ، فرمالین، الکل و اسیداستیک قرار داده شدند؛ سپس با استفاده از روش برشهای انجمادی از نمونه ها، برشهای سریال تهیه گردید و مورد رنگ آمیزی سودان  4و نیل بلوسولفات قرار گرفت. یافته ها: اولین علامت ظهور چربی قهوه ای در طی روز چهاردهم جنینی در اطراف استخوان شانه و پس از آن پیدایش چربی قهوه ای در نقاط دیگری از جمله اطراف آئورت شکمی در طی شانزدهمین روز جنینی مشاهده شد. در طی روز هفدهم در ناحیه ناف کلیه و عروق بزرگ گردن نیز این نوع چربی قابل شناسایی بود اما تجمع عمده آن به صورت دو توده متقارن در حد فاصل دو استخوان شانه قابل ردیابی بود. برای رنگ آمیزی افتراقی چربیها نیز از روش رنگ آمیزی نیل بلو سولفات استفاده شد. در طی روز شانزدهم جنینی، حدود 55% از چربی موجود در سلول های چربی قهوه ای از نوع چربی خنثی و حدود 45% از نوع فسفولیپید و اسیدهای چرب بود اما با گذشت زمان، این وضعیت تغییر کرد، به گونه ای که از روز اول تا پانزدهم پس از تولد بر میزان چربی خنثی افزوده شد و جایگزینی این نوع چربی نسبت به فسفولیپید و اسیدهای چرب مشهود بود. نتیجه گیری: به نظر می رسد که در طی زندگی داخل رحمی، بخشی از سلول های تمایز نیافته، با تجمع در اطراف همدیگر، منجر به تشکیل توده ای لوبوله از سلول های اپیتلوئید می گردند و به دنبال آن عناصر چربی به صورت قطرات مجزا در قالب بافت چربی قهوه ای تکامل می یابد، اگرچه ممکن است سلول های مزانشیمی به طور مستقیم با ذخیره کردن چربی به صورت بافت چربی سفید در آیند.

زمینه و هدف: مس موجود در خون انسان عمدتا در ساختمان پروتئینی به نام سرلوپلاسمین به کار رفته است و فقط جز کوچکی از آن به صورت آزاد دیده می شود. بدون شک اندازه گیری جداگانه هریک ازاین دو مستلزم استفاده از روشی ساده، دقیق و قابل اعتماد است. از این رو، در پژوهش حاضر اندازه گیری سرلوپلاسمین و بررسی رابطه آن با غلظت کل مس با انتخاب و بررسی روش اندازه گیری از نظر دقت و صحت مورد مطالعه قرار گرفت.روش بررسی: در این تحقیق 90 نمونه سرم که 43 عدد آنها متعلق به مردان و 47 عدد دیگر مربوط به زنان بود، از مراجعه کنندگان به اورژانس بیمارستان شماره یک دانشگاه علوم پزشکی کرمان که بیماری زمینه ای خاصی نداشتند، تهیه و مقادیر مس کل و سرلوپلاسمین آنها تعیین گردید. برای تعیین غلظت کل مس از روش اسپکتروسکوپی جذب اتمی (AAS) استفاده شد و غلظت سرلوپلاسمین با استفاده از روش آنزیمی پارافنیلن دی آمین به دست آمد. یافته ها: غلظت مس در سرم خون مردان و زنان به ترتیب برابر dl/mg  119±40و dl/129±39 mgو غلظت سرلوپلاسمین در سرم خون گروههای فوق به ترتیبmg/dl  36±11 و  37±11 mg/dl بود. بدون توجه به جنسیت افراد مورد مطالعه، میانگین غلظتهای کل مس و سرلوپلاسمین به ترتیب dl/124±38 mg و 36±11 mg/dl  تعیین گردید. بررسی اثر دو عامل دما و زمان نگهداری سرم بر میزان سرلوپلاسمین نشان داد که نگهداری سرم در دمای معمولی و به مدتی طولانی اثر قابل ملاحظه ای بر میزان سرلوپلاسمین ندارد. رابطه خطی بین غلظت سرلوپلاسمین و میزان کل مس موجود در سرم به صورت ذیل به دست آمد: غلظت سرلوپلاسمین (mg/dl) 2.73+3.34= dl)/(mg غلظت مس نتیجه گیری: به نظر می رسد با اندازه گیری غلظت سرلوپلاسمین و مراجعه به رابطه خطی فوق، بتوان مقدار مس را محاسبه کرد و ذخیره کردن طولانی سرم اثری در اندازه گیری مقدار آنزیم ندارد.

زمینه و هدف: بیهوشی نوین با تکیه بر فنون و روشهای علمی و عملی بر رضایت بیماران از نوع بیهوشی که برای آنها اعمال می شود، تکیه دارد. البته در مواردی ناخواسته ممکن است بیمار دچار عوارضی هر چند ناچیز شود. این پژوهش به منظور تعیین اثر دیازپام بر دردهای عضلانی که به دنبال تزریق شل کننده ساکسینیل کولین در بیماران ایجاد می شود، انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی، که در بیمارستان قائم وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شد، در مجموع 100 بیمار که تحت عمل جراحی ارتوپدی قرار گرفتند، از طریق نمونه گیری تصادفی ساده مورد بررسی قرار گرفتند. بیمارانی که دیازپام دریافت کردند، در گروه مورد و بیمارانی که دیازپام دریافت نکردند، در گروه شاهد قرار گرفتند. به منظور تایید متغیرهای مورد پژوهش بر شدت و شیوع دردهای عضلانی از آزمون آماری Chi-Square و جهت تعیین شدت همبستگی بین صفات مورد نظر از ضریب توافق چوپروف استفاده شد. اطلاعات در سطح معنی داری P≤0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بین دو گروه از بیمارانی که قبل از تزریق ساکسینیل کولین دیازپام دریافت کرده و گروهی که قبل از تزریق ساکسینیل کولین دیازپام دریافت نکرده بودند، از نظر میزان دردهای عضلانی تفاوت مهمی وجود ندارد.نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش، دیازپام در پیشگیری از دردهای عضلانی بعد از عمل موثر نمی باشد.

زمینه و هدف: بیماری سل، در برخی موارد ستون فقرات و طناب نخاعی را مبتلا می کند و سبب اختلال در فعالیت نخاع از قبیل ضعف یا فلج اندامهای تحتانی و در بعضی موارد سبب ناتوانی بیمار در کنترل اسفنکتری می گردد. در موارد نادر نیز ممکن است سبب ضعف یا فلج اندامهای فوقانی شود. شیوع عوارض عصبی در سل ستون فقرات بالا است. تشخیص بموقع و درمان اختصاصی می تواند این عوارض را کاهش دهد. مطالعه حاضر با هدف بررسی مقایسه ای روشهای جراحی در درمان سل ستون فقرات انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، از اول بهمن ماه 1375 تا آخر شهریور 1382 تعداد 24 بیمار با تشخیص سل ستون فقرات، مورد مطالعه قرار گرفتند. بیماران به سه گروه تقسیم شدند. گروه اول شامل بیمارانی بود که با داروهای ضدسل درمان طبی شدند. بیماران گروه دوم تحت درمان جراحی با آپروچ خلفی قرار گرفتند و گروه سوم شامل بیمارانی بود که با روش توام خلفی و قدامی تحت عمل جراحی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آمار توصیفی استفاده شد و با توجه به تعداد کم نمونه ها در هر گروه، داده ها به صورت دستی تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: از 24 بیمار مورد مطالعه 6 نفر مذکر و 18 نفر مونث بودند. سن بیماران بین 78-4 سال متغیر بود. وضعیت عصبی 6/66% بیمارانی که با روش خلفی تحت جراحی قرار گرفته بودند، بهبود یافت و در 6/16% موارد، وضعیت عصبی آنها بدتر شد. روش قدامی توام با خلفی  در72% همراه با بهبود و در 8/9% با بدتر شدن وضعیت عصبی بیماران همراه بود. در مواردی که بیماری بموقع تشخیص داده شده بود و با داروهای ضد سل تحت درمان قرار گرفته بودند، به جز 1 مورد، بقیه به طور کامل و بدون عارضه بهبود پیدا کردند.نتیجه گیری: تشخیص بموقع سل ستون فقرات می تواند درمان را تسهیل نماید و از عمل جراحی و عوارض بیماری جلوگیری کند بنابراین در تمامی ضایعات مشکوک ستون فقرات، باید سل ستون فقرات را در نظر داشت. در درمان جراحی با روش توام خلفی با قدامی، بهبود وضعیت نورولوژیک بیماران بیشتر است و بهتر می توان مسیر ستون فقرات را اصلاح کرد.

زمینه و هدف: پرفشاری خون یک بیماری شایع و خطرآفرین در دیابت است که 20-60% بیماران دیابتی را تحت تاثیر قرار می دهد و به نظر می رسد مواد مغذی مختلف بر روی فشار خون تاثیر داشته باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر وضعیت دریافت درشت مغذی ها و ریزمغذی ها بر روی فشار خون افراد مبتلا به دیابت نوع II انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی- تحلیلی بر روی 92 بیمار دیابتی نوع II مراجعه کننده به کلینیک دیابت سبزوار که به صورت تصادفی انتخاب شدند، انجام گرفت. فشار خون توسط فشارسنج جیوه ای در حالت نشسته اندازه گیری شد و مواد غذای مصرفی بیماران توسط پرسشنامه 24 ساعته خوراک و بسامد خوراک کسب گردید و با برنامه Food Processor آنالیز گردید و دریافت مواد مغذی هر فرد، تعیین گردید. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و آزمونهای آمار توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون در سطح معنی داری P≤0.05 تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: میانگین سنی بیمار ان 13±53 سال و شاخص توده بدنی آنها 26.98±4.82 (BMI)بود. میانگین فشار خون سیستولیک بیماران 28/19±03/131 و فشار خون دیاستولیک 67/6±01/77 میلیمتر جیوه بود و شیوع هیپرتانسیون در آنها 3/29% بود. همبستگی مثبت معنی داری بین دریافت کلسترول، سدیم،  B3،B5 و اسیدفولیک با فشار خون سیستولیک وجود داشت. همچنین همبستگی معکوس معنی داری بین میزان دریافت سلنیوم، روی و مس با فشار خون دیاستولیک وجود داشت. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که باید با افزایش آگاهی بیماران دیابتی و خانواده آنها در ایجاد عادات غذایی صحیح از طریق آموزش مداوم، از عوارض سو پرفشاری خون روی دیابت و بار بهداشی آن کاست.

زمینه و هدف: تالاسمی‎ها گروهی از هموگلوبینوپاتی‎ها هستند که در اثر کمبود ارثی سنتز یک یا بیشتر از یک  زنجیره‎ هموگلوبین، ایجاد می شوند و در نوع بدخیم آن (تالاسمی ماژور)، تولید رشته‎های بتا گلوبین به طور کامل متوقف می شود و یا کمبود نسبی در تولید آن به وجود می‎آید. مطالعه حاضر به منظور بررسی میانگین فشار اکسیژن شریانی و تغییر فعالیت آنزیم های آلدولاز و هگزوکیناز و همچنین بررسی میانگین فریتین سرم و تغییر فعالیت این دو آنزیم در بیماران مبتلا به بتا تالاسمی ماژور انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی، از بین 700 بیمار مبتلا به تالاسمی ماژور که در بیمارستان سیدالشهدا (ع)، وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، تحت درمان قرار گرفتند، 50 نفر انتخاب شدند و قبل از انجام آزمایش اطلاعات مربوط به مشخصات آنها، مانند سن، جنس، مدت بیماری، مصرف داروهای قبلی، وجود بیماری زمینه‎ای و نیاز به خونگیری از طریق پرسشنامه ثبت گردید. این افراد از نظر شاخصهای سطح فریتین سرم، میزان اکسیژن خون شریانی، سطح فعالیت آنزیم های آلدولاز و هگزوکیناز مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین میانگین فریتین سرم و میزان فعالیت این آنزیم ها و نیز میانگین اکسیژن شریانی و میزان سطح فعالیت آنزیم های فوق مورد مقایسه قرار گرفتند. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آزمون t و در سطح معنی داری P<0.05 مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: بین فعالیت آنزیمی آلدولاز و هگزوکیناز ارتباط مستقیم و معنی داری وجود داشت. (P<0.05). همچنین با افزایش سن، میزان فعالیت این دو آنزیم افزایش نشان داد؛ کاهش فعالیت این دو آنزیم با کاهش فشار اکسیژن شریانی و افزایش سطح فریتین سرم با افزایش این آنزیم ها همراه بود. فعالیت آنزیم آلدولاز در 37 نفر (74%) و فعالیت آنزیم هگزوکیناز در 35 نفر (70%) افزایش نشان داد. میانگین اکسیژن شریانی در افرادی که فعالیت آنزیم های آلدولاز و هگزوکیناز در آنها افزایش یافته بود، به ترتیب 5/94 و 8/96 میلیمتر جیوه بود. نتیجه گیری: میانگین فریتین سرم در میان 50 بیمار مبتلا به تالاسمی ماژور 237mg /ml  به دست آمد. بر اساس نتایج این مطالعه، با افزایش سطح فریتین، سطح فعالیت های آنزیم های آلدولاز و هگزوکیناز افزایش می یابد.

زمینه و هدف: اخیرا استفاده از پیچ پدیکولار به علت استحکام خوب، در ثابت کردن ستون فقرات به طور فزاینده ای عمومیت پیدا کرده است. از عوارض وخیم که در جاگذاری آن گزارش شده است، می توان به آسیبهای ریشه های عصبی، طناب نخاعی، پارگی دورا و آسیب عروقی اشاره کرد. مطالعه حاضر با هدف ارائه یک روش جدید ساده و بی خطر با حداقل میزان عوارض برای قرار دادن پیچ پدیکولار انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه آینده نگر، برای 92 بیمار (با بیماریهای مختلف ستون فقرات) از سال 1379 تا 1382، 332 پیچ پدیکول با روش جدید جاگذاری شد. پس از مشخص و سوراخ شدن محل ورودی پدیکول، یک پیچ کورتیکال 5/4 Self Tape (یا شنز شماره 4Ao ) وارد پدیکول شد و پس از تایید موقعیت صحیح آن با استفاده از رادیوگرافی، سرانجام پیچ پدیکول جایگزین پیچ کورتیکال یا شنز شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آزمون آماری t-student در سطح معنی داری P£0.05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: از 332 پیچ پدیکول جاگذاری شده، فقط 4 پیچ (2/1%) دارای موقعیت نادرست بودند که پس از کنترل رادیولوژیکی، اصلاح شدند؛ از این 4 مورد، 2 مورد مربوط به بیماران مبتلا به اسپوندیلولیستیزیس Grade III و 2 مورد مربوط به بیماران مبتلا به اسکولیوز ایدیوپاتیک (اشکال آناتومیکی) بود. هیچ گونه عارضه ای اعم از شکستگی پدیکول، پارگی دورا، آسیب عصبی، آسیب طناب نخاعی و آسیب عروقی مشاهده نشد.نتیجه گیری: این روش ساده و بی خطر است، زیرا جاگذاری آن آسان و میزان عوارض آن بسیار نادر و یا هیچ است.

زمینه و هدف: بیماریهای قلبی- عروقی از شایعترین عوامل تهدیدکننده حیات انسان محسوب می شوند و شناخت عوامل خطرساز برای ایجاد آن از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد و مطالعات فراوانی را در سراسر جهان به خود معطوف کرده است. یکی از این عوامل خطر برای پدیده حاد کرونری، افزایش ذخیره آهن می باشد. در حال حاضر مطالعات انجام شده در این زمینه محدود است. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بین فریتین و انفارکتوس حاد میوکارد و نقش احتمالی آن در ایجاد بیماری زودرس عروق کرونر انجام شد.روش بررسی: در این تحقیق مورد- شاهدی و مقطعی، 104 بیمار مبتلا به انفارکتوس حاد میوکارد بستری در بیمارستان شهید بهشتی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی بابل در طی 18 ماه به عنوان گروه مورد و 138 نفر از بین افراد سالم اجتماع به عنوان شاهد انتخاب شدند. از هر فرد، نمونه سرم به مقدار 5 میلی لیتر تهیه شد؛ سپس سطح فریتین سرم به روش رادیو ایمونواسی و با استفاده از کیت فریتین در آخر هفته دوم پس از انفارکتوس حاد میوکارد در آزمایشگاه اندازه گیری شد. تشخیص انفارکتوس حاد میوکارد بر اساس حداقل مثبت بودن دو تا از سه معیار درد تیپیک سینه، تغییرات نوار قلب (EKG) سطحی و افزایش آنزیم بود. میانگین فریتین دو گروه با استفاده از آزمونهای آماری t و Chi-Square بررسی و مقایسه شدند. همچنین سطح فریتین گروه مورد و شاهد کمتر و بالاتر از 50 سال نیز مورد مقایسه قرار گرفت. یافته ها: میانگین سن در گروه مورد60.2±12  و در گروه شاهد 55.7±25 سال بود. میانگین فریتین در مردان گروه مورد و شاهد به ترتیب 209±178.6 و 75.47±53.2 میکروگرم در لیتر و از نظر آماری معنی دار بود (P<0.0001)  میانگین فریتین در زنان در گروه مورد و شاهد به ترتیب 145.1±15.2 و  72.5±61.3میکروگرم در لیتر و از نظر آماری معنی دار بود.(P<0.004) نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان داد که ارتباط مستقیم و مثبتی بین سطح فریتین و بروز انفارکتوس حاد میوکارد وجود دارد، بنابر این فریتین را باید به عنوان یک عامل خطرساز در بروز انفارکتوس حاد میوکارد حاد مورد توجه قرار داد.

زمینه و هدف: رویکردهای جدید پژوهش در آموزش بر استفاده از راهبردهای یادگیری و مطالعه در تسهیل فرایند یادگیری و در نهایت ارتقای پیشرفت تحصیلی معطوف می باشد. اهمیت راهبردها به عنوان راهکاری برای ارتقای سطح آموزش کاملاً شناخته شده است. با توجه به مطالعات اندک در این زمینه پژوهشی با هدف تعیین بررسی راهبردهای یادگیری در دانشجویان دانشکده علوم پزشکی گناباد انجام گردید. روش بررسی: تحقیق حاضر به صورت پیمایشی اکتشافی و در سال 83-82 انجام شد. از بین دانشجویان دانشکده علوم پزشکی گناباد به روش سهمی تصادفی و با توجه به حجم، 121 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه مشخصات فردی و پرسشنامه راهبردهای یادگیری استاندارد وین اشتاین بود. از آمار توصیفی و تحلیلی آزمون t، آنالیز واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی برای پردازش اطلاعات استفاده شد.  P<0.05 به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.یافته ها: بیشترین فراوانی به ترتیب مربوط به دانشجویان پرستاری (5/35%) و سپس رشته مامایی (1/28%) بهداشت (0/14%)، مبارزه با بیماریها (3/8%)، اتاق عمل (4/7%) و هوشبری (8/5%) بود. مقایسه نمره حیطه های ده گانه پرسشنامه راهبردهای مطالعه و یادگیری بین دو گروهی که محل مطالعه خود را مناسب دانسته اند و گروهی که محل مطالعه خود را مناسب ندانسته اند، اختلاف آماری معنی داری نشان نداد (P>0.05). میانگین نمرات حیطه های نگرش، انگیزش، کنترل دقت، اضطراب و تمرکز بین رشته های مختلف اختلاف آماری معنی داری را نشان داد (P<0.05). همچنین راهبردهای آزمون با پیشرفت تحصیلی ارتباط آماری معنی داری داشت (P<0.05). میانگین نمره انگیزش نیز نسبت به زمان مطالعه در کتابخانه اختلاف آماری معنی داری داشت (P<0.05). میانگین نمرات دانشجویان علوم پزشکی گناباد معادل صدک 20-30 نمرات هنجاری دانشجویان آمریکا بود. نتیجه گیری: پیشنهاد می گردد به منظور افزایش توان یادگیری و ارتقای کیفیت تحصیلی دانشجویان علوم پزشکی، به کارگیری این راهبردها به دانشجویان آموزش داده شود.